Algemene voorlichting prostaatkanker

16

Click here to load reader

description

Basiskennis over de diagnose en behandeling van prostaatkanker voor patiënten en geïnteresseerde leken. Gebruikt voor voorlichtingsavond op 28 oktober (Spaarne Ziekenhuis & Adamas inloophuis).

Transcript of Algemene voorlichting prostaatkanker

Page 1: Algemene voorlichting prostaatkanker

Prostaatcarcinoomnieuwe ontwikkelingen

Page 2: Algemene voorlichting prostaatkanker

Wat is kanker?

• K

• Ongrijpbaar

• Bedreigend

• Geniepig

• Angst!

Page 3: Algemene voorlichting prostaatkanker

de prostaat

blaas

prostaat

plasbuis

bekkenbodem

Page 4: Algemene voorlichting prostaatkanker

Prostaatkanker

• Meest voorkomende vorm van kanker bij mannen

• Komt vooral voor bij oudere mannen

• Groeit meestal langzaam

• Geeft meestal pas laat klachten

• Veel mannen overlijden MET, maar niet AAN prostaatkanker

Page 5: Algemene voorlichting prostaatkanker

Onderzoek van de prostaat

• Rectaal onderzoek (voelen naar de prostaat)

• Laboratorium onderzoek

• PSA

• PCA-3

• Afbeeldend onderzoek

• Prostaat echo (evt. met punctie)

• MRI-scan (evt. met punctie)

Page 6: Algemene voorlichting prostaatkanker

Diagnose

• Diagnose op de weefselstukjes (biopten)

Page 7: Algemene voorlichting prostaatkanker

Hoe uitgebreid is het proces?

• Rectaal onderzoek / prostaat echo

• PSA

• Agressiviteit van de kanker cellen

• Vaak is geen verder onderzoek nodig

• Op indicatie:

• MRI-scan

• Botscan

• Choline PET-CT scan

Page 8: Algemene voorlichting prostaatkanker

Na de diagnose

• Moet er worden behandeld?

• Zo ja, hoe?

• Zo nee, wat doe je dan?

• Bedenk: veel mannen overlijden met, maar nietaan prostaatkanker

Page 9: Algemene voorlichting prostaatkanker

Classificatie

• GEEN uitzaaiing (genezing mogelijk)

• Beperkt tot de prostaat (T1-2N0M0)

• Groei buiten de prostaat (T3-4N0M0)

• WEL uitzaaiing(en) (genezing niet meermogelijk)

• Lymfeklieren (T1-4N1M0)

• Op afstand (T1-4N0-1M1)

TNM systeem

Page 10: Algemene voorlichting prostaatkanker

Actief afwachten

• Active surveillance

• Doel: genezende behandeling uitstellen…

• Tot het nodig is…

• Als het al zover komt.

• Indicatie:

• PSA<10, maximaal 2 biopten, maximaal Gleason 6

• Patiënt/partner akkoord

• Standaard controleschema

Page 11: Algemene voorlichting prostaatkanker

Behandeling, geen uitzaaiing

• Beperkt tot de prostaat

• Operatie (radicale prostatectomie)

• Bestraling

• Groei buiten de prostaat

• Uitwendige bestraling + hormonen

• Radicale prostatectomie

Page 12: Algemene voorlichting prostaatkanker

Controle na behandeling

• PSA

• Patiënten Stress Aanjager

• Bijwerkingen behandeling?

• Op indicatie

• MRI-scan

• Choline PET-CT scan

• Botscan

Page 13: Algemene voorlichting prostaatkanker

Als kanker terugkomt

• Na operatie: bestraling

• Na bestraling:

• Afwachten

• Hormonale behandeling

• Cryotherapie - HIFU

• (Operatie)

Page 14: Algemene voorlichting prostaatkanker

Behandeling, bij uitzaaiing(en)

• Hormonale behandeling meestal effectief

• Castratie

• Medicijnen:

• Zoladex®, lucrin® injecties

• Casodex®, androcur® tabletten

• Combinatie

• Effect is tijdelijk (maanden tot vele jaren)

Page 15: Algemene voorlichting prostaatkanker

Na de hormonale therapie

• Chemotherapie met taxotere®

• Nieuwe middelen:

• Enzalutamide

• Abiraterone

• Cabazitaxel

• Sipuleucel

• Radium223

• Veel onderzoek

Page 16: Algemene voorlichting prostaatkanker

Als niets meer werkt

• Enige doel wordt: kwaliteit van leven

• Individuele toestand bepaalt wat nodig is

• Operatie voor het plassen

• Pijnstilling

• Bestraling op botuitzaaiing(en)

• …

• Palliatieve sedatie

• Euthanasie