“Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is...

29
“Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama

Transcript of “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is...

Page 1: “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen

“Stilte is soms het beste

antwoord!” Dalai Lama

Page 2: “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen

Interventies Verbindend Gezag

Page 3: “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen

Toepassing:

Gezinnen

Scholen

Leefgroepen

Wijken

Page 4: “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen

Problematiek

Escalaties

Negatieve spiraal van toegeven

Gevoel van machteloosheid bij ouders, docenten, jongerenwerkers

Verstoorde relaties

Page 5: “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen

Nieuwe Autoriteit en/of Geweldloos Verzet

Ontwikkeld door Haim Omer

Geïnspireerd door Gandhi

Verbonden met principes uit de systeemtheorie en hechtingsleer

Page 6: “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen

Oefening in 2 rijen

Elkaar vragen stellen: je mag geen antwoord geven, alleen een tegenvraag stellen

Page 7: “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen

Escalaties

• Complementair: • Gezagsdragers toegeeflijk, jongere eisend • Symmetrisch: jongere opstandig, gezagsdrager

verwijtend • Een slingerpatroon: van complementair naar

symmetrisch en vice versa • Of gezagsdragers verdeeld: de 1 symmetrisch,

de ander complementair

Verlopen volgens vaste patronen

Page 8: “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen

Escalatietrap

Geprikkeld Waakzaam

Boos

Bang

Razend

Paniek

Primi-

tief

brein

Reflec

tief

brein

stress

tijd

Page 9: “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen

Voorbeelden rode knoppen tieners

Preken/zeuren

In hoofdstukken praten

“Jij altijd..”

“Zo wordt het niets met jou..”

Oplossingen aandragen

Psychologiseren/emoties

Niet laten uitproberen

Oude koeien uit de sloot halen

Page 10: “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen

Voorbeelden rode knoppen

gezagsdragers

Dodelijke blik/toon

Je kollega is pas chill

Schelden

Vloeken

“Hoe denk je dat voor elkaar te krijgen?”

“Jij geeft altijd mij de schuld”

Dreigen met weglopen/zelfmoord

Ik haat school!

Liegen

Page 11: “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen

Vragen:

Wanneer laatste ruzie?

Wat was de rode knop die geraakt werd?

Page 12: “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen

Op zoek naar nieuwe autoriteit

Jaren zestig: einde autoritaire opvoeding

Hechtingstheorie wordt eenzijdig uitgelegd

2000: resultaten permissieve opvoeding zichtbaar: meer gedragsproblemen, geweld, diagnoses, delinquentie, middelengebruik

Én: lager zelfbeeld

+ depressies

Page 13: “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen

Gezagsproblemen op school

Page 14: “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen

Waarom autoriteit nodig?

Hiërarchie in combinatie met stabiele autoriteit zorgt voor rust

Leren omgaan met grenzen van anderen.

Puberbrein nog niet volledig ontwikkeld

Page 15: “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen

Volwassenen nodig als “hulphersenen”

Page 16: “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen

De groeidriehoek

Elke hoek zijn eigen context: verwachtingen, doelen, hoop en dromen

Tussen de hoeken: contact- en communicatielijnen

Binnen de drie hoeken: groeiruimte jongere (uit: ”Tussen thuis en school”, over contextuele leerlingbegeleiding)

ouder

jongere school

Page 17: “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen

Verbindend Gezag De tegenpool van dwang is niet vrijheid, maar verbondenheid (Martin Buber)

Gezag komt van sociale netwerk Samenwerking tussen gezagsdragers, “It takes a village to raise a child”

Ankerfunctie van gezagsdragers: presentie en waakzame zorg “Er is geen weg naar een goede relatie, een goede relatie is de weg”

Page 18: “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen

Filmpje Waakzame Zorg

http://deschool.bnn.nl/video/13

Page 19: “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen

Algemene denken over “orde”

Onacceptabel gedrag is begrijpelijk en hoort er nou eenmaal bij

De ander is verantwoordelijk voor de escalatie

Het is nodig controle te hebben over de ander

Ik moet het alleen kunnen

Je weet wat goed is voor de ander en schrijft dat voor

Moeilijk om onderscheid te maken tussen onacceptabel gedrag en de jongere

Succes is af te meten aan hoe snel de ander naar je luistert

Laten zien dat je de baas bent, anders lopen ze over je heen

Wij nemen een duidelijk standpunt in tegen onacceptabel gedrag

Wij hebben oog voor ons eigen aandeel in escalaties

Wij zijn ervan overtuigd dat het een illusie is te denken dat je controle hebt over de ander

Wij doen het samen

Wij leggen de focus op samenwerken

Wij maken bewust onderscheid tussen persoon en gedrag

Wij zetten door en houden vol

Wij voeren strijd op

geweldloze manier

Nieuwe autoriteit (kracht)

Verschil in denken over autoriteit:

Page 20: “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen

Houding: uitgangspunt

Wij kunnen jou niet dwingen je anders te gedragen…

We kunnen ons wel op

geweldloze en vastberaden

wijze verzetten!

Je bent het waard, we geven jou niet op!

Page 21: “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen

Oefening: de-escaleren

In 2-tallen tegenover elkaar staan

Kijk elkaar aan en probeer om de beurt de ander aan het lachen te krijgen

Page 22: “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen

Interventies Verbindend Gezag

Page 23: “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen

Uitgangspunten Verbindend Gezag

• Zelfbeheersing: niet aanvallen

• Het ijzer smeden als het koud is

• Niet reageren op provocaties

• Volhouden! Geduld

• Aanwezigheid, dialoog

• Inleven

• Positieve gebaren, los van tegenprestaties Contact • Zichtbaarheid leiding

• Teamwork, wij in plaats van ik

• Samenwerking met school en supporters

Steun • Openlijke stellingname tegen negatief gedrag

• Vriendelijk doch beslist vragen naar oplossingen

• Actief weerstand bieden en niet opgeven Verzet

Page 24: “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen

Filmpje Supporters

http://www.youtube.com/watch?v=nZx4MichXXE

Page 25: “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen

Interventies

Bookmark/geeltje

Herstelmaatregel

Verzoek tot bedenken van een oplossing

Aankondiging

SMS

Inschakelen van supporters

Page 26: “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen

Excuusbrief

Ik merk veel spanning tussen ons (hierdoor wordt ik boos en oordeel ik snel)

Mijn hoofd zit vol en kan niet concentreren of helder nadenken

Hierdoor ben ik snel prikkelbaar en ben ik snel boos

en dat het me nogmaals spijt

Page 27: “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen

Filmpje Zoutmars

Page 28: “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen

“In a gentle way you can shake the

world”, M. Gandhi

Page 29: “Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama OZA_Jacolien.pdf · De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen

Afronden