Arteveldehogeschool - Medical management assistant - Organisatie en financiering van ziekenhuizen

20/11/2016

1

ORGANISATIE & FINANCIERING ZIEKENHUIZENKOEN DE MEESTER – ADVISEUR BELEIDSINFORMATIE, AZ SINT-LUCAS GENT

Bronnen

Stefaan Callens & Jan Peers – Organisatie van de Gezondheidszorg (2015)

CM Infofiche – Organisatie & financiering van ziekenhuizen (2013)

Zorg & Gezondheid – overzicht ziekenhuizen & erkenningen (2016)

CM infofiche – Metamorfose van de ziekenhuissector (2016)

Organisatie Financiering Toekomst

http://intersentia.be/nl/organisatie-van-de-gezondheidszorg.html

https://www.cm.be/binaries/CM-253-NL-Infofiche_tcm375-130004.pdf

https://www.zorg-en-gezondheid.be/per-domein/ziekenhuizen/algemene-ziekenhuizen/adressen-en-erkenningen

https://www.cm.be/binaries/CM-Info-gezondheidsbeleid_tcm375-179231.pdf

20/11/2016

2

DEEL 1. ORGANISATIE Koen De MeesterAdviseur Beleidsinformatie, AZ Sint-Lucas Gent

https://www.vdab.be/trendsdoc/sectorrapporten/vlaanderen.pdf

1. ZIEKENHUISLANDSCHAP

Belangrijke werkgever (2009 – Vl.)

Gezondheidszorg

9e belangrijkste sector

>115.000 loontrekkenden

https://www.vdab.be/trendsdoc/sectorrapporten/vlaanderen.pdf

20/11/2016

3


Belangrijke werkgever (2009 – Vl.)

Gezondheidszorg

9e belangrijkste sector


Ziekenhuizen


+ artsen (zelfstandig statuut)

https://www.vdab.be/trendsdoc/sectorrapporten/gezondheidszorg.pdf


Groot financieel gewicht

Budget Ziekteverzekering (2016)

Begrotingsdoelstelling € 23,6 miljard

Ziekenhuizen 5,5

Honoraria artsen 7,9

Verpleegkundigen 1,5

Geneesm. in zkh-apotheek 1,5

Implantaten 0,7

Nierdialyse 0,4

https://www.vdab.be/trendsdoc/sectorrapporten/gezondheidszorg.pdf

20/11/2016

4

1. ZIEKENHUISLANDSCHAP1.1 SOORTEN ZIEKENHUIZEN

Naar aard inrichtende macht

Openbaar >> OCMW, intercommunale, provincie, gemeenschap, Staat

Privaat >> vzw (geen handel, geen winst)

Naar inhoud

Algemene of acute

Psychiatrische

Categorale of gespecialiseerde

Universitaire


Algemene of acute ziekenhuizen

Ontvangen dag & nacht patiënten voor medische gespecialiseerde hulp

Basisziekenhuis

Minimaal 150 erkende bedden

Minimaal een dienst voor chirurgische activiteit en inwendige geneeskunde

Anesthesiologie, radiologie, klinische biologie (labo), revalidatie, ziekenhuisapotheek en zorgprogramma oncologische basiszorg

Bij uitbreiding geriatrie, materniteit, pediatrie en neuropsychiatrie

Psychiatrische ziekenhuizen

Behandeling & verzorging ernstige psychische problemen

Voltijds, dagbehandeling en poliklinische activiteit

Voor niet-psychiatrische behandeling transfert naar algemeen ziekenhuis

20/11/2016

5


Categorale of gespecialiseerde ziekenhuizen

Heel specifieke zorg voor afgelijnde doelgroep

Revalidatie of ouderen

Kleinere ziekenhuizen of ingebedde diensten in algemene ziekenhuizen

Universitaire ziekenhuizen of ziekenhuisdiensten

Minimaal zelfde dienstverlening als algemene ziekenhuizen, met bijkomend zeer gespecialiseerde behandelingen

Verbonden aan universitair ziekenhuis met faculteit geneeskunde

Specifieke opdracht: opleiding artsen en verpleegkundigen, wetenschappelijk onderzoek, ontwikkeling nieuwe technologieën


20/11/2016

6


Niet inbegrepen

WZC, RVT, PVT

Privé-klinieken (><privé-ziekenhuizen)

De Gentse situatie…


https://www.zorg-en-gezondheid.be/adressen-algemene-ziekenhuizen


20/11/2016

7


1. ZIEKENHUISLANDSCHAP1.2 ACTIVITEITEN IN HET ZIEKENHUIS

Ziekenhuisdiensten

Hospitalisatie met verpleegkundige diensten & erkende bedden

Kenletter & -cijfer

Basisziekenhuis

Minimaal C&D

Acuut vs Gespec.



20/11/2016

8


Ziekenhuisdiensten

Hospitalisatie met verpleegkundige diensten & erkende bedden

Kenletter & -cijfer

Basisziekenhuis

Minimaal C&D

Acuut vs Gespec.



Ambulante zorgcentra in de tweede lijn

Daghospitalisatie

Behandeling waarvoor ziekenhuisinfrastructuur nodig is, maar geen overnachting

Beschouwd als ziekenhuisfuncties

Polikliniek

Consultaties bij ambulante patiënten


20/11/2016

9


Medische en medisch-technische diensten

Diagnoses en behandelingen met gespecialiseerde apparatuur

Medisch Technisch

Medische beeldvorming met CT, NMR, PET

Radiotherapie

Hartkatheterisatie

Centrum voor behandeling chronische nierinsufficiëntie (dialyse)

Centrum voor menselijke erfelijkheid

Medisch

Transplantatiecentra

Brandwondencentra



Ziekenhuisfuncties

Zorgonderdelen die over verschillende ziekenhuisdiensten heen gaan

Ziekenhuisapotheek

Spoedgevallen (eerste opvang en gespecialiseerde)

Dagziekenhuis: chirurgisch & niet-chirurgisch

Mobiele urgentie groep (MUG)

Neonatale zorg (N* & P*)

Palliatieve zorg (>< dienst palliatieve zorg)

Psychiatrische gezinsverpleging (Psych. Ziekenhuizen – Geel)




20/11/2016

10


Zorgprogramma’s

Gecoördineerd zorgpakket gericht op specifieke patiëntengroep of aandoening

Reproductieve geneeskunde

Cardiale pathologie

Kinderen

Geriatrische patiënten

Oncologie

Borstkliniek

Ontwikkeling ‘klinisch zorgpad’ binnen en buiten het ziekenhuis dat naadloos op elkaar aansluit


2. ERKENNING2.1 NORMEN & BEVOEGDHEDEN

Erkenningsprincipe vastgelegd in 1e

ziekenhuiswet van 1963

Bijgestuurd in 1973 en 2008 en blijvend gecoördineerd

Waaraan moet ziekenhuis, dienst, functie,… voldoen

Basisnormen

Aanvullende normen

Bijzondere normen


http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi_loi/change_lg.pl?language=nl&la=N&cn=2008071090&table_name=wet

20/11/2016

11


Bevoegdheden

Bepalen erkenningsnormen

Federale overheid

Verschuiving bevoegdheid naar Regionale Overheden (Vlinderakkoord 2011; 6e staatshervorming)

Uitreiken en inspectie erkenningen

Gemeenschappen / gewesten


Andere na te leven normen buiten “Wet op Ziekenhuizen”

HACCP (hazard, analysis, critical, control points) >> voeding

Brandveiligheid

Stralingsrisico’s (FANC)

Milieunormen m.b.t. afvalbeheer

…

20/11/2016

12

2. ERKENNING2.2 INSPECTIE, VISITATIE & ACCREDITERING

Inspectie & visitatie

Bij nieuwe erkenningsaanvraag

Vernieuwd model Zorginspectie

Systeemtoezicht

Nalevingstoezicht

Accreditatietrajecten

Extern evaluatiesysteem van kwaliteitstoetsing

Joint Commission International (JCI)

Nederlands Instituut voor Accrediatie in de Zorg (NIAZ Qmentum)

www.zorgkwaliteit.be

systeemtoezicht

Kan het ziekenhuis kwaliteit waarborgen

naar de toekomst?

Focus op management van zorg en kwaliteitssystemen

Vrijstelling indien ziekenhuizen in

accreditatietraject zit

Aangekondigd, vijf jaarlijks

nalevingstoezicht

Het toetsen van de dagdagelijkse geleverde

kwaliteit van zorg

Inspectie op de werkvloer

Voor alle ziekenhuizen

Onaangekondigd kort inspectiebezoek





Systeemtoezicht

Nalevingstoezicht






http://www.zorgkwaliteit.be/


20/11/2016

13





Systeemtoezicht

Nalevingstoezicht






3. PROGRAMMATIE EN PLANNING

Optimale geografische spreiding van ziekenhuisdiensten, -uitrusting en zorgprogramma’s

2 doelstellingen

Toegang waarborgen tot kwaliteitsvolle zorg

Onder controle houden van de uitgaven

Nationaal moratorium (1982)

Geen bijkomende ziekenhuisbedden

Zolang de het geprogrammeerde aantal bed-den voor een type ziekenhuisdienst niet bereikt is, kan erkenning toegestaan worden voor bijkomende bedden van dit type, op voorwaar-de dat deze toename gecompenseerd wordt door een daling van het aantal bedden in andere diensten of in andere ziekenhuizen.

Reconversieregels opgesteld


20/11/2016

14

4. ORGANISATIE VAN DE RELATIES TSS ZKH4.1 DRIE WETTELIJKE SAMENWERKINGSVORMEN

Groepering van ziekenhuizen

Duurzaam samenwerkingsverband tss. 2 ziekenhuizen binnen straal van 25 km

Afspraken mbt taakverdeling en complementariteit

Ziekenhuisassociatie

Gezamenlijk exploiteren van 1 of meer diensten/zorgprogramma’s/functies…

Fusie van ziekenhuizen

Een ‘ziekenhuisfusie’ is het samenbrengen onder één enkele beheerder met één enkele erkenning van twee of meerdere afzonderlijk erkende ziekenhuizen die zich op verschillende vestigingsplaatsen bevinden, binnen een straal van maximum 35 km van elkaar.

4. ORGANISATIE VAN DE RELATIES TSS ZKH4.2 UITWISSELING PATIËNTENGEGEVENS

5 Regionale hubs & 1 centrale metahub

Onderlinge uitwisseling patiëntengegevens en raapleging informatie van andere aangesloten bronnen (bv. Vitalink, Intermed, ...)

Wie

Huisartsen en specialisten

Uitbreidend naar andere zorgverleners

Patiëntenportaal

Welke gegevens

Onderdelen van het medisch dossier in het ziekenhuis

Uitslagen van bloedonderzoeken, resultaten van medische beeldvorming, ontslagbrieven en operatieverslagen

Kerndossier van de huisarts

Resultaten van externe laboratoria.

https://www.healthconnect.be/nl/blog/alles-op-een-rijtje-ehealthbox-vitalink-en-hubs

COZO

https://www.healthconnect.be/nl/blog/alles-op-een-rijtje-ehealthbox-vitalink-en-hubs

20/11/2016

15

5. ORGANISATIE VAN HET ZIEKENHUIS5.1 BEHEERSSTRUCTUUR

Beheerder

Bepaalt algemeen beleid ziekenhuis, neemt cruciale beheersbeslissingen

Eindverantwoordelijkheid voor alle organisatorische, functionele en financiële aspecten van de ziekenhuisactiviteit

Directeur

Algemene leiding van de dagelijkse werking, samen met de verantwoordelijken van de belangrijkste departementen

Medisch departement

Hoofdgeneesheer >> artsen-diensthoofden >> medische staf

Verpleegkundig departement

Directeur Zorg >> verpleegkundigen-diensthoofden >> hoofdverpleegkundigen >> verpleegkundige staf

Directiecomité

5. ORGANISATIE VAN HET ZIEKENHUIS5.1 OVERLEGORGANEN

Medische Raad

Permanent Overleg Comité

Financiële Commissie

Medisch Farmaceutisch Comité

Transfusiecomité

Medisch Materiaalcomité

Comité ziekenhuishygiëne

Ethisch Comité

20/11/2016

16

DEEL 2. FINANCIERING Koen De MeesterAdviseur Beleidsinformatie, AZ Sint-Lucas Gent

1. FINANCIËLE KERNCIJFERS1.1 NIKS VOOR NIETS?

Meldingsplicht Jaarrekening

Belfius MAHA-analyse

De Tijd vergelijk Vlaamse ziekenhuizen

Omzet

Winst

Personeel

http://www.tijd.be/service/ziekenhuizen



20/11/2016

17

2. DUALE FINANCIERINGSMODEL2.1 OVERHEID & ARTSEN

Voor jaarlijkse werkingsmiddelen + deel investeringen

Federale overheid >> Budget Financiële Middelen (49%)

Artsen >> Afdrachten op honoraria (24%)

Apotheek >> Winst op medicatie (15%)

Patiënten >> Remgeld + extra kosten

Voor ander deel investeringen

Gewesten >> VIPA (Vlaams Instituut voor Persoonsgebonden Aangelegenheden)

Voor kosten verbonden aan werking Medisch TechnischeDiensten & Poliklinische Activiteit via afdrachten artsen

Inkomsten ziekenhuis voor opnames (hosp + dzh)

2. DUALE FINANCIERINGSMODEL2.1 OVERHEID & ARTSEN

Opbrengsten

Kosten

BFM + forfaits +

remgeld patiënten

kosten op en gerelateerd aan verpleegafdelingen/

verpleegkundige activiteit

Middelen

MTD

Investering

MTD

systeem reële kosten

Middelen VIPA/soc. akkoorden

Investering bouw/

personeelsstatuten

Bijdrage artsen

Marge apo

20/11/2016

18

3. BUDGET FINANCIËLE MIDDELEN3.1 ALGEMEEN

DE BIJBEL

HET KONINKLIJK BESLUIT VAN

25 APRIL 2002

VOORHEEN :

HET MINISTERIEEL BESLUIT VAN

2 AUGUSTUS 1986


3. BUDGET FINANCIËLE MIDDELEN3.1 ALGEMEEN

BFM = financiering vanuit de Federale Overheid in hoofdzaak voor

investeringen

personeel en werkingsmiddelen van verpleegeenheden (en ondersteunende diensten),

technische activiteit zoals OK, spoed, sterilisatie, …

apotheek




20/11/2016

19

3. BUDGET FINANCIËLE MIDDELEN3.1 OPBOUW

Onderscheiden budgetten voor:

Acute en universitaire ziekenhuizen

Sp diensten

Sp palliatieve diensten

Psychiatrie (inclusief Sp psychogeriatrie)

Brandwondencentra

94%

4% 2%

verdeling SL

acuut sp chr - neuro sp pall

3. BUDGET FINANCIËLE MIDDELEN3.2 ONDERDELEN

Deel A

A1 investeringen (afschrijvingen & financiële lasten)

A2 korte termijn kaskredieten

A3 investeringen medisch-technische diensten (RT, NMR, PET)

Deel C

C1 aanloopkosten

C2 inhaalbedragen (in hoofdzaak voorgaande jaren)

C3 kamersupplementen (-)

C4 geraamd teveel ontvangsten

Deel B

B1 kosten gemeenschappelijke diensten

B2 kosten klinische diensten

B3 kosten medisch-technische diensten (RT, NMR, PET)

B4 forfaitaire kosten

B5 kosten werking ziekenhuisapotheek

B6 kosten sociale akkoorden ten laste erelonen

B7 kosten universitaire ziekenhuizen

B8 kosten sociaal economisch profiel

B9 kosten sociale akkoorden

20/11/2016

20


Deel A




Deel C

C1 aanloopkosten




Deel B











Deel A




Deel C

C1 aanloopkosten




Deel B










20/11/2016

21

3. BUDGET FINANCIËLE MIDDELEN3.3 DEEL B2

Dekt financiering van klinische diensten

Verplegend personeel

Personeel operatiekwartier

Personeel spoedafdeling

Personeel sterilisatie

Medische producten

Gesloten budget

Stuk van de taart

Vergoeding via een puntensysteem

1punt = 0,4 FTE

Nationaal Budget B2 / Totaal Punten Rijk = WAARDE PUNT

B2 Budget Ziekenhuis = Eigen aantal punten x waarde punt

3. BUDGET FINANCIËLE MIDDELEN3.3 DEEL B2

PUNTENSYSTEEM van toepassing op

Basisbudget = aantal punten per soort en aantal verantwoorde bedden

>> bedden die op basis van de reële activiteit van het ziekenhuis als noodzakelijk worden beschouwd om de betrokken patiëntenpopulatie te kunnen behandelen

>> afgeleid uit verantwoord (genormaliseerd) aantal dagen (obv MG-MZG registratie >> opleidingsonderdeel ziekenhuisregistratie)

Aanvullende budget = aantal punten voor C, D, E en intensieve bedden obv de positionering in nomenclatuur, VG-MZG en MG-MZG tov andere ziekenhuizen (decielindeling)

Divers budget = financiering voor OK, spoed, sterilisatie, medische producten + correctie loonlast

20/11/2016

22

4. HONORARIA4.1 SAMENSTELLING

Officiële tarief

ZIV-tussenkomst

Deel dat ziekenhuis rechtstreeks aanrekent aan het ziekenfonds (regeling 3e betaler)

Remgeld

Remmende effect op gebruik gezondheidszorg

Aandeel afhankelijk van aard verstrekking en statuur patiënt

In regel betaalt patiënt geen remgeld in ziekenhuis, met uitzondering van

Technische verstrekkingen

Forfaitaire honoraria klinische biologie, medische beeldvorming en medisch toezicht

Dringendheidshonoraria

Supplement

4. HONORARIA4.2 VERGOEDING ARTSEN

Zelfstandige artsen

Vergoeding per prestatie

Vergoeding gebaseerd op verdeling van een pool van prestaties, voor gans ziekenhuis of bepaalde dienst

Vergoeding bestaande uit een percentage van de vergoeding per prestatie of van een pool prestaties

Artsen in loondienst (academische ziekenhuizen)

Forfaitaire vergoeding onder de vorm van een wedde

Gecombineerd systeem

Wedde aangevuld met aandeel van een pool prestaties

>> Eventueel aanvulling vanuit solidariteitsbijdrage

http://www.vacature.com/carriere/salaris/Hoeveel-verdient-een-specialist-in-een-Belgisch-ziekenhuis

http://www.vacature.com/carriere/salaris/Hoeveel-verdient-een-specialist-in-een-Belgisch-ziekenhuis

20/11/2016

23

4. HONORARIA4.3 AFDRACHTEN AAN ZIEKENHUIS

Duaal financieringsmodel van het ziekenhuis

Artsen dragen tot 40% bij in totale budget ziekenhuis (opnames en poliklinische activiteit)

Algemene en/of individuele regeling tussen Arts(en) & Ziekenhuis

Gemiddeld afdrachtenpercentage ~30%

Sterke variatie tussen artsen

DEEL 3. TOEKOMST Koen De MeesterAdviseur Beleidsinformatie, AZ Sint-Lucas Gent

20/11/2016

24

1. REGEERAKKOORD 9/10/2014 1.1 PLAN DE BLOCK

1. REGEERAKKOORD 9/10/2014 1.2 HERTEKENEN ROL VAN HET ZIEKENHUIS IN HET ZORGLANDSCHAP

Concentratie gespecialiseerde zorg in zh

Complementair zorgaanbod in zh via netwerken

Voor klinische zorg

Voor medisch ondersteunende diensten (bv labo, apotheek, …)

Voor ondersteunende diensten (bv samenaankoop, EPD, …)

Samenwerking tss zh: taakverdeling en taakafspraken

Ziekenhuis ≠ beddenhuis (afbouw/reconversie acute bedden) = diagnostische en behandelplatforms

Ziekenhuis ≠ # en soort bedden = opdrachten

Sterke betrokkenheid artsen bij het beheer in zh

Coördinatie en integratie tss de verschillende zorgvormen/zorgvoorzieningen ( ziekenhuismuren overstijgen)

http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/binnenland/1.2724064

20/11/2016

25

1. REGEERAKKOORD 9/10/2014 1.2 HERTEKENEN ROL VAN HET ZIEKENHUIS IN HET ZORGLANDSCHAP


Status September 2016

1. REGEERAKKOORD 9/10/2014 1.3 HERVORMING ZIEKENHUISFINANCIERING

Bevordering efficiëntie inzet van middelen

Beloning kwaliteit – pay for performance

Drie financieringsclusters Laagvariabele / gestandaardiseerde zorg (vast en uniform bedrag/type opname)

Mediumvariabele zorg (financiering per pathologiegroep, deels variërend met reëel verleende zorg)

Hoogvariabele/ niet standaardiseerbare zorg (verantwoorde reëel verstrekte zorg wordt vergoed)

Bijsturing onderfinanciering BFM

Afgezonderde transparante financiering voor specifieke functies en opdrachten/ pilootprojecten

Bevordering samenwerking, coördinatie en integratie

Financiële stabiliteit: meerjarenbegroting

Sociaal ondernemerschap en innovatie aanmoedigen


20/11/2016

26

1. REGEERAKKOORD 9/10/2014 1.3 HERVORMING ZIEKENHUISFINANCIERING


Status September 2016


Arteveldehogeschool - Medical management assistant - Organisatie en financiering van ziekenhuizen

Healthcare

Transcript of Arteveldehogeschool - Medical management assistant - Organisatie en financiering van ziekenhuizen