Alleen maar Tokkies?

Alleen maar Tokkies?

Over de aanhang van rechts-populisten

Chris Aalberts

Glynx www.chrisaalberts.nl

PVV

Wie ben ik?

• Onderzoeker en docent politieke communicatie

Boeken • Veel gekwetter, weinig wol (2011) • U draait en u bent niet eerlijk (2010) • Altijd ver weg? (2008) • Aantrekkelijke politiek? (2006)

www.chrisaalberts.nl Glynx

PVV

In Nederland…

En allerlei lokale varianten…


PVV

En elders…

• En hun beroemde voorgangers…


PVV

Rechts-populisme

Grote onderlinge verschillen, maar… • Populisten zijn populairder dan ooit (?) • Populisten claimen namens het volk te spreken • Populisten claimen echte oplossingen te hebben

Drie fundamentele problemen • Is het land nog wel regeerbaar? • Wie maken deel uit van het volk? • Bestaan er wel oplossingen?


PVV

Vijf verklaringen

Waar komt deze aanhang vandaan? • Standpunten • Verliezers • Leiders • Protest • Kennis


PVV

Standpunten

Burgers zijn het er gewoon mee eens • Standpunten over de multiculturele samenleving • Standpunten over harder straffen • Autoritaire onderklasse

• Geldt zeker niet voor alle standpunten • Burgers kennen niet alle standpunten • En vinden niet al deze standpunten belangrijk


PVV

Verliezers

Specifieke groep aanhangers • Verliezers van de moderniteit • Burgers met meeste last van globalisering • Burgers die terug verlangen naar vroeger

• Geldt zeker niet voor alle aanhangers • Vlaams Belang is groot in blanke gemeenten • Suggereert ten onrechte laag opgeleide achterban


PVV

Leiders

Burgers vallen voor charisma • Burgers willen graag sterke leiders • Populisten hebben enorme verbale kwaliteiten • Populisten zijn aansprekender dan concurrenten

• Geldt zeker niet voor alle populisten • Cirkelredenering zonder verklaring • Vinden aanhangers Wilders echt charismatisch?


PVV

Protest

Burgers protesteren • Burgers zijn cynisch geworden over de politiek • Politici houden zich niet aan hun beloften • Maatregelen waar geen draagvlak voor bestaat

• Geldt zeker niet voor alle aanhangers • Waarom kiezen deze burgers juist voor deze partijen? • Aanhangers weten dat PVV ook kan teleurstellen


PVV

Kennis

Burgers begrijpen de politiek nauwelijks • Burgers kennen politieke mores niet • Weinig aandacht voor uitvoerbaarheid van beleid • Onvoldoende aandacht voor burgerschapsvorming

• Geldt zeker voor een deel van de aanhang • Maar suggereert ten onrechte ‘domheid’ • We kunnen iedereen gebrek aan kennis verwijten


PVV

Onderzoek

• Incomplete verklaringen

Wat is er nodig? • Leren begrijpen wat hun aanhangers drijft • Open gesprekken over politiek • Onafgerond onderzoek naar PVV-aanhangers • Vijf citaten


PVV


Maar natuurlijk, Wilders is wel heel extreem, maar ik heb, toen ik moest stemmen heb ik alle programma’s, zo noem je dat geloof ik,

van alle partijen doorgelezen. Ik heb me daar goed in verdiept, want ik vind daar moet je goed in verdiept zijn, je kan niet

zomaar ergens op stemmen.

PVV


Ik denk dat Wilders echt en paar fouten heeft gemaakt met populistische uitspraken, zoals de kopvoddentaks en, wat had-ie nou nog

meer gezegd? Ook weer zoiets dergelijks. Dat soort uitspraken vind ik dom, want ja, dat zijn

te harde uitspraken om zo maar in het openbaar te doen en zeker in de politiek

vind ik dat niet slim.

PVV


Op zich de ideeën waar ze mee komen kan ik me wel in vinden. Maar of ze ze echt waar moeten maken, daar zou ik inderdaad gewoon echt in

moeten zien hoe ze dat aan willen pakken, daar zou ik me meer voor in moeten lezen. Dat zal ik na moeten kijken. Kijk, ze kunnen wel iets roepen,

maar hoe ga je dat doen dan, je wilt gaan bezuinigen, maar hoe? Dus je kan het wel roepen,

maar je moet het ook waar kunnen maken.

PVV


Een gast die zegt altijd van ja, ik vind dat jij als hoogopgeleide niet op de PVV mag stemmen. Het is

natuurlijk waar dat heel veel Tokkies op de PVV stemmen.

PVV


Niet alle moslims zijn slecht, niet de hele islam is achterlijk, of wat-ie ook zegt.

Natuurlijk zijn er wel bij die problemen veroorzaken, maar die zijn er bij

Nederlanders ook. Dus dat vind ik niet echt een argument om alle moslims af te

schieten, zeg maar.

PVV

Enkele observaties…

PVV-stemmers… • stemmen niet zomaar ergens op • zijn het inhoudelijk ook niet altijd eens • weten niet of het realiseerbaar is • identificeren zich niet per se met de PVV • hebben een weinig traditionele blik op politiek

Misschien zijn ze eigenlijk heel ‘gewoon’


PVV

Lichte gemeenschap

• Duidelijkheid wordt verreweg meest gewaardeerd • Steun is deels inhoudelijk, maar de twijfel blijft • Overstappen naar concurrent blijft een optie • Maar het kan ook andersom: zweven richting PVV

• Moeilijk om 100% met de PVV te identificeren • Niet altijd geaccepteerd in sociale omgeving • Sociaal stigma om bij aanhang te horen


PVV

En de SP?

• Populisme is een ‘dunne ideologie’ • Populisme kan ook links en rechts zijn • PVV-aanhang soms ook afkomstig van SP… • En andersom

• Wat moeten we daarvan denken?


PVV

Alleen maar Tokkies?

News & Politics

Transcript of Alleen maar Tokkies?