Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e...

33
Andere Tijden in onderwijs en opvang Aan de slag met de schooldag? Jan Littink Utrecht, 23 mei 2012

Transcript of Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e...

Page 1: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Andere Tijden in onderwijs en opvang

Aan de slag met de schooldag?

Jan Littink

Utrecht, 23 mei 2012

Page 2: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

Samenwerkingspartners:

Brancheorganisatie Kinderopvang

brancheorganisatie voor ondernemers in de kinderopvang

BOinK

de Belangenvereniging van Ouders in de Kinderopvang

PO Raad

Belangenorgaan van de besturen van het Primair Onderwijs VOS/ABB

Vereniging van openbare en algemeen toegankelijke scholen

Het Kinderopvangfonds

ondersteunt initiatieven die bijdragen aan verbetering

in het aanbod van kinderopvangvoorzieningen.

Initiatiegroep Andere Tijden

Page 3: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

Even terugkijken…

2006

• Flexibilisering onderwijstijden

• Motie Van Aartsen - Bos

Page 4: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

Onderzoek Oberon: scholen en andere tijden

Bron: Monitor Andere schooltijden Factsheet mei 2011

Oberon

Page 5: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

Traditionele schooldag

Page 6: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

Het zijn andere tijden….

De ouders zijn anders……

• Toenemende arbeidsparticipatie van vrouwen (beide ouders werken): 75% van de moeders werkt. Is in beweging door beleid regering.

• Toename van alleenstaande ouders (die werken): 14% van de kinderen

• Andere dagindeling: combinatie van werken, zorgen, leren, vrijwilligerswerk

• Sterke groei gebruik kinderopvang: 80% van de kinderen naar kdv; 25 % naar bso; jaarlijkse stijging bso: 5% In 2012?

Page 7: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

Arbeidsparticipatie van vrouwen tussen 25-45 jaar

Toenemende arbeidsparticipatie

• 2003: 68 %

• 2009: 76,8 %

• 2010: 76,8 %

Bron: factsheet brancheorganisatie Kinderopvang augustus 2011

Page 8: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

Kinderopvang in aantallen

732000822000

375.000

0

200.000

400.000

600.000

800.000

1.000.000

2005 2006 2007 2008 2009 2010

totaal 0-12 jaar

dagopvang (0-4 jaar)

buitenschoolse opvang (4-12jaar)gastouderopvang (0-4 jaar)

gastouderopvang (4-12 jaar)

Page 9: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

Het zijn andere tijden….

De kinderen worden anders beïnvloed:

• andere dagindeling, andere vrije tijdsbesteding

• andere leerpatronen, invloed media etc.

• Andere familiesfeer, diversiteit in etnische achtergrond

• Andere verwachtingen van kinderen

Page 10: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

Het zijn andere tijden….

De sociale structuren zijn veranderd…

• Wegvallen traditioneel `opvoedingsnetwerk’ (familie, buurt, kerk)

• Onderwijsraad (2008: Een rijk programma voor ieder kind): school is geen solitaire voorziening meer; verbinding tussen school en kinderopvang zorgt voor stabiliteit, veiligheid en continuïteit”

Page 11: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

Schooltijden en buitenschoolse opvang:

huidige situatie

Page 12: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

Kenmerken huidige schooldag

• Versnipperde schooldag

• Verschillende `regimes’ op de dag: school, overblijf,

kinderopvang met eigen regels, aanpak, cultuur etc.

• Veel verschillende gezichten voor kinderen

• Verschillen in personeel

• Verschillen in pedagogische aanpak

Page 13: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

Knelpunten

Knelpunten in de praktijk rondom:

• Voorschoolse opvang (geringe vraag, locatie)

• Tussenschoolse opvang (terugloop vrijwilligers; kwaliteit, onrust)

• Buitenschoolse opvang (beschikbaarheid, wachtlijsten, vervoer, locaties)

• Kerntaak leerkracht in de knel

• Personele problemen

Page 14: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

Er liggen kansen……

• Kinderopvang en primair onderwijs vinden aansluiting (motie van Aartsen/ Bos)

• Partijen in het veld leren elkaar kennen, krijgen zicht op meerwaarde van samenwerkingsmogelijkheden

• Bredeschoolontwikkeling, gezamenlijke huisvesting

• Toenemende beleidsaandacht voor aanpak versnipperde schooldag (dagarrangementen, combinatiefuncties)

Basisscholen en kinderopvang vinden elkaar in het zoeken naar een aaneengesloten aanbod van onderwijs en opvang: een eigentijds dagarrangement

Page 15: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

5 gelijke dagen model

• Alle dagen even lang op school

• Alle dagen begint en eindigt de school op dezelfde tijd

• Lunch in de klas

• Directe aansluiting met de kinderopvang/ BSO

Page 16: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

5 gelijke dagen model in praktijk

• Tilburg: de Boemerang (nieuwe school) - Jan Ligthartschool

• Almere: de Droomspiegel – Europaschool

• Delden: de Toonladder

• Rotterdam: Dominicusschool (bestaand)

• Hilversum: Da Costaschool (bestaand)

Dr. H. Bavinckschool (bestaand)

• Capelle a/d IJssel: Obs West (bestaand)

• Utrecht: de Ridderhof, Hof ter Weide, Waterrijk

• Nijverdal: ‘t Heem

• Uithoorn: De Vuurvogel

• Oldenzijl: De Schutsluis

• Veldhoven: Op Dreef

• Vianen: De Rank

• Helmond: Brede basisschool Helmond-Noord

• Hoensbroek: RK Bo De Voeëgelsjtang

Variaties in begin- en eindtijd; wo. eerder uit; vr.mi vrij voor de onderbouw

Page 17: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Gezamenlijke aanpak

Schoonhoven

• Alle basisscholen (3 zuilen) gaan naar 5-gelijke-dagen-model

• 1 school per augustus2012

• De 4 andere scholen per augustus 2013

Wat ging eraan vooraf:

• Werkgroep vanuit alle scholen

• Informatie aan MR’s

• Informatie aan ouders en leerkrachten

• Samenwerking met kinderopvang

• Meer weten: mw. Cootje Heeringa, dir. De Rank [email protected] - 0182 384 789

Aan de slag met de schooldag?

Page 18: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

II. Het verlengde middagpauze of bioritme model

Page 19: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

Bioritme/ verlengde middagpauze in praktijk

• Almere: Bizziekids

• (In voorbereiding) Groningen: Vensterschool van de toekomst

• Schiedam: Het Meesterwerk

Page 20: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

Andere Tijden: III. De 7 tot 7 school/ Sterrenschool/

parapluschool/ Kindcentrum

Page 21: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

Page 22: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

III. De 7 tot 7 school/ Sterrenschool/ parapluschool/

Kindcentrum

• 52 weken open

• Eén loket voor ouders en kinderen

• Eén regisseur/ directeur

• Concentratie van voorzieningen

• Aaneengesloten programma; combinaties van binnen- en buitenschools leren

• Eenduidig pedagogisch beleid

• Combinaties van personeel

• Eén bestuurlijke model?

Voorbeelden 7 tot 7-concept:

• Schoolbesturen ‘s Hertogenbosch-Rosmalen,

• Parapluschool Ede, Sterrenschool Apeldoorn,

• Sterrenschool Zevenaar, Casaschool Pijnacker

• De School Zandvoort, Laterna Magica Amsterdam, Bikube Hoofddorp

Page 23: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

Versnipperde bekostiging

Page 24: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

Onderzoek Oberon: scholen en andere tijden

Bron: Monitor Andere schooltijden

Factsheet mei 2011

Oberon

Page 25: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

Bron: Monitor Andere schooltijden Factsheet mei 2011

Oberon

Onderzoek Oberon: scholen en andere tijden

Page 26: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

Bron: Monitor Andere schooltijden Factsheet mei 2011

Oberon

Onderzoek Oberon: scholen en andere tijden

Page 27: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

Onderzoek Boink

Bron: Rapport - Jonge ouders over schooltijden

Juni 2011

Page 28: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

Keuze voor een schooltijdenmodel

• Lokaal maatwerk: wat past bij onze school/

organisatie, wijk, leerlingen, ouders?

• Wat zijn de voor- en nadelen vanuit

perspectief van belanghebbenden?

• Wat weegt het zwaarst?

• Wat is het meest haalbaar?

• Waar willen we uiteindelijk naar toe?

Page 29: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

Andere schooltijden: realisatie

Draagvlak

- Wie gaat erover?

- Het goede gesprek met ouders

- Het goede gesprek met het team

Ondersteunende materialen Andere Tijden

- Argumentenkaart

- DVD: ouders over schooltijden

- Magazine team: Tijd voor nieuwe schooltijden

- Website: www.anderetijdeninonderwijsenopvang.nl

- Katernen: Andere tijden en de brede school Oplossingen uit de praktijk Meepraten over andere schooltijden

Page 30: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

Wat is er door IAT nog meer ontwikkeld/uitgebracht?

• Leergang: Samenwerken aan een kindcentrum

• Opgroeien doe je maar één keer door Jeannette Doornenbal;

• Magazine: Portretten van pioniers (zes duo’s) Wij

maken werk van kindcentra

• Audiovisual “De toekomst uitvinden” door Anne

Peetoom;

• Slim personeelsbeleid: uitgave in de serie

Praktische Adviezen. Door Maria Jongsma en Hennie Groothaar

Page 31: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

De IAT is ook betrokken bij….

De Kopgroep wethouders

• wethouders van 32 gemeenten komen met enige

regelmaat bij elkaar om het onderwerp

‘Kindcentrum’ te bespreken

o.a.: bezoeken aan voorbeelden in de verschillende provincies

VNG is betrokken

Page 32: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

Wilt u informatie of contact met de initiatiefgroep

‘Andere Tijden in onderwijs en opvang’,

bel of email dan naar:

Anki Duin, projectleider:

T 06 – 5393 2036

E [email protected]

Jan Littink, Leeuwendaal VOSABB

T 06 -1292 8581

E [email protected]

Page 33: Andere Tijden in onderwijs en opvang - swphost.compdf.swphost.com/8e Bredeschool/DS_1._Jan_Littink.pdfHet zijn andere tijden…. De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen

Aan de slag met de schooldag?

Vervolgactiviteiten

Vervolgactiviteiten Initiatiegroep 2012 - 2013:

• Website

• Helpdesk

• Nieuwsbrief

• Leergang ‘Samenwerken aan een kindcentrum

• Masterclass, o.a. 5-gelijke-dagen-model