Warande informatief

akram khan company kaash

© Jean Louis Fernandez

2

© Jean Louis Fernandez

Nieuwe daNsers, Nieuwe Kaash De Warande toont sleutelwerk van choreograaf Akram Khan

Dertien jaar na zijn creatie Kaash herneemt de Engels-Bengaalse choreograaf Akram Khan zijn eerste avondvullende productie. Hij maakte die in 2002 met de wereldberoemde kunstenaar Anish Kapoor en met topmuzikant Nitin Swahney. Hieronder legt Khan uit waarom de wervelende en virtuoze productie wordt hernomen en waarom de god Shiva zo dankbaar is.

3

© Danny Willems© Jean Louis Fernandez

4

Akram Khan werd in 1974 geboren in Londen uit Bengaalse ouders. Op zijn derde danst hij al. Even later raakt hij in de ban van de breakdance van Michael Jackson. Khans moeder leert haar zoon de beginselen van Bengaalse volksdans. Op zijn zevende stuurt ze hem naar de vermaarde dansleraar Pratap Pawar. De volgende tien jaar zal hij daar de traditionele Indiase dansvorm kathak leren.Als tiener speelt Khan aan de zijde van sitarvirtuoos Ravi Shakar (1920-2012) in de theaterbewerking van Kiplings The Jungle Book, vervolgens staat hij in Peter Brooks bewierookte theaterversie van het epos Mahabharatha. Moderne dans komt pas later op zijn pad. Op zijn eenentwintigste volgt hij opleidingen hedendaagse dans in Londen, Leicester en Leeds. In 2000 maakt hij deel uit van de X-group in Brussel, een open dansinitiatief van P.A.R.T.S. –lees: Anne Teresa De Keersmaeker. ‘Ik begon mijn lichaam toen toe te staan mij te vertellen wat te doen.’, dixit Khan. Khan creëerde zijn eerste avondvullend werk Kaash in België. Hij ging er wereldwijd mee en werd in één klap een icoon. ‘Een donkere ster die de wereld op zijn kop zet’, luidde het.Kaash toont hedendaagse dans, gebed in traditie. Khan weet oud en nieuw, mythologie en wetenschap, oosters en westers, mannelijk en vrouwelijk, snelheid en stilstand samen te brengen. En hoe.‘De snelheid, energie en draaibewegingen zijn kathak. Met mijn taal tast ik af.’, zei hij op 6 juni 2002 in De Standaard.

als

Centraal tijdens de voorstelling staat een levensgrote mascotte of een parodie op de universele mascotte. Waar staat die voor?

En hij legde uit: ‘Het Hindoestaanse woord kaash betekent als. Het verwoordt hoe ik denk over de god Shiva, die zowel schepper als verwoester is. Ik wou die figuur van Shiva bevragen. Gewoonlijk staat ze voor het verleden, voor wat vastligt en niet meer te veranderen is. Maar stel dat we ze nu eens zien als de toekomst? Als voortdurende potentie. Als als.’Khan houdt vast aan de wortels van de traditionele kathak-dans omdat die zo veelkleurig is. In de zestiende en zeventiende eeuw werd die door de mogols die India binnenvielen, geassimileerd tot hofdans. De eerste kathak vertelde verhalen uit de hindoemythologie, maar onder mosliminvloed werd de dans abstracter. Zo vertolkte hij als enige Indische dansvorm de bekommernis van twee culturen. *

5

houdbaarheidsdatum

De Warande vroeg hem eind 2015 waarom hij na dertien jaar Kaash weer opneemt.Akram Khan: ‘Ik ben bepaald niet het soort kunstenaar dat oud werk weer ophaalt. Naar mijn gevoel heeft elk werk een houdbaarheidsdatum. Het voelt dus behoorlijk raar om mezelf tegen te spreken en de originele Kaash weer op de planken te zetten.’‘Dit is de eerste keer dat ik een bestaande choreografie nieuw leven inblaas, dertien jaar nadat ik het heb gecreëerd en opgevoerd. Het voelt echt opwindend. Kaash neemt een speciale plaats in in mijn hart én oeuvre. Het is beslist een sleutelwerk. ‘‘Daarvoor had ik nooit een avondvullend stuk gemaakt. Het was de eerste keer dat ik op zo’n schaal werkte én met zulke belangrijke en fascinerende artiesten als Anish Kapoor en Nitin Sawhney.’‘Kaash is ontstaan als een dialoog met drie. Op een gegeven moment was er geen regisseur, componist en visueel kunstenaar meer. Wij waren alle drie regisseurs, componisten en visuele kunstenaars. Wij hebben de hele tijd ideeën uitgewisseld en elkaar geïnspireerd en beïnvloed.’Samenwerking noemt Khan ‘een ongelofelijk inspirerend fenomeen.

Wij hebben het met drie gehad over Hindoe-mythologie, vooral over het personage Shiva. En we legden links met wetenschap, ruimte, tijd en zwarte gaten. (Kapoor ontwierp een zwart vlak, een diepte, die verwijst naar Shiva, die het gif uit de Ganges zuigt, zodat de mensen niet vergiftigd zouden worden.)‘We hadden het over de verschillende vormen die Shiva kan aannemen, zoals: de schepper, de bewaarder, de vernieler. De voorstelling werd haast een triptiek, zelfs al valt dat misschien niet meer te zien in het werk nu, maar dat was de originele bron van inspiratie.’‘Producer Farooq Lhaudry (tevens artistiek manager van Akram Khan Company) en ik bedachten dat teruggaan naar Kaash en het opnieuw op de planken zetten werkelijk betekenisvol kon zijn omdat Kaash een hoop referenties in zich draagt die ik nog steeds koester in mijn werk vandaag.Ik werk momenteel aan de nieuwe productie Until the Lions, gebaseerd op één verhaal uit het Indiase epos Mahabharata.

6

Nieuwe Kaash

Voelt hij dan geen nostalgie als hij de nieuwe dansers de nieuwe Kaash ziet uitvoeren?Akram Khan: ‘Zeker weten. En natuurlijk denk aan de originele bezetting: vijf dansers van wie ik er één was. De nieuwe dansers hebben het stuk inmiddels volledig in het lijf zitten en brengen hun versie, die echt speciaal en krachtig is.’‘Ik wil Kaash tonen als het vruchtbare werk dat zichzelf cementeerde in mijn toen nog jonge reputatie.’‘Ik herinner me nog scherp: toen we met drie samenwerkten leken de mogelijkheden onbekend, maar de seconde dat we het maakten, beseften we waartoe het ons kon leiden. In die zin is Kaash een erg geheim stuk voor me.’ ‘Kaash stond me toe de eerste sounds te ontdekken van wat mijn stem zou worden.’

Martine Cuyt

7

Kaash

regie en choreografie - Akram Khan componist - Nitin Sawhney scenografie - Anish Kapoormet - Kristina Alleyne, Sadé Alleyne, Sung Hoon Kim, Nicola Monaco, Sarah Cerneaux lichtontwerp - Aideen Malonekostuums - Kimie Nakano

KhaN Na Kaash

Toen Khan Kaash (2002) op de planken zette had hij nog niet zo lang de Akram Khan Company (2000) opgericht. De regels waren eenvoudig: neem risico’s, denk groot en gevaarlijk, verken het onbekende, vermijd compromissen en vertel via dans verhalen die aangrijpend én relevant zijn én mét artistieke integriteit.Inmiddels staat de Company geboekstaafd als een van de meest vernieuwende dansgezelschappen ter wereld. Op de affiche staan: van traditionele kathak tot moderne solo’s.Khan maakte na zijn doorbraakchoreografie Kaash een reeks succesvolle producties, waarvoor hij samenwerkte met grootheden op uiteenlopend gebied: met de Belgische choreograaf Sidi Larbi Cherkaoui, met ballerina Silvie Guillem, actrice Juliette Binoche, flamencodanser Israel Galván, componist Steve Reich, beeldhouwer Antony Gormley, schrijver Hanif Kureishi,…Khan heeft inmiddels een flink aantal internationale dansprijzen op zijn naam, de opvallendste is wellicht de (Laurence) Olivier award voor zijn solo Desh (uit 2012). Een mijlpaal noemt de company zelf het dansstuk dat ze mocht maken voor de opening van de Olympische Spelen van Londen 2012.Akram Khan Company werkt tegenwoordig in residentie aan de University of Arts in Londen.

8

9

wie is aNish Kapoor?

Een wereldbekende Britse beeldhouwer (°1954) met Indiase roots. Kapoor houdt van ruimtelijke illusies. Hij werkt veel met spiegelende oppervlakten en in verschillende materialen. Hij grijpt terug op mythen uit de Oudheid (India, Egypte, Griekenland, Rome) maar werkt ook met thema’s uit de 20ste eeuw. In 2004 had Kapoor met Melancholia zijn eerste solotentoonstelling in België.De jongste jaren groeiden zijn sculpturen uit tot monumentale proporties.In het Grand Palais in Parijs maakte hij een beeld (Leviathan) van pvc van 35 meter hoog. Daarna maakte hij voor de Olympische Spelen in Londen een constructie van liefst 115 meter hoog: ArcelorMittal Orbit. Voorbije zomer kwam Kapoor in het nieuws met zijn grootste tentoonstelling tot op heden, in de tuinen van het kasteel van Versailles. Zijn werk Dirty Corner (60 m hoog) werd binnen enkele dagen na onthulling beklad met graffiti.Nog tot 6 maart is opmerkelijk werk – drie monumentale reliëfs die doen doen denken aan bloederige, pezige vleesmassa’s - van hem te zien in het Rijksmuseum in Amsterdam, naast Rembrandt.Naar aanleiding daarvan zei hij op 3 december 2015 in Het Parool dat kunstenaars zich niet te veel voor het karretje van de kunstmarkt moeten laten spannen. ‘Wij zijn geen makers van min of meer mooie objecten. Wij zijn geen Cartier of Louis Vuitton. Ik denk dat we de mogelijkheid moeten houden om lelijke dingen te maken, problematische dingen, dingen die te groot zijn of te klein of te ongemakkelijk of te vluchtig of wat dan ook.’Brussel heeft vorig jaar een beeld van hem besteld voor op het verkeersvrije en heraangelegde De Brouckèreplein.

Anish Kapoor and Rembrandt, nog tot 6 maart 2016 in Rijksmuseum, Museumstraat 1, 1071 Amsterdam.www.rijksmuseum.nl

10

11

wie is NitiN sawhNey?

Nithin Sawhney (°1964) is een Brits-Indiase muzikant, dj, componist en producer. Zijn werk mixt Aziatische en andere wereldwijde invloeden met kenmerken van jazz en electronica. Zijn thema’s gaan vaak over mulitculturaliteit, politiek en spiritualiteit.

Hij schreef partituren voor en voerde die uit met orkest. Hij heeft samengewerkt met en/of geschreven voor Paul McCartney, Sting, The London Symphony Orchestra, A.R. Rahman, Brian Eno, Sinead O’Connor, Anoushka Shankar, Jeff Beck, Shakira, Will Young, Joss Stone, Taio Cruz, Ellie Goulding, Horace Andy, Cirque Du Soleil, Akram Khan, Deepa Mehta, Mira Nair, Nelson Mandela en John Hurt.

Check YouTube voor een voor- of naproefje.

12

solidaire ticKets – alle KiNdereN rijK!GEEf KInDERARmOEDE GEEn KAnS

Je hoorde het misschien al op het nieuws: 1 op de 5 kinderen in Vlaanderen wordt geboren in een bestaansonzeker gezin en hun aantal stijgt jaar na jaar. Ook in de Kempen stijgt het aantal kinderen in armoede angstaanjagend. Tijd om solidair de strijd aan te gaan en een kind in armoede een gratis ticket te schenken. Wat kan jij doen? Koop één (of meerdere) tickets aan 6 euro voor een kind in armoede. Je kan tickets bestellen via de website of aan de ticketbalie. We verwerken je betaling, maar versturen geen tickets. In samenspraak met vzw T’ANtWOORD, het OCMW en de dienst Welzijn van de Stad Turnhout zorgen we ervoor dat jouw ticket terechtkomt bij de juiste kinderen.

Wat doen de Warande, de stad en T’ANtWOORD? Waar nodig leggen wij een ticket voor een kinderactiviteit op: voor een mama, papa, voogd, broer, zus… Waar wenselijk voorzien wij een begeleidingstraject: nieuwe bezoekers krijgen op een speelse manier uitleg over wat een theaterbezoek of een bezoek aan een tentoonstelling inhoudt en kunnen achteraf nakaarten over de activiteit. Twee keer per jaar verneem je wat er met de inkomsten van de tickets is gebeurd.

meer info:an.joseph@warande.be

i.s.m. vzw T’AntWOORD, het OCmW en de dienst Gelijke Kansen van de Stad Turnhout

13

14

meer theater, daNs eN circus

27/1: Ferdnnd - Transkamer3/2: Bára Sigfúsdóttir/Alexander Vantournhout - he lover/Aneckxander6/2: nTGent - Dit zijn de namen23/2: Het Banket - Aarzel nooit25/2: KVS,Les Ballets C de la B & A.M. Qattan Foundation - Badke25/2: Naast de Buren en ’t Arsenaal - Kreutzersonate1/3: Laika & michhai Geyzen - Über-ich8/3: Berlin - Jerusalem10/3 & 26/4: Theater Stap & Koen de Preter - To belong24/3: Tg Stan - Wat/Nu13/4: L-E-V, Sharon Eyal & Gai Behar - Sara & Killer Pig14/4: De Speelman - Hechten22/4: Het Kip - Achter ‘t eten27/4: ’t Arsenaal - Dood van een handelsreiziger4/5: Halory Goerger en Antoine Defoort - Germinal19/5-28/5: Compagnie Marius - Figaro22/6-25/6: Suzanne Grotenhuis - Ark on iceJuni: Michai Geyzen - Sterren op het Warandedak

15

caFe

Voor en na de voorstelling kan jeterecht in het café Barzoen om iets te eten of te drinken.

parKereN

Je kan een korting krijgen op je parkeertarief als je je parkingticket van Vinci laat valideren aan de ticketbalie.

O