Alternatieve Niveau 1

Keuzecursussengids

Periode 4

UTRECHT, Februari 2016

Gemaakt door de Onderwijscommissie van de Utrechtse Biologen Vereniging

1

2

Voordat je begint met lezen… Deze alternatieve studiegids is anders dan de reguliere studiegids van het departement Biologie. De

informatie in deze gids is afgestemd op die in de reguliere, maar het kan gebeuren dat ze minder up

to date is. Kijk dus vooral ook naar de reguliere studiegids op de site van de Universiteit. De directe

link er naartoe is als volgt:

http://www.uu.nl/faculty/science/nl/informatievoorstudenten/bachelor/studenten/opleidingen/biol

ogie/studiepunt/naslag/studiegids/Pages/default.aspx

Wil je meer weten over de veranderingen in het onderwijsmodel van de komende jaren, kijk dan op:

www.uu.nl/studenten/onderwijsmodel

3

Voorwoord/Toelichting

Beste eerstejaarsstudent Biologie,

Voor je ligt de alternatieve studiegids voor niveau 1 keuzecursussen. Deze gids is

samengesteld omdat jullie weer een cursus moeten kiezen voor periode 4. Deze vrijheid kan

natuurlijk erg leuk zijn maar brengt ook keuzes met zich mee. Deze gids biedt jullie hopelijk

een helpende hand bij het kiezen van je keuzevakken in je eerste jaar.

In principe lijkt deze gids best veel op de reguliere studiegids van het departement: over elke

cursus staat een stukje tekst waarin beschreven wordt wat deze cursus precies inhoudt. Er

zijn echter twee grote verschillen met de reguliere studiegids. Ten eerste zijn de stukjes in

deze gids enkel de keuzecursussen uit periode 3 en 4 en is het dus geen compleet overzicht

van alle vakken uit het eerste jaar. Ten tweede zijn de stukjes geschreven door studenten.

Deze studenten hebben het vak vorig jaar gevolgd en delen op deze manier hun ervaringen

met jullie. Zij beschrijven het verloop van de cursus, de onderwerpen die aan bod komen en

geven bijvoorbeeld aan hoe zwaar zij het vonden om de desbetreffende cursus te volgen. Dit

is natuurlijk wel de mening van één enkele student, maar het geeft je in ieder geval een

beeld van hoe de cursus in elkaar zit. Dit kan je helpen bij je beslissing.

Volg jij komende periode een eerstejaars keuzecursus bij Biologie? Of volg je een

keuzecursus bij een andere studie waar meer biologen over zouden moeten horen? En wil jij

helpen met het compleet maken van deze gids door een stukje schrijven? Laat het ons

weten! Stuur een mailtje naar vicevoorzitter@ubv.info met daarin het vak waarover jij een

stukje zou willen schrijven. Je kunt natuurlijk ook altijd iemand van ons aanspreken!

Heel veel succes met het maken van je keuze en veel plezier bij het volgen van je cursussen!

De Onderwijscommissie van de UBV,

Brigit van Brenk, Denise Groeneweg, Marloes Leeflang, Emma van Deelen, Iris Hameleers,

Elena Wentzel, Astrid Odé, Matyas Bittenbinder, Ruben Vleesschouwe en Mark

Bouwmeester.

4

Inhoudsopgave

Voorwoord/Toelichting 2

Inhoudsopgave Error! Bookmark not defined.

Blokjesrooster 5

Informatie studiepaden 7

Slagingseisen 9

Periode 4 - timeslot A + D - 10

- Niveau 1- 10 Ecologie (B-B1ECO13) 10 - Niveau 2- 11 De cel (B-B1BIOT09) 11 Neurobiologie (B-B2NEUR10) 12

Cursussen buiten Biologie 13

Dankwoord 14

5

Blokjesrooster

6

De Onderwijscommissie van de UBV (OcUBV)

De onderwijscommissie van de UBV is de commissie die service op onderwijsgebied levert aan alle

Utrechtse biologiestudenten. De commissie heeft ook jou een heleboel te bieden! Aan wat voor

services kun je zoal denken?

- Tentamenbundel voor eerstejaars

- Tentamenbank op internet

- Alternatieve studiegidsen

- Alternatieve mastergids

- Stagebank

- Studie-informatie

De producten van de OcUBV kun je vinden op de website van de UBV: www.ubv.info onder het kopje

onderwijs. Ook over de commissie zelf staat informatie op de website. Klik hiervoor vanaf de

hoofdpagina door naar het kopje commissies.

Voor meer algemene informatie en nieuws op onderwijsgebied kun je ook altijd een email sturen

naar vicevoorzitter@ubv.info of bellen naar de UBV-kamer (030-2536741). Natuurlijk kun je ook een

onderwijscommissie- of UBV-bestuurslid aanspreken, vragen staat vrij!

Zin om te helpen met het maken van deze gids?

Wil je in een commissie, maar er niet al te veel tijd aan kwijt zijn?

Kom de OcUBV versterken!

Hoe? Zoals hierboven: mail/bel/spreek iemand aan

NB: Ben jij op zoek naar een gezellige commissie die niet te veel tijd kost maar wel belangrijk werk

verzet? Kom ons dan versterken! Stuur een mailtje naar vicevoorzitter@ubv.info en wie weet zien wij

jou op de volgende vergadering!

NB 2: Wil je een bijdrage leveren aan de tentamenbank? Vraag je docent of je het tentamen mee

mag nemen voor de tentamenbank en geef het aan de vicevoorzitter van de UBV. Hier heeft

iedereen profijt van!

7

Informatie studiepaden

8

Bron: “Studiegids 2015-16 niveau 1, 2 en 3 – versie 8 november”

9

Slagingseisen

Doordat er zoveel keuze is de aankomende jaren, moet je goed opletten dat je na 3 jaar hard

studeren wel aan de goede eisen doet. Het beste is nu al op te letten en genoeg niveau 3 vakken in te

plannen.

10

Periode 4 - timeslot A + D -

- Niveau 1-

Ecologie (B-B1ECO13)

De cursus werd vorig jaar in de laatste periode gegeven. Deze cursus bestaat eigenlijk uit

twee delen. In het eerste deel krijg je vooral les van Mariet Hefting en in het tweede deel

van Feike Schieffing. In het eerste deel komen verschillende ecologische processen aan bod.

Er wordt er ingegaan op de problematiek rond de Oostvaardersplassen, maar ook andere

ecologische problemen worden aan de kaak gesteld. Mariet is een zeer aardige vrouw die de

stof duidelijk uitlegt. Ze geeft interactieve colleges waarin veel aan de studenten wordt

gevraagd. In het tweede deel wordt er dieper in gegaan op de wiskundige kant van de

ecologie. Dit gedeelte lijkt veel op het vak Systeembiologie maar omdat het door Feike goed

en vaak herhaald wordt, is het makkelijk om deze stof erin te krijgen. Het is absoluut geen

hoogstaande wiskunde, het gaat er meer om dat je de manier van werken snapt dan dat je

echt de wiskundige achtergrond ervan weet. Feike is een fijne docent die altijd open staat

om onduidelijkheden nog heel vaak aan je uit te leggen.

Het leukste onderdeel aan deze cursus is dat je een dag op veldwerk gaat in de

Oostvaardersplassen. Dit is een natuurgebied in Nederland, waar verschillende ecologische

meningen over zijn. ’s Ochtends krijg je van Staatsbosbeheer een rondleiding door de OVP

waar je in real life naar bijvoorbeeld Zeearenden, Heckrunderen en wilde paarden kunt

kijken. ’s Middags wordt je aan het werk gezet voor Staatsbosbeheer. Je gaat de vraatschade

aan de bomen opmeten en analyseren. Deze gegevens zijn van groot belang voor

Staatsbosbeheer en de opdracht wordt dus ook serieus aangepakt. Voor de beoordeling

schrijf je een essay waarbij het noodzakelijk is om je praktische kennis over de OVP is om te

koppelen aan de theorie uit de cursus.

Je werkt de gehele periode met een heel handige reader. Wanneer je de werkcolleges actief

meedoet en herhaalt, zijn de tentamens goed te maken. Ook het oefenen met

oefententamens is zeker een aanrader voor de tentamens, de vragen zijn vaak vergelijkbaar.

Ecologie is een van de leukste vakken die ik in mijn eerste jaar gevolgd heb en ik zal het dan

zeker aanraden, ook als het niet helemaal de richting is die je op wilt. Zelf was ik van tevoren

een beetje sceptisch over ecologie, maar achteraf bleek het tegendeel bewezen te zijn.

Aangezien een deel van het basisblok ecologie dit jaar al wordt gegeven bij de cursus plantenbiologie en

ecologie zal te theorie enigszins veranderen. De verschillende thema’s die behandeld zullen worden zijn te

vinden in de reguliere studiegids. Het grote verschil met vorig jaar is dat de OVP nu nog meer centraal komen te

staan en ook de duur van het veldwerk verlengd zal worden naar tenminste 2 dagen. Het hele ecosysteem zal

bestudeerd worden, van microbiële bodemprocessen tot de effecten van de introductie van carnivoren. Zowel

de fundamentele processen als de publieke opinie worden onder de loep genomen. Hierbij zal gebruik worden

gemaakt van de film ‘De nieuwe wildernis’ en wordt tevens gekeken naar werkelijke data die verzameld zijn

door onderzoekers in het gebied. Ecologie en populatiedynamica zullen in deze cursus meer worden

geïntegreerd dan voorheen het geval was. Dit vak heb je nodig wanneer je een studiepad wilt volgen in de

richting van ecology and nature conservation.

11

- Niveau 2-

De cel (B-B1BIOT09)

Naast het volgen van de bovenstaande niveau 1 cursussen is het mogelijk om in de vierde periode de niveau 2 cursus ‘De cel’ te volgen. Deze pittige cursus bouwt voort op de cursus ‘Moleculaire biologie’ uit periode 1 en is belangrijk voor het studiepad moleculaire en cellulaire biologie. Aan de hand van het boek Molecular biology of the Cell komen verschillende cellulaire processen aan bod. Onder andere het concept van DNA naar eiwit komt weer langs en ook chromosoomstructuur, DNA-replicatie, controle gen expressie, eiwit transport, cytoskelet en celorganellen worden met meer diepgang behandeld. De cursus wordt twee keer per jaar gegeven, in de eerste en de vierde periode. Het volgen van deze cursus in je eerste jaar wordt enkel aangeraden wanneer je geen moeite hebt gehad met reeds gevolgde niveau 1 cursussen en wanneer er geen enkel risico bestaat om je BSA niet te halen, want het is, zoals gezegd, een behoorlijk pittige cursus. Daarnaast is het belangrijk dat je het vak ‘Moleculaire biologie’ uit de eerste periode hebt gehaald, bij voorkeur met een hoog cijfer. Dit is namelijk een ingangseis van de cursus.

Voor meer informatie over deze cursus kun je zowel de reguliere als de alternatieve

studiegids voor niveau 2 en 3 cursussen raadplegen. Of natuurlijk ouderejaars biologen om

raad vragen!

12

Neurobiologie (B-B2NEUR10)

De cursus neurobiologie is opgedeeld in twee delen. Het eerste gedeelte over neuronen en signalering wordt gegeven door Esther de Graaff, Corette Wierenga en Casper Hoogenraad. Het tweede gedeelte over sensorische circuits wordt gegeven door Maartje Venneman en Alex Heimel. Alle docenten leggen duidelijk de stof uit en laten weten wat er van je verwacht wordt. In de cursus wordt eerst ingegaan hoe zenuwcellen functioneren via ionkanalen. De functie en werking van synapsen wordt hierin uitvoerig behandelt. De anatomie en de ontwikkeling van het humane zenuwstelsel en het brein wordt uitgelegd, waarna de sensorische functies van het brein behandelt worden. Dit vormt het tweede gedeelte van de cursus. De hersenen in het algemeen, het visuele systeem, motor controle, het geheugen, slaap en emotie komen in dit deel van de cursus aan bod. De cursus maakt gebruik van hoorcolleges (die worden opgenomen), werkcolleges, COO’s en computerpractica. De afwisseling van deze werkvormen maakt dat je op verschillende manieren met de stof bezig bent. Persoonlijk vond ik dit prettig, omdat het toch best een pittige cursus is. De computerpractica vond ik helaas niet erg leuk, maar wel leerzaam. Als aanvulling op de college het je het boek Neuroscience. Hierin is de gebruikte collegestof duidelijk uitgelegd en kun je veel aanvullende informatie vinden. Tijdens de cursus schrijf je ook een check de facts opdracht. Hierin controleer je of een algemeen bestaand idee, bijvoorbeeld of homoseksualiteit een keuze is, en onderbouw je deze aan de hand van neurobiologische onderzoeken in ongeveer 100 woorden. Je bent hierin vrij om te kiezen voor het onderwerp wat jou interessant lijkt. Wat ik erg waardeerde, omdat je hiermee je eigen interesses kunt uitwerken. Deze opdracht telt voor 10% mee in je eindcijfer. Neurobiologie is een pittige cursus met een grote hoeveelheid stof. Je hebt drie keer per

week college waardoor je vaak en veel met de stof bezig bent en moet zijn. De tentamens

zijn goed te doen, als je de stof bijgehouden hebt. Heb je dit niet gedaan zijn ze erg moeilijk.

Ik vond het een leuke, interessante en leerzame cursus. Zeker aan te raden!

13

Cursussen buiten Biologie

Naast alle leuke vakken bij Biologie is het ook mogelijk om je profileringsruimte te vullen met vakken die door andere studies worden aangeboden. Al deze vakken zijn te vinden in Osiris of in de studiegidsen van de verschillende opleidingen. Tijdens je Bachelor kun je maximaal 45 van het totale aantal studiepunten buiten Biologie in Utrecht volgen. Deze profileringsruimte kun je vrijwel geheel naar eigen keuze invullen. De mogelijkheden zijn oneindig en de deuren van de Universiteit staan wagenwijd voor je open! Ook in je eerste jaar is het al mogelijk om één of twee keuzevakken te volgen bij een andere studie. Alle mogelijke keuzevakken zijn te vinden in Osiris. Hier staan alle cursussen van alle verschillende studies voor periode 4. Wanneer je hulp nodig hebt kun je hier altijd naar vragen! Gewoon aan je studiegenootjes of natuurlijk tijdens de eerstejaars keuzevakkenborrel! Ook kan je tijdens je eerste jaar ‘Biologie in het werkveld’ cursussen volgen. In de lente zijn er wel 4 keuzes: flora, vogels, bijen en herpetologie. Bij deze avondcursussen leer je niet alleen meer over specifieke diersoorten, maar krijg je ook praktijkles in bijvoorbeeld de Botantische Tuinen. De inschrijvingen voor deze cursussen zijn op dinsdag 8 maart 2016. Denk van tevoren wel even goed na wat je precies met je profileringsruimte wilt. Deze ruimte heb je namelijk ook nodig wanneer je in je Bachelor naar het buitenland wilt, een minor wilt volgen of later nog bedenkt dat je graag bepaalde cursussen in een andere richting wilt volgen. Daarnaast moet je rekening mee houden met de inschrijfperiode, deze is voor elke studie anders. Ook de ingangseisen en het niveau van het vak dat je wilt gaan volgen kunnen sterk verschillen. Check dus altijd goed de reguliere studiegids van de desbetreffende studie voor de toelatingseisen en om na te gaan of de cursus daadwerkelijk gegeven wordt.

14

Dankwoord

De Onderwijscommissie wil de volgende personen hartelijk bedanken voor hun bijdrage aan het tot stand komen van deze gids: Jeroen Nielen

Tom Roth

Hannah Löwenhardt

Joep Wijnhoven

En natuurlijk alle coördinatoren van de eerstejaars keuzevakken die hun bijdrage hebben geleverd!

Bedankt!