STEDELIJKE OPENBARE BIBLIOTHEEKWeverijstraat 9, 8900 IEPER 057 / 239 420 bibliotheek@ieper.be

Buenos AiresCapital Mundial del Libro(wereldboekenhoofdstad) ARGENTIJNSE LITERATUUR IN DE BIB

Boekentoren van Babel / Marta Minujin

Juni 2011

Buenos Aires Capital Mundial del libro (wereldboekenhoofdstad), ook in de bib.Het begrip Argentijnse literatuur zal niet direct een belletje doen rinkelen. Maar zelfs vr de Latijns-Amerikaanse boom van de jaren zestig, zette Jorge Luis Borges Argentini al op de literaire wereldkaart. Vervolgens kwamen in het kielzog van de Colombiaan Gabriel Garcia Marquez nog een aantal Argentijnse auteurs in de schijnwerpers te staan : Julio Cortazar, Manuel Puig, ... En als je wat rondneust en bladert, stel je vast dat Argentini ook nu nog ook nu nog heel wat te bieden heeft : Alan Pauls, bijvoorbeeld of Andres Neuman (De eeuwreiziger) die op de internationale literaire scne als een belofte voor de toekomst beschouwd wordt. Bovendien komt met iemand als Guillermo Martinez ook de thrillerlezer aan zijn trekken. Slotsom : de Argentijnse literatuur biedt voor elk wat wils en Buenos Aires Capital Mundial del libro is een goede aanleiding om dat te ontdekken. Een lijstje van de bib gidst u door het aanbod

Cesar Aira (1949) - De nachtelijke invallen van ambtenaar Varamo, 2007.Ambtenaar Varamo leidt een kleurloos bestaan, leest amper en neemt nooit de pen in de hand. Maar op zekere dag wordt zijn salaris in valse bankbiljetten betaald. Hij is bang dat men hem van betrokkenheid bij de vervalsing zal beschuldigen. Helemaal van streek schrijft hij s nachts zijn eerste en ook enige gedicht, dat daarna als een hoogtepunt in de moderne Latijns-Amerikaanse lyriek wordt beschouwd.

Ral Argemi (1946) - Alias, 2007.Na een ernstig auto-ongeluk belandt de verteller in een plattelandsziekenhuis in de Rio Negro, Argentini. Hij weet dan alleen nog hoe hij heet en dat hij journalist is. Naast hem ligt een zwaargewonde man. Aan de hand van flarden gesprekken tussen verzorgenden en bezoekers en met behulp van eigen associaties reconstrueert hij het leven van zijn kamergenoot, die onherkenbaar is verbrand. Zo ontstaat het portret van een man met vele identiteiten, die gezocht wordt door de politie wegens zijn rol tijdens de dictatuur in de jaren zeventig van de 20e eeuw. Als de politie uiteindelijk ook aan zijn eigen bed komt, krijgt het verhaal een opmerkelijke wending.

Roberto Arlt (1900-1942) - De zeven gekken, 1993.Buenos Aires is een uit zijn voegen gebarsten stad vol gekken, fanatici, wanhopigen, criminelen, pooiers en hoeren. Zoals bij Arlts grote voorbeeld, Dostojevski, vormt het menselijk lijden vol angst en vertwijfeling het hoofdthema in deze absurdistische en obsessieve roman. Erdosain, een bankloper, verduistert geld, wordt door zijn vrouw verlaten en verliest steeds meer de greep op zijn leven. Hij raakt verstrikt in een duister complot: een fanaticus (die vergeleken wordt met Lenin) wil de verworden maatschappij vernietigen en een nieuwe utopische orde vestigen. Bordelen en goudzoekers moeten het ideaal financieren. Cynisch en visionair schildert Arlt hoe de zogenaamde hervormers en idealisten bedriegers zijn en er voor de gedesorinteerde mens niets anders overblijft dan uitzichtloosheid en verveling. Arlts roman ligt mede aan de basis van de Zuidamerikaanse 'boom'. Merkwaardig : Arlt was een Duitstalige immigrant, hij schreef slecht Spaans.

Adolfo Bioy Casares (1914-1999)- De droom van de helden (1978) - Morels uitvinding (1972)Een fantasieverhaal over een ontsnapte gevangene die zich afvraagt waarom alles zich herhaalt en er vervolgens achter komt dat alle mensen die hij tegenkomt eigenlijk een soort van driedimensionale opnames zijn van een machine uitgevonden door Morel. Borges schreef het voorwoord en noemde het boek een beredeneerde verbeelding.

- Ontsnapping van Duivelseiland, 1974. - De zwijnenoorlog, 1977. In het Spaans beschikbaar : - Dormir al sol - Historias desaforadas

Marcelo Birmajer (1966)- Drie Argentijnse musketiers, 2004. De jonge joods-Argentijnse journalist Javier Mossen uit Buenos Aires moet een artikel schrijven over de 'drie musketiers', drie linkse joodse jongemannen die in de jaren zeventig streden tegen de Videladictatuur. Elas Tram, de enige overlevende (de andere twee 'verdwenen'), destijds naar Israel gemigreerd, komt voor een bezoek naar Argentini. De neurotische Mossen, meer genteresseerd in seks en zijn gecompliceerde liefdesleven, heeft er niet veel zin in, en het gaat dan ook direct mis. Op het vliegveld wordt Mossen neergeslagen, en Tram ontvoerd, beroofd en naakt langs de kant van de weg achtergelaten. Dat is nog maar het begin van alle, soms komische verwikkelingen waarin Mossen via Tram verzeild raakt, en waarin hij tussen alle erotiek door, niet alleen de geschiedenis van de drie musketiers leert kennen, maar zich ook genoodzaakt ziet zijn eigen leven en (joodse) identiteit onder de loep te nemen.

Miguel Bonasso (1940) - Herinnering aan de dood : een waar gebeurde thriller over de verdwijningen in Argentini, 2001.Zoals de voormalige Zuid-Amerikacorrespondent Jan van der Putten in zijn inleiding benadrukt, is deze roman gebaseerd op feiten: wat gebeurde er met de talloze 'vermisten' die tijdens de militaire dictatuur door het Argentijnse leger werden genterneerd? De schrijver, hoofdredacteur van het destijds verboden dagblad 'Noticias' van de verzetsbeweging Monteneros, was een van die vermisten. De hoofdpersoon van zijn verhaal is een vriend die het er levend vanaf heeft gebracht. Hij is in de roman een Peronistisch parlementslid dat in Uruguay gekidnapt wordt door de Argentijnse marine, naar Buenos Aires vervoerd en gemarteld wordt en vervolgens in handen van de landmacht komt die bezig is te proberen met behulp van collaborerende Monteneros het verzet te infiltreren. De roman gaat over deze schimmenwereld van doodgewaanden maar geeft tegelijkertijd een weinig vleiend beeld van de guerrillabeweging, die zijn greep op de werkelijkheid verliest en verstart in dogmatisme. Ook in dat opzicht noemt Bonasso zijn geromantiseerd verslag terecht een 'boek tegen de vergetelheid'.

Jorge Luis Borges (1899-1986)Wordt gerekend tot de belangrijkste schrijvers van de twintigste eeuw. Nobelprijswinnaar Mario Vargas Llosa noemde hem 'de grootste Spaanstalige schrijver sinds Cervantes'. Zijn werk is van bepalende invloed geweest op de opkomst van de Spaans-Amerikaanse literatuur in de tweede helft van de twintigste eeuw. Vooral bekend voor zijn verhalen, waarin hij op uiterst ingenieuze wijze en in een glasheldere stijl realiteit en droom vermengt en fundamentele problemen als een spel presenteert, waarbij hij de lezer vaak misleidt en 'op het verkeerde been zet'. Fantasie en werkelijkheid lopen voortdurend door elkaar. Bewust schept hij een nieuw perspectief op de werkelijkheid, onder meer door een vermenging van bronnen waarop hij zich beroept: sommige daarvan zijn makkelijk te achterhalen, andere zijn volkomen apocrief of zo moeilijk op te sporen dat de lezer voortdurend twijfelt aan de authenticiteit. - De Aleph en andere verhalen, 1964. - Gedichten, 1980.Borges, die in geen enkele school of stroming thuis hoort, schrijft ontroerende pozie, die een verheven harmonie tot stand brengt tussen inhoud en vorm en die traditionele onderwerpen in een nieuw licht zet, dankzij de rijkdom aan originaliteit van de auteur. Door zijn superieure woordensensibiliteit en zijn kostbare stijlvarianten, wellicht te danken aan het ultrasme, waarvan hij de grote vertegenwoordiger was, weet hij zijn gedichten te verrijken met zeer geslaagde metaforen. Een voortreffelijke vertaling, die gecomplementeerd wordt door een erudiete nabeschouwing over het leven van de grote Argentijnse dichter.

- Het geheimschrift en andere gedichten, 1999.Dichtbundel, daterend van 1981. In de tweetalige uitgave zijn twee nog recentere gedichten toegevoegd. En ervan stelt de idioterie van de Falkland-oorlog aan de kaak. In deze prachtige bundel, de eerste van de Argentijn die integraal in het Nederlands is vertaald, komt de lezer bekende Borges-beelden tegen, zoals de vraag wat personen, en hun uitingen, door de eeuwen heen gemeen hebben. Ligt er een patroon aan ten grondslag? Als idealist zoekt Borges altijd naar het archetypische. De vele abstracties staan de emotionaliteit niet in de weg. De gedichten zijn zonder uitzondering aangrijpend en vaak huiveringwekkend van elementaire kracht.

- De geschiedenis van de eeuwigheid en andere essays, 2003.Bevat : De geschiedenis van de eeuwigheid, De cultus van het boek, Zeven avonden.

- Kronieken van Bustos Domecq, 1971.Samen met Adolfo Bioy Casares.

- Het verslag van Brodie en andere verhalen, 1998.Bevat : Het boek van de denkbeeldige wezens, Het verslag van Brodie, Het boek van zand, De roos van Paracelsus en Blauwe tijgers, De maker. - De Zahir : verhalen, 1973.

Zie ook : Borges, een leven / Edwin Williamson, 2006 (859/BORGES) In het Spaans beschikbaar : Ficciones.

Julio Cortazar (Elsene 1914- Parijs 1984)Werd samen met Mario Vargas Losa, Gabriel Garcia Marquez als de grote drie van de ZuidAmerikaanse literatuur beschouwd. Meester van het kortverhaal, maar van zijn hand verschenen ook boeiende romans.

- 62-bouwdoos, 1974.Een aantal vrienden en vriendinnen viert hun liefde bot in hotelkamers in Parijs, Londen en Wenen of ontmoeten elkaar geregeld in bars, caf's en musea, reizen op en neer tussen verschillende grote steden, kortom, hebben vaak wederzijdse contacten, waarbij zich de meest vreemdsoortige, soms bizarre, soms ludieke situaties voordoen, waarvan de kwintessens vaak raadselachtig en duister blijft, maar wel steeds intrigeert. Een uitzonderlijk gevoel voor ritme, een ongebreidelde fantasie, een beeldend vermogen met knappe ideen-associaties en een suggestieve verteltechniek maken dit boek tot een obsederende roman.

- Achtervolgd, 1971. - De autonauten van de kosmosnelweg, of Een tijdloze reis Parijs-Marseille, 1986.De bekende destijds in Parijs wonende Argentijnse schrijver Julio Cortzar en zijn schrijvende/fotograferende Canadese vrouw Carol Dunlop vatten in 1978 het plan op om langs de autosnelweg van Parijs naar Marseille te reizen zonder van de weg af te gaan,overnachtend op de parkeerplaatsen en in motels. Dit plan realiseerden zij met een kampeerbusje van 23 mei tot 23 juni '82 en dit boek bevat het relaas van hun 'expeditie'. Als echte ontdekkingsreizigers houden zij van dag tot dag een reisjournaal bij gevolgd door een 'wetenschappelijk' verslag van hun bevindingen langs de snelweg, afgewisseld door korte beschouwingen over het reizen, over hun liefde, over vriendschappen, boeken, etc., verlucht met vele foto's en tekeningetjes. Zij hanteren een speelse stijl met een mengsel van zachtmoedige humor en tederheid. Beide schrijvers zijn kort na deze reis overleden.

- De prijswinnaars, 2003.Deze roman is ten onrechte in de schaduw komen te staan van de roman die Cortzar wereldfaam bezorgde: 'Rayuela: een hinkelspel'. 'De prijswinnaars' draait, net als 'Rayuela', om het spel. Een groep Argentijnen die een loterij hebben gewonnen, maken een gezamenlijke bootreis. Op het schip lijkt een geheimzinnig spel met hen gespeeld te worden. Wie heeft het voor het zeggen op het schip? Wat zijn de regels van het spel? Het zijn vragen die de personages niet meer loslaten. En ook de lezer niet, die op sublieme wijze door Cortzar de 'andere' kant van de (Argentijnse) werkelijkheid wordt binnengevoerd.

- Rayuela : een hinkelspelCortzars meesterwerk uit 1966. Het boek is een literair experiment en staat hoog aangeschreven binnen de Spaanstalige literatuur van de laatste eeuw. De roman gaat over de ballingschap van de Argentijnse intellectueel Horacio Oliveira en zijn terugkeer naar Buenos Aires, waar hij met een vriend een krankzinnigeninstituut gaat leiden en zelf op de rand van krankzinnigheid eindigt. De structuur van de roman is ingewikkeld, het eind is open en er zijn twee manieren om de roman te lezen, lineair of niet-lineair. De roman bestaat uit drie delen (deel 1:in Parijs; deel 2: in Buenos Aires, deel 3: facultatieve hoofdstukken). De hoofdstukken van verschillende delen wisselen elkaar af. Volgens de regels van het spel moet met hoofdstuk 73 begonnen worden, de lezer springt zo van voor naar achter heen en weer door het boek.

- Reis om de dag in tachtig werelden, 1991.Dit rijk gellustreerde, fraai uitgegeven collageboek bevat een keur aan teksten over talrijke hartstochten en allergien van de schrijver. Naast korte beschouwingen over literatuur, beeldende kunst, muziek e.d. komt de lezer op deze tegendraadse reis door leven en kunst autobiografische brokstukken, gedichten, speelse terzijdes en verrassende invallen tegen. Duidelijker dan uit welk

ander werk van Cortzar ook spreekt uit deze 'Reis om de dag' het speelse levenscredo van de auteur, die er in al zijn boeken naar heeft gestreefd de lezer los te schudden uit de sjablonen van zijn rechtlijnige denken en hem de andere, door het westerse rationalisme verwaarsloosde kant van de werkelijkheid wilde laten zien.

- Verzamelde verhalen, 1995.Bevat : Bestiarium, Einde van het spel, Geheime wapens, De mierenmoordenaar, Alle branden de brand, Octader, Een man die hier rondhangt, We houden zo van Glenda, Ontijden.

Edgardo Cozarinsky (1939) - Emigrantenhotel, 2004.Kleinzoon van Russische emigranten, leeft al jaren als filmmaker in Parijs. In dit debuut gaat het om levens die in het Europa van de vorige eeuw ontworteld of ver uit hun baan geslingerd werden. Op de kade van Odessa wacht een jonge Oekraense jood op zijn boot naar New York. Op de valreep besloot zijn jonge bruid niet mee te gaan. Haar plaats aan zijn zijde zal worden ingenomen door een modinette. Pas ruim honderd jaar later ontdekt de verteller dat de stamboom anders in elkaar zit dan iedereen dacht. Ook in het titelverhaal vindt een persoonsverwisseling plaats. In 1940 trouwt een Amerikaans meisje dat deelnam aan de Spaanse burgeroorlog een van de twee Berlijnse jongens met wie ze een relatie heeft. In 2000 vraagt een kleinzoon zich af wie van tween is achtergebleven. En zo is in alle verhalen iedereen een ander dan hij lijkt.

Carlos Maria Domnguez (1955) - De blinde kust, 2011.Het tienermeisje Cambodja krijgt een lift van de vijftiger Arturo in een afgelegen deel van de Ro de la Plata-kust. Ze raken met elkaar in gesprek en blijken tot hun verrassing een gemeenschappelijk verleden te hebben dat zich tegen de sinistere achtergrond van de Argentijnse en Uruguayaanse militaire dictaturen afspeelt. Arturo maakte de dictatuur zelf mee, Cambodja is er door haar vader mee belast. Voor beiden mondt de toevallige ontmoeting uit in een complexe confrontatie met een pijnlijk verleden.

Victoria Donda (1977) - Mijn naam is Victoria, 2010.Waargebeurd. Eind 2002 wordt de Argentijnse Anala Azic, dochter van militair Ral en zijn vrouw Graciela, voor de eerste keer benaderd door leden van een mensenrechtenorganisatie. Na deze ontmoeting en die daarop volgen, komt haar leven op z'n kop te staan en leert ze de waarheid over haar afkomst kennen. Haar echte naam is Victoria Donda; Ral en Graciela zijn niet haar biologische ouders, ze is geboren in 1977 en niet in 1979, in een gevangenis van de militaire junta. Victoria is vervolgens illegaal ter adoptie aangeboden. Haar echte ouders, linkse activisten, Mara Hilda Prez (Cori) en Jos Mara Donda zijn 'verdwenen' (vermoord) tijdens de dictatuur. Tegenwoordig is Victoria Donda actief als mensenrechtenactiviste en is ze lid van het Argentijnse parlement, waar ze een wetsvoorstel indiende om het terugvinden van illegaal geadopteerde kinderen eenvoudiger te maken. Tijdens de dictatuur werden in Argentini zo'n dertigduizend mensen ontvoerd, gemarteld en vermoord en zijn honderden baby's gestolen.

Maria Fasce (1969) - De waarheid volgens Virginia, 2007.Virginia, de levendige, intelligent observerende vertelster in deze roman, is een dertigjarige Argentijnse vertaalster en columniste, met een man die haar op handen draagt, en een negenjarig zoontje. Omdat ze toch het idee heeft dat er meer uit het leven te halen is, bezoekt ze wekelijks met haar twee beste vriendinnen een tangodancing, is haar belangrijkste opdrachtgever een van haar voormalige minnaars en is ze blij met de sporadische telefoontjes van Santiago, een Colombiaanse vriend uit haar studententijd. Dit alles kan ze, met hier en daar een leugentje, redelijk goed hanteren, totdat Santiago een paar dagen overkomt. Ernst, humor en een mild-ironische kijk op vrouwen uit de gecultiveerde middenklasse van Buenos Aires zijn mooi met elkaar in balans.

Marcelo Figueras (1962) - Kamtsjatka, 2006.Een tienjarig Argentijns jongetje zit tijdens de militaire dictatuur (1976) met zijn ondernemende broertje en ouders in een vakantiehuisje. Vanuit het vertelperspectief van een kind krijgt de werkelijkheid iets ontwapenends: ontsnappingskunstenaar Houdini naspelen, dode kikkers uit de vijver plechtig begraven, je inleven in The Invaders etc. De lezer weet echter dat velen in hun omgeving zomaar verdwijnen, meestal voor altijd. De titel is ontleend aan het strategiespel Risk. Een prachtig boek, waarin de dreiging van de dictatuur altijd op de achtergrond aanwezig is, maar dat ook door de 'gewoonheid' van het dagelijks leven, zoals een kind die kan zien, ontroert.

Juan Filloy (1894-2000) - De bende, 1998.En van de grondleggers van de (post)moderne Argentijnse roman. Cortzar heeft meer dan eens getuigd van zijn grote bewondering voor Filloy. Toch heeft het in Argentini geen grote verspreiding gehad, en daarbuiten al helemaal niet. Uitgever Coppens & Frenks laat zien hoe onterecht dit is. Filloy behoort ontegenzeggelijk tot de grote schrijvers van het Interbellum. 'De bende...' uit 1937 vertelt de onalledaagse wederwaardigheden van een bende zwervers die in grote problemen komen wanneer ze zich voor een Goede Zaak inzetten. De plot is echter van secundair belang. Waar het om gaat is het grote repertoire van levenswijsheden dat dit koor van mopperaars in de loop van hun belevenissen ten gehore brengt, in gesprek met elkaar of met zichzelf. Hoe verschillend van toon deze gesprekken ook zijn - ernstig, komisch, tragikomisch - ze zijn altijd schitterend geformuleerd. Dit 'reisverhaal' doet daarom sterk aan 'Don Quichot' denken.

Paola Kaufmann (1969-2006) - Het meer, 2008. Aan een bergmeer in het onbewoonde binnenland van Patagoni woont hoofdpersoon Ana met haar door de nazi's verdreven stiefouders. Het verhaal begint vanuit het perspectief van Ana's verdwenen vader en zijn obsessieve speurwerk naar een prehistorisch monster dat in het meer zou zitten. Ana pakt als er vreemde verschijnselen optreden deze bezigheid ook op tot er iemand uit een militaire truck wordt gegooid. Het zoeken naar de achtergrond van de gemartelde comateuze man roept oude en nieuwe nachtmerries op Bekroond met de Planeta-prijs voor Latijns-Amerikaanse fictie. Alberto Manguel (1948) - Alle mensen liegen (2011)Eerste in het Nederlands vertaalde roman van Manguel. Het boek bevat vijf getuigenissen over Alejandro Bevilacqua, een (fictieve) Argentijnse schrijver die in de jaren zeventig in ballingschap gaat in Madrid, na in zijn vaderland gevangen gezeten te hebben en daar te zijn gemarteld. Hij komt op raadselachtige wijze om het leven.

- Dagboek van een lezer (2004)In de loop van het jaar 2002-2003 heeft hij twaalf boeken (een per maand) gelezen, en aan de hand van zowel zijn gedachten daarover als de belangrijkste nieuwsfeiten (zoals vooral het begin van de oorlog in Irak) krijgen we een beeld van een mens in zijn tijd. De schrijvers zijn zowel bekenden (Cervantes, Wells, Kipling, Goethe, Conan Doyle, Chateaubriand) als iets minder bekenden (Sei Shonagon, Bioy Casares, Machado de Assis), maar de themas die Manguel daarbij aansnijdt (zoals liefde, wildernis, fantasie, 9/11, idealisme, rechtvaardigheid, schoonheid en dood) zijn steeds belangrijk.

- Een geschiedenis van het lezen, 2005.Manguel gidst de lezer langs zijn belangrijkste leeservaringen, belevingen, historische feiten, veranderde leesgewoonten en andere wetenswaardigheden. De echte lezer is dit boek op het lijf geschreven.

- De kunst van het lezen, 2011. - Stad van woorden, 2008.In deze essays onderzoekt Manguel de opkomst van de hedendaagse intolerantie. Vanuit zijn eruditie en inlevingsvermogen stelt hij voor om te kijken naar wat schrijvers e.a. erover gezegd hebben. Misschien dragen de verhalen die zij vertellen sleutels in zich die toegang verschaffen tot het menselijk hart

Guillermo Martnez (1962) - De langzame dood van Luciana B., 2008.De verteller is een schrijver die een telefoontje krijgt van Luciana B., die ooit als typiste werkzaam was voor Kloster, een schrijver met een onaantastbaar prestige. Luciana was gedurende een korte periode ook de verteller van dienst als typiste (en werd toen natuurlijk ook zijn geliefde). De reden dat Luciana zich weer meldt bij haar oude geliefde is dat het ene na het andere familielid van haar overlijdt. Officieel gaat het om ongelukken, maar Luciana denkt dat Kloster hen heeft vermoord en vraagt wanhopig om hulp. Vanuit dit gegeven ontwikkelt zich een even spannend als ingenieus literair spel waarin de grenzen tussen fictie en werkelijkheid steeds schimmiger worden. Steeds sterker dringt zich de vraag op in hoeverre Luciana zelf eigenlijk te vertrouwen is. Ook in het Spaans beschikbaar.

- Onzichtbare misdaden, 2004.Een Argentijnse student gaat in Oxford wiskunde studeren. Maar vlak na zijn aankomst wordt zijn hospita, Mrs Eagleton vermoord. Er wordt een papier met vreemde symbolen gevonden. Korte tijd later wordt er een tweede moord gepleegd en dan een derde, en weer worden er symbolen gevonden. Samen met de bekende wiskundige Arthur Seldom buigt de student zich over de zaak. Het lijkt erop dat een seriemoordenaar wiskundige vraagstukken achterlaat die kunnen worden opgelost om zo een volgende moord te voorkomen. Kennis van serile logica is onontbeerlijk om de zaak op te lossen. Een origineel gegeven in een misdaadverhaal dat verder alle kenmerken van de Britse deductieve misdaadroman heeft en er iets aan toevoegt: ook de lezer raakt als het ware betrokken bij het oplossen van de wiskundige puzzel.

- De openbaring van Roderer, 2010.De hoogbegaafde verteller is zeventien jaar als hij kennis maakt met zijn leeftijdgenoot Gustavo Roderer, die hem in intelligentie overtreft en ongewild het leven van enkele anderen dramatisch zal benvloeden. Wat de verteller, die zijn succesvolle studie wiskunde combineert met veel sociale en avontuurlijke activiteiten, in Roderer vooral intrigeert is dat deze het verwerven van de 'ware kennis' tot zijn levensdoel heeft gemaakt waaraan hij alles, met inbegrip van zijn gezondheid en zijn voortbestaan, ondergeschikt heeft gemaakt.

Tomas Eloy Martinez (1934-2010) - De tangozanger, 2006.Bruno Cadogan is bezig met een proefschrift over de Argentijnse schrijver Borges als hij verhalen hoort over een tangozanger die steeds op onverwachte plaatsen mensen weet te betoveren met zijn stem. Bruno gaat naar Buenos Aires op zoek naar hem. Terwijl hij door de stad zwerft, en steeds net de zanger mist, hoort hij verhalen over de geschiedenis van Buenos Aires, over personen, vergane glorie, de politieke situatie in het verleden en heden. Hij maakt kennis met een keur van mensen die allemaal iets weten over de zanger en op de een of andere manier de stad vertegenwoordigen. Intussen probeert hij het geheim van de Aleph te ontdekken uit de boeken van Borges. Een prachtig verhaal over een zoektocht naar schoonheid en rechtvaardigheid. De schrijver is erin geslaagd de stad als een levend wezen voor te stellen waar je onmiddellijk naar toe zou willen

Matias Nespolo (1975) - Zeven manieren om een kat te doden, 2011.In een sloppenwijk van Buenos Aires vermoorden en villen twee jongens een kat om die vervolgens op een vuurtje te bereiden. Dit is het begin van het verhaal van de vrienden Chueco en Gringo, voor wie overleven het enige doel van het leven is. Op het moment dat Chueco een pistool bemachtigt, komen ze in de zware criminaliteit terecht. Ze beroven een kroegbaas en storten zich in het keiharde leven van de sloppenwijk, dat gedomineerd wordt door misdaad, corruptie en drugs

Andres Neuman (1977) - De eeuwreiziger, 2010.Met deze vierde roman ontpopt de jonge Argentijnse schrijver Andrs Neuman zich tot de veelbelovendste Latijns-Amerikaanse schrijver van zijn generatie. De vitaliteit en ambities van deze monumentale roman doen niet onder voor die van het beste werk van Garca Mrquez en Vargas Llosa. Een groot verschil met deze schrijvers is dat Neumans verhaal helemaal Europees is. Het speelt zich af in de fictieve stad Wandernburg, in 1827. Hans, reiziger en vertaler, komt er in contact met Sophie, een jonge, gemancipeerde vrouw die zich, ondanks de huwelijksplannen die haar vader met haar heeft, in een verhouding met Hans stort. Naast het bed delen Hans en Sophie ook de boeken: samen vertalen ze de grote Europese dichters en zetten ze de literaire, filosofische en politieke discussies voort die ook al de toon aangeven in de wekelijkse salon bij Sophie thuis. Neumans kennis van zaken is verbluffend en wordt nergens zwaar. Een historische roman die sprankelt van eruditie en vertelkracht en die ook veel te zeggen heeft over onze tijd en onze cultuur.

Elsa Osorio (1952) - Ana, 2006.Ana, de dochter van politieke vluchtelingen uit Argentini, is opgegroeid in Parijs en heeft haar Argentijnse roots bewust naar de achtergrond verdrongen. De enige link met haar vaderland is haar passie voor de tango. Op een dag ontmoet ze Luis die een film wil maken over de ontstaansgeschiedenis van de tango, gebaseerd op het leven van hun (over)grootouders. Hierdoor gedreven raakt Ana gefascineerd door het verleden van haar familie en uiteindelijk ook door Argentini anno 2001. Tegen deze achtergrond krijgt de lezer een beeld van de klassentegenstellingen in de Argentijnse samenleving aan het begin en het eind van de 20e eeuw, de 'vuile oorlog' in de jaren '70 en de financile crisis van 2001.

- Luz : na twintig jaar, licht, 2007.Luz is de dochter van een politiek activiste in Argentini, die slachtoffer wordt van de zogenaamde Vuile Oorlog, eind jaren '70. Zij wordt door welgestelde ouders, die verbonden zijn aan het militaire regime, opgevoed alsof zij hun echte dochter is. Pas later komt zij erachter dat dit niet het geval is en gaat zij op zoek naar haar echte moeder en haar eigen levensverhaal. Aan de hand hiervan wordt een afschuwelijk beeld geschetst van deze periode van terreur en angst, die zijn weerga niet kent in de Argentijnse geschiedenis. De Spaanse titel 'A veinte aos, Luz' is moeilijk te vertalen. Luz betekent in het Spaans ook 'licht' en dus kan de titel op twee manieren worden gelezen.

- Uitweg, 2010.In deze verhalenbundel - de eerste van Osorio - staan de effecten van de militaire dictatuur centraal, al ontbreekt in enkele verhalen het fantastische niet. De verhalen vormen een brede verbeelding van een Argentijns trauma waarvan de wonden nog altijd niet zijn geheeld, en van de verwerking van dit trauma. Het persoonlijke staat daarbij altijd centraal. Een deel van de verhalen speelt zich af tijdens de militaire dictatuur zelf, een ander deel een jaar of twintig later.

Alan Pauls (1959) - Geschiedenis van het huilen : een getuigenis, 2008.Een merkwaardig verhaal, dat de indruk wekt in een ruk te zijn geschreven, vrijwel zonder adempauze. In wezen kan het zelfs nauwelijks een coherent verhaal genoemd worden, meer een aaneenschakeling van sfeerimpressies en herinneringen. De hoofdpersoon is een introverte jongen die aandachtig, maar zonder een spoor van emotie zijn omgeving observeert. Zelfs als hij op televisie ziet hoe het presidentile paleis van Allende in buurland Chili wordt aangevallen, kan hij niet huilen. Dat gebeurt dan toch aan het eind van het boek, als hij in een krant de foto ziet van het doorzeefde lijk van een guerrilla-strijdster, die zijn buurvrouw blijkt te zijn. De chaotische politieke situatie van de jaren '70 door de ogen van een kind.

- Het verleden, 2006.Er is geen plot dat de roman bijeenhoudt, wel een thema: de verwerking van een stukgelopen relatie. Rmini en Sofa waren vanaf hun zestiende tot hun achtentwintigste samen; samen waren ze volwassen geworden, hadden ze bezittingen, ideen en vrienden gedeeld. En plotseling wil Rmini zijn eigen leven leiden. Dat valt hem niet mee; nieuwe relaties en forse inzinkingen wisselen elkaar af, terwijl Sofa hem blijft achtervolgen. Deels herkenbare, maar vooral extreme episodes, nadrukkelijk zonder melodramatiek verteld. Daarnaast geven de belevenissen en ideenwerelden van Rmini en Sofa aanleiding tot stevige persiflages, onder meer op de film- en kunstkritiek, biografisch onderzoek, new-agepraktijken, pornografie, surrealisme en uiteraard ook op diverse invullingen van een liefdesrelatie.

Ricardo Piglia (1941) - Brandend geld (2009)Psychologische, literaire thriller noir, gebaseerd op een waargebeurde, gewelddadige bankoverval in Buenos Aires in 1965 en de daaropvolgende gebeurtenissen die resulteren in een politiebelegering van de bankovervallers in een appartement in Montevideo in Uruguay. Een goed geschreven, maatschappijkritisch, rauw realistisch verhaal vol geweld, corruptie, drugs, drank en seks. Meeslepend. Piglia zet een mooi psychologische portret neer van de vier verknipte bankovervallers die zo uit Pulp Fiction lijken te zijn weggelopen. De auteur heeft zich zoveel mogelijk aan de feiten gehouden, in de epiloog gaat hij in op het materiaal dat hij heeft gebruikt waaronder politierapporten, geheime bandopnames, getuigenverhoren en krantenverslagen.

Claudia Pineiro (1960) - De weduwen van de donderdag, 2009.Een ontluisterend beeld van de happy few in Argentini, die in werkelijkheid helemaal niet zo happy zijn. Als hun welvaart opeens bedreigd wordt als gevolg van de financile crisis in eigen land en tot overmaat van ramp de beurzen instorten na 11 september 2001, blijkt hun geluk zeer broos te zijn. Een aantal vooraanstaande huisvaders uit de elitewijk Altos de la Cascada besluit drastische maatregelen te nemen. De weduwen snappen er niets van. Of misschien toch wel. Pieiro schetst met deze roman een vernietigend beeld van de gloriejaren van de Argentijnse elite onder president Menem en de crisis die erop volgde. De tweedeling in de samenleving wordt treffend gellustreerd.

Abel Posse (1936) - De passie volgens Eva, 1996. Biografie in romanvorm van Eva Pern, die door de film Evita weer volop in de belangstelling staat. De schrijver heeft voor dit boek ondermeer gesprekken gevoerd met personen die haar nog van nabij hebben gekend. Door deze zelf aan het woord te laten is (in de woorden van de auteur) een 'meerstemmige biografie' ontstaan. Om samenhang te brengen in het verhaal is ook Evita sprekend ingevoerd, wanneer zij op haar ziekbed episodes uit haar leven aan zich voorbij ziet gaan. De schrijver heeft zich veel moeite gegeven deze vrouw die al bij haar leven mythische proporties had gekregen, dichterbij de lezer te brengen. Manuel Puig (1932-1990) - De Buenos Aires affaire : een politieroman, 1985. - De kus van de spinnevrouw, 1996.Twee onderling volkomen verschillende mannen - de een homoseksueel, wegens ontucht veroordeeld, de ander wegens politieke activiteit - delen een gevangeniscel. 's Avonds - en daaruit bestaat een belangrijk deel van het boek - vertellen ze elkaar verhalen, de homoseksueel vooral filmverhalen, die hij met gevoel voor detail schildert voor de ander. De loop van het verhaal wordt onderbroken door weer heel andere filmscripts (lijken het wel). Ook voegt Puig - soms zelfs zonder enige aanleiding - ellenlange noten toe over de oorsprong van homoseksualiteit. Mede doordat het boek voornamelijk is opgebouwd uit dialogen, die overigens knap geschreven zijn, roept het sterk de sfeer op van gevangenschap die mensen noodzaakt zich een eigen wereld te creren om de werkelijkheid samen dragelijk te maken, hoe verschillend men verder ook is. Een opmerkelijke en merkwaardige roman. Met succes verfilmd.

- Het verraad van Rita Hayworth, 1972. Ernesto Sabato (1911-2011) - Over helden en graven, 1981.Uit 1961 daterende meesterwerk van de auteur. Op het eerste plan van de roman speelt zich een liefdesgeschiedenis af uit het Buenos Aires van de jaren vijftig. Hierdoor weeft de auteur tal van uitwijdingen over de Argentijnse geschiedenis en het Argentijnse leven, over politiek en literatuur, die verraden dat hij zijn schrijversloopbaan als door het existentialisme benvloede essayist is begonnen.

- De tunnel, 1988.In deze roman doet de 38-jarige kunstenaar Juan Pablo Castel relaas van zijn obsessionele liefde voor de volgens hem enige vrouw die zijn werk lijkt te begrijpen. Als ondanks passie volledige eenwording met haar een illusie blijkt, rest hem niets anders dan haar te vermoorden.

Pablo de Santis (1963) - Enigma in Parijs, 2008. Dit boek handelt eind 19de eeuw tijdens de bouw van de Eiffeltoren. De groep van 'de twaalf' detectives uit alle delen van de wereld zijn bijeen met hun assistenten om zich met elkaar te meten. Een van hen wordt vermoord en er vinden nog twee moorden plaats Alejandra Slutzky (1963) - De stilte, 2003.In 1908 vluchtten de Russisch-joodse overgrootouders van de schrijfster omwille van de pogroms naar Argentini en bouwen een nieuw leven op in Buenos Aires. In 1936 werd daar de vader van de schrijfster geboren. Sammy werd als jonge arts volgeling van Che Guevara en ging in 1968 met vrouw en 2 kinderen naar Cuba en werd guerrilla. Na zijn arrestatie ging zijn vrouw terug naar Argentini, waar zij fysiek en mentaal ziek werd. Toen Sammy vrijkwam scheidde en hertrouwde hij. Tijdens het Videla-regime werd hij als progressieve intellectueel opgepakt. Zijn gezin vluchtte naar Nederland.

Osvaldo Soriano (1943-1997) - Een schaduw net als ik, 1994.Dit is een typisch Argentijns boek. Het verhaal speelt zich af ergens in de pampa, de onmetelijke en lege 'provincie' van Argentini. Wegen houden plotseling op, dorpen staan niet op de kaart en telefoondraden worden 's nachts gestolen. In die spookachtige wereld, die nog het meest wegheeft van een spiegelhuis, zwerft een uit de emigratie teruggekeerde computerprogrammeur. En verzucht, op driekwart van zijn verhaal: 'ik heb in deze dagen meer contacten gelegd dan in alle jaren dat ik in Europa heb gewoond...' De absurditeit van het Argentijnse landschap en de wanhopige moed waarmee de bewoners proberen hun leven richting te geven, worden met droge humor weergegeven.

Niet-Argentijnse schrijvers over Argentini Elia Barcelo - Tangohart, 2008.In dezelfde Midden-Europese winter dansen een man en een vrouw onafhankelijk van elkaar met een ideale tangopartner die na afloop mysterieus verdwijnt, onder achterlating van een adres in Buenos Aires. Dit leidt naar de evocatie van een tragische geschiedenis uit 1920 van twee jonge mensen die via de tango een hartstochtelijke liefde voor elkaar opvatten op de trouwdag van het meisje met een veel oudere huisvriend. Dit melodrama, qua thema typerend voor tangoteksten, wordt sfeervol verteld, met suggestieve beeldspraak en subtiele dosering van magisch-realistische middelen.

Hector Bianciotti - Wat de dag de nacht vertelt, 1994.Bianciotti is geboren in Argentini als zoon van Italiaanse immigranten. Op zijn vijfentwintigste vertrok hij naar Itali en vandaar naar Frankrijk. Hij schrijft in het Frans - waartoe het lezen van Valry hem ooit de aanzet gaf. In deze roman gaat het over de tijd in zijn geboorteland, waar hij zich op allerlei manieren een vreemde voelde. Hij ontdekt de sexualiteit door toedoen van een koeiejongen, ontdekt de pozie, heeft op het seminarie een jaar lang een intense verhouding met een oudere leerling en brengt daarna nog enkele rusteloze jaren door in de grote stad, te midden van peronistische spionnen voortdurend bedreigd. Knap is de roman vooral waar de ontwikkeling van een esthetisch vermogen gevolgd wordt, voor een jongen uit een laag milieu een moeizaam proces; en esthetisch heeft evengoed betrekking op eten als op muziek en literatuur. Uiteraard speelt de herinnering een grote rol in het verhaal, het gaat ook ver herinnering.

Fleur Bourgonje - Verdwijnpunt, 2009.Op subiele wijze verweeft Fleur Bourgonje drie verhaallijnen met als thema vermissing. Drie vrouwen, in verschillende delen van de wereld en om uiteenlopende redenen, zijn plotseling van de aardbodem verdwenen. Een Nederlandse vriendin van de ik, nadat er een ruzie ontstaan is tussen de vriendin en de ik, de Argentijnse Helena die plotseling door militairen wordt ontvoerd in de jaren zeventig waar de ik ook woonde, en de vrouw van een oude man in de Pyreneen. De man is het enige aanspreekpunt voor de ik wanneer zij teruggetrokken in de bergen dit boek probeert te schrijven. Alle drie vermissingen treffen de ik. Maken ze haar eenzaam en bitter? Of probeert ze de gebeurtenissen juist een plek te geven, door erover te schrijven en erover na te denken?

Patricia Chen - In de armen van Buenos Aires, 2010.Dit verhaal speelt zich af in Argentini. Als de vijftigjarige Francesca voor haar werk naar Buenos Aires afreist, raakt ze in de ban van de tango, de sensuele mannen en de zoete lekkernijen van het land. Het huwelijk van Francesca is al jaren niet meer wat het geweest is. Een seksleven hebben zij en haar man George niet meer. In het zinderende Argentini wordt Francesca weer tot leven gewekt en herontdekt ze haar eigen sensualiteit en seksualiteit. Ze leert tangodansen, bouwt een hechte vriendschap op met de homoseksuele Luis en begint een spannende affaire met de knappe, tien jaar jongere plastisch chirurg Roberto.

Laura Restrepo- Te veel helden, 2010. Tegen de achtergrond van de onderdrukking van de politieke verzetsbeweging tijdens de dictatuur in Argentinie groeit ver daarvandaan, in Colombia, een jongen op die zijn vader niet kent. Zijn vader is verdwenen in de wereld van volwassenen, van verzetsstrijders en geheime missies. Van internationale contacten en van de wisselende relaties van zijn moeder. Als hij opgroeit, confronteert hij zijn moeder met zijn verlangen die onbekende vader, die wel of niet een held is, zelf te leren kennen. In het boek is in een voortdurende dialoog van moeder en zoon deze speurtocht gevolgd tot de verrassende ontknoping. Decor is de dictatuur en het verzet daartegen in Argentini en de diaspora van Latijns-Amerikaanse politieke vluchtelingen.

Nathan Englander - Het ministerie van buitengewone zaken, 2008.Indringende roman over de Vuile Oorlog in Argentini, waarbij de militaire junta van generaal Videla duizenden studenten en dissidenten liet verdwijnen. Nathan Englander vertelt het verhaal vanuit het perspectief van een joods gezin in Buenos Aires. Het leven van Kaddisj en Lilian Poznan verandert in een nachtmerrie als hun zoon Pato wordt gearresteerd vanwege het bezit van twee verboden boeken. Op zoek naar inlichtingen over hun zoon stuiten Kaddisj en Lilian op een muur van bureaucratie, die de arrestatie van Pato glashard ontkent. Kaddisj en Lilian verwerken de verdwijning van hun zoon heel verschillend. Kaddisj gelooft een getuige die beweert dat alle vermisten levend uit een vliegtuig zijn gegooid, en hij wil rouwen om zijn zoon. Maar Lilian houdt vol dat Pato nog leeft en verstoot haar man. Kaddisj vraagt raad aan een rabbijn: hoe moet ik mijn zoon begraven als het lichaam is verdwenen? De rabbijn kiest de zijde van Lilian,

William Henry Hudson - Ver weg en lang geleden, 1998.Autobiografie over zijn jeugd in Argentini, die Hudson een paar jaar voor zijn dood publiceerde. Hudson, zoon van Britse immigranten, bracht zijn jeugd door op de Argentijnse 'pampas' en werd al snel gefascineerd door de natuur, en vooral de vogels, om hem heen. In 1874 - op 33-jarige leeftijd vestigde hij zich weer in Engeland, dat hij altijd als zijn vaderland bleef beschouwen, maar zijn hart liet hij achter op de pampas. Bijna al zijn boeken gaan over die tijd of refereren eraan. Hudson's kracht is zijn oog voor detail en zijn onverzadigbare nieuwsgierigheid naar 'het leven'.

Colm Toibin - Het verhaal van de nacht, 1997.Argentini tijdens het generaalsbewind. Richard Garay woont alleen met zijn oude moeder en verbergt bijna tot haar dood zijn homosexualiteit voor haar. Als zij overlijdt en het land de Falklandoorlog verliest, zegt hij zijn saaie leraarsbaan op. Via een priv-leerling, Jorge, zoon van een invloedrijke familie met machtspretenties, verwerft hij een interessante job als gastheer voor Amerikaanse investeerders in het veranderde Argentini. Hij raakt stapelverliefd op Jorges jongere broer Pablo en woont een tijd met hem samen

Marleen de Vries - De wetten van de tango, 2009.In een gelegenheid in Berlijn waar de tango wordt gedanst, ontmoet Marleen, een jonge neerlandica, de Argentijn Mauricio. Ze vallen als een blok voor elkaar, maar tijdens hun tweede nacht samen bekent hij haar dat hij getrouwd is. Toch is hij de liefde van haar leven en breekt ze haar leven in Berlijn af om naar Buenos Aires te gaan en later naar New York, om met hem samen te zijn. De wetten van de tango blijken echter ook voor het leven op te gaan: de man leidt, de vrouw volgt. Mauricio bedriegt zijn vrouw onbekommerd. Na enkele jaren van wederzijds onbegrip en afwisselend hoop en wanhoop beseft Marleen dat haar liefde op niets zal uitlopen en verbreekt ze de relatie