Architectuur

Architectuur Hoe beleven we architectuur?

Hoe gaan we onze voorkeuren ontdekken? Hoe gaan we kijken?

7 thema’s:

Vandaag: “Duurzaamheid.”

Duurzaam ontwerpen: Ontwerpen zonder negatief milieu impact voor de toekomst

- geen schadelijke materialen (hernieuwbare hulpbronnen - cradle to cradle) - betrekken mensen bij de natuurlijke omgeving - technische innovaties (m.n. gericht op klimaat invloed / energie verbruik) - balans tussen economie en samenleving

duurzaam ontwerpen: geen uniform model, maar een veelvoud aan overlappende ideeën, uitgangspunten en initiatieven

Cradle to cradle Cradle to Cradle gaat er vanuit dat een gebouw, net als een boom zijn benodigde

voedsel en energie onttrekt aan de directe omgeving en daarbij een natuurlijk evenwicht tot stand brengt van lucht, water en organische stoffen. Elk materiaal moet zich in een

oneindige kringloop van de biosfeer of de technosfeer bevinden.

In de biologische kringloop zitten materialen die biologisch afbreekbaar zijn en geen giftige stoffen bevatten die het ecosysteem verstoren. In de technologische kringloop bevinden zich technisch hoogwaardige materialen die steeds weer opnieuw kunnen

worden ingezet, bijvoorbeeld door middel van een eenvoudig proces van demonteren (scheiden) en/of zuiveren.

Nu vormt het bouwafval nog een substantieel aandeel (ca. 30%) van de totale afvalberg.

Idealiter bestaat in de methode van Cradle to Cradle helemaal geen bouwafval meer omdat alles terugkeert in de biologische of technische kringloop. Om dit doel te bereiken zullen zowel producenten van (bouw)producten als ook architecten en adviseurs buiten de bekende kaders moeten gaan denken. Nieuwe bouwproducten en toepassingen zijn nodig. Het gaat daarbij niet alleen om high-tech producten. Vaak is de oplossing juist in

de eenvoud en zuiverheid van een product, materiaal, idee of concept te vinden.

Prehistorie – neolithicum (nieuwe steentijd)

Kenmerken: • Stenen wegen 20-25 ton • Ze werden vervoerd over enkele mijlen afstand • Gebouwd in verschillende fases over meer dan 3000jaar

Duurzaam: • Hergebruikte materialen • Geen vervuilende hulpmiddelen • Lokcale materialen • Zeer lange gebruiksfunctie

Stonehenge Periode: 2300jaar voor Christus Opdrachtgever: niet bekend Kenmerken: architraafbouw Doel: Grafmomument of tempel (gezondheidscentrum)

Stonehenge

Richard Buckminster Fuller Hij was de voorloper van een meer op ecologie gericht denken. • In 1927 ontwikkelde hij het Dymaxion (dynamic and maximum

efficiency) huis. • In 1932 voltooide hij de bouw van de Dymaxion streamlined (een auto)

die in alle richtingen kon rijden • Later nog de eerste zogeheten geodetische koepel • Door deze uitvinding werd er een nieuwe bouwtechniek ontdekt en

werd men in staat gesteld om grote overspanningen te realiseren.

http://www.youtube.com/watch?v=KG1KqK3AhCQ http://www.youtube.com/watch?v=cq-B5mxmeIc

Early Buckminster Fuller Dymaxion House studies, 1927

The Dymaxion House is ontwikkeld door uitvinder, filosoof en architect Buckminster Fuller als reactie op enkele tekortkomingen op de huidige bouwtechniek van huizen. Fuller ontwierp diverse versies van dit huis. Allemaal fabrieksgemaakt, op locatie te monteren, te plaatsen in elke omgeving of klimaat en met zeer efficiënt gebruik van

materialen. De belangrijkste doelen van het ontwerp waren: - Makkelijk te vervoeren.

- Eenvoudig in elkaar te zetten. - Zo min mogelijk belastig van de natuur.

Een geodetische koepel of geodetisch gewelf (Engels: Geodesic dome) is een koepelvormig gewelf dat door de speciale constructie zeer licht kan worden uitgevoerd.

Amerikaans architect Richard Buckminster Fuller wordt veelal gezien als de uitvinder van de geodetische koepel.

Architectuur Nu

Thomas Rau

Bijzonderheden: • Gerenoveerd hergebruik • Lichaamswarmte medewerkers wordt opgevangen • Vogelkastjes in de gevel

Duurzaam: • CO2 neutraal, energieneutraal • Renovatie van bestaand gebouw • Leemstuc, zonneboilers • Warmte en koud opslag • Vloerbedekking van recyclematerialen

Hoofdkantoor Wereld Natuurfonds Periode: 2006 Stijl: hedendaags blob-architectuur Opdrachtgever: WNF Kenmerken: natuurlijke materialen Functie: Utiliteit, hoofdkantoor

voor de verbouwing

na de verbouwing

het gebouw ligt middenin een natuurgebied

De houten zonwering voorkomt oververhitting van het gebouw in de zomer, maar laat indirect daglicht naar binnen

Het gebouw heeft geen radiatoren en buizen.

De ruimtes zien er daarom veel royaler en

rustiger uit en hebben uitzicht op de

omliggende natuur

Voorbeeld luchtcirculatioe en daglichttoetreding

Norman Fester

Bijzonderheden: • Drie verdieping-hoge loggia’s • S ’werelds eerste ecologische kantoor • Hoogste gebouw van Europa op dat moment Duurzaam: • Natuurlijk systeem van verlichting en ventilatie • Zelf te regelen klimaat door te openen ramen • Halvering energieverbruik

Commerzbank Frankfurt Periode: 1991-1997 Stijl: Hightech Opdrachtgever: Commerzbank Duitsland Kenmerken: Open loggia’s, duidelijk zichtbaar Functie: Utiliteit, hoofdkantoor

Voorbeeld loggia’s met groene ruimtes

voorbeeld luchtcirculatie, oplossing in techniek

New York

Bijzonderheden: • Hergebruik van oude metrolijn in geheel nieuwe functie Duurzaam: • Groenvoorziening • Hergebruik

High Line Park Periode: 2009 Stijl: n.v.t. Opdrachtgever: Gemeente New York Kenmerken: Stedenbouw, landschapsontwerp Functie: Park

Metrolijn in gebruik 1936

Groene lijn loopt onder gebouwen door dwars door de stad ontstaat een extra groene zone

Frank Lloyd Wright

Bijzonderheden: • Gunstige ligging in klimaat van

extremen • Gebruik makend van fysieke

eigenschappen landschap

Duurzaam: • Ventilatie techniek • Gebruik van materialen • Lang in gebruik

Solar House Periode: 1956-1948 Stijl: Moderne bouwkunst Opdrachtgever: Herbert an Katherine Jacobs Kenmerken: Gebruik van materialen in hun natuurlijke toestand Functie: Woonhuis

externe luchtcirculatie (gunstige ligging, eigenschappen landschap - verdiepte tuin)

interne luchtcirculatie

2012 Architects

Bijzonderheden: • Gevel • Uiteenlopende functies • Inventief hergebruik

Duurzaam: • Hergebruik • Goed nagedacht over toepassen van

nieuwe functies

Worm Periode: 2012 Stijl: Hedendaags Opdrachtgever: Gemeente Rotterdam Kenmerken: Gebruik van materialen in hun natuurlijke toestand Functie: Avant Garde recreatie, multifunctioneel (film, muziek, media)

Hergebruik voorgevel

hergebruik oude archiefkasten. Mechaniek wordt ingezet om de ruimte naar gelang de functieanders in te delen

https://www.youtube.com/watch?v=f5LEuxEgA14

Design

Hergebruik Ontwerper: Bureau Oormerk Kenmerken: Gebruik van hergebruikte materialen Functie: Van een oud meubel naar een modern meubel

Design

Hergebruik-Paperwood Ontwerper: Bureau Vij5 Kenmerken: Gebruik van oude kranten Functie: Van oude kranten hout gemaakt.

Architectuur Nu-tips

Musee du quai Branly

Jean Nouvel

L’Institut du Monde Arabe

Artmuseum Koln (Aartsbisdom Koln)

Peter Zumthor

Stefano Pujatti

Atelier Fleuriste

Edouard Francois

Flower Tower Parijs