zomer 2014 | WPLATForm.NL

PLATFORM VOOR WONEN | uiTgAve voor SAmeNWerKiNgSPArTNerS vAN WooNbedrijF

THEMA: GEWOON dOEN!

“In 2025 samen de boot in?”Woonbedrijf zet koers in scenariogame8

Ontwikkeling Space-S overtreft verwachtingen14

Werk als probleemoplosser18

Ontslakken van regels, gewoon doen! 4

PAg

iNA

2 |

zom

er 2

014

INHOUd

W is een uitgave van Stichting Woonbedrijf SWS.Hhvl (Woonbedrijf)T: 040-2 43 43 43I: woonbedrijf.com en wplatform.nlE: info@wplatform.nl HoofdredactieAfdeling Communicatie, Woonbedrijf Interviews en tekstenWapenfeit, EindhovenTeckel Communicatie, EindhovenMoesasji, Eindhoven FotografieVerse Beeldwaren, EindhovenArthur Dries Fotografie, EindhovenLisa Klappe Fotofrafie, EindhovenFreekje Groenemans, Eindhoven IllustratieWapenfeit, EindhovenStefan de Bever, Eindhoven Vormgeving en productieAart & Van Breensma, EindhovenTeckel Communicatie, Eindhoven DrukDrukkerij Lecturis, Eindhoven Redactie-adresWoonbedrijfPostbus 2805600 AG Eindhoven Niets uit deze uitgave mag in enige vorm of op enige wijze overgenomen worden zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De redactie staat in voor de betrouwbaarheid van de in haar uitgaven opgenomen informatie waarvoor ze echter niet aansprakelijk kan worden gesteld.

Colofon Op de hoogte blijven?Meld u aan op wplatform.nl

In deze uitgave maken we gebruik van Layar techniek.

Deze kunt u gebruiken door de Layar App te downloaden via de

Appstore of Market.

GEMIDDELD

2,7%

Woonbedrijf vindt dat mensen een eerlijke prijs moeten betalen voor wat ze krijgen. En daarom brengen wij prijs en kwaliteit meer met elkaar in evenwicht. En houden wij oog voor de betaalbaarheid van onze woningen. Dat betekent dat wij onze huren per 1 juli 2014 gemiddeld verhogen met een percentage van 2,7%. Net als vorig jaar wijken wij hiermee af van het regeringsbesluit om de huurverhoging aan het inkomen te koppelen. Omdat wij nog steeds vinden dat onze klanten moeten betalen voor wat ze krijgen, wat losstaat van wat zij verdienen.

Jaarlijks gaan de Nederlandse woningcorporaties 1,7 miljard euro afdragen aan Den Haag (verhuurdersheffing). Voor Woonbedrijf komt het neer op 25 miljoen euro per jaar.

Prijs en kwaliteit in evenwicht

Oog voor betaalbaarheid

Gemiddeld 2,7% huurverhoging

WOONBEDRIJF 25 MILJOEN PER JAAR

HUURVERHOGING IN %

SOCIALE HUURWONINGEN TOT € 699,48

VRAAG EN ANTWOORD

Kijk opwww.woonbedrijf.com/

Huurder/Veelgestelde-vragen

Of bel met 040 - 2 43 43 43

Niet naar het inkomen kijken

Oog voor betaalbaarheid

Eerlijke prijs

Huurders met een relatief dure woning ten opzichte van destreefhuur (huurprijs die Woonbedrijf passend vindt bij de woningkwaliteit)

krijgen een huurverhoging van 1,5%

HUURWONINGEN BOVEN € 699,48

2,5%

1,5%

De meeste huurders (ook de studentenwoningen van Vestide) krijgen een huurverhoging van 2,5%; dit is gelijk aan de inflatie

Huurders met een relatief goedkope woning ten opzichte van de streefhuur (huurprijs die Woonbedrijf passend vindt bij de woningkwaliteit) krijgen een huurverhoging van 3,5%

Woonbedrijf hanteert voor geliberaliseerde woningen het maximum van 4%; dit percentage kan per woning verschillen

SCHERPER OP UITGAVEN IN 2014

Nieuwbouw

3,5%

4%

Onderhoud Renovatie

04

8

06

12

18 22

07

14

21 24

16

“Op een positieve manier tot elkaar veroordeeld”

In 2025 samen de boot in? Of op volle kracht richting voorspoed?

“Geen roze wolk, maar realisme”

Philipsdorp

Werk als probleemoplosser

Giel Pastoor van het Parktheater

De Novelle draait de klok wel erg ver terug...

OntwikkelingSPACE-S overtreft verwachtingen

“De nieuwe locatie zal ons werk nog een niveau hoger brengen”

Wonen in een studentenkamer van Vestide

in beweging

SamenSpel

RepoRtage

in beeld

RepoRtage mijn eindhoven

w-Calling

FoRUm

in beweging bewoneR in beeld

inteRview

“Wat we niet nodig hebben, gaan we niet vragen”

PAg

iNA

3 | zom

er 2014

Na een succesvol begin in het Van Abbemuseum rolt kunstproject Woensel Supertoll! verder de wijken van Woensel-Noord in. Met een meesterlijke masterclass van rapper Fresku als kick-off is de fase van community art aangebroken. Bewoners uit Woensel worden gevraagd naar hun dromen, visies en drijfveren voor zichzelf en hun buurt. Deze motivaties en wensen landen op houten planken die door kunstenaar Tijs Rooijakkers gebogen worden en samen acht zwermen vormen. Deze pakken zich uiteindelijk samen in de ‘Supertoll’ op het toekomstige HOV-station voor Winkelcentrum Woensel (Montgomerylaan/Churchilllaan). Meer informatie leest u in een volgende editie van W.

Zes samenwerkende woningcorporaties verenigen zich dit jaar weer op het Corporatieplein op de Provada. Eigen Haard, Portaal, Parteon, Wonen Limburg, Staedion en Woonbedrijf delen op 3, 4 en 5 juni hun visie op het corporatiewerkveld binnen het thema ‘GEWOON DOEN!’. Tijdens drie dagen Provada zoeken we naar manieren om (nog beter) gewoon te kunnen blijven doén. Gewoon doen op het gebied van duurzaamheid, herontwikkeling en co-creatie. Natuurlijk sluiten we af met het Corporatiedebat op donderdag 5 juni over de gevolgen van de Novelle van minister Blok en wat kunnen we daarmee (gewoon) doen?

Ons actuele programma vindt u op www.provada.nl. De laatste ontwikkelingen kunt u volgen via Twitter @Corporatieplein. Tijdens de Provada zijn fragmenten van de sessies te zien op Youtube.com/Corporatieplein.

pROVaDa: GeWOON DOeN! Woensel Supertoll!

NIE

UW

S

EdITORIAL

We laten in deze W zien welke keuzes Woonbedrijf maakt en welke projecten wij ‘gewoon’ (zijn gaan) doen. In 2013 werden we door het kabinet opgezadeld met de verhuurderheffing: een maatregel die de overheid vanaf 2017 circa 1,7 miljard euro per jaar moet opleveren. Dat geld moet ergens vandaan komen, maar daar laten wij onze huurders niet voor opdraaien. Woonbedrijf verhoogt per 1 juli 2014 de huren niet met gemiddeld 4% maar met 2,7%. Meer hierover leest u op pagina 16. Natuurlijk is Woonbedrijf heel blij dat de gemeente Eindhoven ook met ons mee denkt. Zij lopen voorop bij de verandering van wet- en regelgeving in de bouw. Door

vergunningprocedures te vereenvoudigen en eisen te versoepelen, ontstaat meer ruimte voor partners als Woonbedrijf om projecten te realiseren die anders onuitvoerbaar zouden zijn. Lees hierover meer op pagina 4.

We kijken er zeer naar uit om in 2016 vanuit één locatie te werken en dat al onze activiteiten zich daar concentreren. Dat verbetert het contact tussen onze medewerkers én we hoeven niet meer heen en weer te pendelen. Hoe we dat gaan aanpakken leest u op pagina 21. En begin dit jaar is Woonbedrijf begonnen met het heroverwegen van de huidige koers. Medewerkers, huurders, belangenhouders

uit de zorg, politiek, corporatie- en bouwsector werden uitgenodigd om mee te denken over de scenario’s. Is Eindhoven in het jaar 2025 het Detroit van Brabant geworden? Een stad die economisch, cultureel en sociaal-maatschappelijk volledig tot stilstand is gekomen? Of voltrekt zich in de Brainport-regio een scenario à la Dubai, met op elke hoek van de straat een wolkenkrabber als toonbeeld van succes? Door mensen uit verschillende sectoren bij elkaar aan tafel te brengen en de discussie ongedwongen te maken, ontstaan creatieve ideeën die wij als corporatie alleen niet kunnen bedenken. Lees er meer over op pagina 8.

Gewoon doen! Dat klinkt gemakkelijk, maar dat is het niet. Daar ligt, zoals u ziet, een weloverwogen traject aan ten grondslag. Een lange termijnvisie met belangrijke keuzes. Dit thema komt ook uitgebreid aan bod tijdens het de Provada op het Corporatieplein. Stilstaan is voor een corporatie geen optie. In plaats van erover te blijven praten, dóen we gewoon. Dat zijn wij aan onze klanten verplicht.

Redactie W

Gewoon doen!Het zijn roerige tijden, ook voor de corporatiesector. De crisis, de verhuurderheffing, de parlementaire enquête. Tijd om te reflecteren en te hergroeperen. Maar afwachten doen we niet. We gaan door. Door met waar we goed in zijn en dat is het beschikbaar hebben en houden van een grote voorraad betaalbare huurwoningen. Wij vinden dat iedereen goed moet kunnen wonen, in een woning met kwaliteit, in een leefbare buurt. En dat daarbij niemand mag worden uitgesloten. Dat blijven we GEWOON DOEN!

PAg

iNA

4 |

zom

er 2

014

IN bEWEGING

“Op een positieve manier tot elkaar veroordeeld”

De gemeente Eindhoven loopt voorop bij de verandering van wet- en regelgeving in de bouw. Door vergunningprocedures te vereenvoudigen en eisen te versoepelen, ontstaat meer ruimte voor partners als Woonbedrijf om projecten te realiseren die anders onuitvoerbaar zouden zijn. Ingrid de Boer, algemeen directeur Woonbedrijf, en Staf Depla, wethouder van Financiën, Organisatie en Spoorzone van de gemeente Eindhoven, in gesprek over het ontslakken van de regels.

Tekst: Martijn van der VenFotografie: Verse Beeldwaren

meeR op wplatFoRm.nl Geen plaats meer voor het oude opdrachtgever-aannemer-denken | Je investeert met maatschappelijk geld

PAg

iNA

5 | zom

er 2014

Haagse routeDe parapluvergunning is een initiatief dat volgens Depla ontstond ‘omdat het in Den Haag zo lang duurt’. “Paul Terwisscha van Scheltinga (adjunct-directeur en manager Vastgoed bij Woonbedrijf) en ik hebben met minister Blok gesproken over het vereenvoudigen van bouwvergunningsprocedures. Onze plannen gaan minder ver dan die van de minister, maar dat maakt dat de kans dat we ze daadwerkelijk gerealiseerd krijgen veel groter. En voor Blok is onze nieuwe manier van samenwerken een leerzame testcase.”

Mobility-SMobility-S richt zich op de mobiliteitsbehoefte van bezoekers en gebruikers van Strijp-S. Naast de basisvoorzieningen parkeren en stallen van fietsen, gaat veel aandacht naar innovatieve diensten, zoals elektrische auto’s delen, dynamische routeverwijzing, deelfietsen en integratie van mobiliteit met openbaar vervoer. Mobility-S streeft naar minder autogebruik op Strijp-S. Door dit streven zijn er in de toekomst ook minder parkeerplekken nodig. Of kunnen bestaande voorzieningen zodanig worden uitgebreid, dat er wel meer parkeergelegenheid ontstaat, zonder dat elke open plek ontsierd wordt door ontelbare auto’s.

“Om in deze tijd iets gedaante krijgen, is een anderemindset nodig”

Ingrid de BoerStaf Depla

meeR op wplatFoRm.nl Geen plaats meer voor het oude opdrachtgever-aannemer-denken | Je investeert met maatschappelijk geld

Bij het ter perse gaan van deze editie was nog niet bekend of de wethouder nog een termijn zijn taak gaat vervullen.

Veranderende gemeente“Via de stad zijn we verbonden met elkaar. We houden van deze stad. Daaromzoek je samen naar mogelijkheden om mensen er prettig te laten wonen. Dat betekent dat je anders moet kijken naar regelgeving”, stelt De Boer. Om in deze tijd iets gedaan te krijgen, is een andere mindset nodig, vult Depla aan: “De wereld verandert en wij moeten snel mee veranderen. En er moet ook fors bezuinigd worden. We willen daarom niet stil blijven staan bij wat er niet kan, maar energie steken in hoe je juist dingen mogelijk maakt. Dat willen ambtenaren ook. Het beeld is soms dat we vooral dwarsliggen, maar dat klopt niet: ambtenaren houden óók van de stad.”

parapluvergunning De wens om meer mogelijk te maken, heeft geresulteerd in een bijzondere samenwerkingsovereenkomst. Woonbedrijf voert jaarlijks tientallen bouw- en verbouwprojecten uit, waarvoor vaak een omgevingsvergunning vereist is. Woonbedrijf ervaart dit in de meeste gevallen als onnodig: ze voert immers een strikte regie over de kwaliteit van de projecten en zorgt voor goede bouwpartners, overleg met bewoners en betrokkenen en interne kwaliteitscontrole. Om die reden willen Woonbedrijf en de gemeente vanaf 1 januari 2015 een parapluvergunning hanteren voor standaardprojecten, zoals bijvoorbeeld bij planmatig onderhoud of de renovatie in Drents Dorp Oost. Niet alleen er over praten, maar we gaan het samen ook gewoon aanpakken en doen. Uitgaande van een vaste aanpak kan eenmalig de kwaliteitsborging worden besproken en vastgelegd, waarna individuele projecten met een melding

en een pro-formavergunning kunnen worden afgedaan. “Want wat is de zin van ambtenarenuren spenderen aan het controleren van regelgeving als wij dat al gedaan hebben? Alsof je elkaar niet vertrouwt. Bovendien: tijdverlies betekent voor ons renteverlies en minder huurinkomsten”, merkt De Boer op.

Geen willekeurige ontwikkelaarVolgens Depla zijn afspraken als met Woonbedrijf niet te maken met een ‘willekeurige ontwikkelaar’. “Dat is vaak een passant die een project bouwt en dan verkoopt en dus niet duurzaam verbonden is aan het project. Woonbedrijf heeft in Eindhoven 25.000 woningen en een duurzame band met de stad en haar bewoners. Wij zijn op een positieve manier tot elkaar veroordeeld. Als Woonbedrijf samen met bewoners kan zorgen voor de planvorming, waarbij bezwaarschriften in de praktijk tot een minimum beperkt blijven, garant staat voor een vlekkeloze technische realisatie, én er is helderheid over de aansprakelijkheid, dan hoeft de gemeente niet echt meer in actie te komen.”

Stapeling van regelsSPACE-S is een goed voorbeeld van een project waarbij Woonbedrijf samen met de toekomstig bewoners de planvorming en realisatie op zich neemt. Op de plek waar nu nog een fietscrossbaan ligt, verrijzen straks 400 woningen die er zonder een flexibele opstelling van de gemeente nooit zullen komen, weet De Boer. “Dat heeft alles te maken met de gebruikelijke stapeling van

kwaliteitseisen. Als je dit project bekijkt vanuit de verschillende disciplines van een overheid, dan zijn er veel regels die eisen stellen op het gebied van beeldkwaliteit, brandveiligheid en parkeren. Alleen al het naleven van de generieke parkeernorm zou SPACE-S veel te duur maken, want dan zouden we circa 500 parkeerplekken moeten realiseren van gemiddeld 30.000 euro per stuk.” Depla: “We hebben samen gezocht naar een slimme oplossing voor de parkeernorm (Mobility-S, red.), waardoor er genoeg parkeerplaatsen zijn en de parkeernorm toch kon worden losgelaten en dit project wel kan doorgaan.”

Lees meer op wplatform.nl over tijdelijke oplossingen

PAg

iNA

6 |

zom

er 2

014

Jeroen van Daal

REPORTAGE Tekst: Martijn van der VenFotografie: Arthur Dries

“Geen roze wolk, maar realisme”

Een vernieuwd winkelcentrum klinkt mooi, maar marktonderzoeker Locatus telde eind 2013 in Eindhoven 275 leegstaande winkelpanden. Reden voor pessimisme?“De plannen spelen zich af in een wijk die de laatste jaren enorm in beweging is”, zegt Jeroen van Daal van Hurks vastgoedontwikkeling. “Een goed functionerend winkelcentrum ontbreekt hier. De huidige winkelstrip ligt er verpauperd bij. Boulevard-Zuid zorgt voor een kwalitatieve upgrade van het voorzieningenniveau voor heel Stratum.” Geert Schuurmans, Van Schijndel Bouwgroep, denkt dat vooral de twee nieuwe supermarkten (full-service en discounter) het bestaande winkelaanbod zullen opkrikken: “We voegen nagenoeg geen dagwinkels toe. Er is behoefte aan supermarkten die een trekkersfunctie vervullen en daarvan zullen de bestaande winkels meeprofiteren.”

Woonbedrijf sloopt twee complete straten in de wijk De Nieuwe Erven. Wat voegen de 64 nieuwe comfortwoningen kwalitatief toe aan de portefeuille van Woonbedrijf? Districtsmanager Stratum van Woonbedrijf Koj Koning: “Om ruimte te maken voor Boulevard-Zuid offeren we 65 woningen op. Daar komt differentiatie van onze

portefeuille voor terug. Het huidige woningaanbod in Stratum is eenzijdig en ouder dan de gemiddelde Woonbedrijf-woning. Wij hebben daar nauwelijks betaalbare gestapelde woningen met een lift. Als je als oudere met een zorgvraag binnen Stratum wilt verhuizen, zijn er nu bijna geen mogelijkheden.”

De ontwikkeling van dit project heeft een lange geschiedenis. Eerdere pogingen om het nieuwe winkelcentrum te laten verrijzen, zijn door verschillende oorzaken onhaalbaar gebleken.Jur van Aken van Ruysdael Ontwikkeling: “Wij zijn in 2012 in het project gestapt en meteen met Woonbedrijf, zittende huurders, woningeigenaren en winkeliers gaan praten. Binnen drie maanden stonden de neuzen dezelfde kant op en lagen alle notariële stukken ondertekend op tafel. Voorgaande plannen waren

veel te ambitieus en risicovol. Onze visie op Boulevard-Zuid is niet gebaseerd op een roze wolk, maar op realisme. Op gewoon doen.” Koning vult aan: “Een gebiedsontwikkeling maak je samen, met investeerders die risicodragend kapitaal inbrengen, met bewoners die hun huis uit moeten en met een gemeente die zich houdt aan haar beleidsvisie. Dat betekent dat je niet kunt zeggen: het is nu crisis, dus we doen maar even helemaal niets.”

De sloopwerkzaamheden ten behoeven van de realisatie van Boulevard-Zuid starten naar verwachting na de zomervakantie. Het gehele plan moet medio 2016 gerealiseerd zijn.

Lees voor de reacties van een bewoner en een tijdelijke huurder verder op wplatform.nl

Aan de Eindhovense Heezerweg, in het stadsdeel Stratum, ligt een winkelstrip die betere tijden heeft gekend. Om dit wijkwinkelcentrum nieuw leven in te blazen, moet er worden herontwikkeld en gesloopt. In totaal maken 65 huurwoningen plaats voor de uitbreiding van de faciliteiten van Boulevard-Zuid. Het plan zorgt straks voor meer samenhang tussen wonen, winkelen en parkeren.

Geert Schuurmans

Jur van Aken

Koj Koning

meeR RepoRtageS op wplatFoRm.nl De krachten gebundeld: samenwerken maakt sterk | Talent aantrekken en behouden voor de regio

PAg

iNA

7 | zom

er 2014

W-CALLING

Marc Eggermont, algemeen directeur Woonbedrijf

Naast beschikbaarheid en betaalbaarheid van wonen, is het bevorderen van een passende kwaliteit in een leefbare buurt de missie van Woonbedrijf. Dat doen we door de sociale structuur in de buurt te versterken. We werken daarvoor intensief samen met belanghouders op het gebied van zorg, welzijn, onderwijs en veiligheid. De memorie van toelichting bij de Novelle

Herzieningswet gaat ook over leefbaarheid. De waarde van het vastgoed wordt hierin op de voorgrond gezet; kwetsbare bewoners worden weggezet als schadepost. Terwijl corporaties lang voordat er een prestatieveld leefbaarheid werd ingevoerd al een ruimere taakopvatting hadden. De Novelle draait de klok daarmee wel erg ver terug...

We willen nu juist dat de corporaties zich concentreren op betaalbare

woningen voor de kleinste portemonnee. Dát is de kerntaak van

woningbouwcorporaties. Als ze de duurdere woningen afstoten en

zich niet bemoeien met riskante projecten, komt er geld vrij voor

goedkope woningen. En ook met de Novelle blijft het mogelijk om

samen te werken met hulpverleners. Maar de corporatie is niet het

spaarpotje van de wethouder: het buurthuis moet worden betaald

door de gemeente.

De Novelle is daarop gericht. Maar er is meer nodig. Op dit moment

woont één op de drie gezinnen in een sociale huurwoning en dan nog

is er een wachtlijst. Mensen met een hoger inkomen willen best naar

een woning in de vrije sector, maar de woningmarkt is totaal verziekt.

De corporaties moeten goedkoper gaan werken, zich terugtrekken uit

het duurdere segment en ruimte bieden aan private investeerders.

Het gaat overigens de goede kant op. Geen corporatie spreekt nog over

de ontwikkeling van kantoren of het opknappen van stoomschepen.

Vorig jaar was ik bij Woonbedrijf en ik heb met eigen ogen gezien hoe

Strijp-S is ontwikkeld. Woonbedrijf werkte samen met commerciële

partijen en ieder deed waar hij goed in is. Die beweging lijkt in de

hele sector ingezet. Ik ben daar optimistisch over.

Ten aanzien van de Daeb is het voornemen van de regering om de

werkzaamheden op het terrein van de leefbaarheid nader te definiëren

ten opzichte van de huidige praktijk. Er moet gaan gelden dat het

om werkzaamheden gaat die samenhangen met het sociale bezit (…).

Uitgangspunt is, (…) dat de werkzaamheden een op de wijk, buurt

of het buurtschap gerichte functie hebben, in gebieden waar de

woongelegenheden van toegelaten instellingen zijn gelegen. Een inzet

op leefbaarheid kan de waarde van het vastgoed in deze wijken op peil

houden en daarom bedrijfseconomisch wenselijk zijn. Ook kan het om die

reden helpen om tijdig problemen te signaleren en zo bijvoorbeeld, door

inschakeling van schuldhulpverlening, huisuitzettingen te voorkomen. Het

Burgerlijk Wetboek kent verplichtingen voor toegelaten instellingen om

het woongenot van hun huurders te garanderen. Zowel uit dat perspectief,

als vanuit bedrijfseconomische afwegingen kan een bepaalde inzet op

leefbaarheid door toegelaten instellingen dus zijn aangewezen.

Minister Blok wil wonen zoveel mogelijk aan de markt overlaten. De

doelgroep van de corporaties moet véél kleiner worden, en wel zo

snel mogelijk, en de taak verengd tot het bieden een dak boven het

hoofd voor de armen in ons land. De SP vindt dat een geborneerde en

fundamentalistische opvatting. Het bouwen en beheren van betaalbare

huurwoningen is de nr.1 taak met stip, laat daar geen misverstand over

bestaan. Maar het kan héél verstandig zijn als corporaties meer doen,

juist als de markt het laat afweten.

Anderzijds is het volkomen terecht dat de nevenactiviteiten van

corporaties beter worden ingekaderd. Ik heb in Aedesmagazine 2008/20

vijf randvoorwaarden genoemd voor een betere inkadering.

De Novelle draait de klok wel erg ver terug...

Woonbedrijf gaat graag de dialoog aan. Ook met ‘Den Haag’. Lees hoe verschillende politieke partijen reageren op de stelling van Marc Eggermont:

“De sterkste schouders, de zwaartse lasten”

Roald van der Linde, VVD

Tekst uit memorie van toelichting van de Novelle

“Sociale woningen weer beschikbaar voor de doelgroep”

Paulus Jansen, SP

1. Het rapportcijfer voor de kerntaak moet een acht zijn, geen zesje.

2. Een nevenactiviteit moet een heldere relatie hebben met de kerntaak.

3. De nevenactiviteiten moeten in proportie zijn met de kerntaak.

Vijf of tien procent zal vaak prima zijn, 25% is foute boel.

4. De risico’s moeten redelijk verdeeld zijn met andere belanghebbende

stakeholders en er moet voldoende deskundigheid in eigen huis

aanwezig zijn.

5. Er moet draagvlak onder de huurders zijn voor een nevenactiviteit.

Een scherpere inkadering, een versterking van de positie van de huurders

en het terugbrengen van een overzichtelijke schaal in de corporatiesector

zijn een prima alternatief voor het afbraakbeleid van Blok c.s. Doen dus.

meeR RepoRtageS op wplatFoRm.nl De krachten gebundeld: samenwerken maakt sterk | Talent aantrekken en behouden voor de regio

PAg

iNA

8 |

zom

er 2

014

SAMENSPEL Tekst: Martijn van der VenFotografie: Verse Beeldwaren

Is Eindhoven in het jaar 2025 het Detroit van Brabant geworden? Een stad die economisch, cultureel en sociaal-maatschappelijk volledig tot stilstand is gekomen? Of voltrekt zich in de Brainport-regio een scenario à la Dubai, met op elke hoek van de straat een wolkenkrabber als toonbeeld van succes? Deze en andere toekomstperspectieven werden op 26 februari onderzocht, bediscussieerd, verworpen of omarmd tijdens een bijeenkomst waarvoor Woonbedrijf 25 partners uitnodigde. Samen speelden ze de scenariogame; een spel vol extremen dat dialogen uitlokt en creativiteit stimuleert.

Scenariogame Woonbedrijf bron van inspiratie voor bepalen organisatiekoers

In 2025 samen de boot in? Of op volle kracht richting voorspoed?

meeR oveR de koeRS van woonbedRijF op wplatFoRm.nl Duurzaam investeren in de regio Eindhoven | Over tien jaar is Eindhoven belangrijker dan Den Haag

PAg

iNA

9 | zom

er 2014

extreme stedenHet is even onwennig voor de wethouders, ondernemers uit de vastgoedsector en bestuurders van maatschappelijke organisaties als ze gevraagd wordt een papieren bootje te vouwen. Het blijkt echter een ijsbreker van formaat: de sfeer in de drie discussiegroepen is direct ontspannen. De bootjes fungeren als pionnen op de speelborden van de scenariogame. Er zijn vier ‘thuishavens’ waaruit gekozen kan worden: Berlijn, Luik, Dubai en Detroit. “Elke stad vertegenwoordigt een mogelijke toekomst voor de Brainportregio; de ene stad geeft een rooskleuriger beeld dan de andere. Het zijn steden waar de grip van de overheid varieert van extreem voelbaar tot losjes. Ook op economisch gebied variëren ze van florerend tot hopeloos”, aldus Wilbert van Bakel, bestuurssecretaris van Woonbedrijf.

Boot in LuikAls Van Bakel zijn spelpartners vraagt om hun boot te parkeren in de stad die op dit moment het meest gemeen heeft met Eindhoven en de randgemeenten, kiest de meerderheid voor Berlijn. Er heerst daar een goed klimaat voor vernieuwing, ondernemerschap en culturele initiatieven, zo concludeert men.

Maar pas op: in de oude binnensteden ligt gettovorming op de loer. De corporaties zouden daarom kritisch naar hun bestaande woningvoorraad moeten kijken. Een van de deelnemers plaatst zijn boot in het centrum van Luik. Omdat de overheidsbemoeienis steeds hinderlijker wordt. En omdat we economisch nog lang niet zo ver zijn als we zouden willen.

Stippen op de horizonWoonbedrijf ontwikkelde de scenario-game met het doel gesprekspartners te laten meedenken over de toekomstige koers van de woningcorporatie. Algemeen directeur van Woonbedrijf Marc Eggermont: “We halen vandaag waardevolle ideeën op en zetten samen stippen op de horizon. Elke deelnemer aan het spel is ook in de dagelijkse praktijk belangenhouder van Woonbedrijf. Door mensen uit verschillende sectoren bij elkaar aan tafel te brengen en de discussie ongedwongen te maken, ontstaan creatieve ideeën die wij als corporatie alleen niet kunnen bedenken.” Van Bakel verwacht dat de contouren van de nieuwe koers van Woonbedrijf na de zomervakantie duidelijker zullen zijn: “Alle opgehaalde ideeën helpen ons om belangrijke thema’s te definiëren. Op basis daarvan werken we de eerste strategieën uit. We zullen onze collega’s, huurders en stakeholders daar wederom bij betrekken.”

De bevindingen

“We propageren deregulering, maar blijken vooral goed in het bedenken van nieuwe regels”Maarten prinsen, wethouder gemeente Veldhoven (o.a. economie)“Als Brainportregio staan we er goed voor. Ik zie de toekomst dan ook positief tegemoet, al moeten we ervoorwaken alle kaarten op hightech in

te zetten. Want 100% economische afhankelijkheid van één sector brengt grote risico’s met zich mee.”

“De lichten staan op groen”Staf Depla, wethouder gemeente eindhoven (o.a. financiën)“Als je mij vraagt waar onze regio zich in 2025 bevindt, dan is Berlijn het meest wenkende perspectief. En het meest realistische, want de lichten staan op groen.”

“We hebben allemaal een verantwoordelijkheid naar de stad”eric Leijten, directeur vastgoedontwikkeling Hurks“Bij aanvang van het spel lag mijn boot in Detroit, vooral vanwege de dwingende overheid waar we mee te maken hebben. Gedurende de sessie bewoog ik richting Dubai, maar eindigde ik in Berlijn.”

“‘Combinatievoetbal’ tussen burgers, ondernemers, zorgorganisaties en woningcorporaties” pim Dijkstra, voorzitter raad van bestuur Neos“Net als in Berlijn liggen er in Eindhoven kansen op het gebied van infrastructuur en cultuur. Maar er zijn ook risico’s. Bijvoorbeeld het feit dat het sociale domein onderbelicht blijft.”

“Sluipmoordenaars voor een krachtige wijk”Lies de Groot, directeur bestuurder woonstichting ‘thuis“Eindhoven en Berlijn hebben veel gemeen. Ook onze samenleving is verdeeld. Onze sociale infrastructuur brokkelt af en we leven in een ‘ieder-voor-zich-maatschappij’.”

benieuwd naar de complete bevindingen? Check wplatform.nl

en wat vindt hij?

Eric van der Kooij

“Als je bereid bent in een andere wereld te stappen, kan er iets moois ontstaan”Eric van der Kooij, teamleider bij de Dienst Ruimtelijke Ordening van de gemeente Amsterdam, ontwikkelde de allereerste scenariogame. “De scenariogame helpt deelnemers om mogelijke toekomstige ontwikkelingen te duiden. Per specifieke context ontdekken stakeholders hun gezamenlijke belangen, rolverdelingen en samenwerkingsprocessen. Dat geeft enorm veel energie en is waardevoller dan een ‘welles-nietes-discussie’ die er normaliter aan tafel ontstaat.”

Lees de complete reactie van eric op wplatform.nl

meeR oveR de koeRS van woonbedRijF op wplatFoRm.nl Duurzaam investeren in de regio Eindhoven | Over tien jaar is Eindhoven belangrijker dan Den Haag

Bij het ter perse gaan van deze editie was nog niet bekend of de wethouders nog een termijn hun taak gaan vervullen.

v.l.n.r. Pim Dijkstra, Lies de Groot, Jo van Ham, Wilbert van Bakel, Jos van Nunen en Wim Vissers

PAg

iNA

10

| zo

mer

201

4SAMENSPEL

De scenariogame is opgezet als een bordspel. Het speelveld is ingedeeld in vier kwadranten: Berlijn, Luik, Dubai en Detroit. Elk van deze steden vertegenwoordigt een mogelijke toekomst voor Eindhoven en de directe regio. Regulering door de overheid en economische ontwikkelingen zijn de variabelen in het spel. Woonbedrijf zet de scenariogame in om een dialoog op gang te brengen tussen collega’s, huurders of stakeholders.

Tekst: Sabine te BraakeFotografie: Verse Beeldwaren en Aart & van Breensma

v.l.n.r. Ingrid de Boer, Chantal Kommeren en Marc Veldhoven

v.l.n.r. Marie-Louise Vossen, Jeroen de Bruijn en Staf Depla

v.l.n.r Jeroen de Bruijn, Marc Eggermont, Loet Smeets, Marie-Louise Vossen, Staf Depla en Pim Cuijpers

PAg

iNA

11 | zom

er 2014

Zo vouw jeje eigen boOtje

Heleen Aarts

PAg

iNA

12

| zo

mer

201

4IN bEELd Tekst: Sabine te Braake

Fotografie: Bert Teunissen

In 2011 startte Woonbedrijf met de renovatie van de 771 vooroorlogse woningen in Philipsdorp, Eindhoven. Fotograaf Bert Teunissen kreeg van Woonbedrijf de opdracht een document te maken van een aantal woonsituaties, voor en na de renovatie. Teunissen heeft de bewoners dit jaar voor de tweede keer gefotografeerd, nu in de vernieuwde woning. Een bijzondere opdracht omdat er vaak alleen maar aandacht is voor architectonische en technische veranderingen. Hiermee brengt Woonbedrijf ook het verhaal van de bewoner in beeld.

PhilipsdorpPAg

iNA

12

| zo

mer

201

4

Voor & Na

Voor & Na

PAg

iNA

13 | zom

er 2014

Voor & Na

Voor & Na

Voor & Na

Voor & Na

PAg

iNA

13 | zom

er 2014

Voor & Na

Bewoners over hun huis en buurtEen aantal van de gefotografeerde bewoners van Philipsdorp is door Bert geïnterviewd en kort gefilmd. Ook geven in een 6 minuten durend filmpje de bewoners commentaar op hun huis en hun buurt.

PAg

iNA

14

| zo

mer

201

4FORUM

Tekst: Michiel de BoerIllustratie: Stefan de BeverFotografie: Freekje Groenemans

Ontwikkeling overtreft verwachtingen

Woonbedrijf gaat het experiment aan: een complete wijk ontwikkelen met de toekomstige bewoners in de hoofdrol. In een groeiende community die online en offline actief is, levert de toekomstige bewonersgroep waardevolle input voor (landschaps)architecten, stedenbouwkundigen en projectontwikkelaars. Het project SPACE-S is met recht klantgestuurd ontwikkelen te noemen en overtreft de verwachtingen van zowel Woonbedrijf als bewoners.

en wat vindt hij?

Ger Post

‘Woonbedrijf stond meteen open voor een deel met een apart signatuur’“Ik ben binnen PLU-S met een aantal ouders aan het oriënteren op het project. We hebben allemaal een kind met een verstandelijke beperking. In SPACE-S zien we een goede optie om een woonsituatie te creëren waar wij en onze kinderen vooruit kunnen. Woonbedrijf stond er meteen voor open om ook een stuk wijk te ontwikkelen met een aparte signatuur. Ik vind het een geweldig project. Het collectief optrekken past bij deze tijd. En hoewel er heel verschillende mensen meedoen, zie je grofweg wel dezelfde woonwensen terug. Je leert elkaar behoorlijk kennen onderweg en dat is ook prettig voor straks.”

SPACE-S betreft een terrein van 30.000 m2 tussen Torenallee en NatLab op Strijp-S. Daar willen Woonbedrijf en Vestide, het onderdeel van Woonbedrijf dat gericht is op studenten, een aantrekkelijke nieuwe wijk realiseren met 400 woningen voor een mix van bewoners. En als je dan toch gaat ontwerpen voor het creatieve hart van de stad, waarom zou je die creatieve community zelf dan niet inschakelen? Eind 2012 verschijnen de eerste oproepen op internet. Het initiatief wordt snel opgepikt. Nu, anderhalf jaar later geeft er een razend enthousiaste groep co-creators vorm aan hun toekomstige wijk en woning. Het project gaat de komende maanden de DO-fase in, oftewel het definitieve ontwerp.

Spannende momentenHarald Evers, districtsmanager Vestide: “Een project ontwikkelen op deze schaal, met dit niveau van klantsturing was nieuw voor ons. Vooraf was het moeilijk inschatten hoe het zou gaan lopen.” Inmiddels heeft SPACE-S zo’n 2.200 volgers/bijdragers op Facebook en trekken bijeenkomsten regelmatig meer dan

100 bezoekers. Angelique Bellemakers, districtsmanager Strijp: “In het begin hebben we best wat spannende momenten gehad. Gaat het werken? Komen er straks wel geïnteresseerden die mee willen ontwikkelen? Daar zijn nu geen twijfels meer over. De groep is bovendien heel divers: jongeren, studenten, senioren, ondernemers. En ook een ouderinitiatief met kinderen met een verstandelijke beperking, genaamd PLU-S. Zij zien in SPACE-S een aanleiding om een fijne en veilige woonomgeving te creëren voor hun kinderen.”

Niet sturenEvers: “Het is voor ons een uitdaging om in het project zo min mogelijk te sturen. Daar houden we elkaar ook scherp op. We bewaken natuurlijk het proces en de kaders, maar daarbinnen verzamelen we vooral ideeën.” Bellemakers: “De kwaliteit van de ideeën is zeer hoogwaardig. Dat levert een plan op met meer waarde dan je alleen kunt maken. De mensen zijn echt heel erg betrokken en dat is super om mee te maken.”

PAg

iNA

14

| zo

mer

201

4

meeR oveR SpaCe-S op wplatFoRm.nl SPACE-S: Bouwen aan de basis | Klantgestuurd ontwikkelen vanaf nul

PAg

iNA

15 | zom

er 2014

Tekst: Miriam van der LubbeFotografie: Lisa Klappe

en wat vinden zij?

Yegor Mon

‘De SPACE-S gemeenschap groeit’“Ik huur nu een studenteneenheid op de Cederlaan van Vestide, zo hoorde ik over het project. Voor mij is het een manier om zelf je woning te ontwerpen en zo een stap dichter bij je droomhuis te komen. Ik vind de locatie van SPACE-S super. Je ziet dat nu de zaken concreter worden, het project aan populariteit wint. De mensen zijn consequent aanwezig op de bijeenkomsten en de gemeenschap groeit. Goede sfeer!”

Noortje Weenink

‘De aanpak is erg vernieuwend’“Ik ben voor het eerst op een bijeenkomst. Op Facebook heb ik al het een en ander gescand en dat heeft me erg enthousiast gemaakt. De aanpak is erg vernieuwend en ik baal dat ik er niet eerder van heb gehoord. Dit project is heel tof, zeker voor een architectuurstudent zoals ik. De aanpak is erg vernieuwend, ik zie veel te vaak dat de gebruiker wordt vergeten in bouwprojecten. Wat betreft het SPACE-S hoop ik dat de rauwheid van Strijp-S straks nog steeds terug te vinden is. Dat het resultaat net zo vernieuwend is als de aanpak.”

Cally Sleutels en Martijn Kurvers

‘Steeds enthousiaster’“Wij zijn nu bijna een jaar deelnemer en nu het project steeds concretere vormen aanneemt, worden wij enthousiaster en actiever. We vinden het leuk om met groepjes in te zoomen op de verschillende delen van het plan. De gekozen aanpak is sterk, met de LABs voor verdieping op een bepaald onderdeel en COLLECTEDs voor evaluatie. Het fraaie van het project is ook dat je je toekomstige buren al leert kennen. Zo bouw je al een beetje een band op. Er beginnen al verschillende bewonersinitiatieven te ontstaan, van buurtbarbecue tot timebanking, een systeem waarbij bewoners tijd/klussen aan elkaar kunnen uitruilen.”

bekijk wat een ColleCted bijeenkomst inhoudt

Evers: “We hebben in dit stadium nog geen echt harde keuzes hoeven maken. Die komen er wel aan. Wat me opvalt is dat veel zichzelf wel regelt. Wij maken inzichtelijk wat bepaalde keuzes betekenen; in kosten, in onderhoud of bijvoorbeeld toegankelijkheid van een bepaalde voorziening. Je ziet dat de deelnemers heel reëel kijken naar de opgave. Men beseft wel dat een grote tuin of balkon de prijs opdrijft.”

Snelle verbindingBellemakers: “Dit project laat zien dat ontwikkelen met klanten niet meer tijd hoeft te kosten dan regulier. SPACE-S gaat in veel opzichten zelfs sneller. Toch is er ook een hoop te leren. Wij zijn van oudsher gewend om bruin brood te bakken. Wijken van een bepaald profiel te maken. Nu is er behoefte aan veel meer diversiteit. Ineens gaan we ciabatta’s en croissants bakken: dat gaat niet altijd even soepel, dat moet je leren.” Evers: “Je moet wel van een zoektocht houden. In het begin is het met de organisatie vooral reageren op wat er gebeurt. Je ziet dat het nu steeds meer verschuift naar anticiperen. En als je goed kijkt zie je vooral dat er heel veel mooie dingen gebeuren die heel veel opleveren, vooral voor de klanten.”

Als ontwerpers werken we natuurlijk heel nauw samen met de opdrachtgever. De opdrachtgever die uitgedaagd wil worden en op zoek is naar een creatieve en gedreven sparringpartner, is bij ons aan het juiste adres. We stellen dan soms lastige vragen, maar die leiden wel tot het juiste resultaat. De antwoorden geven ons, en ook de opdrachtgever, nieuwe inzichten. Goed ontwerperschap begint bij een scherpe analyse. De conclusies van die analyses zullen zich dan vertalen

in vorm en materiaal. We vinden het interessant om vanuit de analyses voor de opdrachtgever nieuwe kansen te formuleren. We zijn gewend buiten de gebaande paden te denken en het is juist erg productief als we van een bepaald onderwerp juist niet zoveel weten. Vaak zit de opdrachtgever vast in zijn eigen kennis, dat belemmert hem om verder te kunnen denken. Dat doen wij dan voor hem.We willen echt iets kunnen betekenen voor een opdrachtgever. Een vereiste daarvoor is

een open en goede relatie. Daarom kiezen we ervoor alleen te werken met mensen en partijen waarmee we een klik hebben. Wij willen als ontwerpers bovenop de inhoud blijven zitten. Daarom hebben we lang geleden besloten om als studio vooral niet groter maar wel beter te worden. Dat is een opvallende keuze in een tijd waar vooral wordt gekeken naar groei. Wij doen het liever goed en zoals wij het zien, met persoonlijke aandacht, zodat onze ontwerpen tot hun volste recht komen.

Het verhaal moet kloppen

GASTCOLUMN

Miriam van der Lubbe is samen met Niels van Eijk oprichter van de veelzijdige ontwerpstudio Van Eijk & Van der Lubbe in Geldrop. Hun werk staat in bekende musea en galeries over de hele wereld, maar ze bedenken en ontwerpen ook tentoonstellingen voor werk van anderen en ruimtelijke concepten voor openbare gebouwen. Miriam geeft in deze W haar visie op goed opdrachtgeverschap en goed ontwerperschap.

PAg

iNA

15 | zom

er 2014

meeR oveR SpaCe-S op wplatFoRm.nl SPACE-S: Bouwen aan de basis | Klantgestuurd ontwikkelen vanaf nul

PAg

iNA

16

| zo

mer

201

4INTERVIEW Tekst: Martijn van der Ven

Fotografie: Verse Beeldwaren

“Wat we niet nodig hebben, gaan we niet vragen”

PAg

iNA

16

| zo

mer

201

4

meeR oveR de veRhUURdeRheFFing op wplatFoRm.nl Noodgedwongen verhogen | Huurbeleid Woonbedrijf in woord en beeld

prijs en kwaliteit in evenwicht

oog voor

betaalbaarheid

gemiddeld 2,7%

huurverhoging

woonbedRijF 25 miljoen peR jaaR

niet naar het

inkomen kijken

oog voor

betaalbaarheid

eerlijke prijs

In 2013 confronteerde kabinet Rutte II de woningcorporaties met de verhuurderheffing: een maatregel die de overheid vanaf 2017 circa 1,7 miljard euro per jaar moet opleveren. Woonbedrijf zag zich genoodzaakt hogere huurverhogingen door te voeren.

PAg

iNA

17 | zom

er 2014

Kas goed gevuld?Dit jaar hebben de Eindhovense woningcorporaties (’thuis, Trudo, Vitalis, Woonbedrijf en Wooninc.) met de gemeente afgesproken geen gebruik te maken van extra inkomensafhankelijke huurverhoging van maximaal vier procent boven de inflatie. Is de kas van Woonbedrijf net zo goed gevuld als minister Blok eerder veronderstelde?

De helft halveren“Het vermogen van Woonbedrijf staat niet op de bank; het zit vast in de stenen. En het is ook niet zo dat we geen extra inkomsten nodig hebben”, zegt manager Wonen Paul Tholenaars. “Maar door scherper aan de wind te zeilen, kunnen we in 2014 het huurdersaandeel in de verhuurderheffing nog eens halveren. Voor de goede orde: in 2013 rekende Woonbedrijf deze belasting voor woningcorporaties ook maar voor de helft door aan de huurders en zagen we af van een inkomensafhankelijke huurverhoging.” Volgens Tholenaars leverde de huurverhoging afgelopen jaar 14 bezwaarschriften van huurders op, dat is natuurlijk minimaal op een totaalbezit van ruim 31.500 woningen en appartementen.

Ruimte voor individuele verbeteringenTholenaars: “Blijft huren betaalbaar voor onze klanten? Die vraag hebben we ons gesteld. Onze doorrekeningen laten zien dat Woonbedrijf zich op dit moment terughoudendheid kan permitteren in het doorvoeren van huurverhogingen. Anders gezegd: we hebben de extra huurinkomsten nu niet nodig, dus gaan we het niet vragen, al hebben veel andere corporaties die keuzevrijheid op dit moment niet.”

De Woonbond becijferde in maart dat ruim 700.000 huurders in ons land nu al te weinig geld hebben om van rond te komen. Hoe zit dat in Eindhoven? “Er speelt bij ons geen zieligheidsprincipe mee, maar ik ben mij er van bewust dat er eenoudergezinnen en senioren zijn die in de knel zitten.

Een gemiddeld gezin betaalt bij ons genoeg, maar de woonkosten komen wel overeen met wat het Nibud als norm stelt. We willen over de prijs in gesprek kunnen blijven met onze huurders en ze niet klem zetten. Regelmatig voert Woonbedrijf - tegen huurverhoging - kwaliteit toe in de woning. Op het moment dat we de huren generiek verhogen, nemen we de ruimte weg bij de huurder om te kiezen voor individuele verbeteringen in de woning. Dat willen we niet, want ook dan komt de afweging tussen prijs en kwaliteit in het geding.”

Gewoon doenTholenaars benadrukt dat Woonbedrijf op dit moment geen concrete plannen en projecten schrapt. “Toch gaan we de komende jaren wel degelijk een stapje terug doen. Zo moeten de kosten van een nieuwe woning omlaag. De laatste jaren lagen die op circa twee ton en die moeten richting anderhalve ton. Dat kan betekenen dat je kleiner of gestandaardiseerd moet gaan bouwen. Er staat dus druk op de kwaliteit. Daarnaast moeten gemeenten beseffen dat de grondprijzen waarmee ze zich rijk rekenden niet meer reëel zijn. Ik sluit ook andere maatregelen niet uit, bijvoorbeeld als het gaat om het investeren in leefbare buurten. Minister Blok is van mening dat corporaties niet doelmatig genoeg zijn. Aan leefbaarheid werken moet in zijn ogen direct economisch voordeel opleveren. Woonbedrijf zegt daarentegen: gewoon doen. Maar als onze inspanningen op de lange termijn niet worden gewaardeerd, of je bent de enige die zich ermee bezighoudt, dan wordt het moeilijk.”

Paul Tholenaars

“Blijft huren betaalbaar voor onze klanten? Die

vraag hebben we ons gesteld. Onze doorrekeningen

laten zien dat Woonbedrijf zich op dit moment

terughoudendheid kan permitteren in het

doorvoeren van huurverhogingen”

PAg

iNA

17 | zom

er 2014

GEMIDDELD

2,7%

HUURVERHOGING IN %

SOCIALE HUURWONINGEN TOT € 699,48

2,5%

1,5%

3,5%

Huurders met een relatief dure woning ten opzichte van de streefhuur (huurprijs die Woonbedrijf passend vindt bij de

woningkwaliteit) krijgen een huurverhoging van 1,5%

de meeste huurders (ook de studentenwoningen van vestide) krijgen een huurverhoging van 2,5%; dit is gelijk

aan de inflatie

Huurders met een relatief goedkope woning ten opzichte van de streefhuur (huurprijs die Woonbedrijf passend vindt bij de

woningkwaliteit) krijgen een huurverhoging van 3,5%

HUURWONINGEN BOVEN € 699,48

4%Woonbedrijf hanteert voor geliberaliseerde woningen

het maximum van 4%; dit percentage kan per woning verschillen

SCHERPER OP UITGAVEN IN 2014

Nieuwbouw onderhoud renovatie

PAg

iNA

18

| zo

mer

201

4

Werk als probleemoplosser

REPORTAGE Tekst: Michiel de BoerFotografie: Verse Beeldwaren

Je zult er maar staan, aan de zijlijn van onze maatschappij. Je hebt wellicht wat slechte keuzes gemaakt. Ging om met verkeerde vrienden. Bent gaan drinken, snuiven, gokken. De rekeningen stapelden zich op. Je moest je huis uit... Ook dan wil je juist graag werken, en je leven weer oppakken. Onder de mensen zijn. Iets bijdragen...

Donald Wolf

Thijs Eradus

meeR RepoRtageS op wplatFoRm.nl De krachten gebundeld: samenwerken maakt sterk | Bouwservice: de ogen en oren van Woonbedrijf

PAg

iNA

19 | zom

er 2014Werk als

probleemoplosser

Stan van den Thillart

Rob Gielissen

“Ik verwacht hier veel van, ik steek hier graag mijn nek voor uit”

Wat de reden dan ook is dat mensen aan de zijlijn zijn komen te staan, Woonbedrijf sloot begin 2012 een convenant met o.a. de Eindhovense collega-woningcorporaties, gemeente Eindhoven, Neos en Stichting Vluchtelingenwerk, waarbij ze afspraken tenminste 100 mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan een nieuw begin te helpen. Een werkervaringsplaats in de vorm van een (snuffel)stage, project of tijdelijke baan, al dan niet mét uitzicht op vast werk. Het quotum zou binnen drie jaar gehaald moeten zijn, maar werd door enthousiaste inzet al in ruim anderhalf jaar bereikt. Nu zetten de partners door, want ‘dit voelt goed’. Een gesprek met Woonbedrijf, Springplank040 (bemiddelaar van leer- en werkarrangementen) en ondernemer G-Cleaning.

ZelfredzaamheidDonald Wolf, manager HRM bij Woonbedrijf: “Wij zijn een maatschappelijke organisatie. In onze missie staat dat wij vinden dat iedereen goed en comfortabel moet kunnen wonen, in een leefbare buurt. En dat daarbij niemand mag worden uitgesloten. Dat is één. Bovendien kijken we bij Woonbedrijf vaak verder dan wonen. De drive om onze maatschappelijke verantwoordelijkheid een zo goed mogelijke invulling te geven, leidde tot een samenwerking met Springplank040. Wij vinden het van groot belang om mensen die moeite hebben met het participeren op de reguliere arbeidsmarkt een kans te bieden.” Thijs Eradus, directeur van Springplank040: “Werk kan voor onze doelgroep veel problemen oplossen. Het geeft ze structuur, een financiële basis, ze kunnen weer zelfstandig ergens wonen, ze komen in een andere sfeer terecht, leren nieuwe mensen kennen en werk geeft vooral weer zin aan het leven. Weten dat je iets kunt bijdragen is goed voor zelfvertrouwen en zelfredzaamheid.”

MooierWoonbedrijf realiseerde stages en begeleiding voor een aantal re-integranten in de eigen organisatie. Dat leidde inmiddels al tot twee contracten. Daarnaast werkt Woonbedrijf graag met leveranciers die deze doelgroep een kans geven zoals G-Cleaning. Rob Gielissen, directeur G-Cleaning: “Een jaar geleden kwam ik in contact met Thijs Eradus. Ik vond het onmiddellijk een goed idee om met langdurig werklozen aan de slag te gaan. Onze bedrijfsactiviteiten, schoonmaak,

sloop, tuinonderhoud, lenen zich er voor. Bovendien heb ik langzaamaan het besefgekregen dat we veel meer voor de regio moeten behouden. In onze branche - ook bij mij - zag je de afgelopen jaren overal medewerk(st)ers uit de voormalige Oostbloklanden opduiken. Maar uiteindelijk moet je hier de economie op gang houden. En hoe doe je dat mooier dan zo?”

VooruitkomenEradus: “Via het netwerk van de woningcorporaties zijn wij in contact gekomen met bedrijven. Daar konden we ons verhaal doen en zo de eerste arrangementen starten. De bedrijven krijgen de mensen het eerste half jaar zonder kosten, maar gaan wel een commitment aan. Ze moeten zorgen voor goede begeleiding, leertrajecten en bij gebleken geschiktheid uiteindelijk een arbeidscontract. Op die basis hebben we bij G-Cleaning al 17 mensen geplaatst.” Gielissen: “Wij zijn nu een jaar bezig en we hebben in ieder geval twee kandidaten die we heel graag willen aannemen. En dan gaat het om de mensen. Voor een ondernemer zijn dit soort arrangementen niet iets waar je echt geld aan overhoudt. Het eerste half jaar is het vooral investeren in tijd en materiaal. Daarna komen ze op de payroll. Ik denk dat we als ondernemers meer positief ten opzichte van dit soort initiatieven moeten staan. En dat het besef komt dat sociaal ondernemen uiteindelijk iedereen vooruit helpt.”

Stan van den Thillart, manager Inkoop bij Woonbedrijf: “Ook wij investeren graag in deze arrangementen. Niet met geld, onze rol is niet die van subsidieverlener. Maar wel met tijd en energie. Door bijvoorbeeld leveranciers op te zoeken zoals G-Cleaning. We kijken dan samen welke klussen het beste passen. Rekenen een leverancier niet direct af op problemen die er soms ontstaan. We weten immers dat zij mensen

PAg

iNA

20

| zo

mer

201

4 REPORTAGE Tekst: Michiel de Boer

Fotografie: Verse Beeldwaren

op het werk inzetten die een hoger risico met zich meebrengen. Verder vind ik van belang dat deze trajecten lopen tegen marktconforme kosten. Het moet de leverancier geen extra geld kosten. Zo komen we tot een soort verdienmodel waar iedereen baat bij heeft. Wij stellen social return niet als verplichting bij leveranciers, dat voert (nog) te ver. Maar Springplank040 mag verwachten dat wij regelmatig werk bij deze leveranciers neerleggen.”

Pak uw plichtEradus: “Op een commerciële manier met elkaar samenwerken terwijl je een groep kwetsbaren vooruit helpt. Dat is de kracht van dit verhaal. Daar zijn we nu mee aan het pionieren en daar gaat het straks helemaal naartoe. Met

de komst van de Participatiewet, gaat veel van de rugzak en sociale werkplaats verdwijnen. Dan is het: bedrijfsleven pak uw plicht.” Wolf: “Het krachtige vind ik ook dat we een netwerk van bedrijven om ons heen verzamelen die hetzelfde sociale DNA hebben. Zo kunnen we echt

en nog lang iets betekenen voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt. En dan maakt het eigenlijk niet zoveel uit waar de kandidaten aan de slag gaan, zo lang ze maar vooruitkomen.” Gielissen: “Het moet nu wel een succes worden, want ik steek mijn nek ervoor uit.”

Thijs Eradus

“Op een commerciële manier met elkaar samenwerken terwijl je een groep kwetsbaren vooruit helpt”

en wat vinden zij?

Bas Schuiling, regiomanager Stichting Nieuwkomersen Vluchtelingenwerk“We ondersteunen een doelgroep die zeer gemotiveerd is om aan het werk te gaan. Vaak hebben ze wel wat tijd nodig om te wennen aan ‘werken in Nederland’. Gelukkig krijgen ze deze ruimte bij Woonbedrijf, waardoor ze de benodigde werkervaring kunnen opdoen en in een aantal gevallen zelfs een contract krijgen aangeboden.”

Reactie Yvette van Etten, accountmanager werkgelegenheidsteam Gemeente Eindhoven“Het is een mooi initiatief van de woningcorporaties waarbij mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt zeker gebaat zijn. Op deze manier kunnen zij werkervaring opdoen, in het werkritme komen en hebben zij de kans om weer een betaalde baan te krijgen met alle positieve gevolgen voor de toekomst. De woningcorporaties nemen hier een duidelijke voorbeeldrol. De gemeente Eindhoven is erg blij met deze positieve stappen. We gaan als gemeente dan ook graag in gesprek met bedrijven en instellingen die ook werkervaringsplaatsen willen aanbieden en op zoek zijn naar nieuw personeel. Meer informatie is te vinden op www.eindhoven.nl/ikzoekpersoneel.”

Donald Wolf

“Woonbedrijf is een maatschappelijke organisatie en wij vinden het van groot belang om mensen die moeite hebben met het participeren op de reguliere arbeidsmarkt een kans te bieden”

Eric Engelen en Frans Renders werken in opdracht van G-Cleaning met veel plezier aan de renovatie van een woning van Woonbedrijf

Eric Engelen

“Iedere dag is een verrassing”

Frans Renders

“Fijn dat ik werk heb”

PAg

iNA

21 | zom

er 2014

Tekst: Michiel de BoerFotografie: Arthur Dries

“De nieuwe locatie zal ons werk nog een niveau hoger brengen”

In 2016 zal Woonbedrijf haar nieuwe onderkomen betrekken: het nieuwe pand verrijst op de plek waar eens het Eindhovens Dagblad gevestigd was, de Wal 2. De verhuizing betekent een behoorlijke omslag voor de organisatie die nu nog op vier locaties gevestigd is. Aan het woord is René Span, als manager Financieel Management & Services bij Woonbedrijf, nauw betrokken bij de transitie.

“Al onze activiteiten concentreren op één locatie is iets dat we al heel lang willen. Want met vier locaties is het contact tussen onze medewerkers niet altijd vanzelfsprekend. Er is toch een afstand en het kost tijd om heen en weer te pendelen. Bij de verhuizing komt heel wat kijken. Naast dat we alles fysiek gaan verhuizen (en heel duurzaam maximaal hergebruiken) gaan we ook op een andere manier werken. We maakten daarvoor een eigen vertaling van de principes van Het Nieuwe Werken, onder de titel: ONS Woonbedrijf. Natuurlijk gaan we daarbij niet over één nacht ijs. Zo hebben we op onze locaties aan de Berlagelaan en Willemstraat proeftuinen ingericht waar we een aantal ontwerpprincipes uitproberen.

De veranderingen hebben een behoorlijke impact op onze dagelijkse praktijk. We gaan van bijvoorbeeld van ‘dit is mijn kast, mijn bureau, mijn PC’ naar ‘zoek een plek die

past bij de opgave’. Dat vereist een omslag in denken. ONS zal straks resulteren in een meer activiteitengerichte manier van werken met volop eigen verantwoordelijkheid. Dat zal nog efficiënter zijn. Onze medewerkers zullen gemakkelijker verbinding met elkaar kunnen aangaan en zo ons werk op een hoger niveau brengen.

De bestaande Woonbedrijf-locaties (met uitzondering van het huurpand op de Berlagelaan) willen we teruggeven aan de stad. Door de panden te herbestemmen als woonlocaties kunnen we het mes aan twee kanten laten snijden: het overschot aan kantoorlocaties in Eindhoven terugdringen en meer goede woonlocaties realiseren voor de stad. Het nieuwe gebouw gaan we natuurlijk huren, want wij vinden dat ons vermogen niet in een bedrijfslocatie moet zitten, maar beschikbaar moet zijn voor onze klanten.”

IN bEWEGING

René Span

“Het nieuwe gebouw gaan we natuurlijk HUREN, want wij vinden dat ons vermogen niet in een bedrijfslocatie moet zitten, maar beschikbaar moet zijn voor onze klanten”

PAg

iNA

22

| zo

mer

201

4MIjN EINdHOVEN

“Het draait hierniet om mij ”Woonbedrijf in gesprek met Giel Pastoor, Parktheater Eindhoven

Wie het visitekaartje van Giel Pastoor ontvangt leest daarop de functietitel beweegstrateeg. Een niet alledaagse benaming voor een directeur van een groot theater. Op de achterzijde van het kaartje staat zijn favoriete strofe uit een gedicht van Rutger Kopland*. Pastoor: “Alles is overal in beweging. Die bewegingen probeer ik hier in goede banen te leiden. Hiërarchie belemmert de creativiteit. Daarom word ik liever niet bestempeld als directeur van het Parktheater. Ik kan dit werk doen door het fijne team dat ik om mij heen heb.”

Lijk uit de kastGiel Pastoor werkt sinds 2007 voor het Eindhovense Parktheater. Al was dat bijna niet het geval: “Bij aanvang van mijn functie rolde er een flink lijk uit de kast: het theater had een schuld van twee miljoen euro. Ik had rechtsomkeert kunnen maken, maar in plaats daarvan besloot ik de uitdaging met beide handen aan te pakken. Inmiddels zijn we weer een gezonde culturele onderneming. We willen een voorbeeld zijn voor andere theaters, maar ook voor het bedrijfsleven en voor onszelf. Het kan ook anders. Het draait hier niet om mij, maar om wat er is voor degenen die na ons komen.”

Nieuwsgierigheid belonen“Onze sector staat onder druk. Het is nog maar de vraag hoe het er over tien jaar uitziet. Als wij stil staan dan redden we het sowieso niet. Maar wij hebben vóór de crisis al moeten leren omgaan met minder. We hebben in 2007 alle zeilen bij gezet om niet kopje onder te gaan. Meer dan ooit moesten we inspelen op onze bezoekers, onze avonden goed inrichten. Zo zijn we bijvoorbeeld nieuwsgierigheid gaan belonen. Met het initiatief ‘Ontroerend Goed’ koop je voor een laag tarief een kaartje voor een

voorstelling, maar je weet niet welke. En dat loopt dus als een trein! Dat vind ik stoer aan Eindhoven, die durf. Laat maar zien wat je hebt. Mensen raken. Dat willen we hier graag. Dat gaat veel verder dan een voorstelling bezoeken.”

Maakindustrie én raakindustrie“De kracht van Eindhoven is te vinden in de techniek en kennis. Maar er is nog zoveel meer. Een onderzoek van de University of Buffalo toont aan dat een persoon en in dit geval wellicht ook een stad, op haar best is als er drie soorten creativiteit excelleren: op technisch, artistiek en dagelijks vlak. Voor Eindhoven zou het goed zijn als de artistieke en dagelijkse creativiteit ook naar een nog hoger plan kunnen worden getild. Onze punt op de horizon voor 2018 is voorop te lopen in de raakindustrie. We zijn hier in Eindhoven al erg goed in de maakindustrie, met al haar patenten. Wij willen raken met alle creatieve talenten en daarmee een prachtige aanvulling op de Brainport zijn.”

Tekst: Sabine te BraakeFotografie: Arthur Dries

“Mensen raken. Dat willen we hier graag”

meeR paRtneRS aan het wooRd op wplatFoRm.nl Hans Matheeuwsen Waar is het verhaal van Eindhoven? | Peter Kentie Mijn Eindhoven zit diep in mijn DNA

“Met gemeenschapsgeld moet je zuinig omgaan”

Giel Pastoor

PAg

iNA

23 | zom

er 2014

Favoriete plek in Eindhoven

“Mijn favoriete plek in de stad ligt hier direct naast de deur: het Stadswandelpark. Ik loop er graag doorheen. Tijdens het wandelen kan ik mijn gedachten op orde brengen. Nadenken over waar ik allemaal mee bezig ben. We hebben hier fijne werkplekken, maar het is nog wel eens hectisch. Dan wandel ik er even uit. Het is rust in de drukte van de stad.”

*Giel Pastoors inspiratiebron om een beweegstrateeg te zijn:

Het dwaalt, het vloeit samen, valt uiteen, verdwijnt

En herhaalt zich, alsof er steeds weer iets

Moet worden gezocht, gevonden, verloren, gezocht

Alsof er steeds weer iets moet, iets moet zijn

Voor het verdwijnt en daarna.

Rutger Kopland uit Kunst der Fuge, 1985

meeR paRtneRS aan het wooRd op wplatFoRm.nl Hans Matheeuwsen Waar is het verhaal van Eindhoven? | Peter Kentie Mijn Eindhoven zit diep in mijn DNA

Geen hand ophouden“Het Parktheater doet het tegenwoordig goed. Zoals ik al eerder zei, wij moesten al op de kleintjes letten voordat de crisis insloeg als een bom. Met gemeenschapsgeld moet je zuinig omgaan. Ook moet je een potje hebben voor mindere tijden. De tijd van automatisch je hand ophouden als culturele instelling is gelukkig voorbij. Je krijgt er gezondere bedrijven van. Wij zijn het enige theater met een eigen innovatiefonds, thinX (theater innovatie 10.0, red.). Theatermakers kunnen dankzij het fonds hun grenzen opzoeken en verleggen. Met dit innovatiefonds richten wij ons wederom op de toekomst. Projecten, en daarmee dus mensen, krijgen de ruimte zich te ontwikkelen en leveren daarmee een bijdrage aan het theater van de toekomst.”

Onder de armoedegrensEen ander aandachtspunt voor Eindhoven is volgens Pastoor kinderen en cultuur: “Er leven in Eindhoven 4.000 kinderen onder de armoedegrens. Ik ben voorzitter van het bestuur van het Jeugdcultuurfonds Eindhoven. Dat is iets wat ik gewoon moet doen. Er is hier dus een groep kinderen die niet in aanraking komt met cultuur. Via de stichting kunnen ze toch op muziekles, een instrument krijgen en zo hun talent ontdekken. We zijn nu weer bezig met organiseren van verschillende bijeenkomsten waar we veel geld hopen in te zamelen.”

Lees verder op wplatform.nl

“Er is hier nog zoveel meer dan technieken kennis”

PAg

iNA

23 | zom

er 2014

PAg

iNA

24

| zo

mer

201

4Tekst: Sabine te BraakeFotografie: Arthur DriesbEWONER IN bEELd

Waarom koos je voor een Vestide-kamer?Tijdens de open dagen op de TU/e maakte ik al kennis met Vestide. Het leek mij niet meer dan logisch om via hen een kamer te zoeken. Alles is er goed geregeld. Ik ging bij de start van mijn studie nog niet gelijk op kamers, waardoor ik wachttijd kon opbouwen. Daardoor kon ik uiteindelijk deze kamer krijgen. We delen deze gang met zijn achten. Per twee bewoners hebben we een badkamer, de keuken en de gezamenlijke ruimte delen we met zijn allen. Ik ben actief betrokken bij de flatraad.

Wat doe je zoal voor de flatraad?Samen met een medebewoner ben ik het aanspreekpunt van de flat.

Zowel voor bewoners als voor Vestide. De bewoners kloppen eerder bij mij aan dan bij Vestide, gewoon omdat ik dichterbij ben. Aan de andere kant, als Vestide iets naar ons wil communiceren, dan gaat dat vaak via de flatraad. Als we een idee hebben om wat te doen voor de flat dan kunnen we dat indienen bij Vestide. Zij kijken dan of ze daar budget voor vrijmaken. Dat kan variëren van strooizout tot een borrel.

Raad jij het andere studenten aan om op kamers te gaan?Jazeker! Je beleeft je studententijd heel anders. Ik heb er veel van geleerd. Daarnaast is het ook makkelijker om een sociaal netwerk op te bouwen. In het huis, maar ook daarbuiten natuurlijk.

Huurder YANNiCK ToLLeNAere

WooNT Hier SiNdS 2008

SoorT WoNiNg STudeNTeNFLAT

Op kamers wonen in een studentenflat waar alles goed geregeld is. Dat kan in Eindhoven via Vestide. Dit onderdeel van Woonbedrijf is gespecialiseerd in huisvesting voor studenten en short stayers die opuitnodiging van de TU/e in Eindhoven een opleiding volgen.

kijk vooR meeR ‘bewoneRS in beeld’ in het aRChieF van wplatFoRm.nl

WijK SCHrijverSbuurT