Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een...

65
INDUSTRIËLE ELEKTRICITEIT 7IE 2018-2019 Gerrit Van Mol NIJVERHEIDS- EN TUINBOUWONDERWIJS SCHEPPERSINSTITUUT COOPPALLAAN 128 9230 WETTEREN Mail: [email protected] Tel. 09 369 20 72 Fax. 09 366 13 48 GEINTEGREERDE PROEF Automatische ophaalbrug

Transcript of Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een...

Page 1: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

0

INDUSTRIËLE ELEKTRICITEIT

7IE 2018-2019 Gerrit Van Mol

NIJVERHEIDS- EN TUINBOUWONDERWIJS

SCHEPPERSINSTITUUT

COOPPALLAAN 128

9230 WETTEREN

Mail: [email protected]

Tel. 09 369 20 72

Fax. 09 366 13 48

GEINTEGREERDE PROEF

Automatische ophaalbrug

Page 2: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

1

Inplanting Schema

Page 3: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

2

Voorwoord

Voor het behalen van een diploma in het derde jaar en derde graad elektrische

installaties, is het maken van een geïntegreerde proef (gip) een vereiste. De

bundel is het schriftelijke verslag ervan.

De voorbije jaren bracht ik de kennis die ik heb geleerd zowel op school als op

mijn stageplaatsen en de vaardigheden die ik er heb ontwikkeld samen tot deze

geïntegreerde proef. Het was een leerrijke uitdaging, waarbij ik ook heel wat

nieuwe ervaringen opdeed. Bij de uitwerking van de GIP kreeg ik tips en

ondersteuning van mijn leerkrachten, stagebegeleiders, familie en vrienden.

In de eerste plaats zou ik graag de directie van het Scheppersinstituut te Wetteren

willen bedanken voor de kans die ik nam en kreeg er mijn opleiding te volgen.

Vervolgens wil ik de heer Bruggeman Bart mijn begeleider in buitenwerken

bedanken voor de kans die ik bij hem kreeg om onder zijn deskundig toezicht

praktijkervaring te verschaffen.

Daarnaast wil ik alle leerkrachten bedanken voor hun medewerking en begeleiding

bij het maken van de GIP. In het bijzonder de heer De Mol Johan leerkracht

Uitvoerings-Methoden en theorie, voor de begeleiding, het zoeken van een

stageplaats, het verschaffen van informatie, het aanleren van het programma…

Ook wil ik de heer De Nil Eddy, leerkracht Elektriciteit en Labo, bedanken voor het

verschaffen van informatie, en ondersteuning doorheen de jaren. De heer

Reynaert Koen wil ik ook bedanken voor de steun. Ook wil ik de heer De Mol Johan

bedanken voor zijn wonderbaarlijke kennis in de automatisatie.

Tot slot gaat mijn dank naar mijn ouders Youri en Kathleen Van Mol, Ilona Van Mol

en mijn grote zus Laure Van Mol voor hun aanmoediging en ondersteuning.

Met deze bundel hoop ik de lezer een interessant verslag te brengen van mijn

geïntegreerde proef.

Gerrit Van Mol

Oude Veldstraat 145 Lochristi, Juni 2019

Page 4: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

3

Inhoud Inplanting Schema ................................................................................... 1

Voorwoord .............................................................................................. 2

Opdracht omschrijving ............................................................................. 7

Planning ................................................................................................. 8

Bestellijst ............................................................................................... 9

Frequentieregelaar ................................................................................. 12

Wat is een frequentieregelaar............................................................. 12

Toepassing ...................................................................................... 12

Gebruik .......................................................................................... 12

Asynchrone Motor .................................................................................. 14

Doel ................................................................................................. 14

Kenplaat............................................................................................ 14

Isolatieklasse .................................................................................. 14

De wikkelingen ................................................................................ 14

Beschermingsgraden ........................................................................ 15

IP-code .......................................................................................... 16

Samenstelling en opbouw .................................................................. 17

Motoraansluiting .............................................................................. 17

Contactoren .......................................................................................... 18

Doel ............................................................................................... 18

Gebruik .......................................................................................... 18

Constructie ..................................................................................... 18

Klemmennummering ........................................................................ 19

Uitvoeringen .................................................................................... 19

Profinet bus koppeling ............................................................................ 20

Doel ............................................................................................... 20

Gebruik .......................................................................................... 20

Profinet modules ................................................................................... 21

Ingang modules ............................................................................... 21

Uitgang modules .............................................................................. 22

Eindmodule: .................................................................................... 24

PLC S7-1200 ......................................................................................... 25

Doel ............................................................................................... 25

Page 5: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

4

Gebruik .......................................................................................... 25

Siemens scalance XB005 switch ............................................................... 26

Doel ............................................................................................... 26

Gebruik .......................................................................................... 26

Siemens HMI ........................................................................................ 27

Doel ............................................................................................... 27

Gebruik .......................................................................................... 27

Industriële bediening en signaal-eenheden ................................................ 28

Doel ............................................................................................... 28

Drukknoppen ................................................................................... 28

Bedieningskop ................................................................................. 28

Lichaam .......................................................................................... 28

Schakelcontact ................................................................................ 29

Elektrische Karakteristieken - schakelcontacten..................................... 30

Signaallampen.................................................................................... 31

Signaallampkop ............................................................................... 31

Lamphouder .................................................................................... 31

Verlichte drukknop ........................................................................... 32

Drukknopkasten ................................................................................. 32

Sensoren ............................................................................................. 33

Doel ............................................................................................... 33

Gebruik .......................................................................................... 33

Soorten .......................................................................................... 33

Meest gebruikte sensoren ..................................................................... 34

Capacitieve sensor ........................................................................... 34

Inductieve sensor ............................................................................. 34

Optische sensor met reflector ............................................................. 35

Veiligheid ............................................................................................. 36

Motorbeveiliging .............................................................................. 36

Smeltveiligheid ................................................................................ 36

Installatieautomaat .......................................................................... 37

Uitschakel curves ............................................................................. 37

B-karakteristiek ............................................................................... 38

C-karakteristiek ............................................................................... 38

Page 6: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

5

D-karakteristiek ............................................................................... 38

Differentieelschakelaar ...................................................................... 39

Veiligheidsrelais ............................................................................... 40

Elektro-Pneumatiek................................................................................ 41

Doel ............................................................................................... 41

Gebruik .......................................................................................... 41

Ventielen ........................................................................................... 42

Doel ............................................................................................... 42

Mono-stabiele en bi-stabiele ventielen ................................................. 42

Samenstelling van de benaming ......................................................... 42

Aansluitpoort ................................................................................... 43

Samenstelling ventiel ........................................................................ 43

Soorten ............................................................................................. 44

3/2 ventielen ................................................................................... 44

4/2 ventielen ................................................................................... 45

5/2 ventielen ................................................................................... 45

5/3 ventielen ................................................................................... 46

Cilinders ............................................................................................ 46

Samenstelling cilinder ....................................................................... 46

Soorten ............................................................................................. 47

Enkelwerkende cilinders .................................................................... 47

Dubbelwerkende cilinders .................................................................. 48

Balgcilinders .................................................................................... 48

Industriële schakelkast ........................................................................... 49

Doel ............................................................................................... 49

Enkelvoudige schakelkasten ................................................................. 49

Klein materiaal ...................................................................................... 50

Draadhulzen .................................................................................... 50

DIN-rails ......................................................................................... 50

Eindtullen ....................................................................................... 51

Buisbeugels ..................................................................................... 51

Wartels........................................................................................... 52

Bouten ........................................................................................... 52

Schroeven ...................................................................................... 53

Page 7: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

6

Poprivetten ..................................................................................... 53

Elektrische kabels .................................................................................. 54

Voedingskabel ................................................................................. 54

Sensor bekabeling ............................................................................ 54

Aansluitdraad .................................................................................. 55

Technische fiches en bijlagen................................................................... 56

Sensor ........................................................................................... 56

Bronnenlijst .......................................................................................... 59

Page 8: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

7

Opdracht omschrijving

Toen ik in Zelzate een pleziervaart ondernam, kwam ik op het idee van een

ophaalbrug.

Ik heb een aanvraag verstuurd de brug te mogen komen bezichtigen. Na

goedkeuring heb ik Daar de kans heb gehad om te kijken in de ruimtes onder de

brug en in de uitkijktoren waar alles wordt bediend.

Men weet dat het in realiteit niet mogelijk is, maar ik heb er toch voor gezorgd dat

de nagebootste ophaalbrug dat ik gemaakt heb volledig geautomatiseerd is. En

dat alles van een leiendakje loopt bij de werking. Uiteraard heb ik er rekening mee

gehouden dat de brug handmatig kan worden bediend, om bij werken of andere

omstandigheden de volle controle te hebben.

Als er een boot wordt gedetecteerd aan de hand van een sensor zullen de lichten

van kleur veranderen, de bel zal iedereen ervan waarschuwen dat de brug zo

meteen zal openen. Hierna gaan de slagbomen sluiten en de brug na een

ingestelde tijd openen. Van zodra dat de boot is gedetecteerd aan de andere kant

zal de brug terug sluiten. Als de brug volledig is gedaald zullen de lichten terug

veranderen en de slagbomen openen, zodanig dat het verkeer op de rijbaan kan

doorrijden.

Page 9: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

8

Planning

September Planning op stellen GIP.

Oktober GIP aanvraag sturen naar dhr. Praet

November Testen van frequentie sturing.

December Begin opstellen bundel en tekenen van

schema’s.

Januari Tekenen van schema’s en testen van

componenten.

Februari Begin bekabelen van opstelling.

Maart Afwerken van schema’s (plaatsen van

draad nummering).

April Optellen van grafcet en

programmeren van programma.

Mei Testen en verhelpen van fouten in

programma.

Juni Afwerken van details, en bundel

controleren op fouten.

Page 10: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

9

Bestellijst

Page 11: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

10

Page 12: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

11

Page 13: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

12

Frequentieregelaar

Wat is een frequentieregelaar

Een frequentieregelaar, frequentiesturing, frequentieomvormer of drive is een

elektronische vermogen schakeling. Die de mogelijkheid heeft de frequentie van

de aangesloten voeding te veranderen.

Dit vond ik op de website van Wikipedia

(https://nl.wikipedia.org/wiki/Frequentieregelaar).

Toepassing

Frequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige

motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De

frequentieregelaar kan ook als een soort soft starter worden gebruikt.

Dit vond ik op de website van Wikipedia

(https://nl.wikipedia.org/wiki/Frequentieregelaar).

Gebruik

Hier in dit eindwerk (Automatische ophaalbrug) maken we gebruik van de

frequentieregelaar om de rotatie van de motor as te vertragen. Dit is logisch

aangezien de brug op een extensie van deze as is gemonteerd en hier door dus

ook op een rustig tempo kan stijgen. De specifieke frequentie sturing die we hier

gebruiken van veranderen van draai richting (fasen wisselen) aan de uitgang. Hier

door hoeft men dus niet noodzakelijk twee aparte vermogen contactoren te

gebruiken.

Dit vond ik op de website van Wikipedia

(https://nl.wikipedia.org/wiki/Frequentieregelaar).

Page 14: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

13

Merk: Mitsubishi

Model: FR-S540E-1.5K-EC

Schema infofiche:

Afbeeldingsbron: zie bronnenlijst (1)

Page 15: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

14

Asynchrone Motor

Doel

Een elektrische motor is een machine met als doel elektrische energie om te zetten

in mechanische energie, meestal in draaiende beweging.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 1 (blz.218)

Kenplaat

Op de kenplaat zijn er verschillende aantal gegevens die men kan terugvinden.

Bv. de naam van de constructeur (bv. Leroy

Somer), machinenummer, Soort machine (bv.

Mot.3~), Nominaal gekoppelde spanning (bv.

driehoek 230V), overeenstemmende stroomsterkte

(bv. 20,7A)…

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 1

(blz.222)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst kentekenplaat (2)

Isolatieklasse

Tijdens het product worden de stator wikkelingen volledig ondergedompeld in

tropen-vaste lak of vernis.

De gebruikte isolatiematerialen bepalen de Isolatieklasse van de motor.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 1 (blz.231)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst isolatieklasse (3)

De wikkelingen

De wikkelingen / klemmenbord kan verschillen van motor tot motor. In

onderstaande afbeelding ziet u een voorbeeld van een wikkelingen-

klemmenbord.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 1 (blz.224)

Page 16: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

15

Ligging wikkelingen-klemmenbord:

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst klemmenbord (4)

Beschermingsgraden

Uitwendige invloeden liggen vast in een aantal categorieën die elk worden

gekenmerkt door twee letters. Het toevoegen van een cijfer achter de letters duidt

de rangorde van deze invloeden op de waardeschaal aan.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 1 (blz.229)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst beschermingsgraden (5)

Page 17: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

16

IP-code

De bescherming tegen uitwendige invloeden is aangegeven aan de hand van een

IP-code.

- Het 1Ste cijfer geeft de beschermingsgraad van personen tegen onder

spanning staande delen of tegen het indringen van vreemde vaste

voorwerpen.

- Het 2de cijfer geeft de bescherming tegen het binnendringen van water.

- Het 3de cijfer is bijkomend en geeft de bescherming tegen mechanische

schokken.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 1 (blz.230)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst IP-code (6)

Page 18: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

17

Samenstelling en opbouw

1. Statorhuis

2. Stator

3. Rotor

4. Aandrijfas

5. Lager-schilden

6. Lagers en smering

7. Dichtingsring

8. Ventilator

9. Ventilatorkap

10. Klemmenkast

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 1 (blz.220)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst motor samenstelling (7)

Motoraansluiting

De soort motor aansluiting is van groot belang. Dit hangt natuurlijk af van wat het

type de motor is. Ze hebben allen op zijn minst 1 of meerdere soorten

aansluitingen die gepast zijn voor de motor. De juiste aansluiting vindt men terug

op de kentekenplaat die vertoont welke aansluiting aan welke spanning moet

voldoen voor een juiste werking.

De meest voorkomende aansluitingen vindt u terug met een paar afbeeldingen

hieronder.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 1 (blz.223)

Afbeeldingsbronnen: Zie bronnenlijst motor aansluiten (8)

Steraansluiting:

Driehoek aansluiting:

Page 19: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

18

Contactoren

Doel

Het doel van een relais / contactor is het schakelen van contacten en bedienen

van elementen zoals een motor, pomp…

Het bedienen van een relais gebeurd door het geven van een puls aan de hand

van een drukknop, die puls zal op zijn beurt de spoel laten aantrekken waardoor

een magnetisch krachtveld wordt opgewekt en het contact zal schakelen. Het

contact dat is aangetrokken zal dan (Bv. Motor M1) laten draaien.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 1 (blz.172)

Gebruik

Het gebruik van een contactor maakt het mogelijk een

installatie van op verschillende plaatsen (parallel) te bedienen.

In samenwerking met (Bv. PLC) kan men automatisch deze

een bepaalde cyclus laten doorlopen dat de contactor moet

schakelen. Deze contactor kan ook worden geschakeld door

andere componenten zoals temperatuur meter, sensor…

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 1 (blz.172)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst contactoren (9)

Constructie

Een relais bestaat uit een elektromagneet die weer bestaat uit een spoel met hierin

een (U-vormige) kern, het anker, een plaatje weekwijzer dat aangetrokken wordt

door de elektromagneet met hieraan bevestigd één of meerdere contacten, één of

meerdere vaste contacten en een veermechanisme. Door

een passende spanning op de spoel te zetten gaat er een

stroom lopen door de elektromagneet en wordt in de kern

een magnetisch veld opgewekt, waardoor het ijzeren anker

aangetrokken wordt en de contacten bediend worden. Valt

de spanning weg, dan verdwijnt het magnetisch veld en

zorgt het veermechanisme ervoor dat het ijzeren anker met

de contacten terugkeert in de oorspronkelijke stand (de

onbekrachtigde of ruststand).

Dit vond ik op de website van Wikipedia (https://nl.wikipedia.org/wiki/Contactor)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst Contactor (10)

Page 20: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

19

Klemmennummering

De klemmennummering bij contactoren is als volgt. Per contact dat de relais bezit

worden deze genummerd. De nummering heeft een bepaalde betekenis, de eerste

nummers vertellen je dat de ze het eerste contact zijn bv. (11,12).

De contacten met de nummers op de 2de plaats bv. (23,24) op het einde vertellen

ze je in welke stand het contact zich bevindt in rust. In dit geval is het NO: Normaal

Open. Men heeft ook (NC = Normaal Closed) contacten in rust stand deze zijn dan

met bv. (11,12) benoemd.

In hieronder afgebeelde foto een voorbeeld van hoe de klemmennummering wordt

gedaan.

Uitvoeringen

Relais worden gefabriceerd in vele uitvoeringen die passen bij de specifieke

toepassing waarin ze gebruikt moeten worden. Een paar voorbeelden worden hier

gegeven:

• Printrelais: Relais met soldeerpennen die door een printplaat worden gestoken

en worden vast gesoldeerd.

• Ω-railrelais - Relais wat op een omegarail (in een schakelkast) wordt geklikt,

aansluitingen met schroefcontacten.

• Insteekrelais - Relais met vlakke pennen dat in een aansluitvoet worden

gestoken, onder meer in auto’s toegepast.

• Paneelrelais - Relais met bevestiging voor op een paneel, met soldeer-,

schroef- of vlakstekeraansluitingen.

Dit vond ik op de website van Wikipedia (https://nl.wikipedia.org/wiki/Contactor)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst Contactor (11)

Page 21: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

20

Profinet bus koppeling

Doel

Het doel van de Beckhoff module is communicatie en data verwisseling is tussen

andere apparaten. Voor het aansturen van eventuele componenten.

Gebruik

In deze situatie maken we gebruik van deze module voor het bedienen van de in

en uitgangen die hier op zijn aangesloten. De module heeft geen eigen

besturingssysteem, dus wordt het aangestuurd door een externe PLC die alle

processen doorloopt en doorgeeft.

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst Profinet bus koppeling (12)

Page 22: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

21

Profinet modules

Ingang modules

Op de ingang modules worden uiteraard de ingangen aangesloten. Dit kunnen

drukknoppen als sensoren en of eindeloopcontacten zijn. Hier kun je uitgebreid op

verder gaan wat je er op aansluit. Elk component word op de module zelf voorzien

van voedingsspanning. Deze voedingsspanning wordt doorverbonden onderling de

modules. Er bestaan ook modules met 4 ingangen maar deze zijn in deze situatie

niet van toepassing.

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst ingang module (13)

Page 23: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

22

Uitgang modules

Op de uitgang modules worden dan ook uiteraard de uitgangen aangesloten. Dit

kan van alles zijn: contactoren, lampen... Ook elk uitgangscomponent kan zijn

0VDC van de module zelf verkrijgen. Er bestaan uitgangs modules met 2 tot 4

uitgangen of modules met in en uitgangen samen. In dit geval maken we het

meest gebruik van de modules met 4 uitgangen.

Module met 4 uitgangen:

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst uitgang module (14)

Page 24: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

23

Module met 2 uitgangen:

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst uitgang module (15)

Page 25: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

24

Eindmodule:

De eindmodule wordt gebruikt voor het afschermen van de laatste module in rij

zodat de onderspanning staande delen zijn afgedekt. Verder heeft deze module

geen bijzondere functie.

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst eind module (16)

Page 26: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

25

PLC S7-1200

Doel

Het doel van een PLC is het automatiseren en overlopen van een proces dat is

geprogrammeerd in het programma (bv. TIA13). De commando’s worden

uitgevoerd volgens de volgorde van dat programma. De PLC is het brein van de

installatie en zorgt voor een overzichtelijk verloop van de cyclus.

Gebruik

In deze situatie maken we gebruik van de PLC S7-1200 voor het automatiseren

van de ophaalbrug en het aansturen van de frequentiesturing, motor…

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst PLC (17)

Page 27: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

26

Siemens scalance XB005 switch

Doel

Het doel van deze component is de signaalkabel (RJ45) dat hier op toekomt te

spreiden van 1 poort naar meerdere (4) zo danig dat meerdere toestellen hier op

kunnen aansluiten. Nu hoef je niet met 5 verschillende kabels naar een aparte

internet aansluiting te gaan maar kan je ze samen op de XB005 switch steken en

zitten ze allen samen op het zelfde netwerk. Dit bespaart ook kabel lengten

doordat hoogst waarschijnlijk de locatie van de componenten hier op aangesloten

dichter bij is.

Gebruik

We maken gebruik van deze kleine switch om de data verwisseling tussen de HMI,

Profinet bus koppeling en onze PLC tot stand te brengen.

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst switch (18)

Page 28: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

27

Siemens HMI

Doel

Het doel van dit aanraakscherm is het bedienen van de installatie op afstand te

vergemakkelijken en te verduidelijken. De afkorting HMI staat voor: Human-

machine-interface.

Gebruik

Het scherm wordt ingewerkt op de stuurkring kast waar er een duidelijk overzicht

is over de installatie zo dat men veilig kan handelen. In dit geval is het scherm op

een verplaatsbare kast gemonteerd, zo kan men de kast van locatie veranderen

indien nodig.

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst aanraakscherm (19)

Page 29: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

28

Industriële bediening en signaal-eenheden

Doel

Drukknoppen en signaallampen worden gebruikt als bedienings-elementen van

elektrische industriële installaties. Ze worden gemonteerd op de frontplaat van een

bediening of schakelkast of op een aparte drukknop kast. Samen zorgen ze ervoor

dat de operator de machine goed kan bedienen.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 1 (blz.139)

Drukknoppen

Drukknoppen zijn hoofdzakelijk samengesteld uit die componenten:

- De bedieningskop

- Het lichaam

- Het/de schakelcontact(en).

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst drukknop (20)

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 1 (blz.139)

Bedieningskop

De bedieningskoppen kunnen bestaan in verschillende vormen. Bv:

- Verzonken

- Vuistslagdrukknop: drukken/trekken voor ontgrendelen

- Vuistslagdrukknop: draaien voor ontgrendelen

- Keuzeschakelaar

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 1 (blz.140)

Lichaam

Het lichaam heeft als doel:

- De bedieningskoppen een schakelcontacten met elkaar te verbinden.

- Het samenstel van drukknoppen en schakelcontacten vast op de frontplaat

te bevestigen door een schroef aan te draaien.

- Het wordt vervaardigd uit kunststof of uit messing of metaal.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 1 (blz.140)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst lichaam (21)

Page 30: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

29

Schakelcontact

Het schakelcontact wordt achteraan op het lichaam geklikt of geschroefd. Er

kunnen maximaal drie contacten naast elkaar gemonteerd worden, in totaal

kunnen dus 9 contacten normaal open als ook normaal gesloten gelijktijdig

bediend worden met een hoge bedrijfszekerheid.

Elektrische schakelcontacten kunnen op diverse manieren aangesloten worden:

- Schroef aansluiting

- Connector verbinding

- Aansluiting op printplaat

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 1 (blz.140)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst schakelcontact (22)

Page 31: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

30

Elektrische Karakteristieken - schakelcontacten

In onderstaande tabel toont men de meest voorkomende elektrische kenmerken

van de schakelcontacten van drukknoppen. Aan de hand van de aansluitcapaciteit

en de maximale toelaatbare stroomsterkte van de schakelcontacten kan men

afleiden dat die componenten enkel in de stuurkring van de schakeling/installatie

kunnen worden geschakeld.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 1 (blz.142)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst karakteristieken (23)

Page 32: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

31

Signaallampen

De signaallampen zijn hoofdzakelijk samengesteld uit de volgende drie

componenten:

- De signaal-lampenkop

- Het lichaam (identiek als bij drukknoppen)

- De lampenhouder met lampje en aasluiting.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 1 (blz.141)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst signaallampkop (24)

Signaallampkop

De signaal-lampenkop heeft verscheidende functies:

- Hij beschermt het lampje

- Hij geeft de nodige kleur indicatie aan de signaallamp

- Hij maakt het mogelijk het lichaam met de lamphouder op de frontplaat te

bevestigen.

Het frontplaatje van de signaallampkop is verwisselbaar, zodat verschillende

functies kunnen worden weergegeven. Bv.: Groen de machine is gestart, rood de

machine is gestopt…

De signaallampkop is uitgevoerd in verchroomd in metaal of kunststof. Het

frontplaatje is altijd in doorschijnend kunststof uitgevoerd.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 1 (blz.141)

Lamphouder

Lampenhouders dienen enerzijds om het signaallampje te monteren, anderzijds

om de lamp elektrisch aansluitbaar te maken. Ze worden op identieke wijze op het

lichaam gemonteerd (geklikt of geschroefd) als schakelcontacten (altijd in de

middenpositie). Zoals bij de schakelcontacten zijn de aansluitmogelijkheden:

- Schroefklemaansluiting

- Connectoraansluiting

- Printaansluiting.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 1 (blz.141)

Page 33: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

32

Verlichte drukknop

Een combinatie van drukknop en signaallamp is ook mogelijk. De middelste positie

op het lichaam wordt dan gebruikt voor de montage. De Lampenhouder

schakelcontacten worden links en rechts van de lampenhouder op het lichaam

gemonteerd. De bedieningskoppen zijn verlicht en vinden vooral hun toepassing

buiten als het donker is.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 1 (blz.142)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst verlichte drukknop (25)

Drukknopkasten

Sommige elektrische installaties of machines worden bediend met afzonderlijke

bedienings- of drukknopkasten. Die hebben kleine afmetingen en zijn ofwel vast

gemonteerd ofwel mobiel (hangend) uitgevoerd.

De montage van drukknop- en signaallampelementen is verschillend.

Omdat de inbouwhoogte van die kasten beperkt is, wordt de montage anders

uitgevoerd.

De bedieningskoppen van de drukknoppen en de signaallampkoppen worden in de

openingen (22m) van het deksel van het bedieningskastje gemonteerd en door

middel van schroefdraad en een moer vastgeklemd. Ze zijn meestal vervaardigd

uit kunststof (dubbele isolatie). De markeringen kunnen gepersonaliseerd worden

door etikethouders waarop vooraf gemarkeerde of zelf te markeren etiketten

geplaatst worden.

De schakelcontacten of lampenhouders worden gemonteerd op een metalen

grondplaat op de bodem van het kastje. Daaruit kan men duidelijk afleiden dat er

geen metalen schakelcontacten of lampenhouders op die grondplaat zijn

uitgesloten, want de nodige uitsparingen zijn voorzien.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 1 (blz.146)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst drukknopkasten (26)

Page 34: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

33

Sensoren

Doel

Sensoren zetten een gemeten fysisch signaal om in een bruikbaar elektrisch

signaal. Onder een gemeten fysisch signaal verstaan we: verplaatsing,

toerentallen, vloeistofniveaus, temperaturen, druk- en lichtvariaties.

Dit houdt in dat enkel het benodigd fysisch signaal wordt gemeten. Dat is nu

eenmaal het probleem van de meeste sensoren omdat hun eigenschappen worden

beïnvloed door verschillenden omgevingsomstandigheden.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 2 (blz.96)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst sensoren (27)

Gebruik

Sensoren worden vandaag beschouwd als sleutelelement voor de verdere

introductie van micro-elektronica in voertuigen, huishoudelijke toepassingen en

voor de automatisatie van productieprocessen.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 2 (blz.97)

Soorten

Naar gelang van het uitgangssignaal worden de sensoren onderverdeeld in twee

groepen, digitale sensoren en analoge sensoren. Hieronder bespreken we de

werking van de meest voorkomende sensoren die worden gebruikt.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 2 (blz.98)

Page 35: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

34

Meest gebruikte sensoren

Capacitieve sensor

In tegenstelling tot de inductieve sensoren kunnen de capacitieve sensoren zowel

door elektrisch geleidende als door niet-geleidende materialen worden beïnvloed.

Die materialen kunnen zijn: papier, kunststof, glas, olie, water, etc. Deze

materialen worden gedetecteerd van op een afstand zonder in aanraking te

komen. Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 2 (blz.104)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst capacitieve sensor (28)

Inductieve sensor

Een inductieve sensor wordt gebruikt voor het detecteren van een elektrisch

geleidend materiaal wat meestal metaal, koper en andere stoffen zijn. De detectie

gebeurt door het uitzenden van magnetische krachtvelden, van zodra er een

verandering is in het magnetische kracht wil dit zeggen dat er een voorwerp werd

gedetecteerd waardoor het contact in de sensor zal schakelen. De inductieve

sensor reageert vooral op elektrisch geleidende materialen en de meest courante

zijn: metaal, koper, zilver, goud, staal, etc.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 2 (blz.99)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst inductieve sensor (29)

Page 36: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

35

Optische sensor met reflector

Een optische sensor is een sensor dat voorwerpen detecteert om bijvoorbeeld een

telling te doen in een industriële installatie. Men stuurt van het lichaam van de

sensor een bepaalde lichtfrequentie die men zal weerkaatsen op een reflector.

Deze frequentie wordt voortdurend verzonden en ontvangen. Als de lichtstraal

wordt onderbroken schakelt het contact van de sensor.

De optische sensor kan alle voorwerpen detecteren zolang ze de lichtstraal

onderbreken.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 2 (blz.106)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst sensor met reflector (30)

Page 37: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

36

Veiligheid

Motorbeveiliging

Een motorbeveiliging is een thermisch-magnetisch relais dat de voeding naar de

vermogen kring uitschakelt bij kortsluiting (magnetisch) of bij overbelasting

(thermisch). De motorbeveiliging kan dan ook worden ingesteld op de nominale

motorstroom. Hier mee bedoelen we maximaal toelaatbare stroomsterkte die door

een draad of apparaat mag vloeien.

Dit vond ik op de website (fred.beneluxspoor.net)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst motorbeveiliging (31)

Smeltveiligheid

Een smeltveiligheid beschermt de bedrading van elektrische installaties tegen

schade door te hoge elektrische stromen. Smeltveiligheden komen voor in

elektrische apparatuur zoals voer, vaartuigen en elektrische installaties van

gebouwen. De smeltveiligheid word in deze moderne tijd steeds meer en meer

vervangen door de installatieautomaten.

Dit vond ik op de website van Wikipedia

(https://nl.wikipedia.org/wiki/Smeltveiligheid)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst (32)

Page 38: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

37

Installatieautomaat

Een installatieautomaat of ook wel de zekering automaat genoemd, beschermt

elektrische installaties tegen kortsluiting of overbelasting. De automaat

onderbreekt het elektrische circuit als er door kortsluiting of overbelasting een te

hoge stroom ontstaat. Als er een plots hoge stroom piek (kortsluiting) plaatsvind

zal de automaat uitschakelen aan de hand van een elektromagneet. Bij

overbelasting vind de afschakeling plaats door middel van een bimetaal.

Dit vond ik op de website van Wikipedia

(https://nl.wikipedia.org/wiki/Installatieautomaat)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst installatieautomaat (33)

Uitschakel curves

De uitschakel karakteristieken verschillen van naargelang welke uitschakel curve

de automaat heeft. de karakteristiek van modulaire automaat bestaat uit twee belangrijke soorten:

- Het thermisch gedeelte waarbij het schakelcommando afkomstig is van het bimetaal met schakeltijden van minimaal 0,1 s beveiligt overbelasting. Bij

een stroom van 1,5 x In moet de automaat binnen het uur afschakelen. - Het magnetische gedeelte waarbij het schakelcommando afkomstig is van

de elektromagneet met schakeltijden van maximaal 0.1 s beveiligt tegen kortsluiting.

Vanaf welke stroomsterkte een automaat magnetisch reageert hangt af van het

type karakteristiek dat word gebruikt. Hier onder worden er een aantal opgesomd.

Dit vond ik op de website van Wikipedia (https://nl.wikipedia.org/wiki/Installatieautomaat)

Page 39: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

38

B-karakteristiek

- thermisch tot 3 x In (In= nominale stroom) - zeker magnetisch vanaf 5 x In

- bij kleine start- of inschakelstromen, zoals elektrische verwarming, boilers, elektrische fornuizen

Dit vond ik op de website van Wikipedia (https://nl.wikipedia.org/wiki/Installatieautomaat)

C-karakteristiek

- thermisch tot 5 x In (In= nominale stroom) - zeker magnetisch vanaf 10 x In

- bij middelgrote start- of inschakelstromen, zoals verlichting: gloeilampen, halogeen, TL… wasmachine, stofzuiger, ijskast en diepvries, toepassingen van de B-karakteristiek.

Dit vond ik op de website van Wikipedia

(https://nl.wikipedia.org/wiki/Installatieautomaat)

D-karakteristiek

- thermisch tot 10 x In - zeker magnetisch vanaf 20 x In - bij grote start- of inschakelstromen, zoals netspannings-stabilisatoren,

lasposten, motoren van werktuigmachines

Dit vond ik op de website van Wikipedia

(https://nl.wikipedia.org/wiki/Installatieautomaat)

Page 40: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

39

Differentieelschakelaar

Een differentieelschakelaar ook wel aardlekschakelaar of verliesstroom schakelaar

genoemd. Is een automatisch werkende schakelaar die een elektrische installatie

onderbreekt, van zodra een lekstroom optreed vanaf een bepaalde grootte. Deze

beschermt ons eveneens tegen elektrocutie.

Dit vond ik op de website van Wikipedia

(https://nl.wikipedia.org/wiki/Aardlekschakelaar)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst differentieelschakelaar (34)

Page 41: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

40

Veiligheidsrelais

Er wordt een veiligheidsrelais in de veiligheidskring van de noodstop geschakeld.

De veiligheidsrelais zorgt voor een bedrijfszekere werking van de veiligheidskring

door toepassing van redundantie, zelfbewaking en het in ruststand houden (fail

safe) van de installatie bij het verschijnen van een defect (bv. overbruggen

noodstop, blijven plakken van startdrukknop of contacten van contactoren door

kortsluiting)… In hier onder afgebeelde figuur ziet u een veiligheidsrelais.

Dit vond ik op de website van Pilz (https://www.pilz.com/nl-BE/products-

solutions/relay-modules/safety-relays-protection-relays)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst veiligheidsrelais (35)

Page 42: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

41

Elektro-Pneumatiek

Doel

Elektro-pneumatiek zijn door lucht aangedreven apparaten zoals cilinders,

pompen, etc. Er werd vaak gedacht dat pneumatische sturingen goedkopere

oplossingen zijn. Helaas is dit niet het geval. Perslucht als vermogensbron kan

tienmaal duurder zijn dan elektriciteit als je rekening houdt met alle opwekkings-

, transmissie-, behandelings- en systeemkosten.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 2 (blz.126)

Gebruik

Pneumatiek worden vooral gebruikt in pneumatische schuurmachines, achtbanen,

pneumatisch handgereedschap, spuiten van verf, robotarm, etc.

Men komt dit meer tegen in het dagelijkse leven zoals in garages voor het

losmaken van banden, velgen en industriële installaties voor productie van andere

materialen.

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst pneumatische handgereedschappen (36)

Page 43: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

42

Ventielen

Doel

We gebruiken schakel ventielen om de kracht van lucht te sturen, op de juiste

manier en op het juiste moment. Ventielen controleren ook de beweging van de

cilinders en ze sturen signalen naar de geschakelde componenten.

Mono-stabiele en bi-stabiele ventielen

Mono-stabiele ventielen zijn ventielen die gedurende de omschakeltijd bediend

zijn. Wordt de bediening opgeheven, dan neemt het ventiel de normaalstand in

door veerkracht of luchtdruk. Dit gedrag noemen we mono-stabiel, wat duidt op

een bepaalde ruststand.

Bi-stabiele ventielen zijn ventielen die door een kortstondige bediening worden

omgeschakeld (impulswerking). Bi-stabiel duidt op twee vaste standen die

zonder invloed van buitenaf gehandhaafd blijven.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 2 (blz.140)

Samenstelling van de benaming

De samenstelling van de benaming van een ventiel bestaat uit een tweecijferige

code.

- Het 1ste cijfer geeft het aantal aansluitpoorten aan.

- Het 2de cijfer geeft het aantal posities / standen aan.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 2 (blz.140)

Page 44: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

43

Aansluitpoort

Ventielen zijn net als cilinders voorzien van aansluitpoorten waarop de

persluchtleidingen worden aangesloten. Hoe groter de aansluitpoort, hoe meer

lucht er waarschijnlijke zal doorstromen. De meest voorkomende aansluitingen

zijn M5, 1/8”, 1/4”, 1/2” en 1” (inch). De aansluitpoorten worden volgens ISO-

norm als volgt genummerd:

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 2 (blz.140)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst aansluitpoot (37)

Samenstelling ventiel

De voornaamste soorten ventielen zijn klepventielen, schijfventielen en

schuifventielen. De schuiven van het schuifventiel zijn meestal vervaardigd uit

aluminium of kunststof om aldus de massa in beweging tot een minimum te

bepreken.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 2 (blz.141)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst samenstelling ventiel (38)

Page 45: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

44

Soorten

Natuurlijk zijn er vele soorten die meerdere aansluitingen of luchtkamers hebben

die dan uiteraard over meerdere opties beschikken om meerdere componenten

te sturen etc. In dit hoofdstuk sommen we er een aantal op.

3/2 ventielen

Deze ventielen met drie aansluitpoorten en twee standen kunnen een

enkelwerkende cilinder bedienen. Het symbool geeft aan:

Ruststand = poort 1 afgesloten (normaal gesloten) en poort 2 ontlucht langs 2 →

3.

Bediend = doorlaat 1 → 2. Symbool

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 2 (blz.142)

Afbeeldingsbronnen: Zie bronnenlijst 3/2 ventielen (39)

Page 46: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

45

4/2 ventielen

Deze ventielen met vier aansluitpoorten en twee standen kunnen een

dubbelwerkende cilinder bedienen. Hierbij moeten de twee leidingen beurtelings

onder druk geplaatst worden of ontlucht worden.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 2 (blz.142)

5/2 ventielen

Deze ventielen worden zeer vaak gebruikt in de persluchttechniek. Zoals merkbaar

in het symbool krijgen we in de eerste stand doorlaat 1→ 2 en ontluchting 4 → 5.

In de tweede stand krijgen we doorlaat 1 → 4 en ontluchting 2 → 3.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 2 (blz.142)

Afbeeldingsbronnen: Zie bronnenlijst 5/2 ventiel (40, 41)

Symbool

Page 47: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

46

5/3 ventielen

Dit zijn ventielen waarbij drie standen verkregen worden. Naargelang de

constructie van het ventiel kunnen verschillende verbindingen in de middenstand

verkregen worden. De 5/3 ventielen worden regelmatig gebruikt om een cilinder

voor korte tijd in een tussen stand te houden.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 2 (blz.143)

Symbool

Cilinders

Samenstelling cilinder

1. Bufferpakking 12. Zuigerpakking

2. Magneet 13. Bodem

3. Buffering 14. Bufferschroef

4. Cilinderbuis

5. Lager-bus

6. Schraapring

7. Deksel

8. Aansluitpoort in deksel

9. Magnaatschakelaar

10. Zuigerstang

11. Steunring

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 2 (blz.134)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst cilinder samenstelling (42)

Page 48: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

47

Soorten

Er zijn vele soorten cilinders in verschillende uitvoeringen. Hieronder onder

worden de meest voor komende besproken.

Enkelwerkende cilinders

De zuigerstang drijft de perslucht slechts in 1 richting, de terug weg van de

zuigerstang wordt gedaan door een ingebouwde veer. Een voor beeld kan u

terugvinden in hier onder afgebeelde afbeeldingen.

Symbool stang in Symbool stang uit

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 2 (blz.134)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst enkelwerkende cilinders (43)

Page 49: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

48

Dubbelwerkende cilinders

Deze cilinders kunnen worden bekrachtigd aan beide richtingen van de

zuigerstang.

Symbool

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 2 (blz.135)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst dubbelwerkende cilinders (44)

Balgcilinders

Dit zijn duurzame, enkelwerkende cilinders die werken als een accordeon die

uitrekt bij het opblazen. Ze ontwikkelen grote krachten bij korte slaglengtes en

kunnen in alle richtingen gemonteerd worden. Deze cilinders worden toegepast als

luchtveren en zijn ideaal als isolering om trillingen op te vangen van de lasten

boven op de cilinder.

Symbool

De bron van alle foto’s uit dit hoofdstuk (Ventielen) zijn van: (Boek) Watt met

elektriciteit deel 1.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 2 (blz.136)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst balgcilinders (45)

Page 50: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

49

Industriële schakelkast

Doel

Voor de verdeling van elektrische energie wordt er in de industrie gebruik gemaakt

van schakel en verdeelkasten. Ze hebben tot doel het schakel-

beveiligingsmateriaal te centraliseren en het veilig op te bergen. Verdeelborden

bestaan uit onbrandbaar, niet hygroscopisch materiaal dat voldoende mechanische

weerstand biedt. De verdeelborden zijn aan de rugzijde afgesloten; anders mogen

ze niet rechtstreeks bevestigd worden op hygroscopisch of licht brandbaar

materiaal. Schakelkasten moeten van klasse 1 (bescherming bieden met een

beschermingsgeleider) of 2 (dubbel isolatie) zijn en voorzien van een achterwand

en een deur. De achterwand mag niet weg neembaar zijn tijdens de levensduur

van het materieel. In tegenstelling tot een verdeelbord hebben schakelkasten

steeds een achterwand.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 1 (blz.120)

Enkelvoudige schakelkasten

De kasten kunnen op verschillende manieren opgebouwd worden: afzonderlijk, in

samenbouw of met onderlinge verbindingen. In onderstaande foto’s ziet men de

samenbouw van verschillende kleine kasten, en de mogelijkheden om grote

schakelkasten onderling te verbinden en te bouwen tot een geheel.

Dit vond ik in het boek: Watt met elektriciteit deel 1 (blz.120) Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst schakelkasten (46)

Page 51: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

50

Klein materiaal

Onder klein materiaal verstaan we het afwerking of montage van de

componenten. Hieronder worden er een verschillend aantal besproken.

Draadhulzen

Draadhulzen gebruiken we voor een optimaal contact tussen de geleider en de

klem. Draadhulzen bestaan in verschillende diameters voor verschillende

draaddiktes. Er zijn ook draadhulzen ontwikkeld om een maximum van 2 draden

te huizen in 1 huls. Ze worden op het uiteinde van de geleider bevestigd met een

krimptang.

Dit vond ik op de website van Wikipedia

(https://nl.wikipedia.org/wiki/Adereindhuls)

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst draadhulzen (47)

DIN-rails

DIN-rails gebruiken we voor het monteren van componenten in de installatiekast.

Zoals relais, zekeringen, voedingen, etc. Deze monteren we het voornaamst met

poprivetten op een metalen plaat.

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst DIN-rails (48)

Page 52: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

51

Eindtullen

Eindtullen gebruiken we voor het afwerken van een PVC of metalen buis zodat de

ruwe randen niet zichtbaar zijn bij montage. Ze worden op de buis gestoken met

de hand.

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst eindtullen (49)

Buisbeugels

Buisbeugels gebruiken we voor het monteren van buizen aan de wand waar men

dan draden of ander materiaal kan door leiden. We monteren deze met een

schroefmachine of schroevendraaier en schroeven.

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst buisbeugels (50)

Page 53: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

52

Wartels

Wartels worden gebruikt voor het afdichten van kabel ingangen waardoor er geen

water meer kan indringen. Het afdichten wordt gedaan door een span-ring die een

rubber tegen de kabel aandrukt zodat alles is afgesloten. Het monteren gebeurt

met de hand.

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst wartels (51)

Bouten

Bouten gebruiken we voor het monteren van grotere lasten zoals (motoren,

metalen skelet van machine, etc.) Uiteraard kunnen ze zich in het materiaal laten

verzinken vanwege de schroefdraad. We monteren ze met een steek of potsleutel.

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst bouten (52)

Page 54: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

53

Schroeven

We gebruiken schroeven voornamelijk voor het aan elkaar bevestigen van houten

constructies. Maar dat kan ook zijn om (bv. beugels, lamparmaturen) op te hangen

in een metalen plaat met zelf borende plaatschroeven. Er zijn namelijk vele soorten

schroeven, ze zijn uit verschillend materiaal gemaakt of voor een specifiek

materiaal gemaakt.

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst schroeven (53)

Poprivetten

Poprivetten gebruiken we voor het monteren van (bv. DIN-rails, beugels, etc.) bij

plaat werk. Dit wordt gedaan met een poprivet tang. Er zijn natuurlijk verschillende

diameters poprivet nagels voor verschillende lasten.

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst poprivetten (54)

Page 55: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

54

Elektrische kabels Onder elektrische kabels hebben we het over de types (kabel, draad) en de

voornaamst gebruikte aansluitdraden in dit project.

Voedingskabel

De voedingskabel bestaat uit 5 soepele geleiders waarvan één aardingsdraad die

samen een kabel vormen. Elke draad heeft een diameter van 2,5mm en voorziet

de constructie van spanning. Voor meer info over deze kabel kan men gaan

kijken in de bestel lijst en of bronnenlijst.

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst voedingskabel (55)

Sensor bekabeling

Voor de kabels van de sensoren gebruiken we een 4 ader kabel met een

aansluiting van M12. Voor meer details over de gegevens kan men deze terug

vinden in de bestel lijst en of bronnen lijst.

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst sensor bekabeling (56)

Page 56: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

55

Aansluitdraad

De aansluitdraad of montagesnoer die we gebruiken om de kast te voorzien van

bedrading bestaat uit volgende opgesomde soorten. De aansluitdraad bestaat uit

soepele geleiders (rood, lichtblauw, zwart). Met een diameter van 0,75 tot en

met 2,5mm². De details hiervan kan men terug vinden in de bestel lijst.

Afbeeldingsbron: Zie bronnenlijst aansluitdraad (57)

Page 57: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

56

Technische fiches en bijlagen In volgende gegevens kan men de details van de gebruikte of besproken

componenten en of onderwerpen terug vinden. Grote bijlagen kan men

terugvinden op de bijhorende Cd-rom achteraan deze bundel. Dit om papier te

besparen en het milieu minder te belasten.

Sensor

Page 58: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

57

Page 59: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

58

Page 60: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

59

Bronnenlijst

Afbeeldingsbron frequentie regelaar schema (1):

http://www.int76.ru/upload/iblock/998/fr_s500e_instruction_manual_basic_engli

sh_frequency_inverter_.pdf

Afbeeldingsbron kentekenplaat (2):

Watt met elektriciteit deel 1 (blz.222)

Afbeeldingsbron isolatieklasse (3):

Watt met elektriciteit deel 1 (blz.231)

Afbeeldingsbron klemmenbord (4):

Watt met elektriciteit deel 1 (blz.224)

Afbeeldingsbron beschermingsgraden (5):

Watt met elektriciteit deel 1 (blz.229)

Afbeeldingsbron IP-code (6):

Watt met elektriciteit deel 1 (blz.230)

Afbeeldingsbron motor samenstelling (7):

Watt met elektriciteit deel 1 (blz.220)

Afbeeldingsbronnen motor aansluiten (8):

Watt met elektriciteit deel 1 (blz.225)

Afbeeldingsbron contactoren (9):

https://www.electricautomationnetwork.com/en/siemens/3rt1016-1bb42-

3rt10161bb42-siemens-contactor-ac-3-4-kw-400-v-1-nc-dc-24-v-3-pole-size-

s00-screw-connec

Afbeeldingsbron Contactor (10):

https://www.klascement.net/downloadbaar-lesmateriaal/38803/contactoren-

schakelen/

Afbeeldingsbron Contactor (11):

https://gret-electric.en.made-in-china.com/product/KsWEDNpbnVkQ/China-3p-

4p-LC1d09-LC1d12-LC1d18-LC1d25-LC1d32-AC220V-Magnetic-Contactor.html

Page 61: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

60

Afbeeldingsbron Profinet bus koppeling (12):

https://download.beckhoff.com/download/Document/Catalog/Main_Catalog/engli

sh/separate-pages/Bus_Terminal/BK9103.pdf

Afbeeldingsbron ingang module (13):

https://download.beckhoff.com/download/Document/Catalog/Main_Catalog/engli

sh/separate-pages/Bus_Terminal/KL1002.pdf

Afbeeldingsbron uitgang module (14):

https://www.beckhoff.com/english.asp?bus_terminal/kl2114.htm

Afbeeldingsbron uitgang module (15):

https://www.beckhoff.com/english.asp?bus_terminal/kl2032.htm

Afbeeldingsbron eind module (16):

https://www.beckhoff.com/KL9010/

Afbeeldingsbron PLC (17):

https://www.automation24.it/siemens-cpu-1214c-6es7214-1bg40-0xb0

Afbeeldingsbron switch (18):

https://www.distrelec.be/nl/industrial-ethernet-switch-5x-10-100-rj45-ip-20-

siemens-6gk5005-0ba00-1ab2/p/30024716

Afbeeldingsbron aanraakscherm (19):

https://www.indiamart.com/proddetail/siemens-touch-panel-series-70-

18135202330.html

Afbeeldingsbron drukknop (20):

https://www.distrelec.be/nl/push-button-complete-groen-schneider-electric-

xb5aa31/p/13512319?channel=b2c&price_gs=11.9064&source=googleps&ext_ci

d=shgooaqbenl-

na&pup_e=1&pup_cid=35973&pup_id=13512319&gclid=Cj0KCQjwitPnBRCQARIs

AA5n84mJ3mhMd5TniZnztEIwqsJIB8g0zvdmkocF2XI6LzK_KuCjRAP2RqsaAi-

GEALw_wcB

Afbeeldingsbron lichaam (21):

http://2016.schuurman-et.nl/nl-NL/22419/lichaam-drukknop-2nc-schr.html

Afbeeldingsbron schakelcontact (22):

https://www.elt.nl/Schneider-Drukknoppen/ZBE101-CONTACTELEMENT-

NO_7_40308_1662.html

Page 62: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

61

Afbeeldingsbron karakteristieken (23):

Watt met elektriciteit deel 1 (blz.143)

Afbeeldingsbron signaallampkop (24):

https://www.bengshop.nl/schneider-electric-telemecanique-signaal-lamp-

element-zb5av033s-art/

Afbeeldingsbron verlichte drukknop (25):

https://www.rexel.nl/nln/Rexel/Industriele-componenten/Industrieel-

schakelmateriaal-en-detectie/Frequentieregelaars-en-

softstarters/Drukknop/Schneider-Electric-VERLICHTE-DRUKKNOP-P-LED-

GR/p/2700334071

Afbeeldingsbron drukknopkasten (26):

https://www.elektrototaalmarkt.nl/eaton-moeller-rmq-titan-drukknopkast-

4169083

Afbeeldingsbron sensoren (27):

https://www.pepperl-fuchs.com/belgium_nlb/nl/21.htm

Afbeeldingsbron capacitieve sensor (28):

Watt met elektriciteit deel 2 (blz.98,105)

Afbeeldingsbron inductieve sensor (29):

Watt met elektriciteit deel 2 (blz.98,102)

Afbeeldingsbron sensor met reflector (30):

Watt met elektriciteit deel 2 (blz.106,109)

Afbeeldingsbron motorbeveiliging (31):

https://nl.farnell.com/schneider-electric/gv2me06/circuit-breaker-3-pole-1a-to-

1/dp/3621546

Afbeeldingsbron smeltveiligheid (32):

https://nl.wikipedia.org/wiki/Smeltveiligheid

Afbeeldingsbron installatieautomaat (33):

https://nl.rs-online.com/web/p/mcbs/7349220/

Page 63: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

62

Afbeeldingsbron differentieelschakelaar (34):

https://www.elektrototaalmarkt.nl/schneider-electric-merlin-gerin-acti-9-iid-

aardlekschakelaar-4123765

Afbeeldingsbron veiligheidsrelais (35):

https://www.pilz.com/nl-NL/eshop/00100002007002/PNOZ-X-safety-relays

Afbeeldingsbron pneumatische handgereedschappen (36):

https://www.pneumatiek.nl/pneumatisch-handgreedschap/

Afbeeldingsbron aansluitpoort (37):

Watt met elektriciteit deel 2 (blz.140)

Afbeeldingsbron samenstelling ventiel (38):

Watt met elektriciteit deel 2 (blz.141)

Afbeeldingsbron 3/2 ventielen (39):

Watt met elektriciteit deel 2 (blz.142)

Afbeeldingsbron 5/2 ventiel (40):

Watt met elektriciteit deel 2 (blz.142)

Afbeeldingsbron 5/2 ventiel symbool (41):

http://teaching4u.nl/paginas/technieksite/pneumatiek/pneumatiek.htm

Afbeeldingsbron cilinder samenstelling (42):

Watt met elektriciteit deel 2 (blz.134)

Afbeeldingsbron cilinder samenstelling (43):

Watt met elektriciteit deel 2 (blz. 134)

Afbeeldingsbron dubbelwerkende cilinder (44):

Watt met elektriciteit deel 2 (blz.135)

Afbeeldingsbron balgcilinders (45):

Watt met elektriciteit deel 2 (blz.136)

Afbeeldingsbron schakelkasten (46):

Watt met elektriciteit deel 1 (blz.121)

Page 64: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

63

Afbeeldingsbron draadhulzen (47):

https://nl.wikipedia.org/wiki/Adereindhuls

Afbeeldingsbron din-rail (48):

https://www.dinmountingrail.com/

Afbeeldingsbron eindtullen (49):

http://www.jevawebshop.be/nl/buis-eindtullen-grijs-16mm-6537.html

Afbeeldingsbron buisbeugels (50):

https://netstore.rexel.be/NS/servlet/be.rex.ns.is.RexItemDetailServlet;jsessionid

=3995CD3C4B2DC652817C7F6E46345EF5?nprg=829

Afbeeldingsbron wartels (51):

https://www.elektroschakelmateriaal.nl/products/wiska-10066410-wartel-eskv-

m12x1-5-83231

Afbeeldingsbron bouten (52):

https://www.gamma.nl/klusadvies/a/soorten-bouten-kiezen

Afbeeldingsbron schroeven (53):

http://www.alb.be/nl/group/1577771/Schroeven

Afbeeldingsbron poprivetten (54):

https://www.bol.com/nl/p/popnagelset-popnageltang-incl-popnagels-van-

verschillende-

maten/9200000035056040/?country=BE&Referrer=ADVNLGOO002042-G-

75614957171-S-736565576589-

9200000035056040&gclid=CjwKCAjw0N3nBRBvEiwAHMwvNnAsyn91dcwHrq9eE

wFjJtoQv9LfaxEn4FMrtpQNSU1odmTqdB2AKhoCqeQQAvD_BwE

Afbeeldingsbron voedingskabel (55):

https://netstore.rexel.be/NS/servlet/be.rex.ns.is.RexItemDetailServlet;jsessionid

=5605CAB3ED7DD2785CE008FA388C71C0?nprg=829

Afbeeldingsbron sensor bekabeling (56):

https://netstore.rexel.be/NS/servlet/be.rex.ns.is.RexItemDetailServlet;jsessionid

=5605CAB3ED7DD2785CE008FA388C71C0?nprg=829

Afbeeldingsbron aansluitdraad (57):

https://www.elektronica-shop.nl/contents/nl/d1653_Montagedraad.html

Page 65: Automatische ophaalbrug - enlaceFrequentieregelaars worden vaak gebruikt om de snelheid van een driefasige motor te regelen door de frequentie van het draaiveld aan te passen. De frequentieregelaar

64

Datasheet sensor Leuze:

http://leuze.com/en/deutschland/produkte/schaltende_sensoren/optische_sensor

en/lichtschranken_lichttaster_kubisch/baureihe_25/reflexions_lichtschranken_3/

prk_25b_5/selector.php?supplier_aid=50104223&grp_id=A1111731&lang=eng#

%22tab%22:%223%22

Datasheet Profinet bus koppeling:

https://download.beckhoff.com/download/document/io/bus-

terminals/bk9053_bk9103en.pdf

Datasheet frequentie sturing:

https://cache.industry.siemens.com/dl/files/465/36932465/att_106119/v1/s712

00_system_manual_en-US_en-US.pdf

Datasheet netwerk switch siemens:

https://www.siemens-pro.ru/docs/scalance/x-000/BA_SCALANCE-XB-

000_76_en-US.pdf

Datasheet Profinet ingang module:

https://download.beckhoff.com/download/document/io/bus-

terminals/kl1002_kl1012en.pdf

Datasheet Profinet uitgang module:

https://download.beckhoff.com/download/document/io/bus-

terminals/kl2114_kl2134en.pdf

Datasheet Profinet uitgang module:

https://download.beckhoff.com/download/Document/Catalog/Main_Catalog/engli

sh/separate-pages/Bus_Terminal/KL2032.pdf

Datasheet Profinet eind module:

https://download.beckhoff.com/download/document/io/bus-

terminals/kl9010en.pdf

Boek: Watt met elektriciteit deel 1

Boek: Watt met elektriciteit deel 2