Lid Belgische Bond van Aquarium en Terrariumhouders Lid B.B.A.T. – Limburg Lid Stedelijke Culturele Raad Genk

AQUARIUM –EN TERRARIUMVERENIGING

GENK

Afgiftekantoor: 3530 Houthalen verschijnt maandelijks

Verantw. Uitgever: G. Rens – Musstraat 55 – 3530 Houthalen niet in juli en augustus

Jaargang 38

nr.3 - 2010

Januari 2009

België – Belgique P.B. – P.P.

3530 Houthalen – Centrum

BC 30519 P 702137

Op maandag geslotenOp maandag gesloten

contactgegevens - 1 -

Contactadressen Black Molly Genk

Voorzitter Redactie Guido Rens Musstraat 55 3530 Houthalen 089/38.37.60 Guidorens@skynet.be Secretaris Bibliothecaris Wilfried Maesen Eikenstraat 9 3690 Zutendaal 089/61.23.71 Wilfried.Maesen@pandora.be http://users.pandora.be/killivissen Raadslid Werner Dossler 15 Augustusstraat 37/4 3690 Zutendaal 0495/18.74.85 Werner.dossler@telenet.be

www.blackmolly.be

Rekeningnr. Black Molly 001-0483542-73

Ondervoorzitter Penningmeester Materiaalmeester Arthur Gorissen Bronweg 63 3530 Houthalen 011/52.66.20 0497/74.08.58 Tuurgorissen@hotmail.com Redactie Joris Aerts Groenstraat 85A 3530 Houthalen 0488/42.75.71 jorisaerts81@hotmail.com Webmaster Gunther Koolen gunther.koolen@gmail.com http://www.blackmolly.be Lidgeld Black Molly € 22 / jaar inclusief Aquariumwereld

inhoudstafel - 2 -

� Wist je dat? ................................................................. 3

� Volgende ledenvergadering ....................................... 4

� Nieuws ......................................................................... 5

� Terrarium

� Vampierkrabben: Geosesarma Sp. .............. .7

� Algemeen

� Pangasius: de wondervis uit de vriezer ........12

� Zoetwater

� De rode fantoomzalm ...................................16

jaargang 38 nr. 3 / maart 2010

Bezoek onze website: www.blackmolly.be

Deze maand in ons clubblad

Industrieweg Noord 1102 A

3660 Opglabbeek

www.soleco.be tel : 089 41 51 00

Samen met SOLECO helpen

we het Milieu en maken we

onze Hobby goedkoper !

Sponsors Bondsdag B.B.A.T. op 2 oktober 2010

zorg dat je er bij bent !!

Planetarium te Genk - Een organisatie van B.B.A.T. - Limburg

Relaxzetels op maat www.revilax.be

info@revilax.be

Tel : 089 / 47. 34. 60

Kokkelstraat 15 3680 Maaseik

wist je dat?

- 3 -

Wist je dat ?

� Er vorige vergadering heel wat leden de handen uit de

mouwen staken nadat we eerst een heldere uiteenzetting over achterwanden kregen van Werner.

� Lancelot zo fier als een gieter huiswaarts keerde met een

mooie achterwand die we voor hem op maat gemaakt hebben. We willen helpers dan ook van harte bedanken voor hun inzet tijdens deze avond.

� We ook tijdens de volgende vergadering ‘back to basics’

gaan. Joris gaat ons van a tot z doorheen het inrichten van een aquarium loodsen. Je vindt natuurlijk meer uitleg over deze avond in dit boekje.

� We ook dit jaar weer een stand voor onze club reserveren

op de LimBeurs . We doen alvast een oproep aan jullie om materiaal dat je op overschot hebt, nakweek van je vissen, planten,.. te verzamelen om hier te verkopen.

� Je nog bij Werner terecht kan om het bondsblad Aquari-umwereld te laten inbinden . Dit kan zowel voor de laatste jaargang (2009) als oudere exemplaren. Heb je nog vra-gen hieromtrent dan mag je Werner contacteren.

� Wilfried, Lambert en Joris op zondag 28 maart naar Char-leroi trekken voor het eerste killivissencongres van het jaar (dat van de Waalse AKFB). Hier worden 200 koppeltjes tentoongesteld, gekeurd en dan per opbod verkocht. Er is nog één plaatsje vrij in de auto voor een enthousiasteling.

Tuur

Volgende ledenvergadering

- 4 -

Volgende ledenvergadering

Dinsdag 2 maart 2010

Het inrichten van een aquarium – Joris Aerts

Nadat we tijdens de vorige ledenvergadering een achter-

wand hebben gemaakt, is het logisch dat we de lijn doortrekken. ‘Hoe richt je nu je aquarium verder in?’ is dit logische vervolg. Over smaken en kleuren valt niet te discussiëren, maar er be-staan wel een aantal richtlijnen die te maken hebben met het diervriendelijk en ecologisch inrichten van je bak. Bovendien worden er heel wat ideetjes aangereikt die als inspiratiebron voor je eigen vivarium kunnen dienen. We behandelen zoveel mogelijk facetten van het inrichten. Dit gaat van de keuze van de bodem, over de plaatsing van de be-planting tot het aanwenden van hout en veel meer. In tegenstel-ling tot veel van dergelijke vergaderingen gaan we het inrichten van een aquarium ruimer bekijken dan de regels van de kunst die voor het klassieke ‘Hollandse aquarium’ gelden. Een vergadering die ongetwijfeld heel wat stof tot gesprek en discussie, zelfs tijdens de voordracht zelf, zal opleveren. Het is niet de bedoeling dat je aandachtig luisterend naar het scherm zit te kijken, maar dat je zoveel mogelijk actief deelneemt door ideeën naar voor te schuiven, eigen bevindingen mee te de-len,…kortom; een interactieve vergadering! Tot dan!

nieuws

- 5 -

Aquariumnieuws

ok deze maand doken er weer heel wat vissen en ander aquariumge-

spuis in de media op. Ik wil je deze nieuwtjes natuurlijk niet onthouden. –Joris- Mysterie van witte stip Chinese en Amerikaanse we-tenschappers hebben iets vreemds ontdekt toen ze de ons allen bekende witte stip onder de loep namen. Witte stip, ICHTYOPHTIHRIUS SP. , is een parasitair tril-haardiertje dat het nogal eens op onze vissen gemunt heeft. De witte stip zelf heeft echter ook een gast. De onderzoekers merkten op dat er maar liefst drie ver-schillende bacteriën in sym-biose leefden binnenin de witte stip parasiet. Het is echter nog niet duide-lijk welke functie, als die er al is, deze bacteriën hebben. De hoop dat dit wel eens zou kunnen leiden naar een ver-eenvoudigde behandeling

van de gevreesde witte stip, is niet ongegrond!

Witte stip onder de loep genomen

Cichliden volgen roggen In het stroomgebied van de Braziliaanse Rio Paraná kwam aan het licht dat som-mige cichliden bijzonder goed weten waar een mak-kelijke maaltijd te vinden is. Wetenschappers merkten dat de zoetwater pijlstaartroggen POTAMOTRYGON FALKNERI en P. MOTORO gevolgd werden door de volgende grote cich-lidensoorten: CRENICICHLA BRITSKII, SATANOPERCA PAP-PATERRA, CICHLA KELBERI en GEOPHAGUS PROXIMUS. Wanneer de cichliden een stofwolk over de rivierbodem

O

nieuws

- 6 -

zagen bewegen, bleken zij maar al te goed te beseffen dat deze gecreëerd werd door een rog op strooptocht. De cichliden weten blijkbaar ook dat de tafelmanieren van roggen niet zo verfijnd zijn. De etensresten van de rog-gen zijn een welkom hapje voor de achtervolgers. Bovendien schrikken de rog-gen tijdens het omploegen van de bodem ook heel wat bodembewoners op die dan de pech hebben om in de richting van de cichlidenmui-len weg te vluchten.

Potamotrygon Motoro

Geophagus Proximus

Schildpadden laten alarm afgaan In het Britse Sea Life Aquari-um van Great Yarmouth wordt alles gedaan om de bewoners zo goed mogelijk te verzorgen. De combinatie van twee zulke goede zor-gen, was echter niet zo ge-slaagd. Enerzijds zijn de aquaria be-veiligd met een alarm dat af-gaat wanneer er water over de rand loopt (bij een ver-stopte afvoerbuis bijvoor-beeld). Anderzijds kregen de zee-schildpadden een gezonde aanvulling op hun dieet in de vorm van rauwe spruitjes. De schildpadden hadden echter dezelfde reactie als mensen op rauwe spruitjes. De gasbellen die zij in erg grote hoeveelheden produ-ceerden, activeerden het alarm dat overstromingen moet voorkomen. Enkele duizenden liters water moesten afgeheveld worden totdat de schilpadden ‘ont-gast’ waren.

terrarium - 7 -

Vampierkrabben – Geosesarma Sp.

D e laatste jaren werden

ongewervelden bijzonder po-pulair in onze hobby. Ik be-doel hiermee niet zozeer bij de zeewaterliefhebbers, die al geruime tijd deze dieren-groep in de armen heeft ge-sloten, maar wel de zoetwa-teraquarianen. Nano-aquaria met fel gekleurde garnaaltjes zijn ondertussen een ware rage. Hele hobbykelders werden gevuld met allerhan-de kreeftjes en de reusachti-ge, fel gekleurde slakken van Sulawesi doen het hart van menig liefhebber sneller slaan. Dit succes is voor een groot deel te danken aan de enorme toevloed van nieuwe, spectaculaire soorten uit In-donesië.

Eén groep van ongewervel-den is echter nog niet zo po-pulair als de voorgaande diertjes: de krabben.

Dit is niet echt verwonderlijk. Veel krabbensoorten zijn on-derling bijzonder agressief. Bovendien spelen ze graag

tuinman en snoeien ze alle planten (dat is nog zeer voorzichtig uitgedrukt). Een aantal soorten bereikt dan ook nog eens een behoorlijk fors formaat.

Tenslotte hebben ze meestal ook nog een erg nauwe band met de zee. De larven drijven af naar brak –of zeewater waar ze samen met de lar-ven van andere ongewervel-den, vissen en koralen (beter bekend als plankton) een he-le cyclus doormaken om ver-volgens als miniatuurkrab naar het zoete water terug te keren.

Ook hier brengen de nieuwe Indonesische importen ver-andering in. Ik stel u graag voor aan de vampierkrabjes!

De Nederlandse naam, die overigens een letterlijke ver-taling is van de Engelse naam die deze diertjes kre-gen van de Aziatische ex-portfirma’s, belooft alvast niet veel beterschap ten opzichte van de dikwijls erg geweld-dadige krabben die we reeds kennen in onze hobby.

terrarium - 8 -

Gelukkig is niets minder waar. Deze aparte naam danken de GEOSESARMA-soorten aan hun aparte uiter-lijk. Veel van de soorten (50 beschreven en nog eens tal van onbeschreven soorten) hebben knalrode oogjes waardoor de keuze voor de naam vampierkrab duidelijk wordt.

Wat maakt deze krabbetjes dan zo interessant voor de ‘gemiddelde’ aquarium –en terrariumliefhebber?

Geosesarma Sp., een vampierkrab

Formaat

Het rugpantser of carapax heeft een doormeter van een drietal centimeters. Afhanke-lijk van de soort kan dit een centimetertje groter of kleiner zijn.

Kleur

Veel soorten zijn opmerkelijk gekleurd. Paars, rood en oranje zijn bij zo goed als alle soorten de hoofdkleuren. Hier bovenop komen dan dikwijls de bloedrode oogjes, poten of vlekken in het geel, wit,blauw,… De fraaiste soor-ten hebben daarenboven ook nog stippen of streepjes in felle kleuren.

Kweken

Deze krabben hebben hun band met de zee volledig doorgeknipt. Net zoals veel zoetwatergarnalen dragen ze relatief weinig eieren wan-neer men ze vergelijkt met hun zeegebonden soortge-noten. Uit deze eieren komen echter een 50-tal volledig ontwikkelde miniatuurkrabbe-tjes. Uit de eerste kweekre-sultaten blijkt dat deze krab-bensoort haar jongbroed met rust laat en dat de jongen

terrarium - 9 -

zelf niet uitgesproken kanni-balistisch zijn (een gewond of ziek diertje wordt wel opge-peuzeld door de broertjes en zusjes).

Een vampierkrab met gele ogen

De vrouwtjes zijn van de mannetjes te onderscheiden doordat ze grotere ‘buikflap-pen’ hebben. Deze dienen om de eieren onder het li-chaam te kunnen dragen.

Voedsel

Krabben zijn typische alles-eters. Ze eten werkelijk alle organisch materiaal dat voe-dingsstoffen bevat en ver-werkbaar is met hun scha-ren. Dit kunnen kleine leven-de prooien zijn zoals water-vlooien, kleine pisse- bed-den,… Dezelfde prooi-dieren worden echter ook verorberd als ze reeds dood zijn (half vergaan mag ook nog). Ook

commercieel visvoer in alle mogelijke vormen en smaken wordt gretig naar binnen ge-werkt. Alhoewel ze omnivoor zijn, hebben ze een duidelij-ke voorkeur voor dierlijk voedsel.

Deze voorkeur, gecombi-neerd met hun kleine klau-wen, zorgen ervoor dat plan-ten behoorlijk veilig zijn bij deze rakkertjes.

Actief

Deze krabben zijn niet ge-bonden aan de schemeruren of de nacht. Het zijn ook geen passieve diertjes die zich in een donkere hoek verstoppen en wachten op een voorbijkomende prooi.

Zelfs met de verlichting van een TL-lamp boven hun kop-jes, gaan ze zeer actief doorheen het vivarium rond-crossen op zoek naar voed-sel.

Huisvesting

Veeleisend zijn GEOSESARMA niet wat hun woonomgeving betreft. Het is echter belang-rijk dat ze zowel over een land als een waterdeel be-schikken.

terrarium - 10 -

Liefhebbers zijn het echter niet eens over de ideale leefomstandigheden voor deze 10-potige vampiertjes.

Ze blijken het goed te doen in zowel zacht, licht zuur wa-ter als hard, basisch water. Nakweek verschijnt enkel in vivaria waar ze minstens vijf centimeter diep water ter be-schikking hebben. Dit water-deel mag een aantal liters in beslag nemen. Een plastie-ken doos met daarin water geeft geen goede kweekre-sultaten. Zorg er voor dat de krabben makkelijk uit het wa-ter kunnen klauteren.

Het landdeel kan je best voorzien van wat schuilplaat-sen zodat de dieren zich kunnen terugtrekken wan-neer ze dit wensen. De luchtvochtigheid moet hoog liggen (80% of meer). Denk eraan dat je een dergelijk vochtig vivarium goed ver-lucht om schimmel-vorming te voorkomen. De tempera-tuurvereisten liggen

tussen de 22 en 30°C. Een aantal liefhebbers kon reeds vaststellen dat de krabbetjes merkelijk actiever worden vanaf 24°C.

Toen ikzelf via een bevriend aquariaan aan deze krabbe-tjes kon geraken, besloot ik het erop te wagen. Ik kwam in het bezit van een vijftal diertjes met zeer donkere, paarse rugschilden en poten. De klauwen zijn echter spierwit en ze hebben de ka-rakteristieke rode oogjes. Volgens de importeur kwa-men ze van Borneo.

Zoals het een plichtsbewuste hobbyist betaamt, ging ik op zoek naar de nodige infor-matie om deze diertjes goed te kunnen verzorgen en eventueel te kweken. Omdat de informatie op het internet zeer schaars was en ik in de literatuur niet meer vond dan een foto met de genusnaam, heb ik de gevonden informa-tie samen met mijn beperkte eigen ervaringen gebundeld tot dit artikeltje.

Het determineren van de exacte soort blijkt echter een waar huzarenstuk. Er bestaat geen literatuur die je toelaat om de soort makkelijk te be-palen. Ook het internet biedt alsnog geen overzicht van al-le soorten met bijhorende fo-to’s en beschrijvingen. Je zou natuurlijk de weten-

terrarium - 11 -

schappelijke beschrijvingen van alle soorten kunnen aan-schaffen, maar dit wordt een dure grap als je weet dat één enkele publicatie van een soortbeschrijving wel 60 euro kan kosten en er reeds 50 soorten beschreven zijn.

Over één van die beschreven soorten wil wel kort uitwei-den. GEOSESARMA MALAYA-NUM leeft zoals de naam reeds doet vermoeden in Ma-leisië. Deze soort behoort tot de weinige soorten die we Nepenthefiel kunnen noe-men. NEPENTHES is een ge-slacht van Aziatische vlees-etende planten die insecten vangen in grote bekers. Dit krabbetje leeft in deze be-kers. Ze verorbert daar de insecten die door de zoete geur aangetrokken werden en zo gevangen geraakten in de bekers. Je zou denken dat de plant daar niet blij mee is, maar omdat deze krab nogal slordig eet, blijven er veel kleine stukjes insect in de beker achter. Deze kleine stukjes worden door de plant sneller verteerd. Zo kan de prooi niet gaan rotten of beschimmelen, wat veel ellende voor de plant kan be-tekenen.

Geosesarma Malayanum in een Ne-penthes.

Totaalbeeld van een Nepenthes

Ik hoop alvast dat dit artikel-tje de interesse voor deze vergeten ongewervelden wat kan doen toenemen.

Joris Aerts – Black Molly Genk

EEN ORGANISATIE VAN B.B.A.T. - LIMBURG

Aqua Noord Limburg

Black Molly Genk

Colisa Mol

www.Limbeurs.be

www.BBAT-Limburg.be

Maroni Maaseik vzw

Orkas Kwaadmechelen

Tanichthys Hasselt vzw

Zilverhaai Beringen vzw

Zondag 4 juli 2010

van 10.00 tot 16.00

Instituut Don Bosco Houthalen Helchteren

Maastrichterstraat 209

3740 Bilzen - Waltwilder

Recht tegenover Ford garage Beckers.

� 089 50 31 40

info@aquabilzen.be

www.aquabilzen.be

Open van 9.00 tot 18.00.

Gesloten op zon- en maandag.

D E M E E S T C O MP L E T E AQ U AR IU MS P E C I A A L Z A A K

Kwaliteit en service aan eerlijke prijzen

Alles voor Huisdieren

en afdeling - aquarium

www. Tomandco.be

Openingsuren: Maandag:

Dinsdag: 9u-18u30

Woensdag: 9u-18u30

Donderdag: 9u-18u30

Vrijdag: 9u-18u30

Zaterdag: 9u-18u

Zondag: 9u-18u

Bosdel , 26 B1

3600 Genk (BELGIUM)

Grond, afbraak en Metselwerken Aanleggen van parkings & opritten Leveren van gezeefde zwarte grond, zand & grint Septische putten, regenputten & mazout tanks

Kraaibosstraat 51

3900 Overpelt Tel & Fax : 011/667378 GSM : 0476/229380

SCHRIJNWERKERIJ Plaatsing – Afwerking – Herstelling Lenaerts Michael Fletersdel 42 – 3600 Genk GSM:0497 486284

Jan AertssenRinglaan 113530 Houthalen-Helchterentel. 011/605.705fax 011/605.708

bvba VERCOVER

Verzekeringen, Kredieten, BeleggingenOpeningsuren: maandag tot vrijdag 8.45 tot 12 + 13.45 tot 17 uur

zaterdag op afspraak

e-mail : jan@vercover.be

Dekkenstraat 74 3800 Zepperen

dinsdag ,woensdag en donderdag open van :

11.30 uur tot 13.30 uur

16.30 uur tot 22.00 uur

vrijdag en zaterdag open van :

11.30 uur tot 13.30 uur

16.30 uur tot 23.00 uur

zondag en maandag : Gesloten

50 zitplaatsen en 2 vergaderzalen

Grotestraat 2 3600 Genk 089 / 35. 21.31

15 Augustusstraat 37 Bus 10

3690 Zutendaal Godelievec@telenet.be

www.hego-mobile.be

0497/24.57.35 089/614943 (Na 20h)

CDV-nummer : 11778

Döner Kebap / Pizzeria

Sprinkelestraat 4C

3690 Zutendaal centrum Tel. 089/852 852

MARCEL VANOPPENMARCEL VANOPPEN

Keukens op maatRafnusstraat 753530 HouthalenTel. 011/52.21.14

Stijlkeukens.

Moderne keukens.

Badkamer meubelen.

Bijpassende elektrische toestellen.

algemeen - 12 -

Pangasius: de wondervis uit de vriezer

MMMM isschien hebt u hem al

gezien en zelfs gekocht uit het vriesvak van uw super-markt of vishandel: de exoti-sche Pangasius. Het lijkt op het eerste gezicht een goeie keuze. Want op grote schaal gekweekt in Azië, ergo een ethisch verantwoord alterna-tief voor het eten van gevan-gen, bedreigde soorten. Zo simpel is het echter niet.

Pangasius is een Vietna-mees succesverhaal. 90 pro-cent van alle Pangasius wordt gekweekt in de Me-kongrivierdelta. Het gaat ei-genlijk om twee soorten kat-vis: tra (PANGASIANODON HY-POPHTHALMUS) en basa (PANGASIUS BOCOURTI). In 1995 bedroeg de 'oogst' 10.000 ton, in 2008 was het al meer dan 1,1 miljoen ton. Die groei is marktgedreven. Pangasius wordt nu uitge-voerd naar 130 landen, bijna allemaal in de vorm van witte filets. 80 procent van de ex-port ging naar de VS, maar

dat is de jongste jaren ver-anderd, en nu is Europa met 35 procent de grootste afne-mer, en hangen de States aan het staartje met amper 4 procent.

Waterkwaliteit geen punt Het succes van Pangasius heeft de vis onder meer te danken aan een fysiologisch kenmerk. Door z'n unieke zwemblaas kan de soort di-rect zuurstof halen uit de lucht. Dat betekent dat kwe-kers niet te veel moeten wakker liggen van het zuur-

algemeen - 13 -

stofgehalte van het water. Lees: waterkwaliteit is niet echt een punt en je kan heel veel vissen in heel weinig water kweken. De norm is zowat 150 stuks in een drij-vende kooi van een kubieke meter, en een stuk of tachtig per vierkante meter in een kunstmatige vijver.

Poisson poison De Mekong is één van de zwaarst vervuilde rivieren ter wereld. De hoeveelheid ar-seen in de stroom ligt tot acht keer hoger dan wat de We-reldgezonheidsorganisatie als veilig acht. In het grond-water is de concentratie zelfs twintig keer hoger dan veilig. Het gif komt onder meer van een quasi ongecontroleerd

gebruik van pesticiden. De impact is nog niet duidelijk: de effecten van chronische arseenvergiftiging zijn vaak pas na tien jaar te zien. Daarnaast munt de Mekong uit door de prominente aan-wezigheid van kankerver-wekkende PCB's, DDT's, CHL's, HCH's en HCB's. De vis-apotheker Uw pangasiusfilet leeft niet alleen in dat water; het wordt ook gebruikt om hem in te vriezen. Dat is niet alles. De sjiekste zelfstandigen in de regio zijn de handelsreizigers die met een koffer vol ge-neesmiddelen tegen parasie-ten in de vis, pre- en antibio-tica en nog van dat fraais aankloppen bij de viskweker. In het assortiment ook stee-vast trifluralin, dat met recht en rede in Europa verboden is. Het pesticide excelleert in zowat alles wat u niet in de buurt van vis voor consump-tie wil: persistent in de bo-dem en niet gemakkelijk bio-logisch afbreekbaar en een hoog potentieel voor bioac-cumulatie, met name in wa-terorganismen. De viskwe-kers vinden het echter een doeltreffend middel tegen

algemeen - 14 -

ongewilde plantengroei in hun vijvers. Urine zwangere vrouwen Een ander middeltje dat gre-tig wordt afgenomen: vrou-welijke pangasius groeit op-merkelijk sneller en legt snel-ler en meer eieren wanneer ingespoten met een hormo-nenextract dat een Chinese firma produceert uit gedehy-drateerde urine van zwange-re vrouwen. De kip en de vis De pangasius krijgt korrel als eten. Daarin onder meer vismeel (dat komt uit Zuid-Amerika, waar 90 procent van de ansjovisvangst ver-werkt wordt tot beestenvoe-der, maar dat is een ander verhaal), eiwitten van plant-aardige oorsprong zoals soya, maar ook eiwitten van dierlijke oorsprong en nogal wat pluimen van kippen en andere bijproducten van ge-vogelte. Dat laatste kan het risico met zich meebrengen dat het in die regio gangbare vogelgriepvirus ook in de vis-sector terecht komt.

Pentanatriumtrifosfaat Een keer verwerkt, krijgt de pangasiusfilet een injectie met een pentanatriumtrifos-faatoplossing. Die bedraagt tussen 10 en 20 procent van het gewicht van de filet. De filet wordt daardoor zwaarder (en brengt meer op) plus zorgt dat hij langer bewaard kan worden.

Feodaal systeem Niet dat het de viskwekers echt rijk maakt allemaal. Een maximum maandinkomen van 50 Amerikaanse dollar is gewoon. Er is ook een soort feodaal systeem ontstaan langs de oevers van de Me-kong, waarbij een arme vis-kweker het vissenvoer "in bruikleen" geleverd wordt. De leverancier van het voer neemt na 180 dagen de vis-

algemeen - 15 -

sen af tegen een vergoeding die per persoon neerkomt op ongeveer de armoedegrens. Katvis vermoordt dolfijn De kweek van pangasius heeft sterk bijgedragen tot het verdwijnen van de popu-latie van irrawaddydolfijnen (ORCAELLA BREVIROSTRIS) in de Mekong. Er zouden er nog hooguit een vijftigtal zijn. De dolfijnen zijn bijna alle-maal gestorven als gevolg van een bacteriële infectie, waarschijnlijk afkomstig door aanraking met kweekkooien. Die ziekte is op zich niet do-delijk, behalve wanneer het immuunstelsel van de dieren is aangetast. Bij de autopsie troffen onderzoekers toxi-sche niveaus van pesticiden (vooral DDT) en PCB's aan. Zwarte markt Vorig jaar werd in de VS een lading pangasius onder-schept van 4.545 ton. Op de verpakkingen stonden de namen van duurdere vissen zoals tongfilet, kabeljauw en zeebaars: alles behalve pan-gasius. Het kopstuk achter de zwendel werd gepakt en kreeg 63 maanden cel. Maar

het zou naïef zijn om te den-ken dat deze vangst niet meer dan het topje van de ijsberg was. En dan is er de strontmond Tilapia is oorspronkelijk Afri-kaans, maar nu wordt hij voornamelijk in Zuid-China, Indonesië en Bangladesh gekweekt. De export gaat grotendeels richting Amerika, maar ook in Europese su-permarkten duikt de vis op. Het grootse probleem met ti-lapia zijn hormonen. Alleen de mannetjes van de soort zijn bruikbaar om verwerkt te worden. Dus worden van de vrouwtjes op jonge leeftijd mannetjes gemaakt. Dat kan door het toedienen van grote dosissen testosteron. Te veel testosteron kan onder meer leiden tot borstkanker. Tilapia wordt ook wel "strontmond" genoemd door z'n kwekers. De vis is de kampioen in het eten van zijn eigen uitwerspelen; hij con-sumeert tot zes keer meer uitwerpselen dan dat hij er zelf produceert.

Bron: HLN.be 16/02/2010

zoetwater - 16 -

De rode fantoomzalm: M. Sweglesi

H et thuisfront van de ro-

de fantoomzalm is het, voor ons aquariumliefhebbers, zo productieve Amazonebek-ken. Hij leeft in Peru, Brazilië en Columbia. In Brazilië be-volkt hij de zijrivieren van de Solimoes, in Columbië vind je hem in de bovenloop van de Orinoco, in de Rio Muco en in de Rio Meta, die het grensgebied tussen Colum-bië en Venezuela bevloeit.

De MEGALAMPHODUS SWEG-LESI tref je er in de talloze kleine rivieren en beekjes, die dit reusachtig tropisch gebied dooraderen, in grote scholen aan. Hij wordt vooral gevonden aan de oevers van deze waterlopen, waar de overgroeiende oevervegeta-tie er voor zorgt dat een groot gedeelte van het zon-licht weggefilterd wordt. Bo-vendien heeft het water er, al naargelang de densiteit van de hierin opgeloste organi-sche stoffen, de kleur van slappe of sterke thee. Dit fe

nomeen heeft tot gevolg dat het door dringen van het daglicht nog meer belem-merd wordt en dat de groei van waterplanten er totaal onmogelijk is. Het water is er zeer zacht (2dGH) en zuur en de karbonnaathardheid is nihil. De bodem bestaat uit zand of kiezel en is vaak be-dekt met een laag detritus van afgestorven planten. De temperatuur varieert er van 22 tot 25°C in de met oever-vegetatie overwoekerde beekjes, van 25 tot 29°C in de rivieren. 's Nachts koelt het er nauwelijks af.

De rode Fantoomzalm is een rustige en toch speelse vis, die pas tot zijn recht komt als je hem in een schooltje van 10 of 15 stuks houdt. Zoals zijn natuurlijk biotoop uitwijst, hou je hem best in een niet

zoetwater - 17 -

te fel verlichte bak, met een donkere bodemgrond en een goede achter- en randbe-planting, waarin overhan-gende fijnbladige planten zo-als LIMNOPHILIA of CABOMBA voor de nodige schaduw-plekken zorgen. In grotere aquaria kan je diffuus licht creëren, door gebruik te ma-ken van drijfplanten zoals ei-kebladvaren (CERATOPTERIS THALICTROIDES) of blad-op-blad (CERATOPTERIS CORNU-TA).

Aan het water, dat je gaat gebruiken, moet je de nodige aandacht besteden. Als je vertrekt van leidingwater kan je dit, om het te verzachten, net zo lang mengen met re-gen- of zacht bronwater tot je op een hardheid uitkomt van 4 tot 6dGH. De pH moet minstens neutraal, maar lie-ver nog lichtzuur zijn. Om dat te bereiken, kan je het water filteren over turf. Het krijgt dan een barnsteenkleur, wat bijdraagt tot de behaaglijke sfeer die een Amazonebek-ken uitstraalt. Een paar knoestige stukken kienhout geven aan het geheel de no-dige dynamiek.

De rode fantoomzalm is sim-pelweg een knappe verschij-ning. Zijn ruitvormig, zijde-lings sterk samengedrukt li-chaam, is doorschijnend rood- tot roestbruin. Zijn buik is glanzend goudgeel. Iets na het kieuwdeksel heeft hij een pekzwarte, eivormige schou-dervlek. De rugvin is bij jonge mannetjes bloedrood en langgerekt. Volwassen exemplaren hebben een zwarte vlek in hun rugvin, die in het hoogste topje nog een wit stipje meevoert en aan de basis eveneens bloedrood is. De buik- en aarsvin zijn doorzichtig rood, de borst-vinnen zijn grijsachtig trans-parant. De vrouwtjes zijn kleiner en geblokter dan de 4cm grote mannetjes.

Dit visje is levendig en kleur-rijk. De mannetjes gaan vaak schijngevechten aan, waarbij ze pronken met hun mooiste kleuren en met volledig ge-spreidde vinnen op elkaar toezwemmen. Averij wordt er bij deze spelletjs zelden op-gelopen. Ook draaien ze fri-vool rond de wijfjes, om hen te imponeren en te verleiden. Het is trouwens niet uitgeslo-ten dat ze in de gezel-schapsbak, tussen fijnbladige

zoetwater - 18 -

planten of in een dot Java-mos, spontaan afzetten. Jongen zal je hier, omdat de omstandigheden in uw aqua-rium niet goed genoeg zijn, niet aan overhouden. De ro-de Fantoomzalm bevolkt bij voorkeur de middelste water-lagen. Hij eet liefst kleine voedseldieren zoals DAPHNI-A's, CYCLOPS en zwarte muggenlarven, maar ook fruitvliegjes snapt hij zwierig van het wateroppervlak weg. Ook een goede kwaliteit droogvoer eet hij gewillig mee.

Als je gericht wil kweken, neem je een bakje van 10 tot 15 liter. De bodem schilder je aan de buitenkant zwart om het kopstaan van de visjes te vermijden. Met het oog op het later onderhoud, laat je hem best kaal. Een hoekfil-tertje, waarin je perlon stopt, houdt het water helder. Steek er een plasticpijpje in, dat het gefilterde water zachtjes aan

het wateroppervlak uitstoot, zodat er geen sterke stro-ming ontstaat. Je verwarmt het zachte (max. 2dGH), zu-re (pH 5-6) water tot op een temperatuur van 26°C en legt er een dikke, schoonge-spoelde dot Javamos in. Nu vang je het dikste wijfje en het mooiste mannetje uit je gezelschapsbak. Bij de klei-ne hoeveelheid water, waarin de visjes zitten als je ze uit-schept, voeg je door middel van een afgeklemd lucht-slangetje druppelsgewijs wa-ter van de kweekbak toe. Als het bokaaltje vol is, zet je de visjes voorzichtig over.

Je voedert ze stevig met le-vend voer en laat ze de tijd om aan elkaar te wennen. Is er na enkele dagen nog niets gebeurd, wordt het niks tus-sen die twee en zoek je best een ander koppeltje uit. Als het wel lukt zal je zien dat het mannetje, met volledig ge-spreide vinnen, rond het wijf-je danst. Mocht zij proberen te ontsnappen aan zijn avan-ces, gaat hij haar als een gek achterna. Uiteindelijk berei-ken ze de climax en zwem-men ze, zij aan zij, door het bakje. De eitjes worden door het wijfje sidderend in het

zoetwater - 19 -

vrije water uitgestoten en door het mannetje bevrucht. Ze vallen naar de bodem en zijn roodbruin van kleur. Na iedere eiafzetting gaat het paartje eventjes uiteen, om dan aan een nieuwe pa-ringsbeurt te beginnen. Na iets minder dan twee uur is de paring afgelopen en wordt het koppeltje uit het kweek-bakje verwijderd.

Nu is het ogenblik aangebro-ken om dit bakje volledig te verduisteren met krantenpa-pier of zwarte plasticfolie. De eitjes zijn immers zeer ge-voelig voor schimmelinfecties of voor aantasting door al-gen. Na 18 tot 24 uren ko-men de jonge visjes uit, teren hun dooierzak op en begin-nen na drie dagen vrij rond te zwemmen. Nu is het ogenblik aangekomen om te voede-ren. Je kan dit doen met stofvoer, maar je moet er dan wel nauwlettend op toezien dat alles opgegeten wordt. Overblijvende voedselresten gaan, bij de hoge tempera-tuur in het kweekbakje, on-middellijk tot ontbinding over. Het is dus aangewezen om er, meerdere keren per dag, een kleine hoeveelheid van te geven. Natuurlijk fijnvoer,

zoals vijverplankton of pan-toffeldiertjes, die je zelf kan kweken, is veiliger dan fijn droogvoer omdat het de wa-terkwaliteit minder gaat be-lasten. Na enkele dagen schakel je dan over op AR-TEMIAnaupliën, waarop de jonge visjes verzot zijn. De bodem van het kweekbakje moet kraaknet blijven en alle voedsel- en ontlastingsresten worden, door middel van een stukje luchtslang, nauwgezet afgeheveld. Na een week of twee breng je de visjes over in een grotere bak, gevuld met water van dezelfde kwa-liteit, waarin je ze verder groottrekt. Zorg er voor dat de temperatuur nooit onder de 25°C zakt, want dan hou je er een hoop dode visjes aan over.

Zoals je hebt kunnen vast-stellen, is het op een juiste manier houden van deze vis-jes niet zo eenvoudig. Het door hen vertoonde coloriet en de daverende show die zij, als ze in optimale conditie verkeren, dag na dag opvoe-ren compenseert ruim de kleine meerinspanning die ze van je vragen.

Karel Fondu,- De Siervis Leuven Bewerkt door Black Molly Gekn

DAK - EN TIMMERWERKEN NV PAULUSSEN

Gsm : (0475) 72 34 88

Tel : 089 / 85 69 49

Fax : 089 / 85 85 42

ZINK - KOPER - LOOD - PVC

RENOVEREN EN ISOLEREN

Leyssenstraat , 32 3660 OPGLABBEEK

Termien - Genk - CLUBLOKAALTel. 089/35 90 20 Fax 089/35 90 35

Café BelgiekCafé BelgiekCafé BelgiekCafé Belgiek Weg naar As 35

Genk

Het stamcafé van Black Molly Genk