advalvas_jrgng60_18

Nr 1829 mei 2013

VU en UvA steeds dichter bij fusie

Sociale weten-schappers zijn niet te huur

Nieuw: waterpijp roken op de campus

Vroeger kwamen studenten wél in opstand

Onafhankelijk magazine van de vrije Universiteit — www.advalvas.vU.nl

Astghik Hachnazaryan over de Nederlanders pag 10

HOE VER KIJK JIJ?We leven in een snel veranderende samenleving, met grote maatschappelijke vraagstukken. Dat vraagt om mensen die verder kijken. Verder dan het voor de hand liggende, verder dan het bekende. Mensen die verder kijken zijn op hun plek bij de VU. De VU stimuleert haar medewerkers buiten hun eigen afdeling en eigen vakgebied te kijken. Om nieuwe wegen in te slaan. Om samen te werken aan toonaangevend onderzoek en onderwijs. De VU is een universiteit die midden in de maatschappij staat. Met de blik gericht naar buiten. VU is verder kijken.

Ben jij een medewerker van de VU? Kijk dan voor een overzicht van alle interne vacatures op:

WWW.VU.NL/VUNET/VACATURES

Ben jij geen medewerker van de VU maar wel geïnteresseerd om bij de VU te werken? Kijk dan op:

WWW.WERKENBIJDEVU.NL

ADVALVAS nr 18 — 29 mei 2013

Vrijdag 24 mei 2013, 14.20»

Carrièremiddag voor internationale studenten, World Trade Center. Nog even opmaken voor

de fotoshoot voor je LinkedIn-accountFoto PhotograPPers.com

INhoUD jaargang 60 — nr 18

3

VU NU

En verder Online 4

Opinie: banken redden 8 Column: Rienk van Grondelle 9

Onderzoeksnieuws 14

Brieven 19

Opinie: slodderwetenschap 24

Column: Roos 25 Campus: VU, UvA, feest 26

OR 28

Cultuur: theater en restaurant 30

Sleutelgat 31

Griff 32

Coverfoto StudioVU/Yvonne Compier

Het volgende nummer verschijnt op 12 juni 2013

RedactieadresDe Boelelaan 1105kamer 1-D-401081 HV [email protected] SchilpRedactieFloor Bal, Peter Breedveld, Dirk de Hoog, Welmoed VisserEindredactieWin Castermans, Welmoed VisserSecretariaatBarbara Vazquez,(020) [email protected] OntwerpLuis Mendo - GOOD Inc. VormgevingRob Bömer, rbbmr.nl

MedewerkersDick Roodenburg (Griffioen), Nienke Stumpel (stagiair), Merlijn Draisma, Roos van Rijswijk, Bas van der Schot, StudioVU (Riechelle van der Valk, Yvonne Compier) Peter Valckx, Veerle VrindtsCopyright HOP-kopij Hoger Onderwijs Persbureau, AmsterdamVU-advertentieszie secretariaat Commerciële advertentiesBureau Van Vliet, (023) 5714745 DrukSenefelder Misset, Doetinchem

ONAFHANkeLIjk MAGAzINe VAN De VRIje UNIVeRSITeIT

Lisanne Buisman leest voor uit Berenjacht 6

Rebelse VU-studenten in de jaren ’70 10

Sociale wetenschappers staan onder druk 16

Astghik Hachnazaryan, gevlucht uit Armenië 20

nr 18 — 29 mei 2013 ADVALVAS4

Laatste nieuwsDagelijks vers nieuws op advalvas.vu.nl › Proefschrift afgeblazen

uit angst voor gezeur

› VU en UvA gaan ‘heftig’ samenwerken

› Beachclub, barbecue & waterpijp: binnenkort op de campus

› Zesduizend briefkaarten voor ‘Lieve Jet’

› Turkse koffie & vrienden

› Syrische studenten mogen in Nederland studeren

› Bachelor afgerond? Ding mee naar de Student Research Award

› Sommige student-bestuurders krijgen helemaal niets voor hun moeite

› Minister Dijsselbloem spreekt het mooiste Engels

› Eén op de vijf coassistenten seksueel geïntimideerd

› Vooral PVV-stemmers geloven in vliegende schotels

› Meer problemen na verblijf in justitiële inrichting

› Acht VU-winnaars krijgen Vidi-beurs

› Economiedecaan: ‘VU in greep van socialisme’

› Minder longoperaties VUmc

› Gratis nieuwe vrienden

› Nou, nou is die dure computer echt wel nodig?

› ‘Controle, straf, boete’: de VU in De Groene Amsterdammer

› Niemand kent de gedragscode voor wetenschappers

Met deze Vidi-beurs van 800.000 euro kunnen de onder-zoekers vijf jaar lang onderzoek doen. De beurs

geeft wetenschappers de moge-

lijkheid om in die tijd een eigen vernieuwende onderzoekslijn op te zetten. De VU-winnaars zijn theoretisch chemicus Rosa Bulo, fysioloog etto eringa, scheikun-dige Daan Geerke, microbioloog edith Houben, geoloog klaudia

kuiper, natuurkundige Wouter Roos, scheikundige Chris Sloot-weg en geneticus Sophie van der Sluis. (PB)

Lees een uitgebreid bericht over de Vidi-winnaars op advalvas.nl>nieuws>21 mei.

Acht VU-wetenschappers krijgen Vidi-beursacht van de 86 wetenschappers die een Vidi-beurs krijgen van nWO, zijn verbonden aan de VU.

rbbm

r.nl

De VU en de UvA gaan samen een instellingsplan maken. In dat gezamenlijke instel-lingsplan VU/UvA 2015-2020 komt te

staan wat de universiteiten samen gaan doen en wat de eigen speci-fieke punten blijven. Ook gaan de universiteiten zich met de benoe-ming van elkaars bestuursleden bemoeien. Dit vertelde VU-colle-gevoorzitter René Smit 22 mei bij een vergadering met de onderne-

mings- en studentenraad. Smit wilde het woord fusie niet gebruiken, maar zei wel dat op voorhand niets is uitgesloten. Om te beginnen zullen de infor-matiesystemen en ondersteunen-de taken worden geharmoniseerd. Op korte termijn komt er een interface om de studentinfor-matiesystemen gemakkelijker te laten communiceren met elkaar. Dit is nodig voor de komst van één bètafaculteit van beide universi-teiten, de Amsterdam Faculty of Science (AFS). Smit verwacht dat

nog vóór de zomer het besluit valt dat de AFS er daadwerkelijk komt.UvA-voorzitter Louise Gunning liet eerder al weten dat de raden van toezicht van beide instellin-gen nauwer gaan samenwerken en dat ze over en weer betrokken zullen zijn bij benoemingen van bestuursleden. Deze afspraak zou al ingaan bij de benoeming van de opvolger van René Smit dit najaar, meldt Foliaweb. (DdH)

Zie het hele artikel op ‘VU en Uva gaan ‘heftig’ samenwerken’ op pagina 27.

VU en UvA gaan intensiever samenwerken

Het University College is het eerste grote samenwerkingsproject van de VU en de Uva

nr 18 — 29 mei 2013ADVALVAS 5

oNlINe

Coassistent vaak seksueel geïntimideerd

Dat blijkt uit enquête van het KNMG Studenten-platform onder 2.600 geneeskundestudenten. Er is weinig veranderd sinds de vorige enquête, eind 2006. De ongewenste seksuele aandacht bestaat uit opmerkingen over het uiterlijk (66 procent), seksueel getinte opmerkingen tijdens

medische handelingen (vijftig procent), persoonlijke vragen over seksualiteit of liefdesleven (39 procent), onge-wenst lichamelijk contact (27 procent) en benadering via internet of telefoon (7 procent). (HOP)

Meer over de enquête op: advalvas.vu.nl>nieuws>22 mei.

(Re)tweetsEen selectie uit de opvallendste tweets van de afgelopen weken

@nrc27-5 Amsterdam heeft de strijd om de vestiging van een nieuw technologisch instituut van ASML gewonnen http://nrch.nl/wuxEindhoven, Nijmegen en Aken waren ook in de

race. Chipfabrikant ASML koos voor Amsterdam vanwege de samenwerkingsmogelijkheden met de VU, de UvA en onderzoeksinstituut Amolf.

@hopersbureau27-5 Alle wetenschappers even goed? Zo heeft evalueren weinig zin, vinden Rathe-nau en CHEPS. http://www.delta.tudelft.nl/artikel/alle-wetenschappers-even-goed/26747 …Vrijwel al het Nederlandse onderzoek scoort goed

in evaluaties. En die scores zijn de afgelopen jaren alleen maar gestegen. De zeggingskracht van de cijfers is hiermee zo goed als verdwenen, constateert Leonie van Drooge van het Rathenau Instituut.

@ScienceguideNL 27-5 Nederland dreigt de boot te missen. De Nuffic wil meer debat over het aantrek-ken van internationaal talent. http://ow.ly/lqgvlNederland dreigt achterop te raken bij het werven

van wereldwijd talent en dat kan op termijn nadelig uitpakken voor de economie. Buurlanden als Engeland en Duitsland doen het beter, bleek tijdens de Higher Education Summit van de G8 in Londen.

@Cityroofs27-5 RT @vuhistoricus: Op het @VU_hoofd-gebouw waren ook vroeger al tuintjes. Initiatiefnemer nieuwe #daktuin @dbrug-gemann pic.twitter.com/MNQPqAmCQqInderdaad, op deze foto van het hoofdgebouw uit

de jaren zeventig zijn ook al bomen en struikjes te zien op het dak.

@MirjamJS27-5 Mooier, sterker of slimmer door technologie. Ieders wens of slecht voor allen? Praat 9 juni in #NEMO mee #super-mens http://www.rathenau.nl/agenda/bijeenkomsten/iedereen-perfect.html …Het Rathenau Instituut houdt samen met NEMO

en Kennislink een debat voor iedereen die nieuws-gierig is naar de nieuwe technologische mogelijk-heden om jezelf te verbeteren.

Proefschrift afgeblazen uit angst voor gezeur

Zwembandjes?Lukt het je maar niet om van die gevulde koeken af te blij-ven? Advalvas-redacteur Floor Bal legt uit hoe je je wilskracht kunt vergroten. advalvas.vu.nl>tips&trucs

Korte rokjesVier VU-wetenschappers onderzoeken de biblebelt. zo’n beetje alles is daar in bewe-ging. advalvas.vu.nl>dossiers

StigmaStudent Maurice Hameleers is bang dat de VU een stigma krijgt door alle negatieve publi-citeit. advalvas.vu.nl>opinies

SummerbreakBinnenkort op de campus: het Summer Break Festival. Lees er alles over op advalvas.vu.nl>nieuws>24 mei

“Formeel is er niks aan de hand, maar ik wilde geen enkel gezeur”, aldus economiedecaan Harmen Verbruggen over het afblazen

van de promotie van ruimte-lijk econoom karima kourtit. Op zich gaat het om een vrij onbeduidende zaak: een aantal betrokkenen vindt dat ze verkeerd zijn geciteerd in een verslag van een interna-tionaal congres in kourtits

proefschrift over creatieve stedelijke gemeenschappen.“Het gebeurt vaker dat er tijdens de beoordelingsfase wordt gewezen op fouten en onzorgvuldigheden”, legt Verbruggen uit. “Die worden dan gecorrigeerd en daarna wordt er een datum voor de promotie vastgesteld.” Maar nu begonnen mensen zich pas te roeren toen de lees-commissie het proefschrift al had goedgekeurd. Het was al gedrukt en een datum voor de

promotie was al vastgesteld: 29 mei. “Ik wil voorkomen dat er een rel ontstaat ”, zegt Verbruggen. Tien jaar gele-den, toen de media nog niet zo gebrand waren op rellen in de wetenschap, zou hij niet hebben besloten de promotie af te blazen. “Dan zou er in het proefschrift alleen een velletje zijn opgenomen met errata.” (PB)

Lees een uitgebreider bericht hierover op: advalvas.vu.nl>nieuws> 27 mei.

twitter.com/advalvas_vufacebook.com/advalvas

issuu.com/advalvas

iLLU

stra

tie

rbbm

r i.s.

m. t

heno

unpr

ojec

t

Eén op de vijf coassistenten heeft te maken met seksuele intimidatie in het

ziekenhuis.

ADVALVASnr 2 — 12 september 20126

‘Het gaat om een gesprekje voeren,

vragen stellen’

‘ We gaan een hele grote vangen’

student Lisanne Buisman

nr 18 — 29 mei 2013ADVALVAS 7

IN actIe

Elke vrijdag gaat bachelorstudent Lisanne Buisman een uurtje voorlezen in de Bijlmer. Zo ontdekt een Ghanese kleuter hoe leuk lezen is, én loopt ze haar taalachterstand in.

dOOr marieke sChilP FOTO STUDIOVU/YVONNe COMPIeR

We gaan op beren-jacht. We gaan een hele grote vangen… “Wat een prach-tige dag! We zijn niet bang… ja, dat was toen ik klein was al

een van mijn lievelingsboeken, en nu lees ik het voor aan Davina.”

Hoe moet ik me dat voorstellen? Je zit bij Davina thuis op de bank? Blijft ze dan een uur lang luisteren? “Nee, dat zou haar niet eens lukken, ze is pas vijf jaar, een behoorlijk druk meisje. Maar dat is ook niet de bedoeling van de Voorlees-express. Het gaat erom dat je naar aanlei-ding van het boek een gesprekje voert, vragen stelt. Het is helemaal niet erg als Davina zelf allemaal verhalen gaat vertel-len. Dat is juist de manier om te peilen hoe het gaat met haar Nederlands, en om haar te corrigeren. en de ouders moeten meedoen. Ik ben na twintig weken weg, maar het doel is dat zij het ritueel dan overnemen.”

De Voorleesexpress richt zich op gezinnen met een taalachterstand. Hoe kunnen die ouders het voorlezen dan van je overnemen? “Bij Davina thuis spreken ze Twi, naast het engels de meest gesproken taal in Ghana. Als

zen, maar Davina draaide steeds haar hoofd weg. Moet ik dan zeggen: doe normaal, Davina? eigenlijk moet de moeder dat natuurlijk doen. Maar die vond het waarschijnlijk weer moeilijk omdat ik erbij zat. Uiteindelijk heb ik Davina overgehaald. Ik zei: als je nu lief naar je moeder luistert, mag je straks de foto’s zien van toen ik een klein meisje was.”

O, handig, gewoon chanteren dus… “Ha, ja, maar het werkte wel. en meestal is het gewoon erg leuk hoor. Ik kom er altijd blij van terug, het is een mooi begin van mijn weekend.”

Je bent nu over de helft. Straks ben je weg. Gaat Davina’s moeder, zoals bedoeld, het voorleesritueel overnemen? “Ik denk wel dat ze blijft voorlezen, ja. Maar ik weet niet zeker of ze ook echt het ritme zal oppakken.”

En merk je dat Davina’s woor-denschat vooruitgaat? “Ik zie haar natuurlijk maar een uurtje per week. Waarschijnlijk blijkt dat vooral op school – thuis praat ze toch vooral Ghanees. Maar ze is in elk geval wel steeds enthousiaster. ze heeft ook steeds meer praatjes, nóg meer dan ze al had.” Voorlezers zijn altijd welkom. Zie voorleesexpress.nl.

ik kom lezen, is haar moeder er altijd bij, en soms leest ze zelf ook iets voor. zij kan nog niet zo goed Nederlands en vindt de uitspraak heel moeilijk, maar dan laat ik Davina helpen. Haar moeder mag ook best in het Ghanees commentaar bij een prent geven, dat is voor Davina’s taalontwikkeling beter dan in gebrekkig Nederlands. Dat vindt de moeder nog best lastig te accepteren. ze vat het meer op als een soort bijles. Dan zegt ze: ‘Sst, Davina, rustig zijn.’ Of ze vraagt waarom ik niet het alfabet met Davina doorneem. Maar het is geen school – het moet juist gewoon heel leuk en gezellig zijn, dan komt de rest vanzelf wel.”

Als vrijwilliger krijg je een gezin toegewezen. Word je nog voorbereid, of gaan ze er gewoon vanuit dat ieder-een kan voorlezen? “Nee, we hebben rollenspellen gedaan, leeslijsten gekre-gen, we worden begeleid, en we hebben workshops gevolgd. Over interactief voor-lezen, en over ouderbetrokkenheid. Wat doe je bijvoorbeeld als je binnenkomt en de tv staat de hele tijd aan?”

En? Wat doe je dan? “Bij Davina gaat de tv gelukkig meteen uit. Maar de commu-nicatie met de ouders is soms wel lastig. Ik ben in hun huis, hun gast, en ik ben jong... Als de moeder er niet bij komt, bijvoorbeeld, hoe zeg ik dan dat zij dat wel moet? en als Davina vervelend is, mag ik er dan iets van zeggen of moet ik wachten tot haar moeder ingrijpt? Laatst bijvoorbeeld: de moeder zou iets voorle- Reageren? mail naar [email protected].

lisanne Buisman

Cv

1991 geboren 27 september, Hoorn

2009 Diploma tweetalig gymnasium, Hoorn

2009-heden 2 bachelors: griekse en Latijnse taal en Cultuur, en Frans

2010-heden geeft examencursussen Wiskunde a en Frans bij ssL, Leiden

2012 half jaar in Canada, studie Canadese en amerikaanse geschiedenis, en Canadese literatuur

2013 secretaris studievereniging Koinon. Werkt aan 2 scripties. twijfelt nog of ze 1 of 2 masters gaat doen

8 nr 18 — 29 mei 2013 ADVALVAS

Financieel oPINIe

dOOr dirk sChOenmaker BeeLD BAS VAN DeR SCHOT

De internationale samen-werking tussen financi-ele toezichthouders en centrale banken viel uiteen tijdens de financiële crisis. Bij de redding van Fortis konden de Nederlandse

en Belgische autoriteiten niet tot een gezamenlijke oplossing komen. Na ruzie hebben de Nederlanders en Belgen ieder hun eigen deel gered. Ook de Amerika-nen en engelsen werkten niet samen bij Lehman Brothers. Het faillissement van Lehman was de start van de financiële crisis. Financiële toezichthouders trok-ken hieruit de conclusie dat ze er alleen voor staan in tijden van nood. Ook in goede tijden gaat men over tot protectio-nisme: iedere nationale toezichthouder probeert nu een hek om de activiteiten van een internationale bank in zijn werk-gebied te zetten. Internationale banken worden zodoende een verzameling van nationale onderdelen.Allereerst past die nationale aanpak niet bij Nederland als handelsland. We leven van handel en multinationals. Daar horen internationale banken bij. Verder is de nationale aanpak duur: elk onder-deel moet apart aan de liquiditeits- en kapitaaleisen van de toezichthouder voldoen. De kosten van bankieren worden daardoor hoger: bedrijven betalen een hogere rente om te lenen en spaarders krijgen een lagere rente op hun spaardeposito’s. Het financieel protectionisme viert hoogtij.

Nationaal reddingsplan is te duurHoogleraar Dirk Schoenmaker pleit voor internationaal toezicht op banken. Dat maakt bankieren een stuk goedkoper.

Reageren? mail naar [email protected].

In mijn nieuwe boek Governance of International Banking leg ik aan de

hand van speltheorie uit dat dit nati-onalisme weliswaar een logische uitkomst is. zolang de redding van banken nationaal is georganiseerd,

kom je op nationaal toezicht uit. Maar een internationale regeling kan

de banken ook redden, beter zelfs. In europa doen we dat met het europees

Stabiliteit Mechanisme (eSM). Het stre-ven is dat het eSM niet alleen landen (zoals Griekenland, Ierland en Cyprus), maar ook banken rechtstreeks kan redden. Als de eSM die rol vervult, kan de europese Centrale Bank het toezicht op europese banken gaan houden. Dat is het idee van de Banken Unie. Op inter-nationaal niveau zou het Internationale Monetaire Fonds die achtervangrol voor internationale banken (zoals Citibank, HSBC en Deutsche bank) kunnen vervul-len. Deze gedachte is echter nog te revolutionair voor praktische beleidsma-kers. De rol van academici is echter het ondenkbare aan te kaarten.Aan deze oplossingen voor internati-onale banken heb ik de laatste jaren gewerkt. In het onderwijs voor de master-studenten bedrijfswetenschappen reken ik deze modellen met de studenten door. Wij willen laten zien hoe deze modellen kunnen bijdragen aan beter beleid.

Dirk Schoenmaker is hoogleraar Finance, banking & insurance aan de VU en auteur van governance of international banking (Oxford University press).

WisselColUmnrienk van grondelle akademiehoogleraar biofysica

9nr 18 — 29 mei 2013ADVALVAS

colUmN

FOtO

stu

dioV

U/ri

eche

lle va

n de

r Val

k

De VU en de UvA zijn van plan hun exacte faculteiten (wiskunde, informatica, natuurkunde, sterrenkun-de, scheikunde, biologie, aardwetenschappen) samen te voegen tot één ‘Amster-

dam Faculty of Science’ (AFS). Waarom is dat een goed idee? Mijn eigen vakgebied, fysica van leven, is goed vertegenwoordigd aan de VU: met toonaangevende onderzoeksgroepen, zowel theoretisch als experimenteel, op het gebied van dna-eiwit-wisselwer-king, mechanische eigenschappen van biomaterialen en fotosynthese. Tevens is enkele jaren geleden een sterke onder-zoekslijn begonnen op het gebied van biomedische beeldvorming met behulp van geavanceerde lasertechnieken. Die werkt intensief samen met het VU-mc en de medische faculteit. Fysica van leven is een sterk VU-merk. Aan de UvA is dit vakgebied bijna afwezig. Waarom is het dan toch goed om samen te gaan? Binnen AFS kan fysica van leven worden ingebed in haar natuurlijke omgeving: de fysische chemie, bioche-mie, biologie, quantum-chemie, de moleculaire natuurkunde, laser-optica, statistische fysica, veel elementen die

De meerwaarde van één Faculty of Science

op dit moment aan de VU ontbreken. Sterke onder-zoekslijnen worden voor studenten veel aantrek-kelijker als deze omringd zijn door andere sterke onderzoeksgroepen. Goede studenten zoeken deze meerwaarde. Meer en meer wordt duidelijk dat het spectrum aan hoogwaardige onder-zoekslijnen de internati-onale positie bepaalt en daarmee de aantrekkings-kracht voor excellente nationale en internatio-nale studenten en weten-schappers. De AFS biedt die omgeving.Binnen de AFS ligt het voor de hand dat een

belangrijk deel van fysica van leven op termijn naar het Science Park zal verhuizen. Dit is winst voor de onder-zoekers: ze komen dichtbij elkaar te zitten, interactie en overleg wordt gestimuleerd, dure apparatuur kan worden gedeeld, en het gezicht naar de buitenwereld wordt sterker. Bestaande samenwerkingen zoals Solar-dam, het consortium van onderzoeksgroepen van VU, UvA en AMOLF op het gebied van zonne-energie, en de Biological & Soft Matter Physics Campus Amsterdam

(VU, UvA en AMOLF ) kunnen zo interna-tionaal tot bloei komen. Het biomedisch gerelateerde fysische onderzoek heeft daarentegen een sterke connectie met activiteiten aan VUmc en de medische faculteit van de VU en moet daarom op de VU-campus blijven. Dit uiteraard in samenhang met een expli-ciete en zichtbare rol in de opleiding van alle natuur- en scheikundestudenten in Amsterdam. Vandaag presenteerde de regering plan-nen om techniek aantrekkelijker te maken voor studenten. Volgens mij is het daarbij van wezenlijk belang toekom-stige natuur- en scheikundestudenten te wijzen op hun toekomstkansen in de industrie, het onderzoek, het medisch bedrijf, het onderwijs. een AFS, waarin studenten kennismaken met hoog gekwalificeerd onderwijs en onderzoek, dat de behoefte van de samenleving weerspiegelt, kan daarbij een essentiële rol spelen. Dat geldt uiteraard niet alleen voor Nederlandse studenten; ook voor studenten en wetenschappers uit de grote opkomende landen zoals India, China, zuid-Amerika, Afrika moet de AFS een belangrijk ankerpunt worden.

Sterke onderzoekslijnen worden voor studenten aantrekkelijker als ze omringd zijn door andere sterke onderzoeks-groepen



Geschiedenis

Studenten maakten VU normalerMede door de studentenacties werd de bijzonder protestantse Vrije Universiteit een normaal algemene universiteit. Dat concludeert Cees Paardekooper in zijn boek over de studentenbeweging aan de VU. Een voorpublicatie van het slothoofdstuk.Redactie fotobijschriften Dirk de Hoog

een enkel ouder universitair staflid spreekt soms met enig verlangen over de universiteit van weleer. Docenten klagen over de verschoolsing en over het lage niveau van vwo-afgestudeer-den. Studenten vragen docenten: ‘Wat moet ik weten voor mijn tentamen?’

een docent repliceert: ‘Ik kan mij niet herinneren dat ik die vraag ooit zelf heb gesteld.’ Vele docenten vinden de huidige studentengeneratie weinig gedreven. De univer-siteiten zouden zijn verworden tot ‘halvarinefabrieken’. Met enige weemoed worden herinneringen opgehaald over de radicale democratische emancipatiebewegin-gen die de eenzijdig technocratische oriëntatie van onderwijs en onderzoek in de jaren zestig en zeventig aanvochten, met de kritiese Universiteit (krU) als zinge-vende exponent. Deze bewegingen hebben de opmars van de technocratische oriëntatie niet kunnen stuiten, vinden ze. […] In 2009, veertig na de Maagdenhuis-bezetting, laat de Groningse filosoof René Boomkens weten dat er bedroevend weinig is overgebleven van het gedachtegoed van de krU.De dominantie van het positivisme in de wetenschap is nu zo sterk, dat het als zodanig niet eens meer opvalt. Het marxisme is vrijwel verdwenen, maar ook stromingen als de fenomenologie, de hermeneutiek en het Franse structu-ralisme en poststructuralisme zijn veel marginaler gewor-den. […] De slag is verloren.een wat eenzijdige uitspraak, lijkt mij. Het is niet moei-

lijk vele tegenvoorbeelden te geven. Maar de criticasters hebben wel een punt. er is gelet op de vele rapporten van inspectie en onderzoeks- en visitatiecommissies terechte zorg over kwaliteit, relevantie en Bildung-kracht van het hoger onderwijs en onderzoek. een (romantisch) verlangen naar toen is wellicht begrijpelijk, maar past niet erg bij de maatschappelijke contexten die ingrijpend zijn veranderd. Het aantal studenten is fors blijven stijgen. Hun aanspraken (leerrechten) zijn vergaand ingesnoerd. Het institutionele landschap is met de emancipatie van het hbo (en het mbo) ingrij-pend vernieuwd. De student als een duidelijk te onder-scheiden sociale categorie is vrijwel verdwenen en is in vergaande mate opgegaan in de meer diffuse sociale categorie ‘studerende jongere’. […]Toch zijn er nog altijd betekenisvolle leefomgevingen die verbonden zijn met het student-zijn. Corporale studentenverenigingen bloeien en groeien zelfs weer. Ook faculteitsgroepen en studieverenigingen hebben hun bestaansrecht gehou-den. ze vervullen vooral een sociale functie met wat ‘studierandjes’, zoals studiereizen, lezingen, congressen en korting op boeken). VU-faculteitsgroepen als VSPVU, MFVU en Merlijn bestaan nog altijd. […]

SRVU, verbonden met de LSVb, bestaat nog altijd, maar is niet meer de grootste, dat is de VUSO. De

LSVb houdt het inmiddels al veel langer vol dan haar voorgangers LOG (Landelijk Overleg Grondraden) en Studentenvakbond SVB. Op de meeste speelvelden zijn


VoorPUblIcatIe

De auteur Cees paardekooper was zelf actief in de studentenbeweging en onder meer voorzitter van de faculteitsvereniging mundus-srVU in 1975-76. Hij zit in het midden achter de tafel tijdens een debat in 1977 over de door de minister gewenste studieduurverkorting naar vijf jaar. Uiteindelijk werd dat zelfs vier jaar. foto eduard de Kam

in 1972 werd het collegegeld verhoogd van 200 naar 1000 gulden. De studentenvakbonden riepen landelijk op tot een boycot. aan de VU kwam het daardoor regelmatig tot bezetting van universiteitsgebouwen omdat het bestuur geen verklaring van inschrijving wilde afgeven zonder dat het collegegeld was betaald. Hier is bijvoorbeeld het bestuursgebouw Van eeghenstraat 112 van de faculteit sociaal Culturele Wetenschappen bezet. Het kabinet-Den Uyl verlaagde in 1974 de collegegelden weer naar 500 gulden. datum en fotograaf onbekend

Het hoofdgebouw is verschillende keren bezet door protesterende studenten. De eerste keer al in het voorjaar van 1972 toen het gebouw officieel nog niet eens was geopend. De laatste keer in 1997 als protest tegen de invoering van de Wet modernisering Universitaire bestuursorganisatie, de mUb. Op de foto bezetten studenten het gebouw in 1983. toen was net de landelijke studentenvakbond LsVb opgericht. toenmalig minister Deetman wilde flink bezuinigen op de universiteiten.foto bram de Hollander


Geschiedenis

meestal maakte de politie een eind aan een bezetting van een universiteitsgebouw, zoals hier in 1986 bij een bezetting van het hoofdgebouw vanwege invoering nieuw stelsel studiefinanciering. maar het ontruimen gebeurde altijd pas na overleg van het college van bestuur met de burgemeester en de betrokken minister of staatssecretaris. foto aVC /VU

er vonden regelmatig bijeenkomsten plaats om over zaken als verhoging van collegegelden en versobering van de studiefinanciering te praten. Daar kwamen, zoals hier in 1974, honderden studenten op af. De grote collegezaal KC-07 zat regelmatig tot de nok toe vol met protesterende studenten.datum en fotograaf onbekend

in 1975 dient minister Van Kemenade een wetsvoorstel in om de universitaire cursusduur te beperking tot vijf jaar. Zijn opvolger pais wilde zelfs naar vier jaar. Wat in 1981 ook lukte. studenten en docenten protesteerden jarenlang tegen deze plannen zoals hier in 1978.foto aVC /VU


de studentenorganisaties echter slechts in bescheiden mate actief. een enkele keer wordt er gedemonstreerd. zelfs hoogleraren hebben het demonstratiewapen ontdekt: januari 2011 wordt er op een bijzondere wijze gedemonstreerd in Den Haag. In een stoet van treurnis protesteerden zo’n duizend hoogleraren met de recto-ren van alle universiteiten aan kop tegen het beleid van staatssecretaris Halbe zijlstra. Spandoeken ontbraken en er werden geen leuzen geroepen. De SRVU gaf de demonstrerende VU-hoogleraren een spandoek mee met de tekst: ‘We zijn het nog niet verleerd.’Tijden zijn veranderd, maar ook weer niet. Hilde de Ridder-Symoens, VU-hoogleraar Middeleeuwse geschiedenis, schreef begin van de nieuwe eeuw in haar afscheidsrede dat het hoger onderwijs in europa nog steeds geen evenwicht heeft gevonden tussen de oude waarden van de elitaire Humboldtiaanse universiteit en de eisen die aan een massa-universiteit, bevolkt door studenten met de meest diverse achtergronden, gesteld worden. zolang we in europa de discussie tussen oud (lees elite-universiteit) en nieuw (lees massa-universi-teit) niet willen of durven voeren en tegelijkertijd blijven vasthouden aan oude en nieuwe idealen, komt er geen oplossing voor de malaise die misschien niet bij de academische bestuurders leeft, maar wel bij de docenten en zelfs bij studenten. (…)

De Ridder-Symoens maakt in haar afscheidsrede nog een ander belangrijk punt. ‘een universiteit zonder

dwarsliggers, zonder rebels gedrag, is mijns inziens geen echte universiteit meer. Ook studenten moeten dat beseffen.’ De Amerikaans-Nederlandse historicus james kennedy is verbaasd dat de roep om inspraak en mede-zeggenschap tegenwoordig bijna helemaal is verdampt. Het valt hem op ‘hoe weinig democratisch het toegaat aan de universiteiten’. In vergelijking met de Ameri-kaanse universiteiten vindt hij de Nederlandse universi-teiten vandaag de dag zelfs ‘uiterst niet-democratisch’.In Nederland hebben personeel en studenten geen essentiële rol meer in het bestuur van de universiteit. zij hoeven alleen gehoord te worden over de collectieve belangen van de groep en worden niet meer geacht een algemeen belang van de instelling na te streven. De studentenbeweging is op de universiteiten geen dwars-ligger meer; dat is ook best lastig geworden door de insnoering van de leerrechten. Hetgeen niet wil zeggen dat veel van de studenten niet maatschappelijk gedre-ven zijn. ze zijn vaak maatschappelijk en politiek actief in sociale bewegingen die veelal niet direct gebonden zijn aan de studentenperiode.

jan Siersma, SVB’er van het eerste uur en onlangs afgezwaaid als adviseur van het college van bestuur,

blijft optimistisch. De idealen van de jaren zestig en zeventig klinken bij hem nog altijd door. Hij laat zich inspireren door de VU als een abnormaal project.Het vrije in Vrije Universiteit: vrij van kerk en staat. Dit vrije is net iets meer dan academische vrijheid. Dat zit er in, maar het vrije van de VU is naar mijn gevoel meer. Het is de onafhankelijkheid van de machten; er zit iets rebels Reageren? mail naar [email protected].

in. Het is een oud gedachtegoed uit de reformatie: je gaat je overtuiging niet herroepen omdat die een autoriteit niet aanstaat. (…)In zijn afscheidsrede maakt Siersma een polemisch hoogstandje om zijn mening kracht bij te zetten. Zo wordt de VU, in het creatieve, eigenzinnige, onafhan-kelijke, tikkeltje anarchistische, tolerante en gastvrije Amsterdam, middelpunt van alles wat hunkert naar een betere wereld. Niet naar een dure Audi of BMW; die studenten moeten ergens anders zijn. Die missen we dan, jammer. Sterker: die willen we niet eens. Opgehoepeld! Al die briljantjes van die topuniversiteiten waar wij zo tegenop kijken; tjonge, tjonge wat waren ze creatief in het bedenken van door niemand meer te volgen financiële producten en constructies. Maar zonder een greintje maatschappelijk verantwoordelijkheidsbesef en geen benul van waar het om gaat! Moven!

In het verlengde van het pleidooi van Siersma zou ik willen betogen dat het weer tijd is voor universiteiten

die tegenspraak organiseren, die een beetje abnormaal willen zijn. Misschien moeten onze genormaliseerde universiteiten transformeren naar universiteiten abnor-male superieure met een nieuwe abnormale elite. Het elitebegrip verdient herwaardering, vindt ook Hugues Boekraad, ooit voorman van de krU:In 1968 zetten we tegenover het elitebegrip een radicaal gelijkheidsdenken in. Het was een kristallisatie van een maatschappelijk-culturele verandering, maar een die zichzelf vooral zag als politieke voorhoede en een blinde vlek had voor het feit dat ze een culturele beweging was. Wij wezen de elite af en verzuimden daarvoor in de plaats een nieuw elitebegrip te stellen, of haar rol in een democratische samenleving opnieuw te doordenken. Het afschaffen van taboes, grenzen en verbodsbepalingen is niet voldoende om een nieuwe cultuur te doen ontstaan.

Met dit boek heb ik mijn bijdrage willen leveren aan het verkrijgen van een meer geobjectiveerd beeld over de rol van de studentenbeweging in de lange jaren zeven-tig aan de VU, en daarmee ook aan het debat over het ‘goede van toen’, over ‘de aberraties’, over drijfveren en inspanningen in tijden van massificatie en ‘normalise-ring’. Daarmee wil ik in alle bescheidenheid een impuls geven aan het herwaarderen van antithetisch waarden-gedreven handelen, aan een universiteit met dwarslig-gers. In de wetenschap dat de geschiedenis zich niet steeds herhaalt, zoals Hegel ooit schreef, en al helemaal niet – zoals Marx in De Achttiende Brumaire van Louis Bonaparte in reactie op Hegel noteerde – ‘de ene keer als tragedie, de andere keer als klucht.’ Maar wel in de over-tuiging dat er veel te leren valt van geschiedenissen.

Uit hoofdstuk 8: Tijd voor een nieuwe abnormale universiteit?

‘Een universiteit zonder dwarsliggers is geen echte universiteit meer’

5x gratisadvalvas heeft 5 weggeefexemplaren.

mail naar: [email protected].

studeerde politicologie en bestuurskunde aan de VU (1972-1980), werkt als senior partner bij WagenaarHoes Organisatieadvies.

Cees paardekooper, Omstreden normalisering, de Vrije Universiteit in de jaren zeventig, uitgeverij Van gennep, 380 blz. € 22,50.

Cees paardekooper

het boek wordt donderdag 13 juni gepresenteerd.

lees ook het interview met auteur cees Paardekoper op advalvas.vu.nl>nieuws>28 mei.


Een bepaalde afwijking in het dna (rs720877-G) verlaagt de kans op diabetes. Als mensen met deze dna-variant tóch diabetes krijgen,

werken medicijnen minder goed. Dat blijkt uit onderzoek van Giel Nijpels en zijn buitenlandse collega’s. Deze dna-afwijking komt niet vaak voor en zit vlakbij een spijsverteringsenzym. Daarin

schuilt de verklaring: mensen met deze dna-variant hebben meer van dat spijsverteringsenzym waardoor ze meer insuline aanmaken. Insuline zorgt voor een stabiele suikerspiegel, ook vlak na een maaltijd. Met deze kennis kunnen we diabetes misschien voorkomen of de behandeling verbeteren. (NS)

Zie artikel hierover: tinyurl.com/diabetesdna.

Socioloog en demonstratie-onderzoeker Jacquelien van Stekelenburg is verkozen tot vicepresident van de International Soci-ety of Political Psychology, een internationale orga-nisatie van ruim duizend sociaal-psychologen en politicologen. Van Steke-lenburg is aangesteld voor drie jaar en start deze zomer tijdens de afsluiting van de jaarlijkse bijeen-komst in Herzliya in Israël.

Ab Flipse is benoemd tot universi-teitshistori-cus. Hij gaat zich bezighouden met de geschiedschrijving van de VU. Flipse heeft tot taak de historie van de VU levend te houden en toegankelijk te maken voor een breed publiek.

Bachelorstu-dent theolo-gie Sander Klaasse heeft de VSBfonds-beurs ontvangen. Hiermee gaat hij een jaar in Edinburgh studeren. Hij zal daar de master science and religion volgen.

Marcus Huibers is hoogle-raar klinische psychologie. Huibers, die ook aan de Univer-siteit Maas-tricht werkt, zet aan de VU zijn onderzoek voort naar de verschillende toepassingen van psychotherapie, met name voor depressie.

VIPs

Depressief

De effectiviteit van depressiebehande-lingen wordt over-schat. Dat stelt ellen Driessen in haar

proefschrift waarop ze 29 mei promoveert. Dit komt doordat positieve bevindingen meer worden gepubliceerd dan nega-tieve. [zie ook pag. 24. ]. Dries-sen vergeleek gepubliceerde en ongepubliceerde onderzoeks-bevindingen naar de effecti-viteit van psychotherapie bij depressie. Driessen pleit voor archivering van alle onder-zoeksdata zodat hulpverleners, richtlijn- en beleidsmakers een beter beeld krijgen van de effectiviteit van psychotherapie bij depressie. (NS)

Zie proefschrift via tinyurl.com/depressietherapie

minder diabetes

arie

n La

m

iCOO

n Da

rrin

Higg

ins/

then

ounp

roje

ct

Niet leeftijd, rookgewoonten en tandkleur, maar een witte plek op het mondslijmvlies (leukoplakie) is de belangrijkste

voorspeller van mondkanker. Dat schrijft tandheelkundige elisa-

beth Brouns in haar proefschrift waarop ze 6 juni promoveert. Niet iedereen met een wit plekje hoeft zich zorgen te maken, want het gaat om een leukoplakie vanaf 4 cm en deze leidt niet eens altijd tot mondkanker. Artsen snijden of laseren zo’n witte plek normaal weg. Negen procent van alle leukoplakie-patiënten, zowel

behandeld als onbehandeld, krijgt mondkanker. Artsen kunnen de kanker dus niet voorkomen, maar belangrijk is dat de risicogroep al vroeg in beeld is. Brouns pleit ervoor dat deze groep mensen regelmatig wordt gescreend om eventuele ontwikkeling van kanker vroeg te ontdekken en te behandelen. (NS)

Mondkanker voorspelbaar

45+35+9+7+415nr 18 — 29 mei 2013ADVALVAS

oNDerzoeksNIeUws

De berekeningen die beschrijven hoe snel moleculen trillen, kloppen. Dat blijkt uit promotieonder-zoek van Gareth Dickenson waarop

hij 8 mei promoveerde. Diezelfde dag publiceerde hij een artikel in het tijdschrift Physical Review Letters. Dickenson deed praktisch onderzoek naar waterstofmole-culen. Met een speciale titaan-saffrierlaser bracht hij de molecu-len in beweging. Vervolgens mat hij met een frequentiekam-laser gekoppeld aan een heel precieze atoomklok hoe snel de waterstof-moleculen daadwerkelijk trillen. Deze metingen komen tot 8 deci-malen nauwkeurig overeen met theoretische berekeningen van hoogleraar krzysztof Pachucki van de Universiteit van Warschau. Die onderzocht net als Dickenson de frequentie van waterstofmo-leculen, maar dan zonder daad-werkelijk te meten, hij berekende alles. Doordat nu blijkt dat bere-keningen overeenkomen met de praktijk, kunnen wetenschappers de theorie uitbreiden naar grotere moleculen. (NS)

Wie zorgt er voor de oudjes?

“Ik onderzoek of vijftig-plussers meer tevre-den zijn over hun vriend-schappen na het volgen van een online cursus. Deze cursus heb ik samen met hoogle-raar Nan Stevens ontwikkeld en is gebaseerd op een goedwerkende groepscursus.

De cursus start met een vragenlijst en een inleiding waarin mensen leren welke soorten vriendschappen er zijn en kunnen aangeven hoe ze een vriendschap waarderen. Dan zijn er twee blokken van vijf lessen. Het eerste blok bestaat uit lessen waarin deelnemers actief aan de slag gaan, door vragen te beantwoorden en oefeningen uit te voeren. Deelne-mers krijgen opdrachten zoals: ‘knoop deze week een praatje aan met een vreemde’. Het tweede blok lessen laat de vijftigplussers naden-ken over verschillende kanten van vriendschap. Aan het eind van elke les krijgt de cursist een persoonlijk overzicht van de gegeven antwoor-den om later nog eens terug te lezen.

Vijftigplussers hebben niet te weinig vrienden, maar vriendschappen worden steeds belangrijker. Dit komt onder meer doordat familie-relaties een kleinere rol spelen. Ook krijgen ze vroeg of laat met pensi-onering te maken, dan vallen de dagelijkse contacten met collega’s weg. Daarom moeten vijftigplussers juist nu investeren in vriendschap-pen, daar hebben ze later alleen maar profijt van.” (NS)

Meer info en aanmelden: vriendschapscursus-vu.nl.

Socioloog Tamara Bouwman ontwikkelt een online vriendschapscursus voor vijftigplussers.

Nieuwe vrienden nodig?

Het grootste deel van kwetsbare thuiswo-nende ouderen (45%) geeft aan dat een een professional de regie over hun zorg heeft. Dat schrijft Ilse Zwart-Olde samen met collega’s in het onderzoeksrapport Zorgnetwerk van kwetsbare ouderen. Wanneer een oudere meer zorg nodig

heeft, komen er meer professionals over de vloer, maar niet meer vrijwilligers. Als straks minder professionele thuiszorg beschikbaar is, krijgen sommige ouderen onvoldoende zorg. Dat is zorgelijk. Ouderen hebben een groter netwerk nodig van mantelzorgers en vrijwilli-gers. Niet alleen directe familie, maar ook familieleden, buurtgenoten, kennissen en vrijwilligers moeten zich met de zorg bemoeien. (NS)

Er zijn grote ontwikkelingen op het gebied van de dotterbehandeling. De interventiecardiologen van VUmc doen als een van de weinigen in Nederland hieraan mee. Het gaat om nieuwe behandelin-

gen bij hartaandoeningen. zo vervangen de artsen een hartklep niet meer via de lies, maar via een minder gevaarlijk bloedvat onder het sleutelbeen. en een andere nieuwe behandeling is gericht op het verlagen van de bloeddruk bij patiënten die op normale behandeling, bijvoorbeeld plaspillen, niet reageren. Artsen verhitten bepaalde nierzenuwen, die vaak meewerken aan de hoge bloeddruk, om ze zo tijdelijk uit te schakelen. (NS)

meer info vumc.nl/afdelingen/over-vumc/nieuws.

Revolutie in dotterland

45% Formele hulpverlener (professional), 35% Zelf, 9% Informele hulpverlener

(vrijwilliger, mantelzorger), 7% Weet niet, 4% Informele en formele hulpverlener

bibbe-rende mole-culen


Sociale wetenschappen


weteNschaP

Met één poot in de modderSociale wetenschappers zijn te druk met geld verdienen en te weinig op straat. De hoogleraren Barbara Vis en Willem Trommel over deze spagaat.

dOOr dirk de hOOg FOTO’S STUDIOVU/YVONNe COMPIeR


Sociale wetenschappen

Hebben sociale wetenschap-pers nog wel hart voor de echte problemen in de samenleving of zitten ze massaal in hun ivoren toren achter een laptop ingewikkelde artikelen te

schrijven voor internationale tijdschrif-ten om hun citatie-index te verhogen? Negen jonge wetenschappers beant-woorden die vraag in de bundel Passie voor de publieke zaak. “Gelukkig valt het mee. De auteurs zijn allemaal geneigd kritisch te reflecteren op hun positie in de samenleving en het maatschappelijk nut van hun onderzoek. Maar tegelijk zien ze problemen bij hun maatschappelijk engagement”, zegt hoogleraar beleid en bestuur Willem Trommel, een van de samenstellers van de bundel. “Twintig, dertig jaar geleden was maatschappelijke betrokkenheid onder sociale wetenschap-pers bijna vanzelfsprekend. Maar para-doxaal genoeg vergt zulke betrokkenheid een hoge mate van vrije wetenschapsbe-oefening en die is steeds meer onder druk komen staan. Wetenschappers moeten hun eigen geld verdienen én publiceren in toptijdschriften. Dat leidt vaak tot ultraspecialistische artikelen voor vakge-noten die voor een breder publiek nogal ontoegankelijk zijn. Daardoor dreigt een kloof te ontstaan tussen wetenschap en samenleving.”

Drijfveer voor onderzoekBarbara Vis, hoogleraar politieke besluit-vorming, mede-auteur van de bundel, herkent zich deels in dat beeld. “Om hoogleraar te worden moet je inderdaad voldoen aan de geldende wetenschap-pelijke standaarden. Publicaties in inter-nationale journals zijn daarbij cruciaal. Maar ik heb het idee dat je maatschap-pelijke zichtbaarheid ook meetelt, al is het wel vaak een sluitpost bij een benoe-ming.” zij zegt dat het oplossen van weten-schappelijke vraagstukken haar primaire drijfveer is voor het doen van onderzoek. “zo heb ik onderzocht waarom de ene regering wel politiek impopulaire maatre-gelen neemt en de ander niet. Hoewel dit ook een maatschappelijk relevante vraag is, werd ik gedreven door het vinden van een fundamenteel wetenschappelijke

oplossing. Bestaande politicologische theorieën konden de variatie tussen regeringen niet duiden, dus het zoeken was naar een theorie die dit wel kon. Maar ik vind het belangrijk om aan een breder publiek dan mijn vakgenoten uit te leggen wat het nut is van mijn onder-zoek. Daarom doe ik mee aan het brede publieke debat.”

Klinkende muntTrommel ziet nog een andere bedreiging voor maatschappelijk geëngageerde wetenschappers. “Directe valorisatie van kennis is steeds meer een voorwaarde voor onderzoeksfinanciering. Maar die valorisatie wordt in heel beperkte economische begrippen opgevat. Simpel gezegd moeten je onderzoeksresulta-ten op korte termijn klinkende munt opleveren. In de sociale wetenschappen leidt dat veelvuldig tot instrumenteel, beleidsgericht onderzoek in opdracht van degene die je geld geeft. Maar goede sociale wetenschap vergt ook reflectie en tijd om te lummelen. Die ruimte, voor bezinning en diepgang, wordt ons steeds minder gegund. De bestuurders van universiteiten denken dat onderzoeks-prestaties rationeel en objectief meetbaar zijn. Daarop worden we afgerekend. Bovendien worden medisch en bèta-gericht onderzoek hoger aangeslagen dan sociale wetenschappen.”Vis noemt zich wat dat betreft een geluk-kige hoogleraar. ze kreeg namelijk een Vidi-beurs. “Dankzij die wetenschaps-subsidie kan ik meer dan de helft van mijn tijd aan onderzoek besteden. Dat is tegenwoordig een luxe-positie. Ik vind ook dat valorisatie van kennis te eenzijdig in termen van geld wordt opgevat. Inzicht leveren in maat-schappelijke vraagstukken is ook een vorm van valorisatie. er moet ruimte zijn voor intellectuele vorming en reflectie. Leren nadenken is heel erg maatschap-pelijk nuttig.”

In Amsterdam je hart ophalenTrommel noemt een extra uitdaging voor de VU: “We zijn van oorsprong

een universiteit die de emancipatie van bepaalde bevolkingsgroepen nastreefde. Die taak zie ik nog steeds. Voor mij is een uitdagende vraag wat we kunnen bijdra-gen aan het oplossen van problemen. Om te beginnen hier in de regio Amster-dam met zijn pluriforme, multiculturele maatschappij. Wie de problemen van een globaliserende samenleving wil doorgronden, kan hier zijn hart ophalen. Ik pleit er niet voor dat wetenschappers politieke activisten of linkse ideologen worden. Ons boek breekt een lans voor sociale wetenschap die zowel ambachte-lijk als kritisch is. We moeten niet alleen laten zien hoe het is, ook hoe het anders

en beter kan worden.”

Work, care and wellfareVis vindt het een mooie visie, maar houdt wat slagen om de arm. “Wetenschappelijk theore-tische vragen zijn toch het vertrekpunt voor onder-zoek. Dat sluit maatschap-pelijke betrokkenheid niet uit. Binnen de sociale

wetenschappen bestaan verschillende benaderingswijzen en opvattingen. We moeten elkaar niet bestrijden en uitslui-ten, maar proberen te versterken. Onze faculteit werkt aan de opzet van een breed onderzoeksinstituut voor work, care and wellfare. Het lijkt me een thema waarbinnen maatschappelijke betrokken-heid, valorisatie van kennis, vorming van studenten en fundamenteel onderzoek hand in hand kunnen gaan en elkaar versterken. Daarin kunnen vast veel mensen hun passie kwijt.”

‘Maatschappelijke zichtbaarheid is vaak een sluitpost bij benoemingen’

Willem trommel en barbara Vis

ComplimentGoed opiniestuk (‘Studeren is een recht’) van Dirk de Hoog in de vorige Advalvas. In mijn afscheidscollege ‘De verantwoor-delijke universiteit’ van maart vorig jaar heb ik het ook gehad over de toegang tot de universiteit. Maar emanciperen is wel werken, voeg ik daaraan toe. Net zoals Dirk schrijft: tegenover rechten staan ook plichten. kan hij niet eens peilen bij de leden van de werkgroep die een onder-wijsvisie voor de VU moet schrijven hoe hun werk vordert? er is nu een nieuwe rector die voor deze visie verantwoorde-lijk is. Ik blijf Advalvas volgen en hoop dat Dirk de Hoog het nog een tijdje volhoudt.

Jan Siersma, voormalig beleidsadviseur


maIl

Reacties (max. 300 woorden) op Advalvas-artikelen zijn welkom op [email protected]. De redactie behoudt zich het recht voor uw bijdrage eventueel in te korten.


sociale wetenschappers staan onder druk, dat blijkt uit de bundel ‘Passie voor de publieke zaak’.

‘Het bedrijven van sociale weten-schap vanuit betrokkenheid op publieke vraagstukken staat maat-schappelijk onder druk’, conclude-ren de samenstellers van de bundel Passie voor de publieke zaak. Daarin beschrijven negen jonge onderzoe-

kers over hun drijfveren om maatschap-pelijk geëngageerd met wetenschap om te gaan. Onder hen VU-hoogleraar politieke besluitvorming Barbara Vis, veiligheidsdeskun-dige Beatrice de Graaf en Willem Schinkel die veel over democratie en het publieke bestel publiceert.‘Ontmaskering van politie-ke en/of maatschappelijke mythen aan de hand van nuchter wetenschappelijk onderzoek behoort van oudsher tot de vreugden van het professionele sociaalwetenschappelijke onderzoek en kan heel fraai bijdragen aan de kwaliteit van het publieke debat’, omschrijven de auteurs hun missie.zij zien die opdracht vooral bedreigd door publicatiedruk en de noodzaak onderzoek in opdracht te doen om geld binnen te halen.

Hoge publicatiedrukDie vrees deelt de Nederlands Sociolo-gische Vereniging (NSV). ‘De sociologie dreigt steeds meer van de samenleving te vervreemden door de eenzijdige criteria die worden gehanteerd bij de beoordeling van wetenschappelijke resultaten’, zegt NSV-voorzitter jan Willem Duyvendak

in NRC van 18 mei in een artikel met de treffende kop ‘Losgezongen van het eigen land’. “Mensen die zowel internati-onaal willen publiceren als lokaal een rol spelen, merken dat ze dat niet allemaal tegelijk kunnen. en dat de waardering voor internationaal publiceren wel heel hoog is. We weten allemaal dat zulke artikelen gemiddeld door vijf mensen worden gelezen en dat er veel meer

worden geschreven dan we kunnen lezen”, aldus Duyvendak.Ook de koninklijke Neder-landse Akademie van Wetenschappen maakt zich zorgen. zij publi-ceerde 15 mei het rapport ‘Vertrouwen in de weten-schap’. ‘Van wetenschappers wordt verwacht dat hun onderzoek economisch nut heeft. Dat kan ertoe leiden dat ze te hoge verwachtingen scheppen over hun onderzoek en valse claims maken, om

maar onderzoekssubsidie te ontvangen’, vat NRC het rapport samen. Dit kan volgens de kNAW ertoe leiden dat het idee ontstaat dat wetenschappers inge-huurd kunnen worden om een bepaald, vooropgesteld resultaat te leveren en dat tast de onafhankelijkheid van de weten-schap aan.

marieke van genugten, marlies Honingh en Willem trommel (red). passie voor de publieke zaak. boom Lemma Uitgevers, 214 blz. €24,95.

Wetenschappers zijn niet te huur


Vluchteling

‘ Ik durf niet zo goed contact te leggen met Nederlanders’dOOr Peter Breedveld FOTO’S STUDIOVU/YVONNe COMPIeR

Vluchteling-student Astghik Hachnazaryan (22, bedrijfseconomie) heeft wat eigenaar-dige ervaringen gehad in Nederland. “je krijgt hier een boete als je een afspraak afzegt”, vertelt ze verbaasd. “en mensen zeggen gewoon nee als je om hun hulp vraagt.” Voor Hachnazaryan was dat

onbestaanbaar, dat je negatief reageert op een verzoek om hulp. Maar in Nederland doen ze het! ergens was dat toch een bevrijding voor haar, want ze heeft nu – “het heeft me wel tijd gekost” – zelf ook geleerd om nee te zeggen. “Als iemand vraagt of ik zin heb om mee te gaan shoppen terwijl ik het druk heb. In Armenië zou ik het moeilijk hebben gevonden die persoon teleur te stellen, en het is ook een beetje onbe-leefd, maar nu heb ik er geen probleem meer mee. en je hoeft hier niet eens uit te leggen waarom niet, je zegt gewoon nee!”

Afstandelijk en heel directze vindt Nederlanders “een beetje droog”. Daarmee bedoelt ze dat Nederlanders afstandelijk zijn, maar

De Armeense Astghik Hachnazaryan valt in Nederland van de ene verbazing in de andere. ‘Mensen zeggen hier gewoon nee tegen je.’

tegelijkertijd ook heel direct. je kunt niet zomaar bij ze aanwippen, ook al zijn het je beste vrienden. “je moet eerst een afspraak maken.”Over het openbaar vervoer is ze heel positief. “Alles is in Nederland makke-lijk en snel te bereiken. Maar als het sneeuwt, rijden de treinen niet.” Bus en trein zijn wel stukken duurder dan in Armenïe, maar goed, in Armenië ga je bij een bushalte staan en dan is het maar afwachten of er een bus komt. “Ik durf niet meer op te staan voor oudere mede-passagiers, want ik krijg de indruk dat ze zich daardoor beledigd voelen.”

Na acht uur is het stilen zo vertelt ze smakelijk over de dolko-mische cultuurschokken die ze heeft doorstaan sinds haar komst naar Neder-land, nu drie jaar geleden. Sommige dingen over Nederland en de Nederlan-ders heeft ze van horen zeggen, zoals de beruchte anekdote over de koekjestrom-mel, waar de visite één koekje uit mag pakken en die daarna weer dichtgaat. en het verhaal dat Nederlandse vrouwen


stUDeNteN


Vluchteling

‘Je krijgt hier een boete als je een afspraak afzegt!’

armenië is een bergachtig land in de zuidelijke Kaukasus. Het grenst aan azerbeidzjan, georgië, iran en turkije. geografisch gezien behoort armenië tot azië, maar in cultureel en historisch opzicht tot europa. Het is het oudste christelijke land van de wereld. armenië was een deelrepubliek van de sovjet-Unie. sinds 1991 is het land onafhankelijk. De politieke situatie is er nogal instabiel. Volgens de oppositie maakt de regering zich schuldig aan fraude, intimidatie en fysiek geweld jegens tegenstanders. Corruptie is er wijdverbreid. burgers zijn vogelvrij.

armenië staat op de vijfde plaats van landen waar de meeste asielaanvragen vandaan komen. (bron: Vluchtelingenwerk)

er een hekel aan zouden hebben dat je de deur voor ze openhoudt, vanwege hun feminisme. Had ze gehoord tijdens de Nederlandse les bij het VASVU, de VU-cursus voor studenten met een buitenlandse vooropleiding. erg fijn vindt ze het dat Nederlandse kinderen op tijd naar bed gaan, zodat het stil is na acht uur. “In Armenië gaan ze heel laat, net als hun ouders, zodat het altijd lawaaiig is.” Minder fijn vindt ze dat het hier zo vaak regent. “Als het in Armenië regent, zeg je je afspraken af.”

Boeken over Jip en JannekeHaar Nederlands is erg goed, terwijl ze pas in september 2011 is begonnen met het leren van die taal. “Voordat ik bij VASVU begon, had ik al wel wat geleerd. eerst in de kerk bij het Utrechtse asielzoekerscentrum, waar veel buitenlanders kwamen en een samenvatting van de preek in verschillende talen op een scherm werd geprojecteerd. Daarna deed ik een cursus in Utrecht. De docent gaf me jip-en-jannekeboeken mee.”Waarom ze, met haar ouders en haar oudere zus (24), naar Nederland is gevlucht, wil ze niet zeggen. ze wil zelfs niets kwijt over de manier waarop ze hier naartoe is gekomen. ze vertelt alleen dat haar vader directeur was van een fabriek, en dat ze het materieel goed hadden. Anders dan veel andere vluchteling-studenten die werden geïnterviewd voor deze serie, is het gezin van Hachnazaryan niet eindeloos van opvangcentrum naar opvangcentrum gestuurd. ze woont nu in Breukelen, bij Utrecht, waar haar vader, vlak na aankomst in Neder-land, werd opgenomen wegens ziekte. Hij is nog steeds ziek, maar verder is de rust teruggekeerd in het leven van de Hachnazaryans.

Twee boerderijen en een pomp“We wonen in een heel rustige buurt, heel veilig. ze zeggen dat Breukelen een dorp is, maar een dorp is in Armenië heel iets anders. Twee boerderijen en een pomp of zo. Het verschil tussen een dorp en een stad is in Nederland veel kleiner. er is hier een zwembad, daar heb ik leren zwemmen, want de noodzaak daarvoor is er niet in Armenië, waar we in onze provincie één rivier hebben en verder nauwelijks meren en al helemaal geen zee. Ik kan nu aardig zwemmen, maar in het diepe word ik wel bang.”“Ik heb voor bedrijfseconomie gekozen omdat ik goed ben in wiskunde, maar een studie wiskunde lijkt me saai. In Armenië had ik bijna mijn studie IT business management afgerond, maar vanwege de taal leek het me te moeilijk om dat in Nederland weer op te pikken.“De colleges zijn in het Nederlands, maar ik kijk ze thuis nog een keer op blackboard. Als ik iets niet goed versta,

kijk ik dat fragment gewoon nog een keer, net zolang tot ik het begrijp. Het gaat goed, ik moet een paar hertentamens doen, maar die haal ik wel.”

‘Bidden maakt me sterker’Naar de kerk gaat ze niet vaak meer, “maar ik bid wel elke avond. een paar weken geleden hebben we van een Armeens stel dat bij ons in de buurt woont een Armeense Bijbel gekregen en daar lees ik regelmatig in. Het bidden maakt me sterker, het geeft me zelfver-trouwen en troost.”

er bestaat een vereniging voor Armeense studenten in Nederland, daar is ze twee keer geweest.Vrienden vindt ze vooral onder andere buitenlandse studenten. ze heeft één Nederlandse vriendin, met wie ze weleens uit gaat. “eigenlijk durf ik niet goed contact te leggen met Nederlan-ders.”ze hecht eraan de vluchtelingstudenten-organisatie UAF te noemen en dan vooral haar begeleider, emine Igdi. “zij heeft me heel erg geholpen bij het leren van de Nederlandse taal, en me geadviseerd en gesteund.”

Knap en gierigHachnazaryan vindt Nederlandse mannen knap, met hun blonde haar en blauwe ogen, maar ze denkt niet dat ze er één zal trouwen. “Ik hoor er rare verhalen over. Dat ze niet attent zijn en gierig. Dat ze het liefst met buitenlandse vrouwen trouwen.”ze heeft ook goede dingen gehoord over Nederlandse mannen. Bijvoorbeeld dat ze helpen in het huishouden. Dat doen de mannen in Armenië niet. “Ach, je kunt ook niet van tevoren weten wat er gebeurt. Misschien kom ik wel een Nederlandse man tegen die ik heel leuk vind en met wie ik wel wil trouwen. Maar het is waarschijnlijker dat het een Arme-niër wordt.”

armeense burgers zijn vogelvrij

‘Ik hoor dat Nederlandse mannen niet attent zijn’

UaFDe stichting voor vluchteling-studenten UaF ondersteunt talentvolle vluchtelingen zoals astghik Hachnazaryan bij hun studie en het vinden van werk. Zie ook uaf.nl.



serieDit is het tiende deel van een serie over vluchteling-studenten.


Bert Klandermans hoogleraar toegepaste sociale psychologie oPINIe

dOOr nienke stUmPel

Stel, je doet maanden onderzoek en uitein-delijk blijkt dat er geen correlatie is tussen rode sokken en agressie. Dat vindt niemand interes-sant. “ja, dat publiceer je

inderdaad niet. Het heeft ook geen zin om op een pot jam te zetten wat er alle-maal niet in zit. zulk negatief resultaat is pas interessant als het tegen conclusies van anderen ingaat. Bijvoorbeeld als de theorie is dat immigranten negatieve opvattingen hebben over het land waar ze wonen, en uit het onderzoek blijkt dat het niet zo is; dan is het interessant. Nega-tieve resultaten kunnen informatief zijn, maar zijn dat lang niet altijd.”

Gebeurt het vaak dat onderzoeksre-sultaten niet gepubliceerd worden? “Dat is moeilijk te overzien. Omdat onderzoekers zoiets vaak niet publiceren, zien we het niet. Ik heb zelf wel veel onge-publiceerde data liggen, maar dat heeft andere oorzaken, onder meer tijdgebrek. Het is nooit de bedoeling om resultaten weg te moffelen, maar het is vaak gewoon niet interessant. Het probleem zit daar-mee vooral aan de kant van de tijdschrif-ten, die willen het niet publiceren. Bij sociologie bestaat een onderzoek vaak

krijgt waarschijnlijk ook geen geld meer om onder-zoek te doen. een goede onderzoeker bedenkt immers goede vragen.”

Geeft dat niet een vertekend beeld van de wetenschap? “Nee. Oninteressant onderzoek wordt niet gepubliceerd, so what? We worden er toch niks wijzer van als we weten dat we het niet weten. We moeten ervan op aan kunnen dat alles klopt wat in een gepubli-ceerd artikel staat. Ik vind het belangrijker dat ik de wetenschap kan vertrou-wen dan dat we alle onbe-vestigde hypotheses maar publiceren.”

Wat moet er gebeuren? “Misschien moeten tijd-

schriften iets toegankelijker zijn voor uitkomsten van onderzoek met negatieve resultaten. Als een onderzoe-ker een goed onderbouwd stuk schrijft over negatieve resultaten die interessant zijn, wil ik het best lezen. Bladen spelen wel een rol in het niet-publiceren van data, maar dat is maar een van de factoren. De weten-schapper zelf moet soms gewoon beter nadenken over de onderzoeksvraag en de hypothese.”

uit meerdere hypotheses. Als een paar daarvan niet uitkomen en het grootste deel wel, dan vind je zo’n artikel wél in de bladen en zie je dus ook het negatieve resultaat. een artikel vol hypotheses die niet uitkomen, dat is niet interessant. Tijdschriften willen dat niet publiceren.”

En een welwillende onderzoeker die altijd negatief resultaat heeft? “Die krijgt inderdaad niks gepubliceerd. en


‘Wetenschapper moet beter nadenken over onderzoeksvraag’Negatieve onderzoeksresultaten blijven vaak ongepubliceerd. Hoogleraar Klandermans kijkt daar niet van op.

FOtO

stu

dioV

U/ri

eche

lle va

n de

r Val

k, iC

OOn

Okan

ben

n, th

enou

npro

ject

slodder- wetenschapbladen als science en nature dwingen goedwillende wetenschappers om te frauderen. Of in ieder geval hun resultaten mooier te laten lijken dan ze eigenlijk zijn. Dit is samen met de hoge publicatiedruk de oorzaak van slodderwetenschap. Dat betoogde sociaal psycholoog joop van der pligt onlangs in een Crea-debat over wetenschapsfraude in de sociale psychologie.

Lees het hele bericht op advalvas.vu.nl>nieuws>14 mei.

en zie ook de nrC-column hierover van emeritus hoogleraar martijn Katan op mkatan.nl.

Klandermans krijgt de Harold Lasswell award 2013 van de international society of political psychology voor zijn uitzonderlijke, wetenschappelijke bijdrage aan de politieke psychologie.

bert Klandermans


colUmN

Was ik gestopt met kattenfoto’s kijken en oude vijanden stalken op Facebook, was ik eindelijk aan die scriptie bezig, ging mijn telefoon. Ik

nam op met mijn naam, hoewel iemand mij onlangs zei dat dit heel ouderwets is, en was oprecht benieuwd wie mij belde. Het nummer was anoniem, dat kan van alles (mijn werk, een openstaande rekening, een grote geldprijs, die paar vrienden die denken dat mensen niet opnemen als hun naam op het scherm verschijnt) zijn. Spannend!Aan de lijn een gedistingeerd klinkende heer van de Volkskrant. Of-ie gelegen belde. “Dat hangt ervan af”, zei ik, terwijl in de krochten van mijn ijdel brein de vage hoop op een vaste column in een of ander hysterisch katern opgloeide. “Nou, ik heb een mooie aanbieding voor u...”Ik liet hem uitpraten, hij klonk zo heer-lijk anders dan de pandahipsters die het Wereldnatuurfonds tegenwoordig op openbare plaatsen inzet of de kranten-ballen die de Leidsestraat bevolken. De

De ochtendkrant

man sprak over vijftien euro, over het mooie verleden dat ik toch met de Volkskrant gehad moet hebben, over dat mensen geen tijd meer maken voor de krant. Over een code voor de iPad, zo vanzelfsprekend dat ik me direct een iPad-bezitter waande. Dat het gewoon weer kon, die krant op de mat. Ik zei: “Ik maak wel tijd voor de krant, maar voor een andere.”Hij vroeg welke. “Trouw”, zei ik en wachtte zijn antwoord gelaten af. Het kwam: “Veel beter. Goed zo. Minder tendentieus, meer groen, Letter en Geest. Daar heb ik niks tegenin te brengen hoor. Ik lees ’m zelf ook, ja, Pers-groep hè, zit allemaal onder één dak.”“Oké dan. Die had ik niet verwacht.”“Maar wel verdiend, mevrouw, veel plezier met uw krant!”We hingen op. De gedistingeerde Persgroep-meneer galmde na. Opeens voelde ik me ontzettend verzuild, en wel in de verkeerde zuil. Ik zou de Volkskrant moeten lezen, of nrc.next. Ik zou een abonnement op de VPRO-gids moeten hebben. Of eigenlijk niet, ik zou inderdaad een iPad moeten hebben en daarop een hippe

nieuwssite moeten volgen of tenminste iets waarop Arnon Grunberg digitaal aanwezig is. Ik ben toch jandorie geen protestantse vijftigplusser die de telefoon nog opneemt met haar voornaam. “Met Roos.” je meent het! Wat heb ik eigen-lijk tegen pandahipsters? zijn het wel hipsters of ben ik al zo diep gezonken dat ik subculturen over het hoofd ga zien, net zolang tot ik iedereen van onder de 25 maar gewoon “jongeling” ga noemen? Mijn God, dacht ik: ergens tussen het beginnen aan mijn scriptie en nu ben ik, almaar zittende achter mijn bureau, veranderd in een bejaarde protestantse digitale kattenvrouw. een Haarlemse, nog wel. Ik moest iets doen, dus pakte ik mijn biezen en wilde net richting Amsterdam vertrekken voor een Dubstepfeest of zoiets, toen mijn telefoon weer ging. Mijn moeder. Hoe het met de scriptie stond. O ja. Ik borg mijn nordic-walking- stokken en mijn buiktasje weer op, ging zitten en typte verder. Aan alles komt een eind, dacht ik, en verheugde me vast op de ochtendkrant.

‘Ik ben toch jandorie geen protestantse vijftigplusser die de telefoon nog opneemt met haar voornaam’

roos van rijswijk, masterstudent literatuurwetenschap



Soul en shisha op Summer Break FestivalDOOR PETER BREEDVELD

Het Summer Break Festival is tegelijk een pilot voor de evenementen die bedacht zijn voor het nieuwe colle-gejaar 2013/14. “We willen dan vijf of zes grootscha-lige evenementen organi-

seren voor een breed publiek”, aldus Wim Haan, diversiteitscoördinator en eind-baas van Dialoog@VU, het platform voor alle studie- en studentenverenigingen op de VU-campus. Dialoog@VU organiseert het feest in samenwerking met de VU, de studiever-enigingen eos, Aureus, VSPVU, QBDBD, MFVU en campuscafé The Basket. Het feest markeert daarmee tevens het einde van Dialoog@VU oude stijl, die zich voor-al richtte op activiteiten voor specifieke doelgroepen aan de multiculturele VU.

Dialoog@VU nieuwe stijl“Beleid voor doelgroepen werkt niet”, zegt joris kijzer, masterstudent business administration en als student-assistent bij Dialoog@VU verantwoordelijk voor de organisatie van het Summer Break Festi-val. “We willen voortaan evenementen organiseren die voor iedereen interessant zijn vanwege de veelzijdige invulling, en de diversiteit als vanzelf laten ontstaan.”Daarom staan er op het programma van het festival multiculturele acts, is er bij de barbecue rekening gehouden met moslims en vegetariërs en is er een loun-gehoek met waterpijpen. “Het feest moet een soort beachclubgevoel uitstralen,

met strandstoelen, palmbomen uit de hortus en sfeerverlichting met lampion-nen”, aldus kijzer.

InternationaalHij heeft het feest – gerekend wordt op zeshonderd bezoekers – samen met een commissie van de deelnemende vereni-gingen op touw gezet in een recordtijd van nog geen vier weken. “Dat begon met het bedenken van het thema en de inrich-ting van het campusplein tot aan het opstellen van de begroting, het regelen van de artiesten en de gesprekken met de verschillende afdelingen aan de VU, zoals de congrescoördinatie en de dienst Communicatie & Marketing.”Dat gaan Haan en kijzer voor het volgende evenement wel anders aanpak-ken, weten ze nu. “Daar zijn wel vier, vijf maanden voor nodig, dus voor het evenement dat we eind oktober hebben

gepland, zijn nu de brain-stormses-sies al begonnen.”Dat evene-ment wordt een grote interna-tionale VU-dag

waarop kleinere, jaarlijks terugkerende evenementen als de Wil Weg Dag (een infomarkt voor studenten die naar het buitenland willen) en de multiculturele markt (waarop buitenlandse studenten hun land presenteren met eten, muziek en cultuur) worden samengevoegd en

Groot feest op de VU-campus. Dinsdag 11 juni sluiten Ladies of Disco & Soul, de drumband KalenTura en dj Kenneth G. het studiejaar af.


‘Een soort beachclub met loungehoek en waterpijpen’

aangevuld met nieuwe elementen. De komende jaren zullen er verschillende van die evenementen worden georganiseerd, ook in samenwerking met Cultuurcen-trum Griffioen, Sportcentrum, VUconnected en het exposorium, om de campus te verlevendigen. er wordt onder meer gedacht aan een sportevenement ‘VU Olym-pics’ en een VU-breed congres.

Campusgevoel“Dat programma moet soelaas bieden voor het feit dat er op de VU-campus de komende jaren druk gebouwd gaat worden”, legt Haan uit. Daarnaast moet het de VU-studenten meer aan de campus binden. “Als dat campusgevoel er is, komt het met de betrokkenheid van de studenten bij de VU ook wel goed”, meent kijzer.Overigens blijft Dialoog@VU naast de grote VU-brede evenementen ook kleinere dingen organiseren, zoals de jaarlijkse reis naar Israël en Palestina en allerlei actuali-teitsdebatten. “Activiteiten die de diepte ingaan”, zoals Haan ze noemt.

FestivalkaartjesDe entree van het Summer Break Festival is gratis. De barbecue kost in de voorverkoop € 2,50 (studenten) of € 5,- (medewerkers). Ter plekke 2,50 duurder. Inschrijven vanaf maandag 27 mei. Kijk op VUnet>serviceplein>vu on campus.


camPUs


DaktuinOp 8 mei openden Bernadette Langius van het CvB, student Daan Brüggemann en stadsdeel-bestuurder Egbert de Vries de daktuin bij het Hoofdgebouw. Studenten en medewerkers heb-ben inmiddels ontdekt hoe plezierig je hier kunt zitten. Een goed initiatief van studenten heeft zo een verrijking van de campus opgeleverd!

LetterenVanaf begin mei zit de Faculteit Letteren op de 13e en 14e verdieping van de A-vleugel van het Hoofdgebouw. Niet alleen in mooi opgeknapte ruimtes voor onderwijs en onderzoek, maar dankzij Smart@work ook met aantrekkelijke werkplekken. De eerste reacties zijn zeer positief.

Vernieuwing HoofDgebouw goeD zicHtbaarDe afgelopen maanden heeft FCO flink ver-nieuwd in het Hoofdgebouw. Zo is Rendez VU opnieuw ingericht met een fraai leescafé. Het Serviceplein, de foyer en de entree naar de boekhandel hebben een gedaanteverwisseling ondergaan en zijn er veel studieplekken bij-gekomen. De komende maanden volgen o.a. nog de hoofdingang zelf en het horecaplein. Volg de vernieuwing op @VU_hoofdgebouw.

nieuwe winkeLs op De campusOp de hoek naast het StudentenD0k in het Hoofdgebouw komt een koffiecorner en daar-tegenover komen in het W&N gebouw een kleine supermarkt en drogist. Streven is dat rond het begin van het nieuwe collegejaar winkels en koffiecorner hun deuren openen.

nu.Vu gebouwNa de zomervakantie start FCO de nieuwbouw van het nieuwe universiteitsgebouw NU.VU op de ruimte tussen Energiecentrum en OZW, waar nu nog de parkeerplaats is. Samen met 0|2 gaat NU.VU het grootste deel van het W&N gebouw vervangen. Onder het nieuwe gebouw komt ruimte voor 600 parkeerplaatsen en 1.300 stallingplaatsen voor fietsen. Eind 2017 kunnen de eerste medewerkers en studenten gebruik maken van NU.VU. Meer weten? Kijk op www.vu.nl/campus!

campus in ontwikkeLing

VU_FCO_AdValvas_75x260mm.indd 1 24-05-13 10:59

ingeZOnDen meDeDeLing

DOOR DIRK DE HOOG

In een gezamenlijk instellings-plan VU/UvA 2015-2020 komt te staan wat de universiteiten samen gaan doen en wat de eigen speci-fieke punten blijven. Dit vertelde VU-collegevoorzitter René Smit 22 mei bij een vergadering met de

ondernemings- en studentenraad. De leden van de ondernemings- en studentenraad waren per vertrouwelijke brief geïnformeerd over de voortgang van de samenwerking tussen de VU en UvA. Daardoor ontstond een nogal schimmig debat, want de raadsleden mochten niet echt over de inhoud van die brief praten. Maar sommigen vroegen zich af of de besturen niet aansturen op een volledige fusie tussen beide universiteiten in het kader van de Amsterdam Academic Alli-ance. In een vergadering van de medezeg-genschapsraden van de UvA, een week eerder, had UvA-voorzitter Gunning al verteld dat de raden van toezicht van beide instellingen op een aantal punten nauw gaan samenwerken en dat ze over en weer betrokken zullen zijn bij benoemin-gen van bestuursleden. Deze afspraak zou al ingaan bij de benoeming van de opvol-ger van Smit dit najaar, meldt Foliaweb.

Niets uitgeslotenSmit wilde het woord fusie niet in de mond nemen, maar zei wel dat niets op

VU en UvA gaan ‘heftig’ samenwerkenDe VU en de UvA gaan samen een instellingsplan ontwikkelen. Ook zullen ze zich met de benoeming van elkaars bestuursleden bemoeien.

voorhand is uitgesloten. Om te beginnen zullen de informatiesystemen en onder-steunende taken worden geharmoni-seerd. Op korte termijn komt er een inter-face om de student-informatiesystemen makkelijker te laten communiceren met elkaar. Dit is nodig voor de komst van één bètafaculteit van beide universiteiten, de Amsterdam Faculty of Science (AFS). Smit verwacht dat nog vóór de zomer het besluit valt dat de AFS er daadwerkelijk komt.en de bestuurlijke structuur staat wel degelijk ter discussie, nu VU medisch centrum (VUmc) en Academisch Medisch Centrum (AMC) kenbaar hebben gemaakt nauw te gaan samen-werken en zelfs één gezamenlijk bestuur krijgen. Dat heeft gevolgen voor de bestuursstructuur van VU en UvA. Maar wat die precies inhouden, liet Smit in het midden. juridisch probleem is dat de VU een private instelling is met een vereniging aan het hoofd en de UvA een openbare, waar uiteindelijk de minister de baas is.Smit zei verder dat VU en UvA door omstandigheden in elkaars armen zijn gedreven, maar dat de samenwerking voor velen goed voelt. “We gaan verder met elkaar heftig opzoeken”, beloofde hij de raadsleden.

Zie ook pag 28: Or en Usr over vorming aFs

Waarom niet meteen een fusie?Vier centimeter papier ligt op tafel. De post van het College van Bestuur aan de medezeggen-schapsorganen over de voorbereiding van de academische alliantie tussen Vu en uva. met als vlaggenschip de amsterdam faculty of science (afs), de bundeling van alle bètastudies en na-tuurwetenschappelijk onderzoek van beide uni-versiteiten. De hamvraag voor de leden van de or en de usr: wat vinden we van de voorgestel-de afspraken. Bèta’s samen Het meest recente en meest concrete stuk over de fusieplannen van de bèta’s zit er niet bij.Leden van de medezeggenschap mochten het le-zen, niet hebben. De plannen erin zijn nog te pril. maar ze zijn wel belangrijk voor de or en usr. Ze gaan over de exacte locaties voor de afs, uit-spraken over de arbeidsvoorwaarden.

afspraken waarover een medezeggenschaps-raad zich best graag in een vroeg stadium buigt. Dat stuk moeten we er dus bij hebben, conclude-ren or en usr. HaLVe fusie een eerste conclusie valt wel te trekken: deze samenwerking gaat ver. Heel ver. fuseren maghet officieel niet heten. maar een decaan benoe-men kan in de nieuwe alliantie alleen met in-stemming van de andere universiteit. De jaarlijk-se begroting vaststellen kan alleen als de andere universiteit geen bezwaar heeft. De Colleges van Bestuur (CvB’s) krijgen over en weer bijzonder veel in de melk te brokkelen.

Waarom geen HeLe fusie?“als dit werkt, kun je er donder op zeggen dat de rest van de Vu en de uva ook samengaat”, stelt Henk olijhoek. “in feite is die voorkeur voor

fusie al door het CvB uitgesproken”, vult Paul van geffen aan. Beide zijn or-lid. “als fusie níet het doel is, waarom blijft de zeggenschap dan niet decentraal?”, voegt Harmen van der steen-hoven van de usr toe.

or-voorzitter ottho Heldring vat de discussie sa-men: “als de samenwerking zo ver gaat, waarom dan niet direct aangestuurd op een fusie? De wettelijke en fiscale belemmeringen hiervoor zijn met de korte lijntjes naar het rijk best van tafel te krijgen. Welke andere belemmeringen zien de CvB’s?” Dat zijn vragen die de or in de overlegvergadering in elk geval gaat stellen.

VeeL VragenDe medezeggenschapsraden vinden nauwe sa-menwerking tussen beide universiteiten op zich een puik plan. samenwerking is er in de praktijk al op veel aspecten.

e-maiL: [email protected] | WWW.intranet.Vu.nL/or | WWW.Vu.nL/or | 29 mei 2013

or en usr oVer Vorming afs

Waarom niet meteen een fusie?Vier centimeter papier ligt op tafel. De post van het College van Bestuur aan de medezeggen-schapsorganen over de voorbereiding van de academische alliantie tussen Vu en uva. met als vlaggenschip de amsterdam faculty of science (afs), de bundeling van alle bètastudies en na-tuurwetenschappelijk onderzoek van beide uni-versiteiten. De hamvraag voor de leden van de or en de usr: wat vinden we van de voorgestel-de afspraken. Bèta’s samen Het meest recente en meest concrete stuk over de fusieplannen van de bèta’s zit er niet bij.Leden van de medezeggenschap mochten het le-zen, niet hebben. De plannen erin zijn nog te pril. maar ze zijn wel belangrijk voor de or en usr. Ze gaan over de exacte locaties voor de afs, uit-spraken over de arbeidsvoorwaarden.

afspraken waarover een medezeggenschaps-raad zich best graag in een vroeg stadium buigt. Dat stuk moeten we er dus bij hebben, conclude-ren or en usr. HaLVe fusie een eerste conclusie valt wel te trekken: deze samenwerking gaat ver. Heel ver. fuseren maghet officieel niet heten. maar een decaan benoe-men kan in de nieuwe alliantie alleen met in-stemming van de andere universiteit. De jaarlijk-se begroting vaststellen kan alleen als de andere universiteit geen bezwaar heeft. De Colleges van Bestuur (CvB’s) krijgen over en weer bijzonder veel in de melk te brokkelen.

Waarom geen HeLe fusie?“als dit werkt, kun je er donder op zeggen dat de rest van de Vu en de uva ook samengaat”, stelt Henk olijhoek. “in feite is die voorkeur voor

fusie al door het CvB uitgesproken”, vult Paul van geffen aan. Beide zijn or-lid. “als fusie níet het doel is, waarom blijft de zeggenschap dan niet decentraal?”, voegt Harmen van der steen-hoven van de usr toe.

or-voorzitter ottho Heldring vat de discussie sa-men: “als de samenwerking zo ver gaat, waarom dan niet direct aangestuurd op een fusie? De wettelijke en fiscale belemmeringen hiervoor zijn met de korte lijntjes naar het rijk best van tafel te krijgen. Welke andere belemmeringen zien de CvB’s?” Dat zijn vragen die de or in de overlegvergadering in elk geval gaat stellen.

VeeL VragenDe medezeggenschapsraden vinden nauwe sa-menwerking tussen beide universiteiten op zich een puik plan. samenwerking is er in de praktijk al op veel aspecten.

e-maiL: [email protected] | WWW.intranet.Vu.nL/or | WWW.Vu.nL/or | 29 mei 2013

or en usr oVer Vorming afs

naWoorD uCit en amD

Het CvB heeft de reorganisatie van it (en amD) vastberaden doorgezet.Heeft de reorganisatie het beoogde doel opgeleverd van het CvB: meer middelen voor onderwijs en onderzoek? De medezeggenschap is erin teleurgesteld dat de middelen vooralsnog lijken te gaan naar projecten in de bedrijfsvoering en naamsverandering van de dienst(en). Vooruit naar de gedachte van gecentraliseerde generieke it van vroeger!inhoudelijke argumenten vanaf de werkvloer zijn weggewimpeld, maar hebben wel gezorgd voor meer duidelijkheid over de gewenste dienstverlening van de Vu. Het credo van "operational excellence" is verschoven naar "excellente dienstverlening op efficiente wijze". en het advies van de ondernemingsraad uit juni om it niet alleen op kosten (werkplekken, medewerkers) te sturen, maar ook op inhoud, is nu geregeld via de iCt & onderwijs en onderzoek & iCt regiegroepen.it kan zich nu verder ontwikkelen, mits kennis vastgehouden kan worden door medewerkers via normaal personeelsbeleid vast in dienst aan te kunnen nemen.Wat mist is de daad bij het woord voegen: eerst investeren in opbouw van vertrouwen en excellente voorzieningen en dan pas overtollig geworden functies opheffen. Het is treurig dat hierbij 8 mensen van de 21 ontslagbedreigden op de reservebank terecht zijn gekomen. met deze pyrrusoverwinning is het begin gemaakt met uitvoering van de gehele reorganisatie bedrijfsvoering. De medezeggenschap en de werkvloer zijn voorbereid met een lange adem.

Verontruste(nde) geluidenop een donderdagmiddag eind april dit jaar pakte zich in een universiteit ergens in het land een auditorium vol met mensen. op het podium zat een forum van vier zeer geleerde heren. achter hen hing een groot scherm met daarop een paar prikkelende stellingen. twee microfoons stonden in de zaal opgesteld voor reacties uit het publiek. in de zaal hing de elektrische spanning van verwachting. opgewonden, maar op gedempte toon, drukten de aanwezigen hun verwachtingen uit over wat er deze dag zou gebeuren.De voorzitter gaf het startsein en de leden van forum hielden stuk voor stuk een humoristisch, vlammend en verontrust betoog waarin een nieuwe visie op het Hoger onderwijsbeleid werd uitgedrukt, en waarin de nu geldende wetten werden ontleed, geduid en als achterhaald dan wel mislukt afgeschreven. Zeggenschap over onderwijs en onderzoek, de primaire processen van de wetenschap, terug op de plek waar die thuishoort: de wetenschap zelf.De mensen in de zaal voelden het: hier werd geschiedenis geschreven. De managers-universiteit werd failliet verklaard. tijd voor verandering.Zoals met elke revolte begon deze aanvankelijk klein. Vorig voorjaar ontlook deze als een zaailing van hoop en verzet. al groeide de zaailing en werd brutaler. Zal dit gewas van hoop en visie voor de toekomst de hardnekkigheid tonen van onkruid, wordt het

een bloem van geur en kleur? Het moment lijkt aangebroken waarin de visie zijn vleugels spreidt en landelijk gaat. Pas als de beweging der verontrusting aan de wortels van het bolwerk der vaderlandse parlementaire democratie begint te knagen, zoals de worm van middenaarde dat doet aan de wortels van de oerboom, pas dan zal deze visie de plek krijgen die het verdient: die van beleid.

Zoishettoevalligooknogeenkeer

er zijn alleen veel vragen over de consequenties van de voorgestelde alliantie. Blijft het evenwicht tussen Vu en uva wel bewaard? Koestert het CvB de eigen Vu-identiteit? Hoe ziet de financie-ring eruit? en wat als de academische alliantie een catastrofe wordt?

sCHeVe VerHouDingop bètavlak zijn de twee universiteiten redelijk gelijkwaardig. Bovendien is daar het verzoek om samenwerking van onderaf gekomen. Daardoor is er een groot draagvlak. maar bij letteren en sociale wetenschappen is de uva veel groter dan de Vu. Die scheve verhouding baart de or zor-gen. ottho Heldring: “als een muis en een olifant samen de kar trekken, weet je wel welke kant die kar uit gaat.”

eigen iDentiteitDe Vu heeft een eigen identiteit. Dienstbaar aan de maatschappij. een emancipatiefunctie. Die waarden zijn belangrijk, vindt de or. Die staan ook in het instellingsplan. De vraag is: wil het CvB dat Vu-eigene bewaren en zo ja, hoe? De usr hecht er overigens minder aan: “De meeste studenten kiezen een universiteit niet op haar karakter.”

'deze samen-werking gaat Ver. Heel Ver'ZePerDen dan de belangrijkste vraag aan het CvB: hoe zit het financieel? een kostenraming is er nog niet. met de vorming van de afs wordt 40 pro-cent van de Vu een eenheid met een andere uni-versiteit. Harmen van der steenhoven: “Zijn we niet bezig met het grootste gedrocht ooit? sa-menwerking tussen beide universiteiten slaagde hiervoor vaak niet. Waarom niet? Dat waren alle-maal projecten zonder samenhang. ook onder dit project zit geen visie op het amsterdamse uni-versitaire landschap over tien jaar.” usr-voorzitter Joeri van raalte verwoordt het kernachtig: “De Vu steekt een hoop geld in de afs. Hoe voorkomen we een debacle?” or-lid Lambert truijens: “en als dat er komt, wat gebeurt er dan met de Vu? gaat die mee ten on-der, of brengen we het afbreukrisico onder in een consortium?”

ottho Heldring: “Het is moeilijk nu al een con-crete mening te vormen. maar het waardevolle Vu-karakter behouden en maatregelen nemen om een gigantische zeperd te voorkomen, dat zijn punten waarop we het CvB nu al aan de tand gaan voelen.”

column por

sCan DeZeQr-CoDe met

Je smart-PHone

Ambtelijk secretAris Onder-nemingsrAAd kitty Jong, agatHe Van Hell (adJunct), de Boelelaan 1105, k 1d-30, 1081 HV amsterdam, tel. 020 59 85312, dAgelijks bestuur ottHo Heldring, (Voorzitter), Jelly reinders, (ViceVoor-zitter), Henk oliJHoek cOmmissie cOmmunicAtie Janneke eppinga, agatHe Van Hell, Henk oliJHoek, mattHiJs pontier, dunya Van troost, rick Vermunt, peter Versteeg tekst corianne roza, peter stol beeld merliJn draisma VOrmgeVing studioVu

colofon

www.faceBook.com/ondernemingsraad.Vu

@or_Vu


cUltUUr

WAT? De koren en orkesten van de Vrije Universiteit repeteren wekelijks in de Griffioen en treden vaak op in Amsterdam. ze zijn echter zelden op de VU zelf te horen. Dat gaat nu gebeuren in een gezamenlijk concert, met in de finale alle 200 zangers en muzi-kanten samen op het podium van de aula.WIE? VU-Orkest (foto) en VU-kamerorkest staan onder leiding van Daan Admiraal, Annemiek van der Ven dirigeert het VU-koor en Boudewijn jansen is de dirigent van het VU-kamerkoor.HOE? Het koor zingt liederen van Brahms en samen met het kamerorkest een deel uit Die Schöpfung van Haydn. Het kamerorkest speelt drie delen uit de 40e symfonie van Mozart. Het kamerkoor zingt Sieben Magnificat-Antiphonen van Pärt. Het orkest speelt de Ruralia Hungarica van Dohnányi. Als finale bren-gen de vier gezelschappen gezamenlijk delen uit de Carmina Burana van Orff.

Dick Roodenburg,publiciteitsmedewerker Griffioen

Wagamama

CONCEPT Wagamama is een internationale keten met noedel- en rijstgerechten, verse sappen, wijn en sake (japanse alcoholische drank).SFEER Deze locatie op de zuidas heeft een zakelijke sfeer, maar in het weekend is het informeler. je zit op houten banken en je deelt je tafel met anderen. ETEN De hoofdgerechten bestaan uit rijst of ramen (japanse noedels), met vis, groente, tofu of vlees; genoeg keus dus. Het restaurant is erg gul. zo zit mijn kom met seafood ramen zo vol dat ik die met moeite op krijg. Daarnaast eet ik ook nog bijgerechtjes, zoals gefrituurde garnalen en dim sum. Die vallen erg tegen, het zijn duidelijk diepvriesproducten. Aan het hoofdgerecht alleen heb je eigenlijk meer dan genoeg. Als dessert bestellen wij gember cheese-cake, deze is verrukkelijk en wordt mooi geserveerd. De drankjes zijn oké.BEDIENING De gastvrouw is erg onvriendelijk, de jonge ober is aardig en beleefd. TIP kijk of ze een weekendactie hebben (tweede hoofdgerecht gratis), dat scheelt je veel geld. AANRADER ja, de hoofdgerechten zijn erg lekker, maar 13 euro voor een kom noedels vind ik vrij prijzig. en reken op rugpijn, de banken hebben namelijk geen leuning. Dit filiaal zit wel lekker dicht bij de campus. Ideaal om hier aan te schuiven nadat je op een zondag hard hebt gestudeerd in het VU-hoofdgebouw.PRIJS 50 euro voor twee hoofdgerechten, vier bijgerechten, een toetje en vier drankjes. WAARDERING

Zondag noedeldag op de Zuidas

aula vU de Boelelaan

Koren en Orkesten VUDinsdag 4 juni

18 uur: eten 19.30 – 21.20 uur: concert

€ 3,- (alleen medewerkers VU, inclusief eten en drank)

griffioen.vu.nl

De parels van de VU

WAGAMAMAZuidplein 12wagamama.nl

Charifa Zemouri, master health sciences

Klassieke muziek Restaurant om de week gaat een student op kosten van advalvas voor

maximaal 50 euro uit eten en beoordeelt het restaurant.

jero

en O

erle

man

s ook gratIs UIt eteN voor advalvas? mail naar [email protected].


stUDeNteN/meDewerkers

Wat zegt de inrichting van je kamer over jezelf? En klopt die indruk ook? VU-studenten gluren in de kamer van DAVID EEKHoF.

“Wat is die kamerplant goed verzorgd”, vindt Rik Wilkens (22), masterstu-

dent communicatiewetenschappen. “Die woont dus nog bij zijn ouders, zijn moeder geeft de plant water en heeft zelfs een taart gebakken. Dit lijkt ook meer op een studeerkamertje dan op een echte studentenkamer. zo netjes, kaal en met weinig persoonlijke spullen. In een studentenkamer verwacht je toch eerder een paar studentikoze touches als een slipje op de bank en een poster aan de muur van Pulp Fiction of jimi Hendrix. Maar hier hangt een foto van een hond met een rode zakdoek om z’n nek – kán het nog huiselijker?”

In deze kamer wordt flink gefeest, volgens Tamara van Doorn (21), bachelor antropologie. “Ik zie nog een fles

wijn staan, en een joekel van een asbak… of is dat een taartvorm? Hoe dan ook, hier worden mannen- avondjes gehouden. Ik zie ook geen schoteltjes voor de taart. Dit is samen op de bank een biertje drin-ken en sterke verhalen vertellen. Alleen die foto van die hond laat zien dat de bewoner toch nog een klein hartje heeft.”

“Hier woont een jong stel dat er nog maar pas woont”, zegt Wim Jacobs (25), masterstudent psychologie. “Wie zou anders dat tv-toestel op de grond zetten? Daar moeten ze nog een plekje voor vinden. Of nee, misschien woonde de jongen er al langer en is zijn vriendin pas bij hem ingetrokken en heeft ze die tv meegenomen. zijn inrichting is niet heel gezel-lig, vooral die donkere doek over het bankstel. Maar je ziet al haar vrouwelijke invloed: ze heeft een taart gebakken en een kaarsje aangestoken.”

david eekhof 25

studeert bestuurskunde

betaalt 325 euro voor zijn kamer in amsterdam-West

door Veerle Vrindts student-reporterFoto’s Peter Valckx

Wil je ook in Sleutelgat? Mail naar [email protected].

“Mijn vriendin is net voor drie maanden naar Brazilië vertrokken. De taart op tafel was haar afscheidscadeautje”, zegt bestuurskundestudent David Eekhof. “Voorlopig is mijn zolderkamer in Amsterdam dus inderdaad een echte mannenplek. Misschien dat mijn vrien-din en ik nog wel gaan samenwonen, maar voorlopig geniet ik van mijn eigen plekje. Dat ik hou van honden, klopt. Ik ga regelmatig bij mijn ouders langs, tot grote vreugde van de huishond. Mijn kamer vond ik via een vriend. Ik ben er niet vaak, want naast mijn studie werk ik in de horeca, dus ik ben vaak pas erg laat thuis. Verder hou ik van boksen. En rondhangen in het park met een biertje en vrienden, vind ik ook fijn.”

sleutelgat 18

griffdoor merlijn Draisma


advalvas_jrgng60_18

Documents

Transcript of advalvas_jrgng60_18