Bonnefanten Hedge H

ouse

17 03 2014 – 29 06 2014Ad Dekkers (1938–1974)

Voorwoord

Ad Dekkers (1938–1974) bouwde in een relatief korte periode, van halverwege de jaren zestig tot en met 1974, een belangwekkend en invloedrijk oeuvre op van reliëfs, sculpturen en tekeningen, waarin de beeldmiddelen (kleur, vorm, lijn) tot hun essentie teruggebracht werden en volgens bepaalde wetmatigheden of logica voor een werk ingezet werden. De functie en de mogelijkheden van de lijn hebben in heel het oeuvre van Dekkers een centrale rol gespeeld. Aanvankelijk in de serie houtgrafieken met zaagsneden of freeslijnen, later in de gelamineerde tekeningen. Inzichtelijk maken hoe een lijn of een vorm ontstaat, was het beeldend probleem waar Dekkers telkens op terugkwam. Op zoek naar de essentie, de essentie van de werkelijkheid, van het leven.Ad Dekkers behoorde tot een groep kunstenaars die, onder meer als reactie op de kunst van CoBrA, opnieuw wilden reflecteren op problemen van vorm, licht, proportie, materiaal, en die daarmee een belangrijke impuls gegeven hebben aan de geometrisch abstracte kunst van hun tijd.

Jo en Marlies Eyck bouwden in de loop der jaren de grootste particuliere verzameling van Ad Dekkers op, die sinds 2012 in het bezit is van het Bonnefantenmuseum. Tegen die achtergrond presenteert het Bonnefanten Hedge House thans deze solotentoonstelling van Ad Dekkers, een tentoonstelling die beoogt het wonderschone en baanbrekende oeuvre van Ad Dekkers inzichtelijk te maken voor een nieuwe generatie. De tentoonstelling is samengesteld door gastconservator Zsa-Zsa Eyck en kwam tot stand in nauwe samenwerking met de erven van Ad Dekkers. Ik dank hen en allen die een bijdrage leverden aan de totstandkoming, in het bijzonder de bruikleengevers en met name Daniel Dekkers voor hun medewerking.

Stijn HuijtsArtistiek Directeur Bonnefantenmuseum

Foreword

In a relatively short time, from the mid-sixties up to 1974, Ad Dekkers (1938–1974) built up a prominent and influential oeuvre of reliefs, sculptures and drawings, in which the visual elements of colour, form and line were reduced to their essence and used for a work in accordance with particular laws and a certain logic.In Dekkers’ whole oeuvre, a central role is played by the function and possibilities of the line; originally in the series of wood reliefs with saw-cuts and milling lines, and later in the laminated drawings. Dekkers kept returning to the visual problem of how to clarify the way a line or form was created. His was a quest for the essence; the essence of reality and of life.Ad Dekkers belonged to a group of artists who, partly as a reaction to the art of CoBrA, wanted to reflect once again on problems of form, light, proportion and material, and who thereby gave an important impulse to the geometric abstract art of their day.

Over the years, Jo and Marlies Eyck built up the largest private collection of Ad Dekkers, which has belonged to the Bonnefantenmuseum since 2012. It is against this background that Bonnefanten Hedge House is now presenting this solo exhibition of Ad Dekkers; an exhibition that aims to provide insight into the wonderful, groundbreaking oeuvre of Ad Dekkers for a new generation.The exhibition has been compiled by guest curator Zsa-Zsa Eyck and has been created in close cooperation with the heirs of Ad Dekkers. My thanks go to them and to all those who have contributed to the creation of the exhibition, especially the lenders, and Daniel Dekkers in particular, for their cooperation.

Stijn HuijtsArtistic Director Bonnefantenmuseum

Ad Dekkers (1938–1974)

‘Op een enigszins doorschijnend vel papier teken ik zowel op de voor- als op de achterzijde lijnen.’ Zo luidde het statement in 1974 van Dekkers in de catalogus behorend bij zijn tentoonstelling van tekeningen samen met P. Struycken voor Verfindustrie Jac Eyck in Heerlen. Concreter kan het niet. Beland op een punt waar het reliëf plaats maakt voor transparante vellen met lijnen die als het ware samenvallen met de wand, is de lijn het enige beeldmiddel dat overblijft.

Ad Dekkers heeft in een korte tijdspanne van halverwege de jaren zestig tot en met 1974 een belangwekkend oeuvre opgebouwd waarin een zoeken naar zuiverheid van het gebruik van beeldelementen de boventoon voerde. Hij maakte deel uit van een generatie kunstenaars die in een periode waarin heftige schilderkunst domineerde, zich inzette om de geometrische abstractie zoals deze in het begin van die eeuw aan te treffen was bij Mondriaan en zijn tijdgenoten, te herformuleren. Door het kunstwerk te objectiveren, en aan bepaalde ordeningsprincipes onderhevig te maken werd een tweede belangrijke stap gezet in de abstracte geometrie.

Het kunstenaarschap van Dekkers was een zoektocht naar de essentie van de werkelijkheid. Het reliëf was daarvoor het meest geschikt vanwege de gelijkwaardigheid aan de wereld van de dingen. Het reliëf verwijst immers alleen naar zichzelf in tegenstelling tot een illusionistisch schilderij dat op de wereld van de objecten ‘lijkt’. Aan de reliëfs liggen vormen ten grondslag als cirkel, vierkant en zeshoek, waarin in een monochroom meestal wit vlak, wetmatige vormverschuivingen en -veranderingen optreden. Eerst letterlijk, later in de houtgrafieken door indelingen met zaagsneden en freeslijnen of slechts aanzetten daarvan.

De werking van het licht is bij Dekkers van elementair belang. Waar de monochromie de compositie elementen bindt tot één geheel, maken licht en schaduw het veranderingsproces of de suggestie ervan pas zichtbaar. Het is precies op dit snijvlak, op dit subtiel balancerend evenwicht waar een werk van Dekkers haar poëtische lading krijgt. Het zijn werken vol verlangen, verlangen naar essentie, verstilling, naar een universele harmonie. In 1967 schreef hij: ‘Ik zou graag werk willen maken, dat zo vanzelfsprekend is als het ritmisch wuiven van het riet of als de steeds terugkerende golfslag op het strand’ (Ad Dekkers in: het Vrije Volk, 2.9.1967).

Deze tentoonstelling is samengesteld vanuit de grote betrokkenheid van het echtpaar Jo en Marlies Eyck met de kunstenaar Ad Dekkers. Al in 1967 toonde verfindustrie Jac Eyck in Heerlen zijn reliëfs en gaf hierbij een prachtig boekje uit met blinddrukken. Zeshoek en ruit in overgang(1967) uit deze tentoonstelling werd hun eerste aankoop en was tevens het begin van een collectie waarvan Dekkers de kern zou worden. Het spreekt vanzelf dat er een hechte vriendschap ontstond.Nu 40 jaar na zijn overlijden is het een voorrecht zijn werk in het Bonnefanten Hedge House te kunnen tonen.

Zsa-Zsa EyckCurator tentoonstelling

3

1 Stad, 1960Beschilderd hout, zwart, grijs, beige, rood / painted wood, black, grey, beige, red110 x 28 x 3,5 cmCollectie / Collection Bonnefantenmuseum*Inv 5674, verworven in 2012 met steun van de Provincie Limburg / acquired in 2012 with the support of the Province of Limburg

2 Lang wit reliëf, 1962Beschilderd hout, wit / painted wood, white138 x 23,5 x 15 cmCollectie / Collection N.D.

3 Variatie op cirkels no. iii, 1965Polyester, wit / polyester, whiteØ 120 x 10,5 cmCollectie / Collection Emmy van Leersum & Gijs Bakker

4 Veranderingsproces in vierhoek no. ii, 1971Beschilderd hout, wit / painted wood, white120 x 120 x 3,5 cm (Ø 170 cm)Collectie / Collection N.D.

Ad Dekkers (1938–1974)

‘On a rather transparent sheet of paper, I draw lines on both the front and back’. This was Dekkers’ statement that appeared in 1974 in the catalogue to accompany his exhibition of drawings along with those of P. Struycken, for Verfindustrie Jac. Eyck, Heerlen. It couldn’t be more concrete. Arriving at a point where wood relief makes way for transparent sheets with lines, which blend with the wall as it were, the line is the only visual medium that remains.

In a short space of time from the mid-sixties up to 1974, Ad Dekkers built up a prominent oeuvre in which a large role was played by his quest for purity in the use of visual elements. He belonged to a generation of artists who, in a period dominated by turbulent painting, applied themselves to reformulating geometric abstraction as found at the beginning of the century with Mondriaan and his contemporaries. By objectivising the artwork and subjecting it to certain structural principles, a second important step was taken in abstract geometry.

Dekkers’ artistry was a quest for the essence of reality. The relief was the most effective means of achieving this quest, due to its correspondence to the world of objects. After all, the relief refers only to itself, unlike an illusionist painting that ‘resembles’ the world of objects. The reliefs are based on shapes like circles, squares and hexagons, from which regular shape shifts and transformations appear, on a monochrome – usually white – surface; literally at first, and later in the wood reliefs through divisions by saw-cuts and milling lines, or mere indications of those lines.

The effect of light is fundamentally important in Dekkers’ work. Whereas the monochrome surface binds the compositional elements together, the change process – or the suggestion of it – only becomes visible through the light and shadow. It is precisely this interface of subtly balanced equilibrium that gives a work by Dekkers its poetic overtones. They are works filled with desire; a desire for essence, quietness and universal harmony. In 1967, he wrote, ‘I would like to make work that is as self-evident as the rhythmic swaying of reeds or the recurring waves on a beach’ (Ad Dekkers in: het Vrije Volk, 2.9.1967).

This exhibition has been compiled on the basis of Jo and Marlies Eyck’s great involvement with the artist Ad Dekkers. As early as 1967, the paint firm Jac Eyck, in Heerlen, exhibited his reliefs and published a wonderful book of embossed prints for the occasion. Zeshoek en ruit in overgang (1967) from this exhibition, was Jo and Marlies Eyck’s first acquisition and formed the beginning of a collection of which Dekkers was to become the heart. This naturally led to a close friendship with the artist.Now, 40 years after his death, it is a privilege to be able to exhibit his work in Bonnefanten Hedge House.

Zsa-Zsa EyckCurator exhibition

Lijst van werken / List of works

5 Twee identieke vormen, afgeleid uit een kubus, 1971Beton, wit / concrete, white100 x 100 x 100 cmCollectie / Collection Jan & Marianne Pierik-van den Bergh

6 Verschoven achthoeken, 1967Beschilderd hout, wit / painted wood, white148 x 148 x 2 cmCollectie / Collection N.D.

7 Zeshoek en ruit in overgang, 1967Beschilderd hout, wit / painted wood, white151 x 175,5 x 3 cmCollectie / Collection Bonnefantenmuseum*Inv 5675, verworven in 2012 met steun van de Provincie Limburg / acquired in 2012 with the support of the Province of Limburg

8 Reliëf met zwarte driehoeken, 1964/65Beschilderd hout, zwart / painted wood, black84 x 84 x 4,5 cm (Ø 118,5 cm)Collectie / Collection Gorcums Museum

* voorheen Collectie / former Collection Jo & Marlies Eyck

4 5

9 Reliëf met halve cirkel, 1967Polyester, wit / polyester, white Ø 180 x 3 cmCollectie / Collection N.D.

10 Stapeling van vierkant naar vierhoek, 1971Beschilderd aluminium / painted aluminumCollectie / Collection Bonnefantenmuseum*Inv 5677, verworven in 2012 met steun van de Provincie Limburg / acquired in 2012 with the support of the Province of Limburg

11 Reliëf met schuine oplopende zaagsnede, 1968Beschilderd hout, wit / painted wood, white120 x 120 x 2 cmCollectie / Collection N.D.

12 Houtgrafiek no. xxi, 1971Beschilderd hout, wit / painted wood, white120 x 120 x 2 cmCollectie / Collection N.D.

13 Houtgrafiek no. viii, 1970Beschilderd hout, wit / painted wood, white120 x 120 x 2 cmCollectie / Collection Bonnefantenmuseum*Inv 5680, verworven in 2012 met steun van de Provincie Limburg / acquired in 2012 with the support of the Province of Limburg

14 Cirkel op de middenlijn omgezet, 1968Geanodiseerd aluminium / anodized aluminumØ 90 x 1 cmCollectie / Collection Bonnefantenmuseum*Inv 5679 a/b, verworven in 2012 met steun van de Provincie Limburg / acquired in 2012 with the support of the Province of Limburg

15 Vierkant op de eerste fase naar vierkant omgezet, 1968Geanodiseerd aluminium / anodized aluminum90 x 90 x 1 cm (Ø 126 cm)Collectie / Collection N.D.

20 Dubbel vierkant met diagonalen, 1968Polyester, wit / polyester, white180 x 360 x 4 cmCollectie / Collection N.D.

16 Tekening, 1973Pen, zwarte inkt op trans parant papier, gelamineerd / pen, black ink on tracing paper, laminated60,5 x 60,5 cmLijnafstand 1,2 cm / line distance 1,2 cmCollectie / Collection N.D.

17 Tekening, 1973Pen, zwarte inkt op transparant papier, gelamineerd / pen, black ink on tracing paper, laminated60,5 x 60,5 cmLijnafstand 2 cm / line distance 2 cmCollectie / Collection N.D.

18 Tekening, 1973Pen, zwarte inkt op transparant papier, gelamineerd / pen, black ink on tracing paper, laminated60,5 x 60,5 cmLijnafstand 4 cm / line distance 4 cmCollectie / Collection N.D.

19 Tekening, 1973/1974Pen, zwarte inkt op trans parant papier, gelamineerd / pen, black ink on tracing paper, laminated60,5 x 60,5 cmLijnafstand 4 cm / line distance 4 cmCollectie/ Collection N.D.

Lijst van werken / List of works 6 7Lijst van werken / List of works

* voorheen Collectie / former Collection Jo & Marlies Eyck

21 39 freeslijnen horizontaal, 38 freeslijnen vertikaal, 1973Beschilderd hout, wit / painted wood, white60,5 x 61 x 1 cmCollectie/ Collection N.D.

22 Progressie van drie vierkanten, 1972Beschilderd hout, wit / painted wood, white120 x 120 x 5,5, cmParticuliere collectie / Private collection

23 Oppervlak tussen cirkel en cirkel, 1972Beschilderd hout, wit / painted wood, whiteØ 120 x 2 cmParticuliere collectie / Private collection

24 Van kubus naar cilinder, 1968/1970Beton / concrete500 x 100 x 100 cmCollectie / Collection Jo & Marlies Eyck

25 Gebroken Cirkel, 1971Beschilderd hout, zwart / painted wood, blackØ 400 x 120 cmCollectie / Collection Jo & Marlies Eyck

Lijst van werken / List of works 8

Bonnefanten Hedge House

Ad Dekkers (1938–1974)17 03 t/m 29 06 2014

CuratorZsa-Zsa EyckTekst / TextStijn Huijts, Zsa-Zsa EyckVertaling / TranslationPond TranslationsFoto / PhotoPeter Cox Cover foto / Cover photo Cor van WeeleVormgeving / DesignBuro Marcel van der Heyden© Bonnefanten Hedge House Foundation

Praktische informatie / Practical information

Adres / AddressKasteel Wijlreweg 1nl-6321 pp Wijlre(ingang aan de zijkant / entrance at the side)t +31 43 450 26 16info@hedgehouse.euwww.hedgehouse.eu

Openingstijden / Opening hoursdo t/m zo 11-17 uur (en op afspraak)Thursday to Sunday 11am-5pm (or by appointment)Toegang / Admission: ™9,50 Studenten / Students: ™5,00Kinderen tot 12 jaar gratis / Children under 12 free of charge

Bonnefanten Hedge House is een duurzaam samenwerkingsverband tussen de Bonnefanten Hedge House Foundation (een non-profit stichting, die voor de exploitatie van het Gesamtkunstwerk kasteel Wijlre aangewezen is op sponsorgelden en fondsen) en het Bonnefantenmuseum, dat de artistieke verantwoordelijkheid draagt voor de programmering van de tentoonstellingen. Het Bonnefantenmuseum wordt onder-steund door de Provincie Limburg, dsm en de BankGiro Loterij / Bonnefanten Hedge House is a long-term collaboration between the Bonnefanten Hedge House Foundation (a non-profit foundation that depends on sponsorship and funds for the exploitation of the Gesamtkunstwerk at Wijlre Castle) and the Bonnefantenmuseum, which is responsible for programming the exhibitions. The Bonnefantenmuseum receives support from the Province of Limburg, dsm and the BankGiro Loterij

1

234

5

7

9

1011

14

8

15 19181716

21

22

20

23

1312

6