InleidingVoor het eerst in haar bestaan reikt de Stichting Waterweg Cultuurprijs een stimuleringsprijs uit. Deze prijs honoreert een idee, voorstel voor een kunst- of cultuurproject in de regio Waterweg Noord met 15.000 euro als bijdrage aan de realisering van het idee en een sculptuur van Sjef Henderickx.

Naast de nieuwe prijs koos het bestuur van de stichting ook voor een intensief begeleidingstraject, want elke twee jaar een prijs toe mogen kennen is fantastisch maar het bestuur wil meer doen. Ook kunst en cultuur in de regio stimuleren vindt ze belangrijk. Kennis en inzicht delen is daar een onderdeel van en individuen en instellingen de kans geven zich te ontwikkelen ook.

Daarom werd voor het eerst de mogelijkheid geboden om een voorstel aan het bestuur voor te leggen met een verzoek om advies. Aan de hand van het advies kon het voorstel aangescherpt worden, alvorens het definitief in te dienen bij de jury. In totaal zijn er 24 voorstellen aan het bestuur voorgelegd met het verzoek om een advies. Uiteindelijk zijn hiervan er acht voorstellen daadwerkelijk ingediend. Er zijn negen voorstellen ingediend die niet eerst aan het bestuur zijn voorgelegd.

De criteriaDe Waterweg Cultuurprijs winnen is iets bijzonders. De criteria waaraan het winnende voorstel moet voldoen zijn daar ook naar:

1. Realisatie van het voorstel vindt plaats in de regio Waterweg Noord

2. Het voorstel is kunst of cultuur gerelateerd

3. Realisatie van het voorstel vindt plaats in 2014 of uiterlijk in de eerste helft van 2015

4. Het voorstel daagt uit tot samenwerken en zal daarmee het culturele klimaat in de regio Waterweg Noord bevorderen. Samenwerking tussen initiatieven uit verschillende gemeenten en /of tussen verschillende disciplines heeft sterk de voorkeur

5. Het voorstel dient de regio Waterweg Noord ervaarbaar te maken als een culturele entiteit, een gebied met een cultureel karakter

Juryrapport

2014

Waterwegcultuurprijs 2014 juryrapport

De juryDe jury werd gevormd door: Francien van Westrenen. Zij studeerde Kunst-en Cultuurwetenschappen aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en rondde haar studie af met een scriptie over de toekomst van het kunstmuseum. Ze werkte in verschillende hoedanigheden voor instellingen als Nederlands Architectuurinstituut, Fort Asperen en Bureau Venhuizen. Sinds 2007 werkt ze als programmamaker architectuur bij Stroom Den Haag, dat zich vanuit beeldende kunst, architectuur, stedenbouw en vormgeving richt op de stedelijke omgeving.

Pia van Oord. Zij heeft een loopbaan in de stadsvernieuwing, volkshuisvesting en wijkontwikkeling. Zij woont in Schipluiden, waar zij zich al geruime tijd inzet voor het open en gaaf houden van het Midden-Delflandgebied. Landschapsontwikkeling, cultuurhistorie en hergebruik vormen daarin een terugkerend trio. Op dit moment is zij hoofdredacteur van de Midden-Delfkrant, voorzitter van de stichting Midden-Delfland is Mensenwerk en gemeenteraadslid.

José Heskes. Zij is directeur Toezicht bij de gemeente Dordrecht. Voorheen werkzaam als afdelingshoofd maatschappelijke ontwikkeling voor deze gemeente (naast onderwijs- en jeugdbeleid ook cultuurbeleid in portefeuille). Een aantal jaar heeft zij een actieve bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van het cultuuraanbod in Schiedam. Daarvoor heeft zij veel ervaring opgedaan in bedrijfsleven in diverse managementfuncties, o.a. bij Bloemenveiling FloraHolland.

Christiaan van Schermbeek. Hij is regisseur van Moois Media, een cultureel TV en webmagazine. Moois Media produceerde vele films, documentaires en concertregistraties van (culturele) instellingen zoals een film over leven van Valery Gergiev en het Rotterdams Philharmonisch Orkest.

Juryvoorzitter is Bert van Meggelen, tevens voorzitter van de stichting Waterweg Cultuurprijs.

De genomineerdenEind november 2013 boog de jury zich over de zeventien ingediende voorstellen. ’s Avonds werden tijdens een feestelijke bijeenkomst in de Kroepoekfabriek de drie voorstellen bekend gemaakt die door de jury genomineerd zijn voor de Waterweg stimuleringsprijs: De Kroepoekfabriek en de Stadsgehoorzaal Vlaardingen De jury constateert veel overeenkomsten in de plannen van zowel de Stadsgehoorzaal als de Kroepoekfabriek. Beide noemen in hun voorstel ook veel dezelfde samenwerkingspartners (waaronder ook elkaar). De jury kent hen beide één nominatie toe en raadt hen aan gezamenlijke een pilot te ontwikkelen dat direct in de regio plaatsvindt. Bas Booister met zijn voorstel ‘De Strijd van Maassluis’ De aanleiding voor dit voorstel kan de jury zeer waarderen; in 2014 is Maassluis jarig, 400 jaar zelfstandig en 200 jaar stad. Een zesdelige (televisie) serie past daar goed bij. Stichting Cultureel Forum Schiedam met het voorstel ‘Schiedam Blues’ Aan de hand van het muziekleven in Schiedam wil het Cultureel Forum de relatie tussen bewoner, stad en cultuur zichtbaar maken met een fotomanifestatie. Deze genomineerden hebben sinds eind 2013 tot en met mei 2014 hun voorstel verder uitgewerkt onder andere op basis van het jurycommentaar. Aan iedere genomineerde is de mogelijkheid aangeboden begeleid te worden door een externe coach. De Kroepoekfabriek / Stadsgehoorzaal en Bas Booister hebben van dit aanbod gebruik gemaakt. Op woensdag 28 mei jl. hebben de drie genomineerden hun uitgewerkte voorstel aan de jury gepresenteerd. Daarna heeft de jury in unanimiteit de winnaar bepaald.

Waterwegcultuurprijs 2014 juryrapport

De voorstellen

(in willekeurige volgorde):

Stichting Cultureel Forum Schiedam, ‘Heart2Art’ Van 3 oktober tot en met 2 november a.s. organiseert het Cultureel Forum Schiedam (CFS) de manifestatie Heart2Art Schiedam (voorheen getiteld Schiedam Blues). Deze periode valt samen met de Maand van de Geschiedenis. Centraal staat de lokale muziekcultuur. CFS streeft ernaar een terugkerende culturele activiteit te organiseren waardoor mensen met elkaar in contact komen en de band met de stad wordt verstevigd.

Twee bestuursleden, Maarten Mulder en Annemarie Sour, presenteren aan de jury de ontwikkelingen van het project sinds de bekendmaking van de nominatie. Heart2Art kent meerdere activiteiten om het verhaal van de Schiedamse muziekcultuur te vertellen; een fototentoonstelling, een vrije opdracht aan een bekende Nederlandse documentaire fotograaf, diverse muziekoptredens, een scholierenwedstrijd, lezingen en maaltijden. De jury vindt het bijzonder dat het bestuur van CFS dit grootschalige project bedenkt en wil realiseren, wat toch hoofdzakelijk in de vrije tijd zal gebeuren. Dat verdient alle lof.

De twee bestuursleden vertellen dat lokale en regionale fondsen bereid zijn gevonden het project financieel te ondersteunen. Dat betekent dat het project nu definitief doorgaat. Verschillende onderdelen van de manifestatie zijn inmiddels dan ook van start gegaan. Echter diverse landelijke fondsen hebben Heart2Art niet gehonoreerd met als voornaamste bezwaar dat het project te breed is. De afwijzingen hebben helaas consequenties, het bestuur heeft keuzes in de oorspronkelijke opzet moeten maken. Zo komt er nu geen boek en ook de buitententoonstelling is vooralsnog geschrapt.

Nieuw is het idee van een fotobox. De deelnemende fotografen aan Heart2Art leveren foto’s voor een luxe box die in beperkte oplage te koop wordt aangeboden. Met het geld dat de verkoop oplevert kan een deel van de buitententoonstelling mogelijk worden gemaakt.

De jury waardeert de originele invalshoek; via de fotografie de historie en culturele rijkdom van het muzikale leven in Schiedam voor het voetlicht brengen. Ze hebben hele goede fotografen aan hun project weten te verbinden, wat belangrijk is om ook buiten de stadsgrenzen aandacht te trekken. De jury spreekt hierover haar waardering uit. Muziek, verhalen en fotografie vormen een ijzersterke combinatie, maar de jury constateert met spijt dat de belofte tijdens de bekendmaking van de nominaties niet ingelost lijkt te worden. Gedurende de nominatiefase is het project inhoudelijk onvoldoende gegroeid en niet geconcretiseerd. Het is nog steeds een diffuus geheel, dat niet als meer dan de som der delen voelt. De strijdlust die er in november zo sterk was, lijkt nu te ontbreken. Op de vraag wat het eventuele prijzengeld voor het project kan betekenen komt een onduidelijk antwoord. Tot slot heeft de jury haar twijfels over de nieuwe naam. De jury ziet nog steeds de potentie van het project maar de ontwikkelingen zijn onvoldoende om de prijs te winnen.

Quote jurylid Christiaan van Schermbeek: De focus is niet scherp, wat focussen voor ons ook lastig maakt, maar misschien is de associatieve verzameling elementen wel de kracht van het project

Quote jurylid Pia van Oord: Twee keer eindigde dit waanzinnig goede idee hoog op mijn lijst. Maar wat erin mijn ogen in zit, komt er niet genoeg uit

Quote jurylid José Heskes: Toch nog hier en daar een vraagteken, maar zeker eigenwijs, verrassend en veelbelovend!

Quote jurylid Francien van Westrenen: Dit brede palet van op zichzelf interessante activiteiten ontbeert nog een duidelijke visie op het ‘waarom’ van Heart2Art

Waterwegcultuurprijs 2014 juryrapport

De Kroepoekfabriek en de Stadsgehoorzaal Vlaardingen, ‘NachtBuzz’De jury heeft beide instellingen een behoorlijke uitdaging gegeven door hen gezamenlijk een nominatie toe te kennen, hoewel ze in eerste instantie ieder afzonderlijk een plan hadden ingediend. Ze presenteren een nieuw plan aan de jury waarin de sterkste elementen van de twee afzonderlijke plannen zijn verwerkt: NachtBuzz.

Op een zaterdag, in het najaar, worden Schiedam, Vlaardingen en Maassluis voor één nacht, één stad. Die avond en nacht kan men allerlei optredens, tentoonstellingen en theater zien op verschillende locaties in de drie steden. Bussen rijden vaste routes en bezoekers kunnen instappen en bij de gewenste locatie weer uitstappen en daar een optreden bijwonen. Per stad doen er in de eerste editie 5 partners mee, dat maakt een totaal van 15 partners.

Buzz verwijst niet alleen naar het specifieke vervoer die avond en nacht maar ook naar het viral gaan van het project, het moet rond zoemen.

Tijdens de jurypresentatie worden twee denkbeeldige bezoekers van NachtBuzz tot leven gewekt om het idee duidelijk te maken; ze kopen online een e-ticket, ze bezoeken NachtBuzz met goede vrienden, ze maken een speciaal appje aan om een eigen programma samen te stellen en versturen enthousiaste tweets tijdens NachtBuzz. Kortom NachtBuzz is hip & happening, volgens de organisatoren.

In elke stad is er een afterparty. Voor de echte diehards. En als je dan om 05.00 uur ’s ochtends niet meer naar huis kan, dan is er de mogelijkheid om in de Stadsgehoorzaal nog een paar uurtjes te slapen.

Met dit project willen de organisatoren voornamelijk nieuw publiek bereiken, in de leeftijd van circa 25 tot 50 jaar. De 15 partners zijn essentieel. De eerste gesprekken met mogelijke partners zijn inmiddels gevoerd en tot nu zijn de reacties positief. Een partner biedt een locatie, denk aan het Stedelijk

Museum Schiedam of Theater de Koningshof in Maassluis, waar een doorlopende programmering zal plaatshebben. Wat nu snel volgt zijn gesprekken met mogelijke vervoerders want de organisatoren beseffen terdege dat met name het logistieke onderdeel van dit plan, moet staan als een huis.

De jury maakt de organisatoren een compliment over de naam en slogan. Heel treffend gekozen, de naam zal goed onthouden worden. De kracht van dit plan is dat het de hele regio betreft. Er ligt een duidelijke toekomstvisie onder. Op de schaal van de regio kan er iets heel nieuws ontstaan. Ook over de marketing is goed nagedacht, maar de inhoudelijke kant is veel minder uitgewerkt. Wat houdt de programmering specifiek in. Wat is er die avond en nacht precies te beleven? Daarnaast vindt de jury het jammer, hoewel enigszins begrijpelijk vanwege de tijd die het ontwikkelen van een nieuw gezamenlijk plan heeft gekost, dat er nog geen duidelijkheid is over het logistieke deel, een cruciaal onderdeel van NachtBuzz.

De jury heeft ook haar twijfels over de leeftijd van de doelgroep. Is het niet vooral heel erg geschikt voor jongeren? De organisatoren geven aan gebruik te maken van doelgroepenmarketing en denken dat NachtBuzz juist goed aansluit op de wensen en behoeften van deze doelgroep. En het is zeker niet nodig om tot 05.00 uur door te gaan, als je de manifestatie tot 01.00 uur bezoekt heb je ook een fantastische avond gehad.

De jury vindt het jammer dat het element van ‘onverwachte plekken’ dat in het oorspronkelijke plan van de Stadsgehoorzaal zat, is weggevallen. Maar als de organisatie aangeeft dat daar in latere edities zeker aandacht aan zal worden gegeven, is de jury overtuigd. Er is binnen dit plan veel ruimte voor herhaling van het concept, waarbij elke editie aangescherpt wordt op basis van de voorgaande editie.

Toch beschouwt de jury het als een risico om aan NachtBuzz de prijs toe te kennen. Er is veel onduidelijk. De uitwerking had verder moeten zijn dan ze nu is. Zowel de programmering als de logistiek had al helder moeten zijn, om op 12 juni dit plan tot winnaar uit te kunnen roepen. Natuurlijk heeft de jury beide instellingen voor een grote uitdaging gesteld

Waterwegcultuurprijs 2014 juryrapport

door hen één nominatie toe te kennen en zo samenwerking af te dwingen, aan de andere kant betreft het hier twee professionele instellingen die toch in staat zouden moet zijn een dergelijk plan in vijf maanden tijd van de grond te trekken. In dit stadium is het vooral nog een marketing concept.

De jury denkt dat dit plan heel erg succesvol kan worden en zal de ontwikkelingen met belangstelling volgen. Laat NachtBuzz een voorbeeld zijn van regionale samenwerking voor andere instellingen!

Quote jurylid Pia van Oord: Dit concept gaat werken, daar ben ik zeker van!

Quote jurylid Francien van Westrenen: Dit plan laat niet alleen de culturele rijkdom van de Waterweg zien, maar benut haar ook ten volle door voor één nacht samen te werken. En dat zal vast niet bij één nacht blijven. Mijn advies: voeg een inhoudelijke visie toe (zonder het programma al volledig in te vullen) en zorg dat je een logistieke partner bij het plan betrekt.

Quote jurylid Christiaan van Schermbeek: Sterke filosofie, echte samenwerking; nu nog een interessant programma en ik koop een buzzkaartje

Quote jurylid José Heskes: Een mooie uitdaging: cultuur als verbindende schakel in de Waterwegregio

De winnaar van de Waterweg stimuleringsprijs 2014:

Bas Booister, ‘De strijd van Maassluis’ Zolang Bas zich kan herinneren is hij gefascineerd door de geschiedenis van Maassluis. Zijn wens om een televisieserie over de historie van zijn stad te maken, diende hij in voor de stimuleringsprijs. Uiteindelijk is zijn plan ‘De strijd van Maassluis’ uitgegroeid tot een zesdelige televisieserie, een gelijknamige website en een expositie in het Museum Maassluis die aansluit op de eerste aflevering van de serie: de strijd om de onafhankelijkheid.

Bas heeft de eerste aflevering inmiddels af en aan de jury laten zien. Het bleek meteen een hele moeilijke aflevering omdat het gaat over het jaar 1614, het jaar dat Maassluis onafhankelijk werd, nu 400 jaar geleden. Er is nauwelijks beeldmateriaal voorhanden uit die tijd, dus hoe visualiseer je deze strijd om de onafhankelijkheid? Hij geeft aan trots te zijn op het resultaat, maar hij ziet zeker nog ruimte voor verbetering. Hij heeft in korte tijd veel geleerd, onder andere van de externe coach. Bas ziet zichzelf als een echte tekstdenker en voor een televisieserie is het denken in beelden juist heel belangrijk. Hij schreef voor het eerst een script, maakte lange draaidagen en moest 5 uur geschoten filmmateriaal terugbrengen tot 15 minuten.

Het plan heeft nog veel potentie om te groeien. De eerste aflevering eindigt met Johan van Oldebarnevelt, dat vindt de jury goed gevonden. De nationale geschiedenis wordt zo naar Maassluis gebracht. De jury heeft ook enkele kritische kanttekeningen. Zo vindt ze de presentator in de eerste aflevering te aanwezig. De opzet van de aflevering is nog erg netjes, Bas mag meer dichterlijke vrijheid nemen en spelen met historisch beeldmateriaal. Daar liggen nog kansen volgens de jury. Ook adviseert de jury om stiltemomenten in te bouwen.

Waterwegcultuurprijs 2014 juryrapport

De begroting van dit project is bescheiden en met het prijzengeld van 15.000 euro is de realisering van de hele televisieserie zo goed als rond.

In de nominatiefase is ‘De strijd van Maassluis’ in ambitie en professionaliteit alleen maar toegenomen. Bas heeft de nominatiefase goed benut. De combinatie van de drie onderdelen vindt de jury sterk. Ze prijst zijn inzet, zijn gretigheid om te leren en zijn reflectie op het gehele proces. Het toekennen van de prijs aan ‘De strijd van Maassluis’ zal niet alleen de televisieserie mogelijk maken die een groot publiek laat kennismaken met de cultuur van Maassluis, maar ook bijdragen aan de ontwikkeling van Bas als documentairemaker / journalist zelf. En de verwachting is dat beide af zullen stralen op de hele regio. Hiermee wordt in de ogen van de jury ruim voldaan aan de gestelde criteria om de prijs te winnen.

Bas Booister is in de ogen van de jury de terechte winnaar van de Waterweg stimuleringsprijs 2014.

Quote jurylid Pia van Oord: Dit toch tamelijk doorwrochte plan heeft de schijn van eenvoud en de charme van het zelf doen.

Quote jurylid José Heskes: Informatief, gedegen en met overtuiging: een prachtige film met tal van interessante ‘bijproducten’

Quote jurylid Christiaan van Schermbeek: Een beetje meer losheid, dichterlijkheid en adem en het wordt een fijne serie

Quote jurylid Francien van Westrenen: Dit sympathieke plan heeft alleen maar aan sterkte gewonnen dankzij de inhoudelijke betrokkenheid en professionele drijfveer van de bedenker

Ten slotte Het bestuur heeft het gehele traject van de stimuleringsprijs als zeer positief ervaren. Er leven heel veel goede plannen in de regio en het is fijn in de realisering van deze plannen een stimulerende rol te kunnen en mogen vervullen. Ze bedankt Noud Heerkens en Hans Venhuizen voor hun medewerking als coach voor respectievelijk Bas Booister en de Kroepoekfabriek / de Stadsgehoorzaal en uiteraard de juryleden die zich deskundig over de uiteenlopende plannen hebben gebogen.

Het bestuur, Wibo Broek, Ingrid Fijen, Bert van Meggelen, Karin Schrederhof en Menno Siljee. Maassluis, 12 juni 2014.