ARTHUR EN LUCAS JUSSEN: DRIEMAAL OP TWEE PIANO’S...2019/10/26  · Technique de mon langage...

7
ARTHUR EN LUCAS JUSSEN: DRIEMAAL OP TWEE PIANO’S Arthur Jussen piano Lucas Jussen piano Alexej Gerassimez slagwerk Simone Rubino slagwerk Hanna Kulenty 1961 VAN... 2014 * voor twee piano’s Béla Bartók 1881-1945 Sonate voor twee piano’s en slagwerk 1937 Assai lento – Allegro molto Lento, ma non troppo Allegro non troppo PAUZE Olivier Messiaen 1908-1992 Visions de l’amen 1943 voor twee piano’s Amen de la Création Amen des étoiles, de la planète à l’anneau Amen de l’Agonie de Jésus Amen du Désir Amen des Anges, des Saints, du chant des oiseaux Amen du Jugement Amen de la Consommation * In goed overleg met de artistieke leiding zijn Arthur en Lucas Jussen tot de conclusie ge- komen dat Monologe van Zimmermann nog meer aandacht, studie en verdieping vergt dan zij dit uiterst complexe werk op dit moment kunnen bieden. Daarom is besloten dit werk te vervangen door VAN... van Hanna Kulenty. 26 oktober 2019 14.15-16.15 uur serie hedendaags-1

Transcript of ARTHUR EN LUCAS JUSSEN: DRIEMAAL OP TWEE PIANO’S...2019/10/26  · Technique de mon langage...

Page 1: ARTHUR EN LUCAS JUSSEN: DRIEMAAL OP TWEE PIANO’S...2019/10/26  · Technique de mon langage musical uit 1944, hetzelfde jaar waarin Visions de l’amen is ontstaan en waarin zijn

ARTHUR EN LUCAS JUSSEN: DRIEMAAL OP TWEE PIANO’SArthur Jussen pianoLucas Jussen pianoAlexej Gerassimez slagwerkSimone Rubino slagwerk

Hanna Kulenty 1961VAN... 2014 *voor twee piano’s

Béla Bartók 1881-1945Sonate voor twee piano’s en slagwerk 1937Assai lento – Allegro moltoLento, ma non troppoAllegro non troppo

pauze

Olivier Messiaen 1908-1992Visions de l’amen 1943voor twee piano’sAmen de la CréationAmen des étoiles, de la planète à l’anneauAmen de l’Agonie de JésusAmen du DésirAmen des Anges, des Saints, du chant des oiseauxAmen du JugementAmen de la Consommation

* In goed overleg met de artistieke leiding zijn Arthur en Lucas Jussen tot de conclusie ge­

komen dat Monologe van Zimmermann nog meer aandacht, studie en verdieping vergt dan

zij dit uiterst complexe werk op dit moment kunnen bieden. Daarom is besloten dit werk te

vervangen door VAN... van Hanna Kulenty.

26 oktober 2019 14.15-16.15 uur

serie hedendaags-1

Page 2: ARTHUR EN LUCAS JUSSEN: DRIEMAAL OP TWEE PIANO’S...2019/10/26  · Technique de mon langage musical uit 1944, hetzelfde jaar waarin Visions de l’amen is ontstaan en waarin zijn

2 3

Volg de NTR Zaterdag-Matinee op social media

59e seizoen 26 oktober 2019

Hoe de muziek van de toekomst eruit moest zien, daarover waren de componisten het na de teloorgang van het burgerlijk-romantische tijdperk niet met elkaar eens. De twintigste eeuw, waarin twee wereldoorlogen hebben plaatsgevonden, was de eeuw van het experiment. Béla Bartók, van wie vandaag de Sonate voor twee piano’s en slagwerk uit 1937 op het programma staat, vond net als aanvankelijk ook Stravinsky inspiratie in de volksmuziek. Uitdagende ritmes, atonale klanken, de emanci-patie van het slagwerk zetten de romantische welluidendheid op losse schroeven. Bartók koos echter niet voor de meest radicale weg, namelijk vervanging van het traditionele toon-systeem door een nieuw, zoals Schönberg met zijn twaalftoons-techniek. De diepreligieuze Olivier Messiaen stelde zijn muziek in dienst van mystieke beschouwingen. Visions de l’amen uit 1944 is daarvan een voorbeeld. Tegelijkertijd liep hij met zijn inde-ling van het toonmateriaal in ‘modes’ vooruit op de ‘reeksen’ van de naoorlogse serialisten. De in 1961 in Polen geboren Hanna Kulenty heeft zich in de tijd van het postmodernisme stilistisch vrijgevochten. Haar meeslepende VAN... uit 2014 voor twee pianisten bewijst het.

Impulsief: Hanna KulentyHanna Kulenty maakte zich in haar carrière een groot stilis-tisch klankspectrum eigen. Zij verdiepte zich in de klassieke en de moderne muziek, bestudeerde seriële technieken en de muzikale mogelijkheden van elektronica, plus de Amerikaanse minimal music. Veel daarvan heeft in haar composities, bewust of onbewust, ingang gevonden.De in Warschau als pianiste en componiste opgeleide Kulenty gelooft in intuïtie en staat bekend om de impulsieve kracht van haar partituren. De componiste, die in 1986 haar studies bij Louis Andriessen in Den Haag voortzette, leeft sindsdien afwisselend in Arnhem en Warschau. Over haar muziek praten vindt ze eigenlijk overbodig. “Waarom zou ik iets zeggen over mijn muziek? Luister ernaar van het begin tot het eind, dit is wat ik te zeggen heb.”

DYNAMIEK, EXPERIMENTEN EN VISIOENEN

Telefoons in de zaalGeconcentreerd luisteren is voor de meeste Matinee­bezoekers de ideale manier om van muziek te genie­ten. Daarom vragen wij u zoveel mogelijk met elkaar rekening te houden, de telefoon op ‘stil’ te scha­kelen en geen foto’s te maken voordat de muziek is uitgeklonken.

Podium WittemanIn de uitzending ontvangt Paul Witteman zondag o.a. schrijver Sjeng Scheijen, tenor Yaroslav Abaimov, musici van de Nederland-se Reisopera en pianist Julian Schneemann. zondag 27 oktober, 18.10u npo 2 podiumwitteman.nl

Uitzending NPO Radio 4 en terugluisterenDit concert wordt live uit­gezonden via NPO Radio 4. Via de website zaterdagmatinee.nl kunt u de gehele uitzen­ding terug luisteren. Enkele dagen ná ieder concert kunt u het concert (zonder pauzeprogramma) terug­luisteren op nporadio4.nl/

concerten

Ter herinnering aan Theo VerbeyTheo Verbey, de man die jeugdige speelsheid met eruditie verbond, de componist die met fractals, dus met op verschil-lende niveaus doorwerkende wiskundige verhoudingen, muziek kon schrijven waarmee hij de luisteraar onmiddellijk op sleeptouw kon nemen, is op 13 oktober overleden. Theo kon oprecht verbaasd zijn als een programmatoelichter niet had gezien dat hij voor zijn Triade (1991) had terugge-grepen op de structurele verhoudingen, de harmonieën en de frasering van Mozarts ‘Praagse’ symfonie, de details verduidelijken en vervolgens, altijd nieuwsgierig, overschake-len op een onderwerp waar zijn ‘tegenspeler’ óók mee bezig was. Onder andere Verbeys Tractus, Expulsie, Triade en zijn Pianoconcert werden gespeeld in de Matinee. Een week geleden nog klonk bij het Residentie Orkest de Nederlandse première van zijn After the Great War (2018). Zijn liefde voor het vroeg-moderne repertoire hield Verbey niet geheim. De inventieve manier waarop hij in 1984, een student nog, Alban Bergs Eerste pianosonate naar een orkestwerk vertaalde, doet het origineel haast verbleken. Skrjabin, de door Stravinsky onvoltooid gelaten 1919-versie van Les noces, Moesorgski en Janácek; ze waren als goud in zijn handen. Een van de mooiste Moesorgski-orkestraties ooit is zijn uiterst subtiel gehouden versie van de liedcyclus Zonder zon uit 1989. Theo Verbey was al enige tijd ziek. Maar zijn overlijden, op zijn zestigste, komt als een onverwachte schok.

Matinee Café Na afloop van het concert kunt u in ‘Matinee Café’ de gesprekken bijwonen van Hans Haffmans en zijn gasten . Live vanuit het Concertgebouw café. Deze week met slagwerker Alexej Gerassimez en, vanaf ca. 17.10 uur, Arthur en Lucas Jussen.live op npo radio 4 | nporadio4.nl/ matineecafe

Page 3: ARTHUR EN LUCAS JUSSEN: DRIEMAAL OP TWEE PIANO’S...2019/10/26  · Technique de mon langage musical uit 1944, hetzelfde jaar waarin Visions de l’amen is ontstaan en waarin zijn

4 5Tour de force: Béla BartókDe Hongaar Béla Bartók (1881-1945) zag net als Stravinsky in het gebruik van folkloristische elementen een mogelijkheid om de muziek fundamenteel te vernieuwen. Reeds als jongeman bereisde hij de Balkan om volksliederen te verzamelen, waar-mee hij later in eigen composities zijn voordeel zou doen. “De bestudering van deze boerenmuziek was voor mij”, aldus Bartók, “van beslissende betekenis omdat ik er een mogelijk-heid in zag mij te bevrijden van het oude majeur-mineur-systeem. De meeste van deze melodieën maken gebruik van oude kerktoonsoorten, van Griekse of nog oudere toonsyste-men; bovendien vertonen ze een grote ritmische variëteit, veel maatwisselingen en vrijheden in de voordracht. Het gebruik van deze middelen maakte ook nieuwe harmonische combina-ties mogelijk... Dit leidde tot emancipatie van de verstarde majeur-mineurtoonladder en uiteindelijk tot een vrije beschik-king over iedere toon van ons chromatische twaalftoon-systeem.”De volksmuziek bleef echter niet Bartóks enige inspiratiebron. Tot en met 1940 en vóór zijn Amerikaanse ballingschap (hij overleed in 1945 in New York) weerspiegelen zijn werken de meest uiteenlopende invloeden van de Europese avant-garde. De metropool van de moderne kunst was sinds het fin de siècle Parijs. Alhoewel Bartók er anders dan bijvoorbeeld Stravinsky en Prokofjev nooit langere tijd leefde en de Franse hoofdstad alleen vanuit Boedapest op concertreizen heeft bezocht, was hem niets van wat zich daar afspeelde ontgaan. Niet de brutale klanken van de futuristen, bruïtisten, de Groupe des six. Niet het enthousiasme voor de Amerikaanse jazz en de muziek van exotische culturen. Bartóks balletmuziek De wonderbaarlijke mandarijn (1918/19; 18 april a.s. in de Matinee) is een van de meest sublieme voorbeelden van een muziek in een steeds groter wordende wereld.Een in het oog springend kenmerk van de Sonate voor twee piano’s en slagwerk uit 1937 is allereerst de bezetting. Uitzonde-ringen daargelaten was het gebruik van de piano als percussief instrument in combinatie met slagwerk nog betrekkelijk nieuw. In Bartóks oeuvre heeft het werk voorlopers, namelijk zijn Eerste pianoconcert (1926) en zijn Muziek voor snaarinstrumen-ten, slagwerk en celesta (1936).

Dát Kulenty iets te zeggen heeft, zal nauwelijks iemand die ooit een werk van deze gedreven componiste heeft gehoord, ontken-nen. Het is muziek die je als het ware ondergaat, van een suggestieve dynamische kracht waaraan de luisteraar zich moeilijk kan onttrekken. Kulenty’s werken wekken de indruk alsof ze ‘in één spontane uitbarsting op het papier zijn gesme-ten’ (Maja Trochimczyk in de Donemus-componistenbrochure). De componiste in een interview met Ivo Postma: “Ik ben eigen-lijk een superouderwetse analoge componist. Ik werk niet, zoals sommige componisten, met fiches en met losse papiertjes waar allerlei fragmentjes op staan. Al dat construeren en opnieuw bekijken is niets voor mij. Ik schrijf mijn stuk van de eerste tot de laatste noot in één keer op. De muziek is de filter van mijn emoties. (…) Natuurlijk zijn er ook constructies nodig. Ik schrijf niet zomaar een eind weg. Maar het weergeven van de emotie en het toepassen van de techniek gebeuren tegelijkertijd.”

VAN... uit 2014 is een relatief kort stuk voor twee pianisten en is een aaneenrijging van drie herkenbare karakteristieke episo-den. Na een dromerige, impressionistisch aandoende introduc-tie volgt een enerverend pulserend middendeel dat aan de wilde periode van Bartók, Prokofjev in de jaren tien, twintig en dertig van de vorige eeuw herinnert, maar ook aan de repeti-tieve minimal music. Het werk sluit af met melancholieke kale klanken en kan beschouwd worden als een epiloog. Voor de pianisten is VAN... een uitdaging. Maar ook vertrouwd terrein, daar ze in dit werk verschillende traditionele stijlen en pianistische speelwijzen tegenkomen. Qua energie, spanning, spontaniteit en suggestieve zeggingskracht is VAN... Kulenty ten voeten uit.

“Ik ben eigenlijk een superouderwetse analoge componist. Ik werk niet, zoals sommige componisten, met fiches en met losse papiertjes waar allerlei fragmentjes op staan. Al dat construeren en opnieuw bekijken is niets voor mij. Ik schrijf mijn stuk van de eerste tot de laatste noot in één keer op.”

Hanna Kulenty Béla Bartók (1936)

Page 4: ARTHUR EN LUCAS JUSSEN: DRIEMAAL OP TWEE PIANO’S...2019/10/26  · Technique de mon langage musical uit 1944, hetzelfde jaar waarin Visions de l’amen is ontstaan en waarin zijn

6 7componist in de inleiding van zijn theoretische verhandeling Technique de mon langage musical uit 1944, hetzelfde jaar waarin Visions de l’amen is ontstaan en waarin zijn ideeën en uiteenlo-pende inspiratiebronnen hun neerslag hebben gevonden.Messiaens vertrekpunt was spiritueel, tegelijkertijd is zijn werk gebaseerd op rationeel-wiskundige principes en vertonen ze een hechte compositorische strengheid. Al vroeg experimenteerde Messiaen met ‘modes’, patronen of ‘reeksen’, ingedeeld naar toonhoogte, toonduur, ritme en dynamiek (‘Modes des hauteurs, des valeurs et d’intensités’). In de jaren vijftig noteerde hij de zang van vogels op muziekpapier en bestudeerde op talrijke reizen de muziek van het Verre Oosten. In Messiaens muziek gaan exact natuuronderzoek en mystiek, rekenkunst en spiritu-aliteit samen. De Messiaen-biograaf Hans H. Stuckenschmidt schrijft verontrust: “Is deze muziek godsdienst of duivelswerk, een rekenopgave of zinnelijke lust? Hier worden Hindoe-ritmes ingezet tot lofprijzing van God..., mathematische patronen staan naast naturalistisch gefonografeerde vogelgeluiden...”

De Sonate voor twee piano’s en slagwerk is zowel voor de pianisten als de twee slagwerkers die zo’n dozijn percussie-instrumenten bespelen, een tour de force. Na meditatieve begintonen breekt een furieus klankspektakel los. Het klankspectrum van de piano’s omvat ondefinieerbare clusters en bruïtistische gelui-den. Niettemin is het werk gebaseerd op klassieke vormvoorstel-lingen. De compositie vertoont een traditionele opbouw, bestaat uit een gewichtig, als sonatedeel geconcipieerd openingsdeel, een langzaam deel en een rondofinale. Voorts refereert Bartók in het eerste deel (Assai lento-Allegro molto) aan Beethoven. Dit betreft het episoden-karakter en de avontuurlijke wandeling door alle toonsoorten in Beethovens late werken. Bovendien verwijst een langere passage naar diens op de toekomst vooruit-lopende, met syncopische en ‘jazzy’ ritmes gekruide ‘Arietta’ uit de Pianosonate opus 111. Op het sombere ‘Lento ma non troppo’ volgt een uitgelaten sonaterondo met sarcastische trekken. Het werk sluit af met het triviale ritme van de kleine trom.

Goddelijk universum: Olivier Messiaen“Een muziek die in slaap wiegt, zingt, een sprekend gebaar, een onbekende geur, een slapeloze vogel; een muziek als gekleurde kerkvensters, een draaikolk van complementaire kleuren, een theologische regenboog...” Zo beschrijft Olivier Messiaen (1908-1992) zijn muziek. Je zou zijn werken kunnen omschrijven als een extatische lofzang op de schepping, als een muzikaal spiegelbeeld van een hogere kosmische orde of als ‘klinkende theologie’, zoals de Duitse musicoloog Ulrich Dibelius schreef. Het gehele oeuvre van deze Franse componist, gelovig katholiek en gepassioneerd ornitholoog, staat in het teken van mystiek-religieuze beleving. Reeds in zijn studietijd hield hij zich bezig met middeleeuwse mystiek, astronomie en ornithologie. Hij las theologische geschriften van onder anderen Thomas van Aquino, en werd beïnvloed door de gregoriaanse zang, exotische ritmes, de Griek-se metriek en de Balinese gamelanmuziek. Messiaen liet zich inspireren door “Shakespeare, Claudel, Reverdy en Éluard, Hello en Dom Columba Marmion [negentiende-eeuwse auteurs van religieuze geschriften, cs], de vogels, de Russische muziek, het geniale Pelléas et Mélisande van Claude Debussy, het gregoriaans, de Indiase ritmen, de bergen van de Dauphiné…”, aldus de

“Is deze muziek godsdienst of duivelswerk, een rekenopgave of zinnelijke lust? Hier worden Hindoe-ritmes ingezet tot lofprijzing van God..., mathematische patronen staan naast naturalistisch gefonografeerde vogelgeluiden...”

Olivier Messiaen (1945)

Page 5: ARTHUR EN LUCAS JUSSEN: DRIEMAAL OP TWEE PIANO’S...2019/10/26  · Technique de mon langage musical uit 1944, hetzelfde jaar waarin Visions de l’amen is ontstaan en waarin zijn

98

Lucas en Arthur JussenLucas (26) en Arthur (23) Jussen hebben opgetreden met het Koninklijk Concert-gebouworkest, het Radio Filharmonisch Orkest, het Rotterdams Philharmonisch Orkest, het Residentie Orkest, het Philadelphia Orchestra, het City of Birmingham Symphony Orchestra en de symfonieorkesten van Dallas, Vancou-ver, Sydney en Shanghai. Ze werkten samen met dirigenten als Stéphane Denève, Valery Gergiev, Sir Neville Marriner, Yannick Nezét-Séguin, Jukka-Pekka Saraste en Jaap van Zweden. Tot de hoogtepunten van het seizoen 2019/2020 behoren het debuut op de Salzburger Festspielen met het Mozar-teumorchester onder leiding van Ádám Fischer en de seizoensopening in Boston met het Boston Symphony Orchestra en Andris Nelsons. Zij treden op in het Mostly Mozart Festival in New York en het Festival de Lanaudière (met het Orchestre Symphonique de Montréal).

Ze geven recitals in het Tsjaikovski-Con-servatorium in Moskou, Tonhalle Zürich, Wigmore Hall Londen, het Concertgebouw, het Festspielhaus Baden-Baden en bij de Schubertiade in Schwarzenberg. Als ‘Junge Wilde’ van het Konzerthaus Dortmund zullen de broers daar de komende drie seizoenen met verschillende programma’s te gast zijn.Hun eerste pianolessen kregen de broers in hun geboorteplaats Hilversum van Leny Bettman. In 2005 studeerden de broers op uitnodiging van Maria João Pires bijna een jaar lang in Portu-gal en Brazilië. In de jaren daarna hadden ze zowel les bij Jan Wijn en Ton Hartsuiker. Lucas vervolgde zijn studie bij Menahem Pressler in de VS en bij Dmitri Bashkirov in Madrid, Arthur vervolgde zijn studie aan het Amster-dams Conservatorium bij Jan Wijn.Hun debuut-cd (Beethoven, 2010) kreeg een platina status en werd bekroond

Visions de l’amen“Amen, het zij zo! De Scheppingsdaad. – Amen, ik onderwerp me, ik aanvaard. Uw wil geschiede. – Amen, de wens, het

verlangen dat het zo zij; dat U zich aan mij overgeeft zoals ik mij aan U overgeef. – Amen, het is; alles is vastgelegd, voor altijd, en vindt zijn voleinding in het Paradijs.” Aldus Messiaen in het voor-woord van de partituur van Visions de l’amen. Daarin mediteert de componist over ‘Amen’ – synoniem met de volledige overgave aan de wil Gods en sinds men-senheugenis de gangbare gebedsformule van joden en christenen. Messiaen onder-scheidt verschillende betekenissen van ‘Amen’: het ‘Amen van de schepping’, het

‘Amen van de onderwerping’, het ‘Amen van het verlangen’ en het ‘Amen van de voleinding’, corresponderend met de delen één, drie, vier en zeven van het werk. De delen twee en vijf zijn gewijd aan de sterren en de vogels, “schepsels die alleen al door hun bestaan ‘Amen’ zeggen”, aldus Messiaen.De componist werkt in deze compositie met Indiase en Griekse ritmen en met – voorlopig nog geïdealiseerde – vogelgeluiden (pas in de jaren vijftig zou de gepassioneerde amateur-ornitho-loog de aparte vogelsoorten en hun specifieke gezang in werken als Catalogue d’oiseaux en Oiseaux exotiques echt citeren). Deze motieven worden ondergebracht in zijn systeem van ‘modes’ oftewel volgens toonhoogtes, toonduren en dynamiek gerang-schikte reeksen die over de twee piano’s zijn verdeeld. Wat betreft vorm en structuur maakt Messiaen in Visions de l’amen voor het eerst gebruik van een ‘cyclisch’, alle delen overkoepe-lend thema (‘Thème de la création’). Het bestaat uit een koraal-achtige akkoordenreeks, die vooral in het eerste en laatste deel duidelijk in de tweede piano te horen is. Visions de l’amen is binnen Messiaens oeuvre een sleutelwerk. Zijn compositorische aanpak luidde het uur van het serialisme in. Alleen in zijn mysticisme zouden de serialisten, onder wie zijn leerlingen Boulez en Stockhausen, hem niet volgen.

Christiane Schima

UIT

VO

ER

EN

DE

N

MA

RC

O B

OR

GG

RE

VE

Page 6: ARTHUR EN LUCAS JUSSEN: DRIEMAAL OP TWEE PIANO’S...2019/10/26  · Technique de mon langage musical uit 1944, hetzelfde jaar waarin Visions de l’amen is ontstaan en waarin zijn

10 11Simone RubinoSimone Rubino maakt zich sterk voor de verbreding van het slagwerkreper-toire. Hij opende het seizoen van Staatsoper Hannover met Peter Eötvös’ Speaking Drums onder Kevin John Edusei. Na zijn debuutalbum ‘Immortal Bach’ (met een bewerking van de Derde cellosuite voor marimba en werk van Xenakis, Piazzolla en Cage) is hij te gast bij talrijke festivals. Rubino soleerde bij orkesten als de Münchner en Wiener Philharmoniker en het Symphonie-orchester des Bayerischen Rundfunks. Met het Orchestre National de Lyon en componist Tan Dun ondernam hij in 2019 een China-tournee. In kleinere bezetting zijn trompettist Simon Höfele, de pianistes Katia en Marielle Labèque en de pianiste Beatrice Rana zijn partners. De in 1993 in Turijn geboren Simone Rubino studeerde aan het Conservatorio Giuseppe Verdi, en in München bij Peter Sadlo. Sinds septem-ber 2019 doceert hij aan de Haute École de Musique de Lausanne en de Berliner Universität der Künste.

met de Edison Klassiek Publieksprijs, en meerdere cd’s haalden een gouden status.Eerder in de Matinee: Poulenc Concert voor twee piano’s en orkest (2009), Britten Scot­tish Ballad (2013), Stravinsky Concert voor twee piano’s (2015), Roukens In Unison ­ concert voor twee piano’s en orkest (2018)

Alexej GerassimezHet repertoire van de in 1987 in Essen geboren percussionist Alexej Gerassimez reikt van klassieke en nieuwe muziek via jazz naar minimal music; daarnaast speelt hij zijn eigen composities. Hij soleert bij orkesten in Duitsland en ver daarbuiten, speelt soloprogramma’s en werk in kleine bezetting (met Arthur en Lucas Jussen, de jazzpianist Omer Klein en het SIGNUM saxofoonkwartet). Sinds afgelopen seizoen is hij als ‘Junger Wilder’ voor drie jaar verbonden aan het Konzerthaus Dortmund. Met zijn nieu-we programma ‘Genesis of Percussion’ vierde hij in het voorjaar van 2019 groot succes in München, in Dortmund en bij de Heidelberger Frühling. Sinds novem-ber 2017 doceert Alexej Gerassimez aan de Hochschule für Musik und Theater in München.

VO

LGE

ND

E C

ON

CE

RTE

N zaterdag 2 november, 15.00-ca 21.00 uurConcertgebouw Amsterdamserie opera-2

JAAP VAN ZWEDEN EN WAGNERS WALKÜRE Radio Filharmonisch OrkestJaap van Zweden dirigent

Siegmund Stuart Skelton tenorHunding Ain Anger basWotan Thomas Johannes Mayer baritonSieglinde Elena Pankratova sopraanBrünnhilde Katherina Broderick sopraanFricka Ronnita Miller mezzosopraanGerhilde Sonja Šaric sopraanHelmwige Lisette Bolle sopraanOrtlinde Brit-Tone Müllertz sopraanWaltraute Esther Kuiper mezzosopraanSiegrune Iris van Wijnen mezzosopraanGrimgerde Katrin Wundsam mezzo­sopraanRossweisse Roswitha Christina Müller mezzosopraanSchwertleite Henriette Gödde mezzo­sopraan

Wagner Die Walküre

De favoriete WagnerRond 1850 begon Richard Wagner met Der Ring des Nibelungen, een over vier avonden verspreid werk over de Ger-maanse godenfamilie en het ontstaan van de mensheid. In Die Walküre, het tweede en favoriete deel, maken we kennis met de warmbloedige tweeling Siegmund en Sieglinde. Zij zijn de verwaarloosde kinderen van oppergod Wotan en zullen door hem worden opgeofferd.

Van Zweden en een sterrencastWagner ontwikkelde voor zijn Ring een geheel nieuwe muziek- en zangstijl, waarin hij een bijna realistisch muziek-drama nastreefde. Zocht hij in deel één, Das Rheingold, nog naar de juiste decla-matiestijl en de goede verhouding tussen zang en symfonische begelei-ding, in Die Walküre breekt de warme gloed van zijn muziekdrama helemaal door. De bas-baritonpartij van Wotan draagt de tweede en vooral de derde akte, die letterlijk in een vuurzee eindigt. Met zoon Siegmund staat er voor het eerst een dramatische wagneri-aanse heldentenor op het toneel, terwijl de rol van Sieglinde is geschre-ven voor een jugendlich-dramatische sopraan. Voor Wagner lag hiermee de weg open naar het belangrijke tweede deel van zijn oeuvre. Met de warmbloe-dige Walküre zullen Jaap van Zweden en deze sterrencast ongetwijfeld furore maken.

HA

NS

VA

N D

ER

WO

ER

D

uitverkocht

MA

RC

O B

OR

GG

RE

VE

NIK

OLA

J LUN

D

Page 7: ARTHUR EN LUCAS JUSSEN: DRIEMAAL OP TWEE PIANO’S...2019/10/26  · Technique de mon langage musical uit 1944, hetzelfde jaar waarin Visions de l’amen is ontstaan en waarin zijn

12 zaterdag 16 november, 14.15-ca 16.30 uurConcertgebouw Amsterdamserie oude muziek-2

VOOR DE EEUWIGHEID: REQUIEMS VAN MOZART EN JOMMELLI

Coro e Orchestra GhislieriGiulio Prandi dirigent

Sandrine Piau sopraanCarlo Vistoli countertenorRaffaele Giordani tenorSalvo Vitale bas

Jommelli RequiemMozart Requiem

Voor de eeuwigheidRequiems vormen een geliefd onder-deel van het concertrepertoire. Giulio Prandi, zo langzamerhand een vaste gast in de NTR ZaterdagMatinee, brengt er twee: dat van Mozart en zijn voorlo-per Niccolò Jommelli.

SA

ND

RIN

E P

IAU

, FO

TO S

AN

DR

INE

EX

PILLY

MEER MESSIAEN IN DE MATINEEzaterdag 23 november 2019, 14.15 uur

VERGANKELIJKHEID EN LOUTERINGGroot OmroepkoorRadio Filharmonisch OrkestLong Yu dirigentGijs Leenaars koordirigentJian Wang celloFatma Said sopraanShenyang bariton

Olivier Messiaen O sacrum convivium!Qigang Chen Reflet d’un temps dis-paru nederlandse premièreGabriel Fauré Requiem

zaterdag 30 november 2019, 14.15 uur

DE FRANSE LIEFDE VAN LOUIS ANDRIESSENRadio Filharmonisch OrkestRyan Wigglesworth dirigentNora Fischer sopraan

Martijn Padding Three birthday pieces wereldpremièreAndriessen The Only One nederland-se premièreOlivier Messiaen ChronochromieMaurice Ravel Valses nobles et senti-mentales

concertgebouw.nl/matinee