Elektriciteitsschaarste en afschakelplan winter

2014 - 2015

Anne Martens

Arrondissementscommissaris

verantwoordelijk voor de noodplanning

21 oktober 2014

2

► Overzicht

1. Afschakelen – waarom ?

2. Wat is het ‘afschakelplan ?’

3. Waar gaat het licht uit?

4. Wat is de rol van de gouverneur ? Hoe bereiden

we ons voor ?

5. Wanneer zal u op de hoogte gebracht worden? –

Aspect crisiscommunicatie

► Afschakelen – waarom ?

• Problemen met de 3 kerncentrales

• België is sterk afhankelijk van ingevoerde stroom

(3500 MW)

• Noodzaak van een evenwicht tussen productie en

verbruik → zo niet risico op ‘blackout’

4

► Enkele kerncijfers voor België

• Totale productiecapaciteit: 15000 MW ( 20000

MW in 2012)

- Capaciteit kernenergie: 6000 MW

Tihange 2 + Doel 3: 2100 MW

Doel 4: 1039 MW

- Capaciteit hernieuwbare: 3000 MW

- Capaciteit andere energiën: 6000 MW ( 11000 MW in 2012)

• Importcapaciteit België: 3500 MW

• Winterpiekbelasting: 10000 à 14000 MW

22/10/2014 5

► De impact van een Black-out is enorm

• Financiële en sociale impact van een Black-

out in België

• 1 uur :120 MEUR/u (Oostenrijkse simulator)

wordt als de accuraatste raming beschouwd

• 2 uur: 170MEUR/U

• 8 uur: De kosten zullen exponentieel stijgen

22/10/2014 6

► Wie beslist?

• Minister van Economie en de Minister van

Energie

• Advies van Elia

&

► Wanneer afschakelen en hoe hoog is de

kans op een afschakeling ?

• Kansberekening is onmogelijk !!

• Verschillende factoren bepalen of afschakeling

noodzakelijk is :

- koude winter of niet

- koudegolf beperkt tot België of zijn alle buurlanden

ook getroffen ?

- kan Doel 4 nog tijdig heropgestart worden ?

- levert de solidariteit een voldoende besparing op om

afschakeling te voorkomen ?

8

► Wat is het afschakelplan ?

• 5 zones, in elke zone 6 schijven

• Provincie West-Vlaanderen : 28 gemeenten

waarvan

- 10 in schijf 4

- 18 in schijf 5

• Afschakelplan = het ultieme redmiddel

• Elke schijf vertegenwoordigt 500 MW

9

► Waar gaat het licht uit ?

10

► Wanneer wordt afgeschakeld ?

• Als vraag en aanbod niet langer in evenwicht zijn

• Meest waarschijnlijk tussen

17 en 20 uur (= piekuren stroomverbruik)

11

► Wie krijgt in afgeschakelde schijf wel

elektriciteit?

• Wie?

De prioritaire gebruikers: ziekenhuizen en psychiatrische ziekenhuizen

• PAS OP!!!

Slechts 10% wordt na 15 min terug voorzien van

elektriciteit

► Rol provinciegouverneur bij stroompannes

• GEEN rechtstreekse rol voor de

provinciegouverneur om elektriciteitsproblemen

op te lossen

• ENKEL bevoegd voor noodplanning en

crisisbeheer

- toezien op behoud van openbare veiligheid,

openbare orde en gezondheid bevolking

- anticiperen op gevolgen van het uitvallen van kritieke

infrastructuur / essentiële diensten

► Hoe bereiden we ons voor ?

• Wanneer?

reeds in de winter 2012 – 2013 toen al kans op een

afschakeling van de elektriciteit werd aangekondigd

• Hoe?

- inzicht verwerven in de mogelijke problemen die kunnen

opduiken

- inventariseren van bruikbare / nuttige informatie

- opmaak van een risico-analyse door de provinciale

veiligheidscel

14

► Risico-analyse: aan welke risico’s moet

gedacht worden ? (1)

1. kwetsbare personen

- patiënten (medische discipline)

- niet-zelfredzame burgers

2. kritieke locaties

- Drinkwatervoorzieningen

- Overstromingsgevaar

- gevaarlijke verkeerspunten

- kwetsbare bedrijven / SEVESO-bedrijven

- spoorovergangen / bruggen

- scheepvaartverkeer

15

► Risico-analyse (2)

- Scholen

- telecommunicatie

- ASTRID-radiocommunicatie hulpdiensten

16

► Crisisbeheer: Wie doet wat? Federaal

• Dag -1: Afkondiging federale fase

• Wat doet het Crisiscentrum van de Regering:

- Situatie inschatten

- Communicatiestrategie

- Bovenlokale middelen: Defensie, civiele bescherming, federale politie

- HCS112

- Astrid

- Telecommunicatie

- Spoor- en luchtverkeer

- Internationale afstemming

► Wat doet het CC-Prov (1)?

• Dag -1 Afkondiging provinciale fase

• Taken:

- analyse van impact op provinciale instellingen en

infrastructuren:

° gevangenissen

° bovenlokale waterafvoersystemen

° bovenlokale drinkwatervoorzieningen

° regionale verkeerspunten

► Wat doet het CC-Prov (2)

- Crisisbeheer

- Garanderen openbare orde en veiligheid

- Coördineren en uitvoeren federale maatregelen

- Informeren burgemeesters

- Informeren crisiscentrum

- Verspreiden gemeenschappelijke communicatie via

eigen kanalen

► Provinciaal crisiscentrum KAM-gebouw Brugge

► Wat doet het gemeentelijk

coördinatiecomité?

• Opvolgen impact op gemeentelijk niveau

- verpleeg- en verzorgingshuizen

- Waterafvoersystemen

- verkeer

• Crisisbeheer

• Garanderen openbare orde en veiligheid

• Uitvoeren maatregelen federaal en provinciaal

niveau

• Informeren gouverneur

• Inzet eigen kanalen voor gemeenschappelijke

communicatie

► Hoe verloopt de (crisis-)communicatie? (1)

• Dag -7: communicatie over een mogelijke dreiging

van elektriciteitsschaarste

- Opgevolgd door Elia (www.winterklaar.be vanaf 01/11 online)

- Gecommuniceerd door:

• FOD Economie/energie naar crisiscentrum van de

regering (CGCCR) en

• CGCCR naar crisispartners : oa gouverneur

• Gouverneur naar burgemeesters

• Alle instanties communiceren via de media en eigen

kanalen naar de burgers: oproep tot solidariteit om in

piekmoment minder elektriciteit te gebruiken (ook in

niet afgeschakelde gebieden!) ►door gezamenlijke

inspanning kan afschakeling vermeden worden!!!!

22

► Hoe verloopt de (crisis-)communicatie? (2)

• Dag -1: communicatie over al dan niet effectieve

afschaling

- Opgevolgd door Elia

- Gecommuniceerd door:

• FOD Economie/energie naar crisiscentrum van de

regering (CGCCR) en

• CGCCR naar crisispartners : oa

• gouverneur naar burgemeesters

• Alle instanties communiceren via de media en eigen

kanalen naar de burgers: overnemen van richtlijnen

opgesteld door CGCCR (welke schijven, tijdens welke

uren, maatregelen voor tijdens en na de

afschakeling…) + lokale maatregelen (waar infopunt

gevestigd, onthaalcentrum…)23

► Wat kan u als onderneming doen om kans

tot afschakeling te verkleinen? (dag-7)

• Verlichting

- Doof lichten in toiletten, fotokopielokalen, gangen,… bij het

verlaten

- Beperk de verlichting in burelen, werkplaatsen, opslagplaatsen…

(hou het veilig!)

- Vermijd alle buitenverlichting (lichtborden)

• Elektrische verwarming:

- beperk de verwarming overdag tot 19-20°C

- verlaag de verwarming ‘s nachts tot 15-16°C.

• Elektrische apparaten:

- aangepaste (energiezuinige) apparaten

- uitschakelen wanneer niet in gebruik (geen waakstand)

- werk met contactdozen met een aan/af-schakelaar

► Nuttige links

• Infonummer FOD Economie: 0800 120 33

• www.winterklaar.be : (vanaf 01/11 online ) hierop

komt indicator over dreiging op stroomtekort met

vooruitblik van 5 dagen

• Verder:

- de site van de FOD Economie (http://economie.fgov.be)

- de website van het Nationaal Crisiscentrum : http://crisiscentrum.be

- De website van het Vlaams Energieagentschap (http://www.energiesparen.be/)

►Vragen?

► Contactgegevens.

Anne Martens

Arrondissementscommissaris bevoegd voor de

noodplanning

Anne.martens@ibz.fgov.be

050 30 16 06

0495 62 00 30

Federale dienst openbare hulpverlening :

fdoh.wvl@ibz.fgov.be

050/301.611

27