Adegem 1.155.

1. uz - of : un dundars na strekfe.al zi.n ze.n za l?f~.w

2. mena kamar~.at eaz da blu:rp.: g~.m bagi.tn 3. nre .j spia:r;t: za nij ä.ndars m1r uf meT mal?in: 4. spA!n IS lastaX I w1arak I 5. ~P da sXe.p kre.an za basXIamald bryat 6. dan tremarman e. na splÏntara i.n zana VIT:ara 7. da sX1bara lrektaga za h.apn a.f 8. In di fabri~ an eastar ni.ts ta zi.na 9. kûmd ak1r i.r meT ki.ntfa 1 ook - jUIJkska (id.

voor meisjes ) - na knre.Xtajû .an - a me.sjû.IJk 10. bu.zs tapt ~s nak1r vi.r piäntn bi.r I piT.ntfas I 11. brEIJd û.ns tw1 k1l~s kri.~. (nasale ~.) 12. ~re mejre.ldars Xave.ivn drre. li.tars we.in

AtXadrû .IJkiJ - of : AtXazo.pm 13. E dria(g)daga n~r me.i me. na knx.pla 14. ke .In za na kni.IJ ga zin 15. vastan~c .vant ä w~.r ni fe.la nimir gavi.rt 16. kse.m blre.a dak mejre.ldar ni me.gawe.st nre.n 17. x.ak an ret ni Xad~.m zx.ala ve.mt 18. dndi:r;t: dit~ar kû.mt 19. aiJ kuba - aiJ kubanreta - na kubaj~.ara 20. a mA~tJa - of : aiJ kla~a - l?X~.uw- ook : banre.t­

ä wre.a - na me.ros (meest laag hooiland) -na padastul - an ~:u - nan ~ktapre.j - na z~mar-

ve:la - of : na vlmdar (zeldz., nieuwer) 21. d1na ke.arla deTi Xyl da we:rlt freXtn 2.2. kX~n ~ pearlkas Xen 23. e.alant- du- of : l~.at fe.l a.a sXe.pn afbre~n 24. eje. fazle.vanakir an be.ta gat 25. ge. mre.L twi.a bri:a stia:r;t: - I bri.ara- da bnatsta 1

26. da stä.mbe.ld a st~.at~ namx.ar 27. d1na ve.md e.d a le.van Ie~ a kata 1 nan i.ara 1

28. lyszfe.r(t) an e.az m dan e.mal ni Xable.vn 29. da sXoT.ljû.az re me.ta m1astra n~r da zi.a gawest 30. kaiJ ken t~X ni kum. ve.r dak Xanat sen 31. da bi.astn driiJkn ge.ara le.izame.IdniJkna 32. E keni x~ Wiarkn ZEIJ ke.la du Siar I pe.na I 33. ste.kt naklar na ste.l In dinam bre.sam 34. ni:a - meta keT.als w~rtar nimir gaspeTlt 35. eTla - kren ~ al twi k1rs XaroTpm 36. di pe.r nis ni repa- tl?Iat- of: tar z1at n~X na wita

krern In 37. ~a zE wreX n~r tlä.nt - of : tst1ak 38. ~e.d rem 1ast SEIJ geT.ld eTlpn ~pm~.kn - of

vardun 39. E za.lt no.it ni fre.ra breT.m 40. z1z dan ET.lft fan e.ra meT.IkwE.t 41. da vä.nt mu SE wE:f basXIarman 42. Ian da sXeT.lda zwremn Is Xav~rlek 1 zArgalek 1

43. 1jres XawreTldag ~mdatE st~ark lTS 44. wAaldar muma d~r dan i.a:r;t: relt fan ren - re

gAldar dan ä..ndarn re.lt 45. re.lp nak1r da bre.d ~pre.fn 46. unza mootsar 1sa vret u.f a zwe.n 47. za spn:an umtarvyarst- of : -vrerst fer a wredi.a 48. dam byTmkWiakara zatam byTam afi.antn 49. dud 1asta ve.instar nak1r tu 50. ! bag1anta klre .pm var da vrugamresa - dyT.(g)a­

mre.sa - tl~.f (weekd.) - da vre.spars (zond.)

51. an spri:a - ( ~kta)pA.arrek - tmre.§ oT.paspnan -nam boT~ram spnan- gri.a m~.kn (= bereiden)­verspreiden = rû .ntstre.jn - uitbreiden vargryTatn

52. zren da framä.nz e.r ~ .ar afXasne.n 53. ze v~adar e.d rem zres j~.L.ar IÖ..IJ n~r da sXoT.1a

l~.a~a g~.an

54. kre.t rem afXaklapt fan z~ l~.at a.Xtar tw~.atara ta g~.ana

55. v~.ala ve.azn En zi.ja ni fe.l ali:ra 56. e.ardna putn an ze.ni fe.Ia waart 57. do.vap~.ala st~d In dnaart 58. 1m~.arta - 1st n~X ta kauwt urn ta k~atslan 59. di kx.asa geTf kloT.ar lAXt e. of : ge.f feTl kloT.art e 60. 1 tr~kt an tpe.art sena ste.art 61. m dta.it kw~Tmda gAldar a.la ju.arn~.ar da

kiaramresa 62. da p~atar za.i dad ûnzi.ara v~lm~kt w~ .art

63. ga z~.x mre wrel m~ ga spr~k ni te.ga meT.i 64. da zwu.alamsx.aln (1 half nas.) g~ we.raki.arn 65. x~.a vand~.ga ni k~artn 66. e.tn za zAldar yak Xe.arn k~zs 67. ~ena mutA:r IS kap~t - E ha X kap~t - of : E hagd

Im pa.na - 1 stu.a farsteT.lt 68. te. nan i.atn da.Xawe.st - of : te. ba.a gawest

fandu:a - ren ti na ku:ln ~.vnt 69. da ju.antfa lyaplretsa(b~.aravuts) 70. t1z - of : tar I.az - am bre.st In di kana 71. ksuT WI.alfl data fakte.r nam bri.f br~.Xta

boT.tfan = arch. voor vroegeren briefdrager 1

72. men re.rta du si.ara 73. kaiJ ke. gxan tWI.sXa me.inl?n vardr~:gan 74. aXtar da sXufta.L.it span:ma tpeard an da ny:

krera 75. kren am be.tfa k~rs- al va vy.ar dnu.na 76. da ke.niiJk sa ze.n e.d · u~ak s~(l)d~at XaWist 77. weta gai g1anam boT:am~.~ara we:r;t: 78. di ryazn ren la.a dyarns 79. kXalyvar gliJ gabe.nada.L.zt wart fan - of : nits

fan 80. tkiandaka w~.rd a dyat Lar dasat k~stn dyapm 81. zen yTrn En zan y.ä ly.apm 82. er d~Xtarka - Is me.jä mä..ndaka 'br~mbre:ars

x~n trrekn~r dnb~s

83. t1z nspArta van di li.ara wreX 84. 1. zretaga ZEIJ ke.l oTpm 85. tfu.lk ä zuktaga nijä.ndar§ uf XeT.lt en re,dum

(zeldz.) 86. Aidara mû.nd rez dryaga van dnde~st 87. di(na) wrega lyap ni rreXta de.r- tiz urn ald~.ara 88. ku.Xta nan tr~mla vyT.a da klreT.:r;t: 89. da giatab~k IZ dyat fan aiJ k~st m ta sli.akiJ 90. ze li.tfa wuar k~rt E gu.t 91. Ian da sXa. 1zd bre.st 92. na sXAtara muT XuT ke~na mi.a~IJ 93. ~uTkt nakir me.:r;t: ut 94. ka we.ta nit w~r dak remutn g~n zukiJ 95. na ku.la keT.ldara - es Xu. fer tbi:r 96. 1ak mu.stag ~.samblu.tniJkn vyTr ta vark~ukn 97. kmun Iastfû.ra - ian da sta.L.l vu.rn

95

-· -·

98. mEm bru.ra was muX 99. da mET.f~bu.r du<d a gryTata rû.nda

100. di kiaramET·lk rez dy.an E zy:r - ~rentrremeT

we.ra 101. ma zun ~P an yT.ra dina pAt k0.na VA.ln 102. IjETseT.ky:r - tar valtar ni.ts ~p ta zre:an - seky:r 103. I kum n0.jt - of : no.j Xi many.tfa ta l~.ata 104. In It~a.ldn zE.ndar bx.argn di vi:r spûm 105. dETrfda ga.i d~r ~p da.din 106. Im - of : tu byam E.inz a stiak fan da brA.ga

gav~:arn

107. ga mut ü.ns f0.lnakir k~.ma k0:rn 108. Ijre.§ me. aiJ gu. bre.yza gre.lt fa lre.vn gaku.xp: 109. di d0.r Es fam b~.~nanret (Xam~kt) 110. a gatr~Tu(t) wE.f mu k0.1,1:u.an 111. kren i.r gre.s Xaz~.It - m~r ta w~.r - öf : w~.as

Xi.ä gu. s~.at 112. dam bra .... :ar zre.Xtat n~X ta di:r IZ urn ta ba .... :an 113. ba?IJ - I~ ba .... ka - gET.i ba .... kt - I ba .... kt- ba .... kta

ja.i- wialdar ba .... lo.J -Ia~ baktaga- ga.i ba .... ktaga - I ba .... ktaga - Wialdar ba .... ktagan - WA.(l)dar re.ma gaba .... kn -

114. bin-I~ bin (~binakik)- ga.i bit- I. bit- wAldar bin - bima wAldara - ~bitaga - kre gaboT.n -boT .nza zialdar Ak

115. tiz a klre.ntfa m~r a fE.ntfa 116. ga k0d ir a.jars krE.gan ~p da m~rt 117. Ije. Xaza.it- ·data ~p ma.i g~ pa:izn 118. tmre ..... sna zE.i dat E. galE.k ~at 119. tar wu.arn VET.if ptET.IZn 120. ündar din Ia~~a· li.an dar ve.l x.a~~als 121. tw~.tar g~ x~ ko.kt.J - tk~kt al

122. t0.jEz n~XTUlla - tanE.a n~X m~ eyst Xam~.it 123 . . milanE.IZa (plat)- of: maganE.izasre ..... sa m~.~za

me.ta d~ra va:Q.: a.i 124. da byamka g~.atar mu.1Ek0.na grûm · 125. da pastar e. Xû. wan 126. da dretn ren ü.nz ~.uw re.z afXabrêi.ni - of

Iam brända gast~~ .. n 127. da mre ..... lk spETit Ata ku. 0:rn ET·ldra 128. da k~star lre.y(t) far da krA.spr~sre.sa 129. da trixp: vä.n da koTrtaw~.gna bA:ä van tXaWIXta 130. s~maxta mê.insxn snA.tn lA: Aldarn0.za 131. zren rem zwart rem bl~.w gasle:an 132. da sre.s IZ wa fl~w .. of : di.ana 133. da snha li.Xti.a~a 134. tiz ni.aXEt - of : ni.awagretak ~<. nimar gazm:

re.n 135. ni.wpyarta w~r nre.j aiJ gyTala ny. stat 136. dun- I~ dut- gre dû:t- re dû.t- ma dun.t.- ga

- of : gAldar dut- ~a - of : zA.ldar dun.t (za dunt sA.ldar) - ~deat - gre deat - I deat - wa de.mt - gAldar de at -: zAldar de:mt - de.aki~ dada­datjre m~rn de:i- dänzat sre.ldar m~rn de.1n

137. dyapm - dyapkh.at - da vü .nta 138. dre:sXan - E dre:st - E dre.staga - Eje Xadu.sXan 139. biandn - I~ bx.ana - gre bLänt - E bi.ant - wAl­

dar b_I.aJ;U - gAldar bx.ant - ZA.ldar bt.a:Q.: - bian­dagyja.i- bü.ndagxja.i- kre gabû.ndn

140. Locale landmaten : ä ru - a gamret = 300 r. = 44 a. 55 ca. Hier wordt de Gentsche roede gebru.ikt (m2 : 14,85)

141. Waternamen : da beT.~a - da wu.atargä.IJk -da di:a (De Eede) - da kr~.Ilu.apbeT.~a

De naam van deze gemeente in haar eigen dialect is ~.Igrem De inwoners heeten ~.1gremsa Een bijnaam is ~.agaTm bA.tn da WI.arlt. Volgens een locale legende werd nl. de pest; dank zij veel bid­

den, eens van Adegem afgeweerd ; zij bleef tusschen Adegem en Maldegem in een boom hangen, die langs den Maldegemsehen kant zwart was, en langs den Adegemschen kant groen bleef.

Aantal inwoners op 31-12-30 : 4.370. Taaltoestand. De voornaamste wijken zijn : tArap; in de buitenwijken zegt men kX~ n~r ~.Igrem -

dan uka- k~.lastr~T.ta (off. Càllestraat) - tkrA:skan (Kruisstraat) - 0.lndUIJk (Huylendonk) - kli.ampA4a -st~.alE.§dara - an da krA.sa (bij een Kruis) - twEst ë.ndakan - r~.varsXyTt - dna ..... m0.lna - m~la'vE:vra -

.dnakara - dan apalbyTam - vAldarstru ..... ata - ûndardE.~a - m~.a§byTana - dre .... Ia (off. De Helle; topogr. wschl. Delle) - kr~.alyTakxarkwreX (arch. = Kraailookerkweg) da kr~T'pAt (Kruiput) - t kra'wE.ikan - da bA.spAtn - tblakavaT:lt- da mArk:>l- da zwi.apa- vET.ldakas - pla.sXanduala - m~TlakoTta - mu:rweTga­bru~alkan - da se.li'plas - dm boT.taruk. Kruipuit en Veldekens verschillen vrij sterk van het centrum, en lijken meer op het Eekloosch ; de westkant der gemeente spreekt meer naar het Kleitsch. Er wordt noch Frans eh, noch beschaafd Ndl. gesproken.

De bevolking bestaat overwegend uit landbouwers; er zijn in normalen tijd ook zoowat 150 arbeiders, die vooral te Eekloo en Wondelgem werken.

Zegslieden. 1. Mej. Dekesel Hélène ; 23 j. ; hier geboren ; jeugdleidster ; heeft steeds hier verbleven ; V. van hier, M. van Baaigem; spreekt gewoonlijk ± gezuiverd_ Adegemsch, maar kent zeer goed plat. Adegemsch.

2. Mej. De Baets Maria; 21 j.; hier geboren en hier onderwijzeres; heeft steeds hier verble-ven; V. is van Brugge, M. van Ursel; spreekt buiten de school gewoonlijk ± gezuiverd Adegemsch, maar kent zeer goed het platte Adegemsch.

3. De opneming gebeurde bovendien met de medewerking van den Heer Edmond De Baets ; 52 j. ;. hier H. d. s. en sedert 30 j. woonachtig, maar geboren te Brugge van Adegemschen.Vader; M. vanBreedene_

96