ACW VISIE 2012 NR. 30

12
samenleving gezondheid werk krant over jaargang 68 ¬ visie nummer 30 ¬ afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 ¬ volgend nummer op 30 november 2012 D it najaar buigt een 400-tal délé- gués van ACV Metea, de beroepscentrale voor de metaal- en textielsector, zich over het thema ‘werkbare loopbanen’. Bij uitstek in deze sectoren hebben werknemers uitvoe- rende jobs met telkens dezelfde bewegin- gen, die na enkele jaren hun lichamelijke en psychische tol eisen. Uit cijfers van de Vlaamse werkbaarheidsmonitor van 2010 blijkt dat 48,9 procent van de werknemers uit de metaal- en textielsector zijn job werk- baar vindt, tegenover een Vlaams gemiddel- de van 54,3 procent. 250 kilogram Mario Bomboi (43) en Marnix Vanuytrecht (48) zijn allebei ACV-délégué bij radiatoren- fabrikant Rettig Belgium in Zonhoven. Werkbaar werk in een veilige en gezonde werkomgeving is al jarenlang hun strijd- punt. ‘Wij produceren radiatoren die tot 250 kilogram wegen,’ vertelt Mario. ‘Die radia- toren tillen is zwaar werk. Veel werknemers ‘Fysieke arbeid moet werkbaar blijven’ dixit Om vijf uur ’s ochtends aan het werk beginnen, een hele shift rechtstaan en zware fysieke arbeid leveren. Werken met je handen is niet voor doetjes. Maar wat als mensen straks tot hun 65ste moeten werken? Hoe zorgen we er dan voor dat arbeid ook werkbaar blijft? die hier tien jaar geleden begonnen, kam- pen nu met gezondheidsproblemen zoals artrose en rugklachten.’ Tilliften ‘Binnen het comité voor veiligheid en pre- ventie ijveren wij voor oplossingen die het werk verlichten. Zo proberen wij er nu voor te zorgen dat de jonge arbeiders gespaard blijven van latere gezondheidklachten.’ Dankzij de aanhoudende druk van het comité heeft de directie van Rettig beslist om te investeren in tilliften. ‘Die zijn er nog niet op alle afdelingen, maar het is toch al Cornelis Van Damme, reiziger met een beperking Lees meer op pagina 11 Werkzoekende jongeren uiten frustraties in zwartboek interim Onze reporter Nele Verheye testte oordoppen op maat Kinderen geven speelgoed aan Sint Op zoek naar een vakantie met meerwaarde? Regionieuws 9 5 2 3 12 www.acw.be www.cm.be www.acv-online.be se Regio Waas en Dender Vrijdag 23 november 2012 30 Managers moeten zorgen voor genoeg uitgroeibanen voor oudere arbeiders. Marnix Vanuytrecht, délégué ACV Metea, Rettig Belgium een grote verbetering’, zegt Marnix. ‘Volgend jaar wordt ook de band doorgetrok- ken van de persafdeling naar de lakhal, waardoor er minder tilwerk nodig is.’ Managers Toch is er meer nodig om arbeid werkbaar te houden. ‘Een grote groep werknemers is tussen veertig en vijftig jaar oud’, zegt Marnix. ‘Binnen tien jaar moeten die men- sen ook nog meekunnen. Ik weet niet of ik op mijn 55ste nog even gezwind om vier uur ’s ochtends uit mijn bed zal geraken. En hoe fit mijn lichaam dan nog zal zijn. Collega’s die nu met (brug)pensioen zijn, die zijn echt op. In de industrie moeten er daarom genoeg uitgroeibanen zijn met een lichter taken- pakket. Ik roep de nieuwe generatie van managers op om een visie te ontwikkelen die de arbeider centraal zet en ervoor zorgt dat werk werkbaar blijft op elke leeftijd.’ Leen Grevendonck ACV-délégués Marnix Vanuytrecht (links) en Mario Bomboi (rechts): ‘Door de druk van het comité heeft de directie geïnvesteerd in tilliften.’ Werkbare loopbanen Allemaal hebben we wel eens nood aan vakantie om de batterijen op te laden. De vakantiecentra in het aan- bod van vrijetijdsorganisatie Pasar stellen hun deuren open voor iedereen. Of hoe toerisme ook sociaal kan zijn. Ik wil een gewoon leven leiden: gaan werken, op vakantie gaan en mij amuseren met mijn vrienden. Dagdagelijkse dingen waar iedereen recht op heeft. Rudi Van Beek Blijft de schoen leeg als mama en papa het niet zo breed hebben? Gezinsbeweging kwb draait de rol- len om en vraagt aan kinderen om hun oude, mooie speelgoed aan de Sint te geven.

description

ACW VISIE 2012 NR. 30

Transcript of ACW VISIE 2012 NR. 30

Page 1: ACW VISIE 2012 NR. 30

samenlevinggezondheid

werk

krant over

jaargang 68 ¬ visie nummer 30 ¬ afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 ¬ volgend nummer op 30 november 2012

Dit najaar buigt een 400-tal délé-gués van ACV Metea, de beroepscentrale voor de metaal- en textielsector, zich over het

thema ‘werkbare loopbanen’. Bij uitstek in deze sectoren hebben werknemers uitvoe-rende jobs met telkens dezelfde bewegin-gen, die na enkele jaren hun lichamelijke en psychische tol eisen. Uit cijfers van de Vlaamse werkbaarheidsmonitor van 2010 blijkt dat 48,9 procent van de werknemers uit de metaal- en textielsector zijn job werk-baar vindt, tegenover een Vlaams gemiddel-de van 54,3 procent.

250 kilogramMario Bomboi (43) en Marnix Vanuytrecht (48) zijn allebei ACV-délégué bij radiatoren-fabrikant Rettig Belgium in Zonhoven. Werkbaar werk in een veilige en gezonde werkomgeving is al jarenlang hun strijd-punt. ‘Wij produceren radiatoren die tot 250 kilogram wegen,’ vertelt Mario. ‘Die radia-toren tillen is zwaar werk. Veel werknemers

‘Fysieke arbeid moet werkbaar blijven’

dixit

Om vijf uur ’s ochtends aan het werk beginnen, een hele shift rechtstaan en zware fysieke arbeid leveren. Werken met je handen is niet voor doetjes. Maar wat als mensen straks tot hun 65ste moeten werken? Hoe zorgen we er dan voor dat arbeid ook werkbaar blijft?

die hier tien jaar geleden begonnen, kam-pen nu met gezondheidsproblemen zoals artrose en rugklachten.’

Tilliften‘Binnen het comité voor veiligheid en pre-ventie ijveren wij voor oplossingen die het werk verlichten. Zo proberen wij er nu voor te zorgen dat de jonge arbeiders gespaard blijven van latere gezondheidklachten.’ Dankzij de aanhoudende druk van het comité heeft de directie van Rettig beslist om te investeren in tilliften. ‘Die zijn er nog niet op alle afdelingen, maar het is toch al

‘ Cornelis Van Damme, reiziger met een beperking Lees meer op pagina 11

Werkzoekende jongeren uiten frustraties in zwartboek interim

Onze reporter Nele Verheye testte oordoppen op maat

Kinderen geven speelgoed aan Sint

Op zoek naar een vakantie met meerwaarde?

Regionieuws

9

5

2

3

12

www.acw.be

www.cm.be

www.acv-online.be

s e Regio Waas en DenderVrijdag 23 november 201230

Managers moeten zorgen voor genoeg uitgroeibanen voor oudere arbeiders.Marnix Vanuytrecht, délégué ACV Metea, Rettig Belgium

een grote verbetering’, zegt Marnix. ‘Volgend jaar wordt ook de band doorgetrok-ken van de persafdeling naar de lakhal, waardoor er minder tilwerk nodig is.’

ManagersToch is er meer nodig om arbeid werkbaar te houden. ‘Een grote groep werknemers is tussen veertig en vijftig jaar oud’, zegt Marnix. ‘Binnen tien jaar moeten die men-sen ook nog meekunnen. Ik weet niet of ik op mijn 55ste nog even gezwind om vier uur ’s ochtends uit mijn bed zal geraken. En hoe fit mijn lichaam dan nog zal zijn. Collega’s die nu met (brug)pensioen zijn, die zijn echt op. In de industrie moeten er daarom genoeg uitgroeibanen zijn met een lichter taken-pakket. Ik roep de nieuwe generatie van managers op om een visie te ontwikkelen die de arbeider centraal zet en ervoor zorgt dat werk werkbaar blijft op elke leeftijd.’

Leen Grevendonck

ACV-délégués Marnix Vanuytrecht (links) en Mario Bomboi (rechts): ‘Door de druk van het comité heeft de directie geïnvesteerd in tilliften.’

Werkbare loopbanen

Allemaal hebben we wel eens nood aan vakantie om de batterijen op te laden. De vakantiecentra in het aan-bod van vrijetijdsorganisatie Pasar stellen hun deuren open voor iedereen. Of hoe toerisme ook sociaal kan zijn.

Ik wil een gewoon leven leiden: gaan werken, op vakantie gaan en mij amuseren met mijn vrienden. Dagdagelijkse dingen waar iedereen recht op heeft.

Rud

i Van

Bee

k

Blijft de schoen leeg als mama en papa het niet zo breed hebben? Gezinsbeweging kwb draait de rol-len om en vraagt aan kinderen om hun oude, mooie speelgoed aan de Sint te geven.

Page 2: ACW VISIE 2012 NR. 30

2 ¬ onze samenleving Visie ¬ vrijdag 23 november 2012

WOORDveR

veR ingbeelD

Met de actie ‘Ieder kind een sint’ vestigt kwb de aan-dacht op gezinnen die het niet breed hebben. De

gezinsbeweging vraagt aan kinderen om goed speelgoed te schenken aan de Sint. Het is eens iets anders: de goedheilig man die cadeautjes krijgt en herverdeelt onder alle kinderen. Al minstens 75 plaatselijke kwb-afdelingen organiseren in hun dorp of buurt een inzamelactie.

Maar het is niet de bedoeling om gezin-nen die het moeilijk hebben alleen een praktisch duwtje in de rug te geven. ‘We willen ouders, grootouders en kinde-ren ook bewustmaken van armoede’, ver-duidelijkt kwb-voorzitter Koenraad Coppens. ‘Hoe kun je andere kinderen

Kinderen geven speelgoed aan SintBrave kinderen krijgen op 6 december speelgoed en lekker snoep van Sinterklaas en Zwarte Piet. Of blijft de schoen leeg als mama en papa het niet zo breed hebben? Gezinsbeweging kwb draait de rollen eens om en vraagt nu aan kinderen om hun oude, mooie speelgoed aan de Sint te geven. Zo kan hij in echt élk schoentje een leuk cadeau achterlaten.

blij maken? Als jij de Sint zou zijn, wat zou je aan andere kinderen willen geven? Dat vin-den we de moeite waard om even bij stil te staan.’

‘Met de actie Ieder kind een sint willen we ook de samenwerking tussen kwb-afde-lingen en lokale armoedeverenigingen stimuleren. Door goede afspraken te maken over de actie en samen te werken ontstaan er hopelijk contacten op langere termijn. De cijfers bewijzen dat armoede helaas geen randfenomeen is. Onze gezinsbeweging wil hier bijzondere aan-dacht aan geven.’ (LVDB)

✔ www.kwbeensgezind.be/sint

Gezocht: voogd (m/v)Niet-begeleide minderjarige vreemde-lingen worden in ons land ondersteund door een voogd, die hun belangen waar-neemt. De dienst Voogdij van de FOD Justitie is op zoek naar kandidaat-voog-den, die dit sociale engagement willen opnemen. Een voogd krijgt ook een beperkte vergoeding.

Meer info over de opdracht en de kandi-datuurstelling vind je op justitie.belgium.be (trefwoord Kinderen en jongeren, Niet-begeleide minderjarige vreemde-ling). Of bel 02 542 70 83.

Okra-Reizen Trefpunt 55+

Zuid-Afrika30 januari - 11 februari 2013 rondreis (3 hotels), volpension, 2 980 euro(+ 150 euro voor alleenstaanden). Nederlandstalige gidsen en toegangs-gelden inbegrepen.

Aussois (Frankrijk)16 - 23 februari 2013 wintersportvakantie hotel Chalet de l’Oërine (Intersoc), all-inclusive light, 787 euro. Okra-wandelgidsen inbegrepen.

Annulatie- en reisverzekering en Okra-reisleider inbegrepen. Programma en bestelbon op www.okra.be (via activiteiten en reizen). Info & inschrijven bij Ingrid: 02 246 39 44 of [email protected]

knipsels

kwb: Ieder kind een sinting

ww

w.tw

itter

.com

/ACW

_tw

eet

ww

w.fa

cebo

ok.c

om/a

cwvi

sie

VlAMing Blijft soliDAiRIn het weekend van 11 november zamel-den vrijwilligers geld in voor de klimaat-campagne van 11.11.11, de koepel van de Vlaamse Noord-Zuidbeweging. Blijkt dat heel wat mensen bezorgd zijn over de kli-maatproblematiek en de effecten ervan voor het Zuiden. Bogdan Vanden Berghe, algemeen directeur van 11.11.11, is tevre-den: ‘De recente ontslagen in verschil-lende bedrijven scherpen de crisissfeer aan. Het is daarom hartverwarmend om te zien dat Vlaanderen solidariteit met de allerarmsten nog steeds belangrijk vindt.’ 11.11.11 dankt ook uitdrukkelijk de 20 000 vrijwilligers die opnieuw in hon-derden steden en gemeenten de straat op kwamen. Geen kat kon om hen heen (zie foto). (GV)

✔ Wereldsolidariteit is lid van 11.11.11

UW GeDacHTEén jaar werk ik nu op de redactie van Visie. Een archief van artikels die ik geschreven heb, hou ik allang niet meer bij. Maar wat ik wel koester zijn de persoonlijke reacties van lezers op mijn schrijf-sels.

Zo ontving ik een lezersbrief die bestaat uit zeven (!) handgeschre-ven vellen. Pen en papier zijn nog niet verdwenen. Afsluiten doet de noeste brievenschrijver met ‘Ik bemin uw publicatie Visie’. Zoveel liefde voor Visie, daar bloos ik van.

Schitterend vind ik de e-mail van een lezer die duidelijk een grote liefde voor taal voelt en zich afvraagt of ‘op de bres staan’ wel juist is. ‘Voor zover ik weet is een bres nog altijd een opening of een gat. Hoe kan nu iemand op een opening of op een gat (bres) staan? Straffe kunsten zijn dat.’

Een telefoontje dat mij bijblijft is de lezer die met klemtoon vraagt om ook altijd een telefoonnummer te vermelden onderaan een artikel. ‘Niet iedereen heeft internet, mevrouw.’ Ik kan hem geruststel-len dat wij dat altijd doen als er een nummer voorhanden is.

Af en toe reageren lezers met scherpe, soms zelfs bijtende com-mentaar. Artikels over de index scoren altijd goed op dat vlak. Maar kritische lezers, zo heb ik ze het liefst.

Uw gedacht vinden mijn collega-redacteurs en ik heel waardevol. Jammer genoeg kunnen we niet elke brief of e-mail persoonlijk beantwoorden. Maar gelezen wor-den ze zeker. Blijf dus vooral rea-geren.

Leen Grevendonck

Reageren kan via [email protected], 02 246 31 11 of Visie, lezersreacties,Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel.

Bas

t Bog

aert

s

Hen

drik

Bra

et

Kwb vraagt aan kinderen om mooi speelgoed mee te geven aan de sint, zoals hier tij-dens de sinterklaasstoet van kwb Mariakerke Centrum. Zo kan de goedheilig man bij alle kinderen langsgaan.

Page 3: ACW VISIE 2012 NR. 30

3 ¬ onze samenleving

Regelmatig vind je in Visie aan-biedingen voor de vakantie-centra die de christelijke arbei-dersbeweging rijk is, zoals

Duinse Polders in Blankenberge en Ravelingen in Oostende. In België hebben ziekenfondsen, vakbonden en sociale organisaties hun eigen vakantievoorzie-ningen. Die vinden hun oorsprong in het jaar 1936, toen het recht op jaarlijkse betaalde vakantie werd ingevoerd dank-zij de strijd van de arbeidersbeweging. Omdat het toeristische aanbod toen nog erg beperkt was en vaak onbetaalbaar voor de gewone werkmens, richtte het sociale middenveld eigen vakantiehuizen op. Het was het startschot voor het soci-aal toerisme.

Anno 2012 is er een uitgebreid aanbod van de commerciële sector en verdienen werknemers relatief meer dan in 1936. Toch is het sociaal toerisme nog altijd levend en wel. ‘De sociale toerismever-blijven nemen 37 procent van het aantal overnachtingen aan de kust voor hun rekening. Dat is gigantisch veel’, zegt Caroline Gijselinckx van het HIVA, het Onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving aan de K.U.Leuven. Zij voer-de onderzoek naar sociaal toerisme in Vlaanderen.

Welke mensen kiezen voor een ver-blijf in een vakantiecentrum?

‘In de vakantiecentra vind je mensen uit alle lagen van de bevolking: kaderleden, arbeiders, werkzoekenden, gepensioneer-den, jonge gezinnen… Ook groepen vin-den vlot hun weg hiernaartoe, zoals fami-lies, verenigingen, vriendengroepen en

‘een vakantie met meerwaarde’Onderzoek naar sociaal toerisme

allemaal hebben we wel eens nood aan vakantie om de batterijen weer op te laden. De vakantiecentra in het aanbod van vrijetijdsorganisatie Pasar stellen hun deuren open voor iedereen. Of hoe toerisme ook sociaal kan zijn.

scholen. De gasten vormen een mooie afspiegeling van de samenleving.’

Hoe zit het met de prijs-kwaliteitver-houding?

‘Als je vergelijkt met de commerciële sec-tor, liggen de prijzen in vakantiecentra duidelijk lager. De prijs voor een over-nachting in een vakantiecentrum aan de kust bedraagt 60 procent van die in een hotel. De supplementen voor halfpension zijn de helft goedkoper, voor volpension is dat een derde minder.

Vakantiegangers zijn tevreden over de accommodatie en het eten en drinken. De centra hebben ook geïnvesteerd om de grote gebouwen gezelliger aan te kleden en comfortabeler in te richten.’

Wat maakt sociaal toerisme ‘sociaal’?

‘Sociaal toerisme is niet gericht op winst maken, maar wil maatschappelijke meer-waarden realiseren. De prijzen zijn zeer democratisch en voor mensen met een kleine portemonnee worden extra inspan-ningen gedaan (zie kader ‘Goedkoper reizen’,

Visie ¬ vrijdag 23 november 2012

red.). Het is ook toerisme met zin: gasten kunnen kiezen uit een waaier aan activi-teiten op sociaal, cultureel en sportief vlak. Daardoor ontstaan er makkelijk vriendschapsbanden, wat de sociale

samenhang versterkt. Er wordt boven-dien op maat gewerkt, zodat ook mensen met zorgnoden kunnen genieten van een deugddoende vakantie.’

Je noemt het ook eerlijk toerisme.

‘De personeelsleden hebben stabiele jobs aan eerlijke arbeidsvoorwaarden. Er is geen sprake van zwartwerk, wat toch vaak in de horecasector voorkomt. De ver-houding tussen werk en gezin wordt goed gerespecteerd. Dat zorgt voor een hoge personeelstevredenheid die zich vertaalt in een warme dienstverlening. En dat zorgt ook bij de gasten voor een goed gevoel, waar het bij vakantie toch om draait.’

Leen Grevendonck

✔ Het HIVA voerde onderzoek naar sociaal toerisme in Vlaanderen. Het rapport vind je op www.pasar.be/hiva.

Voor een op zeven Vlamingen is vakantie onbetaalbaar. Daarom werken de vakantiecentra van de christelijke arbeidersbeweging via Pasar samen met het Steunpunt Vakantieparticipatie. Mensen met een laag inkomen betalen dan een sociaal tarief.

‘Het valt niet te onderschatten hoe stressvol het leven in armoede kan zijn’, zegt Marianne Schapmans van het Steunpunt Vakantieparticipatie. ‘Vakantie geeft mensen weer kracht en moed om ertegenaan te gaan. Ik ben blij dat mensen met een kleine por-temonnee ook bij de vakantiecentra terecht kunnen.’

In 2011 ontvingen de vakantiecentra maar liefst 1 038 gasten via het Steunpunt. Een van hen is Willey (68). ‘Met mijn vrouw ga ik geregeld op weekend in Ravelingen. Wij boeken altijd een studio, zodat we zelf kunnen koken. Ravelingen is centraal gelegen, met een tramhalte voor de deur. Die weekends betekenen veel voor ons. Wij genieten echt van aan zee te zijn. De zeelucht en de omge-ving zijn verkwikkend.’

✔ Meer info of een aanvraag indienen? Toerisme Vlaanderen - Steunpunt Vakantie participatie www.vakantieparticipatie.be, 02 504 03 91 of 1700 (gratis)

In de vakantiecentra ontstaan er makkelijk vriendschapsbanden.Caroline gijselinckx, onderzoeksterHiVA

GOeDKOPeR ReiZeN

Caroline gijselinckx van HiVA, K.U.leuven: ‘De prijs voor een overnachting in een vakantiecentrum aan de kust bedraagt 60 procent van die in een hotel.’

13 VaKaNTieceNTRaKust• Ravelingen in Oostende• De Kinkhoorn in Oostende• Duinse Polders in Blankenberge• Kompas Vakantiewoningen in Westende• Domein Ter Duinen in Nieuwpoort

Binnenland• Domein Hooidonk in Zandhoven• Corsendonk De Linde in Retie• Sporta-centrum in Tongerlo• Sporta Beachclub in Maaseik

Ardennen• Massembre in Heer• Sol Cress in Spa• Ol Fosse d’Outh in Houffalize• Domaine de Nivezé in Spa

✔ Meer info vind je in de gratis Pasar-brochure ‘Vakantiecentra in België’. Bestellen kan via www.pasar.be/vakantiecentra of 02 246 36 46.

Page 4: ACW VISIE 2012 NR. 30

4 post Visie ¬ vrijdag 23 november 2012

vACATURe

CM• Unix/Linux

infrastructure engineer• Stafmedewerker

cM-beweging – gezondheidspromotie

Onbepaalde duur – voltijds – Brussel

✔ Meer vacatures en info: www.cmjobs.be

ACV Antwerpen-Kempen• DiversiteitsconsulentOnbepaalde duur - voltijds - Antwerpen

Solliciteer vóór 7 december. Schriftelijke proef op 14 december, mondelinge proef op 19 december.

✔ Info: acv-antwerpen. acv-online.be, [email protected], 02 246 32 28

SUDOKU

De OPLOSSiNG VaN SUDOKU iN VORiGe ViSie

Hoe los je een sudoku op?Op elke horizontale regel én elke verticale regel moeten de cijfers 1 tot en met 9 inge-vuld worden. En in elk vierkantje moeten ook de cijfers 1 tot en met 9 ingevuld wor-den. Elk cijfer mag per rij en per vierkantje slechts 1 keer voorkomen.

Uw spaarrente klimt elk jaar hoger

Klimop Spaarrekening 2, een buitenkans voor uw spaargeldDe rente op spaarboekjes blijft historisch laag. Het ziet ernaar uit dat deze lage rentestand nog een tijdje zal aanhouden. Wie op zoek is naar een geschikte belegging, kijkt dus maar beter goed uit. Want de ene spaarreke-ning is de andere niet. VDK Spaarbank lanceerde op 15 november de Klimop Spaarrekening 2. Een tijdelijke en 100 procent veilige buitenkans als u een hoger rendement zoekt voor uw spaarcenten.

Drie jaar tariefzekerheid(*)De Klimop Spaarrekening 2 is een spaarrekening waarbij, zoals de naam het al verraadt, uw spaarrente elk jaar hoger klimt. U krijgt drie jaar lang tarief-zekerheid, in alle veiligheid. En dit terwijl uw spaargeld toch permanent en zonder beperkingen beschikbaar blijft voor afhaling.

Mooi rendementUw stortingen op een Klimop Spaarrekening 2 brengen een basisintrest van 0,85 % op, drie jaar lang gegarandeerd, en een getrouwheidspremie die elk jaar hoger klimt: 0,65 % het eerste jaar, 0,85 % het tweede jaar en 1,35 % het derde jaar. Voor natuurlijke personen zijn de intresten vrij van roerende voorheffing, voor zover ze het wettelijk bepaald plafond niet overschrijden (1.830 euro per persoon voor inkomstenjaar 2012).

Voor nieuw kapitaalDe voorwaarden voor de Klimop Spaarrekening 2 hebben uitsluitend betrek-king op ‘nieuw kapitaal’ en gelden dus niet voor spaargeld dat via een direc-te of indirecte transfer afkomstig is van andere VDK-spaarproducten.

Tijdelijk aanbodEen Klimop Spaarrekening 2 openen kan nog tot en met 31 december 2012. Profiteer nu van deze tijdelijke opportuniteit. Wacht niet te lang, want de actie kan op elk moment vervroegd afgesloten worden.

(*) Tarieven op jaarbasis. Basisintrest drie jaar lang gegarandeerd. Getrouwheidspremies gegarandeerd voor bedragen die de resp. perio-des van 12 maanden op de rekening behouden blijven. Vanaf het vierde jaar gelden de tarieven van de gewone VDK-spaarrekening. De basis-intrest en de getrouwheidspremies zijn gegarandeerd behoudens wij-zigingen van de wettelijke bepalingen over het gereglementeerd spa-ren of de vergoedingen.

Meer infoVoor meer informatie bent u van harte welkom in elke VDK-vestiging. U vindt er een specifiek actiere-glement voor de Klimop Spaarrekening 2 en een uit-gebreid informatiedocument over de gereglemen-teerde spaardeposito’s. Neem gerust ook een kijkje op de website www.vdk.be.

Advertentie

Diabetes (1) Ik ben 18 jaar en heb al tien jaar diabetes type 1. Ik las de artikels over diabetes in Visie nr. 29. De test om het risico op suikerziekte te bepalen en de toelichting daarbij vond ik zeer goed. Maar het artikel op de eerste pagina ontgoo-chelde mij omdat het alleen gaat over diabetes type 2. Het verschil tussen de twee types is nochtans groot. Diabetes type 1 is te wijten aan een stoornis in de cellen die insuline produceren. Het is vaak erfelijk maar heeft niets te maken met een ongezonde levensstijl. Diabetes algemeen voor-stellen als ‘een welvaartsziekte die epidemische vormen aanneemt’ vind ik frustrerend. ••• Hanne De Budt

Diabetes (2)

Dokter Inge Van Pottelbergh maakte een goed onderscheid tussen diabetes type 1 en type 2 maar dat gebeurt te wei-nig. Daarom hebben veel mensen een verkeerd beeld van diabetes. Ik krijg als diabetespatiënt type 1 heel vaak de vraag of ik mijn ziekte niet kan overwinnen door een dieet te volgen of geen suiker meer te eten. Vervelende opmer-king, vooral omdat ik niet rook, geen alcohol drink, con-stant een dieet volg en een ideaal gewicht heb. ••• Lode Byttebier, Zwevegem

Vaccinaties digitaal bewaren

Kinderen krijgen verschillende inentingen, die nog steeds op een kaartje worden genoteerd. Ook de vaccinaties tegen baarmoederhalskanker en de reisvaccins worden op dat kaartje ingevuld. Maar dat is na verloop van tijd nog moei-lijk te lezen. Het zou handiger zijn om de gekregen inentin-gen digitaal te bewaren. Als bijvoorbeeld de tetanusvacci-natie moet worden vernieuwd, kan het ziekenfonds dan automatisch een verwittiging sturen.••• Naam en adres bekend bij de redactie

Het digitaal ter beschikking stellen van vaccinatiegegevens is op termijn voorzien via een project van de Vlaamse Gemeen­schap (Vitalink). Je kunt die informatie dan opzoeken via de site van het ziekenfonds. Een verwittiging sturen voor vernieu­wing van een inenting zal in een latere fase mogelijk zijn.

Hartpatiënt

Vorig jaar kreeg ik een hartinfarct en moest ik een bypass-operatie ondergaan. Het CM-Hospitaalplan handelde de facturen correct af. Ik ben nu een hartpatiënt. Daarom krijg ik het griepvaccin deels terugbetaald. Heb ik als hart-patiënt nu ook recht op een hogere vergoeding voor een doktersconsult? ••• Naam en adres bekend bij de redactie

Of je recht hebt op de verhoogde tegemoetkoming voor gezondheidszorg is afhankelijk van het inkomen. Enkel men­sen met een beperkt gezinsinkomen komen ervoor in aan­merking. CM gaat dit na met een inkomensonderzoek.

Slachtoffer bij partnergeweld

Niet alleen vrouwen zijn slachtoffer bij partnergeweld. Er zijn ook mannen die dagelijks het slachtoffer zijn van emo-tionele chantage. Psychisch is dit een lijdensweg. Weet dat we samen veel sterker staan dan onze machtspartners. ••• Naam en adres bekend bij de redactie

November

Dit voorjaar werd in het stiltegebied Gerhagen in Tessenderlo een gedenkplaats ingericht voor overleden kinderen, met een mijmerbank, een beeld en een gedicht. Voor wie eens een rustpauze wil inlassen in de ratrace van elke dag. ••• Cyriel Gladines, Tessendelo

UWGeDacHT

Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar [email protected]. Vermeld je woonplaats.De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.

m/v

Tarie

ven

op ja

arba

sis.

Tijd

elijk

aan

bod

onde

r voo

rwaa

rden

.

Page 5: ACW VISIE 2012 NR. 30

5¬ op uw gezondheid

MaaK ZeLF je geLuK De donkere dagen en het slechte weer werken op je gemoed? CM krikt je geluksgevoel op. De online-gelukscoach is gebaseerd op zeven gelukslijnen en meet bij de start je geluksniveau met een test. Afhankelijk van het resultaat krijg je concrete tips om dingen anders aan te pakken. De CM-gelukscoach is gratis voor CM-leden, niet-leden betalen 25 euro voor 18 maanden. Het doe-boek bevat een pak informatie, tips en opdrachten om je geluk te verhogen. Je kunt het downloaden of bestellen bij je regionale ziekenfonds. Het boek is gratis voor CM-leden, voor niet-leden kost het 1,50 euro. Ook organiseert je regionale zie-kenfonds infosessies over geluk.

✔ www.plukjegeluk.be

OUDEREN RIJDEN GOED Niet de leeftijd van een oudere bestuurder bepaalt zijn rijgedrag, wel zijn fysieke en mentale vaardighe-den. Een onderzoek van de universiteit Hasselt en het Jessa Ziekenhuis toonde dat aan. 47 senioren met een gemiddelde leeftijd van 76 jaar werden onder meer getest op kennis van verkeersre-gels, reactiesnelheid en rijvaardigheid. De meeste senioren reden goed maar trager. De gemiddelde kennis van de verkeersregels was vrij laag maar dat voorspelt niet hoe de bestuurder rijdt. Uit de resulta-ten besluiten de onderzoekers dat een verplichte rij-test op basis van leeftijd geen goed idee is. Wel kan de overheid helpen door ouderen mogelijkheden op maat te bieden om te oefenen.

✔ www.jessazh.be

KNiPPeN BeVORDeRT HaaRgROei NieT

Regelmatig je haar laten bijknippen komt het uiterlijk ten goede, maar doet het haar niet sneller groeien. Elk haar groeit uit een haarcel. Het haar knippen ver-andert niets aan de haarcel. Het blijft gemiddeld zo’n 1,25 cm per maand groeien. Gezonde voeding, hor-monen en je genetische code kunnen hierbij wel een rol spelen. Door het zonlicht verlengt het haar in de zomer sneller dan in de winter. Ook op de kwaliteit van het haar heeft kortwieken geen invloed. Het lijkt na een knipbeurt alleen voller, omdat de dunne punten weg zijn. Haarpunten verslij-ten waardoor ze fijner worden en splitsen. Gespleten uiteinden zijn niet te herstellen. Afknippen is de enige remedie.

Visie ¬ vrijdag 23 november 2012

geZO

nD

in ‘T kO

RT

Zijn oordoppen op maat echt zoveel beter dan gewone oordopjes? en is uitgaan met dopjes in je oren eigenlijk nog wel leuk? Onze reporter Nele deed de test.

Luid, luider, luidst, iedereen kent het probleem. Maar de oplossing, dat is een ander paar mouwen. Stiller kan niet, zeg-gen concertorganisatoren en dj’s. Dus moet het maar met oordopjes. Onze reporter Nele liet zich in het CM-hoorcentrum een paar oordoppen op maat aanmeten en dook het nachtle-ven in.

Perfecte afdruk‘De oordoppen moeten de gehoorgang volledig afsluiten’, zegt CM-audiologe Lies Put. ‘We maken ze op basis van een afdruk van de binnenkant van je oor.’ Ze controleert eerst mijn oren en gebruikt een watje om mijn trommelvlies te beschermen. Daarna komt de pasta eraan. Toegegeven, het voelt wat vreemd, maar het doet geen pijn en het is zo voorbij. Twee weken later liggen mijn gepersonaliseerde oordoppen op

tafel. ‘We voeren achteraf altijd een lektest uit’, benadrukt de audiologe. ‘Als de doppen niet perfect aansluiten, dan passen we de dopjes aan tot het helemaal goed is.’

Naar een fuifEn dan is het tijd voor de grote test. Gewapend met een paar gratis oordopjes uit schuimrubber en mijn oordoppen op maat, trek ik naar een fuif. Het verschil tussen beide is groot. Met de gratis dopjes klinkt alles dof en kan ik niemand nog begrijpen. Bovendien blijven ze niet goed zitten in mijn oren. Het inbrengen van de op maat gemaakte oordoppen is even wennen, maar ze zitten wel als gegoten. De muziek klinkt heel helder en ik kan alle gesprekken rondom mij zonder moeite volgen. ‘Ik had niet eens door dat je dopjes in had’, zegt een vriendin verbaasd aan het einde van de avond.

Drie keer zo luidMet een bijpassende audiokabel is mijn oordopjesset compleet. In de trein maak ik de vergelijking met een kopte-lefoon en gewone mp3-oortjes. Ook dit keer winnen de op maat gemaakte dopjes met glans. Het omgevingsgeluid wordt grotendeels weg gefilterd, zodat ik de muziek op een veel lager volume nog steeds glashelder hoor. Met mijn koptele-foon moet ik de muziek minstens twee keer zo luid zetten, met de gewone mp3-oortjes drie keer zo luid. En dan nog komen alleen de hoge klanken boven het treingeluid uit. De conclusie? Voor wie veel uitgaat of naar muziek luistert in de trein, zijn oordoppen op maat zeker en vast de investering waard.

Tekst: Nele Verheye Foto’s: Mine Dalemans

70 eURO KORTiNG

jOUW MeNiNG OP FaceBOOK

De oordoppen uit de test kosten in het CM-hoor–centrum 155 euro, de audiokabel 100 euro. Nog tot eind december krijg je als CM-lid 70 euro korting als je de twee samen koopt. Op zoek naar een CM-hoorcentrum in je buurt? Vraag het na in de CM-Thuiszorgwinkel of aan de CM-consulent.

✔ www.cm.be/oorplezier

Stefanie Cremers: In sommige disco-theken staat de muziek nog altijd ongezond luid. Dankzij mijn op maat gemaakte oordoppen kan ik toch nog

ten volle van de muziek genieten zonder dat deze zijn kwaliteit verliest.

Céline Ruysschaert: Aangezien ik zelf voortdurend een pieptoon hoor in omgevingen waar het stil is, vind ik het zeer belangrijk om oordoppen te

dragen wanneer het luid gaat.

Andy Van Puyenbroeck: Ik hou van harde beats en uit de bol gaan in een discotheek maar ik hou ook van een goed gesprek en een rustige wande-

ling in het bos. Om van beide te kunnen blijven genieten, gebruik ik mijn op maat gemaakte doppen.

Thijs Deconynck: je verstaat de men-sen 10 keer beter op feestjes met oordoppen dan zonder, zolang je geen wegwerpoordoppen gebruikt ten

minste. En als je spreekt over de kostprijs, gehoorhulp kost op lange termijn 10 keer meer dan oordoppen!

Nicky Moscato: Ik draag nu de gevol-gen van jaren blootstelling aan te luide muziek. Op festivals stond ik steevast vooraan (dicht bij de boxen)

en toen werd daar helaas allemaal niet echt veel ophef over gemaakt. Resultaat is nu dat ik maar zeer moeilijk een gesprek kan volgen als er muziek of ander geluid op de achtergrond is. Onder andere ... Dus ik zou zeggen: gebruik die dopjes! Het is echt niet leuk om tien keer te moeten vragen wat iemand zei.

Ook reageren? Surf naar de pagina ‘Oorplezier’ op Facebook of mail naar [email protected].

Wil je zien hoe onze reporter de oordoppen kreeg aange-meten? Bekijk het filmpje op www.wezooz.be (klik door naar de rubriek gezondheid).

Uitgetest: oordoppen op maat

Page 6: ACW VISIE 2012 NR. 30

6 ¬ op uw gezondheid Visie ¬ vrijdag 23 november 2012

ZOek enWin

‘Het leukste kwartiertje van de dag.’ Dat is het motto van de jaarlijkse Voorleesweek van de Stichting Lezen. Het initiatief moe-digt volwassenen aan om vaak voor te lezen aan kleine en grote kinderen. In de klas van Nele Clement (43) brengen ze het elke dag in de praktijk. ‘Negentien kinderen zitten er in mijn eerste kleuterklas, peuters en kleuters door elkaar. Een vast voorleesmoment heb ik niet, maar minstens één keer per dag haal ik er een boek bij. Elke week werken we rond een ander thema. Deze week is dat het boek We gaan op berenjacht. De kinderen zijn er dol op. Verschijnt de beer op het toneel, dan gaan alle handen in de lucht.’‘Letterlijk voorlezen doe ik niet. De zinnen zijn vaak te moeilijk voor kleine kleuter-tjes. Ik vertel een verhaal dat past bij de prenten in het boek. En ik beeld heel veel uit. Voor kleine kinderen moet je zo expres-sief mogelijk vertellen.’

Geen Nederlands‘Meer dan de helft van de kinderen in mijn klas heeft ouders die geen Nederlands spre-ken. Ze zijn afkomstig uit Oost-Europa, Turkije, Marokko en zelfs uit Mongolië. Toch verstaan ze allemaal Nederlands, zeker de kinderen die ook naar de crèche geweest zijn. Het is niet te geloven hoe snel ze een taal oppikken.’‘We stimuleren dat door ook in kleine groepjes te werken. Zijn er kleuters die het wat moeilijker hebben, dan gebruiken we boekjes met foto’s of prenten. Zo leren kin-

‘Kinderen zijn dol op boeken’Juf Nele vertelt verhaaltjes tijdens Voorleesweek

deren nieuwe woorden aan. In het kader van gelijke onderwijskansen heeft onze kleuter-school nog een extra leerkracht. Bij haar kunnen de kindjes die thuis geen Nederlands spreken apart terecht.’‘We vinden het heel belangrijk om de ouders te betrekken. Elk weekend krijgt één kind een logeerkoffer mee naar huis. Daarin zitten niet alleen een knuffelbeer, maar ook boekjes. Zo kunnen de ouders thuis verhaal-tjes vertellen. Het maakt niet uit of ze dat in het Nederlands of in hun eigen taal doen.’

‘Het boekenhoekje is een zeer populair plekje in onze klas. Het is een soort van mini-bibliotheek waar elke week andere boekjes staan. De kinderen kunnen ze vrij uit het rek halen. Wat vandaag populair is? Klassiekers als Nijntje, Dikkie Dik of Dribbel doen het altijd goed. Het is leuk om te zien dat de kleuters soms zelf juffrouw spelen. Lezen kunnen ze nog niet, maar ze verzinnen fantastische verhalen bij de pren-ten die ze zien.’

Dieter Herregodts

✔ Surf naar www.cm.be/skoebidoe en maak kans op een voorlees-pakket.

Stuur je antwoord voor 3 december op een gele briefkaart naar Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail het antwoord naar [email protected]. Vermeld welke prijs je wenst: het boek ‘Kwartier voor aanvang’ van Veerle Eyckermans (portretten van Vlaamse acteurs in hun loge), uit-geverij Lannoo of het kookboek ‘Dagelijkse kost 4’ van Jeroen Meus (mix van alledaagse en budget-vriendelijke gerechten), uitg. Van Halewyck. Uit de juiste inzendingen worden vijf winnaars geloot.

Oplossing Visie nr. 28Veilig

WinnaarsLesley Breugelmans (Houthalen), Natacha Dierickx (Tervuren), Karel Peeters (Scherpenheuvel),Raphaël Schotte (Rollegem) en Annelies Verbist (Grembergen).

Speur je in Visie mee naar het antwoord?

Tip: Extra maar negatief resultaat

Oplossing

I W

Weg MeT De MuiS?

DOkTeRHUis

Edd

y F

liers

Bij overbelasting denk je meteen aan sport of zware fysieke arbeid? Helaas kan ook die kleine lieve computermuis voor ernstige problemen zorgen.

Wat zijn de symptomen?

De eerste tekenen van overbelasting door computerwerk lijken erg onschul-dig. De tintelingen en stijfheid in han-den, polsen, armen, schouders en nek zijn plaatselijk en verdwijnen na het werk. Maar als er niets verandert, kun je op langere termijn ernstige pijn krij-gen in je spieren en gewrichten. In een verder stadium heb je voortdurend pijn, ook ’s nachts. Artsen spreken in dit geval over RSI, Repetitive Strain Injury of klachten door herhaaldelijke overbelasting.

Wat is de oorzaak?

Steeds dezelfde beweging uitvoeren is een belangrijke risicofactor. Zo kunnen kassabediendes bijvoorbeeld last krij-gen van een zogenaamde tenniselle-boog en kan intensief computergebruik een muisarm veroorzaken. Stress en een gebrek aan beweging behoren tot de oorzaken. Ook te veel werkdruk en te weinig afwisseling spelen een rol.

Wat helpt?

Een aantal eenvoudige maatregelen kunnen veel verschil maken. Werk nooit langer dan een uur aan één stuk door op de computer en beperk je tot maximaal zes uur per dag. Opgelet: ’s avonds nog een uurtje Facebooken of chatten, telt ook mee als computer-werk. Onderbreek het computeren regelmatig door andere activiteiten. Voor één keer heb je een prima excuus om wat langer te blijven hangen bij het bureau van je favoriete collega. Een extra uitje richting printer of koffiema-chine is ook mooi meegenomen. Archi-veren, telefoneren, bepaalde stukken tekst uitprinten, variatie is het sleutel-woord. Werk met ontspannen schou-ders en afhangende bovenarmen en hou je polsen recht. Zit niet scheef of gedraaid en verplaats de muis met je hele hand. Zorg voor beweging in je vrije tijd en ga stress actief te lijf.

Wanneer moet ik naar de dokter?

RSI is een ernstige aandoening die je beter niet te lang laat aanslepen. Stop-pen met werken is meestal geen echte oplossing. De muis verbannen ook niet.

Wacht niet te lang en vraag raad aan je huisarts of bedrijfsarts. Die kan je ver-der advies geven over je houding, je werkorganisatie en eventuele aange-paste hulpmiddelen. Pijn-stillers kunnen enkel tijdelijk verlichting geven. Indien nodig zal de arts je door-verwijzen naar een specialist.

Michiel Callens, preventie-arts CM

Tekst: Nele Verheye

✔ www.cm.be/dehuisdokter

Meer mensen volgen rookstopbegeleidingMeer mensen raken overtuigd van het belang van stoppen met roken en doen daarvoor extra inspanningen.

In 2011 kregen 12 404 personen een tegemoetkoming van de ziekteverze–kering voor het volgen van sessies rookstopbegeleiding bij een tabako–loog. In 2010 waren er dat 9 262. Het aantal zwangere vrouwen dat zich liet begeleiden om van de sigaret af te raken, steeg van 582 in 2010 naar 766 in 2011. Dat maakte minister van Sociale Zaken Laurette Onkelinx bekend.Zwangere vrouwen krijgen 30 euro terugbetaald voor acht zittingen rookstopbegeleiding bij een arts of tabakoloog. Voor andere personen bedraagt de vergoeding voor de eerste sessie 30 euro. Voor zeven volgende sessies is een terugbetaling van 20 euro per beurt voorzien.

✔ Info over stoppen met roken op www.cm.be.

knipsels

Meer dan driehonderd boekjes staan er in haar kast. ‘allemaal uitgetest voor gebruik’, zegt juf Nele van basisschool De Watertoren in Sint-Nik-laas. Ook tijdens de Voorleesweek hangen de kinderen aan haar lippen.

Ste

faan

Van

Hul

juf nele: ‘Voor kleine kinderen moet je zo expressief mogelijk vertellen.’

Page 7: ACW VISIE 2012 NR. 30

7¬ op uw gezondheidVisie ¬ vrijdag 23 november 2012

Ook patiënt kan bijwerkingen melden

Nieuwe regels terugbetaling brillen en lenzen

Bij de opticien

Veilige geneesmiddelen

Wat zijn bijwerkingen?

‘Een bijwerking is een ongewenste reactie na het innemen van een geneesmiddel, ook al nam je de aanbevolen dosis. Ook bij ver-keerd gebruik kunnen bijwerkingen optre-den. Je kunt allerlei bijwerkingen ondervin-den zoals slaperigheid, droge mond, misse-lijkheid, maagpijn, duizeligheid enzovoort.’ ‘Voor ze op de markt komen, worden genees-middelen getest. Toch zijn de bijwerkingen op dat moment nog onvoldoende gekend. Bijvoorbeeld omdat het aantal testpersonen nog beperkt was. Gevolgen op lange termijn zijn niet meteen duidelijk. Ook worden kin-deren en ouderen meestal niet in de studie betrokken. En precies zij zijn kwetsbaar. Kinderen zijn nog in volle ontwikkeling. En bij veel ouderen werken nieren en lever minder goed zodat de dosis van het genees-middel die in het bloed komt, hoger is.’

Kun je bijwerkingen vermijden?

‘Volg in ieder geval de gebruiksaanwijzin-gen van je arts en van je apotheker goed op. Neem het geneesmiddel in de juiste dosis en

Voor een bril of lenzen krijg je in bepaalde gevallen terugbetaling van de ziektever-zekering. Sommige regels worden vanaf 1 december wat versoepeld.

Wie in aanmerking komt voor terugbeta-ling van lenzen, zal voortaan sneller nieu-we exemplaren vergoed krijgen als de sterk-te niet veranderd is. Voor harde lenzen moet je maar drie jaar meer wachten in plaats van vijf jaar. Voor soepele lenzen wordt het na één jaar in plaats van drie jaar.

Tot nu toe kon je voor lenzen met een draag-duur van een maand, zes maanden of een jaar geen tegemoetkoming krijgen. Dat ver-andert. Als je voldoet aan de voorwaarden, krijg je deze lenzen vanaf 1 december terug-betaald. Lenzen die je een maand of zes maanden kunt dragen, moet je voor een heel jaar aankopen. Daglenzen worden nog altijd niet terugbetaald.

Nieuw is verder dat er ook een tegemoetko-ming is voor meerdere types van contact-lenzen die worden gebruikt bij onregelma-tigheden van het hoornvlies.

BrillenglazenVanaf nu is er ook terugbetaling voor voor-hangsystemen en overzetbrillen met een medische filter met vaste tint. Voor hang-systemen plaats je met een clip vooraan op het montuur. Overzetbrillen zijn volledige monturen die je op zich kunt dragen, maar

op het juiste moment: ’s morgens of ’s avonds, voor, tijdens of na het eten. Zo kun je sommige ongewenste effecten voorko-men. Soms is een bijwerking tijdelijk. Bij bepaal-de antidepressiva bijvoorbeeld, kun je tij-dens de eerste week misselijk zijn. Als je enkele dagen volhoudt, gaat die misselijk-heid vanzelf over. Patiënten die dat vooraf weten, geraken er makkelijker overheen. Tot slot: verander de dosis nooit in je eentje.

die ook passen over een gewone bril. Enkel mensen die lijden aan bepaalde oogaandoe-ningen krijgen daarvoor terugbetaling.

Wie meer dan 65 jaar is en in aanmerking komt voor terugbetaling van gecombineerde glazen voor verschillende afstanden, kan voortaan ook kiezen voor onbreekbare kunststofglazen. Tot nu toe gold de terugbe-taling enkel voor de ‘echte’ of minerale gla-zen en die zijn breekbaar.

Kom je in aanmerking voor een tegemoetko-ming in de kostprijs van brillenglazen? Dan moet de opticien je informeren over de kost-prijs van de glazen, de eventuele mogelijkhe-den voor terugbetaling en je eigen bijdrage. Meer info krijg je bij je CM-consulent.

Kies je opticienMet het voorschrift van je oogarts kun je terecht bij de opticien. Als je montuur, bril-lenglazen of lenzen in aanmerking komen voor terugbetaling, ontvang je van de opti-cien een getuigschrift dat je samen met het voorschrift van de oogarts aan je zieken-fonds moet bezorgen.

✔ Welke opticiens de officiële tarieven aanrekenen verneem je van de CM-consulent.

Weg MeT KiNDeRBijSLag VOOR HOGE INKOMENS?

De vOORZeT

Onze kinderbijslag bestrijdt de kin-derarmoede niet efficiënt, zo blijkt uit een onderzoek van het Centrum voor Sociaal Beleid onder leiding van professor Bea Cantillon. Ze stelt dat er heel wat minder kinder-armoede zou zijn als in de jaren ‘90 de koppeling van de bedragen aan de evolutie van de welvaart, behou-den was. Dat bracht sommigen tot de vraag of het vandaag wel verant-woord is om gezinnen met hoge inkomens kinderbijslag te geven. Want zij krijgen nu evenveel kinder-bijslag als ouders die weinig ver-dienen.

Het doel van de kinderbijslag is altijd geweest om de kosten van kinderen op te vangen. Wat in het begin – lang geleden – wellicht

lukte, maar vandaag zeker niet meer. Voor het eerste kind krijg je nu een goede 88 euro per maand, voor het tweede kind 163 euro en voor alle volgende kinderen 244 euro per kind. Er zijn nog verschil-lende toeslagen op deze bedragen.

Het voorstel om geen kinderbijslag meer toe te kennen aan gezinnen met een hoger inkomen, creëert een ongelijkheid met kinderloze gezinnen met hetzelfde inkomen: zij moeten niets inleveren. Het idee ondergraaft ook het draagvlak van de sociale zekerheid. Die is erop gericht om aan iedereen, zonder onderzoek naar het inkomen, gelij-ke rechten te waarborgen.

Als de overheid vindt dat het inko-men van sommige gezinnen te hoog is, dan moet ze niet werken via de kinderbijslag, maar via de fiscali-teit. Want die is juist bedoeld om de inkomensherverdeling te organi-seren.

En wil men de armoede bij gezin-nen met kinderen beter bestrijden, dan moet de kinderbijslag verhogen voor kinderen van alleenstaande ouders, van werkloze en langdurig zieke ouders en van ouders met een laag gezinsinkomen. Ofwel moeten werkloze of zieke gezinshoofden met kinderen ten laste hogere soci-ale uitkeringen krijgen.

Marc JustaertVoorzitter CM

ww

w.t

wit

ter.

com

/CM

ziek

enfo

nds

ww

w.f

aceb

ook.

com

/CM

ziek

enfo

nds

Edd

y F

liers

Om de veiligheid van geneesmiddelen te verbeteren, kunnen sinds sep-tember ook patiënten bijwerkingen melden. ‘jouw stem is dus belang-rijk’, zeggen dokter Heidi Goethals en apotheker Frie Niesten van cM.

Vanaf 1 december is er een nieuwe regeling voor de terugbetaling van onder meer brillenglazen en lenzen die de opticien aflevert.

Ga terug naar je arts als je problemen hebt.’

Wat als je een bijwerking ondervindt?

‘Bespreek met je arts of apotheker wat het gevolg is voor je behandeling. Hij zal afwe-gen of je moet doorgaan of niet. Daarnaast is het nuttig de bijwerkingen te melden aan het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG). De arts en de apotheker doen dat, maar patiënten kunnen het sinds september zelf. Je vindt daarvoor een formulier op de website van het FAGG dat je afdrukt of je vraagt een papieren formulier aan (zie verder). Alle meldingen zijn nuttig, dus ook van bijwerkingen die al

op de bijsluiter staan. Bijwerkingen die voorkomen bij kinderen, ouderen, zwange-re vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven, zijn zeer belangrijk. Dat geldt ook voor ernstige bijwerkingen die bijvoor-beeld een ziekenhuisopname als gevolg hebben.’

Wat gebeurt er met die meldingen?

‘Experts bij het FAGG analyseren de mel-dingen van artsen, apothekers en patiën-ten. De gegevens worden anoniem opgeno-men in de Europese databank en in de databank van de Wereldgezondheids-organisatie. Als het gaat om ernstige bij-werkingen die veel voorkomen, kan een geneesmiddel van de markt worden ge haald. Dat is bijvoorbeeld in 2004 gebeurd met de ontstekingsremmer en pijnstiller Vioxx® (rofecoxib) die hartproblemen ver-oorzaakte.’

chris Van Hauwaert

✔ Via www.fagg.be kun je een mel-dingsformulier invullen en terugstu-ren. Een papieren document kun je aanvragen bij het Federaal Agent-schap voor Geneesmid delen en Gezond heids producten, Euro station-gebouw, blok 2, Victor Hortaplein 40/40, 1060 Brussel.

SOFTeNON®-DRaMa WaS STaRT Dat geneesmiddelen niet alleen genezen maar ook zeer negatieve effecten kunnen hebben, werd eind de jaren vijftig duidelijk. Als middel tegen ochtendmisselijkheid kregen zwangere vrouwen thalidomide voorgeschreven. Dat was op de markt onder de naam Softenon®. Wereldwijd zijn tienduizend baby’s geboren met ernstige afwijkingen. Hun moeders hadden allemaal thalidomide genomen. Nu, vijftig jaar later, lopen er nog altijd processen tegen de producent.Het drama schudde de internationale publieke opinie wakker en als gevolg daarvan gaat er sindsdien meer aandacht naar het bewaken van de veiligheid van geneesmiddelen.

Page 8: ACW VISIE 2012 NR. 30

8 ¬ uw job, ons werk

Vakbonden voeren actie tegen blinde besparingen europa In heel wat Europese steden was er op 14 november protest van vakbonden. ‘De Europese besparingsstrategie installeert armoede en zet te weinig in op jobs’, was de boodschap van het Europees Vakverbond. In Brussel voerden de Belgische vakbonden actie. Een ACV-delegatie bezocht de ambassades van de zwaarst getroffen Europese landen. In de ondernemingen vonden informatiesessies plaats.

Visie ¬ vrijdag 23 november 2012

VaKBONDeN KUNNeN DiVeRSiTeiT DUWTje GeVeNIedereen die wil werken, krijgt toch een kans om een job te doen? Dat lijkt logisch, maar het is echt niet zo makkelijk.

50-plussers, vrouwen, mensen met een handicap of met een andere afkomst hebben het dik-wijls moeilijk om in een bedrijf binnen te raken. Dat komt onder andere omdat er veel vooroorde-len zijn. Maar daar wordt aan gewerkt. ‘De laatste jaren is in Vlaanderen al veel werk verricht om de evenredige arbeidsdeelna-me van kansengroepen te bevor-deren’, weet Stefaan Peirsman van de Diversi teits werking van ACV. Meer dan 5 000 ondernemin-gen hebben de voorbije tien jaar een diversiteitsplan opgesteld. Maar zeker ook vakbonden kun-nen een belangrijke rol spelen in het diversiteitsbeleid. ‘Het ACV heeft een team van diversiteits-consulenten opgeleid. Zij geven tips en vorming aan délégués en vakbondssecretarissen, om het personeelsbeleid van hun bedrijf diverser te maken. Het is de bedoeling dat alle werknemers, ook die uit kansengroepen, kun-nen instromen én groeien op de arbeidsmarkt.’

‘anderstaligen leren Nederlands met foto’s uit bedrijf’Op elke werkvloer is het belangrijk dat collega’s elkaar en hun baas begrijpen. Maar waar arbeiders risicovol werk doen,

wordt taal een kwestie van veiligheid. ‘als je bij gevaar naar een collega roept en die begrijpt je niet, dan is het vaak al te laat’, weet Patrick Geens (44), délégué bij Galva Power in Overpelt.

De arbeiders van Galva Power in Overpelt verzin-ken staalconstructies zoals steunbalken en hek-werk. Voor wie niet met-

een thuis is in de metaalindustrie: in de productiehal van het bedrijf passeren die materialen langs zuur-, zink- en schoon-maakbaden, zodat het zwarte staal beschermd is tegen regenweer en de tand des tijds. Arbeiders laden en lossen de zware materialen met heftrucks en zorgen ervoor dat ze stevig opgehangen worden aan takels, klaar voor hun bad.

Zwaar werk, en dat weerspiegelt zich in het personeelsbestand: de enige vrouw die er tot voor kort werkte als arbeider, is ver-trokken met rugproblemen. Blijven tach-tig mannelijke arbeiders over bij Galva Power, waarvan een groot deel met vreem-de afkomst. ‘Tien jaar geleden werkten er meer Belgen in het bedrijf’, weet Patrick – beter bekend als Patje – Geens. ‘Er beginnen nog wel jonge interimmers van Belgische afkomst, maar het werk schrikt hen af. Een steunbalk van 5 ton ophangen, dat is intensief werk. Die Belgische jongere zegt snel: ik blijf hier niet. Zijn collega’s met een andere afkomst schrikken er minder voor terug.’

OngevalOp een bepaald moment bleek wel dat een aantal anderstalige collega’s niet genoeg Nederlands kon spreken. In een verzinke-rij kan dat problemen opleveren voor de

veiligheid. ‘Met zware materialen en rondrij-dende heftrucks in een kleine ruimte is een

ongeval niet ver weg. Als je bij gevaar naar een collega roept en die begrijpt je niet, dan is het vaak al te laat.’ De moeilijke communicatie zorgde al voor een ongeval. ‘Een vaste, Turkse collega was een Marokkaanse interimkracht aan het opleiden. De vaste arbeider stond op een

trapladder en de interimmer hield die vast. Maar hij had de uitleg niet goed begrepen en liet de ladder te vroeg los. De man op de ladder viel en brak zijn voet.’

TaalcursusVolgens Patrick zijn de jongere collega’s het Nederlands wel machtig. ‘Die hebben al een goede taalopleiding gehad of zijn hier opgegroeid. Maar de oudere generatie anderstaligen heeft meer problemen. Daarom kunnen ze nu in het bedrijf een cursus Nederlands volgen, aangepast aan hun niveau en aan onze werksituatie.’ Lesgevers van de VDAB en een CVO (cen-trum voor volwassenenonderwijs, red.) geven twintig werknemers wekelijks vier uur Nederlandse les: twee uur tijdens de werk-tijd, twee uur daarbuiten. ‘Er wordt gewerkt met foto’s van balken en traversen (ijzeren balken, red.) uit ons eigen bedrijf. Ze leren bijvoorbeeld ook om zelf de perso-neelsdienst te verwittigen als ze ziek zijn, in plaats van hun vrouw of kind te laten bellen.’

Ook de Nederlandstalige arbeiders hebben een toelichting gekregen, over hoe ze kun-nen communiceren met anderstalige colle-ga’s. ‘Je begint soms automatisch mee te praten op een foute manier, in de trant van Ikke niet begrijp’. Dat is niet de bedoeling, zo leren je collega’s niks bij. We moeten zelf ook duidelijk en verstaanbaar Nederlands spreken, op een rustig tempo. Zo kunnen wij hen ook begeleiden.’

Lieve Van den Bulck

VLOeRDe NieUWe DiVeRSiTeiT

De moeilijke communicatie met anderstaligen zorgde al voor een ongeval.

Patrick geens, délégué bij galva Power

Min

e D

alem

ans

gee

rt T

resi

gnie

Page 9: ACW VISIE 2012 NR. 30

9¬ uw job, ons werk

De ReLaNce iS TOcH VaN ieDeReeN?

Aan de heilige huisjes van bedrijven en grootbeleggers wordt niet geraakt. Geen belasting op grote vermogens, geen afbouw van de misbruiken van de notionele intrest-aftrek, geen minimale vennoot-schapsbelasting, geen taks op vlie-gen in businessclass…  Met bovenop een nieuw rondje allerlaatste fisca-le amnestie, terwille van de grote fraudeurs. De inspanningen moeten blijkbaar vooral van de werknemers komen. Werknemers krijgen geen loons-verhogingen boven de index in 2013-2014. En nadien zijn er ook nog

verplichte correcties op de loon-kosthandicap. Zo versmalt deze begroting werkgelegenheid en con-currentiekracht enkel tot loonkost en flexibiliteit. Wat met de opleiding van werknemers, en met de innova-tie en verduurzaming van de econo-mie? En wanneer wordt van andere inkomensgroepen zoals zelfstandi-gen, vrije beroepen, verhuurders, bestuurders en aandeelhouders eindelijk matiging gevraagd? De relance is toch van iedereen?

Wat ook erg steekt: voor een alter-natieve financiering van de sociale zekerheid is nauwelijks een ver-

schuiving van lasten op loonarbeid naar andere inkomens voorzien. Dit was nochtans de meest sociale én structurele relancemaatregel die de regering had kunnen nemen.

Om al die redenen zal het ACV blij-ven inzetten op overleg. Niet alleen over de maatregelen die werkne-mers en mensen met een sociale uitkering treffen. Maar ook voor een verbetering van de minimumlonen, de vrijwaring van de stelsels van werkloosheid met bedrijfstoeslag (het vroegere brugpensioen), een verbetering van de kwaliteit van de arbeid, een beter, gemeenschappe-l i jk statuut voor arbeiders en bedienden… Nog werk op de plank dus.

Marc Leemans,voorzitter ACV

je bent jong, afgestudeerd en je wilt wat. Eerst en vooral is dat een vaste job vinden, die je toelaat om een toekomst uit te bouwen. En dat is niet eenvou-dig op een arbeidsmarkt die evolueert naar meer

flexibele en tijdelijke jobs. Jongeren melden zich aan bij een interimkantoor, omdat uitzendarbeid een opstap zou zijn naar vast werk. Maar daar vangen zij vaak bot.

Vicieuze cirkel‘Ik ben afgestudeerd in 2003 als hulpkok’, vertelt Shirley. ‘Al jaren probeer ik een job te vinden via interimkanto-ren, liefst als verkoopster en in een bedrijf dat bereikbaar is met het openbaar vervoer. Maar de consulenten houden geen reke-ning met mijn profiel. Ze bieden mij andere soorten jobs aan, soms ver van huis, terwijl ik geen auto heb. Zonder job verdien ik geen geld en kan ik geen auto kopen. En zonder auto ben ik niet mobiel genoeg om werk te vinden. Het is een vicieuze cirkel.’ Ook Jonathan, die voor behanger-schilder heeft geleerd, is niet tevreden over de uitzendsector. ‘Ik heb voor een knelpuntberoep gekozen. Mijn verwach-ting was dat ik heel gemakkelijk werk zou vinden. Maar de eerste job waarvoor ik in aanmerking kwam als inte-rimkracht was bij een broodjeszaak.’

1 000 jongerenShirley en Jonathan zijn twee van de 1 000 jongeren die KAJ en ACV Jongeren interviewden. ‘De ervaringen van

Werkzoekende jongeren uiten frustraties in zwartboekVeel jongeren zijn gefrustreerd in hun zoektocht naar werk via de interimkantoren. Dat blijkt uit meer dan 1 000 getuigenissen die jongerenorganisatie Kaj en acV jongeren verzamelden. ‘Waar zijn al die goede jobs?’, vragen werkzoekende jongeren zich af.

jonge interimkrachten en kandidaten zijn opvallend gelijklopend,’ zegt Bart Holvoet van KAJ. ‘Dat is zo, ongeacht de provincie waarin ze wonen of het interim-kantoor waar ze zich ingeschreven hebben. De grote lij-nen in al die verhalen hebben we gebundeld in ons zwartboek interim.’

Pijnpunten‘Jongeren worden opgebeld voor een job, maar onder-weg naar het interimkantoor krijgen ze een sms dat de opdracht niet meer doorgaat. Vacatures in de etalage blijken geregeld juist ingenomen, waardoor je de indruk

krijgt dat het om valse vacatures gaat. Vaak wordt een optie op vast werk aangeboden. Maar als punt-je bij paaltje komt, wordt je con-tract stopgezet vlak voor je recht hebt op een contract van onbe-paalde duur. En zo staan er in het zwartboek nog pijnpunten die jongeren danig frustreren.’

21ste eeuwKAJ en ACV Jongeren willen met het zwartboek interim niet alleen

de alarmbel luiden over de interimsector, maar ook de discussie over de toekomst van werk aanwakkeren. ‘Wij willen de sector uitnodigen om de wantoestanden aan te pakken’, zegt Holvoet. ‘Maar anderzijds richten wij ons tot de brede samenleving. Willen we meer flexi-bele jobs en minder bescherming voor de werknemer? Vinden we het normaal dat jongeren jarenlang moeten leven met de onzekerheid van dag- en weekcontracten?

Visie ¬ vrijdag 23 november 2012

Aan de heilige huisjes van bedrijven en grootbeleggers wordt niet geraakt.

Marc Leemans,voorzitter ACV

De FOCUs

KAJ en ACV Jongeren schrijven zwartboek interim

ww

w.t

wit

ter.

com

/Acv

onlin

eht

tps:

//w

ww

.face

book

.com

/het

.acv

Het ACV heeft dinsdag een eerste evaluatie gemaakt van de begroting 2013. Vaststelling: we slaagden erin een aantal asociale voorstellen van tafel te krijgen. De automatische indexering blijft, geen terugkeer naar de 40-urenweek, de feestdagen blijven, geen btw-verhoging… Bovendien kon een totale aanslag op het sociaal overleg rond lonen en flexibiliteit vermeden worden. Maar toch. Het globale plaatje blijft zwaar oneven-wichtig.

Ik hoop dat het zwartboek het startpunt mag zijn voor een visie op arbeid van de 21ste eeuw. Een visie waarin niet alleen aandacht is voor economische aspecten, maar waarin de mens weer centraal staat.’

Leen Grevendonck

Als behanger-schilder verwachtte ik om makkelijk werk te vinden. Niet dus.

jonathan leerde voor een knelpuntberoep

Bart Holvoet, KAj: ‘Veel jongeren moeten jarenlang leven met de onzekerheid van tijdelijke contracten.’

Page 10: ACW VISIE 2012 NR. 30

bOnDigvAk

¬ uw job, ons werk Visie ¬ vrijdag 23 november 2012

ACV Meteaaanvullende uitke-ring bij tijdelijke werkloosheid in lompenbedrijvenArbeiders uit bedrijven die behoren tot het Paritair Subcomité voor lom-penbedrijven krijgen vanaf 1 januari 2012 twee euro extra per arbeids-dag waarop ze niet kunnen werken omwille van economische of techni-sche redenen, of door slecht weer. Deze vergoeding komt bovenop de aanvullende uitkering voor tijdelijke werkloosheid, die betaald wordt door het Sociaal Fonds.

ACV bouw- industrie & energie Rustdagen bouw Arbeiders in de bouwsector krijgen elk jaar een vergoeding voor rust-dagen. Die rustdagen voor 2012 zijn 6 en 30 april, 18 mei, 2 november, 24, 26, 27, 28 en 31 december 2012 en 2, 3 en 4 januari 2013. Het Fonds voor Bestaanszekerheid van het Bouwbedrijf verstuurt momenteel formulieren voor de rustdagen van 2012 naar de werk-gevers. De vergoeding wordt betaald vanaf 3 december. Ten laat-ste op 6 december krijgen arbeiders het formulier van hun werkgever. De vergoeding wordt vastgesteld in functie van het uurloon van het vier-de kwartaal van 2012, volgens het barema op het formulier. Controleer je gegevens, noteer je bankrekeningnummer en bezorg het formulier zo snel mogelijk aan je ACV-dienstencentrum of regio-naal beroepsverbond van ACV bouw - industrie & energie.

✔ Kreeg je geen formulier, neem dan eerst contact op met je werkgever, of met je ACV-dienstencentrum of regionaal beroepsverbond.

ACV bouw- industrie & energie

Vorming voor bouw-vakkers en hout-arbeiders uit kmo’sHeb je vragen over loon, tijdkrediet, de werkloosheids- en pensioenre-geling, veiligheid of werken bij slecht weer? Kom dan naar de kmo-vormingsdagen in vakantie-centrum De Kinkhoorn in Oostende.

Op 26 en 27 december, voor bouw-vakkers uit Brussel, Leuven, Limburg, Oost-Vlaanderen en Turnhout. Op 27 en 28 december, voor houtarbeiders uit Vlaanderen en bouwvakkers uit Antwerpen, Mechelen en West-Vlaanderen. De vorming is gratis voor ACV-leden. Gezinsleden kunnen mee tegen aangepaste prijzen.

✔ Inschrijven en info? Neem contact op met je secretaris of mail naar [email protected] (onderwerp: ‘kmo-vorming 2012’). www.acvbie.be

10

ik heb een bezorgde massa gezien’, vertelt Mathieu Verjans, die mee-stapte in de mars op 11 november. ‘Mensen die de vakbondstraditie kennen. Maar ook nieuwkomers,

die een rode, blauwe én groene sjaal droe-gen. Het was een brede beweging van mensen die een signaal wilden geven.’

Wat heb je gevoeld op de mars?

‘Ik ben getroffen door het meisje dat ver-telde hoe ze haar papa heeft moeten troos-ten. Ze was ook kwaad. Ga ik nu nog kunnen

‘De grote solidariteit blijft me bij’‘De beslissing over de sluiting van Ford Genk was de druppel die de emmer deed overlopen’, zegt Mathieu Verjans, nationaal secretaris van het acV, verantwoordelijk voor collectieve actie. Na weken met dagelijks slecht nieuws over afdankingen en sluitingen stapten 20 000 mensen solidair mee in de mars voor de toekomst.

verder studeren?, vroeg ze zich af. Wat nu? Die laatste vraag blijft hangen. Met die vraag zitten veel mensen vandaag. Ook de grote solidariteit blijft me bij. De ACV-buschauffeurs van De Lijn hebben bijvoor-beeld een hele dag vrijwillig mensen ver-voerd.’

Welk signaal wilden jullie geven?

‘Wij zijn ervan overtuigd dat er in onze toekomstige maatschappij ook werk in de industrie moet en kan blijven. Een nieuwe industrie dan wel, met een andere en meer

duurzame productie. Dat vraagt tijd en inspanning, van bedrijven en werknemers. De overheid kan die evolutie versnellen door onderzoek en ontwikkeling aan te moedigen en een investeringsbeleid te voe-ren.’

Had de sluiting van Ford Genk voor-komen kunnen worden?

‘Limburg had het jobverlies na de sluiting van de mijnen net bijgebeend. Vooruit-kijken was al moeilijk. Dat het verhaal Ford eindig was, vermoedde men al in 2003. Maar dat stond in schril contrast met de beloftes van de Ford-directie. We had-den gehoopt om minstens tijd te krijgen tot 2018 à 2020.’

Bij militanten hoor je wel eens de kri-tiek dat de vakbond staat te springen als er een groot dossier is. Waarom krijgen afdankingen in kleine bedrij-ven niet evenveel aandacht?

‘Grote dossiers krijgen meer media-aan-dacht, dat is gewoon zo. In grote bedrijven kan het ACV ook collectief onderhandelen. In kleine en middelgrote ondernemingen worden mensen vaak geruisloos en zonder premies afgedankt. Daar speelt de vakbond een minder zichtbare, maar nochtans even belangrijke rol in individuele dienstverle-ning. De mars in Genk draaide trouwens niet alleen om Ford-werknemers en -toele-veranciers. Het was een hart onder de riem van al wie zich bedreigd voelt in zijn job.’

Griet Verhoeyen

11 november: Mars voor de toekomst in Genk

Kranten en boeken, maar ook geld, toi-letpapier en kartonnen dozen: papier vind je overal. ‘Daar is ook geen pro-bleem mee,’ zegt Patrick Vandenberghe, federaal secretaris van ACV bouw - industrie & energie (BIE), verantwoor-delijk voor de grafische en papiersecto-ren. ‘Want papier is een milieuvriende-lijk product.’

‘Er is iets mis met het imago van papier. Er worden bomen voor gekapt, denk je, en dus is papier een vervuilend product, zeker in vergelijking met digitale info-bronnen. Maar heb je al eens stilgestaan bij de ecologische voetafdruk van al dat moeilijk recycleerbare metaal en plastic waarmee computers en e-readers gemaakt worden? En van het transport van deze massaproducten?’

Paper Chain Forum, het platform van de Belgische papierketen, wil duidelijk maken dat papier niet zo milieuonvrien-delijk is als je denkt.

‘Papier is een lokaal product’, zegt Vandenberghe. ‘En meer dan 70 procent van ons papier is gerecycleerd uit oud papier of gerecupereerd uit resthout. Voor elke boom die gekapt wordt, wordt er een nieuwe aangeplant. In de sector is er ook een groot energie-bewustzijn. Veel papierbedrijven produ-ceren energie voor eigen gebruik, som-mige geven zelfs energie af aan het elek-triciteitsnet. Voldoende redenen voor ACV BIE om het Paper Chain Forum te steu-nen.’ (GV)

✔ www.paperchainforum.org

‘Papier is milieuvriendelijker dan je denkt’

Guy

Put

tem

an

ACV bouw – industrie & energie

De dochter van een ford-werknemer vertelde dat ze haar papa moest troosten, rappers brachten het lied ‘genk bloedt’, Brahim zong ‘What ’s going on?’ en nigel Williams sprak bevlogen. Zij vertolkten allen de boodschap van de 20 000 manifestanten.

bOnDigvAk

Page 11: ACW VISIE 2012 NR. 30

gewikt & gewogen 11Visie ¬ vrijdag 23 november 2012

Crisis voor iedereen, dus: weg met die centenverslindende auto! Als je de nummerplaat van je auto inlevert, krijg je een abonnement van De Lijn cadeau, goed voor twaalf maanden reizen met bus en tram.

Hoe? Vul een aanvraagformulier in voor een Dina-abonnement (dat staat voor: ‘dienst inruilen nummerplaat voor abon-nement’). Dat formulier kun je downloa-den op delijn.be, vragen bij een Lijnwinkel of bij de Dienst Abonnementen van De Lijn in je provincie. Het ingevulde formu-lier stuur je naar De Lijn (vraag het pre-cieze adres bij De Lijn) of per mail naar [email protected].

Er zijn wel enkele voorwaarden. Je moet wachten tot je het schrappingsbewijs van je nummerplaat hebt ontvangen. Daar-

Hoe ruil ik mijn nummerplaat in voor een busabonnement?

van kun je best een kopie meesturen met de aanvraag.

Als je de nummerplaat van de enige per-sonenwagen in je gezin instuurt, dan krijgt het hele gezin een abonnement. Als je één nummerplaat wegdoet en een andere auto behoudt, dan krijgt slechts één gezinslid een gratis abonnement.

Met het abonnement kun je twaalf maan-den lang gratis reizen op alle bussen en trams van De Lijn. en na een jaar? Het gratis abonnement kun je één keer ver-lengen, met een korting van 50 procent op de normale abonnementsprijs.

✔ Info: www.delijn.be/dina 070 220 200 (0,30 euro/min)

‘Grote verschillen maar dezelfde verlangens’

ZeGT

Geen luilekkervakantie voor cornelis Van Damme (27) uit Destelbergen. Met een vriend als copiloot trok hij in een aangepast busje door europa. Het doel? Zoveel mogelijk mensen met een beperking ontmoeten.

Cornelis lijdt net als zijn broer en zijn oudste zus aan een ernstige spierziekte. ‘In de middelbare school wandelde ik met een stok, aan de universiteit reed ik met een scoo-ter en nu zit ik in een elektrische rolstoel.’ In de toekomst zal Cornelis nog meer spierkracht verliezen, maar daar laat hij zich niet door tegenhouden. ‘Ik ben het levende bewijs dat je dankzij de juiste hulpmiddelen heel veel mogelijkheden hebt. Tijdens onze trip door Europa reed ik ongeveer 700 kilometer per dag, zonder problemen. Mijn copiloot kon op zijn gemak een dutje doen.’

Wat heb je ontdekt op je trip?

‘De verschillen in Europa zijn groot. In landen zoals Frankrijk en Italië komt het beleid in grote mate overeen met het onze. De Scandinavische landen staan veel ver-der dan wij, terwijl Oost-Europa achterop hinkt. Al is het gevaarlijk om te veralgemenen: Slowakije bijvoorbeeld, heeft mij aan-genaam verrast. Veel meer mensen krijgen er een budget om een per-soonlijke assistent mee te betalen. Op tien miljoen inwoners ontvangen in België slechts 2 000 mensen een persoonlijke-assistentiebudget, in Slowakije zijn dat er meer dan 4 000. Terwijl het geen rijk land is. Ze heb-ben duidelijke keuzes gemaakt in hun beleid.’

Is het in heel Oost-Europa zo goed geregeld?

‘Zeker niet. In Polen moeten mensen met een beperking rondkomen met 150 euro per maand. Bovendien krijgen ze weinig kansen om te gaan werken. Je ziet er ook nau-welijks rolstoelen in het straatbeeld. Ik ontmoette in Polen mensen die wanhopig op zoek waren naar een aangepaste wagen. Zoiets kun je daar niet eens kopen.’

Je trok ook door de Scandinavische landen?

‘Inderdaad. Ik ontmoette er Yobe, een jongeman van

mijn leeftijd die enkel zijn gezicht kan bewegen. Toch rijdt hij zelf met de auto en gaat hij elke dag werken.

Hij heeft vierentwintig uur op vierentwintig een assistent en twee identieke elektrische rolstoelen. Een daarvan gebruikt hij enkel als reserve. Het is natuurlijk geweldig dat er zoveel voorzieningen zijn. Al vraag ik me af of het zinvol is om een rolstoel van meer dan tienduizend euro stof te laten vergaren in een hoekje. Er zijn misschien betere manieren om dat budget in te vullen. Bovendien zijn de Scandinaviërs zo vertrouwd met deze regelingen, dat ze zich er amper nog vragen bij stellen. Dat staat in schril contrast met landen zoals Polen, waar de vechtlust enorm is.’

cORNeLiS VaN DaMMe

Hoe zit het met jouw vechtlust?

‘Ik besef nu nog meer dan vroeger hoe goed we het heb-ben in België. In Polen zag ik jonge mensen in een rol-stoel die fysiek veel sterker zijn dan ik. Maar omdat de maatschappij er niet op voorzien is, brengen ze hun dagen door in een instelling. Wie toch iets wil bereiken in zijn leven, kan maar beter rijke ouders hebben. En wie geen geld heeft, verkommert tussen vier muren. In dat opzicht biedt België een pak meer mogelijkheden.’

Wat kan volgens jou beter in ons land?

‘Ik ben een grote voorstander van het persoonlijke- assistentiebudget. Ik hoop dat die regeling uitgebreid wordt en dat er een oplossing komt voor de lange wacht-lijsten. Geef mensen geen uitkering, maar een persoon-lijke assistent, zodat ze zelf kunnen werken en bijdragen aan de maatschappij. Dat is niet alleen goed voor de eco-nomie, maar ook voor je zelfbeeld. Je eigen boterham verdienen geeft zoveel meer voldoening dan leven van een uitkering. Nu, het moet mogelijk zijn natuurlijk. Maar als je werkgever flexibel is, dan kan er veel.’

Werk je zelf?

‘Ik heb filosofie gestudeerd en een aantal jaar fulltime gewerkt. Dat heeft mijn zelfvertrouwen een enorme boost gegeven. Nu ben ik bezig aan mijn lerarenoplei-ding. Om die studies te betalen, doe ik interimwerk in callcentra. Dat is niet mijn droomjob, maar het brengt wel geld in het laatje. Ik hoop zo lang mogelijk aan de slag te blijven. Ik wil een gewoon leven leiden: gaan wer-ken, op vakantie gaan en mij amuseren met mijn vrien-den. Dagdagelijkse dingen waar iedereen recht op heeft.’

Nele Verheye

✔ Wil je meer informatie over het persoonlijke-assistentiebudget? Neem contact op met de dienst Maatschappelijk Werk van je zieken-fonds.

Ik besef nu nog meer dan vroeger hoe goed we het hebben in België.

Cornelis Van Damme, reiziger

? !

Guus Kuijer @ Nederlands auteurDit is volgens mij crisis: de neiging om alles, mens en natuur, op te offeren aan de economie.

Netwerktegenarmoede @ Netwerk van 55 verenigingen waar armen het woord nemen in Vlaanderen en BrusselIncassobureaus vergroten probleem onbetaalde schoolfacturen, gespreide betaling en open communicatie zijn de oplossing.

Peter Vandermeersch @ NRC, media, kranten, journalistiekKAJ-Randstad: 5-0 #radio1

Wat tweet er in het struikgewas? Visie plukt elke week enkele rake commentaren van de socialenetwerksite.

Lie

ven

Van

ass

che

Page 12: ACW VISIE 2012 NR. 30

uw vrije tijd Visie ¬ vrijdag 23 november 2012

‘indische mannen deden me denken aan Limburgse mijnwerkers’

cOLOFONVisie is een uitgave van de Koepel van Christelijke Werknemersorganisaties • Verantw. uitg. nat. pag.: Kris Houthuys • Hoofdredacteur: griet Verhoeyen • Redactie: Leen grevendonck • Lieve Van den Bulck • CM-nieuws: Bram Swaerts • aCV-nieuws: Patrick Wirix • Vormgeving: Bart gevaert • abonnementsvragen:

neem contact op met je CM-kantoor of mail naar [email protected] • Vragen voor de Visie-redactie: [email protected], PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 • www.acwvisie.be • [email protected] • Druk: Corelio Printing, Keerstraat 10, 9420 erpe-Mere • artikels op de regionale bladzijden (12-15) vallen onder de resp. verantw. uitgevers • Visie is ondertekenaar van de Milieu beleids over een komst Papier Vlaanderen en steunt de inspanningen van de Vlaam se re ge ring i.v.m. papierrecuperatie.

iNLeeFReiS

Het was een regenachtige dag en we kwamen in een buurt waarvan je denkt: Waar zijn we nu terechtgeko-men?’ Rik Bloemen ziet het nog zo voor zich. In oktober trok hij naar Ta-mil Nadu, een regio in Zuid-India, op

inleefreis met ngo Wereldsolidariteit. Samen met 18 me-dereizigers kwam hij onder andere terecht in een sloppen-wijk van Chennai. ‘Modderige straten, waar iedereen met sletsen of op blote voeten door ploeterde. Maar het contrast tussen de krakkemikkige huisjes en de gastvrije, prachtig geklede vrouwen die daar woonden, was fenomenaal.’

Bedoeling van de reis was om mensen te ontmoeten van de organisaties waar Wereldsolidariteit mee samenwerkt. De vrouwen die Rik in Chennai ontmoette, werken als huishoudhulp. ‘Ze werken bij gezinnen thuis, in slechte omstandigheden. Ze worden bitter weinig betaald en zijn vaak het slachtoffer van geweld en zelfs misbruik door hun baas. En ze zijn voortdurend bang om hun job kwijt te raken, want geen werk is geen eten.’ Daarom sluiten de vrouwen zich aan bij de National Do-mestic Workers Movement. ‘Zo staan ze samen sterk in de ellende die ze meemaken. Die mensen ervoeren ons bezoek als een erkenning voor hun werk en het gevecht tegen hun problemen.’

Jonge vrouwen opleidenEen andere ontmoeting die Rik nog lang zal bijblijven, is die met mister Samy. Als bezieler van een sociale beweging, Areds, zette Samy een heleboel projecten in gang om arme mensen op het platteland te helpen. ‘De levenskeuze van die man is inspirerend en revolutionair. Op zijn 28ste was Samy docent aan de universiteit van Leuven. Maar hij be-gon na te denken over armoede en discriminatie in India. Hij koos ervoor om te gaan leven tussen de arme mensen in Karur, op het platteland in Tamil Nadu.’Daar gingen ook de reizigers van Wereldsolidariteit op bezoek. ‘Areds kiest voor de armsten, de kastelozen, de landbouwers en vrouwen, de zwaksten in de samenleving. De beweging helpt mensen om hun inkomen te verhogen. Ze steunt bijvoorbeeld landbouwers om samen grond aan

te kopen, of leidt jonge vrouwen op tot zelfstandige naai-sters. Maar ze werken net zo goed aan onderwijs, moeder- en kindzorg, politieke vorming en druk op de overheid.’

MijnwerkersEen bezoek aan steenkappers in Thomogali raakte Rik als Limburger in het hart. ‘Die mannen kappen stenen met de hand, in de hitte van de zon. Hun gezichten zijn ruw en gehard, hun handen en armen gespierd en gekneusd. Het harde werk en de grote samenhorigheid onder de mannen deden me denken aan de mijnwerkers bij ons. Ze hebben datzelfde grote solidariteitsgevoel.’ Omdat de mannen voor dat harde werk niet veel verdien-den, kocht Areds samen met een groep steenkappers zelf een stuk grond aan om te ontginnen. ‘Vroeger werkten ze voor de overheid of voor grote bedrijven en verdienden

ze 3 roepies per gekapt blok. Nu bepalen ze zelf hun prijs. Ze kunnen hun blokken verkopen aan 7 roepies per stuk. Daarvan gaat 1 roepie naar een gezamenlijke kas, voor noodgevallen.’

Gewetenloze politiekMooie verhalen, maar ook bij ons hebben mensen het moeilijk, door de crisis. ‘Dat klopt, maar ook in India ma-ken bedrijven zoals Ford winst op de kap van de gewone mensen. Daarin zijn we gelijk. Onze vrienden in India rie-pen ons sterk op om over de grenzen heen solidair te zijn, tegen de gewetenloze politiek van multinationals in. Zij hebben ons nodig, en wij hen.’

Lieve Van den Bulck

16

‘ik ben helemaal geen reiziger’, vindt Rik Bloemen uit Hasselt van zichzelf. Verbazende woorden uit de mond van iemand die net terug is van een inleefreis in Zuid-india. Maar Rik ontmoette er steenkappers, huisarbeidsters in sloppenwijken en indiërs die sociale projec-ten uit de grond hebben gestampt, en veranderde van gedacht. ‘ik heb zelden zulke mooie, hoopvolle en enthousiaste mensen ontmoet.’

TiP

Rik: ‘in Chennai kwamen we in een sloppenwijk. De vrouwen die daar wonen, werken als huishoudhulp bij een gezin, in slechte omstandigheden.’

NaaR iNDia

Jero

en D

ries

Toon je hart voor het Zuiden en bestel je wenskaarten bij Wereldsolidariteit. Zo steun je mensen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika die werken aan een waardig leven voor hun gezin en hun kinderen.

Een set van kleurrijke wenskaarten, enveloppen inbegrepen, kost 5 euro. Daarvan gaat 3,5 euro rechtstreeks naar de partnerorganisaties van Wereldsoli-dariteit in het Zuiden.

De opbrengst van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Wereldsolidariteit in het ZuidenLe produit de la vente de cette carte servira à soutenir les partenaires du Sud de Solidarité Mondiale

IT’S A COLOURFUL WORLD© • www.wereldsolidariteit.be • www.solmond.be

IT’S A COLOURFUL WORLDCONCEPT GEVAERTGRAPHICS.BE PRESS GEVAERTPRINTING.BE

O-WS-wens2012-2013-2332.indd 5 28/09/12 14:38

IT’S A COLOURFUL WORLDDe opbrengst van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Wereldsolidariteit in het ZuidenLe produit de la vente de cette carte servira à soutenir les partenaires du Sud de Solidarité Mondiale

IT’S A COLOURFUL WORLD© • www.wereldsolidariteit.be • www.solmond.be

CONCEPT GEVAERTGRAPHICS.BE PRESS GEVAERTPRINTING.BE

O-WS-wens2012-2013-2332.indd 4 28/09/12 14:38

De opbrengst van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Wereldsolidariteit in het ZuidenLe produit de la vente de cette carte servira à soutenir les partenaires du Sud de Solidarité Mondiale

IT’S A COLOURFUL WORLD© • www.wereldsolidariteit.be • www.solmond.be

IT’S A COLOURFUL WORLD

CONCEPT GEVAERTGRAPHICS.BE PRESS GEVAERTPRINTING.BE

O-WS-wens2012-2013-2332.indd 2 28/09/12 14:38

De opbrengst van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Wereldsolidariteit in het ZuidenLe produit de la vente de cette carte servira à soutenir les partenaires du Sud de Solidarité Mondiale

IT’S A COLOURFUL WORLD© • www.wereldsolidariteit.be • www.solmond.be

IT’S A COLOURFUL WORLD

CONCEPT GEVAERTGRAPHICS.BE PRESS GEVAERTPRINTING.BE

O-WS-wens2012-2013-2332.indd 3 28/09/12 14:38

De opbrengst van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Wereldsolidariteit in het ZuidenLe produit de la vente de cette carte servira à soutenir les partenaires du Sud de Solidarité Mondiale

IT’S A COLOURFUL WORLD© • www.wereldsolidariteit.be • www.solmond.be

IT’S A COLOURFUL WORLD

CONCEPT GEVAERTGRAPHICS.BE PRESS GEVAERTPRINTING.BE

O-WS-wens2012-2013-2332.indd 1 28/09/12 14:37

IT’S A COLOURFUL WORLD

De opbrengst van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Wereldsolidariteit in het ZuidenLe produit de la vente de cette carte servira à soutenir les partenaires du Sud de Solidarité Mondiale

IT’S A COLOURFUL WORLD© • www.wereldsolidariteit.be • www.solmond.be

IT’S A COLOURFUL WORLDCONCEPT GEVAERTGRAPHICS.BE PRESS GEVAERTPRINTING.BE

O-WS-wens2012-2013-2332.indd 5 28/09/12 14:38

IT’S A COLOURFUL WORLDDe opbrengst van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Wereldsolidariteit in het ZuidenLe produit de la vente de cette carte servira à soutenir les partenaires du Sud de Solidarité Mondiale

IT’S A COLOURFUL WORLD© • www.wereldsolidariteit.be • www.solmond.be

CONCEPT GEVAERTGRAPHICS.BE PRESS GEVAERTPRINTING.BE

O-WS-wens2012-2013-2332.indd 4 28/09/12 14:38

De opbrengst van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Wereldsolidariteit in het ZuidenLe produit de la vente de cette carte servira à soutenir les partenaires du Sud de Solidarité Mondiale

IT’S A COLOURFUL WORLD© • www.wereldsolidariteit.be • www.solmond.be

IT’S A COLOURFUL WORLD

CONCEPT GEVAERTGRAPHICS.BE PRESS GEVAERTPRINTING.BE

O-WS-wens2012-2013-2332.indd 2 28/09/12 14:38

De opbrengst van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Wereldsolidariteit in het ZuidenLe produit de la vente de cette carte servira à soutenir les partenaires du Sud de Solidarité Mondiale

IT’S A COLOURFUL WORLD© • www.wereldsolidariteit.be • www.solmond.be

IT’S A COLOURFUL WORLD

CONCEPT GEVAERTGRAPHICS.BE PRESS GEVAERTPRINTING.BE

O-WS-wens2012-2013-2332.indd 3 28/09/12 14:38

De opbrengst van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Wereldsolidariteit in het ZuidenLe produit de la vente de cette carte servira à soutenir les partenaires du Sud de Solidarité Mondiale

IT’S A COLOURFUL WORLD© • www.wereldsolidariteit.be • www.solmond.be

IT’S A COLOURFUL WORLD

CONCEPT GEVAERTGRAPHICS.BE PRESS GEVAERTPRINTING.BE

O-WS-wens2012-2013-2332.indd 1 28/09/12 14:37

IT’S A COLOURFUL WORLD

De opbrengst van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Wereldsolidariteit in het Zuiden

Le produit de la vente de cette carte servira à soutenir les partenaires du Sud de Solidarité Mondiale

IT’S A COLOURFUL WORLD© • www.wereldsolidariteit.be • www.solmond.be

IT’S A COLOURFUL WORLD

CONCEPT GEVAERTGRAPHICS.BE PRESS GEVAERTPRINTING.BE

O-WS-wens2012-2013-2332.indd 5

28/09/12 14:38

IT’S A COLOURFUL WORLD

De opbrengst van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Wereldsolidariteit in het Zuiden

Le produit de la vente de cette carte servira à soutenir les partenaires du Sud de Solidarité Mondiale

IT’S A COLOURFUL WORLD© • www.wereldsolidariteit.be • www.solmond.be

CONCEPT GEVAERTGRAPHICS.BE PRESS GEVAERTPRINTING.BE

O-WS-wens2012-2013-2332.indd 4

28/09/12 14:38

De opbrengst van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Wereldsolidariteit in het Zuiden

Le produit de la vente de cette carte servira à soutenir les partenaires du Sud de Solidarité Mondiale

IT’S A COLOURFUL WORLD© • www.wereldsolidariteit.be • www.solmond.be

IT’S A COLOURFUL WORLD

CONCEPT GEVAERTGRAPHICS.BE PRESS GEVAERTPRINTING.BE

O-WS-wens2012-2013-2332.indd 2

28/09/12 14:38

De opbrengst van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Wereldsolidariteit in het Zuiden

Le produit de la vente de cette carte servira à soutenir les partenaires du Sud de Solidarité Mondiale

IT’S A COLOURFUL WORLD© • www.wereldsolidariteit.be • www.solmond.be

IT’S A COLOURFUL WORLD

CONCEPT GEVAERTGRAPHICS.BE PRESS GEVAERTPRINTING.BE

O-WS-wens2012-2013-2332.indd 3

28/09/12 14:38

De opbrengst van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Wereldsolidariteit in het Zuiden

Le produit de la vente de cette carte servira à soutenir les partenaires du Sud de Solidarité Mondiale

IT’S A COLOURFUL WORLD© • www.wereldsolidariteit.be • www.solmond.be

IT’S A COLOURFUL WORLD

CONCEPT GEVAERTGRAPHICS.BE PRESS GEVAERTPRINTING.BE

O-WS-wens2012-2013-2332.indd 1

28/09/12 14:37

IT’S A COLOURFUL WORLD

De opbrengst van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Wereldsolidariteit in het Zuiden

Le produit de la vente de cette carte servira à soutenir les partenaires du Sud de Solidarité MondialeIT’S A COLOURFUL WORLD© • www.wereldsolidariteit.be • www.solmond.be

IT’S A COLOURFUL WORLD

CONCEPT GEVAERTGRAPHICS.BE PRESS GEVAERTPRINTING.BE

O-WS-wens2012-2013-2332.indd 5

28/09/12 14:38IT’S A COLOURFUL WORLD

De opbrengst van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Wereldsolidariteit in het Zuiden

Le produit de la vente de cette carte servira à soutenir les partenaires du Sud de Solidarité MondialeIT’S A COLOURFUL WORLD© • www.wereldsolidariteit.be • www.solmond.be

CONCEPT GEVAERTGRAPHICS.BE PRESS GEVAERTPRINTING.BE

O-WS-wens2012-2013-2332.indd 4

28/09/12 14:38

De opbrengst van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Wereldsolidariteit in het Zuiden

Le produit de la vente de cette carte servira à soutenir les partenaires du Sud de Solidarité MondialeIT’S A COLOURFUL WORLD© • www.wereldsolidariteit.be • www.solmond.be

IT’S A COLOURFUL WORLD

CONCEPT GEVAERTGRAPHICS.BE PRESS GEVAERTPRINTING.BE

O-WS-wens2012-2013-2332.indd 2

28/09/12 14:38

De opbrengst van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Wereldsolidariteit in het Zuiden

Le produit de la vente de cette carte servira à soutenir les partenaires du Sud de Solidarité MondialeIT’S A COLOURFUL WORLD© • www.wereldsolidariteit.be • www.solmond.be

IT’S A COLOURFUL WORLD

CONCEPT GEVAERTGRAPHICS.BE PRESS GEVAERTPRINTING.BE

O-WS-wens2012-2013-2332.indd 3

28/09/12 14:38De opbrengst van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Wereldsolidariteit in het Zuiden

Le produit de la vente de cette carte servira à soutenir les partenaires du Sud de Solidarité MondialeIT’S A COLOURFUL WORLD© • www.wereldsolidariteit.be • www.solmond.be

IT’S A COLOURFUL WORLD

CONCEPT GEVAERTGRAPHICS.BE PRESS GEVAERTPRINTING.BE

O-WS-wens2012-2013-2332.indd 1

28/09/12 14:37

IT’S A COLOURFUL WORLD

De opbrengst van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Wereldsolidariteit in het Zuiden

Le produit de la vente de cette carte servira à soutenir les partenaires du Sud de Solidarité Mondiale

IT’S A COLOURFUL WORLD© • www.wereldsolidariteit.be • www.solmond.be

IT’S A COLOURFUL WORLD

CONCEPT GEVAERTGRAPHICS.BE PRESS GEVAERTPRINTING.BE

O-WS-wens2012-2013-2332.indd 5

28/09/12 14:38

IT’S A COLOURFUL WORLD

De opbrengst van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Wereldsolidariteit in het Zuiden

Le produit de la vente de cette carte servira à soutenir les partenaires du Sud de Solidarité Mondiale

IT’S A COLOURFUL WORLD© • www.wereldsolidariteit.be • www.solmond.be

CONCEPT GEVAERTGRAPHICS.BE PRESS GEVAERTPRINTING.BE

O-WS-wens2012-2013-2332.indd 4

28/09/12 14:38

De opbrengst van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Wereldsolidariteit in het Zuiden

Le produit de la vente de cette carte servira à soutenir les partenaires du Sud de Solidarité Mondiale

IT’S A COLOURFUL WORLD© • www.wereldsolidariteit.be • www.solmond.be

IT’S A COLOURFUL WORLD

CONCEPT GEVAERTGRAPHICS.BE PRESS GEVAERTPRINTING.BE

O-WS-wens2012-2013-2332.indd 2

28/09/12 14:38

De opbrengst van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Wereldsolidariteit in het Zuiden

Le produit de la vente de cette carte servira à soutenir les partenaires du Sud de Solidarité Mondiale

IT’S A COLOURFUL WORLD© • www.wereldsolidariteit.be • www.solmond.be

IT’S A COLOURFUL WORLD

CONCEPT GEVAERTGRAPHICS.BE PRESS GEVAERTPRINTING.BE

O-WS-wens2012-2013-2332.indd 3

28/09/12 14:38

De opbrengst van deze kaart gaat naar de partnerorganisaties van Wereldsolidariteit in het Zuiden

Le produit de la vente de cette carte servira à soutenir les partenaires du Sud de Solidarité Mondiale

IT’S A COLOURFUL WORLD© • www.wereldsolidariteit.be • www.solmond.be

IT’S A COLOURFUL WORLD

CONCEPT GEVAERTGRAPHICS.BE PRESS GEVAERTPRINTING.BE

O-WS-wens2012-2013-2332.indd 1

28/09/12 14:37

IT’S A COLOURFUL WORLD

KLeURRijKe WeNSKaaRTeN VOOR HeT ZUiDeN Hoe bestellen? Op de site: www.wereldsolidariteit.bePer e-mail: geef je adres en het aantal sets (van telkens 5 wenskaarten) door via [email protected]: 02 246 36 72 (Martine)Per post: schrijf een kaart of briefje met daarop je naam, adres en het aantal sets dat je wil be-stellen. Opsturen naar Wereldsolidariteit, Mar-tine Stroobants, Haachtsesteenweg 579, 1030 Brussel. Je krijgt de kaarten en een overschrij-vingsformulier opgestuurd via de post.

GiftenWil je geen wenskaarten bestellen maar toch je steun betuigen aan organisaties in het Zui-den? Je gift is meer dan welkom op rekening-nummer BE96 7995 5000 0005. BIC: GKCCBEBB. Vanaf 40 euro op jaarbasis ontvang je een fiscaal attest.

5