gekke dingen tegen mensen. Ik commandeerde deverpleegkundigen en was soms zomaar onaardigtegen mijn familie, terwijl dat helemaal niet bij mepaste. Ik weet overigens heel weinig van die eersteperiode. Later heb ik begrepen dat dat gekkegedrag waarschijnlijk door die schedelbasisfractuuris veroorzaakt. Overigens is het meeste over dieeerste periode mij naderhand verteld door ver-pleegkundigen en mijn familie. Zelf weet ik er nietveel meer van.

U heeft uw zoontje nooit meer gezien?Nee. Dat is natuurlijk heel verdrietig. Ik vroegsteeds naar Robbie en mijn familie bleef maar zeggen dat hij in het Sophia Kinderziekenhuis lag.Ook hadden ze zijn fotootje uit mijn portemonneegehaald. Ik kreeg wel door dat er iets aan de handwas, dat er iets niet klopte. Mijn familie durfde hetmij niet te vertellen, zij hadden het gevoel dat ikdat, naast mijn amputatie, niet zou kunnen verwer-ken. Toen ik pas thuis was, ging ik echt op zoeknaar Robbie. Ik kamde het hele huis uit. Ik kongewoon niet geloven dat hij er niet meer was. Ik had zijn begrafenis natuurlijk ook niet meegemaakt.

Uw been is direct geamputeerd?In eerste instantie hebben ze geprobeerd mijn beente redden, maar uiteindelijk stierf het af. Toen mijnbeen eenmaal geamputeerd was, kwam ik ook eenbeetje meer op de wereld: ik kon weer normalerdenken en reageren. De doktoren hadden me trou-wens verteld dat ik na de amputatie alles weer zoukunnen doen: schaatsen, fietsen en dansen. Datbleek natuurlijk helemaal niet te kloppen.Ik durfde in dat ziekenhuis, na de amputatie eigen-lijk niet zo veel meer te vragen. Ik had zoveel gekke

16

Tini is een vrolijke vrouw. Zij straalt optimisme enlevenslust uit. Ik heb met haar afgesproken in haarseniorenwoning in Rotterdam. Ze zet koffie en laatondertussen zien hoe moeilijk ze loopt, na eenheupoperatie, inmiddels een jaar geleden. Ze zalme vandaag vertellen over haar ongeluk, nu alweer45 jaar geleden.

U heeft een ongeluk gehad, lang geleden?Ja, het was 13 september 1969, die datum vergeet iknatuurlijk nooit meer. Ik was 29 jaar, getrouwd enhad een zoontje, Robbie van 5 jaar. In het weekendgingen we altijd met ons zoontje naar mijn ouders,omdat we daar konden douchen. Robbie hadden we dit keer vrijdagavond achtergelaten, hij wildeblijven logeren bij opa en oma. De dag erna, diebewuste zaterdag, haalde ik hem op. De dag starttezonnig. Ik wist toen nog niet hoe zwart die dag zoueindigen. Ik had net een paar weken een brommer-tje dat ik had gekregen van mijn vader, in ruil voormijn fiets. Robbie zette ik achterop en zo starttenwe de rit terug naar huis. Toen ik bijna thuis wasraakte ik betrokken bij een verkeersongeluk. Vol-gens omstanders was het ongeluk niet mijn schuld,ik had goed gekeken, maar botste alsnog frontaaltegen een auto met daarin voetbalfans, die de wegaan het zoeken waren. Het was een heel heftigongeval.

U raakte ernstig gewond?Ja, ik raakte in coma en kwam terecht in het Dijkzigtziekenhuis. Robbie overleed ter plekke. Ik had eenschedelbasisfractuur, was verlamd aan een kant enhad ook nog een heup- en bekkenfractuur. In datziekenhuis gedroeg ik me heel vreemd, heb ik latervan de verpleegkundigen begrepen. Ik zei de meest

Als je altijd zo mobieis dit wel even slikken

Foto

: Jaa

p de

Boe

r

INTERVIEW !

Tini Zeeven (75) was 29 jaar toen ze haar been verloor door een verkeersongeluk. Ze botste met

haar brommer frontaal op een auto en verloor, naast haar been, ook haar zoontje van vijf jaar,

dat achterop de brommer zat.

K&K nr. 5_KMK 25-02-15 11:08 Pagina 16

17

biel bent geweest,ken

‘Overdag durfde ik eerst

de straat niet op.’

K&K nr. 5_KMK 25-02-15 11:09 Pagina 17

18

Paspoort

Wie: Tini Zeeven.

Leeftijd: 75 jaar.

Wat: Heeft een been-

amputatie onder de

knie, na een ongeval

met haar brommer; is

moeder van twee

zoons: Robbie en Dino.

Woont: Op een mooie

plek in Rotterdam,

in een senioren-

appartement.

Motto: Accepteer wat

je niet kunt veranderen

en blijf positief!

‘Die vrijheid

wil ik wel

weer proeven.’

dingen gezegd in die begintijd. Dus toen ik na deamputatie fantoompijn had, durfde ik dat niet tezeggen. Wie heeft er nou pijn in een lichaamsdeeldat er niet meer is? Ik wist zeker dat ze me dan echtvoor gek zouden verklaren. Uiteindelijk heb ik hetde verpleegkundigen wel verteld. Zij moesten ernatuurlijk smakelijk om lachen.

Op welke hoogte is uw been geamputeerd?Mijn been is uiteindelijk onder de knie geampu-teerd. Daarna volgde de revalidatie. Ik woonde twee hoog, mijn man werkte en ik moest revalide-ren. Alles bij elkaar was het een heel gedoe, in diebeginperiode. Ik revalideerde in het Dijkzigt. Daarkreeg ik ook mijn eerste prothese: een houten ding.Ik noem het een ding omdat ik het een vreselijklelijk been vond.

Hoe was dat voor zo’n jonge vrouw?Dat ik verder moest leven met zo’n lelijke prothesevond ik verschrikkelijk. Ik vond het zo gênant alle-maal. Dus heb ik een afspraak gemaakt met het ziekenfonds. Daar stond een heel aardige vrouw me te woord, die wel erkende dat de prothese nietmoeders mooiste was. Zij ging dus in mijn gedach-tegang mee en zei me dat ik inderdaad te jong wasom met zo’n lelijke prothese te lopen. Ik werd door-verwezen naar een orthopedische instrumentmake-rij in Duitsland, de firma Rothemund. Ik ben daar 20 jaar elk keer heen gegaan als ik een nieuwe pro-these moest. Een keer inde maand had de firmaook een spreekuur inRotterdam trouwens.

Hoe pakte u uw levenweer op?Ik heb een heel lievefamilie die me er door-heen gesleurd heeft.Als ik thuiskwam na derevalidatie, waren mijnzus en schoonzus altijdbij mij thuis. Ze zorgdenervoor dat ik niet alleenwas. Mijn man en ik zijnvrij snel na het ongelukverhuisd naar een huisop de begane grond; datmaakte alles ook weleen stuk makkelijker, oppraktisch gebied. Na driejaar werd onze tweedezoon geboren: Dino. Ikdeed eigenlijk van allesin die tijd, ook in hethuishouden. Alleen fietsen, dat is me nooit

gelukt, dat vond ik te eng. Ik had het wel geleerd tij-dens mijn revalidatie, maar thuis lukte het me niet. Ik heb gelukkig altijd heel goed kunnen lopen. Somsging ik met mijn vriendinnen, zus of schoonzus metde trein naar een stad en dan liepen we van het station naar het centrum. Natuurlijk moest ik wel wat vaker uitrusten dan mijn vriendinnen. Dat ik dat allemaal kon, kan ik me nu soms niet goed meer voorstellen.

Durfde u alles?Nou, ik ben best ijdel hoor, dus met die gekke pro-these durfde ik die eerste periode overdag niet eens de straat op. Mijn zus of mijn moeder ging dan ’s avonds met me mee. Die hebben heel wat kougeleden in die begintijd. Ik wilde gewoon geen men-sen tegenkomen die me naar mijn overleden zoontjezouden vragen. En ik wilde ook niet dat mensen mezo moeilijk zagen lopen. Als ik in de zomer wondjeshad aan mijn stomp, dan ging ik ook niet zonder pro-these naar buiten. Cor Jongenengel, mijn instrument-maker, die zelf ook een prothese heeft, zei me wel-eens dat mensen maar heel even naar je kijken endat je er dan ‘door bent’, dat het je dan niets meerdoet. Maar zo werkt het bij mij niet. Zo heb ik ooknooit gezwommen met mijn zoontje. Dat durfde ikniet: mezelf vertonen zonder been in een zwembad.

U schaamde zich voor uw lijf?Ja, ik denk dat ik te ijdel was. Gek hè, dat die

schaamte zo erg was. Zelfsin een rok vond ik mezelfniet mooi. Toen ik beter ginglopen en lange broeken gingdragen, durfde ik ook weeroverdag naar buiten.

U hebt daarna heel veeljaren goed gefunctioneerd?Ja hoor. Mijn man deed ookaltijd veel met onze tweedezoon Dino. Hij ging met hemzwemmen en fietsen, die dingen liet ik graag aan hemover. Eigenlijk kan ik wel zeggen dat ik tot 2012 altijdgoed heb kunnen lopen.Moet je nagaan, dat is tochzo’n 42 jaar. Wat een bofkontben ik dan geweest! Natuur-lijk gebruikte ik de laatstejaren iets vaker een stok enkreeg ik een rollator, maar aldie jaren daarvoor had ik nietveel te klagen.Vanaf 2012 ging ik steedsmeer met mijn stok lopen enhaalde ik mijn rollator uit de

Foto

: Jaa

p de

Boe

r

K&K nr. 5_KMK 25-02-15 11:09 Pagina 18

kast. Ik was in eerste instantienatuurlijk ook weer veel te ijdel omdie dingen te gebruiken. Toch heb ikhet op een gegeven moment gedaan.Ik wilde gewoon de deur uit. Met mijnvriendin sprak ik dan af op het Zuid-plein. De rollator ging mee en metVervoer op maat kwam ik overal. Ikheb inmiddels ook een scootmobiel,maar dat vind ik nog een moeilijk tehanteren ding, vooral in winkelcentra.Ik denk dat ik toch ook best bang ben,omdat de scootmobiel me misschienonbewust aan mijn brommer doetdenken.

U loopt nu erg moeizaam, klopt dat?Ja, ik ben vorig jaar aan mijn heupgeopereerd. Mijn heup bleek helemaalversleten aan de kant van de pro-these; dat had ook te maken met deheupfractuur van toen. Mijn behande-lend arts vond het wel spannend ommij een nieuwe heup te geven, omdatik natuurlijk mijn been mis aan diekant. Hij heeft eerst met verschillendeandere artsen overlegd, voordat hijopereerde. Ik heb voor die nieuweheup zeven dagen in het Maasstad ziekenhuis gelegen. Daarna heb ik nog vijf maanden in een zorghotelgewoond. Ik mocht helemaal nietsdoen, alleen in mijn rolstoel zitten.Mensen hier in de flat krijgen somsook een nieuwe heup en zijn dan naeen paar weken weer op de been. Ookmensen die in het zorghotel verblevengingen veel sneller naar huis dan ik.Dat maakte me weleens een kleinbeetje verdrietig. Als je altijd zo mobielgeweest bent, is dit wel even slikkenhoor: niet zomaar even een paar stap-pen kunnen zetten en niet zomaar naarbuiten kunnen.

Is dit een tijdelijke situatie?Nou dat hoop ik wel, maar zo ziet heter niet uit. Op dit moment kan ik nogsteeds niet ‘los’ lopen. Op de een of andere manierlukt me dat niet meer. Volgens de fysiotherapeutkomt dit ook helemaal niet meer goed. Dat vind ikwel erg hoor, want ik wil zo graag weer gewoon naarbuiten kunnen, met de tram ergens heen. Gewoonweer even lekker met mijn vriendin op stap. Sindsvorige week zaterdag ben ik bijvoorbeeld niet meernaar buiten geweest, dat is toch gek hé? Die vrij-heid wil ik wel weer voelen. Maar ik zal misschienwel moeten accepteren dat het niet anders kan.

Kunt u dat zomaar accepteren?Ik zal wel moeten. Als het niet anders kan, dan helpik mezelf er niet mee om me er tegen te verzetten.Van nature ben ik een positief mens. Ik heb best welveel pech gehad in mijn leven, maar ben er geenchagrijnig mens van geworden. Gelukkig niet. Hetzal wel in mijn genen zitten. Mijn moeder zei altijd:“Tini is lachend geboren.” En dat klopt.

19

CAROLINE VAN DEN KOMMER

Foto

: Jaa

p de

Boe

r

K&K nr. 5_KMK 25-02-15 11:09 Pagina 19