★ dinsdag 23 oktober 2012 brabantsdagblad.nl

regio | 27

TILBURG – Het aantal transportbe-wegingen naar de binnenstad vanTilburg moet fors omlaag. Daaromwerkt de gemeente Tilburg samen

met het bedrijf GreenCityDistribu-tion (GCD) aan een actie om ‘on-nodige vervoersbewegingen’ naarde binnenstad te voorkomen.Vervoerders die regelmatig Tilburgaandoen kunnen bij P&M Ex-press, franchisenemer van GCD,hun pakketten aanbieden. P&MExpress op bedrijventerrein Lovenzal dan de zogeheten ‘last mile-be-zorging’ gaan verzorgen.GCD benadert vanaf deze week350 vervoerders in heel Nederlanddie op regelmatige basis goederen

bezorgen in Tilburg. Volgens de ge-meente is het najaar een geschiktmoment voor de actie, omdat dattraditioneel de drukste maandenzijn voor vervoerders.Gemeente en GCD hopen met deactie minimaal tien vervoerders testimuleren structureel hun goede-ren aan P&M Express aan te bie-den. „Hiermee werken we aan eenefficiëntere bevoorrading en beterbereikbare binnenstad”, aldus wet-houder Roel Lauwerier (VVD, in-frastructuur & mobiliteit). Vol-

gens de wethouder zijn er in deTilburgse binnenstad wekelijks dui-zenden transportbewegingen. On-derzoek toont aan dat 80 procentdaarvan komt van vervoerders diegemiddeld 1,2 adressen aandoen.Lauwerier: „Dat betekent dat ertwintig keer meer voertuigen inde stad rijden dan noodzakelijk.”De verwachting is dat er een dage-lijkse vermindering van vervuilen-de uitstoot plaatsvindt van vijfvrachtwagens oftewel van zo’n vijf-honderd personenauto’s.

Minder transporten naar centrum van Tilburg

D e boosheid stijgt evennaar de strot. Verdóm-me. Denk je soms dat íkhet niet vervelend vind

dat dat kloteding zo hard staat!?Maar ik heb geen idee hoe ‘ie zach-ter moet, of úit. Jaa, hou nu alsjebliefeven die snáter.Zo is het gevoel, maar ik zeg niks,kijk slechts wezenloos naar mijn‘dochter’ Suzan die net de kameris binnengestormd en doorratelten -gebaart over die herrie.Verwarring, frustratie, wantrou-wen, eenzaamheid. Het komt alle-maal even boven in acht minutenInto D’Mentia, de ‘dementie-simu-lator’ die volgende week in Tilburgofficieel wordt gedoopt. Van bui-ten lijkt het een bouwkeet, binnenis het de huiskamer waar je bin-nenkomt ‘nadat je een boodschaphebt gedaan’.Je krijgt een polsbandje om metnoodknop - voor als het even tespannend of emotioneel wordt;het maakt je in ieder geval alert -en om je schouders een tuigje met‘je innerlijke stem’. Die begeleidtje op de verwarrende zoektocht ineigen woning. Waar staat nu ookweer die koelkast? Hè, al boorde-vol melk en gelderse worst? Nuéven een muziekje.Suzan, de dochter die levensechtbinnenkomt op een scherm tegende achterwand, is best lief, maarerg gehaast. Er is iets met Jonathangebeurd, oh ja, je kleinzoon vanhet fotoalbum; maar terwijl jij jeafvraagt wat er nu ook weer zo ergwas, heeft Suzan er overheen ge-praat en spreekt ze - ietwat afge-wend - in de telefoon. „Nou, hetgaat nu echt hard achteruit met‘m. Maar wacht, ik loop even naarbuiten.” Tja, daar zit je dan.Ervaren hoe het is om dement tezijn en ‘compassie tot leven bren-gen’. Dat is het niet geringe doel

van de - vooral Tilburgse - initia-tiefnemers van de innovatieve er-varingstraining Into D’Mentia. Deontwikkeling heeft een bom geldgekost - zo’n 900.000 euro. De be-doeling is om er op termijn zelfsinternationaal mee aan de weg tetimmeren.De simulator is nadrukkelijk‘slechts’ onderdeel van een erva-ring. Vooraf gaat een korte intake,standaard is er een nagesprek omlosgemaakte gevoelens te duiden.„Mensen worden geraakt, de éénsterker dan de ander”, zegt BenJanssen, programmamanager de-mentie bij De Wever en managertrainingen van Into D’Mentia nade eerste bezoekerservaringen. Hijheeft sommigen verdrietig naarbuiten zien komen. „Even voeldenze moeders eenzaamheid of snap-ten ineens hoe ze haar door eigengedrag hadden buitengesloten.”Die emotie vormt een krachtigebasis, is de gedachte, voor een aan-sluitende training van een halvedag. Fragmenten worden herhaalden ondersteund met theorie overdesoriëntatie, geheugenverlies ofapraxie: niet meer in staat zijn

complexe handelingen uit te voe-ren.De simulator bevat op papier 58elementen van dementie. Naasthet programma van acht minutenis er een tweede van 24. Toch blijfthet - net als eerder vergelijkbareopstellingen voor schizofrenie ofautisme - een onbeholpen, onvol-komen poging om in de huid van

een dementerende te kruipen, er-kent Janssen. „We hebben abso-luut niet de pretentie hiermee telaten zien wat dementie is. Al washet maar omdat je hier even laterweer naar buiten stapt en het voormensen met dementie hun wereldis.”Hoe hoog de initiatiefnemers delat ook leggen, Into D’Mentia zal

zich gaandeweg moeten bewijzen.De kosten bedragen 200 euro perdeelnemende bezoeker. De zorg-verzekeraars zullen die grotendeelsmoeten dragen. „De gesprekkendaarover zijn gaande.”Into D’Mentia richt zich op man-telzorgers, beroepskrachten en stu-denten, met als doel het begripvoor en de zorg voor dementeren-den te verbeteren. Bedoeling is omertoe bij te dragen dat zij langerthuis verzorgd kunnen worden enlater - of niet - naar een verpleeg-huis hoeven.Is dat niet erg hoog gegrepen? Jans-sen twijfelt even. „We zitten sim-pelweg met een opdracht: hetmóet. Nederland telt zo’n 270.000mensen met dementie, tot 2050loopt dat op tot ruim een half mil-joen. Het aantal verpleeghuisplaat-sen wordt afgebouwd, familie envrienden zullen langer de zorgvoor hun naasten op zich moetennemen. In dat geheel kan dit eenschakel zijn. Dementie wordtsteeds meer onderdeel van het le-ven van heel veel mensen. Latenwe proberen dat zo veel mogelijkkwaliteit te geven.”

‘Jaa, hou nu alsjeblief even die snáter!’DEMENTIE Dementie-simulator begint volgende week in Tilburg aan (inter)nationale tournee

Alles over uitgaan in de Tilburgse binnenstad:bd.nl/tilburg

Koelkast gevonden - ‘Hè, nóg meer melk en gelderse worst?’ - nu even een muziekje aan. Een verwarrende zoektocht in de dementie-simulator. foto Marie-Thérèse Kierkels/PVE

........................................................

doorWouterter Haar

Reageren? w.terhaar@bd.nl

� Into D’Mentia wordt volgendeweek woensdag officieel geopendop het Willemsplein in Tilburg.

� De simulator is ontwikkeld doorhet Tilburgse bedrijf Minase, DeWever, Zorggroep Elde, VU Me-disch Centrum, Tilburg University,Ideon en Gleijm en van der Waart.

� Doel is de zorg voor mensen metdementie te verbeteren en minderbelastend te maken.

� Into D’Mentia kan worden bezochtdoor mantelzorgers, zorgprofessio-nals en leerlingen. Na een periodein Tilburg zijn Den Bosch (12-16november) en Rotterdam (29-30

november) zekere haltes.� Het project kostte 900.000 euro

en is deels gesubsidieerd door on-der meer de provincie.

� De oorspronkelijke naam was De-mentie Experience, maar die is aan-gepast omdat een bedrijf al de zo-geheten Alzheimer Experience opde markt heeft gebracht; die werktmet louter filmbeelden.

� Into D’Mentia wordt wel onder-steund door Alzheimer Nederland.

� Minase en De Wever hebben eengezamenlijke bv opgericht om IntoD’Mentia te exploiteren.

� intodementia.nl

........................................................

doorStephan Jongerius

Reageren? s.jongerius@bd.nl

Het BD op je iPad? Ja!

Nu in de app-store!

Into D’Mentia

Ervaren hoe het is om de-ment te zijn. Dat is het ideevan de Tilburgse simulatorInto D’Mentia. VerslaggeverStephan Jongerius nam vastde proef op de som.