AutomAteD Driving Dossier opleiDing Automotive...autonome voertuigen, demonstreren op het...

17
NR. 6 DEC-JAN ‘18 / 24 STE JAARGANG • HET VAKBLAD VOOR ALLE GARAGISTEN EN CARROSSIERS • WWW.INFOGARAGE.BE MAANDELIJKS TIJDSCHRIFT (NIET IN JAN.,APRIL, JUNI, JULI,AUG., NOV.) - DECEMBER - JANUARI 2018 - AFGIFTEKANTOOR - TOELATING GESLOTEN VERPAKKING / P608421 - VERANTWOORDELIJKE UITGEVER:T. DE CLERCQ PB- PP B- BELGIE(N) - BELGIQUE 06139 DOSSIER AANDRIJVING Tot voor vijftien jaar leek het er op dat het gebruik van de distributieketting zou verminderen en dat meer autoconstructeurs zouden kiezen voor een distributieriem AUTOMATED DRIVING Volvo Cars en Luminar, een start-up die kernsensortechnologie ontwikkelt voor autonome voertuigen. DOSSIER OPLEIDING AUTOMOTIVE Educam is ontstaan uit een samengaan van de sociale partners, enerzijds de werkgevers en anderzijds de vakbonden die de werknemers vertegenwoordigen

Transcript of AutomAteD Driving Dossier opleiDing Automotive...autonome voertuigen, demonstreren op het...

Page 1: AutomAteD Driving Dossier opleiDing Automotive...autonome voertuigen, demonstreren op het AutoMobility LA de geavanceerdste LiDAR-sensor- en waarnemingscapaciteiten ooit. e-news 10

1Info GARAGEDecember 2018

NR. 6 DEC-JAN ‘18 / 24STE JAARGANG • HET VAKBLAD VOOR ALLE GARAGISTEN EN CARROSSIERS • WWW.INFOGARAGE.BE

MAA

NDE

LIJK

S TIJD

SCHR

IFT (

NIE

T IN

JAN.

, APR

IL, J

UNI, J

ULI, A

UG., N

OV.)

- DEC

EMBE

R - J

ANUA

RI 20

18 - A

FGIF

TEKA

NTO

OR

- TO

ELAT

ING

GES

LOTE

N VE

RPAK

KIN

G / P

6084

21 - V

ERAN

TwO

ORD

ELIJK

E UIT

GEV

ER: T.

DE C

LERC

q

PB- PP B-BELGIE(N) - BELGIQUE

06139

Dossier AAnDrijvingTot voor vijftien jaar leek het er op dat het gebruik van de distributieketting zou verminderen en dat meer autoconstructeurs zouden kiezen voor een distributieriem

AutomAteD DrivingVolvo Cars en Luminar, een start-up die kernsensortechnologie ontwikkelt voor autonome voertuigen.

Dossier opleiDing AutomotiveEducam is ontstaan uit een samengaan van de sociale

partners, enerzijds de werkgevers en anderzijds

de vakbonden die de werknemers

vertegenwoordigen

Page 2: AutomAteD Driving Dossier opleiDing Automotive...autonome voertuigen, demonstreren op het AutoMobility LA de geavanceerdste LiDAR-sensor- en waarnemingscapaciteiten ooit. e-news 10

Power Transmission Group

Our Drive – Your Success

ct-ptg-Anz-Motor_95x65mm.indd 1 10.03.14 17:09

voorwoord

Nu we stilaan naar de laatste dagen van het jaar toerijden kunnen we

gerust besluiten dat het afgelopen jaar er eentje was waar we niet enkel

van veel mooie automotive momenten hebben kunnen genieten maar dat

het ook een ietwat bewogen jaar is geweest voor onze sector.

Als we zien aan welke snelheid er afgelopen tijd is gekocht, gefusioneerd

en opnieuw is verkocht kunnen we enkel besluiten dat iedereen zijn weg

aan het zoeken is.

Voor de ene een snelweg, voor de andere een ondergesneeuwde kerkwe-

gel waar geen doorkomen aan is. 2018 zal ook voor InfoGarage altijd een

jaar zijn dat er zal blijven uitsteken.

Het eerste volwaardige jaar waarin ons ganse team volledig zelfstandig elke

keer opnieuw dat “autoboeksken” in elkaar wist te toveren. Met de nodige

frustraties, lachbuien en buikkrampen tot gevolg.

Toch zal het voor ons eerder een jaar zijn, door het jammerlijke verlies van

onze collega Jordi, met weemoed en veel pijn in het hart. De komende

vergaderingen, commerciële gesprekken of correctierondes zullen nooit

meer dezelfde zijn.

Je weg zoeken en vinden is niet altijd even evident. Vaak duren de minst

verlichte stukken het langst en komt er geen eind aan de vele obstakels

onderweg.

Hopelijk heeft ook hij zijn weg gevonden. Een weg die wij in 2019 en lang

daarna nog zullen berijden met onze Catalaan in gedachten.

Tony De Clercq

Uitgever

1Info GARAGEDecember 2018

NR. 6 DEC-JAN ‘18 / 24STE JAARGANG • HET VAKBLAD VOOR ALLE GARAGISTEN EN CARROSSIERS • WWW.INFOGARAGE.BE

MAA

NDE

LIJK

S TI

JDSC

HRIF

T (N

IET

IN JA

N., A

PRIL

, JUN

I, JU

LI, A

UG.,

NOV

.) - D

EC -

JAN

201

8 - A

FGIF

TEKA

NTO

OR

- TO

ELAT

ING

GES

LOTE

N V

ERPA

KKIN

G /

P608

421

- VER

ANTw

OO

RDEL

IJKE

UITG

EVER

: T. D

E CL

ERCq

PB- PP B-BELGIE(N) - BELGIQUE

06139

Dossier AAnDrijvingTot voor vijftien jaar leek het er op dat het gebruik van de distributieketting zou verminderen en dat meer autoconstructeurs zouden kiezen voor een distributieriem

AutomAteD DrivingVolvo Cars en Luminar, een start-up die kernsensortechnologie ontwikkelt voor autonome voertuigen.

Dossier opleiDing AutomotiveEducam is ontstaan uit een samengaan van de sociale

partners, enerzijds de werkgevers en anderzijds

de vakbonden die de werknemers

vertegenwoordigen

Branchenieuws 4 - 7Wat al enige tijd in de lucht hing werd ons zopas officieel bevestigd. Vanaf 1 januari 2019 is de fusie tussen United Parts en 1st-Parts een feit. Beide bedrijven gaan op in één bedrijf dat de naam 1st-Parts meekrijgt.

automated driving 8Volvo Cars en Luminar, een start-up die kernsensortechnologie ontwikkelt voor autonome voertuigen, demonstreren op het AutoMobility LA de geavanceerdste LiDAR-sensor- en waarnemingscapaciteiten ooit.

e-news 10 - 11Ford investeert 11 miljard dollar en wil tegen 2022 niet minder dan zestien zuiver elektrische voertuigen lanceren, op een wereldwijd totaal van 40 geëlektrificeer-de modellen.

dossier opleiding automotive 12 - 19Educam is ontstaan uit een samengaan van de sociale partners, enerzijds de werkgevers en anderzijds de vakbonden die de werknemers vertegenwoordigen. Fundament van dit samengaan is het creëren van veilige werkomstandigheden en maken dat de werknemers voldoende onderlegd zijn om te kunnen omgaan met de nieuwste technische ontwikkelingen in de sector.

nieuws 20 - 21Standox laat haar kalenders al meer dan 30 jaar maken door gerenommeerde fotografen. Ze zijn niet in de handel verkrijgbaar, maar gaan uitsluitend naar klanten en vrienden

dossier aandrijving 22 - 27Tot voor vijftien jaar leek het er op dat het gebruik van de distributieketting zou verminderen en dat meer autoconstructeurs zouden kiezen voor een distributie-riem. Ondertussen is er een omgekeerde trend aan de gang.

nieuw 29Sinds 16 november worden via www.porsche-classic-shop.be ongeveer 3.000 exclusieve Classic Genuine Parts voor allerhande modellen aangeboden, van de Porsche 356 tot en met de Porsche 911 (type 996).

NIEUW

L A B E L V A N H O O G S T E K L A S S E V O O R G R I P O P N A T W E G D E KL A B E L A

P O U R L ’ A D H É R E N C E S U R C H A U S S É E H U M I D E : M E I L L E U R E N O T E D E S A C A T É G O R I EN O T E A

Blijf In Controle Tijdens Je Reis, In Welk Seizoen Je Ook Rijdt

voor prestatiesop nat wegdek

EU label klasse “A”,label van de hoogste klassevoor grip op nat wegdek

Veilige prestatiesop sneeuwGecertificeerd met sneeuwvlokkensymbool “drie bergtoppen met sneeuwvlok” markering (3PSMF)

Superieure

Biedt dezelfde kilometer-prestaties als onzepremium zomerbanden

Bridgestone Europe NV/SA, Belgium Luxembourg Sales Divisionwww.bridgestone.be

Page 3: AutomAteD Driving Dossier opleiDing Automotive...autonome voertuigen, demonstreren op het AutoMobility LA de geavanceerdste LiDAR-sensor- en waarnemingscapaciteiten ooit. e-news 10

4 Info GARAGE December 2018

B r A n C H e n i e u W s HET NIEUWS UIT DE AUTOZAKENWERELD door PEggy vAN DE MOORTEL

vAn mossel neemt DeAlergroepen gmAn en Bruyninx over vAn De

BelgisCHe AlCopA groep Van Mossel Automotive Groep neemt dealergroepen GMAN en Groep Bruyninx over van de Belgi-sche groep Alcopa en zet hiermee een belangrijke stap op de Belgische automarkt. De transactie is voorge-legd aan de Belgische Mededingings-autoriteit en is gepland om eind dit jaar te worden afgerond.

De Van Mossel Automotive Groep is in bijna 70 jaar tijd uitgegroeid tot een topspeler binnen de automotive van Nederland. Het bedrijf telt bijna 100 vestigingen in Nederland, Bel-gië, Luxemburg, Frankrijk en Duits-land. Verder exploiteert ze 3 Mega Occasion Centra en heeft ze een eigen landelijke keten van schade-herstelbedrijven. Daarnaast heeft de groep diverse diensten onder één dak zoals verzekeringen, financierin-gen, signing/inbouw/carrosserie en autoverhuur. International Car Lease Holding, met een wagenpark van ruim 73.500 voertuigen en be-horend tot de top 5 van leasemaat-schappijen van Nederland

De Antwerpse groep Alcopa (dat in handen is van de familie Moorkens) is een van de bekendste familiebe-drijven uit de Belgische autosector. Managing Directors Axel Moorkens en Damien Heymans staan aan het hoofd van Alcopa: “Alcopa is in vele sectoren actief maar automotive maakt wezenlijk deel uit van onze ge-schiedenis en ons DNA. Zowel onze

invoerdersactiviteiten van auto’s en motorfietsen, als onze retail-activi-teiten, blijven in de toekomst een be-langrijk onderdeel van onze portfolio en toekomststrategie. Zo is Alcopa onder meer officieel invoerder van de merken Hyundai, Suzuki, Ssan-gYong en Isuzu voor de Belgische markt. Met de bedrijven Fidenco (BE) en Autopolis (LUX) blijven we ook volop geloven en inzetten op automo-tive retail.

Tegelijk geloven we dat de Van Mos-sel Automotive Groep een betere partner zal zijn voor GMAN en Groep Bruyninx die de toekomst veilig stelt voor de 22 vestigingen en ruim 300 medewerkers.”

Eind dit jaar beogen de partijen de transactie af te ronden. Het betreft een netwerk van schadeherstelbe-drijven en dealerbedrijven voor ver-koop en onderhoud van de merken Opel, Abarth, Fiat, Alfa Romeo, Jeep, Citroën, DS, Peugeot, Nissan en Kia. Eric Berkhof, algemeen directeur Van Mossel Automotive Groep: “Wij zijn trots om ons familiebedrijf te in-troduceren op de Belgische markt. Ons leasebedrijf International Car Lease Holding is al enkele jaren ac-tief op deze markt. Dat we hier nu een omvangrijk netwerk aan auto- en schadeherstelbedrijven aan kunnen toevoegen geldt voor ons als een belangrijke strategische aanvulling.“

Kleine schade herstellen gaat nu eenvoudiger en sneller.De grond-vuller LIGHT FILLER GREY van R-M® is nu ook verkrijgbaar in een handige spuitbus. Ideaal voor het herstellen van kleine schade of voor gebruik in een multi-work place. Carrosseriebedrijven die met UV-technologie werken doen hun voordeel met de kortere droogtijd van R-M®’s AM 810 LIGHT FILLER GREY onder UV-licht.Spuitapparatuur is niet nodig en er hoeft ook niets te worden ge-mengd. Gewoon de dop verwijde-

ren, schudden en spuiten maar. Zo kunnen spuiters nog flexibeler en mobieler werken. Ze kunnen de spuitbus namelijk overal in de werkplaats direct gebruiken. De lichtgrijze kleur van R-M®’s AM 810 LIGHT FILLER GREY past bij een groot aantal basislakkleuren. Bovendien biedt de spuitbusva-riant alle voordelen van R-M®’s vloeibare LIGHT FILLER GREY P2530. Zo bedraagt de uitdamp-tijd van de grondvuller bij een om-gevingstemperatuur van 20 °C slechts 20 seconden en de droog-

tijd met een UV-A-lamp maar vijf minuten. Bovendien is het product uitermate geschikt voor applicatie op kunststof carrosseriedelen.Onder het merk R-M® brengt BASF een compleet assortiment laksystemen voor schadeherstel op de markt. Het accent ligt daar-bij op milieuvriendelijke waterge-dragen lakken en high-solid lakken. R-M®-schadeherstellakken zijn door vrijwel alle grote autoprodu-centen goedgekeurd voor after-marketreparaties.

ZF investeert 800.000.000 in FABriek voor De ontWikkeling ev De onderdelengigant ZF verhoogt zijn productie van elektrische en hy-bride aandrijfcomponenten. Het gaat daarbij om hybrids en full electric wagens. De wissel van brandstofmotoren naar elektrische motoren zal volgens hen, op langere termijn wel degelijk leiden job verlies. ZF verwacht

dat het aandeel hybride aandrijflijnen in de komende 10 jaar met ruim 50 % zal stijgen. Over alle ZF fabrieken wordt een bedrag van ruim 3 miljard euro geïnvesteerd in elektrische aandrijftechnologie.

B r A n C H e n i e u W s

r-m® uv ligHt Filler grey nu verkrijgBAAr in een HAnDige spuitBus

De nieuWe gooDyeAr eAgle F1 AsymmetriC 5 ComBineert luxueus ComFort met superieure remprestAties

Goodyear heeft zijn nieuwe Ul-tra High Performance-wegband (UHP-band) aangekondigd: de Eagle F1 Asymmetric 5. Om deze allround zomerband te

ontwerpen, benutte Goodyear in-novatieve technologie die in natte omstandigheden de rempresta-ties en op een droog wegdek het rijgedrag aanzienlijk verbetert. Zonder dat het rijcomfort daar-onder lijdt of de rijgeluiden toe-

nemen.De band dankt zijn veelzij-

digheid vooral aan het geraffineerde materiaal dat Goodyear ontwik-kelde om hem te laten presteren in nat weer zonder zijn duurzaam-heid of wegligging op

droge ondergronden aan te tas-ten. Dankzij een contactoppervlak dat vergroot tijdens het remmen, maakt hij meer contact met het wegdek dan een gewone circuit-band. De remafstand is tot 4 pro-cent korter op natte wegen dan bij de Eagle F1 Asymmetric 3 [1]. Om de prestaties te verbeteren, trachtte Goodyear vooral de buig-zaamheid van het loopvlakpro-fiel onder invloed van zijwaartse krachten te beperken. Daardoor wordt het insturen sneller en pre-ciezer, neemt de grip toe en is de acceleratie efficiënt en gelijkma-

tig, wat het rijgedrag op een dro-ge weg allemaal ten goede komt. Ook het gevoel in het stuurwiel wordt verbeterd voor een res-ponsievere rijervaring die meer vertrouwen inboezemt.Van februari tot mei 2019 intro-duceert Goodyear 51 SKU’s en van juni tot december 2019 nog eens 10. Het zal velgmaten van 17” tot 22”, breedten van 205 tot 315 mm en hoogten van 50 tot 25 aanbieden voor montage op uiteenlopende modellen.www.goodyear.eu.

11, rue de la Recherche – 7503 Froyennes > [email protected]él. : +32 69 86 65 55 – +33 3 66 72 46 82Fax : +32 69 77 73 08 – +33 3 66 72 59 17

www.scannixgreen.com

SCAN GREEN_Pub_95x130.indd 1 10/04/17 15:19

Verminder de vervangingskost TOT 50%!

SCANNIX GREEN garandeert u :➔ Een standaard ruilservice voor alle merken

en alle types filters en katalysatorenEURO IV, V en Vi

➔ 100% originele filters aan een concurrentieel tarief➔ Een kwaliteitscertificaat voor elke geleverde filter

(op aanvraag)

STANDAARD RUILSERVICE voor D.P.F. (roetfilters)

IG SOFT • Rue Joseph Willem, 45 • B-4030 GRIVEGNÉE

CarPack

Tarief en infos op 04 349 18 80

Management software ontworpen voor

• Garages (Dealers, zelfstandigen,Trucks, Landbouwvoertuigen...)

• Carrosserieherstellers• Pechverhelping en

takeldiensten• Tweedehands

autohandelaars• Onderdelenmagazijnen

Specifi eke functies voor het bedrijfsleven:

• CarPass• Informex• Tijdregistratie• Planning (Agenda,

vervangwagens)• Boekhouding WinBooks,

Expert / M, Sage ...• Carpack Web voor tablets• Publicatie van voorraad

van 2dehands voertuigen via het internet

DANKZIJ CARPACK,

VERSNEL UW BEHEERwww.carpack.be

Page 4: AutomAteD Driving Dossier opleiDing Automotive...autonome voertuigen, demonstreren op het AutoMobility LA de geavanceerdste LiDAR-sensor- en waarnemingscapaciteiten ooit. e-news 10

December 20186 Info GARAGE

B r A n C H e n i e u W s HET NIEUWS UIT DE AUTOZAKENWERELD B r A n C H e n i e u W s

1st-pArts is er klAAr voor Wat al enige tijd in de lucht hing werd ons zopas officieel bevestigd. Vanaf 1 januari 2019 is de fusie tussen United Parts en 1st-Parts een feit. Beide bedrijven gaan op in één bedrijf dat de naam 1st-Parts meekrijgt. Waar United Parts zich vooral op de merken Opel, Chevrolet en Kia heeft gericht, is 1st-Parts gekend voor zijn merken Peugeot, Citroën, DS, Fiat-Alfa-Lan-cia, Chrysler-Jeep, Dodge-RAM, Jaguar-Landrover, Meyle en Euro-repar. Nieuw is dat in de loop van volgend voorjaar ook de merken Nissan en Hyundai en het volledige

IAM gamma onder het label DIS-TRIGO zullen worden gecommer-cialiseerd.Het spreekt voor zich dat de over-name van autobouwer Opel door PSA Peugeot-Citroën de verdere toenadering tussen United Parts en 1st-Parts in de hand heeft ge-werkt. Beide autobouwers waren in het verleden al een technische samenwerking aangegaan, wat resulteerde in overlappende pro-ductgamma’s. Omdat beide orga-nisaties elkaar perfect aanvullen is dit een heel logische ontwikkeling. Uiteraard is het de bedoeling dat

dankzij deze fusie de dienstverle-ning nog verder wordt geoptima-liseerd.

groep imACAr WorDt nieuWe eigenAAr vAn gArAge Houttequiet

Vanaf 1 januari 2019 neemt de Groep Imacar de Opel-activiteiten over van Garage Houttequiet. Hier-door zijn alle merken van de PSA-groep, Peugeot, Citroën, DS Auto-mobiles en Opel, samen onder één dak te vinden in de gloednieuwe vestiging van Imacar, garage Van-hoecke. Naast de Opels verhuizen

ook alle personeelsleden mee naar de Prins Boudewijnlaan te St-Ni-klaas.

” Volgens Dirk Huyck, sitemanager van Imacar - Garage Vanhoecke, zal men jaarlijks ongeveer 2.500 nieuwe en tweedehandswagens verkopen in de vijf showrooms onder één dak en zal de naver-

koopservice zal gebeuren in een gezamenlijke werkplaats. Ook het autoschadebedrijf en allemerken-garage ‘Blits’ wordt overgenomen door Groep Imacar. Zo blijft de aan-wezigheid in Beveren verzekerd en kunnen klanten er terecht voor on-derhoud, diagnose, mechanische en carrosserieherstellingen.

De onAFHAnkelijke instAntie inspeCt Belgium CertiFiCeert Het 1,2,3 AutoserviCe-netWerk

Met een omzet van ongeveer € 2 miljoen behaald bij de leasingmaat-schappijen kan het 1,2,3 AutoService-netwerk terugblikken op succes-volle afgelopen 3 kwartalen. David Colantonio, directeur Doyen Auto Belux: “Deze certificering volgens Europese normen heeft als belang-rijkste doel om het niveau van al onze garages nog te verbeteren en hen extra zelfvertrouwen te schenken in de alsmaar competitievere markt. Bovendien is dit een mooi extra verkoopargument t.o.v. onze klanten en wordt hierdoor onze expertise nogmaals bevestigd.

Het label van Inspect Belgium voldoet aan de Europese normen op het gebied van kwaliteit, technische en energie-efficiëntie en veiligheid. Deze certificering wordt per individuele garage erkend en is 2 jaar geldig. Na

deze periode wordt de garage door de certificerende in-stantie opnieuw beoordeeld.” 1,2,3 AutoService is het eerste netwerk van onafhankelijke garages in België dat vrijwillig een dergelijke kwaliteitscertificering heeft inge-voerd. In 2019 zal het volledige netwerk gecertificeerd zijn.

FrAnCk ZiCot WorDt sAles DireCtor ForD verkooporgAnisAtie in Belux.

Dhr Franck Zicot start op 1 januari 2019 als Sales Director van Ford Motor Company (Belgium) N.V. Hij volgt daarbij Stefan Geels op, die een functie opgenomen heeft bij Ford Global als Global Retail Strategy Manager. In zijn nieuwe functie rappor-teert Franck Zicot aan Peter Bertin, Managing Director van de Ford verkooporganisatie België en Luxemburg. Franck Zicot was hiervoor Sales en Marketing Director bij Hyundai.

Belgen hebben te weinig kennis over het belang van de juiste banden. Dat blijkt uit een onderzoek van Bridgestone. Nochtans bieden winterbanden signi-ficante voordelen tegenover hun zomerse collega’s in de koude winterdagen. Ruim de helft van de Bel-gen wisselt niet tussen zomer- en winterbanden. Dat blijkt uit een onderzoek van Bridgestone, waarin werd gepeild naar de kennis van zowel Vlamingen als Walen over het belang van tijdige bandenwissels. De studie toont aan dat er een duidelijk verschil zit op het gedrag en de denkwijze tussen het noorden en het zuiden van ons land.

Dit jaar wisselden slechts 46% van alle Walen van zo-mer- naar winterbanden, en slechts 40% van alle Vlamin-gen zien het nut in van zo’n wissel. Wie dat toch doet geeft aan dat veiligheid en het verlengen van de levensduur ervan de voornaamste argu-menten zijn.

Aan Waalse kant meent 32% dat all-season banden even goed zijn als winterbanden, terwijl nog eens 31% meent dat winterbanden overbodig zijn aangezien ze alleen kor-te afstanden afleggen. 27% vindt winterbanden te duur. In Vlaanderen weegt voorname-lijk de prijs door: 40% wisselt niet omdat ze dat te duur vin-den. 28% haalt het argument van vierseizoensbanden aan, en 11% zegt slechts korte afstanden te doen, waardoor ze het niet nodig vinden om te wisselen.

Gebrekkige kennis

In België blijken nog veel misverstanden te bestaan omtrent het nut en het juiste gebruik van winterban-den. Zo meent 3 op 10 Walen dat ze slechts nut-tig zijn bij sneeuw of ijs op de weg. In Vlaanderen is dat zelfs 52%. Bovendien is 45% van de Vlamingen ervan overtuigd dat winters in België niet extreem genoeg zijn om het gebruik van winterbanden echt noodzakelijk te maken. In Wallonië is dat 34%. “Ver-

geet niet dat banden het enige contactpunt zijn dat je auto met de weg heeft. Het is dus letterlijk van levensbelang dat je goede grip hebt en dat water op een goede manier wordt afgevoerd. Onder de 7° is het verschil in remweg op nat wegdek tussen zomer- en winterbanden dermate groot, dat je zonder winterbanden je rijstijl flink aan zult moet passen om veilig te blijven rijden”, vult Caldenhove aan. “Het hoeft dus zeker niet te sneeuwen vooraleer je een bandenwissel moet overwe-gen. De zachtere samenstel-ling van het rubber zorgt bij winterbanden voor meer grip en een kortere remweg; in de kortere dagen waarin de files zich afspelen in het donker, is dat geen overbodige luxe.”

Dit onderzoek werd uitge-voerd door onderzoeksbu-reau Toluna bij Belgische au-to-bezitters.

59% vAn Belgen Wisselt niet tussen Zomer- en WinterBAnDen

door PEggy vAN DE MOORTEL

De scherpste prijs

Informatie invoerder:www.accu-service.be

T. 051/20.07.30F. :051/22.83.44

Bietstraat 578800 Roeselare

VOORDEEL

KEUZEVAN DE

Nieuwste generatie. Carbon boost technologie met 3DXroosters

Beste prijs/kwaliteit

Page 5: AutomAteD Driving Dossier opleiDing Automotive...autonome voertuigen, demonstreren op het AutoMobility LA de geavanceerdste LiDAR-sensor- en waarnemingscapaciteiten ooit. e-news 10

8 Info GARAGE December 2018

A u t o m At e D D r i v i n g door TONy DE cLERcq

Exide® Technologies Veldkant 35C, 2550 Kontich 03 460 13 00 ı [email protected]

Denk nu aan uw

WINTERSTOCK!

Een goede service is van enorm belang bij producten, zoals batterijen waarbij de klant snel geholpen wil worden. Bestel daarom tijdig uw winterstock bij uw verdeler van Exide®-accu’s en biedt uw klanten de service waar ze op hopen.

Meer info vindt u op www.exide.be

Advertentie_Infogarage_Exide201810.indd 1 5/10/2018 8:20:33

volvo Cars en luminar zij aan zij inzake automated driving

Volvo Cars en Luminar, een start-up die kernsensortechnologie ont-wikkelt voor autonome voertuigen, demonstreren op het AutoMobility LA de geavanceerdste LiDAR-sen-sor- en waarnemingscapaciteiten ooit.

De ontwikkeling van de LiDAR-tech-nologie, die gepulste lasersignalen gebruikt om voorwerpen te detec-teren, is een cruciaal element bij het ontwerpen van veilige autono-me wagens. Dankzij de technologie die hen voorziet van de capaciteit om betrouwbare langeafstandsin-schattingen te doen, kunnen au-tonome wagens veilig door com-plexe verkeerssituaties navigeren en aan hogere snelheden rijden. Het is technologie als LiDAR die Volvo Cars kan helpen zijn visie voor autonome mobiliteit zoals het die eerder dit jaar demonstreerde met het Volvo 360c-concept waar te maken. De ontwikkeling van ge-avanceerde LiDAR-technologie en

waarnemingscapaciteiten is een van de vele projecten waaraan Vol-vo Cars samen met zijn partners werkt voor een veilige introductie van volledig autonome wagens. Dankzij de nieuwe waarnemings-capaciteiten die Luminar samen met Volvo Cars ontwikkelt, kan het systeem menselijke houdingen de-tecteren, inclusief de positie van af-zonderlijke ledematen zoals armen en benen. Zo gedetailleerd was dit soort sensor nog nooit. De nieuwe technologie kan ook voorwerpen detecteren tot op een afstand van 250 meter, veel verder dus dan de LiDAR-technologie die momenteel beschikbaar is.

“Dankzij autonome technologie zullen we de menselijke beperkin-gen overstijgen en een ongekend niveau van autoveiligheid bereiken. Het is omwille van die veelbeloven-de toekomst voor de autoveiligheid dat Volvo Cars een voortrekkers-rol wil spelen voor het autonoom rijden. De technologie zal uiteinde-lijk onze klanten en de gehele sa-menleving ook nieuwe voordelen bieden”, zei Henrik Green, Senior Vice President Research & Deve-lopment van Volvo Cars. “Luminar deelt onze ambitie om die voorde-len waar te maken en deze nieuwe waarnemingstechnologie is een belangrijke volgende stap in dat

proces.”

“Het R&D-team van Volvo Cars boekt indrukwekkend snel vooruit-gang bij het oplossen van de ge-avanceerdste problemen voor de ontwikkeling van autonoom rijden”, aldus Austin Russell, oprichter en CEO van Luminar. “Tijdens onze groei als bedrijf zijn zij een pioniers-rol blijven spelen bij de ontwikkeling van een autonoom systeem dat de taken van de bestuurder kan over-nemen, om uiteindelijk de fase van implementatie in echte consumen-tenvoertuigen te bereiken.”

Eerder dit jaar verwierf Volvo Cars een aandeel in Luminar via het Volvo Cars Tech Fund, een in-vesteringsfonds waarmee het wil investeren in veelbelovende tech-nologische start-ups. Die eerste investering door het Tech Fund versterkte de bestaande samen-werking van Volvo met Luminar, waarbij de focus lag op het ontwik-kelen en testen van hun sensor-technologie in Volvo-wagens. Volvo Cars is de eerste van Luminars partners die het uitgebreide waar-nemingsontwikkelingsplatform ten volle benut.

Afgelopen september presenteer-de Volvo Cars het 360c-concept, een holistische kijk op de autono-me, elektrische, geconnecteerde en veilige mobiliteit van de toe-komst. Die visie ziet vier potenti-ele toepassingen van autonoom rijdende voertuigen – als slaapom-geving, mobiel kantoor, huiskamer en entertainmentruimte – die de manier waarop mensen reizen op een nieuwe manier invullen. Daar-naast stelt de 360c een wereldwij-de norm voor om een veilige com-municatie te verzekeren tussen autonome voertuigen en andere weggebruikers.

Page 6: AutomAteD Driving Dossier opleiDing Automotive...autonome voertuigen, demonstreren op het AutoMobility LA de geavanceerdste LiDAR-sensor- en waarnemingscapaciteiten ooit. e-news 10

10 Info GARAGE December 2018

e - n e W s e - n e W sdoor TONy DE cLERcq

www.stop-go.de/en

JAHREGEWÄHRLEISTUN

G

Voor- behandeling

Verjagingd.m.v. geur

Verjaging d.m.v.

ultrasoon geluid

Verjaging d.m.v.

elektrischestroom

Mechanische bescherming

Toebehoren

Het alles-in-één programma voor de

verjaging van marters!

ArvAl en engie sluiten e-DeAl Brussel krijgt pitpoint lAADpAlen

tommelein vergroent WAgenpArk kABinet met nissAn leAF

e- ForD

Energieleverancier ENGIE en leasemaatschappij Arval komen met een nieuw groen mobiliteit-saanbod ten tonele dat de toegang tot elektrische wagens voor bedrij-ven en particulieren moet vereen-voudigen. Dit initiatief wordt begin 2019 gelanceerd in België, met nadien een volgende stap richting Frankrijk. De idee is om de huur van een elektrische wagen tegen een maandelijks huurbedrag, ver-zekerd door Arval, en de instal-latie en het onderhoud van een laadpunt verzekerd door ENGIE.

Dit laadpunt kan in het bedrijf , in het centrum van een stad of zelfs thuis bij de gebruiker worden geïn-stalleerd.

Volgens Arval zijn bedrijven steeds meer geneigd om wagens die op alternatieve aandrijvingen werken aan hun vloot toe te voegen. Zo-wat 26% heeft de intentie om de komende 3 jaar voor een elektri-sche voertuig te kiezen opteren.

Shankar Krishnamoorthy, Adjunct Directeur-Generaal van ENGIE: “De energietransitie begeleiden met

properdere mobiliteitsoplossingen – vooral elektrische – is de kern van de strategie van ENGIE. Dit nieuwe aanbod dat geïntegreerd en samen opgemaakt werd met Arval staat ons toe om de toegang

tot elektrische wagens te demo-cratiseren en draagt zo bij aan de verbetering van de luchtkwaliteit en de vermindering van geluids-overlast in de steden.”

PitPoint, gespecialiseerd in scho-

ne brandstoffen, gaat vanaf begin

2019 laadpalen leveren, plaatsen

en exploiteren in het Brussels

Hoofdstedelijk Gewest. Het ver-

keer een concessie van 10 jaar.

Om de luchtkwaliteit in onze hoofd-

stad te verbeteren wil het Brussels

Hoofdstedelijk Gewest gezondere

vervoersalternatieven aanbieden.

Met de uitbouw van een laadpalen-

netwerk slaan ze alvast de goede

weg in. Na de introductie van de

Lage Emissiezone, de aankoop van elektrische MIVB-bussen en de elektrificatie van de deelfietsen Villo! zal Brussel dus kunnen te-rugvallen op een uniform netwerk laadpalen voor elektrische wa-gens. Het uiteindelijke aantal laad-palen is afhankelijk van de vraag van de bewoners en de aanbeste-dende overheid. Inwoners van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kunnen nu reeds hun interesse doorgeven via charge.brussels, en worden geïnformeerd van de vol-

gende stappen. De eerste exem-

plaren worden volgend jaar geïn-

stalleerd. Deze zijn toegankelijk

voor alle types elektrische wagens.

Per laadpunt kunnen twee voer-

tuigen tegelijkertijd laden met een

vermogen van 11kW. PitPoint ont-

vangt voor het plaatsen van deze

laadpalen ook een subsidie van

BENEFIC (BrussEls NEtherlands

Flanders Implementation of Clean

power for transport).

Vlaams viceminister-president Bart Tommelein ruilt de laatste traditionele brandstofwagen op zijn kabinet in voor een vol-ledig elektrische Nissan LEAF. Daarnaast werden er ook twee elektrische fietsen aangekocht voor het kabinet. “De overheid moet het goede voorbeeld ge-ven. Korte verplaatsingen doen we te voet of met de fiets. Als we toch de auto nemen, is dat een milieuvriendelijk model”, aldus

Tommelein. Viceminister-presi-dent Bart Tommelein werkt volop verder aan de vergroening van het wagenpark van zijn kabinet. Daarom ruilt hij nu ook de laat-ste traditionele brandstofwagen in zijn wagenpark in voor een volledig elektrische Nissan LEAF. De nieuwe wagen werd besteld via het raamcontract van de Vlaamse overheid. Zo rijdt Bart Tommelein regelmatig met zijn elektrische fiets naar het Vlaams

parlement. “De overheid moet het goede voorbeeld geven. En ministers en hun medewerkers dus zeker en vast ook. Voor korte verplaatsingen proberen we de auto zoveel mogelijk te vermijden. We gaan te voet of met de fiets. Als we toch de auto nemen, is dat sowieso een milieuvriendelijk mo-del”, zegt viceminister-president Bart Tommelein.

Ford investeert 11 miljard dollar en wil tegen 2022 niet minder dan zestien zuiver elektrische voertui-gen lanceren, op een wereldwijd totaal van 40 geëlektrificeerde modellen Op het komende Auto-salon zijn de eerste resultaten van de versnelde elektrificatie van het Ford-gamma zichtbaar, met een Clipper break-uitvoering van de Mondeo Hybrid en een Plug-in ver-sie van de Transit Custom.

De Mondeo Hybrid is momenteel reeds verkrijgbaar met een ge-stroomlijnd vierdeurskoetswerk maar krijgt er in de loop van 2019 dus een handige Clipper break-va-riant bij. De nieuwe Mondeo Clip-per Hybrid die op het Autosalon van Brussel in wereldpremière zal voorgesteld worden, komt te-gemoet aan de vraag van klanten die een ruime hybride gezinswa-gen willen maar ook een riante laadruimte.

De aandrijflijn van de Ford Mondeo Hybrid gebruikt een elektromo-

tor om de speciaal ontwikkelde 2.0-benzinemotor met Atkin-son-cyclus bij te staan voor de aandrijving. Een generator recupe-reert energie tijdens het vertragen om de in de Clipper-variant onder een vlakke laadvloer weggewerkte, luchtgekoelde lithiumionbatterij van 1,4 kWh op te laden. Die re-generatietechnologie recupereert tot 90 procent van de energie die normaal verloren gaat tijdens het remmen om de batterij op te laden. De Mondeo Hybrid kan ook zuiver elektrisch rijden voor de ultieme verfijning en efficiën-tie. Deze modus komt vooral tot zijn recht in de stad en de file. De hybride aandrijflijn levert een sys-teemvermogen van 187 pk en wordt gekoppeld aan een door Ford ontwikkelde continu variabele automatische versnellingsbak die het brandstofverbruik nog verder terugdringt.

De innovatieve Transit Custom PHEV van Ford gebruikt een

geavanceerd hybridesysteem dat een emissievrij rijbereik van maximaal 50 kilometer mogelijk maakt. Voor langere ritten wordt de meermaals bekroonde 1.0 Ford EcoBoost-benzinemotor ge-bruikt als range extender. Die Eco-Boost-motor doet dienst als ge-nerator en laadt de batterijen op tijdens langere ritten tussen twee laadbeurten. Hierdoor beschikken eigenaars van een Ford Transit Plug-in Hybrid over een uitzonder-lijke efficiëntie en flexibiliteit, alsook een totaal rijbereik van meer dan

500 kilometer. De PHEV, die op het Salon van Brussel te zien is in zijn definitieve productievorm, beschikt over een compacte, vloei-stofgekoelde lithium-ionbatterij onder de laadvloer, waardoor hij het volledige laadvolume van de standaardbestelwagen behoudt. Hij krijgt het praktische interieur-design van de nieuwste generatie Transit Custom, aangevuld met specifieke informatieschermen over het hybridesysteem.rsnel-lingsbak die het brandstofverbruik nog verder terugdringt.

Page 7: AutomAteD Driving Dossier opleiDing Automotive...autonome voertuigen, demonstreren op het AutoMobility LA de geavanceerdste LiDAR-sensor- en waarnemingscapaciteiten ooit. e-news 10

12 13Info GARAGE Info GARAGEDecember 2018 December 2018

De elektrificatie van het wagenpark beperkt zich niet tot de in-troductie van volledig elektrische voertuigen of zogenaamde BE-V’s (Battery Electric Vehicles). Het gaat ook om hybride voertui-gen en plug-inhybriden. Heel veel van deze voertuigen komen al in de garage of het carrosseriebedrijf voor herstellingen en zeker voor onderhoud en service. Vergeten we niet dat de eer-ste hybride, de Toyota Prius, in 1997 op de markt is verschenen. Het is te voorzien dat in een volgend stadium ook auto’s met een brandstofcel op de markt komen en uiteindelijk in de werk-plaats zullen terecht komen. In essentie zijn voertuigen met een brandstofcel ook elektrische voertuigen waarbij de brandstofcel waterstof omzet in elektriciteit. Deze ganse groep auto’s (100% elektrische, alle hybriden en brandstofcelauto’s) confronteert de mekanieker niet enkel met een nieuwe technologie. Deze auto’s hebben ook gemeen dat ze van een HV-netwerk (High Voltage of hoogspanning) zijn voorzien en dat is niet zonder risico.

Paul-Henri Gilissen van Educam is daar duidelijk over: “Hoog-spanning is niet zonder gevaar en maakt dat wie aan een der-gelijke auto werkt zich daarvan moet bewust zijn. Ook bedrij-ven die gespecialiseerd zijn in depannage, afbraak en recyclage moeten rekening houden met de gevaren. Meer zelfs, bescha-digde voertuigen met een HV-netwerk moeten op een aparte manier behandeld worden door takelbedrijven en hulpdiensten zoals bijvoorbeeld de brandweer.”

Tien jaar geledenEducam is ontstaan uit een samengaan van de sociale partners, enerzijds de werkgevers en anderzijds de vakbonden die de werknemers vertegenwoordigen. Fundament van dit samen-gaan is het creëren van veilige werkomstandigheden en maken dat de werknemers voldoende onderlegd zijn om te kunnen omgaan met de nieuwste technische ontwikkelingen in de sec-tor. Paul-Henri Gilissen brengt daarover verduidelijking: “We mogen niet vergeten dat de werkgever wettelijk verplicht is om alles in het werk te stellen om zijn werknemers te behoeden voor risico’s op het werk. Het omgaan met HV-voertuigen ver-dient bijzondere aandacht. Met HV, wat staat voor High Volta-ge, bedoelen we elektrische spanningen met nominale waarden tussen 30 V en 1000 V voor wisselspanning en tussen 60 V en 1500 V voor gelijkspanning. Het gevaar voor elektrisering, of er-ger nog elektrocutie, is reëel als de werknemer zich niet bewust is van de gevaren en niet weet hoe hij daar moet mee omgaan. Daarom hebben wij op vraag van de sociale partners een norm uitgeschreven voor het veilig omgaan en werken aan HV-voer-tuigen. De norm helpt de werkgever in het nakomen van zijn plicht om zijn werknemers te beschermen. Daarom wordt een overzicht gegeven van de risico’s bij het omgaan met en het werken aan HEV’s (hybride en elektrische voertuigen). De werk-procedures komen aan bod net als de nodige beschermings-middelen en gereedschappen. Uiteraard wordt ook aandacht besteed aan de nodige kennis en het kunnen voor wie omgaat of werkt aan een HEV.”

Educam heeft zich niet beperkt tot het vastleggen van die norm maar heeft ook specifieke opleidingen uitgewerkt om veilig en bekwaam te kunnen werken aan HV-voertuigen. De sociale partners hebben de noodzaak daarvan ingezien in 2009 en op het autosalon van Brussel van 2011 heeft Educam aangekon-digd klaar te zijn met de nodige opleidingen. Werknemers die de opleiding volgen en slagen in de proef achteraf, krijgen een certificaat. Ondertussen hebben meer dan 13.000 mensen een certificaat gekregen dat te maken heeft met HEV’s.

educam opleidingen voor Hev’s

‘Een vak apart’

Het aandeel van BEV’s (Battery Electric Vehicles) of zuiver elektrische voertuigen blijft in ons land beperkt

tot een schamele 0,51% maar daar zou wel eens snel verandering kunnen in komen. Volgens AlixPartners

gaan de autoconstructeurs en hun toeleveringsbedrijven tegen 2022 wereldwijd maar liefst 255 miljard dol-

lar investeren in de elektrificatie. Educam is alvast klaar met gecertificeerde opleidingen voor mekaniekers.

Paul-Henri Gilissen (Managing Director Educam) en Sjoerd Zijlstra (Manager Technical Training & Develop-

ment) vertellen er meer over.

Paul-Henri Gilissen (Managing Director Educam): “Voor de garagesector en het werken aan elektrische voertuigen tot 3,5 ton, zijn er drie types certificaten.”

Sjoerd Zijlstra (Manager Technical Training & Development): “Tijdens de opleiding maken we er een punt van om elk component dat specifiek is voor een HEV zorgvuldig te bestuderen.”

D o s s i e r o p l e i D i n g D o s s i e r o p l e i D i n gdoor TONy DE MESEL

Page 8: AutomAteD Driving Dossier opleiDing Automotive...autonome voertuigen, demonstreren op het AutoMobility LA de geavanceerdste LiDAR-sensor- en waarnemingscapaciteiten ooit. e-news 10

14 Info GARAGE December 2018

D o s s i e r o p l e i D i n g door TONy DE MESEL

Schitterende vooruitzichten: Bij ContiTech kan u binnenkort terecht voor alle onderdelen van de aandrijving. Dus niet alleen aandrijfriemen uit zwarte hoogwaardige rubber, maar ook distributie-ketting kits. Alles in Premium-kwaliteit en voor geregistreerde werkplaatsen met 5 jaar garantie. www.contitech.de/5

Al 146 jaar is zwart onze kleur. Maar vanaf nu ook zilver: Distributiekettingen in ContiTech kwaliteit.

5 JAARGARANTIE

CT_timing_chain_95x265_3mmbleed.indd 1 12.09.17 11:38

Verschillende categorieën in de opleidingEr is niet één opleiding maar er zijn er verschillende afhankelijk van de aard van de werkzaamheden en de specialisaties van een werknemer. Zo wordt een onderscheid gemaakt tussen garage-activiteiten voor personenwagens en lichte bedrijfsvoertuigen, garageactiviteiten ‘heavy duty’ (zware bedrijfsvoertuigen, bus-sen, landbouwmachines en machines voor de burgerlijke bouw-kunde), garageactiviteiten voor brom- en motorfietsen, carros-seriewerken, takel- en bergingswerken, die bij Educam bekend staat als ‘Road Service,’ en binnenkort ook voor bedrijven die actief zijn in afbraak, recuperatie en recyclage.

Voor al deze sectoren zijn er specifieke opleidingen. Niets be-let dat er inhoudelijk ook vaak inhoudelijke overlappingen zijn maar er zijn ook specifieke onderwerpen die bij deze categorie-en meer aandacht krijgen. Voor takeldiensten is het bijvoorbeeld belangrijk dat ter plaatse kan ingeschat worden in welke staat het voertuig zich bevindt en hoe het veilig kan getransporteerd worden. Eens bij het herstelbedrijf is het ook belangrijk om te weten hoe een beschadigde wagen moet gestald worden. Bij een beschadigde batterij, bijvoorbeeld na een ongeval, is het mogelijk dat er na verloop van tijd chemische reacties ontstaan die aanleiding kunnen geven tot brand.

Voertuigen zonder structurele carrosserieschade of zonder bat-terijschade mogen op een parkeerplek op het bedrijf blijven staan tot er aan gewerkt wordt. Dat is ongeacht of er een tech-nisch defect is, er een waarschuwingslampje en/of een foutco-de wordt weer gegeven. Voertuigen met structurele carrosse-rieschade of waterschade daarentegen moeten als het ware in afzondering buiten de gebouwen worden geplaatst tot er aan gewerkt wordt.

In het algemeen is het bij de stalling van een HEV, of het nu in een garage- of een carrosseriebedrijf is, belangrijk om de staat van het voertuig te evalueren. Als een HEV of de componenten ervan een risico vormen, dan moet het voertuig duidelijk ge-markeerd en omheind worden, kwestie van iedereen daarvan te waarschuwen.

Als er bij een HEV of componenten ervan brandgevaar is dan moet het voertuig zeker buiten worden gestald en de richt-lijnen van de ERG (Emergency Response Guide) of het werk-plaatshandboek van het voertuig worden geraadpleegd. Als de informatie niet beschikbaar is, dan moet de 12 V-batterij wor-den afgekoppeld en moet een minimale veiligheidsafstand van 15 meter tegenover andere objecten worden gerespecteerd. Als er na 48 uur geen calamiteiten aan het batterijpakket of het voertuig worden vastgesteld, dan mag de veiligheidsafstand tot 2 meter worden verminderd.

Een HEV met chemisch gevaar, door bijvoorbeeld een lekken-de batterij, moet volgens het ERG of het werkplaatshandboek worden behandeld en onder het lek wordt best een opvangbak voor het elektrolyt geplaatst.

Verschillende niveaus in de opleidingVan de meer dan 13.000 uitgereikte certificaten in verband met HEV’s is het grootste deel gelinkt aan mekaniekers die actief zijn in een garage en daar vooral werken aan personenwagens en lichte bedrijfsvoertuigen.

Voor de garagesector onderscheidt Educam vier soorten me-dewerkers. We plaatsen ze even op een rijtje in volgorde van belang.

We beginnen met wat de zogenaamde ‘HEV-geïnformeerde personen’ zijn. Zij voeren geen echte technische handelingen uit en worden eigenlijk gelijkgeschakeld met een gebruiker. Zij zul-len bijvoorbeeld de auto besturen, ermee naar de keuring gaan of de auto cosmetisch onderhouden (wassen, boenen, interieur kuisen, enz..). Voor deze mensen is geen certificaat voorzien maar zij kunnen wel een opleiding volgen om te weten dat om een HEV gaat en wat de gevolgen daarvan zijn. Zij mogen wel geen technische ingrepen doen.

De tweede categorie zijn ‘HEV-gesensibiliseerde werknemers’. Zij mogen eens ze ‘HEV 1’-certificaat hebben, technische ingre-pen doen aan een HEV maar dan enkel aan niet HV-componen-ten zoals bijvoorbeeld de remmen. Zij herkennen HV-compo-nenten door de kleur van de leidingen en de pictogrammen die op de diverse componenten staan. Zij mogen wel aan HV-com-ponenten werken maar dan enkel als het HV-net spanningsloos is gemaakt en onder toezicht van iemand die het hoger gekwa-lificeerde ‘HEV 2’-certificaat heeft .

Wie een ‘HEV 2’-certificaat heeft, krijgt de titel ‘HEV-vakbe-kwaam werknemer’ en speelt een uiterst belangrijke rol in de werkplaats. Dat is geen toeval want deze persoon draagt een grote verantwoordelijkheid door het HV-circuit spanningsloos te mogen maken. De opleiding voor ‘HEV-vakbekwaam werkne-mer’ is meteen de meest gevolgde opleiding.

Het spanningsloos maken gebeurt ofwel door een handeling aan het voertuig zelf, een fysische ingreep dus, of door een diagnose-apparaat. Deze ‘HEV 2’-mekanieker moet ook contro-leren of het HV-netwerk werkelijk spanningsloos is door een

Werken aan HV-componenten is niet zonder risico. Speciale bescherming is echt nodig.

Educam heeft een opleidingscentrum in Lokeren en in Luik.

controlemeting te doen en hij moet er bovendien op letten of niemand anders bewust of onbewust het HV-circuit weer op spanning kan brengen. Een dergelijke medewerker moet ook de capaciteit hebben om de staat van een HEV na te gaan als het voertuig beschadigd is of een technisch mankement ver-toont. Eens het HV-circuit spanningsloos is, mag hij aan het voertuig werken of mag hij toezicht uitoefenen op het werk van een ‘HEV-gesensibiliseerde werknemer’ (HEV 1).

De ‘HEV 2’-opleiding duurt twee dagen met inbegrip van een eindtest die een halve dag in beslag neemt. Bij het slagen daar-van volgt de uitreiking van het fel gegeerde certificaat dat 6 jaar geldig is. Na die periode volgt een kortere opleiding die bedoeld is als een technische update.

Intensieve opleiding Sjoerd Zijlstra (Manager Technical Training & Development) ver-telt dat de ‘HEV 2’-opleiding heel intensief is: “De cursist maakt kennis met de verschillende architecturen van HEV’s. Sommige elektrische voertuigen hebben één motor, andere twee. Ook de ene hybride is de andere niet. Om maar een paar voorbeelden te noemen. Er zijn de zelfladende hybrides, de plug-ins en dan nog de voertuigen met een range extender. De cursist leert ook meer over de verschillende types batterijen en oplaadsystemen. Ver-der maken we er een punt van om elk component dat specifiek is voor een HEV zorgvuldig te bestuderen. En uiteraard hechten wij veel belang aan het spanningsloos maken van HV-netwerk en het werken met aangepaste gereedschappen. Wij wijzen er bijvoorbeeld ook op dat als het HV-netwerk spanningsloos is, de HV-batterij wel nog altijd onder spanning staat.”

Wie een ‘HEV 2’-certificaat heeft, kan zich nog verder bekwa-men en het ‘HEV 3’-certificaat van ‘HEV-gespecialiseerd werkne-mer’ behalen. Met een dergelijk certificaat mag een mekanieker metingen doen aan onder spanning staande HV-componenten, controleren en repareren van geopende HV-batterijpakketten, verwijderen van beschadigde batterijpakketten en verpakken van beschadigde batterijpakketten om verder risico op manipu-latie uit e schakelen.

Alle autoconstructeurs schatten de certificaten naar waarde en de meesten vullen het ‘HEV 2’- en ‘HEV 3’-certificaat aan met een naar hun eigen merk gerichte opleiding.

D o s s i e r o p l e i D i n g

Wat is Educam?Educam werd in 1990 opgericht door de sociale partners

(werknemers en vakbonden) van de sectoren garage, carros-

serie, metaalhandel en recuperatie en recyclage van metalen.

Bedoeling is de technische know how en de nieuwe techno-

logische ontwikkelingen tot bij de bedrijven te brengen via

opleidingen voor het personeel. Tegelijk wil Educam er voor

zorgen dat de werknemers in veiligheid leren werken. In 2017

waren er meer dan 20.800 cursisten. De meesten (71%) ko-

men uit de garagesector.

Page 9: AutomAteD Driving Dossier opleiDing Automotive...autonome voertuigen, demonstreren op het AutoMobility LA de geavanceerdste LiDAR-sensor- en waarnemingscapaciteiten ooit. e-news 10

16 17Info GARAGE Info GARAGEDecember 2018 December 2018

Praktijk gerichtNaast de theoretische onderbouw is er de praktijk en die is van bij het begin van de op-leiding aanwezig. In het eerste jaar is er een kick-off-activiteit voorzien die gericht is op teambuilding en worden enkele workshops en bedrijfsbezoeken georganiseerd om de student vertrouwd te maken met de autosector in bre-de zin. De tweedejaars lopen 10 dagen stage als informant op het autosalon van Brussel en hebben in het tweede semester nog 10 bijko-mende dagen stage bij een concessiehouder van het zelfde merk. Belangrijk is dat de studenten voor die stages moeten solliciteren, zodat ze ook met dit aspect vertrouwd geraken.

De derdejaars hebben 42 dagen stage in het tweede semester. De be-doeling daarvan is de stagiair praktijkervaring te laten opdoen en zelf opdrachten zelfstandig tot een goed einde te brengen en dit in de au-tosector of in sectoren waar gelijkaardige commerciële en technische competenties verwacht worden. Het bedrijf moet dus technische pro-ducten vervaardigen, verhandelen of herstellen en monteren. De stage kan dus gerust ook buiten de autosector. Belangrijk is dat er zowel economische (commerciële, financiële, logistieke of administratieve) taken zijn als taken in de technische omgeving (receptie, magazijn, atelier, herstel- of montagedienst).

Pol Toye: “De bachelorproef betreft een optimalisatie op economisch en ecologisch vlak van het wagenpark of rollend materieel van een onderneming of organisatie. Het is met andere woorden een gede-tailleerde mobiliteitsstudie. Het eindwerk wordt uitgevoerd in groepen van vier of vijf studenten. Deze studie omvat vier grote pijlers. In de eerste plaats is er het ecologisch-technologisch aspect met een tech-nische beschrijving van zowel de huidige situatie als die van de ecolo-gische alternatieven. Een voorbeeld daarvan is het wagenpark van het

wit/gele kruis. Dan is er het economisch-financieel aspect waarbij de TCO (Total Cost of Ownership) wordt berekend zowel van de huidige situatie als van de alternatieven. Het derde luik is de logistiek. Hoe ziet de volledige supply chain (goederenstroom, informatiestroom en geldstroom) er uit? Welke impact heeft het mobiliteitsplan voor deze supply chain. De vierde pijler heeft te maken met communicatie. Een uitgewerkt communicatieplan geeft weer hoe de diverse stakeholders overtuigd kunnen worden van de gekozen oplossing.”

Daarnaast is er nog de mogelijkheid om buitenlandse ervaring op te doen. Pol Toye: “VIVES heeft met meer dan 140 hogescholen van Fin-land tot Griekenland en van Ierland tot Litouwen een samenwerkings-overeenkomst om er een semester te studeren. Ook stages in het bui-tenland of een ander taalgebied zijn mogelijk. Er zijn ook buitenlandse studiereizen met in het eerste of het tweede jaar een bezoek aan het autosalon in Parijs. In het laatste jaar is er een internationaal bedrijfsbe-zoek. De voorbije jaren bezochten de studenten onder meer Stuttgart, Turijn en Bologna, met bedrijfsbezoeken aan onder andere Porsche, Mercedes, Fiat, Maserati, Pagani en Ferrari.”

BalansPol Toye is ervan overtuigd dat de bacheloropleiding ‘automotive ma-nagement’ een meerwaarde heeft: “De afgestudeerden hebben een managementopleiding die toegespitst is op de autosector en heel wat bedrijven zijn op zoek naar mensen met een dergelijk profiel. We zien dat afgestudeerden meestal hun loopbaan beginnen in een commerci-ele functie en dan na verloop van tijd doorgroeien. De opleiding heeft ook voordelen die vaak vergeten worden. Zo krijgen de studenten een certificaat van Febelfin, wat ze toelaat om een autolening met klanten af te sluiten. Niet te vergeten, er is ook een zogenaamde ge-condenseerde opleiding van één jaar voor wie al een bachelorstatuut in ‘autotechnologie’ heeft en daaraan gekoppeld is er een bijkomend getuigschrift. Het kan ook omgekeerd. Wie bachelor is in ‘automotive management’ kan op één jaar een bijkomend getuigschrift voor ‘auto-technologie’ bekomen. Tot slot is er afstandsonderwijs voor de mensen die al werken en bachelor willen worden.”

“Jaarlijks schrijven gemiddeld 60 leerlingen zich in voor de bacheloropleiding automotive management”, vertelt VIVES opleidingshoofd Pol Toye met enige trots. “Deze opleiding is een studietraject dat kadert bin-nen ‘bedrijfsmanagment’ maar dan toegespitst op de autosector. Maar dat laatste moet dan weer heel ruim gezien worden. Automotive is meer dan puur personenwagens maar kent nog andere professionele toe-passingen zoals in de sectoren vrachtwagens, landbouwvoertuigen, vorkheftrucks en de daaraan verbonden assemblagebedrijven, toeleveringsbedrijven en dienstenbedrijven zoals leasing en vlootbeheer. Bedoeling is dat de leerlingen op termijn een sleutelrol kunnen innemen in dergelijke bedrijven. VIVES wil bekwame mensen afleveren in management maar dan met een uitgebreide kennis van techniek en een stevig pak praktijkervaring.”

Verschillend profielDe bacheloropleiding ‘automotive management’ staat open voor alle leerlingen die met succes hun humaniora hebben beëindigd. Som-migen daarvan volgden een technische opleiding en anderen een niet-technische zoals bijvoorbeeld economie-moderne talen. Het eer-ste jaar van de bacheloropleiding heeft de bedoeling de leerlingen de autosector in al zijn aspecten te laten ontdekken en ze qua kennis op een zelfde peil te brengen.

Bij alle vakken wordt van nul begonnen, met uitzondering van Frans en Engels. Leerlingen die in de humaniora minder taalvakken hebben gekregen, krijgen de kans om zich bij te scholen door remediëringsoe-feningen of eventueel bijkomend avondschool te volgen. Bij het begin van het studietraject worden zij voor deze taalvakken getest en in func-tie van het resultaat wordt gekeken wat er moet gebeuren om het ni-veau eventueel op te tillen. Andere belangrijke vakken zijn onder meer ICT, management (marketing, distributiestrategie, economie, internati-onale handels- en betalingstechnieken en data-onderzoek), fiscaliteit, burgerlijk recht, boekhouden en niet te vergeten voertuigtechnologie.

Pol Toye verduidelijkt even: “Het is niet de bedoeling dat de leerlingen in staat zijn om in de werkplaats actief te zijn. Daarvoor is er die andere bacheloropleiding, met name ‘autotechnologie’. Wel is het de bedoe-ling dat de leerlingen managementcapaciteiten krijgen en tegelijk een technologisch inzicht hebben. Zo moeten zij vertrouwd geraken met begrippen zoals onder meer common rail, directe injectie…Bedoeling is dat de leerlingen begrijpen hoe een auto werkt.”

In het eerste jaar wordt vooral een basis gelegd. In het tweede jaar wordt vooral gewerkt op het commerciële en de communicatie. Pol Toye: “Zo wordt voor de leerlingen onder meer duidelijk dat het be-naderen van een particuliere klant helemaal anders is dan het omgaan met een klant in de fleetsector.”

Tijdens de ganse opleiding wordt er ook veel aandacht besteed aan praktijkervaring. Dat wordt ten top gedreven in het laatste jaar. In dat laatste jaar is er ook de bachelorproef . Daarbij werkt de student rond een opgelegd of zelf gekozen onderwerp.

vives kortrijk‘automotive management’

tien jaar ervaring in bacheloropleiding

Gericht op de praktijk

Tien jaar geleden is VIVES Kortrijk gestart met de bacheloropleiding ‘automotive

management’. Het studietraject duurt drie jaar en wordt gekenmerkt door een

stevige theoretische onderbouw, aangevuld met heel wat praktijk. Opleidings-

hoofd Pol Toye maakt een balans op.

Pol Toye (opleidingshoofd ‘automotive management’ VIVES Kortrijk): “De afgestudeerden hebben een managementopleiding die toegespitst is op de autosector en heel wat bedrijven zijn op zoek naar mensen met een dergelijk profiel.”

De tweedejaars lopen 10 dagen stage als informant op het autosalon van Brussel en hebben in het tweede semester nog 10 bijkomende dagen stage bij een concessiehouder van het zelfde merk.

De voorbije jaren bezochten de studenten onder meer Stuttgart met een bedrijfsbezoek aan onder andere Porsche.

D o s s i e r o p l e i D i n g D o s s i e r o p l e i D i n gdoor TONy DE MESEL door TONy DE MESEL

Page 10: AutomAteD Driving Dossier opleiDing Automotive...autonome voertuigen, demonstreren op het AutoMobility LA de geavanceerdste LiDAR-sensor- en waarnemingscapaciteiten ooit. e-news 10

18 19Info GARAGE Info GARAGEDecember 2018 December 2018

Mee met de werkelijkheidDe opleiding ‘autotechnologie’ bestaat in drie fases. Van bij het be-gin wordt altijd de link gelegd met de praktijk. Dat zie je ook aan de schitterende praktijkruimte die in verschillende werkhoeken is inge-richt. Opmerkelijk is dat in die praktijkruimte ook bijdetijdse diagno-seapparatuur aanwezig is. Maar er si s meer. Door een goede samen-werking tussen de campus en de verschillende auto-importeurs zijn ook de recentste automodellen aanwezig waarop de studenten hun theoretische bagage ook in de praktijk kunnen uitproberen. Zo spotten we onder meer een Hyundai Ioniq met hybride aandrijving. Mark Pec-queur: “We willen de studenten kennis laten maken met de recentste technologieën. Hybride auto’s, maar ook elektrische, zijn een realiteit. We gaan zelfs verder en sedert verleden jaar hebben we in de derde fase van de opleiding een vak ‘autonome voertuigen’”.

Drie fasesWouter Lutin: “In de eerste fase van de opleiding starten we met een wetenschappelijke onderbouw. Dat moet de student toelaten om de werking en de diagnose van de verschillende voertuigsystemen zoals de mechanica, de elektriciteit, de elektronica, de aandrijving en de ver-branding te begrijpen. Deze aanpak zorgt ervoor dat een student met de opleiding kan starten zonder voorkennis of ervaring met voertui-gen. Wel moet ik toegeven dat wiskundig inzicht een voordeel is. Aan elk theoretisch vak worden praktische labosessies gekoppeld, waarin de student zijn verworven kennis rechtstreeks leert toepassen. In wat wij het ‘Autolab’ noemen, werken de studenten in teamverband aan voertuigen en maken ze kennis met heel wat praktische technieken.”

In de tweede fase van de opleiding verdiepen de studenten zich verder in elektriciteit, elektronica, motormanagement met onder meer emis-sies, verbruik en prestaties, alternatieve brandstoffen zoals cng en lpg en alternatieve aandrijfsystemen zoals elektrische en hybride. De inzet van up-to-date diagnoseapparatuur vormt de rode draad doorheen de opleiding.

Wouter Lutin: “Vanaf de tweede fase is er ook de bedrijfsstage waarin de student kennis maakt met de werkomgeving. Deze inkijk achter de

schermen geeft een goed beeld over een garagebedrijf of ander bedrijf in de autosector en dit van bij het onthaal van de klant tot en met het beheren van de werkplaats.”

In de derde fase leert de student werken met de communicatiesys-temen in voertuigen zoals CAN- en LIN-bus. Wouter Lutin: “Daarop aansluitend wordt de student ingeleid in de wereld van autonome voertuigen en andere nieuwe voertuigdynamische veiligheidssyste-men, de zogenaamde rijhulpsystemen. Daarnaast krijgt de student ma-nagement skills aangeleerd om eventueel als zelfstandige aan de slag te kunnen. In deze fase zijn verdere specialisaties mogelijk met drie 3 keuzetrajecten: bedrijfsvoertuigtechnieken, mototechnieken of motor-sport engineering.”

Uiteindelijk is er de bachelorproef waarin de student, in opdracht van een bedrijf, een probleemstelling gaat oplossen en werkt aan een prak-tische realisatie. Wouter Lutin: “Dit stelt de student in staat om de sector te tonen wat hij in zijn mars heeft. De scriptie tenslotte verdedigt de student voor een jury, bestaande uit onder meer juryleden die pro-fessioneel actief zijn in de autosector.”

Nieuwe uitdagingenDe opleiding opent ook perspectieven voor nieuwe uitdagingen. Via Erasmus kunnen de studenten ook opleidingen volgen in het buiten-land. Op de campus zelf is er ook het uniek ‘makerspace’. In dit atelier zijn allerlei machines, materialen en gereedschappen voorzien waar-mee de student eigen creaties kan realiseren. Zo zijn er 3D-printers, een lasercutter en een freesmachine beschikbaar. Tot slot zijn er ook inter-nationale werkprojecten waarop kan ingetekend worden. Eén daarvan is de Shell Eco Marathon.

Mark Pecqueur: “De opleiding is veelzijdig en maakt dat de studenten kunnen werken met de nieuwste apparatuur. Dat maakt dat ze goed getraind zijn om diagnoses te stellen. Tegelijk geeft de opleiding de kans om professioneel actief te zijn in een toeleveringsbedrijf van de autosector.”

tHomAs more:‘autotechnologie’

Autotechnologie met zicht op de toekomst

Diagnose als vak

Thomas More in Sint-Katelijne-Waver heeft naam en faam verworven met zijn bacheloropleiding ‘autotech-

nologie’. Deze richting staat open voor alle leerlingen die met succes hun humaniora hebben doorlopen.

Het accent ligt op diagnose en probleemoplossing. Wouter Lutin , opleidingsmanager, en Mark Pecqueur,

docent en onderzoeker voertuigentechnologie, benadrukken ook dat er toekomstgericht wordt gewerkt.

Zo is er sinds vorig jaar ook een vak ‘autonome voertuigen’.

Wouter Lutin (opleidingsmanager autotechnologie Thomas More): “Sedert verleden jaar zijn we begonnen met een lesonderdeel autonome voertuigen.”

Mark Pecqueur

De werkruimte is ingericht met verschillende werkhoeken. Uniek is ook de ‘makerspace’ met onder meer 3D-printers.

De studenten worden van bij het begin vertrouwd met de recentste diagnoseapparatuur.

D o s s i e r o p l e i D i n g D o s s i e r o p l e i D i n gdoor TONy DE MESEL door TONy DE MESEL

Campus De Nayer in Sint-Katelijne-Waver, nabij Mechelen, heeft een rijke traditie in technologische opleidingen (Thomas More) en ingenieursop-leidingen (KU Leuven). Eén van de opleidingen is die van bachelor in de autotechnologie. Jaarlijks schrijven er zich tussen de 100 en 120 leerlingen in. Allen hebben ze met succes hun humaniora doorlopen maar dat is dan ook bijna de enige gelijkenis. Wouter Lutin geeft daarbij meer duiding: “De leerlingen die zich inschrijven hebben uiteraard interesse voor de autosector en willen daarin een carrière uitbouwen. Ook hebben ze met succes hun humaniora achter de rug maar hun vooropleiding kan heel verscheiden zijn. Sommigen volgden ASO. Anderen TSO of BSO. In het eerste jaar van de opleiding ‘autotechnologie’ maken we dat we gemengde groepen hebben, met een verschillende basisopleiding dus. Terwijl de enen zich verder kunnen verdiepen in bepaalde vakken, kunnen de anderen als het ware bijbenen. Tussentijds zijn er ook evaluaties voorzien, zodat de studenten weten hoe ver ze staan. Omdat de groepen gemengd zijn, is het zo dat de leerlingen ook veel van elkaar leren en zich als het ware aan elkaar optrekken.”

Page 11: AutomAteD Driving Dossier opleiDing Automotive...autonome voertuigen, demonstreren op het AutoMobility LA de geavanceerdste LiDAR-sensor- en waarnemingscapaciteiten ooit. e-news 10

20 Info GARAGE December 2018

Reinig uw roetfilterWij reinigen verstopte roetfilters zodat uw klant ze opnieuw kan gebruiken. Voor u geen extra werkuren, wel een kostenefficiënte oplossing die zorgt voor een tevreden klant.

Achterstraat 127

9450 Haaltert

T. 053 60 89 08

F. 053 30 01 24

www.difitec.be

[email protected]

Wilt u ook een tevreden klant? Contacteer ons snel voor meer info!

Personen & lichte vrachtReinigen is beter dan nieuw

Offroad

Strenge reinigingsplanning

Trucks & bussenReinigingsproces voor snelle terugbezorging

Voor wie?

Zelfde resultaat maar dan veel goedkoper!

Goedkoper Ecologisch Service

door TONy DE cLERcq

De standox-kalender 2019: een kalender met karakter Standox laat haar kalenders al meer dan 30 jaar maken door gerenom-meerde fotografen. Ze zijn niet in de handel verkrijgbaar, maar gaan uitsluitend naar klanten en vrienden. Voor veel autobezitters heeft hun voertuig een grotere betekenis dan alleen maar het zijn van een vervoers-middel. Het vertegenwoordigt een persoonlijkheid en een levensstijl. Deze emotie is het hoofdthema van de nieuwe Standox-jaarkalender, genaamd “Cars & Characters”. De Nederlandse fotostudio ‘Van Der Vaart’ is al 35 jaar gespecialiseerd in de wereld van auto’s. Mercedes, BMW, Hyun-dai, Renault, Tesla of Volvo, er is bijna geen enkele bekende autofabrikant waarvoor ze niet hebben gefotografeerd. De nieuwe Standox-kalender “Cars & Characters” toont elke auto in een typische situatie met de ei-genaar, die elk een speciale relatie met hun auto hebben. De emotionele composities van de foto’s tonen de trots en passie van de eigenaren voor hun auto’s en onthullen ook een beetje over de persoon achter het stuur. “Work Hard, Stay Strong” is het motto van de gepassioneerde boer die

in januari is uitgelicht. Het is dan ook geen verrassing dat de Mercedes W123 zijn trots en vreugde is. Deze geweldige klassieker wordt tot op de dag van vandaag bijna onbreekbaar geacht. De foto van juli laat er geen twijfel over bestaan dat “La Vita e Bella”, oftewel het leven is mooi de levensstijl van de eigenaar is. Die levensstijl wordt gekenmerkt door Italiaanse elegantie, wat perfect op de foto wordt weergegeven. Tegen de dromerige achtergrond van een idyllische kustweg, geniet de bestuurder van de voordelen van de slanke Alfa Romeo 4C en de twee smelten sa-men tot een perfecte harmonie.Twee echte krachtpatsers tonen de fascinatie voor de “American Way of Life” in oktober. Een met graffiti gedecoreerd gebouw in een typische straat in New York is het decor voor de eigenaar. Gekleed in het zwart, met zware bikerlaarzen, getatoeëerde armen en zijn Ford Model B uit 1932 die is omgebouwd tot een Hot Rod. Zijn levensmotto is “Life is a Be-autiful Ride”, bedoeld om letterlijk en figuurlijk te worden geïnterpreteerd.

p r o D u C t i n F o NIEUW p r o D u C t i n F o NIEUW

Hankook tire showt futuristische conceptbanden Hankook Tire presenteerde op de Motorshow te Essen 2 futuristische conceptbanden, de Aeroflow en Hexonic. Het in het kader van de “Design Innovation” van Hankook in samenwerking met het Royal College of Art uit Londen geïnitieerde innovatieproject is opgezet met als motto „Extending Future Life beyond Mobility“.Hexonic is een intelligent bandenconcept voor autonome shared-mo-bility-voertuigen. De ontwerper ziet volledig autonome voertuigen als standaard voor toekomstige steden en ontwikkelde een band voor ge-meenschappelijk gebruikte auto’s. Hier is het comfort van de passagiers

doorslaggevend voor de rij-ervaring. De Hexonic onder-steunt het voertuig om het al-lerbeste rijcomfort te bieden, door de weg in real-time met zeven afzonderlijke sensoren in het bandenprofiel te scan-nen en te analyseren. De band registreert de omstandighe-den op de weg zoals grip, tem-peratuur en toestand van het wegdek en past het loopvlak van de banden daarop aan.

De Aeroflow is een voor het gebruik in de autosport ontwikkelde band voor maximale aandrijfkracht. Om dit te kunnen realiseren, is het wiel met een ontkoppelbaar loopvlak verbreed en werd de grip van band geoptima-liseerd. De wielen werden voorzien van turbine-schoepenwielen om lucht tijdens het rijden op te nemen en daaruit extra aandrijfkracht te genere-ren. De focus van het design ligt op de aandrijfkracht, waarmee tijdens de ontwikkeling van banden normaal gesproken geen rekening mee wordt gehouden, maakt het ontwerp daarbij zo uniek.

mazda op het Autosalon Mazda Motor Belux is blij te kunnen aankondigen dat de gloednieuwe Mazda3 (zowel de Hatchback als de Sedan) zijn Europees debuut zal maken op het Salon van Brussel, na de zeer lovende commentaren ter gelegenheid van de Wereldpremière twee weken geleden in LA. De basis-prijs voor de Hatchback 2.0 SKYACTIV-G 122 pk in SkyMove-uitvoering 23.990 € bedraagt (BTW incl.) De Sedan start vanaf 26.090 €, welis-waar in SkyDrive-uitvoering omdat deze niet verkrijgbaar is in SkyMove-uit-voering, maar de Sedan heeft voor het overige hetzelfde prijskaartje als de Hatchback.

nieuwe tweedeligeBosch remmen

Remmen zijn zonder twijfel een van de belangrijkste veiligheidsonderdelen op een voertuig. Door de constante toename in vermogen en gewicht van voertuigen, moeten ook de prestaties van de remsystemen voortdu-rend verbeteren. Dat is mede mogelijk door een strenge selectie van de basismaterialen. Bosch koos er enkele jaren geleden voor om een hoog koolstofgehalte in de remschijven te integreren waardoor de warmte zich over het volledige wrijvingsoppervlak van de schijf kan verspreiden en thermische schokken en andere verstoringen voorkomen worden. De remschijven kunnen tijdens intense remfases de hitte beter absorberen, waardoor het risico op verminderde werking verkleint. De remafstand komt niet in het gedrang en de levensduur van de remschijf is langer in vergelijking met klassieke remschijven. Lichtere en sterkere remschij-ven voor sportief rijgedrag Vandaag gaat Bosch nog een stap verder en verrijkt het zijn aanbod in de remcatalogus met 28 referenties van twee-delige remschijven. Deze werden speciaal ontwikkeld om aan de hoge ei-sen van sportvoertuigen of veeleisende automobilisten te voldoen. Hun doeltreffendheid is al een paar jaar te zien in het Formule 1-circuit. Het principe van de tweedelige remschijven is het loskoppelen van het vaste deel van het wrijvingsonderdeel om zo het risico op slingering en barsten te voorkomen. Het wrijvingsonderdeel bestaat uit lamellair gietijzer ver-sterkt met een hoog koolstofgehalte, wat de slijtvastheid verbetert. Het bevestigingsgedeelte (de kom) is van aluminium en is vastgeklonken op de schijf. Zo worden vervormingen, die trillingen en ongemak kunnen veroor-zaken, beperkt. Page 2 / 3 Het gebruik van aluminium voor de kom van de remschijf vermindert het gewicht van de remschijf met ongeveer 20 procent en levert dus een brandstofbesparing op. Voor de assemblage worden dan weer roestvrijstalen klinknagels gebruikt zodat vervormingen van de schijf en de kom van elkaar gescheiden worden. Dat zorgt ook voor een goede overbrenging het remkoppel. Deze technologie voldoet aan de behoeften van high-end voertuigen en aan de vraag naar het verminderen van het brandstofverbruik. De nieuwe remschijven zijn al in serie opge-nomen in het BMW-gamma. Bosch bedrijf produceert elk jaar bijna 20 miljoen remschijven en dekt met meer dan 1500 referenties 98 procent van het Europese voertuigenpark.

Page 12: AutomAteD Driving Dossier opleiDing Automotive...autonome voertuigen, demonstreren op het AutoMobility LA de geavanceerdste LiDAR-sensor- en waarnemingscapaciteiten ooit. e-news 10

22 23Info GARAGE Info GARAGEDecember 2018 December 2018

ProblemenBij Febi-Bilstein maken ze er een punt van dat de kettingen voorgerekt zijn. Volgens Stijn Thys wordt op die manier vermeden dat de ketting verlengt, eens die in de motor steekt. Toch is het nog altijd mogelijk dat een ketting na verloop van tijd aan vervanging toe is. Alvast een voordeel van een ketting is dat er een aantal duidelijke signalen zijn wanneer een vervanging nodig is en die symptomen zijn merkbaar voor dat de ketting breekt. Het meest gekende symptoom is het rate-len en kletteren van de ketting als de motor draait. Ook een verlies aan vermogen kan een symptoom zijn en dat is dan meestal het gevolg van een ontregelde distributie door een verlengde ketting, die mogelijks een tandje versprongen is, of door kettingspanners en kettinggelei-ders die niet langer naar behoren werken.

De voornaamste reden waarom een ketting vroegtijdig aan vervan-ging toe is, heeft te maken met de smering. Concreet: door te lang te wachten om de motorolie te verversen, verkeerde olie te gebruiken (viscositeit, niet voldoen aan de voorschriften van de constructeur) of tussentijds verkeerde olie bij te vullen. Op die manier kunnen niet enkel de ketting, de geleiders en de spanners vroegtijdig slijten. Vervuiling of een verkeerde viscositeit kunnen ook maken dat de hydraulische ket-tingspanner niet naar behoren werkt. Belangrijk is dat de oliedruk op peil is. Een te lage oliedruk kan onder meer door een oliepomp die niet naar behoren werkt, bijvoorbeeld door een vervuilde zeef waarlangs de olie naar de pomp wordt geleid.

Volgens Stijn Thys zijn sommige motoren heel kwetsbaar: “De 1.3 JTD heeft de reputatie een zwakkke distributie te hebben. De praktijk leert dat het op tijd en liefst zelfs vroegtijdig vervangen van de olie de redding kan zijn. Als de distributie toch aan vervanging toe is, is het belangrijk ook de zogenoemd spraybar of sproeibuis te vervangen. Die zorgt er voor dat de olie op de juiste plaats geraakt.”

Meer dan de kettingNiet enkel een falende smering en een slecht werkende hydraulische spanner kunnen de oorzaak zijn dat er mankementen optreden. Een verkeerde montage bij een vroegere herstelling kan net zo zeer aan de basis liggen. Uiteraard moet de krukas en de nokkenas(sen) goed op elkaar afgestemd zijn. Maar er is meer. Bij een herstelling moet niet enkel de ketting worden vervangen maar ook de kettingspanner, de geleider(s), de spanbouten en in sommige gevallen de tandwielen. De spanbouten mogen nooit een tweede keer gebruikt worden en moeten met het correcte koppel worden aangehaald en bij montage moet de olietoevoer naar de spanner rein zijn. Bij het monteren van tandwielen moet er op gelet worden dat ze in de goed richting worden gemonteerd.

Naast de hydraulische spanner wordt ook vaak een bijkomende me-chanische spanner gebruikt voor bijvoorbeeld secundaire aandrijvingen zoals die van de olie- en waterpomp. Bij de spanners wordt een on-derscheid gemaakt tussen vaste geleiders en spangeleiders. Die laat-ste hebben meestal een gebogen vorm. Geleiders zijn vervaardigd uit kunststof of uit een combinatie van aluminium en kunststof.

Tot slot is het belangrijk een ketting te monteren die overeen komt met degene die in OE wordt gemonteerd.

OmmekeerHet is in de jaren zestig, ondertussen vijftig jaar geleden, dat voor het eerst op grote schaal werd overgeschakeld op de distributieriem. Dat ging samen met de introductie van motoren met één of meerdere bo-venliggende nokkenassen. Maar de ware doorbraak van de distributie-riem kwam er in de jaren zeventig. In die tijd hadden distributieriemen de reputatie minder weerstand te bieden dan kettingen. Ook moest een motor met een distributieriem minder olie in het carter hebben. Bovendien was een motor met een distributieriem stiller.

Maar nu zijn er steeds meer autoconstructeurs die weer kiezen voor een distributieketting. Volgens Stijn Thys zijn daar verschillende rede-nen voor: “Een distributieketting heeft een vrij lange levensduur en is onderhoudsvrij. Die betrouwbaarheid is enkel maar toegenomen door betere materialen en betere productietechnieken. IWIS, de belangrijk-ste leverancier van kettingen aan Febi-Bilstein, hebben de zogenaamde Titan-coating ontwikkeld om de pennen en bussen die voor een ver-binding zorgen in een ketting beter te beschermen tegen de agressieve inwerking van olievervuiling. De betere productietechnieken maken dat een ketting tegelijk lichter en duurzamer is geworden en zorgt er ook voor dat een motor met een distributieketting stiller is dan in het verleden. Een ketting is bovendien beter bestand tegen de krachten die

in een motor vrij komen. Motoren hebben nu aanzienlijk meer koppel dan vroeger. Bovendien wordt de overbrenging tussen krukas en nok-kenas extra op de proef gesteld door het start/stop-systeem.”

Moeilijk bereikbaarEen recente ontwikkeling is ook dat bij motoren die in langsrichting zijn gemonteerd, zoals bij een Jaguar of een BMW, de distributie niet voor-aan maar achteraan, ter hoogte van het vliegwiel, steekt, net voor de versnellingsbak. Op die manier is de motor vooraan lager en ontstaat er meer vrije ruimte tussen de motorkap en de motor. Dat is nodig om een absorberingsruimte te creëren in het geval dat een voetganger wordt aangereden. Die positie van de distributie achteraan de motor maakt wel dat het lastig wordt om de distributieketting te vervangen. Het vervangen van de distributie kan enkel door de motor te lichten en dan is het uiteraard goed over een ketting te beschikken die in normale omstandigheden de zelfde levensduur heeft als de motor of die toch ten minste benadert. Ook bij motoren waar de distributie zich op een ‘normale’ plaats bevindt, wordt het steeds moeilijker om de ketting of de riem te vervangen door een gebrek aan plaats. Door de beperkte ruimte kiezen steeds meer constructeurs voor een ketting omdat die aanzienlijk smaller is dan een riem.

Terug van (bijna) weg geweest

Tot voor vijftien jaar leek het er op dat het gebruik van de distributieketting zou verminderen en dat meer

autoconstructeurs zouden kiezen voor een distributieriem. Ondertussen is er een omgekeerde trend aan de

gang. Stijn Thys, Sales Manager Belux van Febi-Bilstein, vertelt hoe dit komt. Ook wijst hij op wat vroegtij-

dige slijtage bij een distributieketting kan veroorzaken.

Stijn Thys van Febi-Bilstein raadt mekaniekers aan om een opleiding over distributiekettingen te volgen. Ze kunnen daarvoor terecht bij hun grossist.

Bij distributieketting hoort een hele set zoals hier voor de Fiat 1.3 JTD-motor.

In sommige motoren worden meerdere kettingen gebruikt.

Een doorsnede van een hydraulische spanner. Vervuilde olie kan er voor zorgen dat de spanner niet langer meer naar behoren werkt.

D o s s i e r A A n D r i j v i n g D o s s i e r A A n D r i j v i n gdoor TONy DE MESEL door TONy DE MESEL

Als er één iemand is die een aardig woordje kan meepraten over distributiekettingen, dan is het wel Stijn Thys van Febi-Bilstein. Voor hij sales manager werd, gaf hij jarenlang technische opleidingen over distribu-tiekettingen, met aandacht voor de verschillende types, de voor- en nadelen ervan en vooral waarop een mekanieker moet letten om een distributieketting in goede staat te houden en hoe een ketting op een kundige manier moet vervangen worden.

Tijdens ons gesprek pakt hij eerst uit met een aantal markante cijfers, gebaseerd op de nieuwverkoop van auto’s in Duitsland: ”Momenteel zijn 66% van de nieuw verkochte auto’s voorzien van een distributieket-ting. Volgens de ramingen van Febi-Bilstein zal dit aandeel enkel maar toenemen. In 2022 zal 70% van de nieuwe auto’s ermee uitgerust zijn. Bij benzines zal dit aandeel in 2020 zelfs al 77% bedragen. Als OE-le-verancier is Febi-Bilstein goed geplaatst om dat soort voorspellingen te doen. Zij weten wat de trend is en hebben ook zicht op welke motoren in ontwikkeling zijn. Met deze voorspelling heeft elke mekanieker er belang bij om zijn kennis over distributiekettingen op peil te houden. Het is eenvoudig; de auto’s die vandaag van de montagelijn lopen, komen morgen in de werkplaats terecht.”

Febi-Bilstein in profielFebi-Bilstein is één van de belangrijkste producenten van dis-tributie-kits met kettingaandrijving. Dit Duitse bedrijf heeft meer dan 250 dergelijke kits in zijn gamma. De kettingen zelf worden hoofdzakelijk door IWIS geleverd die zijn producten niet rechtstreeks op de vervangingsmarkt brengt. De naam Febi is de afkorting van de stichter en oprichter van het be-drijf, Ferdinand Bilstein. De oorsprong gaat terug tot 1844 toen het bedrijf zich toespitste op de productie van spanbou-ten. Ondertussen spreken we van de Bilstein Group die eigen-lijk drie merknamen vertegenwoordigt met name Febi-Bil-stein, Swag en Blue Print. Met zijn drie merknamen beschikt de ganse groep over een brede waaier aan onderdelen die aan OE-kwaliteit voldoen. Naast de sets met distributieket-tingen levert de Bilstein Group ook bijvoorbeeld onderdelen voor de reminstallatie, de stuurinrichting en de ophanging.

teCHniek: DistriButieDistributieketting

Page 13: AutomAteD Driving Dossier opleiDing Automotive...autonome voertuigen, demonstreren op het AutoMobility LA de geavanceerdste LiDAR-sensor- en waarnemingscapaciteiten ooit. e-news 10

24 25Info GARAGE Info GARAGEDecember 2018 December 2018

Met voorkennisAls je de riem vervangt omdat ze stuk is, dan is het goed om na te gaan welke motorschade is aangericht. Ook de reden van de breuk is van belang. Zowel de oorzaak als de gevolgen van de breuk moet worden weggewerkt door bijkomende herstellingen. Als je nog nooit eerder bij een bepaald type auto de riem hebt vervangen, dan is het goed om eventuele typische richtlijnen voor de demontage en de montage te kennen en na te gaan of er speciale gereedschappen nodig zijn. Bij sommige motoren voorziet de autoconstructeur speciaal gereedschap voor het karwei. Ook SKF voorziet speciaal gereedschap. Meer zelfs, alle belangrijke leveranciers van distributieriemen beschikken over de nodige montagegegevens met onder meer de juiste aanhaalmomen-ten.

De riem op goede spanningDe levensduur van de distributieriem wordt in grote mate bepaald door een correcte spanning. Als de riem lawaaierig is, dan is het meteen de tijd om in te grijpen, de spanning te controleren en de riem eventueel te vervangen. De riemspanning blijft slechts intact als de spanrol goed werkt. Bij een automatische spanrol kan de veer niet goed werken, maar ook het lager kan stuk zijn. Dit laatste geldt natuurlijk ook voor een manuele spanrol en voor de meelooprol. Heel wat monteurs re-gelen de spanning op het gevoel. Er bestaan speciale gereedschappen waarmee de spanning met slechts een kleine afwijking perfect kan worden geregeld. De recentste meetapparaten hebben een ingebouw-de databank met de spangegevens van de meest courante automo-dellen.

Riem in olie

PSA en Ford zorgen voor een primeur met de distributieriem zoals die gebruikt wordt in de PSA 1.2 Pure Tech (THP) en Ford 1.0 Ecoboost. Heel bijzonder aan deze riemen is dat ze in de motorolie draaien. Op-merkelijk want er bestaat een gulden regel dat een rubberen riem geen motorolie verdraagt. Bij de 1.0 Ecoboost en 1.2 Pure Tech wordt dit principe bewust over boord gegooid en wordt de smering door de motorolie net als een troef naar voren geschoven.

Volgens Kevin Maile, hoofdverantwoordelijke voor alle motordistribu-tiesystemen bij Ford, is bewust voor een dergelijke oplossing gekozen. De ontwikkeling van de gesmeerde distributieriem kwam tot stand in samenwerking met Dayco, dat gespecialiseerd is in riemaandrijvingen bij motoren. Dayco is een Amerikaans bedrijf met drie productieafde-lingen in Italië, één in Polen en één in Spanje.

Het innovatieve steekt uiteraard in het feit dat de riem door de mo-torolie wordt gesmeerd. Dit zorgt voor minder frictie en maakt dat de motor aanzienlijk stiller loopt en minder trillingen verspreidt. Het spreekt van zelf dat de riem een specifieke samenstelling moet heb-ben om te kunnen weerstaan aan de thermische en chemische inwer-king van de motorolie. Daarom werden op dit gebied bij Ford tijdens de ontwikkeling maar liefst 143 verschillende testen uitgevoerd. Wat heel bijzonder is aan de distributieriem is dat de versterkende vezels binnenin de riem met een speciale beschermende coating zijn behan-deld. Volgens Kevin Maile heeft de riem daardoor een levensduur van 240.000 kilometer of 10 jaar. Wel moet heel strict de motorolie wor-den gebruikt die de constructeur voorschrijft.

De distributieriem die Ford gebruikt, is 18 mm breed, 1.104 mm lang en telt 116 ‘tanden’. De aandrijving gebeurt uiteraard door de krukas

Extra belastJoris Van Genechten is duidelijk: “De distributieriem moet op tijd worden vervangen. Liever zelfs nog iets vroeger dan de constructeur aangeeft. Een riem kan plots breken en iedere mekanieker weet dat dit catastrofale gevolgen heeft voor de motor. Dat liever iets vroeger vervangen is geen verkoopspraatje. We moeten beseffen dat de riem extra belast wordt in moderne motoren en wel op verschillende ma-nieren. Het koppel van een motor ligt nu aanzienlijk hoger dan in het verleden. Bovendien krijgen de motor en de riem serieuze schokken te verwerken door het start/stop-systeem, het vliegwiel met dubbele mas-sa en de alternatoren met vrijloop. Uiteraard kan de riem ook belast worden door een waterpomp met interne corrosie of versleten lagers. Er wordt wel gezegd de distributieriem vervangen, maar eigenlijk gaat het om veel meer. Best wordt ook de waterpomp, de spanrol, de meel-ooprol en de spanbouten van de krukas en nokkenas(sen) vervangen. Dit verhoogt de betrouwbaarheid en maakt dat schadeclaims wegblij-ven. Bovendien is het bij moderne motoren niet altijd evident om bij de distributie te kunnen. Bij sommige auto’s moet de motor gelift worden of een deel van het front worden gedemonteerd. Als je al dat voorbe-reidend werk doet, kun je maar beter zoveel mogelijk elementen die met de distributie te maken hebben vervangen. Waar wij de nadruk opleggen tijdens de training is de juiste aanhaalmomenten te gebrui-ken voor spanbouten. Ook is het belangrijk om bij het vervangen van de waterpomp het volledige koelsysteem zorgvuldig te spoelen. ”

Het is altijd een vervelende zaak om de kosten bij het vervangen van de distributieriem te verantwoorden bij de klant maar het is nog moei-lijker als de motor schade oploopt. Het beter om te voorkomen dan te genezen.

WaterpompBij oudere motoren wordt de waterpomp aangedreven door de V-riem of in enkele uitzonderlijke gevallen een hulpas. Bij moderne motoren wordt om plaats te besparen de waterpomp veelal aangedreven door de distributieriem. Meer zelfs bij sommige motoren, zoals bij sommige Opels heeft de waterpomp zelfs de taak om als spanrol op te treden. Zeker in dat laatste geval is het noodzakelijk om bij het vervangen van de distributieriem tegelijk ook de waterpomp te vervangen. Doorgaans gaat het lager van de waterpomp langer mee dan de distributieriem maar het risico is te groot dat bijvoorbeeld 10.000 kilometer na het vervangen van de distributieriem de waterpomp het laat afweten. De gevolgen kunnen dramatisch zijn. Een blokkerende waterpomp kan de distributieriem onherroepelijk beschadigen met alle gevolgen van dien. Dit risico kun je maar beter niet lopen. Wel vervelend is dat je bij het preventief vervangen de waterpomp de klant moet uitleggen dat er extra kosten zijn, niet enkel voor de waterpomp maar ook voor het vervangen van de koelvloeistof en de werkuren die daarmee gepaard gaan.

teCHniek: DistriButieDistributieriem

Joris Van Genechten, Sales Manager bij SKF (links op de foto) en Brandon Meeus, Marketing Assistant & Business Support bij SKF (rechts op de foto).

Met wat geluk kan het riemdeksel verwijderd worden zonder de motor te lichten.

De riem en de spanrol zijn verwijderd.

De distributieriem na het verwijderen van het riemdeksel.

Bij monteren van de spanbout moet dat met het juiste aantrekkoppel gebeuren.

Een doorsnede van 1.0 Ecoboost motor met een speciale riem die in de motorolie loopt.

D o s s i e r A A n D r i j v i n g D o s s i e r A A n D r i j v i n gdoor TONy DE MESEL

Cruciaal bij de montage van een distributieriem is de positie van de nokkenas(sen) tegenover de krukas. De kleppen moeten in functie van de stand van de zuigers op het gepaste moment open en dicht gaan. Die timing kan in het gedrang komen niet enkel door een slechte mon-tage maar ook als de getande distributieriem een tandje overspringt. Zoiets kan door slijtage van de riem of door een slechte riemspanning.

Waarom gaat een riem stuk?Verkeerde riemspanning

Riem geplooid tijdens montage

Vreemde voorwerpen

Lagerproblemen bij spanrol en meelooprol

Versleten waterpomp die weerstand biedt

Intervalperiode voor vervanging niet gerespecteerd

Algemene slijtage

Veeleisende rijstijl

Training doet schadegevallen dalen

Joris Van Genechten, Sales Manager bij SKF, pleit

voor meer trainingen in het monteren van distribu-

tieriemen. In België alleen al heeft SKF bijna 5000

mekaniekers een dergelijke training gegeven. De

resultaten laten niet op zich wachten. Het aantal

schadeclaims en garanties is drastisch verminderd.

die voorzien is van aandrijfwiel met 19 ‘tanden’. De twee nokkenassen zijn telkens voorzien van een aandrijfwiel met 38 ‘tanden’. De riem wordt automatisch op spanning gehouden tijdens de ganse levensduur van de riem. De oliepomp wordt via een aparte en kortere getande riem (430 mm) aangedreven. Deze secundaire riem is 10 mm breed en wordt ook door de motorolie gesmeerd.

Page 14: AutomAteD Driving Dossier opleiDing Automotive...autonome voertuigen, demonstreren op het AutoMobility LA de geavanceerdste LiDAR-sensor- en waarnemingscapaciteiten ooit. e-news 10

26 27Info GARAGE Info GARAGEDecember 2018 December 2018

ControleEr zijn drie eenvoudige manieren om de werking van de waterpomp te controleren. Eens de motor een normale bedrijfstemperatuur heeft, knijp je zachtjes in de bovenste rubberslang tussen het motorblok en de radiator. De slang moet warm aanvoelen wat er al op wijst dat de thermostaat naar behoren werkt. Bovendien moet je een pulsende be-weging in de slang voelen. Die beweging wordt veroorzaakt door de waterpomp.

Een tweede controle heeft te maken met het opsporen van lekken. Bij sommige motoren, zeker als de pomp door de distributieriem wordt aangedreven, is het nodig de beschermplaat voor de distributieriem te verwijderen. Controleer op lekken (verkleuring en/of vocht) daar waar het steunvlak van de pomp tegen de motor is gemonteerd. De water-pomp is voorzien van een draineeropening. Als de pompdichting stuk is, lekt er koelvloeistof uit deze opening.

De derde controle heeft eigenlijk meer te maken met het opsporen van een typisch piepgeluid, dat niet mag verward worden met het geluid van een slippende V-riem. Dat piepend geluid wijst er op dat de lagers van de waterpomp stuk zijn.

Diepgaander oorzakenEens beslist is om de waterpomp te vervangen, is het ook interessant om de schade van de waterpomp te analyseren en aan de hand daar-van een diepgaandere oorzaak te zoeken. Is het pomphuis roest of be-kleed met een kalkafzetting, dan mag er vanuit worden gegaan dat er een verkeerde koelvloeistof werd gebruikt of er te lang werd gewacht om de koelvloeistof te vervangen. In dat geval moet het koelsysteem zorgvuldig gespoeld worden voor er na montage van de nieuwe pomp correcte koelvloeistof in het systeem wordt gebracht.

De koelvloeistof is zwart wat er kan opwijzen dat er olie in het koelcir-cuit terecht komt door bijvoorbeeld een lekkende cilinderkoppakking.

Als de primaire ring van de dichting van de waterpomp is kapot ge-gaan, dan kan dat wijzen op een thermische schok. In dat geval moet de thermostaat maar ook de thermoschakelaar van de koelventilator worden gecontroleerd.

Hoge temperaturen door een falende thermoschakelaar en/of thermo-staat worden ook verraden door een beschadigd oppervlak van de ro-tor (afbladeren) van de waterpomp. Oververhitting kan ook het gevolg zijn van gedeeltelijk geblokkeerde doorstroming van de koelvloeistof. Dat kan bijvoorbeeld het gevolg zijn van een te kwistig gebruik van afdichtmiddel tijdens een vorige reparatie.

Goed gemonteerdDe waterpomp vervang je altijd samen met de aandrijfriem (V-riem of distributieriem) en de eventuele spanrollen. Wordt de waterpomp door de distributieriem aangedreven, dan is het belangrijk de positie van de krukas en de nokkenas(sen) op elkaar af te stemmen en deze assen met gepaste pinnen vast te zetten nog voor de montage. Ontzettend belangrijk is dat het raakvlak waar de pomp is gemonteerd, zorgvul-dig te reinigen en alle restanten van oude pakkingen te verwijderen. Vermijdt het maken van krassen of inkepingen in het metaal. Tegelijk moeten alle rubberen slangen gecontroleerd worden. Vertonen ze bar-sten, inkepingen of voelen ze sponzig aan, dan bestaat er geen twijfel over: ze moeten worden vervangen. Om de nieuw gemonteerde pomp optimaal te laten werken, is het zeker geen slecht idee om ook de ther-mostaat en de thermoschakelaar te vervangen. Bij montage gebruik je pakkingen die bij de set steken. Raadt de fabrikant het gebruik van een aangepaste siliconenpasta aan, dan breng je die niet al te kwistig aan, maar zorg je er wel voor dat het evenredig is verdeeld. Eens alles is gemonteerd en het koelsysteem is gespoeld, kun je de voorgeschreven koelvloeistof aan het systeem toevoegen. Laat de motor zijn normale bedrijfstemperatuur bereiken en controleer op eventuele lekken. Het is niet uitgesloten dat de eerste keer er wat koelvloeistof uit het ventila-tiegat van de asbehuizing van de waterpomp komt.

Elektrische waterpompSteeds meer constructeurs, zoals onder meer BMW en Toyota, gebrui-ken een elektrische waterpomp en wel om verschillende redenen. Ze hebben een langere levensduur, kunnen om het even waar gemonteerd worden, bieden geen mechanische weerstand, werken pas als het echt nodig is waardoor de motor sneller een normale bedrijfstemperatuur bereikt. Bovendien is het toerental niet afhankelijk van de draaisnelheid van de motor. Zo kan de pomp sneller draaien in moeilijke omstandig-heden zoals tijdens het file rijden. Ook kan de pomp werken als de motor worst afgezet en verder voor koeling zorgen.

Omschakelbare waterpompBij omschakelbare waterpompen kan de asrotatie worden verminderd of uitgeschakeld. Bij een elektromagnetische omschakelbare poelie wordt de aandrijving losgekoppeld waardoor de rotoras stopt met draaien. Als alternatief wordt er gewerkt met een poortklep die de waterstroom in de pomp afsluit of doorlaat. Dat kan door een elektro-magnetische actuator of door een vacuümactuator. Bij een omschakel-bare waterpomp is de montage vergelijkbaar met een klassieke zuiver mechanische waterpomp. Het voordeel is dat de motor sneller zijn be-drijfstemperatuur bereikt waardoor het verbruik daalt en de katalysator sneller zijn werk kan doen.

Mechanisch aangedreven waterpompen worden nog altijd het meest gebruikt bij nieuw verkochte auto’s en komen zeker het meest voor bij auto’s die vandaag in de werkplaats belanden. Bij die mechanisch aangedreven pompen maken we een onderscheid tussen degene die door de getande distributieriem worden aangedreven en degene die in beweging komen door een V-riem.

Een mechanisch aangedreven waterpomp is gebouwd volgens een vrij eenvoudig concept. Aan de ene kant van het pomphuis bevindt zich een getand wiel (distributieriem) of een poelie (V-riem). Aan het andere uiteinde vinden we de rotor die de koelvloeistof in circulatie brengt en een centrifugale werking heeft. Anders uitgedrukt, de koelvloeistof wordt van het midden naar de buitenkant gestuwd in het pomphuis. Er bestaan twee types rotor. Eén daarvan is van metaal. Bij het andere type wordt PPS of polyfenyleensulfide gebruikt. Beide uiteinden van de pomp zijn met elkaar verbonden door middel van een as die op twee sets lagers draait. Afhankelijk van het type pomp worden kogellagers of rollagers gebruikt en bij sommige types pompen zelfs een combina-tie van de twee. Cruciaal voor een lange levensduur van de pomp is de kwaliteit van de dichtingen (koolstof en keramisch) die er voor zorgen dat de lagers niet in contact komen met de koelvloeistof. Verder is een precieze fabricage van groot belang, vooral de vlakheid van het steun-vlak bepaalt de kwaliteit van de dichting.

StoringenDe drie voornaamste storingen bij waterpompen zijn lekkage, lawaai en inwendige erosie. De lekkage kan optreden tussen het steunvlak van de pomp en het motorblok, maar het kan net zo goed via het ven-tilatiegat van de pomp. Dit laatste is vooral te wijten aan de koelvloei-stof die door de dichtingen van de lagers van de pomp dringt en het lagervet wegdrukt. Uiteindelijk gaan de lagers stuk en dat veroorzaakt lawaai. Een lawaaierige waterpomp kan ook te wijten zijn aan de rotor die beschadigd is en speling op de as.

Als de correcte koelvloeistof wordt gebruikt en de koelvloeistof tijdig (om de twee jaar) wordt vervangen, dan is het risico op erosie klein. Bij erosie wordt de rotor aangetast waardoor de pomp minder doel-treffend werkt. Erosie komt dus vooral voor bij voertuigen waarvan het koelsysteem is verwaarloosd. Bruin gekleurde koelvloeistof wijst op interne corrosie van het koelsysteem. Is de koelvloeistof zwart van kleur dan kan dat er op wijzen dat er olie in vermengd is en dat op zijn beurt is het gevolg van een lekkende cilinderkoppakking.

In heel uitzonderlijke gevallen kan ook het pomphuis zelf stuk zijn (bar-sten) en dit is dan meestal het gevolg van een slechte montage of de aandrijving die uit de lijn ligt omdat bijvoorbeeld bepaalde onderdelen die de geleiding verzorgen vervormd zijn.

teCHniek: DistriButieWaterpomp

Een set met distributieriem en waterpomp voor een Fiat-motor.

De dynamische afdichting scheidt in de waterpomp de ‘natte zone’ van de ‘droge zone’

Een waterpomp met een PPS-rotor.

D o s s i e r A A n D r i j v i n g D o s s i e r A A n D r i j v i n gdoor TONy DE MESEL door TONy DE MESEL

Van zuiver mechanisch tot volledig elektrisch

Bij motoren met een distributieriem worden vaak ook secundaire componenten aangedreven. Eén daarvan

is de waterpomp en die wordt best samen met de riem en de bijhorende spanner(s) en geleider(s) vervan-

gen. Maar niet alle waterpompen zijn mechanisch aangedreven. Er zijn nu ook vol elektrische waterpompen

of pompen met een elektrisch aangedreven of vacuüm gestuurd koppelingssysteem.

Een waterpompmet een metalen rotor

De poelie van een waterpomp die door een V-riem wordt aangedreven

De pakking zorgt voor een correcte afdichting tussen het motorblok en het waterpomphuis. Als de set geen pakking, bevat, wordt pasta gebruikt voor de afdichting. Het aanbrengen van de juiste hoeveelheid pasta is van cruciaal belang om schade aan de pomp te voorkomen.

Page 15: AutomAteD Driving Dossier opleiDing Automotive...autonome voertuigen, demonstreren op het AutoMobility LA de geavanceerdste LiDAR-sensor- en waarnemingscapaciteiten ooit. e-news 10

28 29Info GARAGE Info GARAGEDecember 2018 December 2018

B r A n C H e n i e u W s HET NIEUWS UIT DE AUTOZAKENWERELD

nieuWe porsCHe ClAssiC online sHop In België start Porsche Classic met een online shop: een nieuwe dienst voor alle liefhebbers en eigenaars van klassieke Porsche-modellen. Vanaf 16 november worden via www.porsche-classic-shop.be on-geveer 3.000 exclusieve Classic Genuine Parts voor allerhande modellen aangeboden, van de Porsche 356 tot en met de Por-sche 911 (type 996). Een aanbod technische literatuur vervolledigt

het nieuwe online aanbod. Momen-teel omvat het assortiment van Porsche Classic om en bij 52.000 originele onderdelen en ook tech-nische literatuur zoals gebruiks-aanwijzingen, informatie over types, afmetingen en toleranties, garantie- en onderhoudsboekjes en reparatiebrochures. De vaak zeldzame en gezochte onderdelen maar ook de technische documen-tatie van historische modellen kun-

nen wereldwijd nog altijd via zowat 800 Porsche Centres aangekocht worden. Met de online shop echter biedt Porsche Classic alle liefheb-bers van oudere Porsche-modellen in België voortaan een bijkomend verkoopkanaal waarin ze heel over-zichtelijk een keuze kunnen maken uit de enorme waaier aan beschik-bare onderdelen. De zowat 3.000 originele onderdelen kunnen via de online shop besteld en geleverd

worden of ze kunnen kosteloos worden opgehaald in één van de 9 officiële Porsche Centres van ons land. Doorgaans kunnen de onder-delen zonder veel moeite door de eigenaar van het voertuig worden gemonteerd of vervangen. Wenst een eigenaar toch hulp of advies, dan staan de Classic-experten in de Porsche Centres steeds ter beschikking.

verBeterDe nissAn eleCtroniC eleCtroniC veHiCle HeAltH CHeCk Nissan heeft de kosteloze Electro-nic Vehicle Health Check geopti-maliseerd. Daarmee krijgen de Nissan rijders een beter inzicht van de technische staat van hun auto en de verrichte werkzaam-heden. Elke Nissan-rijder heeft in het kader van de Nissan Custo-mer Promise recht op een gratis voertuiginspectie als hij met zijn auto de Nissan-dealer bezoekt voor onderhoud of reparatie. Een gekwalificeerde Service Adviseur voert de inspectie in aanwezigheid van de klant uit via een speciale

app op een tablet. Het inspectie-proces werd verbeterd met een aantal nieuwe onderdelen. Een kentekenscan laat nu de volledige onderhoudshistoriek van de auto zien, inclusief eerdere technische controles. Daardoor kan de Ser-vice Adviseur zien welk onderhoud eerder werd aanbevolen en uitge-voerd. Ook kan de app direct een rapport opstellen en aan de klant e-mailen, inclusief een offerte voor benodigde werkzaamheden. Met de Electronic Vehicle Health Check (EVHC) controleert de dealer de

belangrijkste veiligheidsaspecten van elke Nissan, zoals de staat van de ruitenwisserbladen, de banden, de remmen, de verlichting en even-tuele schade aan de carrosserie. Eventuele noodzakelijke werkzaam-heden worden na goedkeuring van de klant uitgevoerd door getrainde Nissan-technici. Jean-Christophe Mercier, Vice President After Sa-les van Nissan Europe, zegt: “Met het verbeteren van de EVHC vol-doen wij aan de Nissan Customer Promise en bieden we onze klan-ten totale transparantie. Interne

onderzoeken laten zien dat 87 pro-cent van onze klanten meer inzicht wil hebben in de technische staat van zijn auto”

Future meets ClAssiC: nieuWe generAtie merCeDes-BenZ originele onDerDelen uit De 3D-printer

De binnenspiegelvoet voor de Mercedes-Benz 300 SL Coupé (W 198), de bougiehouder uit de gereedschapskist van deze iconi-sche sportwagen en de schuifdak-geleiders voor de modelseries W 110, W 111, W 112 en W 123 – het zijn belangrijke onderdelen om de klassiekers van het merk in originele staat te houden. Ze zijn nu weer leverbaar in originele kwaliteit. Mercedes-Benz Classic produceert ze opnieuw met be-hulp van de 3D-printer. Dit proces is met name geschikt voor kleine aantallen en wanneer bijvoorbeeld het originele gereedschap niet lan-ger beschikbaar is. Hiermee kun-nen hiaten in het onderdelenas-

sortiment voor klassiekers worden opgevuld.

Daimler heeft al bijna dertig jaar ervaring met 3D-printen, bijvoor-beeld voor de productie van on-derdelen voor prototypes. Dit is de basis voor gerichte toepassing van dit proces voor de productie voor seriemodellen. De hoge kwaliteit en de uitstraling van de compo-nenten is ontwikkeld door Daimler Group Research, dat is gevestigd in het Duitse Ulm. Hier wordt al vele jaren intensief gewerkt met het 3D-printen van serie-onderde-len. Innovatieve materialen, nieuwe processen en machinetechniek, digitalisering en een geoptima-liseerde en veilige procesketen

vormen hierbij de speerpunten. De intensieve samenwerking tus-sen Mercedes-Benz Classic en Group Research op het gebied van 3D-printen zorgt ervoor dat het onderdelenaanbod continu verder kan worden uitgebreid. In tech-nisch opzicht is er veel mogelijk, van motorcomponenten tot kunst-stof afdichtingen en kleine rubbe-ren onderdelen. Zelfs bijzonder verfijnde en complexe onderdelen, bijvoorbeeld een combi-instru-ment, worden getest. De onder-delen van het combi-instrument worden gefabriceerd volgens het productieproces dat zich hier het beste voor leent. 3D-printing leent zich vooral voor gevallen waarin de conventionele processen voor klei-ne aantallen in technisch of eco-nomisch opzicht niet geschikt zijn. Alle geprinte onderdelen voldoen aan de strenge kwaliteitsnormen van Mercedes-Benz en zijn in alle opzichten gelijkwaardig aan het

originele onderdeel. Dit maakt het mogelijk om state-of-the-art digita-le productietechnologie in te zet-ten voor het vervaardigen van on-derdelen om de klassiekers rijdend te houden: “Future meets Classic”.

Door de wijze waarop lagen mate-riaal worden toegevoegd aan een onderdeel, wordt 3D-printing ook wel additieve productie genoemd. Over het algemeen wordt het ‘poe-derbed’-proces toegepast waarbij door middel van één of meer laser-stralen het gewenste component wordt gefabriceerd door middel van sinteren of smelten. Bij dit pro-ces kunnen tal van materialen wor-den verwerkt, zoals metalen en kunststoffen. In het geval van ou-dere onderdelen, waarvan alleen tweedimensionale tekeningen be-schikbaar zijn, moet er eerst een driedimensionale digitale dataset worden vervaardigd. De 3D-prin-ter kan vervolgens direct met deze data worden aangestuurd.

Klimaatdoelstellingen halen dankzij BlueDieselHet concept van R33 werd door VW, de hogeschool van Coburg en nog enkele partners samen ontwikkeld. De huidige leverancier sinds januari 2018 is Shell Global Solutions in samenwerking met Tecosol en Neste, die de volgens Europese voorschriften gecertificeerde brand-stoffen leveren.

R33 BlueDiesel voldoet aan de dieselnorm DIN EN 590 en aan alle voor-waarden om zonder verdere aanpassingen als standaardbrandstof te kunnen worden ingezet. Vooral voor grote wagenparken en fleetklan-ten die met hun dieselwagens jaarlijks vele kilometers verslinden is deze innovatieve brandstof interessant.

Van de frietpot naar de tankBij de productie van de grondstoffen voor deze biobrandstoffen spelen onder meer frieten een belangrijke rol. Bij hun bereiding wordt name-lijk voedingsvet ingezet, dat normaal gesproken na het gebruik wordt afgedankt. Maar dankzij moderne procedures kan dit afval een doel krijgen. Het vet wordt gefilterd, gereinigd en tot een paraffinemengsel of biodiesel herwerkt, die door de basisdiesel wordt gemengd. Op die

manier haalt R33 BlueDiesel een bio-aandeel tot 33 procent dat uit-sluitend afkomstig is van overschotten en afvalstoffen. Daardoor kan in vergelijking met klassieke dieselbrandstof minstens 20 procent op de CO2-uitstoot worden bespaard. Bovendien kan deze brandstof in dieselwagens worden gebruikt zonder dat die moeten worden om-gebouwd, aangezien ze volledig aan de normen voor diesel voldoet. Ideaal voor ons Belgen land, dat friet en diesel ken als geen ander.

Op weg naar serieproductieNa de succesvolle testfase wordt de R33 BlueDiesel bij Volkswagen in de fabriek permanent aangeboden aan de pomp en ook in de Volkswa-gen-fabriek van Salzgitter is een testproject op poten gezet, terwijl nog andere locaties op de planning staan. Voor de verdere toekomst zegt projectleider Prof. Dr. Thomas Garbe van de technische ontwikkeling van Volkswagen: “De reacties op R33 BlueDiesel zijn voor Volkswagen en zijn partners in dit project zeer bemoedigend. R33 BlueDiesel is voor-al geschikt voor bedrijven die om redenen van rijbereik blijven inzetten op dieselvoertuigen, maar toch hun milieudoelstellingen willen halen. We bereiden ons erop voor dat de vraag naar vloeibare brandstoffen uit restafval en naar doorontwikkelde biobrandstoffen op middellange termijn duidelijk zal toenemen”.

van de frietketelnaar de tank

B r A n D s t o F F e n door TONy DE cLERcq

Sinds januari dit jaar heeft VW de nieuw ontwikkelde brandstof R33 BlueDiesel getest in het interne tank-

station van hun fabriek te Wolfsburg. Deze testfase werd ondertussen afgerond met zeer gunstige resulta-

ten. Deze innovatieve brandstof haalt een CO2-besparing van minstens 20 %, in vergelijking met conven-

tionele diesel, door biobrandstoffen toe te passen.

Ook Volkswagen-werknemers kregen de opdracht om de nieuwe brandstof te tanken en uit te testen. Ne-

gen maanden lang tankten zij met bedrijfswagens uitsluitend R33 BlueDiesel.

door PEggy vAN DE MOORTEL

Page 16: AutomAteD Driving Dossier opleiDing Automotive...autonome voertuigen, demonstreren op het AutoMobility LA de geavanceerdste LiDAR-sensor- en waarnemingscapaciteiten ooit. e-news 10

30 Info GARAGE December 2018

Z o e k e rt j e s / A g e n D A

T E K O O P

Fiat 500 bouwjaar 1973

wordt gelakt in kleur naar keuze van de koper! Wil je zelf je kleur bepalen, of bedrijfslogo of -kleur, promotievoertuig… 12.500 euro.Inl.: 0477/34 08 71

INFO GARAGEHet vakblad voor alle garagisten en carrossiers

Een uitgave vanMEDIA SURPLUS b.v.b.a.

HoofdredacteurTony De Clercq

RedactieadresMEDIA SURPLUS B.V.B.A.Daknam-dorp 25B-9160 LokerenTel : +32(0)9 349 69 64Fax : +32 (0)9 349 69 65Email: [email protected]

MedewerkersEindredactie: Linda De GeestKort nieuws: Annick MoonsJana Van Brussel (foto’s)Laurent Cortvrindt (redactie & foto’s)Tony De Mesel (redactie)Peggy van de Moortel (redactie)Het Letterhuis (lay-out)

UitgeverijMEDIA SURPLUS B.V.B.A.Daknam-dorp 25B-9160 Lokeren

AdvertisingTel : +32(0)9 349 69 64

Tony De Clercq+ 32 (0)475 52 27 [email protected]

Niels Vlaeminck+32 (0)484 74 79 [email protected]

Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie of op welke andere wijze ook, zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Ondertekende artikels verbinden alleen de auteur. Feitengegevens in “nieuwe producten”, “branchenieuws” en “industrie” blijven onder de verantwoordelijkheid van de inzender.

Verantwoordelijke uitgeverT. De clercq

p/a Daknam-dorp 25B-9160 Lokeren

Oplage: 12.040 ex.verschijnt ook in het FransExtra nummers: € 4,75Abonnement: € 38

gerichteverdeling

2016

G R A T I S Z O E K E R T J E SOnze ‘zoekertjes’ zijn gratis voor allerlei concrete ‘occassionele’ aanbiedingen (bijvoorbeeld aanbod van of vraag naar

allerlei tweedehansartikelen en/of -wagens, bedrijfsovernames, etc). Zij kunnen NIET worden gebruikt voor de promotie van

activiteiten en/of dienste van distributeurs of fabrikanten. w w w . i n f o g a r a g e . b e

Inlichtingen:

Reservatieformulier voor een gratis ‘zoekertje’ terug te zenden naar:Media Surplus - Info Garage - Daknam-dorp 25 - 9160 Lokeren of [email protected] TEKST: ééN LETTER, TEKEN OF SPATIE PER VAKJE.

Bedrijf: ____________________________________________________________________________________________________________________________________

Volledig adres: _____________________________________________________________________________________________________________________________

Postcode: _____________ Stad: __________________________________________________________________ Tel: ____________________________________

Datum en ondertekening: _____________________________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________________________________________________

GRATIS TE PLUBLICEREN IN EDITIE:

NEDERLANDS FRANS

BEIDE TALEN (vertaling door de inzender)

SEPTEMBER OKTOBER

RUBRIEK

TE KOOP TE HUUR TE KOOP GEZOCHT

OVER TE NEMEN DIVERSEN

ANDERE (vul in): _________________________________________________________________________

Voor meer info:0475 617 832 • [email protected]

• warm bad gegalvaniseerd• antislip noppenplaat voor de veiligheid• getest volgens de norm EN 131• voldoet aan de norm rond koppelkogel ECE R55

Past op:4 gaten bol (4 X M10)

2 gaten bol ( 2 X M16)

VERNIEUWDEOPSTAPTREDE

KRCKabel Recycling Company bv

ba

KRC bvba Lindestraat 21 - 9240 ZeLe - Tel 052 45 31 97 - Fax 052 45 31 98 - [email protected]

www.krc-zele.be

Ovam 9752/2

Page 17: AutomAteD Driving Dossier opleiDing Automotive...autonome voertuigen, demonstreren op het AutoMobility LA de geavanceerdste LiDAR-sensor- en waarnemingscapaciteiten ooit. e-news 10

DOEN IS LEREN EN LEREN IS DOEN

Automotive Academy is een opleidingscentrum waar garagisten en mecaniciens hun kennis en vaardigheden bijspijkeren. Dankzij onze samenwerking met succesvolle, ervaren bedrijven is deze opleiding een absolute aanrader voor elke garagist of mecanicien. Diagnostic, Brembo, Turbo, ... Dit najaar staan al een hele reeks trainingen gepland!

SCHRIJF U ZO SNEL MOGELIJK IN VOOR DE OPLEIDING DIE BIJ U PAST!

Meer informatie via : www.automotiveacademy.be/nl/aanbod

BASIS

OPLEIDINGEN VOOR ELKE GARAGIST

TECHNIEKER

SPECIALIST

EXPERT