w w w . i n s t i t u u t v o o r d e o v e r h e i d . b e

A c t i v i t e i t e n v e r s l a g2 0 0 5

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

1. Het instituut voor de OverheidINSTITUUT VOOR DE OVERHEID 2005

DIRECTEUR: Geert Bouckaert

EMERITI:Roger Depré, Rudolf Maes

PROFESSOREN: Marleen Brans, Annie Hondeghem, Koen Verhoest

STAF:Eva Beuselinck, Bruno Broucker, Veerle Conings, Bart De Peuter, Joris De Smedt, Annelies Decat, Karolien Dezeure, Pedro Facon, dr. Jarl Kampen, Kim Loyens, dr. Jeroen Maesschalck, Falke Meyers, Christophe Pelgrims, Joris Plessers, Sarah Scheepers, Kris Snijkers, Tim Steenwinckel, Miekatrien Sterck, Nick Thijs, Diederik Vancoppenolle, Wouter Vandenabeele, dr. Steven Van de Walle, Wouter van Dooren, Sander Van Garsse, Anita Van Gils, Kathleen Vanmullem, Steven Van Roosbroek, Bram Verschuere, dr. Ellen Wayenberg, Jeroen Windey

GASTDOCENT:dr. Frankie Schram

SECRETARIAAT:Anneke Heylen, Annelies Vanparijs, Inge Vermeulen

VRIJWILLIGE EN DEELTIJDSE MEDEWERKERS:dr. Tim Benijts, Yves Plees, dr. Vital Put, dr. Trui Steen, dr. Wouter Van Reeth, dr. Bart Verbelen, Joris Voets

1

in

st

it

uu

t

vo

or

d

e

ov

er

he

id

2

00

5

An externAl view of the Public MAnAgeMent institute

Visit of Prof. dr. Christopher Pollitt Erasmus Universiteit Rotterdam september 2005 - augustus 2006

My ‘external view’ is not one from a complete novice, but rather someone who has had the

immense good fortune to have been awarded two Visiting Senior Research Fellowships at

the Public Management Institute. I can therefore compare the Institute today with how it

was back in 1997/98, when I enjoyed my first Fellowship. In fact I could go further back, at

least as far as the European Group for Public Administration Conference that was held in

Leuven in 1987, and which I attended.

These 20 years have seen striking changes in the Institute. It has become bigger, younger,

more cosmopolitan, more international and -at least in my impression- more professional. Its

position in the wider world of academic public administration has been transformed. In 1987

it was known and well-regarded by a few. Twenty years later it is internationally very well-

known and is acknowledged by leading professors all over the world as a major centre for

PA research and consultancy.

The Public Management Institute has ‘arrived’. This is no accident, of course. It is the product

of shrewd leadership from professors Roger Depré, Hugo Van Hassel and Geert Bouckaert,

and it is the tangible result of an immense amount of hard work by some dozens of resear-

chers, most of them young, talented and inquisitive.

The trick now is to hold onto the qualities which facilitated this rapid rise up the academic

ladder, while adapting to the Institute’s new status as a major player in a fast-moving inter-

national scene. There can be no guarantees, of course, but the atmosphere of lively debate

and the team spirit in the corridors are certainly useful ingredients for the future. So too is

the first rate quality of the secretarial and administrative support -some other universities

could take lessons from them in terms of a positive and helpful attitude- if they can help you

they will, and they will do so in an intelligent, anticipative manner. Externally, Professor

Bouckaert and other members of the Institute are busily inserting themselves into many

European and international networks, and this too should help to maintain momentum.

Much of the future of academic public administration will be international - grant-giving, ac-

creditation, doctoral training and research have all already begun to migrate to the European

or even global level. Previous visitors have commented on the lively ‘atmosphere’ here, and I

agree with them. This aspect, which does not appear anywhere in the financial accounts, is

actually fundamental to the whole organization.

As for my own research, I have become increasingly interested in the influence of time on

public administration (or, more accurately, how we think or don’t think about the temporal

dimension when we study public management). So during the remainder of my Visiting

Fellowship I will be conducting a project tracing the development of four large public service

organizations (two in Belgium and a matching pair in the UK) over the past 25 years. I will

be using these matched cases to test and elaborate path dependency theory, and to interro-

gate certain aspects of change management theory. I will also be looking at the interaction

between national policies and local priorities. It is too early in the process to say whether I

will end up with a golden intellectual nugget or a handful of sand, but that is the excitement

of real academic research!

Prof. dr. Christopher Pollitt

Prof. dr. Christopher Pollitt, Erasmus Universiteit Rotterdam

2

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

2

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

3

An externAl view of the Public MAnAgeMent institute

1. het instituut voor de overheid 5

1.1. Profiel & synergie 5 1.2. Steunpunt Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen 6

2. wetenschAPPelijk onderzoek 8

2.1. Beleid 10 De keuze van beleidsinstrumenten: een vergelijkend onderzoek naar duurzaam sparen en beleggen in België en Nederland 10 2.2. Bestuurlijke relaties & organisatie 12 Onderzoek naar het cultuurconvenant als onderhandelde overeenkomst tussen de Vlaamse overheid en de steden 12 2.3. Ethiek 14 De impact van de nationale cultuur op de ethiek van ambtenaren: een internationaal vergelijkend onderzoek 14 2.4. Financieel management & prestatiemeting 15 Normen in performance audits van rekenkamers: een casestudie bij de Algemene Rekenkamer (Nederland) en het National Audit Office (VK) 15 Uitbouw en implementatie van IKZ voor statistiek in Vlaanderen 16 2.5. ICT & eGovernment 17 eGovernment in een interbestuurlijke context 17 2.6. Personeelsbeleid & gelijke kansen 18 Diversiteitstudie ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 18 2.7. Relatie tussen burger en overheid & kwaliteit 19 De integrale kwaliteitszorg binnen alle geledingen van het Openbaar Ministerie in België 19 Ontwerp van een tevredenheids- en een vertrouwensbarometer 21 2.8. Veranderingsmanagement 22 Hervormingen inzake management en organisatie: de Copernicushervorming 22

3. vorMing, trAining en oPleiding 24 3.1. Vakken ‘Overheidsmanagement en Bestuurskunde’ 24 3.2. Master in het Overheidsmanagement en -beleid 25 3.3. Master of European Politics and Policies (MEPP) 27 3.4. Open opleidingsprogramma’s 28 3.5. Open opleidingen voor lokale management- en beleidsverantwoordelijken 30 3.6. Public Management Programme voor federale ambtenaren 31 3.7. Interne trainingsprogramma’s op maat 33 3.8. Studiedagen 34 3.8.1. De modernisering van de controlepiramide in België 34 3.8.2. Managementontwikkelingen in justitie: mobiliseren voor verandering 36 3.8.3. Het Vlaamse gemeentedecreet: tussen continuïteit en verandering 37 3.8.4. De Copernicushervorming in perspectief 38

inhoud

in

ho

ud

4

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

4. wetenschAPPelijke sAMenwerking 40

4.1. Internationale netwerking 40 4.1.1. European Group of Public Administration (EGPA) 40 4.1.2. European Public Administration Network (EPAN) 40 4.1.3. Comparative Public Organization Data Base for Research and Analysis (COBRA) 41 4.1.4. Ethics and integrity of governance: the first transatlantic dialogue 43 4.1.5. Contactforum: Institutionele Dynamiek en Beleidsperformantie onder Bipolair en Centrifugaal Federalisme 44 4.1.6. Onderzoeksverblijf aan het ‘Institute of Public Administration’ (Ierland) 45 4.1.7. Andere internationale gastcolleges, voordrachten & bezoeken 46 4.1.8. Academische bezoeken 49 4.2. Nationale netwerking 50 4.2.1. Nationale gastcolleges, voordrachten & bezoeken 50 4.2.2. Deelname aan jury’s & examens 51

5. foruM functies 52

6. PublicAties 2005 54

6.1. Internationale publicaties volgens soort 55 Boeken 55 Hoofdstukken in boeken 55 Tijdschriftartikels 56 Doctoraten 57 Papers voorgesteld op internationale congressen 57 6.2. Andere publicaties volgens soort 60 Boeken 60 Hoofdstukken in boeken 60 Tijdschriftartikels 62 Interne rapporten 63 6.3. Publicaties per beleidsdomein 65 Beleid 65 Bestuurlijke relatie & organisatie 65 Ethiek 67 Financieel management & prestatiemeting 68 ICT & eGovernment 69 Personeelsbeleid & gelijke kansen 69 Relatie tussen burger en overheid & kwaliteit 70 Veranderingsmanagement 73 6.4. Publicaties reeks Overheidsmanagement 74 6.5. Publicaties reeks Modernisering van overheidsinstellingen 75 6.6. Publicaties reeks Burger, bestuur & beleid 75

7. stAf 76

nAwoord 87

inhoud

55

He

t

In

st

it

uu

t

Vo

or

D

e

Ov

er

he

id

1.1. Profiel & synergieHet Instituut voor de Overheid is geclusterd rond een aantal inhoudelijke domeinen betreffende overheidsmanagement, beleid en bestuur:

• beleid,• bestuurlijkerelaties&organisatie,• ethiek,• financieelmanagement&prestatiemeting,• ICT&eGovernment,• personeelsbeleid&gelijkekansen,• relatietussenoverheidenburger&kwaliteit,• veranderingsmanagement.

Binnen de diverse inhoudelijke domeinen worden volgende productlijnen georganiseerd:

• fundamenteelentoegepastonderzoek,• opleiding,vormingentraining,• wetenschappelijkedienstverlening.

Er wordt gestreefd naar een circulatie van ideeën, personen en middelen binnen elke cluster. Op het gebied van internationalisering en publicaties wordt een gezamenlijk beleid gevoerd.

Figuur 1 toont een schematische weergave van deze profilering en de onderlinge interdependentie.

1. het instituut voor de overheid

Figuur 1: Profilering van het Instituut voor de Overheid

fundamenteel onderzoek

toegepast onderzoek

universitaire opleiding

postacademische vorming

wetenschappelijke dienstverlening

beleid bestuurlijke ethiek financieel ICT & personeels- relatie tussen- veranderings- relaties & management & eGovernment beleid & overheid management prestatiemeting gelijke en burger kansen & kwaliteit

6

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

Een jaarboek, uitgegeven in een specifieke uitgavenreeks, bundelt onderzoeksresultaten en formuleert diverse aanbevelingen omtrent bestuurlijke organisatie en modernisering. Een eerste jaarboek ‘Tussen bestuurskunde en bestuurspraktijk, bijdragen voor duur-zaam besturen in Vlaanderen’ schetst de problematiek in verschillende domeinen van het overheidsmanagement, bestuur en be-leid. Het geeft internationale tendensen weer, alsook de stand van zaken in Vlaanderen. Het tweede jaarboek focust op het Vlaamse bestuursniveau. Vanuit verschil-lende onderzoeken in het kader van het SBOV worden reflecties gemaakt bij recente ontwikkelingen in het bestuurlijke landschap in Vlaanderen en worden beleidsaanbevelin-gen geformuleerd. Het jaarboek 2004 han-delt over Europa en is getiteld ‘Vlaanderen en/in Europa: omgaan met de unie en verge-lijkend leren’. Hier zijn twee belangrijke mo-tivaties voor. Ten eerste is de Vlaamse (en bij uitbreiding de federale) bestuurslaag onlos-makelijk vervlochten met de Europese be-stuurslaag: Vlaamse ambtenaren en politici verdedigen de Vlaamse belangen in de Europese arena en Vlaanderen is verplicht om Europese regelgeving om te zetten en te respecteren. Ten tweede is Vlaanderen om-geven door andere regio’s en landen die, net als Vlaanderen, op zoek zijn naar een opti-malisering van hun bestuurlijke structuren zodat ze beter kunnen meespelen in het grote Europese theater. Het jaarboek 2005 zal betrekking hebben op lokale besturen.

Via de website www.steunpuntbov.be kan u kennis maken met alle onderzoeksprojecten, onderzoeksrapporten en andere publicaties.

De Vlaamse Gemeenschap gaf in 2001 een erkenning aan het consortium van K.U.Leuven (Instituut voor de Overheid), Universiteit Antwerpen (Onderzoeksgroep Management en Bestuur), Universiteit Gent (Onderzoeksgroep Sociaal-wetenschappelijke Methodologie) en Hogeschool Gent (Departement Handelswetenschappen en Bestuurskunde) ten behoeve van de uitbouw van een steunpunt voor beleidsrelevant on-derzoek in het kader van ‘Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen’ (SBOV). Geert Bouckaert is hierbij promotor-coördinator. De diverse onderzoeken zijn opgestart op 1 ok-tober 2001 en worden afgerond op 31 de-cember 2006. Begin 2005 zijn de onder-zoeksactiviteiten van Universiteit Gent over-genomen door K.U.Leuven.

Het SBOV heeft als missie om op basis van wetenschappelijk onderzoek de beleidsvoor-bereiding, uitvoering en evaluatie te onder-steunen van voor het beleid relevante pro-blemen. Vanuit een speciale aandacht voor de ondersteuning van de bestuurlijke ver-nieuwing en binnen het kader van de be-leids- en beheerscyclus wordt hiertoe:• fundamenteel,internationaalvergelijkend

en toegepast wetenschappelijk onderzoek verricht,

• aandachtbesteedaandevalorisatievandit onderzoek naar de Vlaamse overheid toe,

• gespecialiseerdenonafhankelijkadviesverstrekt,

• wetenschappelijkeondersteuningverleentvoor de ontwikkeling van instrumenten van beleid en bestuur,

• eenkennisbasisennetwerkontwikkelden ter beschikking gesteld.

Bouckaert Geert, Bursens Peter, De Rynck Filip, Hondeghem Annie & Janvier Ria (Red., 2005). Jaarboek 2004: Vlaanderen en/in Europa: omgaan met de unie en vergelijkend leren. Brugge: die Keure. 260 p.

1.2. Steunpunt Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen

7

On

de

rz

oe

ks

pr

og

ra

mm

a

20

05

1. Spoor bestuurlijke relaties 1.1. Europeanisering van het Vlaamse bestuurlijke systeem 1.2. Interorganisatorische relaties rond gebiedsgerichte beleidsproblematieken 1.3. Verzelfstandiging en sturing van overheidsorganisaties 1.4. Evaluatief onderzoek omtrent de noodzaak tot vermaatschappelijking en professionalisering van het lokale beleidsniveau2. Spoor beleid & monitoring 2.1. Onderzoek naar de capaciteit van professionele beleidsontwikkeling bij de Vlaamse overheid in een klimaat van vermaatschappelijking 2.2. Prestatie-indicatoren als een coördinatie-instrument van beheer en beleid op het beleidsveld, beleidsdomein en het domeinoverschrijdende niveau 2.3. Capaciteit als voorwaarde voor evaluaties op het beleidsveld, het beleids- domein en het domeinoverschrijdende niveau 2.4. Het systeemniveau: vooruitgang in monitoringssystemen (p.m.)3. Spoor human resource management & veranderingsmanagement 3.1. Deregulering en decentralisering als katalysatoren voor een modern en flexibel personeelsmanagement 3.2. Wetenschappelijke ondersteuning van HRM-beleid in het bijzonder met betrekking tot instroom, doorstroom, uitstroom van overheidspersoneel 3.3. Hervormingen m.b.t. deregulering en administratieve vereenvoudiging 3.4. Hervormingen inzake management en organisatie en (inter)bestuurlijke relaties4. Spoor financieel management & prestatiemeting 4.1. Modernisering van de financiële cyclus 4.2. Modernisering van de beleids- en beheerscyclus 4.3. Het systeemniveau: vooruitgang in monitoringssystemen5. Spoor eGovernment 5.1. eGovernment in een intrabestuurlijke context 5.2. eGovernment in een interbestuurlijke context 5.3. eGovernment in een extrabestuurlijke context6. Spoor fiscaliteit 6.1. Welvaarts- en verdelingseffecten van het fiscaal beleid 6.2. Tax compliance bij vastgoedfiscaliteit7. B-projecten & adviesverlening 7.1. Gemeentelijke fiscaliteit: aandachtspunten uit het Vlaams regeerakkoord 7.2. Ontwerp van een Vlaamse vertrouwensbarometer 7.3. Uitbouw en implementatie van IKZ voor statistiek in Vlaanderen

Onderstaande tabel geeft de taakverdeling tussen de diverse leden van het consortium.

Tabel 1: Inhoudelijke taakverdeling en samenwerkingspatronen SBOV

onderzoeksProgrAMMA 2005

Spoor K.U.Leuven Universiteit Hogeschool (U.Gent) Antwerpen Gent

Bestuurlijke relaties x x x

Beleid & monitoring x x x

HRM & veranderingsmanagement x x

Financieel management & prestatiemeting x

ICT/eGovernment x x x

Fiscaliteit x x

B-projecten x x x

8

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

Het wetenschappelijk onderzoek van het Instituut voor de Overheid is zowel fundamenteel (met onder meer doctoraatsonderzoek) als toegepast. Het onderzoek wordt verspreid via pu-blicaties, nationale en internationale gastcolleges, wetenschappelijke voordrachten en stu-diedagen.Tijdens het werkjaar 2005 werkten 30 onderzoeksmedewerkers aan 30 onderzoeksprojec-ten. Opdrachtgevers waren het Europees Sociaal Fonds, de Europese Unie, het FWO, de FOD Justitie, de FOD Sociale Zekerheid, het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen, het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en de POD Wetenschapsbeleid. Het onderzoeksfonds van de K.U.Leuven fi-nanciert ook enkele projecten.De projecten hebben betrekking op meerdere beleidsaspecten. Figuur 2 toont de verhouding volgens personeelsallocatie over de diverse domeinen.

Figuur 2: Procentuele verdeling van de personeelsallocatie over de diverse onderzoeksdomeinen

Beleid14%

Ethiek3%

Bestuurlijke relaties &organisatie20%

Financiën & prestatiemeting14%

Veranderings-management

4%

ICT & eGovernement4%

Kwaliteit en relatie tussenburger en overheid

23%

Personeelsbeleid &gelijke kansen

18%

2. wetenschAPPelijk onderzoek

Figuur 3 situeert de diverse onderzoeken van het Instituut voor de Overheid in 2005 binnen haar onderzoeksdomeinen. De overeenkomstige nummering is weergegeven in tabel 2.

Figuur 3: Situering van de diverse onderzoeken binnen de profilering van het Instituut voor de Overheid

beleid bestuurlijke ethiek financieel ICT & personeels- relatie tussen- veranderings- relaties & management & eGovernment beleid & overheid management prestatiemeting gelijke en burger kansen & kwaliteit fundamenteel 4.1 6.1

onderzoek 1.1 & doctoraten 4.6 8.1

toegepast onderzoek 2.1 6.2 7.1 2.2 3.1 5.1 6.3 7.2 8.2 2.3 6.4 7.3 2.4 6.5 7.4 2.5 6.6 wetenschappelijke dienstverlening

1.21.31.41.5

4.24.34.44.5

9

On

de

rz

oe

ks

pr

og

ra

mm

a

20

05

1. Beleid1.1. De keuze van beleidsinstrumenten: een vergelijkend onderzoek naar duurzaam sparen en beleggen in

België en Nederland (2003-2005)1.2. Duurzame ontwikkeling duurzaam ontwikkelen: beter beleid door participatie (2005-2006)1.3. Onderzoek naar de capaciteit van professionele beleidsontwikkeling bij de Vlaamse overheid in het licht

van vermaatschappelijking (SBOV: 2001-2006)1.4. Capaciteit als voorwaarde voor evaluaties op het beleidsveld, het beleidsdomein en het domeinoverschrij-

dende niveau (SBOV: 2005-2006)1.5. Prestatie-indicatoren als een coördinatie-instrument van beheer en beleid op het beleidsveld, beleidsdo-

mein en het domeinoverschrijdende niveau (SBOV: 2005-2006)2. Bestuurlijke relaties & organisatie2.1. Hervormingen van overheidsorganisaties: theorie en praktijk van veranderingen op meso en micro niveau

(2004-2008)2.2. Onderzoek naar het cultuurconvenant als onderhandelde overeenkomst tussen de Vlaamse overheid en de

steden (2005)2.3. Contractmanagement in de overheidssector. Case: de sociale zekerheid in België (2005-2006)2.4. Vermindering planlast lokale besturen (2005-2006)2.5. Verzelfstandiging en sturing van overheidsorganisaties (SBOV: 2001-2006)3. Ethiek3.1. De impact van de nationale cultuur op de ethiek van ambtenaren: een internationaal vergelijkend onder-

zoek (2004-2005)4. Financieel management & prestatiemeting4.1. Normen in performance audits van rekenkamers: een casestudie bij de Algemene Rekenkamer en het

National Audit Office (2002-2005)4.2. Uitbouw en implementatie van IKZ voor statistiek in Vlaanderen (SBOV: 2005)4.3. Modernisering van de beleids- en beheerscyclus (SBOV: 2001-2006)4.4. Modernisering van de financiële cyclus (SBOV: 2001-2006)4.5. Vooruitgang in prestatiemeetsystemen (SBOV: 2001-2006)4.6. Performance Measurement in the Public Sector (2002-2006)5. ICT & eGovernment5.1. eGovernment in een interbestuurlijke context (SBOV: 2001-2006)6. Personeelsmanagement & gelijke kansen6.1. Naar een bestuurskundige theorie over ‘Public Service Motivation’: maakt ‘public’ een verschil? (2005-2008)6.2. Diversiteitstudie ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (2005, i.s.m. Centrum voor Sociologisch

Onderzoek (K.U.Leuven) & Département de Psychologie (FUNDP))6.3. Studie aangaande de trajecten van vrouwen in de politiek in België (2005-2006, i.s.m. Centrum voor

Politicologie (K.U.Leuven) & Cevipol (ULB))6.4. Profiel van de ‘administratieve manager’ in de context van verzelfstandiging binnen justitie (2005-2006)6.5. Vuurtoren 45 plus (2005-2007, i.s.m. VOKA, Centrum voor Sociale Beroepspedagogiek (K.U.Leuven),

Randstad Belgium NV, PointX & SERR/RESOC)6.6. Wetenschappelijke ondersteuning van het HRM-beleid, in het bijzonder m.b.t. instroom, doorstroom en

uitstroom van overheidspersoneel (SBOV: 2001-2006)7. Relatie tussen burger en overheid & kwaliteit7.1. De integrale kwaliteitszorg binnen alle geledingen van het Openbaar Ministerie in België (2004-2005)7.2. Een veranderingsstrategie voor het Openbaar Ministerie: de kwaliteit van de organisatie en werking van de

parketten ondersteunen (2005-2006, i.s.m. Solvay Business School (ULB))7.3. Opmaak van een methodologie en een vragenlijst voor een tevredenheidsbarometer voor het Brussels

Hoofdstedelijk Gewest (2005-2006)7.4. Ontwerp van een tevredenheids- en een vertrouwensbarometer (SBOV: 2005)8. Veranderingsmanagement8.1. Politieke actoren in administratieve hervormingen: een stakeholder benadering van Beter Bestuurlijk Beleid

en Copernicus (start 2002)8.2. Hervormingen inzake management en organisatie (SBOV: 2001-2006)

Tabel 2: Onderzoeken aan het Instituut voor de Overheid in 2005

10

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

Tim BENIJTS “De beleids- instrumentenkeuze is een zeer complex gegeven waarbij rationaliteit soms ver te zoeken is.”

Sinds het midden van de jaren 1990 is duur-zaam en/of ethisch sparen en beleggen in de lage landen aan een opmars bezig. Duurzaam en/of ethisch sparen en beleggen (in de literatuur omschreven als socially res-ponsible investing of SRI) is te definiëren als ‘het op een structurele en openbare wijze in-tegreren van niet-financiële criteria in het spaar- of beleggingsproces door middel van de integratie van sociale, ethische en/of eco-logische criteria in de wederbelegging van kapitalen en/of bij het gebruik van rechten verbonden aan deze wederbelegging’. De sterke groei van deze financiële producten is toe te schrijven aan een mix van toegeno-men particuliere en institutionele interesse, een toenemende professionalisering van de sector, een gewijzigde maatschappelijke con-text en een adequaat overheidsbeleid. In dit onderzoek werd nagegaan welke beleidsin-strumenten en waarom door de Nederlandse rijksoverheid en de Belgische federale over-heid worden ingezet ten aanzien van SRI. De centrale vraagstelling luidde dan ook als volgt ‘onder welke voorwaarden selecteert een centrale overheid een beleidsinstrument met een bepaalde vormgeving’. Om deze

centrale onderzoeksvraag te beantwoorden, werd gewerkt met een kwalitatieve onder-zoeksmethode waarbij casestudies van be-leidsinstrumenten binair werden gecodeerd en via ‘qualitative comparative analysis’ wer-den geanalyseerd. In het onderzoeksmodel werden 9 kenmerken van beleidsinstrumen-ten verklaard op basis van telkens 22 poten-tieel verklarende variabelen. Deze analyses toonden aan dat de beleidsinstrumentenkeu-ze een zeer complexe materie is. Verschillende variabelen in verschillende con-figuraties verklaren wel en dan weer niet de keuze voor bepaalde beleidsinstrumenten. Deze complexiteit komt tot uiting in zowel het product als het proces van de beleidsin-strumentenkeuze. De beleidsinstrumenten-keuze wordt vooral gestuurd door enkele sleutelvariabelen zoals de relatieve grootte van de sector, de aanwezigheid van een be-leidsoverdracht, de samenstelling van de doelgroep, de ideologie als de mate waarin een land zich conformeert aan het internati-onaal verdragsrecht. Het onderzoek wees verder ook op een hiërarchie van beleidsin-strumenten. Dit betekent dat bepaalde be-leidsinstrumenten sneller worden gekozen

In dit jaarverslag vindt u een beschrijving van de afgelopen projecten in 2005. Paragraaf 6 omvat een exhaustieve lijst van de publicaties. Informatie omtrent al onze projecten en publicaties vindt u terug op de website www.instituutvoordeoverheid.be.

2.1. BELEID

Afgelopen project 2005:• Dekeuzevanbeleidsinstrumenten:eenvergelijkendonderzoeknaarduurzaam

sparen en beleggen in België en Nederland (doctoraat 2005): Tim Benijts

Lopende projecten 2005:• Duurzameontwikkelingduurzaamontwikkelen:beterbeleiddoorparticipatie

(2005-2006): Kim Loyens• Onderzoeknaardecapaciteitvanprofessionelebeleidsontwikkelingbijde

Vlaamse overheid in het licht van vermaatschappelijking (SBOV: 2001-2006): Diederik Vancoppenolle

• Capaciteitalsvoorwaardevoorevaluatiesophetbeleidsveld,hetbeleidsdomeinen het domeinoverschrijdende niveau (SBOV: 2005-2006): Bart De Peuter

• Prestatie-indicatorenalseencoördinatie-instrumentvanbeheerenbeleidophetbeleidsveld, beleidsdomein en het domeinoverschrijdende niveau (SBOV: 2005-2006): Joris De Smedt

DE KEUZE VAN BELEIDSINSTRUMENTEN: EEN VERGELIJKEND ONDERZOEK NAAR DUURZAAM SPAREN EN BELEGGEN IN BELGIË EN NEDERLAND

Datum verdediging doctoraat: 14 oktober 2005Doctorandus: Tim BenijtsPromotor: Marleen Brans

11

On

de

rz

oe

ks

pr

og

ra

mm

a

20

05

dan andere beleidsinstrumenten. Zo zijn eco-nomische beleidsinstrumenten complexer dan communicatieve beleidsinstrumenten die complexer zijn dan juridische beleidsinstru-menten. Beleidsinstrumenten met een hoge coerciveness, hoge zichtbaarheid en een in-direct karakter zijn complexer dan respectie-velijk beleidsinstrumenten met een lage coer-civeness, lage zichtbaarheid en direct karak-ter. Het onderzoek toonde ook aan dat insti-tuties vooral van invloed zijn op economi-sche beleidsinstrumenten (bijvoorbeeld be-lastingen en subsidies) en van minder invloed zijn op de keuze van communicatieve en ju-ridische beleidsinstrumenten. Ten slotte werd in het onderzoek aangetoond dat het proces

van de beleidsinstrumentenkeuze niet altijd een rationeel eliminatieproces is waarbij ver-schillende mogelijke beleidsinstrumenten worden gewikt en gewogen. Vaak vindt er geen afweging van verschillende beleidsin-strumenten plaats maar wordt er onderhan-deld over de modaliteiten van een specifiek voorgesteld beleidsinstrument.

Benijts Tim (promotor: Marleen Brans) (2005). De keuze van beleidsinstrumen-ten. Een vergelijkend onderzoek naar duurzaam sparen en beleggen in België en Nederland. 527 p.

12

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

2.2. BESTUURLIJKE RELATIES & ORGANISATIE

Afgelopen project 2005:• Onderzoeknaarhetcultuurconvenantalsonderhandeldeovereenkomsttussende

Vlaamse overheid en de steden (2005): Ellen Wayenberg

Lopende projecten 2005:• Contractmanagementindeoverheidssector.Case:desocialezekerheidinBelgië

(2005-2006): Sander Van Garsse & Jeroen Windey• Verminderingplanlastlokalebesturen(2005-2006):EllenWayenberg&Wouter

van Dooren• Hervormingenvanoverheidsorganisaties:theorieenpraktijkvanveranderingenop

meso en micro niveau (2004-2008): Eva Beuselinck & Falke Meyers• Verzelfstandigingensturingvanagentschappen(SBOV:2001-2006):Bram

Verschuere

ONDERZOEK NAAR HET CULTUURCONVENANT ALS ONDERHANDELDE OVEREENKOMST TUSSEN DE VLAAMSE OVERHEID EN DE STEDEN

januari 2005 - juni 2005Coördinatie: Geert BouckaertWetenschappelijk medewerker: Ellen WayenbergFinanciering: MVG - administratie Cultuur

Ellen WAYENBERG“Kiezen centrale en lo-kale overheden ervoor om met mekaar een convenant af te sluiten, dan betekent dat niet a priori dat zij mekaar ook als partners (zullen) bejegenen. Ook voor in-terbestuurlijk partner-schap moet dan nog ex-pliciet worden geko-zen.”

Op 25 april 2003 heeft de Vlaamse overheid samen met de VVSG en de VVP een be-stuursakkoord ondertekend ter afsluiting van het Kerntakendebat. In dat akkoord heeft de Vlaamse overheid zich geëngageerd tot een debat met de grote steden over de ontwik-keling van een cultuurconvenant. Het project had tot doel om aan dit debat bij te dragen door interbestuurlijk beleid in zowel binnen- als buitenland te analyseren.

Het project ging van start met de opbouw van een analysekader voor interbestuurlijk beleid. Dit kader liet toe om de verhouding tussen centrale en lokale overheid in kaart te brengen maar ook die tussen beide overhe-den en derden. Interbestuurlijk beleid speelt zich immers steeds meer af in een ‘gover-nance’ context, wat betekent dat ook (semi)private actoren betrokken partij zijn in de beleidsvoering. Dit laatste bleek meteen uit de toepassing van het analysekader op het interbestuurlijk cultuurbeleid van Nederland. Dit beleid krijgt immers in belangrijke mate vorm via de zo-genaamde ‘cultuurconvenanten’. De conve-nanten dienen om (meer) afstemming te be-werkstelligen tussen het cultuurbeleid dat zowel de Rijksoverheid als de grote steden en landsdelen autonoom voeren ten aanzien van culturele instellingen (derden). Naast de cultuurconvenanten krijgt het interbestuurlijk cultuurbeleid in Nederland nog vorm via twee andere programma’s: het Actieplan

Cultuurbereik en de Geldstroom Beeldende Kunst en Vormgeving. Die programma’s ge-tuigen van een andersoortige interbestuurlij-ke relatie. Beiden worden immers door de Rijksoverheid gebruikt om steden en ge-meenten aan te sturen op doelstellingen en op de methodiek om die objectieven te be-reiken.

Naast Nederland werd het analysekader ook toegepast op het interbestuurlijk cultuurbe-leid van Engeland. Daaruit bleek dat dit be-leid er vorm krijgt via een veelheid aan pro-gramma’s die werden opgedeeld in twee ca-tegorieën. De eerste categorie betreft pro-gramma’s die werden gelanceerd door ‘the Office of the Deputy Prime Minister (ODPM)’ en ‘the Department for Culture, Media and Sport (DCMS)’. Dit zijn twee van de centrale ministeries die zich inzake cultuur wel recht-streeks verhouden tot lokale besturen maar niet tot de derden in dat domein. Die ver-houding wordt vooral getypeerd door een sterke focus op het verbeteren van de ‘per-formance’ van de lokale besturen zoals inge-val van de ‘Comprehensive Performance Assessment (CPA)’ en het programma ‘Cultural Pathfinders’. Daarnaast is die ver-houding ook sterk gericht op het integreren van cultuur in en met andere beleidsdomei-nen. Dit bleek uit programma’s zoals het ‘Beacon Council Scheme’ en de ‘Local Public Service Agreements (LPAs)’. De tweede cate-gorie betreft programma’s die gelanceerd

13

On

de

rz

oe

ks

pr

og

ra

mm

a

20

05

werden door de ‘Non-Departmental Public Bodies (NDPBs)’ zoals ‘Arts Council England’, ‘English Heritage’ en de ‘Museums, Libraries and Archives Council’. Die agentschappen verhouden zich zowel tot de lokale besturen als tot de derden in de cultuursector. Kenmerkend voor die verhouding is dat zij vrijwel steeds de vorm aanneemt van een subsidierelatie.

Tenslotte werden ook twee Vlaamse cases van interbestuurlijke beleidsvoering geanaly-seerd: het Vlaamse stedenbeleid en het jeugdwerkbeleid. In beide gevallen bleek dat

de Vlaamse overheid zich tot de steden Antwerpen, Gent en Brugge verhoudt op een manier die getuigt van interbestuurlijk partnerschap.

Wayenberg Ellen (2005). Cultuurconvenant. 242 p.

Wayenberg Ellen (2005). Integrale beleids-voering in lokale besturen: een terreinver-kenning. Vlaams Tijdschrift voor Overheidsmanagement (VTOM). 10(2): 3-8.

14

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

2.3. ETHIEK

DE IMPACT VAN DE NATIONALE CULTUUR OP DE ETHIEK VAN AMBTENAREN: EEN INTERNATIONAAL VERGELIJKEND ONDERZOEK

oktober 2004 - september 2005Coördinatie: Geert Bouckaert & Annie HondeghemWetenschappelijk medewerker: Jeroen MaesschalckFinanciering: Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek (FWO)

Het doel van dit onderzoek was om na te gaan wat de impact is van de nationale cultuur op de ethiek van ambtenaren. Het onderzoek bouwde verder op eerder onderzoek, waarin de ambtelijke ethiek van Belgische ambtenaren (inspecteurs) gemeten was. Om de impact van de nationale cultuur na te gaan werd het plan opgevat om de ambtelijke ethiek op dezelfde manier te meten in een land dat maximaal van België verschilt op die onafhankelijke variabele ‘nationale cultuur’, terwijl het op de belangrijk-ste controlevariabele (niveau van economische ontwikkeling) zo weinig mogelijk verschilt. Japan voldoet uitstekend aan deze voorwaar-den en werd o.m. daarom geselecteerd als tweede land voor deze vergelijking. Met het oog op het empirisch onderzoek verbleef de onderzoeker gedurende 11 maanden in Tokio (aan de Waseda universiteit en de Chuo uni-versiteit). Het onderzoek aldaar bestond uit drie onderzoekslijnen.Aanvankelijk was het de bedoeling om, net zoals in België, ook in Japan een enquête te organiseren onder een groep ambtenaren (ide-aliter inspecteurs) om zo statistische vergelijkin-gen tussen België en Japan mogelijk te maken. Reeds in de eerste weken van het onderzoek bleek echter dat het moeilijker zou zijn om toestemming te verkrijgen voor het versprei-den van een vragenlijst binnen de bureaucra-tie. Met behulp van lokale academici werden langs allerlei kanalen geprobeerd om toch toe-lating voor een enquête te verkrijgen. Uiteindelijk is dit niet gelukt, maar zowel de formele vergaderingen als de talrijke informele contacten binnen en buiten de administratie ter voorbereiding van het survey, golden op zich wel als interessante vormen van kwalita-

tieve dataverzameling. Zij vormden aldus een belangrijke complement voor de meer formele interviews en de secundaire literatuur die ver-zameld werden voor de onderzoekslijnen 2 en 3.

De tweede onderzoekslijn betrof een kwalita-tieve beschrijving en verklaring van het ‘natio-naal administratief ethisch klimaat’ in de Japanse bureaucratie. De beschrijving van dit ethisch klimaat gebeurde op basis van secun-daire wetenschappelijke literatuur, overheids-documenten en een aantal interviews met ex-perten van binnen en buiten de bureaucratie. Voor de verklaring werd beroep gedaan op het verklarend kader van het historisch institutio-nalisme. Meer bepaald werd een poging ge-daan om dit kader toe te passen op de Japanse casus en aldus op zoek te gaan naar historische verklaringen voor het huidige Japanse nationale administratieve klimaat. Daartoe werd de hulp ingeroepen van de Leuvense expert in de geschiedenis van de Japanse administratie Dimitri Vanoverbeke (Afdeling Japanse Studies, K.U.Leuven) die in juli in Tokio verbleef. Dit tweede deel van het onderzoek is expliciet opgevat en gepresen-teerd als een eerste casus in wat een serie van comparatieve gevalstudies zou kunnen wor-den.

De derde onderzoekslijn betrof een beschrij-ving en analyse van het ambtelijk integriteits-beleid van de Japanse nationale overheid. In vergelijking met heel wat andere landen heeft dit beleid (en in het bijzonder de ‘national pu-blic service ethics law’ van 1999) een heel ster-ke impact gehad op de feitelijke ethiek van Japanse ambtenaren. Een analyse van dit be-leid is dan ook niet alleen relevant voor Japan, maar ook voor andere landen die op zoek zijn naar best practices in integriteitsbeleid. Dit on-derzoek was gebaseerd op enkele interviews met sleutelfiguren in de uitwerking van het beleid, overheidsdocumenten en de resultaten van enkele surveys gedaan door de overheid. Het resultaat van de tweede en derde onder-zoekslijn werd gepresenteerd op conferenties en zal herwerkt worden tot artikels.

Jeroen MAESSCHALCK“Every organizational structure can promote an ethical stance yet at the same time contain the seeds of pathology.”Kathryn G. Denhardt

Maesschalck Jeroen (2005). How scandals affect the values and policies of decision makers. In: Garrard John & Newell Jim (Eds.). Scandals in Past and Contemporary Politics. Manchester University Press: Manchester. pp. 213-228.

Kudo Hiroko & Maesschalck Jeroen (2005). Japan’s national pu-blic service ethics law: background, contents and impact. Ethics conference: Ethics and integrity of governance: the first transat-lantic dialogue. Leuven. 2-5 juni 2005. 29 p.

15

On

de

rz

oe

ks

pr

og

ra

mm

a

20

05

2.4. FINANCIEEL MANAGEMENT & PRESTATIEMETING

Afgelopen projecten 2005:• Normeninperformanceauditsvanrekenkamers:eencasestudiebijdeAlgemene

Rekenkamer en het National Audit Office (2002-2005): Vital Put• UitbouwenimplementatievanIKZvoorstatistiekinVlaanderen(SBOV:2005):

Jarl Kampen

Lopende projecten 2005:• Moderniseringvandebeleids-enbeheerscyclus(SBOV:2001-2006):Miekatrien

Sterck• Moderniseringvandefinanciëlecyclus(SBOV:2001-2006):VeerleConings• Vooruitganginprestatiemeetsystemen(SBOV:2001-2006):WoutervanDooren• PerformanceMeasurementinthePublicSector(2002-2006):WoutervanDooren

NORMEN IN PERFORMANCE AUDITS VAN REKENKAMERS:

EEN CASESTUDIE BIJ DE ALGEMENE REKENKAMER (NEDERLAND) EN HET NATIONAL AUDIT OFFICE (VK)

Datum verdediging doctoraat: 19/12/2005Doctorandus: Vital PutPromotor: Geert Bouckaert

Vital PUT“Het laatste wat de vis ontdekt is het water waarin hij zwemt.”Oosters spreekwoord

Rekenkamers beoordelen de financiële trans-parantie, de wettigheid en de effectiviteit en efficiëntie van het overheidsoptreden en voe-ren daartoe respectievelijk financiële audits, compliance audits en performance audits uit. Zij vertrekken bij hun performance audits van normen over hoe een overheid idealiter dient te functioneren. Het onderzoek heeft tot doel deze normen te expliciteren en te type-ren en vervolgens verklaringen te exploreren.Uit het onderzoek blijkt onder meer dat de Algemene Rekenkamer (ARK) vooral beleids-praktijken van ministers beoordeelt, terwijl het National Audit Office (NAO) vooral ma-nagementpraktijken van ambtenaren beoor-deelt. Bij het ARK is de democratische ver-antwoording door ministers over hun beleid dé achterliggende hoofdnorm, bij het NAO is een efficiënt en klantgericht management de hoofdnorm.Beide rekenkamers normeren in sterke mate het functioneren van de overheid (manage-mentpraktijken en -voor de ARK- beleids-praktijken. De kernactiviteit van een organi-satie, het primaire proces, blijft meestal bui-ten het blikveld of wordt enkel benaderd met procedurele normen). Als ze naar de resulta-ten kijken, gaat de aandacht vooral naar de prestaties (output) van overheidsdiensten. De effectiviteit, reden van bestaan van een over-heidsorganisatie, komt nauwelijks in beeld.Officiële bronnen van normen, afkomstig van de overheid zelf, genieten de voorkeur bij beide rekenkamers (bv. normen uit regelge-ving, strategische plannen), veeleer dan bv.

normen gesteund op wetenschappelijke on-derzoek.Beide rekenkamers gaan in hun rapporten weinig in op dilemma’s tussen normen, zowel tussen performantienormen onderling als tussen performantienormen en andere normen zoals wettelijke normen. Een ver-armd beeld ontstaat ook bij het verklaren van gebrekkige performantie: beide rekenka-mers hebben daarbij vooral aandacht voor verklarende factoren die binnen de invloed van de geauditeerde vallen -en die bijgevolg normeerbaar zijn- en stellen dus geen volle-dige diagnose.Er zijn veel krachten die inwerken op het normeringgedrag van rekenkamers. Normen formuleren is niet enkel een intellectueel pro-ces, het is ook een evenwichtsoefening die rekening houdt met wettelijke beperkingen, haalbaarheidsoverwegingen en verdedigbaar-heid in een omgeving die niet zit te wachten op kritiek.In 2006 zal het onderzoek gevaloriseerd wor-den via presentaties en publicaties. Zo zal het onderzoek in boekvorm worden gepubli-ceerd. Op 18 mei 2006 zal het onderzoek gepresenteerd worden op een studiedag ‘De praktijk van performance audit. Over het be-oordelen van beleid en beheer’.

Put Vital (2005). Normen in perfor-mance audits van rekenkamers. Een casestudie bij de Algemene Rekenkamer en het National Audit Office. 243 p.

16

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

Het Steunpunt Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen voerde in 2005 een onderzoek uit gericht op de organisatorische inbedding van integrale kwaliteitszorg voor Vlaamse officiële statistieken. Het oprichtingsbesluit ‘Vlaamse studiedienst’ en de beleidsnota ‘Vlaamse sta-tistieken, indicatoren en toekomstverkennen-de studies voor het regeringsbeleid 2004-2009’ bieden immers enige, maar veruit on-voldoende handvaten om daadwerkelijk tot een strategie voor kwaliteitsverhoging van Vlaamse officiële statistieken te komen. Ten eerste omdat voor de opdracht in te staan voor kwaliteitsverhoging van surveys en offici-ele statistiek, de Studiedienst niet over de no-dige instrumenten en bevoegdheden be-schikt. Ten tweede kan de Studiedienst geen politieke onafhankelijkheid garanderen omdat het IVA direct onder de minister-president res-sorteert. Het handhaven van de huidige situa-tie komt daarom neer op weinig of geen con-trole op de kwaliteit van Vlaamse officiële sta-tistieken. Verbetering vergt een gezamenlijke politieke en administratieve inspanning.

Als onderdeel van het onderzoek werd een enquête afgenomen bij het lijnmanagement van de Vlaamse diensten en administraties. De resultaten van die enquête moesten in-zicht verschaffen in het kwaliteitsmanage-ment van Vlaamse officiële statistieken. Deze zelfevaluatie van de kwaliteit van de officiële statistieken van (en door) de Vlaamse instel-lingen heeft weinig grote bekommernissen aan de oppervlakte gebracht. Toch moet de vraag worden gesteld of de werkelijke situatie dermate rooskleurig is. Men moet de grote versnippering van het Vlaamse statistische sys-teem met bezorgdheid gade slaan. Uit de cij-fers kunnen we al zondermeer vaststellen dat drieënzeventig van tweehonderd Vlaamse in-stellingen hun eigen statistiekproductie behe-ren. Een nadeel van een gefragmenteerd sta-tistisch systeem is dat controle op de kwaliteit van de statistiekproductie door een onafhan-kelijke externe partij een moeizame aangele-genheid is. Het mag dan ook niet tot verwon-dering leiden dat bij hooguit 10% van de Vlaamse instellingen de kwaliteit door exter-nen werd gecontroleerd. Toch is interne en externe controle nodig ondanks het hoge ver-trouwen dat de Vlaamse instellingen in hun eigen statistieken stellen. Niet voor niets stel-

UITBOUW EN IMPLEMENTATIE VAN IKZ VOOR STATISTIEK IN VLAANDEREN

januari 2005 - december 2005Coördinatie: Geert BouckaertWetenschappelijk medewerker: Jarl KampenFinanciering: SBOV - MVG

Jarl KAMPEN“Men moet de grote versnippering van het Vlaamse statistische systeem met bezorgheid gade slaan.”

len instellingen als de UN en Eurostat dat de onpartijdige opstelling van statistieken één van de belangrijkste vereiste is voor het waar-borgen van de kwaliteit van officiële statistie-ken. Geen leraar ter wereld zou het aan kin-deren overlaten om zichzelf rapportcijfers te geven!

De Vlaamse Officiële Statistieken kunnen de kwaliteitstoets van Eurostat doorstaan wan-neer hun selectie geschiedt op basis van rele-vantie; de productie van de statistieken vol-doende is beoordeeld op accuraatheid, verge-lijkbaarheid, coherentie en volledigheid; het tijdstip van publiceren tijdig, het medium van publiceren toegankelijk en de beschrijving van de statistieken duidelijk is. Centralisering van het Vlaamse statistische systeem is voor het verkrijgen van een dergelijk kwaliteitslabel geen strikte voorwaarde. Idealiter wanneer men niet afhankelijk wil zijn van vrijwillige medewerking, zou de wetgever moeten voor-zien in een orgaan dat de nodige kwaliteitsei-sen kan opstellen, deze bij de Vlaamse instel-lingen kan opleggen en de toepassing in de praktijk kan controleren. Binnen de Vlaamse overheid bestaat immers geen instelling die de bevoegdheid heeft om bijvoorbeeld statis-tische audits uit te voeren. Voor financiële cij-fers bestaat een systeem van inspectie en Vlaamse audit wél. Het ligt in de lijn der ver-wachtingen dat, daar overheidsgeld aan lijn-diensten wordt toegewezen op grond van (door henzelf) opgegeven prestaties, indicato-ren en statistieken in steeds toenemende mate zullen worden gecontroleerd. De Vlaamse instellingen kunnen op vrijwillige basis inspelen en zelf de nodige maatregelen gaan nemen om de statistiekproductie con-troleerbaar te maken. Dit kan achtereenvol-gens door het opstellen van een shortlist van de belangrijkste officiële statistieken van de Vlaamse instelling en de productielijn van deze statistieken in kaart te brengen (interne controle). Indien het legale kader daarvoor wordt geschapen, dan kan interne audit van de shortlist door een (nog op te richten) cen-trale Vlaamse statistiekafdeling volgen.

Kampen Jarl K. & Bouckaert Geert (2005). Kwaliteitsmanagement van offi-ciële statistieken in de praktijk. Leuven: SBOV. 83 p.

17

On

de

rz

oe

ks

pr

og

ra

mm

a

20

05

2.5. ICT & EGOVERNMENT

EGOVERNMENT IN EEN INTERBESTUURLIJKE CONTEXT

oktober 2001 - september 2006Coördinatie voor K.U.Leuven: Annie HondeghemWetenschappelijk medewerker: Kris Snijkers i.s.m. Hogeschool Gent, U.AntwerpenFinanciering: SBOV - MVG

Kris SNIJKERS“Computers are useless. They can only give ans-wers.”Pablo Picasso

In de case van de aansluiting van de OCMW’s op de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid zien we deze verschillende elementen en hun onderlinge samenhang terugkomen. Het onderzoek tracht niet enkel het analysekader uit het rapport ‘eGovern-ment in een interbestuurlijke context: een exploratie’ verder te verfijnen, maar ook een leidraad te bieden voor het management van interbestuurlijke eGovernment projecten.

Snijkers Kris (2005). Copernicus en ICT: het eGovernmentbeleid van de federale overheid. In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 373-393.

Snijkers Kris (2005). eGovernment in een interbestuurlijke context. Casestudie: OCMW’s en de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid. Leuven: SBOV. 83 p.

Interbestuurlijke eGovernment-projecten worden vaak beschouwd als oefeningen waarbij op een rationele manier interbe-stuurlijke processen kunnen worden her-vormd en geïnnoveerd. In het business pro-cess re-engineering-ideeëngoed ligt de klem-toon op de outputs en outcome van proces-sen en kunnen processen aan de hand van een set van rationele criteria worden her-vormd. Deze methode lijkt in een interbe-stuurlijke setting echter vrij naïef. De ver-schillende besturen die deelnemen aan een interbestuurlijk eGovernment project hebben immers vaak eigen doelstellingen en belan-gen. In 2005 werd, op basis van het theore-tische analysekader dat in 2004 werd ont-wikkeld, de case van de aansluiting van de OCMW’s op de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid onderzocht. In het analyse-kader staan de volgende elementen centraal: • interdependentie:besturenwillenhun

onafhankelijkheid slechts opgeven indien zij hier voordelen uithalen, afhankelijk zijn van anderen of hiertoe gedwongen worden,

• doelcongruentie:besturenkunneneenverschillende visie hebben op een inter-bestuurlijk project: een bureaucratische, een economische en een democratische. Hoe sterker de visies verschillen, hoe moeilijker het project zal verlopen,

• vertrouwen:besturenzullenslechtsbe-reid zijn een grotere interdependentie te aanvaarden indien zij de andere besturen in het project vertrouwen.

18

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

DIVERSITEITSTUDIE MINISTERIE VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

september 2005 - november 2005Coördinatie: Annie Hondeghem Wetenschappelijk medewerkers: Annelies Decat & Sarah Scheepers Financiering: ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewesti.s.m. centrum voor Sociologisch Onderzoek (K.U.Leuven) & Département de Psychologie (FUNDP)

Sarah SCHEEPERS & Annelies DECAT“Like the cyclist with the wind behind her,I have gone along thin-king that I was pedal-ling, when all the time I had the wind of power be-hind me.” Margaret Beetham

Deze diversiteitstudie moest een beeld schet-sen van de situatie van vrouwen, personen met een handicap of gezondheidsprobleem en personen van vreemde herkomst in het ministerie. Het Instituut voor de Overheid voerde het onderzoek uit naar vrouwen en coördineerde de studie.

Door het korte tijdsbestek van de studie was een grootschalig onderzoek onmogelijk. We kozen voor de volgende methodologie. Ten eerste verzamelden we relevante documen-ten en cijfers. Ten tweede organiseerden we een enquête bij de werknemers van het mi-nisterie van het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (MBHG). Ten derde interviewden we belangrijke actoren. Ten vierde organiseerden we focusgroepen met de betrokken personen (vrouwen in hogere functies en personen met een handicap of gezondheidsprobleem).

Het eindrapport van het onderzoek bestaat uit drie grote delen. In het eerste deel gaan we na of en welke cijfers er beschikbaar zijn over de aanwezigheid van vrouwen en man-

nen, allochtonen en personen met een han-dicap of gezondheidsprobleem. We stellen vast dat er voor vrouwen en mannen al heel wat cijfers beschikbaar zijn en dat die een goed beeld bieden van de toestand. Ondanks het globale evenwicht zijn er toch nog onevenwichten. Voor de andere groe-pen blijken er amper of geen cijfers te zijn.

In het tweede deel stellen we de resultaten voor van een schriftelijke enquête waarin we onderzochten hoe de werknemers van het MBHG hun werk en werkomgeving percipië-ren. We vroegen hen om verschillende as-pecten van hun loopbaan of beroepssituatie te beoordelen. De groep respondenten bleek op vlak van geslacht, leeftijd, statuut en ni-veau relatief representatief te zijn voor de to-tale populatie.

In het derde deel presenteren we de resulta-ten van de deelonderzoeken naar de drie groepen. Op basis van het cijfermateriaal, de documentstudie, de enquête, de interviews en de focusgroepen analyseerden we de si-tuatie van de drie groepen op vier domei-nen: rekrutering, promotie, opleiding en or-ganisatiecultuur. Ten slotte formuleren we per doelgroep ook aanbevelingen.

Opmerkelijk zijn de algemene vaststellingen over diversiteit. We beschrijven een aantal paradoxen die wijzen op een fundamenteel problematische definiëring van diversiteit binnen het MBHG.

2.6. PERSONEELSBELEID & GELIJKE KANSEN

Afgelopen project 2005:• DiversiteitstudieministerievanhetBrusselsHoofdstedelijkGewest(2005):SarahScheepers&Annelies

Decat i.s.m. Centrum voor Sociologisch Onderzoek (K.U.Leuven) & Département de Psychologie (FUNDP)Lopende projecten 2005:• Naareenbestuurskundigetheorieover‘PublicServiceMotivation’:maakt‘public’eenverschil?(doctoraat,

start 2005): Wouter Vandenabeele• StudieaangaandedetrajectenvanvrouwenindepolitiekinBelgië(2005-2006,i.s.m.Centrumvoor

Politicologie (K.U.Leuven) & Cevipol (ULB)): Sarah Scheepers• Profielvande‘administratievemanager’indecontextvanverzelfstandigingbinnenjustitie(2005-2006):

Joris Plessers• Vuurtoren45plus(2005-2007):KathleenVanmullemi.s.m.VOKA,CentrumvoorSociale

Beroepspedagogiek (K.U.Leuven), Randstad Belgium NV, PointX & SERR/RESOC• WetenschappelijkeondersteuningvanhetHRM-beleid,inhetbijzonderm.b.t.instroom,doorstroomen

uitstroom van overheidspersoneel (SBOV: 2001-2006): Kathleen Vanmullem

Binamé Jean-Pierre, Decat Annelies, De Muelenaere Anne, Gijsegom Eva, Hondeghem Annie, Martens Albert, Scheepers Sarah & Vertommen Sara (2005). Diversiteit in het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Diversité dans le Ministère de la Région de Bruxelles-Capitale. 184 p.

19

On

de

rz

oe

ks

pr

og

ra

mm

a

20

05

2.7. RELATIE TUSSEN BURGER EN OVERHEID & KWALITEIT

Afgelopen projecten 2005:• DeintegralekwaliteitszorgbinnenallegeledingenvanhetOpenbaarMinisteriein

België (2004-2005): Joris Plessers• Ontwerpvaneentevredenheids-eneenvertrouwensbarometer(SBOV:2005):

Steven Van Roosbroek

Lopende projecten 2005:• EenveranderingsstrategievoorhetOpenbaarMinisterie:dekwaliteitvandeorga-

nisatie en werking van de parketten ondersteunen (2005-2006): Joris Plessers & Nick Thijs i.s.m. Solvay Business School (ULB)

• Opmaakvaneenmethodologieeneenvragenlijstvooreentevredenheidsbarome-ter voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (2005-2006): Jarl Kampen & Bruno Broucker

DE INTEGRALE KWALITEITSZORG BINNEN ALLE GELEDINGEN VAN HET OPENBAAR MINISTERIE IN BELGIË

januari 2004 - juni 2005Coördinatie: Geert Bouckaert & Roger DepréWetenschappelijk medewerker: Joris Plessers Financiering: FOD Justitie

In het onderzoek ‘de integrale kwaliteitszorg binnen alle geledingen van het Openbaar Ministerie in België’ is, op basis van een grondige wetenschappelijke analyse van de theorie betreffende kwaliteitsmodellen en de toepassingen ervan op vergelijkbare organi-saties in binnen- en het buitenland, de plaats en de mogelijkheden van integrale kwali-teitszorg in het Belgische Openbaar Ministerie beschreven. Tevens zijn kritieke succesfactoren geformuleerd voor het toe-passen van kwaliteitsmanagement in het Openbaar Ministerie waaronder de voor-naamste zijn:• eenspecifiekkwaliteitsmodelvoorhet

Openbaar Ministerie met eigen geformu-leerde (sub)criteria,

• eendraagvlakvooreenuniformkwaliteits- systeem. Opleiding, coaching, een draai-boek en een database van ‘best-praktij-ken’ en van ‘beste instrumenten’ zijn daar-bij belangrijke hulpmiddelen,

• eenengagementvooreenlangetermijn,• deverwevenheidmetbeleidsplanning.

De ontwikkeling van een kwaliteitssys-teem kan de aanleiding zijn om het den-ken in termen van cycli te introduceren. Kwaliteitszorg kan op korte termijn een onderdeel worden van beleidsplanning, maar een beleidscyclus kan op lange ter-mijn een kwaliteitscyclus worden,

• deimplementatievanhetkwaliteitsmo-

del. Hoewel het aan te raden is uit te gaan van een langetermijnvisie waarbij gestreefd wordt naar een ideale en excel-lente organisatie waarvan alle aandachts-gebieden van het kwaliteitsmodel (9 à 10) uitgewerkt worden, is het aan te raden in de opstart van het kwaliteitsstre-ven slechts te focussen op een beperkt aantal aandachtsgebieden (plusminus 3),

• opkortetermijnfocussenoppersoneel,processen en partners.

Rekening houdend met bovenstaande kritie-ke succesfactoren werd vervolgens een aan-zet gegeven tot het opstellen van een zelf-evaluatie-instrument specifiek ontworpen voor het OM met eigen geformuleerde (sub)criteria. Zo werden reeds volgende kwa-liteitscriteria voor de organisatorische aan-dachtsgebieden van een kwaliteitsmodel uit-gewerkt: leiding geven, medewerkers, strate-gie en planning, partnerschappen en midde-len & processen.

Het werk is echter niet voltooid bij het uit-schrijven van de organisatorische aandachts-gebieden. Ook dienen de resultaatgerichte aandachtsgebieden uitgeschreven te worden én dient er capaciteit opgebouwd te worden om dit zelfevaluatie-instrument toe te kun-nen passen. In dit kader heeft de Dienst voor het Strafrechtelijk beleid van de FOD Justitie

Joris PLESSERS“(...) Die Justiz muss ihre Verwaltung selbst in die Hand nehmen und ihre Unabhängigkeit durch ein agressives Quantitäts- und Qualitätsmanage- ment rechtfertigen.”Röhl, 1993, p. 16

20

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

het initiatief genomen om een nieuw onder-zoek te financieren, nl. ‘Een veranderings-strategie voor het Openbaar Ministerie: de kwaliteit van de organisatie en werking van de parketten ondersteunen (2005-2006)’. In dit onderzoek werkt het Instituut voor de Overheid, in samenwerking met de Solvay Business School (ULB), verder op de resulta-ten van het hierboven beschreven onder-zoek.

Plessers Joris, Depré Roger & Bouckaert Geert (2005). Integrale kwaliteitszorg in het Openbaar Ministerie. Gent: Academia Press. 185 p.

Plessers Joris, Depré Roger & Bouckaert Geert (2005). De integrale kwaliteitszorg binnen alle geledingen van het Openbaar Ministerie in België. Deel 3. 41 p.

21

On

de

rz

oe

ks

pr

og

ra

mm

a

20

05

Steven VAN ROOSBROEK “Wat ontbreekt is een beleidsinstrument dat toelaat op regelmatigebasis een beeld te krij-gen van de evolutie in de houding van de bur-ger ten aanzien van de Vlaamse overheid in zijn geheel. (...) Dergelijke barometer moet funge-ren als ‘early warning’-systeem dat de Vlaamse overheid in staat stelt om pro-actief op te tre-den.” Beleidsnota Vlaamse statistieken, indicatoren en toekomstverkennen-de studies voor het re-geringsbeleid van de mi-nister-president van de Vlaamse Gemeenschap

ONTWERP VAN EEN TEVREDENHEIDS- EN EEN VERTROUWENSBAROMETER

januari 2005 - december 2005Coördinatie: Geert Bouckaert Wetenschappelijk medewerker: Steven Van Roosbroek Financiering: SBOV - MVG

Het vertrouwen van de burger in en de te-vredenheid over de overheid boeit politici en sociale wetenschappers reeds een aantal jaren. Meer en meer komt de vraag naar voor om het vertrouwen in de overheid sys-tematisch op te volgen. De noodzaak van een soort ‘vertrouwensbarometer’ werd re-cent dan ook geregeld geuit, en past binnen een algemene tendens binnen de OESO-lan-den. Boordtabellen moeten toelaten de per-ceptie van de burger over specifieke over-heidsdiensten en -instellingen op te volgen en evoluties te analyseren.

De bestaande meetinstrumenten laten echter niet toe om dat vertrouwen in de overheid op een betrouwbare manier van nabij op te volgen. Dit is het gevolg van het feit dat deze instrumenten grote tijdsintervallen ken-nen tussen twee metingen en/of hun onder-zoeksmethodiek helemaal niet of slechts ge-deeltelijk gestandaardiseerd is. Het is even-wel slechts door de combinatie van die fac-toren (een gestandaardiseerde onderzoeks-methodiek en een hoge frequentie) dat het mogelijk is om betrouwbare uitspraken te doen over de werkelijke evoluties van het vertrouwen in de overheid doorheen de tijd. Zoals vermeld in de beleidsnota ‘Vlaamse statistieken, indicatoren en toekomstverken-nende studies voor het regeringsbeleid’ wil de Vlaamse overheid daarom de haalbaar-heid van een Vlaamse vertrouwensbarometer nagaan. Met behulp van deze barometer moet de evolutie in de houding van de bur-ger ten aanzien van de administratie en de Vlaamse overheid op regelmatige basis (bv. tweewekelijks) opgevolgd worden. Dit meet-instrument wordt eenmalig opgesteld en op een gestandaardiseerde wijze afgenomen.

Het Steunpunt Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen heeft in 2005:• bestaandegelijkaardigeinstrumentenin

binnen- en buitenland geanalyseerd (bv. belevingsmonitor, consumenten- en on-dernemersvertrouwen, Eurobarometer,...) met bezoeken aan de instanties verant-woordelijk voor de analyse en rapporte-ring van de resultaten,

• eenconceptvragenlijstopgestelddiezo-veel mogelijk de werking van de (Vlaamse) overheid afdekt,

• opbasisvanervaringenbijgelijkaardigeinstrumenten procedures opgesteld voor de dataverzameling, -analyse en de inter-pretatie van de resultaten.

In 2006 wordt het duurzaam draagvlak van het instrument versterkt. Verder zal onder-zoek gedaan worden naar het gebruik van handvesten binnen een overheidscontext en zal een virtueel kenniscentrum worden opge-zet rond kwaliteit bij de overheid.

Van Roosbroek Steven, Van de Walle Steven, Kampen Jarl K., Bouckaert Geert (2005). Een vergelijking van gevestigde tevredenheids- en vertrouwensmonito-ren in binnen- en buitenland. Leuven: SBOV. 89 p.

Van Roosbroek Steven, Van de Walle Steven, Kampen Jarl K., Bouckaert Geert (2005). Invulling Vlaamse Vertrouwensbarometer. Leuven: SBOV. 79 p.

22

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

Christophe PELGRIMS & Nick THIJS“De redelijke mens past zichzelf aan aan de wereld; de onredelijke mens volhardt erin te trachten de wereld aan zichzelf aan te passen. Daarom hangt alle vooruitgang van de onredelijke mens af.”George Bernard Shaw 1856-1950, Iers toneel-schrijver en criticus

Figuur 4: Conceptueel model voor de studie naar verandering

2.8. VERANDERINGSMANAGEMENT

Lopende projecten 2005:• Politiekeactoreninadministratievehervormingen.Eenstakeholderbenadering

van Beter Bestuurlijk Beleid en Copernicus (doctoraat, start 2002): Christophe Pelgrims

• Hervormingeninzakemanagementenorganisatie(SBOV:2001-2006):ChristophePelgrims & Nick Thijs

HERVORMINGEN INZAKE MANAGEMENT EN ORGANISATIE: DE COPERNICUSHERVORMING

januari 2005 - december 2005Coördinatie: Annie Hondeghem Wetenschappelijk medewerker: Christophe Pelgrims & Nick ThijsFinanciering: SBOV - MVG

De regering-Verhofstadt I gaf bij haar aantre-den in 1999 het startschot voor de hervor-ming van de federale administratie, de Copernicushervorming. De vele crisissen in de jaren ‘90 leidden tot de conclusie dat er moest gebroken worden met de traditionele overheidsorganisatie. De astronoom Copernicus beweerde als eerste dat de zon niet rond de aarde draait, maar omgekeerd. Het zou niet langer de administratie zijn die het centrum van het zonnestelsel uitmaakt. De burger/klant ging het epicentrum vormen voor de administratie. Copernicus werd een kind van zijn tijd. De federale overheid zou radicaal en integraal hervormd worden. Vanuit een globale visie trachtte men de overheidsadministratie een nieuwe dynamiek te geven.

Binnen het spoor ‘veranderingsmanagement’ van het Steunpunt Bestuurlijke Organisatie

Vlaanderen, deden we onderzoek naar deze hervorming. Hiervoor baseerden we ons naast documentenonderzoek op interviews met stakeholders: ambtenaren, consultants, vakbondsvertegenwoordigers, politici,...

Aan de hand van het conceptueel model en de checklist voor de studie van veranderin-gen die we eerder ontwikkelden, construeer-den we het traject van de Copernicushervorming. Context, inhoud en proces vormden de spil van dit deel van het onderzoek. Vervolgens maakten we een di-agnose van de Copernicushervorming door gebruik te maken van een aantal veelge-hoorde stellingen over de hervorming. Deze werden gestructureerd volgens drie kernbe-grippen in veranderingsmanagement: kwali-teit, implementatie en acceptatie van het veranderingsproces.

Inner Context

ProcesSituatieX

Outer Context

Situatie Y

Situatie Y’

23

On

de

rz

oe

ks

pr

og

ra

mm

a

20

05

Op basis van het conceptueel model en de diagnose konden we aanbevelingen doen die de openbare besturen kunnen voorzien van kennis en ervaring bij het optimaliseren van de eigen hervorming.

Parys Myriam, Pelgrims Christophe & Hondeghem Annie m.m.v. Depré Roger & Maesschalck Jeroen (2005). Veranderingsmanagement in de federale overheid: casestudie van de Copernicushervorming. Leuven: SBOV. 78 p.

Pelgrims Christophe (2005). Op zoek naar topmanagers voor de federale ad-ministratie. In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 179-223.

Thijs Nick (2005). Het verhaal van de Copernicushervorming. Chronologie van de politieke en bestuurlijke feiten. In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in per-spectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 67-121.

24

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

Het opleidings- en vormingspakket van het Instituut voor de Overheid, als deel van de Faculteit Sociale Wetenschappen, bestaat uit:1. vakken in het domein van ‘overheidsmanagement en bestuurskunde’ (1ste, 2de en 3de

cyclus),2. de aanvullende opleiding ‘master in het overheidsmanagement en -beleid’,3. ‘master of European politics and policies’ (MEPP), in samenwerking met het Instituut voor

Internationaal en Europees Beleid,4. open opleidingsprogramma’s,5. trainingsprogramma’s op maat,6. ‘public management programme’, leersabbat voor federale ambtenaren,7. studiedagen.Een systematisch overzicht van de aangeboden programma’s is opgenomen in de program-mabrochure van de Faculteit Sociale Wetenschappen, in de vormingsbrochure van het Instituut voor de Overheid en op de website: www.instituutvoordeoverheid.be.

3.1. VAKKEN ‘OVERHEIDSMANAGEMENT EN BESTUURSKUNDE’

De expertise van de academische staf van het Instituut wordt aangeboden in de vakken van de eerste, tweede en derde cyclus van de opleidingsprogramma’s van de Faculteit Sociale Wetenschappen:• GeertBouckaertistitularisvan:

- overheidsmanagement,- beleids- en beheersmethodiek,- comparative public management,- financiële beleids- en beheerscycli in de overheid.

• MarleenBransistitularisvan:- comparative public policy,- bestuurskunde: bestuur en beleid,- seminarie bestuurskunde,- beleidsanalyse,- bestuurskunde: relatie burger-bestuur.

• AnnieHondeghemistitularisvan:- managementpraktijken in de overheid,- personeelsbeleid en organisatie van de overheid,- practicum overheidsmanagement en bestuurskunde.

• FrankieSchramisplaatsvervangervoor:- bestuurskunde: relatie burger-bestuur.

• TruiSteen(UniversiteitLeiden)enProf.dr.TiinaRandma(UniversityofTartu) zijn plaatsvervangers voor:

- comparative public administration.• KoenVerhoestistitularisvan:

- bijzondere vraagstukken in de bestuurskunde: sturing van de overheid,- hiërarchie, markt en netwerken in overheidsbeleid,- comparative public administration in Europe.

• EllenWayenbergisplaatsvervangervoor:- beleidsanalyse,- comparative public policy in Europe.

Annie HONDEGHEM Verantwoordelijke permanente vorming “Point n’est besoin d’espérer pour entre-prendre,ni de réussir pour per-séverer.”Uitspraak toegeschreven aan de prinsen van Oranje

3. vorMing, trAining en oPleiding

25

Vo

rm

in

g,

t

ra

in

in

g

en

o

pl

ei

di

ng

Bruno BROUCKER Verantwoordelijke master in het overheids-managent en -beleid“Wij leren niet voor school maar voor het leven.” Seneca

3.2. MASTER IN HET OVERHEIDSMANAGEMENT EN -BELEID

Aan

tal

2823 26

3241

65

97

88

0

20

40

60

80

100

120

1998-1999 1999-20002000-2001 2001-2002 2002-20032003-20042004-20052005-2006

Academiejaar

Dit postuniversitair programma geeft een systematisch en globaal overzicht van het management en de organisatie van de open-bare sectoren. Ook wordt het overheidsbe-leid kritisch geanalyseerd. Deze opleiding is bestemd voor ambtenaren met een (toekom-stige) leidinggevende functie of met beleids-verantwoordelijkheid en afgestudeerden van het hoger onderwijs die zich willen bekwa-men in het overheidsmanagement en -beleid.

Het programma heeft volgende doelstellin-gen:• studentenconfronterenmetnieuwevi-

sies op overheidsmanagement, bestuurs-kunde en beleidskunde,

• kennisenvaardighedenbijbrengenoveroverheidsmanagement en -beleid,

• inzichtgevenindespecificiteitvandeoverheidsomgeving,

• hetleervermogenversterken,• essentiëlecompetentiesvooroverheids-

managers ontwikkelen,• netwerkvormingvan(toekomstige)amb-

tenaren uit diverse openbare besturen stimuleren.

Het programma kan voltijds (één jaar) of deeltijds (gespreid over maximum vier jaren) gevolgd worden. In het academiejaar 2004-2005 waren er 97 deelnemers aan het pro-gramma (55 deeltijds en 42 voltijds). Voor het academiejaar 2005-2006 zijn er 88 deel-nemers (66 deeltijds en 22 voltijds).

Figuur 5. Evolutie aantal deelnemers ‘Master in het overheidsmanagement en -beleid’ sinds 1998-1999

26

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

Voor bepaalde opleidingsonderdelen worden gastdocenten ingeschakeld. Voor 2004-2005 waren dit:• MarcCollier,provincieVlaams-Brabant:

de rol van de provincies in een eGovern-ment tijdperk

• SanEyckmans,MVG-DienstEmancipatiezaken: leiding geven en di-versiteit in de Vlaamse overheid

• PietVanthemsche,FederaalAgentschapvoor de Veiligheid van de Voedselketen: crisismanagement bij de overheid

• MieckVos,stadKortrijk:organisatiever-andering in de stad Kortrijk

ALUMNI-NETWERKHet is altijd de wens van het Instituut voor de Overheid geweest om oud-studenten te betrekken bij de alumniwerking. In 2005 werd er een alumniwerkgroep opgericht, be-staande uit oud-studenten die zich hiervoor vrijwillig willen inzetten. Samen met deze werkgroep wil het Instituut voor de Overheid haar oud-studenten graag op de hoogte houden van evoluties en ontwikkelingen in binnen- en buitenland op het gebied van overheidsmanagement en -beleid. Bovendien wordt er op die manier een forum gecreëerd om contact te blijven houden met de eigen jaargenoten en om anderen te leren kennen.Ondertussen telt deze opleiding al ongeveer 400 oud-studenten. Periodiek worden er ac-tiviteiten georganiseerd voor de alumni. Deze van 2005 zijn opgenomen in tabel 3.

Activiteit Datum Aantal deelnemers De gevangenis, van binnen en van buiten 19/05/2005 25 G@lileo: integratie van stedelijke informatie 17/11/2005 12

Tabel 3: Alumniwerking 2005 Master in het overheidsmanagement en -beleid

27

Vo

rm

in

g,

t

ra

in

in

g

en

o

pl

ei

di

ng

Dit Engelstalig gespecialiseerd programma biedt een grondige vorming in de vergelij-kende studie van de bestuurskunde, het overheidsbeleid en het overheidsmanage-ment in een Europese context. Door middel van vergelijkende studie wordt getracht in-zicht te verstrekken in de structuren en pro-cessen van het overheidsmanagement en -beleid in de publieke sector in verschillende Europese landen, evenals in de methoden om de bestaande differentiatie te analyseren en te duiden. Centraal staat de vraag welke invloed de kenmerken van de verschillende nationale en subnationale bestuurstelsels uit-oefenen op de realisatie, de processen en de instellingen van de Europese integratie, zowel binnen de Europese Unie als daarbui-ten.Het programma kadert in een samenwer-kingsverband tussen verschillende Europese universiteiten:• BudapestUniversityofEconomicSciences

and Public Administration (Hongarije),• HochschulefürVerwaltungswissenschaft

en Speyer (Duitsland),• Institutd’EtudesPolitiquesdeParis

(Frankrijk),• UniversityofLiverpool(Verenigd

Koninkrijk),• UniversityofTartu(Estland),• UniversityofVaasa(Finland),• ErasmusUniversiteitRotterdam

(Nederland),• RijksuniversiteitLeiden(Nederland).

3.3. MASTER OF EUROPEAN POLITICS AND POLICIES (MEPP)

WWW.KULEUVEN.BE/MEPP

1999-20000

10

20

30

40

50

60

70

2000-2001 2001-2002 2002-2003

Academiejaar

Aan

tal

2003-2004 2004-2005 2005-2006

30

23 23

50

5955

52

In de nabije toekomst wordt dit netwerk ver-der uitgebreid. Sinds 2005 is het MEPP pro-gramma officieel geaccrediteerd door de ‘European Association for Public Administration Accreditation’ (EAPAA). Het programma wordt gecoördineerd door Marleen Brans (Instituut voor de Overheid) in samenwerking met Stephan Keukeleire (K.U.Leuven, Instituut voor Internationaal en Europees Beleid).

In het academiejaar 2004-2005 slaagden 36 studenten voor het MEPP-programma. In het academiejaar 2005-2006 volgen 52 studen-ten het programma. Bijkomende informatie omtrent het MEPP-programma vindt u op de website: www.kuleuven.be/mepp of kan verkregen worden via mepp@soc.kuleuven.be

Figuur 6. Evolutie aantal deelnemers ‘MEPP’ sinds 1999-2000

28

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

3.4. OPEN OPLEIDINGSPROGRAMMA’SOpen opleidingsprogramma’s worden aangeboden aan ambtenaren van verschillende over-heidsorganisaties op zowel federaal, Vlaams, provinciaal als lokaal niveau. Specialisten vanuit het Instituut voor de Overheid en ook gastsprekers vanuit de praktijk doceren over onder-werpen als personeelsmanagement, financieel management, beleidsplanning, kwaliteit of be-stuurlijke relaties. Tabel 4 geeft een overzicht van de aangeboden programma’s in 2005 gericht op alle be-stuursniveaus.

Vorming Aantal dagen Aantal deelnemers Data Het schrijven van beleidsnota’s 1 18 26/05/2005 ICT & eGovernment 2 21 14 & 21/06/2005 Integriteitsmanagement in de overheid: 2 21 8 & 9/06/2005 naar een modernisering van de ambtelijke ethiek Klachtenmanagement 2 23 13 & 14/10/2005 Kwaliteit in de overheid 3 25 12, 19 & 26/05/2005 Personeelsmanagement bij de overheid 7 24 21/01, 18/02, 18/03, 22/04, 20/05, 17/06 & 29/11/2005 Prestaties meten in de overheid 2 24 28/01 & 4/02/2005 Resultaatgericht financieel 5 25 12/04, 26/04, 10/05, overheidsmanagement 24/05 & 7/06/2005 Veranderingsmanagement 4 19 10/11, 17/11, 24/11 & 1/12/2005 Verzelfstandiging en contract- management sessie 1 2 17 19/01 & 26/01/2005 sessie 2 2 22 12/10 & 26/10/2005

Tabel 4: Open opleidingen 2005

Aan

tal d

agen

1999 2000 2001 2002 2003 2004 20050

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

16

25

59,5

71,5

94,5 87,5

30,5

35

110

226177

481453

0

1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005

100

200

300

400

500

600

Aan

tal d

eeln

emer

s

470

Figuur 8 toont de evolutie van het aantal deelnemers sinds 1999. Deze cijfers zijn inclusief het ‘public management programme’ voor federale ambtenaren en de half-open opleidingsprogramma’s specifiek aangeboden voor lokale beleids- verantwoordelijken.

Figuur 7 toont de evolutie in het aantal open opleidingsdagen sinds 1999.

Figuur 7: Evolutie aantal opleidingsdagen 1999-2005

Figuur 8: Evolutie aantal deelnemers 1999-2005

29

Vo

rm

in

g,

t

ra

in

in

g

en

o

pl

ei

di

ng

Naast medewerkers van het Instituut voor de Overheid verleenden volgende personen in 2005 hun medewerking aan één of meerdere opleidingsdagen:• YvesAlexander,coördinatorbudgettering,OCMWGent• KrisBoers,expertStafdienstPersoonlijkeOntwikkeling,FODVolksgezondheid,Veiligheid

van de Voedselketen en Leefmilieu• KoenBogaert,stafmedewerkerstrategischecelcultuur,sportenrecreatie,stad

Antwerpen• AlfonsBoon,directeur-generaal,FODBudget&Beheerscontrole• KarelBosmans,personeelsmanager,VirgaJesseZiekenhuis,OCMWHasselt• PietCosemans,diensthoofdkwaliteit,VDAB• JoCraeghs,VormingscentrumvoorLokaleBesturen• JohanDeCooman,Vlekhobusinessschool• KarelDeWitte,Arbeids-enOrganisatiepsychologie,K.U.Leuven-FaculteitPsychologische

en Pedagogische wetenschappen• RitaDevloo,Profondo• MireilleDeziron,algemeendirecteurJobpuntVlaanderen• LucDrieghe,seniormanagergovernment,DeWitte&Morel-GlobalResourcesNV• JosDumortier,directeurInterdisciplinairCentrumvoorRechteninformatica,K.U.Leuven-

Faculteit Rechten• GertEyckmans,coördinatoroverheidsopdrachten,gemeentelijkhavenbedrijfAntwerpen• JoeriGerrits,docentErasmusHogeschool• EmileKolthoff,directeurBureauIntegriteitNederlandseGemeenten,onderzoekerVrije

Universiteit Amsterdam• AmauryLegrain,beleidsmedewerkerSociaalBeleid,FODSocialeZekerheid• PeterLeisink,UtrechtSchoolofGovernance,UniversiteitUtrecht• PeterMaes,adjunctvandedirecteur,MVG-departementEconomie,Werkgelegenheid,

Binnenlandse Aangelegenheden en Landbouw & afdelingshoofd Innovatie en Beleidsondersteuning, Kruispuntbank voor de Sociale Zekerheid

• JeroenMaesschalck,afdelingStrafrecht,StrafvorderingenCriminologie,K.U.Leuven• MyriamParys,adviseurBinnenlandsBestuur,kabinetvandeVlaamsministervan

Binnenlands Bestuur, Stedenbeleid, Wonen en Inburgering• VitalPut,auditeurdoelmatigheidsonderzoek,Rekenhof• LiesbetRoose,FODVolksgezondheid,VeiligheidvandeVoedselketenenLeefmilieu• TheoSchollen,adviseur-generaalAlgemeneDirectie,RijksdienstvoorArbeidsvoorziening• BenoitSintobin,diensthoofdHuisvestingsdienstRegioIzegem• PatrickStaes,SecondNationalExpert,EuropeanInstituteofPublicAdministration• HansSuijkerbuijk,directeurHRKenniscentrum/HRSelfservice,SDWORX• WimUlens,managerDeloitte&ToucheManagementSolutions• MarcVanGastel,raadgeverWetenschap&Innovatie,kabinetvandeVlaamsministervan

Economie, Ondernemen, Wetenschap, Innovatie en Buitenlandse Handel• ErikVanGils,directeuradministratieArbeidsveiligheid,FODWerkgelegenheid,Arbeiden

Sociaal Overleg• KoenraadVanHee,consultantHayGroup• StefaanVanMulders,wnd.directeur-generaaladministratieGezinenMaatschappelijk

Welzijn, MVG - departement Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur• WouterVanReeth,wetenschappelijkattachéInstituutvoorNatuurbehoud• PaulvanSprundel,directeurstafdienstBudgetenBeheerscontrole,FODSocialeZekerheid• MarkVandersmissen,managerauditorMVG-InterneAudit• StijnVandeweyer,managerDeloitteBusinessAdvisory• KoenVanheule,directeurPersoneel&Organisatie,FODMobiliteitenVervoer• MarcelVanlerberge,adviseurHRM,MVG-departementAlgemeneZakenenFinanciën• RaymondaVerdyck,afdelingshoofdafdelingStudietoelagen,MVG-departement

Onderwijs

30

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

3.5. OPEN OPLEIDINGEN VOOR LOKALE MANAGEMENT- EN BELEIDSVERANTWOORDELIJKEN

In 2005 werden, met de steun van het Vormingscentrum voor lokale besturen, diverse vor-

mingen georganiseerd ten behoeve van lokale management- en beleidsverantwoordelijken

van gemeenten, OCMW’s, districten, intercommunales

en provincies van het Vlaamse Gewest.

Tabel 5 geeft een overzicht van de gegeven

opleidingen in 2005.

Vorming lokaal bestuur Aantal dagen Aantal deelnemers Data Actieve openbaarheid van bestuur 1 24 15/06/2005

Financieel management voor 3 20 11, 18 & 25/10/2005 lokale beleidsverantwoordelijken

Het schrijven van beleidsnota’s:

sessie 1 1 20 27/05/2005

sessie 2 1 20 21/10/2005

Integriteitsmanagement 1 12 15/12/2005 voor lokale besturen

Interactief beleid 2 23 22/02 & 1/03/2005

Kwaliteitsmanagement in lokale besturen: het CAF 3,5 19 9, 16 & 23/11/2005

Marktwerking, verzelfstandiging

en PPS: recht & beleid

1. Verzelfstandiging bij lokale besturen 0,5 14 10/11/2005

2. Intergemeentelijke samenwerking 0,5 16 15/12/2005

3. Publiek-private samen-

werking op lokaal vlak 0,5 20 24/11/2005

4. De mogelijkheden voor

valorisatie van openbare

domeingoederen 0,5 18 1/12/2005

Tabel 5: Opleidingsprogramma’s 2005 lokale management- en beleidsverantwoordelijken

Naast medewerkers van het Instituut voor de Overheid, verleenden volgende personen in

2005 hun medewerking aan één of meerdere vormingsprogramma’s voor lokale besturen:

• KoenBogaert,stafmedewerkerstrategischecelcultuur,sportenrecreatie,stadAntwerpen

• JohanDeCooman,Vlekhobusinessschool

• PatrickDelanoeye,BDOAdviseursOpenbareSector

• ElsDeWulf,dienstkwaliteit,gemeenteAalter

• DavidD’Hooghe,InstituutvoorAdministratiefRecht,K.U.Leuven&advocaat

Advocatenkantoor Stibbe

• FrankJudo,advocaatInstituutvoorConstitutioneelRecht,K.U.Leuven

• JeroenMaesschalck,afdelingStrafrecht,StrafvorderingenCriminologie,K.U.Leuven

• GerdaPeeters,kwaliteitsverantwoordelijkeOCMWGrobbendonk

• JanSledsens,secretarisOCMWGrobbendonk

• PatrickStaes,SecondNationalExpert,EuropeanInstituteofPublicAdministration

• EricVanHooydonk,advocaatUniversiteitAntwerpen

• FrederikVandendriessche,VakgebiedBestuursrechtUniversiteitGent&advocaat

Advocatenkantoor Stibbe

• HansWelters,coördinatorVlekhoLokaleBesturen&raadslidgemeenteHeist-op-den-Berg

31

Vo

rm

in

g,

t

ra

in

in

g

en

o

pl

ei

di

ng

3.6. PUBLIC MANAGEMENT PROGRAMME VOOR FEDERALE AMBTENAREN

WWW.PUMP.BE

Coördinatie: Annie HondeghemInhoudelijk verantwoordelijken: Nick Thijs & Bruno BrouckerAantal dagen: 34 + stage + bezoekenAantal deelnemers: 25

De federale overheid moderniseert met het doel de burgers een kwaliteitsvolle en opti-male service te bieden. Gelijkaardige ervarin-gen in binnen- en buitenland hebben uitge-wezen dat dit proces een inbreng en inspan-ning vergt van diverse actoren, niet in het minst van de ambtenaren zelf. Het Public Management Programme (PUMP) wil een bij-drage leveren tot dit ambitieuze project. Het doel van de opleiding is om ambtenaren op termijn in staat te stellen om, als leiding-gevende of als expert, actief mee te werken aan een moderne, performante en kwali-teitsvolle administratie. Het PUMP wil een groep ambtenaren de kennis, vaardigheden en houdingen bijbrengen die nodig zijn om het moderniseringsproces te ondersteunen:• kennis:visievormingoverhoeeenmo-

derne administratie er kan uitzien, hierbij vooral refererend naar goede praktijk-voorbeelden in binnen- en buitenland,

• vaardigheden:hetaanlerenvanspecifie-ke methoden en technieken ter onder-steuning van het moderniseringsproces,

• houdingen:hetaanlerenvaneenveran-deringsgerichte mentaliteit.

In 2001, 2002, 2003 en 2004 werden tel-kens 40 ambtenaren opgeleid (20 Nederlandstaligen, 20 Franstaligen). Voor het programma 2005 dienden 49 ambtenaren van Federale Openbare Diensten en Federale Instellingen van Openbaar Nut (niveau 1) een kandidaatstellingsdossier in. Hieruit werden 25 personen geselecteerd voor het Nederlandstalige programma. Bij de selectie werd gestreefd naar een vertegenwoordiging uit de verschillende segmenten van de fede-rale overheid en naar evenwichtige gender-verhoudingen.

Het programma bestaat uit 6 fasen, 34 vor-mingsdagen en is gespreid over 11 maanden (januari - november). Een aantal sessies zijn residentieel. De opleiding omvat tevens een aantal bezoeken en een stage.

Naast docenten en wetenschappelijke mede-werkers verbonden aan het Instituut voor de Overheid, verleenden volgende experten hun medewerking in 2005:

• JoBaele,adjunct-auditeurDMOPool,Rekenhof

• HilaireBerckmans,verantwoordelijkeMVG - ACOD

• PeterBursens,DepartementPolitiekeWetenschappen, Universiteit Antwerpen

• KatrienCandaele,adjunct-auditeur,Rekenhof

• WouterDeBoeck,adjunctvandedirec-tie MVG - departement Leefmilieu en Infrastructuur

• J.A.DeBruijn,Bestuur&Management,Technische Universiteit Delft

• RebeccaDeClerc,centrumvoorinforma-tie- en inspraakbegeleiding

• PatrickDeLaBruyere,ACOD• KarelDeWitte,Arbeids-en

Organisatiepsychologie, K.U.Leuven - Faculteit Psychologische en Pedagogische wetenschappen

• JanEyckmans,diensthoofdinterneen externe communicatie, FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu

• FrankFranceus,adjunctkabinetschefBestuurszaken, kabinet van de Vlaams minister van Bestuurszaken, Buitenlands beleid, Media en Toerisme

32

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

• JosGoovaerts,freelancemedewerker• LucHamelinck,voorzitterChristelijke

Centrale van de Openbare Diensten• RobHoppe,hoofdafdeling

Beleidswetenschap, Universiteit Twente & Vrije Universiteit Amsterdam

• SylviaHorton,associateprincipallecturerSchool of Social & Historical Studies, University of Portsmouth

• BernardHubeau,ombudsman,Vlaamseombudsdienst

• BartKerremans,voorzitterInstituutvoorInternationaal en Europees Beleid, K.U.Leuven - Faculteit Sociale Wetenschappen

• PieterKerremans,administrateur-gene-raal, Sociaal-economische raad van Vlaanderen

• AmauryLegrain,beleidsmedewerkerSociaal Beleid, FOD Sociale Zekerheid

• IngridLieten,directeur-generaalLijnwerk& Vlaamse Vervoersmaatschappij De Lijn

• GeorgesMonard,voorzitterdirectiecomi-té, FOD Personeel en Organisatie

• ChristopherPollit,FacultyofSocialSciences - Public Management, Erasmus Universiteit Rotterdam

• BartPut,auditeur,Rekenhof• FrankRobben,administrateur-generaal,

Kruispuntbank voor de Sociale Zekerheid• MartinRuebens,afdelingshoofdafdeling

Algemene Administratieve Diensten MVG - departement Coördinatie & adjunct ka-binetschef kabinet van de minister-presi-dent van de Vlaamse Regering

• GeertSintobin,directeur-generaalFODPersoneel en Organisatie

• AnitaSlembrouck,freelancemedewerker• PatrickStaes,SecondNationalExpert,

European Institute of Public Administration

• TruiSteen,docentDepartementBestuurskunde, Universiteit Leiden

• GeorgesStienlet,inspecteur-generaalVlaamse regering, Inspectie van Financiën

• PatriciaSupply,eerstaanwezendinspec-teur, stafdienst Budget & Beheerscontrole, FOD Financiën

• HedwigVanderBorght,directeur- generaal, MVG - departement Algemene Zaken en Financiën

• RuthVanDuffel,Mediacentrum,K.U.Leuven

• EddyVanLoocke,eersteauditeur-revisoralgemene federale materies, Rekenhof

• WouterVanReeth,wetenschappelijkat-taché, Instituut voor Natuurbehoud

• DirkVanderpoorten,kabinetvandeVice-premier en minister van Binnenlandse Zaken

• KennyVerbeke,Mediacentrum,K.U.Leuven

• AllaartVermaut,CentrumvoorStudiebegeleiding en Onderwijsvernieuwing, K.U.Leuven

• LeoVictor,secretaris-generaal,MVG-departement Algemene Zaken en Financiën

De uitgevoerde stageopdrachten in 2004 zijn in 2005 gebundeld tot een publicatie: ‘Leren uit andermans ervaringen. Federale ambte-naren op onderzoek!’Voor actuele en inhoudelijke informatie om-trent het programma verwijzen we naar www.pump.be.

33

Vo

rm

in

g,

t

ra

in

in

g

en

o

pl

ei

di

ng

3.7. INTERNE TRAININGSPROGRAMMA’S OP MAAT

Tim STEENWINCKELVormingscoördinator

Diverse openbare instanties wensen hun per-soneel op te leiden in een aantal manage-menttechnieken gaande van sociale vaardig-heden tot financieel management. Trainingsprogramma’s op maat kunnen door overheidsorganisaties in gesloten aanbod worden aangevraagd. Uit een aanbod van een tiental dagcursussen over overheidsma-nagement en personeelsbeleid, leiding geven en managementvaardigheden, kan in over-leg met het Instituut een vormingspakket worden samengesteld van meerdere oplei-dingsdagen. De oefeningen, lectuur en voor-beelden worden op maat van de desbetref-fende organisatie uitgewerkt. Op vraag kan elk thema beperkt worden tot een halve dag of uitgebreid worden tot meerdere vor-mingsdagen. Deze interne trainingen wor-den georganiseerd in groepen van maximaal 12 deelnemers, zijn interactief van aanpak en praktijkgericht.

Interne trainingen werden in 2005 gecoördi-neerd door Tim Steenwinckel. Waar nodig werden, onder coördinatie van het Instituut, freelancers ingeschakeld. Soms werd een sa-menwerking met andere vormingsorganisa-ties aangegaan. Zo werd voor management-opleidingen regelmatig samengewerkt met MCR, een spin-off van K.U.Leuven.

Tabel 6 geeft een overzicht van de begelei-dingsopdrachten en interne trainingspro-gramma’s gegeven in 2005. Voor 2006 zijn reeds verschillende contrac-ten afgesloten voor het geven van trainings-programma’s op maat ondermeer met vol-gende organisaties: FOD Binnenlandse zaken, OFO, Politiezone GAOZ, Vlaams Fonds voor Sociale Integratie van Personen met een Handicap. Het Instituut voor de Overheid zal ook het ontwikkelings- en im-plementatieproces begeleiden van een deon-tologische code voor de stad Gent.

Organisatie Vormingsinhoud Aantal dagen Aantal deelnemers Ethiek FOD Justitie, psychosociale dienst Dilemmatraining 0,5 15 Management van de Openbare Dilemmatraining 1 12 Vlaamse Instellingen MVG, departement Algemene Dilemmatraining - eedaflegging 0,5 20 Zaken en Financiën Vlaams Fonds voor Sociale Integratie Begeleidingsopdracht: 3 15 van Personen met een Handicap deontologische code Beleid Vlaams Fonds voor Sociale Integratie Passieve openbaarheid 0,5 16 van Personen met een Handicap Stad Gent Passieve openbaarheid 4,5 45 BENELUX Economische Unie Het schrijven van beleidsnota’s 1 12 K.U.Leuven, financiële dienst Het schrijven van beleidsnota’s 1 12 Kwaliteit Gemeente Meeuwen-Gruitrode CAF 2 10 Managementvaardigheden FOD Binnenlandse zaken Kennisbeheer 12 48 Gemeente Lanaken Management & leiding geven 5 22 Gemeente Maasmechelen Coaching en werkoverleg & 6 24 strategisch management Provincie West-Vlaanderen Managementvaardigheden 21 70 Personeelsbeleid IGO Leuven Competentiemanagement 3,5 10 Rijksdienst voor Pensioenen Managementopleiding 20 24 Veranderingsmanagement Vereniging van Vlaamse OCMW-secretarissen Veranderingsmanagement 1,5 12

Tabel 6: Overzicht trainingsprogramma’s op maat 2005

34

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

Inge VERMEULEN & Anneke HEYLENSecretariaat vorming

3.8. STUDIEDAGEN Elk jaar organiseert het Instituut voor de Overheid één of meerdere studiedagen waarop ac-tuele onderwerpen belicht worden die een ruim publiek aanbelangen. Doelpubliek zijn zowel mandatarissen, ambtenaren van lokale, regionale en federale besturen als onderzoekers en studenten die hun visie op de nieuwe overheidsdynamieken willen verruimen.

Tabel 7 geeft een overzicht van de studiedagen in 2005. Een detaillering van de programma’s kan u terugvinden op de website www.instituutvoordeoverheid.be.

Studiedag Datum Aantal deelnemers De modernisering van de controlepiramide in België 12/05/2005 188 Managementontwikkelingen in justitie: mobiliseren voor verandering 25/05/2005 190 Het Vlaamse gemeentedecreet: tussen continuïteit en verandering 22/09/2005 271 De Copernicushervorming in perspectief 6/12/2005 176

Tabel 7: Overzicht studiedagen 2005

3.8.1. DE MODERnisering vAn de controlEPIRAMIDE IN BELGIË

12 mei 2005 (Brussel) Inhoudelijk verantwoordelijken: Veerle Conings, Miekatrien Sterck & Geert Bouckaert Aantal deelnemers: 188

Van controle naar organisatiebeheersing. De verschillende bestuurslagen pleiten voor eenvormigheid in begripshantering en controlemethodologie, maar ook voor diversiteit in de feitelijke uitbouw van de nieuwe controlesystemen

De federale, Vlaamse en lokale overheden volgen de internationale trend om controle-structuren aan te passen aan de hervormin-gen in de begroting en boekhouding. Het vlot kunnen implementeren van de hervor-ming op het vlak van controle hangt samen met het kunnen beschikken over voldoende budgettaire middelen en met het eenvormig definiëren van de controlemethodologie over de bestuurslagen heen.

De studiedag ‘de modernisering van de con-trolepiramide in België’ vormde het slotstuk van het drieluik ‘begroting-boekhouding en controle’ en had tot doel na te denken over de toekomst van audit- en controlesystemen op het federale, Vlaamse en lokale bestuurs-niveau. Er was aandacht voor de drie facet-ten uit de controlepiramide: externe audit, interne audit en interne controle.

Praktijkgetuigenissen plaatsten trends in in-ternationaal perspectief en reflecteerden kri-tisch over evoluties per bestuurslaag. Door de gezamenlijke behandeling van de hervor-mingen op de verschillende bestuursniveaus werd bijgedragen aan interbestuurlijke com-municatie en interactie.

De in gang gezette hervormingen op het vlak van begroting en boekhouding gaan uit van een verhoogde responsabilisering van het management. Toegenomen beheersauto-nomie gaat gepaard met een sterkere ver-antwoording voor het realiseren van de or-ganisatiedoelstellingen. Een hedendaags audit- en controlesysteem speelt juist in op het aspect van organisatiebeheersing of het realiseren van de doelstellingen waartoe het management zich verbonden heeft in strate-gische en operationele plannen.

De modernisering van audit en controle houdt een evolutie in naar ‘single audit’, waarbij de actoren uit de controlepiramide in de uitoefening van hun controletaak elkaar aanvullen, eerder dan controles in cascade-vorm uit te bouwen. Ook zien we een ver-schuiving van a priori naar ex post controles en gaat een audit niet enkel uit van de over-eenstemming met de regelgeving maar kijkt ze verder naar de efficiëntie, effectiviteit en zuinigheid van de uitgaven.

35

Vo

rm

in

g,

t

ra

in

in

g

en

o

pl

ei

di

ng

Er is nood aan politieke wil om de visie op het nieuwe controle-instrumentarium te con-cretiseren en hiervoor de nodige financiële middelen te voorzien. De oprichting van een kenniscentrum over de bestuurslagen heen kan eenzelfde bestuurslaagoverschrijdende visie bewerkstelligen over de evoluties op het vlak van begroting, boekhouding en audit op lange termijn. Op deze wijze kunnen schaalvoordelen, kennisoverdracht en de no-dige culturele omslag bekomen worden.

SPREKERS & PANELLEDEN• DavidBeirens,raadgeverBinnenlands

Bestuur, kabinet van de Vlaams minister van Binnenlands Bestuur

• GeertBouckaert,InstituutvoordeOverheid

• IgnaceDesomer,raadsheerRekenhof• DirkDeClerck,secretarisOCMWSint-

Niklaas• MarcDeWolf,1steauditeur-directeur

Rekenhof • EddyGuilliams,hoofdentiteitInterne

Audit MVG• JanLeroy,coördinatorenstafmedewer-

ker gemeente- en OCMW-financiën, VVSG

• RoelPraat,directeurBeleid&Communicatie, Algemene Rekenkamer, Nederland

• PhilippeScutnaire,directeurDienstManagement Support, FOD Budget en Beheerscontrole

• GeorgesStienlet,InspecteurvanFinanciën

• LeoVanLoo,afdelingshoofdInspectieenInterne Audit, Kind & Gezin

• JosianeVanWaesberghe,adviseur-gene-raal Interne Audit, FOD Mobiliteit en Vervoer

36

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

3.8.2. MANAGEMENTONTWIKKELINGEN IN JUSTITIE: MOBILISEREN VOOR VERANDERING

25 mei 2005 (Leuven) Inhoudelijk verantwoordelijken: Joris Plessers, Roger Depré & Annie Hondeghem Aantal deelnemers: 190 “De mythe ‘une bonne Justice n’a pas de prix’ is doorbroken.” Depré, Plessers & Hondeghem, 2005

Plessers Joris, Depré Roger & Bouckaert Geert (2005). Integrale kwaliteitszorg in het Openbaar Ministerie. Gent: Academia Press. 185 p.

Anno 2005 stelden we vast dat er voor wat de gerechtelijke macht betreft, een aantal gemeenschappelijke hervormingstrends voor-komen in haast alle Westerse landen name-lijk:

• aandachtvoordeverhoudingingezettemiddelen en de voortgebrachte presta-ties,

• demoderniseringvandeaansturingvanjustitie (Hoge Raad als nieuwe actor),

• zelfbestuur,• werklastmeting,• aandachtvoorkwaliteit,• nieuweICT-instrumentenalshulpmiddel

tot modernisering.

Ook in België zijn er tal van deze manage-menthervormingen in werking gesteld.

Op de studiedag werden, vertrekkend van buitenlandse en binnenlandse voorbeelden, kansen en risico’s geduid van de manage-menthervormingen die binnen de Belgische justitie in ontwikkeling zijn. Uit de verschil-lende presentaties bleek dat er reeds een hele weg is afgelegd. Doch om deze ma-nagementinstrumenten toegepast te zien binnen de dagelijkse werking van parket, rechtbank en hof dient er nog verder ge-werkt te worden.

Meer informatie over de thematiek die op de studiedag aan bod gekomen is, kan geraad-pleegd worden in het boek ‘Managementhervormingen in Justitie. Van internationale ontwikkelingen tot dagelijkse praktijk’ (Brugge: die Keure) en ‘Integrale kwaliteitszorg in het Openbaar Ministerie’ (Gent: Academia Press).

SPREKERS & PANELLEDEN• VanuithetInstituutvoordeOverheid:

Geert Bouckaert, Roger Depré, Annie Hondeghem

• JanBellaert,partnerMöbius• MichelBoute,advocaat-generaalHofvan

Beroep te Antwerpen• RenéGoudriaan,APE-Nederland• TheoJacobs,adjunct-directeurCel

Beleidsvoorbereiding van de minister van Justitie

• DianeReynders,adviseur-generaal,Dienst voor het Strafrechtelijk beleid, FOD Justitie

• WouterStevens,HRM-adviseurHofvanBeroep te Brussel

• HansVanBossuyt,raadsheerHofVanBeroep te Gent

37

Vo

rm

in

g,

t

ra

in

in

g

en

o

pl

ei

di

ng

3.8.3. HET VLAAMSE GEMEENTEDECREET: TUSSEN CONTINUÏTEIT EN VERANDERING

22 september 2005 (Leuven) Inhoudelijk verantwoordelijke: Ellen Wayenberg Aantal deelnemers: 271

In 2001 werden de gewesten bevoegd voor de organieke wetgeving op de gemeenten. De overdracht van die bevoegdheid is het kernstuk van de regionalisering van de ge-meentelijke bevoegdheden in ons land. Het laat de gewesten immers toe om de basisre-gels van het gemeentelijk bestuur en beleid vast te leggen. In Vlaanderen heeft de Vlaamse overheid van deze bevoegdheid ge-bruik gemaakt om het eerste Vlaamse ge-meentedecreet uit te vaardigen. Dit decreet is door het Vlaams Parlement goedgekeurd op 6 juli 2005 en stond centraal tijdens deze studiedag.

De studiedag bestond uit twee delen. In het eerste deel werd het gemeentedecreet van-uit wetenschappelijke hoek geanalyseerd. Vier academici namen het decreet onder de loep, telkens vanuit een andere invalshoek. Ellen Wayenberg zoomde in op de relatie tussen de Vlaamse overheid en de gemeente volgens het decreet. Op die manier wilde zij achterhalen of het decreet voldoende garan-ties biedt voor centraal-lokaal partnerschap in zowel goede als kwade tijden. Herwig Reynaert had vooral oog voor de decreetarti-kelen met betrekking tot de politieke orga-nen van de gemeente. De centrale vraagstel-ling hierbij was of we in dit verband niet al te veel te maken hebben met ‘Oude wijn in nieuwe zakken?’. Frankie Schram wilde een antwoord geven op de vraag in welke mate het gemeentedecreet de gemeentelijke ad-ministratie een nieuw elan kan bezorgen. Geert Bouckaert beoordeelde het gemeente-lijk financieel management zoals dit door het gemeentedecreet is uitgetekend. Ondanks de verschillende invalshoek van waaruit deze vier sprekers het gemeentede-creet belichtten, deelden zij toch eenzelfde conclusie: het Vlaamse gemeentedecreet bevat wel vernieuwingen maar continueert vaak ook gewoon de vroegere organieke (fe-derale) wetgeving op de gemeente. Vandaar dat dit decreet dan ook te situeren valt tus-sen continuïteit en vernieuwing.

Vernieuwing in het gemeentedecreet is één zaak. Vernieuwing in de gemeentelijke prak-tijk misschien nog een totaal andere. Panelgesprekken werden gehouden over specifieke vernieuwingen uit het decreet. Hierbij werd gezocht naar een antwoord op volgende vragen:

1. Zal de decretale regeling inzake de posi-tie van de OCMW-voorzitter in het College van burgemeester en schepenen helpen om de verhoudingen tussen ge-meente en OCMW beter te regelen? Of zal die regeling die verhoudingen net nog complexer maken?

2. Kan de gemeenteraad werken met een voorzitter die niet de burgemeester is van de gemeente in ons lokaal politiek sys-teem?

3. Wat is het belang van de decretale rege-ling inzake verzelfstandiging, vanuit het besef dat de machts- en invloedsrelaties rond verzelfstandiging maar in beperkte mate vorm krijgen door het formele-insti-tutionele kader?

4. Zal de decretale regeling voor de taken van secretaris en financieel beheerder in-werken op de verhouding tussen beiden? Of kunnen we over die verhouding niet meer zeggen dan dat die ‘van de relaties tussen personen’ afhangt?

Deze studiedag wordt in 2006 verwerkt in een verslagboek (Brugge: Vanden Broele).

SPREKERS & PANELLEDEN• VanuithetInstituutvoordeOverheid:

Geert Bouckaert, Rudolf Maes, Frankie Schram, Koen Verhoest, Ellen Wayenberg

• JanBreyne,secretarisstadIeper,voorzit-ter Federatie van Vlaamse gemeente- secretarissen

• CathyBrouckaert,ontvangerstadBrugge• DirkClaes,burgemeestergemeente

Rotselaar• DirkDeClerck,

secretaris OCMW Sint-Niklaas• GuidoDecoster,directeur-generaalMVG

- administratie Binnenlandse Aangelegenheden

38

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

• CindyFranssen,voorzitterOCMWWortegem-Petegem

• JefGabriëls,burgemeesterstadGenk• JanLeroy,stafmedewerkerVVSG• MarinoKeulen,Vlaamsministervan

Binnenlands Bestuur, Stedenbeleid, Wonen en Inburgering

• HerwigReynaert&KristofSteyvers,Centrum voor Lokale Politiek, R.U.Gent

• RuthStokx,directeurafdelingOCMW’sVVSG

• LouisTobback,burgemeesterstadLeuven• JosTruyen,burgemeestergemeenteAs• PietVanDerPlas,afdelingshoofd

Interlokale Samenwerking en Lokale Openbare Bedrijven, administratie Binnenlandse Aangelegenheden

• WimVanHuffelen,ontvangergemeenteStabroek

• EricVanHooydonk,UniversiteitAntwerpen

• PhilippeVerraes,secretarisstadWervik

3.8.4. DE COPERNICUSHERVORMING IN PERSPECTIEF

6 december 2005 (Brussel) Inhoudelijk verantwoordelijke: Annie Hondeghem Aantal deelnemers: 176

Onderzoek aan het Instituut voor de Overheid leidde tot het boek ‘De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid’. Dit boek werd officieel voorge-steld op 6 december 2005 tijdens de studie-dag over de Copernicushervorming. Hieronder worden enkele conclusies gefor-muleerd.

De nieuwe organisatiestructuur is complex. Een identieke bovenbouw voor elke organi-satie houdt onvoldoende rekening met de schaalaspecten en met de eigen kenmerken van elke organisatie. Door Copernicus is ech-ter de evolutie in de richting van flexibelere structuren ingezet. Een van de grootste pro-blemen i.v.m. de nieuwe structuur lag in de verhouding tussen politiek en administratie. Beleidsraden kwamen niet van de grond en van de afslanking van de ministeriële kabi-netten kwam al helemaal niets in huis. ‘A bridge too far’ voor het Belgische systeem.

Responsabilisering moest de kern van de nieuwe managementcultuur zijn. Volgens de hervormers ontbraken managementcapaci-teiten in de federale overheid. De zoektocht naar dit nieuwe management liep echter niet van een leien dakje. Dit had een grote im-pact op de voortgang van het Copernicusproject. Ook de overdracht van het eigenaarschap van de hervorming werd hierdoor problematisch. Om de responsabili-sering mogelijk te maken diende de beleids-

en beheerscyclus aangepast te worden. De wetten zijn er, de implementatie van de wet-geving blijft uit. Ondanks deze minpunten heeft Copernicus wel het managementden-ken geïntroduceerd in de federale overheid. Blijvende waakzaamheid is wel geboden zodat het niet bij retoriek blijft.

Een modern HR-beleid stelt waarden als flexibiliteit en differentiatie centraal. Traditioneel beklemtoont de overheid vooral waarden als gelijkheid en objectiviteit. Hierdoor werd de introductie van een mo-dern HR-beleid, gebaseerd op het competen-tiedenken, bemoeilijkt. Daar waar Copernicus vooral de klemtoon legde op moderne HR-waarden, grijpt de huidige re-gering terug naar meer traditionele waarden. De balans in evenwicht houden tussen de verschillende waarden is daarom een grote uitdaging in een overheidscontext.

Via Business Process Re-engineering (BPR) en eGovernment zouden organisatieprocessen hertekend worden om tot een vereenvoudi-ging en een betere dienstverlening te komen. Ondanks kritieken zijn de BPR-pro-jecten volop aan de gang en tonen zij hun meerwaarde voor de administratie. Hoewel eGovernment aanvankelijk een onderdeel was van de Copernicushervorming, is het project daarna losgelaten en heeft het zijn eigen ontwikkeling gekend. De relatie en in-teracties tussen de BPR’s en eGovernment verlopen niet optimaal.

39

Vo

rm

in

g,

t

ra

in

in

g

en

o

pl

ei

di

ng

SPREKERS & PANELLEDEN• VanuithetInstituutvoordeOverheid:

Geert Bouckaert, Veerle Conings, Roger Depré, Annie Hondeghem, Christophe Pelgrims, Kris Snijkers, Nick Thijs

• TomAuwers,directeur-generaalFODSociale Zekerheid

• AlfonsBoon,directeur-generaalFODBudget en Beheerscontrole

• MoniqueDeKnop,voorzitterFODBinnenlandse Zaken

• RitaDreessen,P&O-directeurFODFinanciën

• LucHamelinck,voorzitterCCOD• GeertSintobin,FODPersoneelen

Organisatie• MyriamParys,adviseurkabinetvande

Vlaams minister van Binnenlands Bestuur, Stedenbeleid, Wonen en Inburgering

• PierreReynders,korpschefInterfederaalKorps van de Inspectie van financiën

• PeterSamyn,P&O-directeurFODVolksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu

• MarcVanHemelrijck,gedelegeerdbe-stuurder SELOR

• PietVanthemsche,gedelegeerdbestuur-der FAVV

40

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

4.1. INTERNATIONALE NETWERKING4.1.1. EUROPEAN GROUP OF PUBLIC ADMINISTRATION (EGPA)WWW.EGPA2005.COM

4. wetenschAPPelijke sAMenwerking

Van 31 augustus tot 2 september 2005 vond in Bern (Zwitserland) de jaarlijkse EGPA (European Group of Public Administration) conferentie plaats met als thema ‘Reforming the public sector: What about the citizens?’. Het Instituut was opvallend aanwezig op deze conferentie met verschillende (co-) voorzitters of coördinatoren van werkgroe-pen (‘Productivity and Quality in the Public Sector’: Steven Van de Walle & Wouter van Dooren; ‘Public Personnel Policies’: Annie Hondeghem; ‘Ethics and Integrity of Governance’: Jeroen Maesschalck; ‘Public Administration and Teaching’: Marleen Brans. Geert Bouckaert zat deze internatio-nale conferentie, met 360 deelnemers uit gans Europa, voor. Ook Vlaamse ambtenaren participeerden aan het congres.

Volgende papers werden vanuit het Instituut voor de Overheid gepresenteerd:

• BogasonPeter&BransMarleen.MakingPublic Administration teaching and theo-ry relevant.

• MaesschalckJeroen&VanoverbekeDimitri. Describing and explaining the ad-ministrative ethical climate of a country: the case of the Japanese bureaucracy.

• ScheepersSarah.Implicationsofthe‘Modern State - Modern Administration’ Reforms for Public Service Motivation in the German Civil Service.

• SnijkersKris.eGovernment,intergovern-mental relations and the citizen.

• VandeWalleSteven.MeasuringBureaucratic Quality in Governance Indicators.

• vanDoorenWouter&AristiguetaMaria.The Reinvention of Social Indicators in Europe and the USA.

• VandenabeeleWouter.Government’scal-ling: Public Service Motivation as a deci-sive factor for government employment in a NPM era.

In 2006 gaat de EGPA-conferentie door in Milaan (Bocconi universiteit) van 6 tot 9 sep-tember met als thema ‘Public manager under pressure: between politics, professio-nalism and civil society’.

4.1.2. EUROPEAN PUBLIC ADMINISTRATION NETWORK (EPAN)

Ook in 2005 was het Instituut voor de Overheid een actieve partner in het European Public Administration Network (EPAN). EPAN heeft als doel de europeanise-ring inzake bestuurskundig onderwijs te sti-muleren. Ze realiseert dit door als platform te fungeren voor informatie- en ervaringsuit-wisseling tussen verschillende Europese in-stellingen die bestuurskundige onderwijspro-gramma’s aanbieden. De activiteiten van EPAN zijn gericht op:

• hetontwikkelenenverbeterenvandeEuropese dimensie in bestuurskundige curricula,

• hetstimulerenvanuitwisselingvanstu-denten en docenten,

• hetontwikkelenenverspreidenvanme-thoden voor kwaliteitscontrole, onder-meer via accreditering,

• hetverbeterenvandeoverdraagbaarheidvan credits tussen bestuurskundige pro-gramma’s in Europa,

• eenpromotievanbeterecontactenmethet bestuurskundige beroepsveld,

• hetverlenenvansteunaanonderwijsin-stellingen bij de vertegenwoordiging van hun belangen bij nationale en Europese overheden.

In 2005 liep de financiering van EPAN via het Thematic Networks programma van EU Socrates ten einde. Samen met The European Group of Public Administration (EGPA) werd besloten om de activiteiten van EPAN verder te zetten in het kader van een permanente studiegroep van EGPA (Public Administration and Teaching) en activiteiten te ontwikkelen tijdens de jaarlijkse conferen-tie van deze laatste. Een constituerende ses-sie werd georganiseerd in Bern, in augustus 2005. Er werd een agenda opgesteld voor toekomstige discussies en publicaties. Ook werd tijdens deze eerste sessie een overzicht gemaakt van belangrijke ontwikkelen in en uitdagingen aan het bestuurskundige onder-wijs in een post-Bologna, post-Lisbon

41

(Knowledge-based Economy) tijdperk. De agenda voor toekomstige activiteiten werd als volgt ingevuld: • diversiteitineenEuropeseBestuurlijke

Ruimte: Europese concepten en benade-ringen van bestuurskundig hoger onder-wijs en vorming,

• moderneEuropesekwaliteitscontroleencurriculum ontwikkeling: de invloed van post-Bologna op BA/MA onderwijs, ac-creditering en kwaliteitscontrole,

• inhoudvanbestuurskundigonderwijs:banden tussen onderzoek en onderwijs, basistermenn nieuwe ontwikkelingen in concepten en methoden van bestuurs-kundig hoger onderwijs,

• Europeanisering:studentenendocenten-uitwisseling, joint onderwijs, gezamenlij-ke onderwijsmodules, bi- en multidiplo-mering,

We

te

ns

ch

ap

pe

li

jk

e

sa

me

nw

er

ki

ng

• eenEuropeaniseringvanPhDEducation,• derelevantievanbestuurskundigetheo-

rie voor de praktijk: middelen ter promo-tie van academisch geörienteerde prak-tijkdeskundigen en beleidsgeörienteerde academici,

• toekomstigelinksmetderdelanden:be-stuurskundig onderwijs en banden met Amerika, de MENA region en Zuid-Oost Azië.

Marleen Brans is lid van het steering com-mittee van EPAN en organiseerde samen met EPAN voorzitter Theo Toonen de eerste ver-gadering van de permanente werkgroep ‘Public Administration and Teaching’ op de EGPA conferentie te Bern, in augustus 2005.

4.1.3. COMPARATIVE PUBLIC ORGANIZATION DATA BASE FOR RESEARCH AND ANALYSIS (COBRA) WWW.PUBLICMANAGEMENT-COBRA.ORG

COmparative public organisation data Base for Research & Analysis

Het COBRA-netwerk is een internationaal academisch onderzoeksforum dat zich toe-spitst op de organisatie van de publieke sec-tor in het algemeen en op de werking van publieke organisaties in het bijzonder. Het werd in 2001 opgericht door de professoren Geert Bouckaert en Guy Peters (University of Pittsburgh) in de schoot van het Instituut voor de Overheid. Het doel van het COBRA-netwerk is drieledig:• hetbijelkaarbrengenvanonderzoekers

die de organisatie van de publieke sector als specialisatie hebben,

• hetgezamenlijkzoekennaarmethodesvan dataverzameling voor onderzoeks-doeleinden, het ontwikkelen van meetin-strumenten en het optimaliseren van be-staande methodes en instrumenten,

• hetanalyserenvanbestaandeenzelfver-zamelde data (in internationaal vergelij-kend perspectief) en het publiceren van de onderzoeksresultaten.

Sinds de oprichting is het netwerk onder im-puls van het Instituut voor de Overheid, uit-gegroeid tot een verzameling van weten-schappers uit Australië (Charles Darwin University, University of Canberra), Duitsland (Universiteit Potsdam), Ierland (IPA), Italië (SDA Bocconi, Milan), Noorwegen

(Universiteit Bergen), Zweden (Universiteit Goteborg), Nederland (Erasmus Universiteit Rotterdam, Utrechtse School voor Bestuurs- en Organisatiewetenschap), Verenigde Staten (Universiteit Pittsburgh). De leden van het netwerk ontmoeten elkaar tevens op ge-vestigde internationale fora zoals EGPA, IRSPM en SOG.

De leden van het COBRA-netwerk komen op geregelde tijdstippen samen in seminaries waar de stand van zaken van het onder-zoeksveld wordt besproken en waar nader wordt ingegaan op de doelen, de strategie en de resultaten van het COBRA-onderzoek. In 2003 vonden er twee seminaries plaats, een eerste georganiseerd door het Instituut voor de Overheid en een tweede georgani-seerd door het Rokkan Center van de Universiteit van Bergen. In 2004 werd het seminarie georganiseerd door het Institute for Public Administration. Op 1 en 2 decem-ber 2005 vond de jaarlijkse bijeenkomst plaats in Leuven. De nadruk hierbij lag op methodologieën met betrekking tot het be-studeren van de publieke sector en haar or-ganisaties. Er namen 23 onderzoekers aan deel uit Duitsland, Verenigde Staten, Ierland, Noorwegen, Italië, Nederland, Australië, Hong Kong en Thailand.

42

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

In de marge van dit seminarie werd een stu-dienamiddag voor de leidend ambtenaren van het MVG en de VOI’s en voor kabi-netsmedewerkers georganiseerd. Hierbij waren 27 deelnemers. Belangrijkste bedoe-ling van deze studienamiddag was het pre-senteren van enkele onderzoeksresultaten uit binnen- en buitenland en het creëren van een forum voor de Vlaamse ambtenaren, met de nakende hervormingen van het Vlaamse overheidsapparaat als centraal thema. Op deze studienamiddag presenteer-de Christopher Pollitt (Rotterdam) de resulta-ten van zijn studie over verzelfstandigde agentschappen in Nederland, UK, Finland en Zweden. Daarnaast werden de onderzoeks-resultaten van een drie landen studie (Vlaanderen, Noorwegen en Ierland) rond autonomie van agentschappen voorgesteld door Kristin Rubecksen (Noorwegen) en Bram Verschuere (Instituut voor de Overheid). Tot slot besprak Koen Verhoest (Instituut voor de Overheid) de specifieke si-tuatie in Vlaanderen en aandachtspunten voor Vlaanderen en het lopende hervor-mingsproces vanuit het buitenland. Aansluitend op de laatste presentatie volgde een algemene discussie over de relevantie van de aangehaalde studies voor de Vlaamse praktijk. Drie panelleden uit kabinetten (Martin Ruebens, adjunct kabinetschef kabi-net minister-president), departementen (Marc Morris, wnd. secretaris-generaal de-partement WVC) en agentschappen (Fons Leroy, administrateur-generaal VDAB) gaven hun mening, met ruimte voor reacties en vraagstellingen vanuit de zaal.

Een belangrijke rode draad doorheen deze sessie was de rol van het departement bij de hervormingen van het Vlaamse overheids-landschap. Tot op heden lijkt hier geen een-duidigheid rond te zijn. Uit de discussie bleek echter wel duidelijk het belang van goede afspraken tussen organisaties, afdelingen en departementen, eerder dan de nood aan meer regelgevingen. Bij de operationele op-start van BBB zal een overleggende beleids-raad enorm belangrijk zijn, vooral waar de discontinuïteit ten opzichte van de huidige structuur groot is. Ook de rol van de raad van bestuur bij de verzelfstandigde over-heidsorganisaties dient volgens de aanwezi-ge ambtenaren en kabinetsleden naar waar-de geschat te worden.

Meer informatie over ondermeer netwerk-partners, onderzoekstopics en werking van het netwerk is te vinden op de website www.publicmanagement-cobra.org.

43

4.1.4. ETHICS AND INTEGRITY OF GOVERNANCE: THE FIRST TRANSATLANTIC DIALOGUEVan 2 tot 5 juni vond in Leuven de internationale expertmeeting ‘Ethics and Integrity of Governance: a Transatlantic Dialogue’ plaats. Het Instituut voor de Overheid was de gastheer en de conferentie was een coproductie van het grootste Europese (de Study Group on Ethics van de European Group of Public Administration (EGPA)) en het grootste Amerikaanse (de Ethics Section van de American Society for Public Administration (ASPA)) netwerk rond ambtelijke integriteit. Er waren 122 deelnemers uit 28 verschillende landen, waaronder ook een 13-tal federale en Vlaamse ambtenaren. Zowat alle Amerikaanse en Europese topexperts in het domein waren aanwe-zig.

De conferentie werd geopend door een toespraak van de vertegen-woordiger van minister Geert Bourgeois, Frank Franceus, die de krijt-lijnen van het Vlaamse integriteitsbeleid uiteenzette. Daarna volgde een afwisseling van workshops en plenaire sessies waarin meer dan 90 papers met resultaten van wetenschappelijk onderzoek werden besproken. De beste van deze papers zullen gebundeld worden in een boek en in een special issue van het Amerikaanse tijdschrift ‘Public Integrity’.

Voorzitters van de conferentie:• JeroenMaesschalck,K.U.Leuven(EGPAStudyGrouponEthicsen

Instituut voor de Overheid)• CaroleL.Jurkiewicz,LouisianaStateUniversity,BatonRouge,US

(ASPA Section on Ethics)

Geert Bouckaert was co-director van de workshop New Developments and the Ethics of Governance (samen met professor Montgommery Van Wart, University of Central Florida, US).

We

te

ns

ch

ap

pe

li

jk

e

sa

me

nw

er

ki

ng

Leden van het organisatiecomité: • NathalieBehnke,FernUniversitätHagen,

Germany (EGPA Study Group on Ethics)• TerryL.Cooper,UniversityofSouthern

California, Los Angeles, US (ASPA Section on Ethics, chair)

• MelvinJ.Dubnick,RutgersUniversity,Newark, US (ASPA Section on Ethics)

• AnnieHondeghem,InstituutvoordeOverheid

• LeoHuberts,VrijeUniversiteitAmsterdam, Nederland (EGPA Study Group on Ethics)

• EmileKolthoff,VrijeUniversiteitAmsterdam, Nederland (EGPA Study Group on Ethics)

• DonaldC.Menzel,PresidentofASPA,US(ASPA Section on Ethics)

• TerrelL.Rhodes,PortlandStateUniversity, US (ASPA Section on Ethics, chair-elect)

Volgende papers werden gepresenteerd door medewerkers van het Instituut voor de Overheid: • MaesschalckJeroen.Theuseoftheethi-

cal climate questionnaire in the public sector: an empirical assessment.

• KudoHiroko&MaesschalckJeroen.Theethics law and ethics code in Japanese public administration: background, con-tents and impact.

• SchramFrankie.Integrityandlegitimacy.• VandenabeeleWouter&Hondeghem

Annie. Values and motivation in public administration: Public Service Motivation in an international comparative perspective.

• VandenabeeleWouter&HortonSylvia.The Evolution of the British Public Service Ethos: A Historical Institutional Approach in explaining Change.

44

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

• VandeWalleSteven.Decontaminatingsubjective corruption indicators. The ef-fect of predispositions towards govern-ment on perceptions of corruption.

• DecatAnnelies&ScheepersSarah.Afoucauldian approach to gender and ad-ministrative ethics.

Uit de evaluatie blijkt dat de deelnemers erg enthousiast waren over het hoge niveau van de discussies. De conferentie zal dan ook de eerste zijn in een reeks jaarlijkse ‘transatlanti-sche dialogen’ rond bestuurskundige the-ma’s. Van 1 tot 3 juni 2006 wordt ‘the se-cond transatlantic dialogue’ georganiseerd met als thema ‘A performing public sector’ (Leuven).

4.1.5. CONTACTFORUM: INSTITUTIONELE DYNAMIEK EN BELEIDSPERFORMANTIE ONDER BIPOLAIR EN CENTRIFUGAAL FEDERALISME

Dit forum vond plaats op 9 en 10 december 2005 te Brussel met de steun van de Koninklijke Vlaamse Academie der Wetenschappen en Kunsten. Het werd me-degefinancierd door de Wetenschappelijke Onderzoeksgemeenschap FWO Vlaanderen: ‘Methodology of comparative and longitudi-nal research into social change’. Het behan-delde de sociologische en institutionele de-terminanten van het Belgische federalise-ringsproces, alsook zijn gevolgen voor de kwaliteit van het openbaar bestuur. De fede-ralisering van België werd in een comparatief en politologisch kader geplaatst. Centraal stond de vraag of de federalisering van België heeft bijgedragen tot een succesvolle beheersing van etno-nationale conflictlijnen en dus de algemene stabiliteit van het Belgische politieke systeem heeft versterkt, dan wel of de centrifugale en bipolaire logi-ca van het federaliseringsproces de leefbaar-heid van dit systeem precies op middellange termijn ondermijnt. Hoewel de pacificatiebe-sluitvorming en het federaliseringsproces reeds werden geanalyseerd, hetzij in Engelstalige artikels, hetzij als hoofdstukken in boeken, ontbreekt nog een alomvattende analyse waarin de complexe interdependen-tie van de Belgische politieke instellingen en actoren en de gevolgen van het Belgische in-stitutionele model op de besluitvorming van-uit een comparatief standpunt worden ge-duid. Het contactforum beoogde deze be-langrijke wetenschappelijke leemte op te vul-len. Het zal leiden tot de parallelle publicatie van een boek en een Special Issue van West-European Politics.

Het forum werd als een semi-open work-shop beschouwd waarin een 25-tal politolo-gen-auteurs hun paper of draft artikel toe-lichtten en kritische commentaar kregen van de disputanten. Gelet op de reputatie van de deelnemers werd de workshop ook openge-steld voor een 20-tal onderzoekers in het domein. De paper van elk van de participan-

ten werden op constructieve wijze bekriti-seerd zodat eventuele bijkomende aanpas-singen kunnen worden doorgevoerd vooral-eer het geheel aan bijdragen voor ‘externe peer review’ kan worden verstuurd. Zowel buitenlandse experten (eminente specialisten in de vergelijkende politologie), als diverse auteurs werden hierbij betrokken. Het cen-trale thema liep als leidraad door de elf the-matische bijdragen die telkens door een duo van auteurs werden verzorgd. Hierbij werd een evenwicht nagestreefd tussen specialis-ten uit beide taalgemeenschappen. De elf thematische bijdragen behandelden achter-eenvolgens: (1) pacificatiebesluitvorming voor en na het

federaliseringsproces; (2) de institutionele ontwikkeling van het

Belgisch federalisme en zijn specificiteit vanuit een comparatieve hoek;

(3) het verband tussen het federaliserings-proces en de veranderingen in het kies-gedrag;

(4) de invloed van federalisering op de par-ticratie en de circulatie van partij-elites tussen het federale en regionale niveau;

(5) de politieke cultuur en de mate waarin federalisering heeft bijgedragen tot ver-schuivingen in het identificatieproces van de burgers met het federale of regi-onale niveau;

(6) het federaliseringsproces als drijfveer of hinderpaal tot administratieve hervor-mingen;

(7) de potentiële invloed van het federalise-ringsproces op beleidsfaling en de bijstu-ring hiervan;

(8) de gevolgen van het federaliseringspro-ces voor het niet gefederaliseerde be-leid, in bijzonder de sociale zekerheid;

(9) federalisering als oorzaak tot regionale beleidsdivergentie in het gedecentrali-seerd beleid (in het bijzonder onderwijs, energie en milieu);

(10) de gevolgen van Europeanisering en glo-balisering op de binnenlandse bevoegd-

45

heidsverdeling en het antwoord van de Belgische en federale overheden hierop;

(11) samenvattende beschouwingen vanuit een comparatief perspectief.

We

te

ns

ch

ap

pe

li

jk

e

sa

me

nw

er

ki

ng

4.1.6. ONDERZOEKSVERBLIJF AAN HET ‘INSTITUTE OF PUBLIC ADMINISTRATION’ (IERLAND)

Van 20 november 2004 tot 31 mei 2005 ver-bleef Koen Verhoest op de Onderzoekafdeling van het Institute of Public Administration (IPA), een onderdeel van de Nationale Universiteit van Ierland. Dit onder-zoeksverblijf was gesponsord door FWO. Hij werkte samen met twee onderzoekers, Peter Humphreys (directeur IPA) en Anne Marie McGauran (IPA). John A. Murray, professor Business Studies (Trinity College Dublin), voorzitter van de Raad van IPA en acade-misch lid van het ‘Committee of Public Management Research’ (CPMR), ondersteun-de de academische dimensie van het verblijf.

De doelstelling van het onderzoeksverblijf was het opstarten en uitvoeren van een in-ternationaal vergelijkende studie met betrek-king tot de autonomie, controle en coördi-natie van openbare agentschappen, hoofd-zakelijk gericht op de Ierse Republiek en Vlaanderen (België) door de combinatie van survey en casestudy methodologie. Het on-derzoek had tot breder doel het internatio-naal vergelijkend onderzoek rond verzelf-standigde agentschappen dat in het kader van het COBRA-netwerk wordt ondernomen te faciliteren, te versterken en te ondersteu-nen. Het COBRA-netwerk verzamelt op dit moment onderzoeksgroepen in meer dan 10 verschillende landen. De methodologie voor vergelijkende analyses en vergelijkende case-studies werd geoptimaliseerd. Survey-gege-vens over 93 Ierse agentschappen werden verzameld en dertig interviews werden uitge-voerd in het kader van vier casestudies. Aan de ene kant resulteerde het verblijf in een belangrijke toegevoegde waarde voor het Ierse team door het aanbrengen van een in-ternationale dimensie in hun onderzoeksrap-

porten. Aan de andere kant leverde het on-derzoeksverblijf heel wat beleidsgerichte in-formatie op voor de overheden in België. Verder bouwend op dit onderzoeksverblijf beschikt het Instituut voor de Overheid nu over een database met informatie over 320 verzelfstandigde agentschappen in Vlaanderen, Ierland en Noorwegen. Een eer-ste analyse en vergelijking van de structuur en autonomie van de agentschappen in die landen werd gepresenteerd voor een groep Vlaamse ambtenaren tijdens een namiddag-seminarie op 1 december 2005. Bovendien werden de eerste onderzoeksresultaten ook op internationale congressen gepresenteerd.

Ter voorbereiding van een internationaal boek over verzelfstandiging in die drie lan-den zal een Noorse onderzoekster aan het Instituut voor de Overheid verblijven gedu-rende zes maanden. Onderzoeksgroepen in andere landen zullen in 2006 soortgelijke surveys uitvoeren.

Er werd bijgedragen tot seminaries en lezin-gen voor Ierse ambtenaren en studenten rond het thema van verzelfstandiging:• eenlezingvoordeDoctoratein

Governance programme aan de Whitaker School for Government and Management in december 2004,

• eenlunchseminariemetdesamenwer-king van de topambtenaren van de Ierse agentschappen ASECA in maart 2005,

• tweelezingenovergrensoverschrijdendeopleidingssessies met ambtenaren van de Ierse Republiek en van Noord-Ierland (UK) op 13 januari 2005 en 21 april 2005.

Marleen Brans was mede verantwoorde-lijk voor de organisatie van deze confe-rentie.

46

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

4.1.7. ANDERE INTERNATIONALE GASTCOLLEGES, VOORDRACHTEN & BEZOEKEN

2 JANUARI 2005: Zweedse rekenhof (revisionen). stockholm, Zweden:Lezing door Geert Bouckaert over ‘Trust, performance and accountability’.

8 FEBRUARI 2005: centraal bureau van de statistiek (cbs),-voorburg & 16 februari: cbs-heerlen, nederland:Werkbezoek door Jarl Kampen.

10-12 FEBRUARI 2005: conference ‘teaching public administration in the real world: con-tent, delivery & audience’. american society for public administration & troy university, flori-da, usa:Presentatie paper door Pedro Facon en Marleen Brans: ‘The introduction of guided indepen-dent learning and case-driven education. Experiences at the Public Management Institute’.

10 FEBRUARI 2005: messick fellowship over ‘performance in the public sector: some critical assessments’. university of delaware, newark: Lezing door Geert Bouckaert op uitnodiging van de School of Urban Affairs and Public Policy.

15 FEBRUARI 2005: seminarie van het ministerie voor binnenlandse Zaken en koninkrijksrela-ties. den haag, nederland: Lezing door Wouter Vandenabeele over ‘Public service motivation’.

1 MAART 2005: eipa seminar intrastat data collection solutions: how new (and old) member states could benefit from the first 12 years of intrastat experience. maastricht, nederland:Deelname als expert door Jarl Kampen.

3 MAART 2005: staf van het department of politics and administration van de university of hong kong, pr china:Lezing door Geert Bouckaert op uitnodiging van het Department of Politics and Administration over ‘An international perspective on public management and democratic go-vernance’.

10 EN 11 MAART 2005: office of national statistics, londen:Werkbezoek door Jarl Kampen.

11 MAART 2005: seminar ‘rethinking equal opportunities policies’ georganiseerd door het europees athena-netwerk. radboud university nijmegen, nederland:Lezing door Annie Hondeghem over ‘Equal opportunities policies in Flanders, the Netherlands and the United Kingdom: a comparative research’.

15 MAART 2005: staf van de public administration, health care and not-for-profit division van het public administration and health care department. bocconi university milan, italië: Lezing door Geert Bouckaert over ‘Using performance information in a policy and manage-ment control cycle in the public sector’.

17-18 MAART 2005: 14eme colloque international de la revue politiques et management pu-blic: le management public a l’epreuve de la politique. bordeaux, frankrijk:Presentatie paper door Bram Verschuere: ‘Determinants of organizational autonomy: a politi-cal approach of structuring public organisations’.

22 MAART 2005: deutsches bundesamt für die statistik. wiesbaden, duitsland:Werkbezoek door Jarl Kampen.

1-2 APRIL 2005: scancor/sog. stanford university, usa:Presentatie paper door Koen Verhoest: ‘How coordination and control of public organisations by government interrelate: an analytical and empirical exploration’. Presentatie paper door Koen Verhoest: ‘Agencification and accountability regimes: ‘upwards’ and ‘downwards’ accountability in Flanders’.

2-5 APRIL 2005: 66th national conference american society for public administration, ‘ad-vancing public service performance. innovations in research’. milwaukee, usa:Geert Bouckaert, Miekatrien Sterck, Nick Thijs en Wouter van Dooren spraken op het Symposium Practice-Based Performance Management.

47

6-8 APRIL 2005: 9th international research symposium on public management (irspm ix). bocconi school of management, milan, italië: Deelname door Geert Bouckaert, Bart De Peuter, Falke Meyers, Christophe Pelgrims, Kris Snijkers, Steven Van de Walle en Bram Verschuere met volgende papers:

• BartDePeuter:‘MonitoringLocalGovernmentsintheContextofCentral-LocalRelations’,

• FalkeMeyers:‘Self-perceivedaccountabilityofagenciesinFlanders:theinfluenceofup-wards and downwards accountability arrangements’,

• BramVerschuere:‘ThepoliticalcontrolofFlemishhybridorganisations:towardsanexpla-nation of hybridity’,

• ChristophePelgrimsenSnijkersKris:‘eGovernmentandNPMreformsinFlanders.Matchor conflict?’,

• StevenVandeWalle:‘TheImpactofPublicServiceValuesonServicesofGeneralInterestReform Debates’.

9 MEI 2005: beZoek aan finse academici en topambtenaren op uitnodiging van finnish institute of public management (haus). helsinki, finland: Lezing door Geert Bouckaert: ‘Quality and productivity developments in EU countries: fin-dings and lessons’.

19-20 MEI 2005: politicologenetmaal, antwerpen: Marleen Brans was medevoorzitter van de werkgroep ‘politiek-ambtelijke verhoudingen in België en Nederland’. Diederik Vancoppenolle presenteerde de paper ‘Beleidsrollen in de Vlaamse overheid: een vergelijking tussen de rol van ambtenaren en de rol van kabinetsmedewerkers’. Jarl Kampen presenteerde de paper ‘Een aanwijzing dat burgers willen kiezen voor het beleid van hun voorkeur in plaats van voor hun favoriete politicus of partij’.

19-21 MEI 2005: 13th nispacee annual conference ‘democratic governance for the xxi cen-tury: challenges and responses in cee countries’. moscow state university, russia:Presentatie paper door Christophe Pelgrims: ‘Personal advisors of ministers: more than perso-nal loyal agents?’ Presentatie paper door Kris Snijkers: ‘eGovernment: ICT from a public management perspec-tive’.

26-27 MEI 2005: 10th biennial cigar conference ‘accounting reform in the public sector: mimicry, fad or necessity?’. poitiers, frankrijk:Presentatie paper door Miekatrien Sterck en Veerle Conings: ‘Linking budgeting and accoun-ting reforms. An international comparison’.

13 JUNI 2005: delegatie van de national school of administration, people’s republic china. leuven: Lezing door Steven Van de Walle over ‘The citizen perspective on the reform of public servi-ces’. Annie Hondeghem spreekt over ‘International trends in Human Resource Management in the public sector, issues related to ‘good governance’’.

16-17 JUNI 2005: 5th european conference on egovernment. universiteit antwerpen:Presentatie paper door Kris Snijkers: ‘Balanced eGovernment implementation’.

17-18 JUNI 2005: epsnet, european identity and political systems. parijs, frankrijk:Presentatie paper door Jarl Kampen: ‘A clue that citizens wish to vote in favour of their pre-ferred policy instead of their preferred politician or political party’.

27 JUNI 2005: ipsg european customer satisfaction expert meeting, georganiseerd door het britse cabinet office in het kader van het britse eu-voorZitterschap. londen, uk:Deelname door Steven Van de Walle.

30 JUNI - 2 JULI 2005: 21st egos-colloquium ‘unlocking organisations’. berlijn, duitsland:Presentatie paper door Eva Beuselinck: ‘Patterns of coordination in OECD-public organisati-ons: towards an understanding of underlying causes’.

11-15 JULI 2005: professional development workshops in evaluation and applied research me-thods. claremont graduate university, claremont, usa:Deelname door Bart De Peuter en Joris De Smedt. W

et

en

sc

ha

pp

el

ij

ke

s

am

en

we

rk

in

g

48

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

25 JULI - 5 AUGUSTUS 2005: essex summer school in social science data analysis and col-lection. university of essex, uk:Deelname door Eva Beuselinck aan de workshop ‘Qualitative interviewing and focus groups: a practical introduction’.

4 AUGUSTUS 2005: national institute for governance, university of canberra, old parlia-ment house. canberra, australië:Op uitnodiging lezing door Geert Bouckaert over ‘The public’s trust in the public sector’.

17 AUGUSTUS 2005: australian public service commission. canberra, australië:Op uitnodiging lezing door Geert Bouckaert over ‘Performance in the public sector: lessons for Australia’.

13 SEPTEMBER 2005: china-europe senior forum on government management. peking, china:Op uitnodiging van de Chinese National School of Public Administration en de European Institute of Public Administration (Maastricht, Nederland) gaf Geert Bouckaert een keynote-lezing over ‘Technical and cultural perspectives on good governance’.

18-20 SEPTEMBER 2005: phd-workshop ‘the governance of services of general interest bet-ween state, market and society’. graduiertenkolleg modern governance. potsdam, duitsland:Presentatie paper door Eva Beuselinck: ‘Analysis of coordination patterns in the OECD-public sector: the challenges of comparative research’. Presentatie paper door Falke Meyers: ‘Internal management techniques in public service or-ganisations: a neo-institutional approach’.

25-26 SEPTEMBER 2005: studiedag ‘successes, paradoxes and shortcomings. experiences with recent hrm-reforms in the public services’. european institute of public administration, maastricht, nederland: Steven Van de Walle spreekt over ‘Perceptions of administrative performance’.

29 SEPTEMBER - 1 OKTOBER 2005: 8th public management research conference. los ange-les, usa: Presentatie paper door Steven Van de Walle: ‘Measuring bureaucratic quality in governance indicators’.

5 OKTOBER 2005: queensland university of technology. brisbane, australië:Christophe Pelgrims en Kris Snijkers gaven een video-conferentie met als titel ‘International trends in public sector management, converging eGovernment and New Public Management: the need for new forms of accountability’.

6-7 OKTOBER 2005: externe onderZoeksvisitatiecommissie. nederland:Als lid van de externe onderzoeksvisitatiecommissie voor de Netherlands Institute of Government (NIG) Research School is Geert Bouckaert in Rotterdam en Utrecht.

16 TOT 20 OKTOBER 2005: studiebeZoek aan Zweden, stockholm:In het kader van het internationaal vergelijkend onderzoek naar de modernisering van de componenten van de financiële cyclus en de beleids- en beheerscyclus nemen Geert Bouckaert, Miekatrien Sterck en Veerle Conings interviews af bij sleutelfiguren in de Zweedse centrale overheid en deskundigen verbonden aan diverse onderzoeksinstituten. Geert Bouckaert gaf een lezing voor de Zweedse Vereniging voor Evaluatie (Svenska Utvärderingsföreningens)over‘Performancemeasurement-methodsandpitfallsandpossi-ble side effects on administrative behaviour’.

24-26 EN 30 OKTOBER 2005: professional development workshops in evaluation. american evaluation association & canadian evaluation society, toronto, canada:Presentatie paper door Bart De Peuter en Joris De Smedt: ‘The problem of policy evaluation in a European multi-level governance context: the case of active labor policy in Belgium’.

26-29 OKTOBER 2005: conferentie ‘integrated governance: linking up government, business and civil society’, georganiseerd door de monash governance research unit, monash universi-ty, australië. prato, italië:Steven Van de Walle is ‘keynote speaker’ over ‘Making sense of governance: citizens and the evaluation of governance’.

11 NOVEMBER 2005: nig-conferentie. radboud universiteit, nijmegen:Kris Snijkers neemt deel aan de workshop ‘Knowledge society’.

49

30 NOVEMBER 2005: ontvangst van russische ambtenaren, leuven:Toelichting door Geert Bouckaert, Annie Hondeghem en Bruno Broucker over het Instituut voor de Overheid en haar masterprogramma aan hooggeplaatste federale Russische ambte-naren in het kader van een study tour in Nederland en België.

NOVEMBER 2005 - MAART 2006: onderZoeksverblijf. syracuse university, new york, usa:Steven Van de Walle verblijft als ‘visiting research associate’ aan het Campbell Public Affairs Institute, Maxwell School of Citizenship and Public Affairs.

4.1.8. ACADEMISCHE BEZOEKENNaast diverse internationale bijdragen aan het COBRA-seminarie te Leuven, de conferentie ‘Ethics and integrity of governance: the first transatlantic dialogue’ en de leersabbat voor fe-derale ambtenaren bezochten volgende collega’s het Instituut voor de Overheid in 2005 voor korte of langere studieverblijven:

AUGUSTUS 2004 - APRIL 2005Prof. dr. John A. HALLIGAN (University of Canberra, Division of Management and Technology, Australië) verblijft als senior fellow van 9 augustus 2004 tot 30 april 2005 op het Instituut. Zijn onderzoeksdomein situeert zich op het gebied van prestatiemanagement in de openbare sector.

JUNI 2005Prof.dr.JamesL.PERRY(IndianaUniversity,Indianapolis,USA)isprofessorinPublicandEnvironmental Affairs. Hij was chairperson op de Ethics conferentie te Leuven van 2 tot 5 juni 2005 en werkt binnen het Instituut mee aan onderzoek met betrekking tot Public Service Motivation.

JULI - AUGUSTUS 2005Prof. dr. Gyorgy JENEI (Corvinus University of Budapest, Hongarije) was bij ons te gast van 11 juli tot 27 augustus. Zijn onderzoeksdomein betreft ‘The role of the state and the public ad-ministration of Central and Eastern Europe’.

AUGUSTUS -SEPTEMBER 2005Patrick von MARAVIC (Universiteit van Potsdam, Duitsland) werkte enkele weken op het Instituut voor de Overheid. Hij bracht een bezoek in verband met zijn onderzoek rond ‘Unintended consequences of NPM reforms’.

SEPTEMBER 2005 - AUGUSTUS 2006Prof. dr. Christopher POLLITT (Erasmus Universiteit van Rotterdam, Nederland) is Professor in Public Management. Hij verblijft als gastprofessor op het Instituut van 1 september 2005 tot 31 augustus 2006. Zijn onderzoeksdomein situeert zich op het gebied van ‘International comparison of the steering and performance measurement systems of agencies and an in-vestigation of the effects of rapid change in the public sector on organizational memories’.

OKTOBER 2005Willem NETTINGA (Nederlandse School Openbaar Bestuur, ambtenaar van de stadsregio Rotterdam) was gaststudent van het Instituut voor de Overheid. Zijn interessegebied situeert zich in EU-besluitvorming en in de impact van de EU-rechtspraak op centrale en decentrale overheden. Willem Nettina lichtte zijn bevindingen toe tijdens een lunchcauserie aan Vlaamse politicologen.

We

te

ns

ch

ap

pe

li

jk

e

sa

me

nw

er

ki

ng

50

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

4.2. NATIONALE NETWERKING

4.2.1. NATIONALE GASTCOLLEGES, VOORDRACHTEN & BEZOEKEN6 JANUARI 2005: intern seminarie van het vlaams fonds voor sociale integratie van personen met een handicap. gent:Joris De Smedt en Veerle Conings geven een uiteenzetting over prestatiemeetsystemen, contractmanagement en beheersovereenkomsten.

31 JANUARI 2005: sbov-workshop ‘wat kan vlaanderen opsteken uit internationale ervarin-gen?’ tweede editie. brussel:Miekatrien Sterck gaf een presentatie over ervaringen met resultaatgericht financieel management in Nederland. Geert Bouckaert gaf een lezing over ervaringen met resultaatgericht financieel management in Canada.

1 FEBRUARI 2005: opleiding management in lokale besturen (malobe). wivo, torhout:Bram Verschuere verzorgt een opleidingsdag ‘Organisatie in en rond lokale besturen’.

3 FEBRUARI 2005: seminarie genderstudies: de organisatie van het gelijkekansenbeleid in vlaanderen, nederland en groot-britannië, georganiseerd door vapl-werkgroep vrouw & uni-versiteit i.s.m. interfacultair college genderstudies (k.u.leuven). leuven:Voordracht door Pedro Facon: ‘Op zoek naar een bestuurs- en beleidskundig evaluatiemodel voor het gelijkekansenbeleid’.

17 FEBRUARI 2005: kwaliteitsforum van de vdab. antwerpen:Steven Van de Walle spreekt over ‘Tevredenheid met de VDAB’.

4 MAART 2005: werkgroep vrouw en universiteit, k.u.leuven. leuven: Annie Hondeghem houdt een lezing: ‘Het gelijkekansenbeleid van de Vlaamse overheid en van de K.U.Leuven: een vergelijking’.

8 MAART 2005: dinsdagcauserie van kind & geZin. brussel:Steven Van de Walle spreekt over ‘Tevredenheid met Kind en Gezin’.

22 MAART 2005: colloquium lokaal sociaal beleid. vlaams parlement, brussel:Frankie Schram is voorzitter. Bram Verschuere spreekt over het nieuwe decreet lokaal sociaal beleid.

15 APRIL 2005: seminarie voor het topmanagement van de vlaamse overheid ‘bouwen aan vertrouwen’. brugge:Deelname door Annie Hondeghem als expert.

24 MEI 2005: netwerk kwaliteit ‘kwaliteit en tevredenheid bij de burger en de gebruikers’. mvg, brussel: Steven Van de Walle spreekt over ‘Kwaliteit en tevredenheid bij de burger en de gebruikers’.

20 JUNI 2005: studienamiddag ‘de beleidsrol van ambtenaren en kabinetsmedewerkers in de vlaamse overheid nader bekeken’. brussel:In het kader van het SBOV organiseerde Diederik Vancoppenolle een studienamiddag om-trent de Vlaamse beleidsvorming. Meer specifiek werd ingegaan op de beleidsrol van ambte-naren en kabinetsmedewerkers, de kenmerken van de Vlaamse beleidsarena’s en de sterktes en zwaktes van de Vlaamse beleidscapaciteit.

30 JUNI 2005: waar haalt de overheid de mosterd? deel 1: de consultants. brussel: Geert Bouckaert en Nick Thijs organiseerden mee deze VVBB-conferentie.

23 SEPTEMBER 2005: studiedag van de vvsg ‘personeelsbeleid in een mammoetbesluit’. brussel:Wouter Vandenabeele is spreker over ‘Motivatie van personeel’.

17 & 18 OKTOBER 2005: derde conferentie over de kwaliteit van de overheidsdiensten in bel-gië. brussel: Steven Van de Walle spreekt in de infoshop over ‘Enquête klantentevredenheid: welke methode kiezen en hoe de resultaten presenteren’. Nick Thijs spreekt in de infoshop over het KwaliteitsNetwerk Lokale Besturen.

51

18 OKTOBER 2005: workshop ‘beter bestuur’ van de vlaamse klimaatconferentie. brussel:Diederik Vancoppenolle houdt een presentatie ‘Enkele reflecties op het einddocument van de werkgroep ‘Governance’.

21 OKTOBER 2005: algemene vergadering van het interfederaal korps van de inspectie van financiën. leuven:Annie Hondeghem maakt een globale analyse van de Copernicushervorming. Veerle Conings belicht de financiële aspecten van de hervorming.

24 OKTOBER 2005: waar haalt de overheid de mosterd? deel 2: wetenschappelijk onder-Zoek. brussel: Geert Bouckaert en Nick Thijs organiseerden mee deze VVBB-conferentie. Marleen Brans was dagvoorzitter

25 OKTOBER 2005: kwaliteitsforum stad gent. gent: Steven Van de Walle is spreker over ‘Tevredenheidsmetingen en gebruikersconsultaties bij overheidsdiensten’.

9 NOVEMBER 2005: seminaire ‘faut-il bruler la gestion des competences? exploration et re-gards croises sur les pratiques effectives’ georganiseerd door lentic-iweps. namen: Lezing door Annie Hondeghem: ‘Etude des pratiques de la gestion des compétences dans les administrations Flamandes’.

13 DECEMBER 2005: reeks ‘vensters op het management’. brussel:Lezing door Annie Hondeghem en Roger Depré voor de topmanagers van de federale over-heid ‘De Copernicushervorming in perspectief’.

21 DECEMBER 2005: tweedaagse werkgroep gemeentelijk mobiliteitsplan. gent: Ellen Wayenberg en Wouter van Dooren spreken over vermindering van planlast voor lokale besturen.

4.2.2. DEELNAME AAN JURY’S & EXAMENSAnnie Hondeghem neemt deel aan de jury voor de selectie van de opdrachthouder emanci-patiezaken van de Vlaamse overheid.Marleen Brans neemt als lid van de Brusselse Hoge Raad voor Ambtenarenzaken deel aan de jury voor de selectie van de directeur-generaal en adjunct-directeur-generaal bij de Brusselse Hoofdstedelijke Dienst voor Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp (DBDMH).

We

te

ns

ch

ap

pe

li

jk

e

sa

me

nw

er

ki

ng

52

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

PROF. DR. GEERT BOUCKAERT IS:

Algemeen coördinator van het Steunpunt Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen (SBOV)

Voorzitter European Group of Public Administration (EGPA)

Stichtend bestuurslid en voorzitter van de Accrediteringscommissie van de European Association of Public Administration Accreditation (EAPAA)

Voorzitter van de Vlaamse Vereniging voor Bestuur en Beleid (VVBB)

Lid van de wetenschappelijke raad van het ForschungsinstitutfürVerwaltungswissenschaften in Speyer, Duitsland

Lid van de wetenschappelijke raad van het Institut de la Gestion Publique et du Développement Economique van het Franse Ministère de l’Economie, Finance et de l’Industrie in Parijs, Frankrijk

Lid van het Comité Scientifique van La Revue Française d’Administration Publique (ENA), Straatsburg

Lid van het Executive Committee van het International Institute of Administrative Sciences (IIAS)

Lid van het Technical Committee van het COST (Social Sciences and Humanities) programma

Lid van de ‘Conseil Scientifique’ van Téléscope, Revue de L’Observatoire de l’Administration Publique de l’Ecole Nationale d’Administration Publique (ENAP), Université de Québec

Lid van de Editorial Board of Administrative Theory & Praxis (Public Administration Theory Network), USA

Lid van de Editorial Board of Journal of Comparative Policy Analysis (Kluwer Academic Publishers)

Lid van de Editorial Board of Journal of Public Affairs Education (USA)

Lid van de Editorial Board of Public Performance and Management Review (American Society of Public Administration), USA

Lid van de Editorial Board of Public Voices (PublicPerformancePress),NewYork

Lid van de Editorial Board van International Public Management Journal (IPMJ)

Stichtend hoofdredacteur van het Vlaams Tijdschrift voor Overheidsmanagement (die Keure/Vlaams Instituut voor Overheidsmanagement) samen met Prof. Jean Dujardin (VUB)

Bestuurslid van het Belgische Instituut voor Bestuurswetenschappen

Lid van de Onderzoeksraad van de K.U.Leuven

Lid van de onderzoeksvisitatie van de Netherland Institute of Government Research School

Lid van de Commissie Financiën en Begroting van de Vlaamse Raad voor Wetenschapsbeleid

Lid van de bestuurscommissie Leuvens Universiteitsfonds

Lid van de Raad van Bestuur van de Faculty Club

PROF. DR. MARLEEN BRANS IS:

Lid van de Association Belge de Science Politique

Redacteur bij het Nederlands tijdschrift Bestuurskunde

Lid van het redactieteam van het tijdschrift Burger, bestuur en beleid

Lid van het Steering Committee van het European Thematic Network for Public Administration

Co-voorzitter van de EGPA studygroup ‘Teaching and Public Administration’

Lid van de adviescommissie inzake de organi-satie van referenda

Lid van de ZAP evaluatiecommissie van de Faculteit Sociale Wetenschappen

Academisch Directeur van de Master in European Politics and Policies

Lid van de Brusselse Hoge Raad voor Ambtenarenzaken

EM. PROF. DR. ROGER DEPRÉ IS:

Lid van de Raad van Bestuur van het Belgisch Instituut voor Bestuurswetenschappen

Lid van de Vlaamse Vereniging voor Bestuur en Beleid

PROF. DR. ANNIE HONDEGHEM IS:

Co-voorzitter van de EGPA-studiegroep Personeelsbeleid

Lid van de Raad van Bestuur van De Post

Lid van de redactie van het Vlaams Tijdschrift voor Overheidsmanagement

Lid van de bibliotheekcommissie van de Faculteit Sociale Wetenschappen

5. foruM functies

53

Lid van de Vlaamse Vereniging voor Bestuur en Beleid (VVBB)

Lid van het redactieteam van de boekenreeks Burger, bestuur en beleid

Vertegenwoordiger permanente vorming van de Faculteit Sociale Wetenschappen en het Instituut voor de Overheid in de Raad Postacademische Vorming

Mainstreamingsverantwoordelijke in de Faculteit Sociale Wetenschappen

EM. PROF. DR. RUDOLF MAES IS:

Lid van de Hoge Raad voor het Binnenlands Bestuur

Voorzitter van de Nederlandse Onderwijs- evaluatiecommissie Bestuurskunde, in opdracht van de QANU (Quality Assurance Netherlands Universities)

DR. JEROEN MAESSCHALCK IS:

Co-voorzitter van de EGPA-studiegroep ‘Ethics and Integrity of Governance’

Lid van de ‘Public Documents’ editorial board van het tijdschrift Public Administration Review

Lid van de doctoraatscommissie van de Faculteit Rechtsgeleerdheid

Lid van de redactie van het tijdschrift en de boekenreeks Burger, bestuur en beleid

Research Fellow in Integriteit van Bestuur aan de Vrije Universiteit Amsterdam

JORIS PLESSERS IS:

Lid van het provinciaal begeleidingsteam voor organisatieontwikkeling van de lokale politie, Provincie Vlaams-Brabant

Lid van de werkgroep KWALIPOL van de Direc-tie van de Relaties met de Lokale Politie (CGL)

Lid van de kernredactie Handboek integrale veiligheid

DR. FRANKIE SCHRAM IS:

Hoofdredacteur van het tijdschrift Burger, be-stuur en beleid: tijdschrift voor bestuurskunde en bestuursrecht

Hoofdredacteur van de boekenreeks Burger, bestuur en beleid

Voorzitter van de werkgroep van specialisten m.b.t. de toegang tot officiële informatie (DH-S-AC) toegevoegd aan het directiecomité voor de Rechten van de Mens (CDDH) van de Raad van Europa F

or

um

f

un

ct

ie

s

Secretaris van de federale Commissie voor de toegang tot bestuursdocumenten

Bestuurslid van de Vlaamse Vereniging van leerkrachten geschiedenis en maatschappelijke vorming

KRIS SNIJKERS IS:

Lid van de stuurgroep van het ‘e-Gov Accelerator-project’ van de Kamer van Koophandel Halle-Vilvoorde, ondersteund en met medewerking van het European Social Fund

NICK THIJS IS:

Redactiesecretaris van het Vlaams Tijdschtift voor Overheidsmanagement (VTOM)

Secretaris van de Vlaamse Vereniging voor Bestuur en Beleid (VVBB)

DR. STEVEN VAN DE WALLE IS:

Co-voorzitter van de EGPA studiegroep ‘Productivity and Quality in the Public Sector’

Lid van de redactieraad van de boekenreeks ‘Lokale en Regionale Politiek’ van het Centrum voor Lokale Politiek (U.Gent)

Honorary Fellow van de Belgian-American Educational Foundation, 2005-2006

WOUTER VAN DOOREN IS:

Vertegenwoordiger van het AAP/BAP in de fa-culteitsraad

PROF. DR. KOEN VERHOEST IS:

Bestuurslid van Gemeenschappelijke Beheerscommissie van het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika en het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen

Lid van het redactieteam van de boekenreeks Burger, bestuur en beleid

Lid van het redactieteam van het tijdschrift Burger, bestuur en beleid

DR. ELLEN WAYENBERG IS:

Lid van de Vlaamse Adviescommissie voor Volksraadpleging (VAV)

Lid van de Raad van Beheer van het Politologisch Instituut

Lid van de redactie van het tijdschrift en de boekenreeks Burger, bestuur en beleid

Lid van de Werkgroep Gebiedsgerichte Samenwerking

54

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

Tabel 8 en 9 geven de evolutie van het aantal internationale en andere publicaties sinds 1998.

0

5232

4656

114 107114

165

20

40

60

80

100

120

140

160

180

Aan

tal p

ublic

atie

s

1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005

Nationalepublicaties

Internationalepublicaties

Totaal aantal publicaties

Jaar

Figuur 9: Evolutie publicaties Instituut voor de Overheid 1998-2005

6. PublicAties 2005

1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 totaal Boeken 0 0 2 0 2 1 1 2 8 Boeken als editor 1 3 1 1 2 0 0 1 9 Hoofdstukken in boeken 5 5 5 1 9 11 7 12 55 Artikels 5 1 4 4 9 8 15 20 66 Totaal 11 9 12 6 22 20 23 35 138 Doctoraat 0 0 1 1 2 0 3 2 9 Papers 10 4 3 6 27 22 19 43 134 Algemeen totaal 21 13 16 13 51 42 45 80 281

Tabel 8: Evolutie internationale publicaties Instituut voor de Overheid sinds 1998

1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 totaal Boeken 4 5 6 3 4 6 4 1 33 Boeken als editor 0 0 1 0 1 1 1 4 8 Hoofdstukken in boeken 0 0 10 9 12 14 17 27 89 Artikels 8 6 1 14 21 20 19 24 113 Totaal 12 11 18 26 38 41 41 56 243 Rapporten 19 8 12 17 25 24 28 29 162 Algemeen totaal 31 19 30 43 63 65 69 85 405

Tabel 9: Evolutie andere publicaties Instituut voor de Overheid sinds 1998

55

6.1. INTERNATIONALE PUBLICATIES VOLGENS SOORT

BOEKENFarnham David, Hondeghem Annie & Horton Sylvia (Eds.) (2005). Staff participation and pu-blic management reform: some international comparisons. Basingstoke: Palgrave. 339 p.

McAuran Anne-Marie, Verhoest Koen & Humphreys Peter C. (2005). The Corporate Governance of Agencies in Ireland: Non-commercial national agencies. Dublin: IPA. 257 p.

McGauran Anne-Marie, Verhoest Koen & Humphreys Peter C. (2005). The Corporate Governance of Agencies in Ireland: Analysis of casestudies of Irish public service bodies. Report CPMR 12/05. Dublin: IPA. 110 p.

HOOFDSTUKKEN IN BOEKENBrans Marleen, Pelgrims Christophe & Hoet Dieter (2005). Politico-administrative relations under coalition governments: the case of Belgium. In: Peters, G., Verheijen T. & Vass L. Coalitions of the Unwilling? Politicians and civil servants in coalition governments. Bratislava: Nispacee. pp. 207-236.

Brans Marleen & Vancoppenolle Diederik (2005). Policy-making reforms and civil service: an exploration of agendas and consequences. In: Martin Painter & Jon Pierre (Eds.). Challenges to State Policy Capacity: Global Trends and Comparative Perspectives. Basingstoke: Palgrave. Macmillan. pp. 164-184.

Depré Roger, Hondeghem Annie & Plessers Joris m.m.v. van den Broeck Edith (2005). Belgique / Belgium. In: Fabri M. Jean J-P, Langbroek, P. & Pauliat H. (Ed.). L’administration de la justice et l’évaluation de sa qualité. Paris: Montchrestien. Collection Grands colloques. pp. 135-158.

Hondeghem Annie (2005). Case 18: Comments: the workplace of Doom. In: Callaghan K., Olshfski D., Schwella E. (Eds.). Global public management. Cases and comments. Thousand Oaks: Sage. pp. 180-182.

Maesschalck Jeroen (2005). Ethics and administrative reform. In: Rabin Jack. Enyclopedia of Public Administration and Public Policy.NewYork:Dekker(internet-versie).

Maesschalck Jeroen (2005). How scandals affect the values and policies of decision makers. In: Garrard John & Newell Jim (Eds.). Scandals in Past and Contemporary Politics. Manchester University Press: Manchester. pp. 213-228.

Parys Myriam & Hondeghem Annie (2005). Belgium: Staff participation in the Copernic re-form. In: Farnham David, Hondeghem Annie & Horton Sylvia (Eds.). Staff participation and public management reform: some international comparisons. Basingstoke: Palgrave. pp. 100-113.

Sterck Miekatrien & Scheers Bram (2005). Deckt der Name die Sache? Zu einer Verfeinerung des Begriffes ‘ergebnisorientiertes Haushaltswesen’. In: Hill Herman & Engels Dieter (Eds.). Verwaltungsressourcen und Verwaltungsstrukturen. Baden-Baden: Nomos Verlaggesellschaft. pp. 11-34.

Struyven Ludo & Verhoest, Koen (2005). The problem of agency at organisational and at street level: the case of the Flemish Public Employment Service. In: Els Sol, & Mies Westerveld (Eds.). Contractualism in Employment Services. Amsterdam: Amsterdam University Press. pp. 325-357.

Vandenabeele Wouter (2005). New public service. In: Rabin Jack (Ed.). Encyclopedia of public administration and public policy.NewYork:Dekker(internet-versie).

Verhoest Koen (2005). The impact of contractualisation on control and accountability in go-vernment-agency relations: the case of Flanders (Belgium). In: Gavin Drewry, Carsten Greve & Thierry Tanquerel (Eds.). Contracts, Performance and Accountability. EGPA/IOS. pp. 135-156.

Verhoest Koen & Bouckaert Geert (2005). Machinery of government and policy capacity: the effects of specialisation and coordination. In: Martin Painter, & Jon Pierre (Eds.). Challenges to state policy capacity: global trends and comparative perspectives. Basingstoke: Palgrave Macmillan. pp. 92-111. P

ub

li

ca

ti

es

2

00

5

56

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

TIJDSCHRIFTARTIKELSBouckaert Geert (2005). Un nouvel examen de la mesure de la performance dans le secteur public. Télescope-L’obervatoire de l’Administration Publique. 12(3): 12-25.

Bouckaert Geert, Laegreid Per & Van de Walle Steven (2005). Trust, quality measurement models and value chain monitoring: symposium introduction. Public Performance and Management Review. 28(4): 460-464.

Bouckaert Geert, Van de Walle Steven & Kampen Jarl K. (2005). Potential for comparative public opinion research in public administration. International Review of Administrative Sciences. 71(2): 229-240 (Traduction: Bouckaert Geert, Vandewalle Steven & Kampen Jarl K. (2005). Les possibilités d’étude comparative de l’opinion publique à l’égard de l’Administration Publique. Revue Internationale de Science Administrative. 71(2): 237-250).

Brans Marleen & Hondeghem Annie (2005). Competency frameworks in the Belgian govern-ments: causes, construction and contents. Public Administration. 83(4): 823-837.

Florence Eric, Martiniello Marco i.sm. Brans Marleen & Van der Straeten Tinne (2005). Social science research and public policies: the case of immigration in Belgium. International Journal on Multicultural Societies. 7(1): 49-67.

Gelders Dave & Van de Walle Steven (2005). Marketing Government Reforms. Journal of Nonprofit and Public Sector Marketing. 14(1-2): 151-168.

Hondeghem Annie & Vandenabeele Wouter (2005). Valeurs et motivations dans le service public: perspective comparative. Revue Française d’Administration Publique. 115: 463-480.

Kampen Jarl K., Snijkers Kris & Bouckaert Geert (2005). Public priorities concerning the deve-lopment of eGovernment in Flanders. Social Science Computer Review. 23(1): 136-139.

Staes Patrick & Thijs Nick (2005). Quality Management on the European Agenda. Eipascoop. 1: 33-41.

Thijs Nick & Staes Patrick (2005). The Common Assessment Framework in European Public Administrations. a state of affairs after five years. Eipascoop. 3: 41-49.

Thijs Nick & Van de Walle Steven (2005). Administrative reform movements and commissions in Belgium 1848-2004. Public Policy and Management. 20(4): 38-54.

Thijs Nick & Van de Walle Steven (2005). De Ducpétiaux à Copernic: 150 années de réformes administratives en Belgique. Administration Publique: Revue du Droit Public et des Sciences Administratives. 1: 33-50.

VandenabeeleWouter,DepréRoger,HondeghemAnnie&ShufengYan(2005).Themotiva-tional patterns of civil servants. Viesoji politika ir administravimas. 13: 52-63.

Van de Walle Steven, Kampen Jarl K. & Bouckaert Geert (2005). Deep impact for high impact agencies? Assessing the role of bureaucratic encounters in evaluations of government. Public Performance and Management Review. 28(4): 532-549.

Van de Walle Steven, Thijs Nick & Bouckaert Geert (2005). A tale of two charters: political crisis, political realignment and administrative reform in Belgium. Public Management Review. 7(3): 368-390.

Van de Walle Steven (2005). Peut-on mesurer la qualité des administrations publiques grâce aux indicateurs de gouvernance? Revue Française d’Administration Publique. 115: 435-462.

van Dooren Wouter (2005). Standing together, while walking alone: a plea for integrating quality management and performance management in (public) organisations. PATimes. 28(5): 8.

van Dooren Wouter (2005). What makes organisations measure? Hypotheses on the causes and conditions for performance measurement. Financial Accountability & Management. 21(3): 363-383.

Verhoest Koen (2005). Effects of autonomy, performance contracting and competition on the performance of a public agency: a casestudy. Policy Studies Journal. 33(2): 40.

Verschuere Bram (2005). L’autonomie de gestion des organisations publiques: la comparaison de quatre pays. Télescope-L’obervatoire de l’Administration Publique. 12(3): 26-41..

57

DOCTORATENBenijts Tim (promotor: Marleen Brans) (2005). De keuze van beleidsinstrumenten. Een verge-lijkend onderzoek naar duurzaam sparen en beleggen in België en Nederland. 527 p.

Put Vital (2005). Normen in performance audits van rekenkamers. Een casestudie bij de Algemene Rekenkamer en het National Audit Office. 243 p.

PAPERS VOORGESTELD OP INTERNATIONALE CONGRESSENBeuselinck Eva (2005). Analysis of coordination patterns in the OECD-public sector: the chal-lenges of comparative research. PhD-workshop Graduiertenkolleg Modern Governance. Potsdam, Duitsland. 18-20 september 2005. 29 p.

Beuselinck Eva & Verhoest Koen (2005). Patterns of coordination in OECD-public organisati-ons: towards an understanding of underlying causes. 21st EGOS-Colloquium: Unlocking Organizations. Berlijn, Duitsland. 24 p.

Bogason Peter & Brans Marleen (2005). Making Public Administration teaching and theory relevant. EGPA annual conference. Study Group IX: Public Administration and Teaching. Bern, Zwitserland. 31 augustus - 2 september 2005. 25 p.

Decat Annelies & Scheepers Sarah (2005). A foucauldian approach to gender and administra-tive ethics. Ethics conference: Ethics and integrity of governance: the first transatlantic dialo-gue. Leuven. 2-5 juni 2005. 20 p.

De Peuter Bart (2005). Monitoring Local Governments in the Context of Central-Local Relations. Ninth International Research Symposium on Public Management. Bocconi School of Management, Milan. 6-8 april 2005. 23 p.

De Peuter Bart & De Smedt Joris (2005). The problem of policy evaluation in a European multi-level governance context: the case of active labor policy in Belgium. Professional deve-lopment workshops in evaluation, American Evaluation Association & Canadian Evaluation Society. Toronto, Canada. 24-26 en 30 oktober 2005. 36 p.

Facon Pedro & Brans Marleen (2005). The introduction of guided independent learning and case-driven education. Experiences at the Public Management Institute. Teaching Public Administration Conference, American Society for Public Administration (ASPA) & Troy University: Teaching Public Administration in the real world: content, delivery & audience. Florida, USA. 10-12 februari 2005. 21 p.

Humphreys Peter C., Mair Jeannette, McGauran Anne-Marie, Verhoest Koen & Weir Stephen (2005). Finding a way through Ireland’s regulatory maze. 3rd ECPR conference/workshop on ‘Regulation in an age of governance’. September 2005. 20 p.

Kampen Jarl K. (2005). Contra Direct Democracy, Pro Public Participation. Suggestions for a Third Way in Multilevel Democratic Systems. EGPA annual conference. Workshop II: the rela-tion between citizens and state reconsidered - direct democracy and citizen participation. Bern, Zwitserland. 31 augustus - 2 september 2005. 14 p.

Kampen Jarl K. (2005). A clue that citizens wish to vote in favour of their preferred policy instead of their preferred politician or political party. EpsNet 2005, European Identity and Political Systems, Workshop ‘Expert Rule vs. Popular Protest: the Elitist-Populist Divide in European Politics’. Paris, Sciences Po. 17-18 juni 2005. 10 p.

Kampen Jarl K. (2005). Een aanwijzing dat burgers liever stemmen voor het beleid van hun voorkeur dan voor hun favoriete politicus of partij. Politicologenetmaal. Antwerpen. 19-20 mei 2005. 12 p.

Kudo Hiroko & Maesschalck Jeroen (2005). Japan’s national public service ethics law: back-ground, contents and impact. Ethics conference: Ethics and integrity of governance: the first transatlantic dialogue. Leuven. 2-5 juni 2005. 29 p.

Maesschalck Jeroen (2005). The use of the ethical climate questionnaire in the public sector: an empirical assessment. Ethics conference: Ethics and integrity of governance: the first transatlantic dialogue. Leuven. 2-5 juni 2005. 29 p.

Maesschalck Jeroen & Vanoverbeke Dimitri (2005). Describing and explaining the administra-tive ethical climate of a country: the case of the Japanese bureaucracy. EGPA annual confe- P

ub

li

ca

ti

es

2

00

5

58

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

rence. Study Group VII: Ethics and Integrity of Governance. Bern, Zwitserland. 31 augustus - 2 september 2005. 32 p.

Meyers Falke & Verhoest Koen (2005). Internal management techniques in public service or-ganisations: a neo-institutional approach. PhD-workshop: the governance of services of ge-neral interest between state, market and society. Graduiertenkolleg Modern Governance. Potsdam, Duitsland. 18-20 september 2005. 33 p.

Pelgrims Christophe (2005). Personal advisors of ministers: more than personal loyal agents? 13th NISPAcee annual conference ‘Democratic Governance for the XXI Century: Challenges and Responses in CEE Countries’. Moscow State University, Russia. 19 p.

Pelgrims Christophe & Snijkers Kris (2005). eGovernment and NPM reforms in Flanders. Match or conflict? Ninth International Research Symposium on Public Management - IRSPM IX. Bocconi School of Management, Milan. 6-8 april 2005. 18 p.

Scheepers Sarah (2005). Implications of the ‘Modern State - Modern Administration’ Reforms for Public Service Motivation in the German Civil Service. EGPA annual conference. Study Group III: Personnel Policies. Bern, Zwitserland. 31 augustus - 2 september 2005. 12 p.

Schram Frankie (2005). Integrity and legitimacy. Ethics conference: Ethics and integrity of go-vernance: the first transatlantic dialogue. Leuven. 2-5 juni 2005. 10 p.

Schram Frankie (2005). Ethics management in the Belgian federal government: an evolution of ideas. EGPA annual conference. Study Group VII: Ethics and Integrity of Governance. Bern, Zwitserland. 31 augustus - 2 september 2005. 27 p.

Snijkers Kris (2005). Balanced eGovernment implementation. 5th European Conference on eGovernment. 16-17 juni 2005. Universiteit Antwerpen. 8 p.

Snijkers Kris (2005). eGovernment, intergovernmental relations and the citizen. EGPA annual conference. Study Group I: Information and Communication Technologies in Public Administration. Bern, Zwitserland. 31 augustus - 2 september 2005. 21 p.

Snijkers Kris (2005). eGovernment: ICT from a public management perspective. 13th NISPAcee annual conference ‘Democratic Governance for the XXI Century: Challenges and Responses in CEE Countries’. 19-21 mei 2005. Moscow State University, Russia. 15 p.

Sterck Miekatrien, Scheers Bram, Conings Veerle & Bouckaert Geert (2005). Linking budge-ting and accounting reforms. An international comparison. 10th biennial CIGAR Conference ‘Accounting reform in the public sector: mimicry, fad or necessity?’. Poitiers, Frankrijk. 26-27 mei 2005. 22 p.

Van de Walle Steven (2005). Making sense of governance: citizens and the evaluation of go-vernance. Conference on ‘Integrated governance: linking up government, business and civil society’. Italië, Prato. 26-29 oktober 2005. Organised by the Monash Governance Research Unit. 14 p.

Van de Walle Steven (2005). The Impact of Public Service Values on Services of General Interest Reform Debates. Ninth International Research Symposium on Public Management. Bocconi School of Management, Milan. 6-8 april 2005. 25 p.

Van de Walle Steven (2005). Decontaminating subjective corruption indicators. The effect of predispositions towards government on perceptions of corruption. Ethics conference: Ethics and integrity of governance: the first transatlantic dialogue. Leuven. 2-5 juni 2005. 19 p.

Van de Walle Steven (2005). Measuring Bureaucratic Quality in Governance Indicators. EGPA annual conference. Study Group II: Productivity and Quality in the Public Sector. Bern, Zwitserland. 31 augustus - 2 september 2005. 35 p.

Van de Walle Steven (2005). Measuring Bureaucratic Quality in Governance Indicators. 8th Public Management Research Conference. Los Angeles. 29 september - 1 oktober 2005. 35 p.

van Dooren Wouter & Aristigueta Maria (2005). The Reinvention of Social Indicators in Europe and the USA. EGPA annual conference. Study Group II: Productivity and Quality in the Public Sector. Bern, Zwitserland. 31 augustus - 2 september 2005. 30 p.

Vancoppenolle Diederik (2005). Beleidsrollen in de Vlaamse Overheid: een vergelijking tussen de rol van ambtenaren en de rol van kabinetsmedewerkers. Politicologenetmaal. Workshop

59

politiek-ambtelijke verhoudingen in België en Nederland. Antwerpen. 19-20 mei 2005. 14 p.

Vandenabeele Wouter (2005). Government’s calling: Public Service Motivation as a decisive factor for government employment in a NPM era. EGPA annual conference. Study Group III: Personnel Policies. Bern, Zwitserland. 31 augustus - 2 september 2005.19 p.

Vandenabeele Wouter & Hondeghem Annie (2005). Values and motivation in public admini-stration: Public Service Motivation in an international comparative perspective. Ethics confe-rence: Ethics and integrity of governance: the first transatlantic dialogue. Leuven. 2-5 juni 2005. 19 p.

Vandenabeele Wouter & Horton Sylvia (2005). The Evolution of the British Public Service Ethos: A Historical Institutional Approach in explaining Change. Ethics conference: Ethics and integrity of governance: the first transatlantic dialogue. Leuven. 2-5 juni 2005. 28 p.

Verhoest Koen, Peters Guy, Beuselinck Eva, Meyers Falke & Bouckaert Geert (2005). How coordination and control of public organisations by government interrelate: an analytical and empirical exploration. SCANCOR/SOG. Stanford University. 1-2 april 2005. 36 p.

Verhoest Koen & Verschuere Bram (2005). The use of composed indexes in the COBRA-re-search: potential dangers and options. 4th COBRA seminarie. Leuven. 1 december 2005. 17 p.

Verhoest Koen, Verschuere Bram, Meyers Falke, Peters Guy & Bouckaert Geert (2005). Self-perceived accountability of agencies in Flanders: the influence of upwards and downwards accountability arrangements. For the panel: ‘Emerging forms of accountability in the new ge-neration of public service organisations’. The Ninth International Research Symposium on Public Management (IRSPM IX). Bocconi School of Management, Milan. 6-8 april 2005. 26 p.

Verhoest Koen, McGauran Anne-Marie, Humphreys Peter C. (2005). Agencies in Ireland and Belgium (Flanders): similar or dissimilar patterns of autonomy. IRSPM 9 conference. Milan. 6-8 april 2005. 27 p.

Verhoest Koen, Verschuere Bram, Meyers Falke, Peters Guy & Bouckaert Geert (2005). Agencification and accountability regimes: ‘Upwards’ and ‘downwards’ accountability in Flanders. SOG-Scancor conference. Stanford. 1-2 april 2005. 26 p.

Verschuere Bram (2005). Determinants of organizational autonomy: a political approach of structuring public organisations. 14ème colloque international de la Revue Politiques et Management Public: Le Management Public à l’Epreuve de la Politique. Bordeaux. 17-18 maart 2005. 39 p.

Verschuere Bram (2005). The political control of Flemish hybrid organisations: towards an ex-planation of hybridity. IRSPM IX. Bocconi School of Management, Milan. 6-8 april 2005. 34 p.

Wayenberg Ellen (2005). Local government in Flanders: any reason to take part in the cele-bration of Belgian federalism? ECPR section: local governance - developments and democra-tic challenges. Budapest, Hungary. 8-10 september 2005. 12 p.

Wayenberg Ellen (2005). Decentralization in an era of multi-level governance: local govern-ment reforms in Flanders. EGPA annual conference. Research Group Workshop I: Decentralisation as a concept in public sector reforms: features, impact and implications. Bern, Zwitserland. 31 augustus - 2 september 2005. 12 p.

Pu

bl

ic

at

ie

s

20

05

60

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

6.2. ANDERE PUBLICATIES VOLGENS SOORT

BOEKEN Bouckaert Geert, Bursens Peter, De Rynck Filip, Hondeghem Annie & Janvier Ria (Red.) (2005). Jaarboek SBOV 2004: Vlaanderen en/in Europa: omgaan met de Unie en vergelijkend leren. Brugge: die Keure. 260 p.

Depré Roger, Plessers Joris & Hondeghem Annie (Red.) (2005). Managementhervormingen in justitie. Van internationale ontwikkelingen tot dagelijkse praktijk. Overheidsmanagement nr. 19. Brugge: die Keure. 425 p.

Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.) (2005). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. 447 p.

Plessers Joris, Depré Roger & Bouckaert Geert (2005). Integrale kwaliteitszorg in het Openbaar Ministerie. Gent: Academia Press. 185 p.

Schram Frankie (Red.) (2005). Klachtenmanagement: Handboek voor openbare besturen. Brussel: Politeia. Losbladig.

HOOFDSTUKKEN IN BOEKEN Conings Veerle & Sterck Miekatrien (2005). De financiële hervorming als hefboom voor een resultaatgericht management. In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 225-258.

De Peuter Bart (2005). Centrale monitoring van lokale besturen: Europese praktijkvoorbeel-den in vergelijkend perspectief. In: Bouckaert Geert, Bursens Peter, De Rynck Filip, Hondeghem Annie & Janvier Ria (Red). Jaarboek SBOV 2004: Vlaanderen en/in Europa: om-gaan met de Unie en vergelijkend leren. pp. 163-180.

Decat Annelies & Scheepers Sarah (2005). Genderanalyse van de Copernicushervorming. In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 293-323.

Depré Roger & Parys Myriam (2005). De virtuele matrix als nieuw organisatieconcept. In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 125-152.

Depré Roger & Plessers Joris (2005). Een trend naar verzelfstandiging van de gerechten: wat kan België leren van zijn buurlanden. In: Depré Roger, Plessers Joris & Hondeghem Annie (Red.). Managementhervormingen in justitie. Van internationale ontwikkelingen tot dagelijk-se praktijk. Overheidsmanagement nr. 19. Brugge: die Keure. pp. 45-66.

Depré Roger & Plessers Joris (2005). De modernisering van de aansturing van het gerechtelij-ke systeem in internationaal perspectief. In: Depré Roger, Plessers Joris & Hondeghem Annie (Red.). Managementhervormingen in justitie. Van internationale ontwikkelingen tot dagelijk-se praktijk. Overheidsmanagement nr. 19. Brugge: die Keure. pp. 19-44.

Depré Roger & Plessers Joris (2005). Justitie van Europa in cijfers. De Belgische justitie geme-ten en gewogen op Europese schaal. In: Depré Roger, Plessers Joris & Hondeghem Annie (Red.). Managementhervormingen in justitie. Van internationale ontwikkelingen tot dagelijk-se praktijk. Overheidsmanagement nr. 19. Brugge: die Keure. pp. 9-18.

Depré Roger, Plessers Joris & Hondeghem Annie (2005). Algemene inleiding. In: Depré Roger, Plessers Joris & Hondeghem Annie (Red.). Managementhervormingen in justitie. Van interna-tionale ontwikkelingen tot dagelijkse praktijk. Overheidsmanagement nr. 19. Brugge: die Keure. pp. 1-8.

Facon Pedro & Hondeghem Annie (2005). Sturingsstrategie en instrumenten van het gelijke-kansenbeleid. Ervaringen in Vlaanderen, Nederland en Groot-Brittannië. In: Bouckaert Geert, Bursens Peter, De Rynck Filip, Hondeghem Annie & Janvier Ria (Red). Jaarboek SBOV 2004: Vlaanderen en/in Europa: omgaan met de Unie en vergelijkend leren. pp. 97-125.

Hondeghem Annie & Depré Roger (2005). Inleiding. In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. XXI - XXVIII.

Hondeghem Annie, Depré Roger, Parys Myriam & Pelgrims Christophe (2005). De

61

Copernicushervorming: een geslaagd veranderingsproject? In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de fede-rale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 397-442.

Parys Myriam, Hondeghem Annie & Decat Annelies (2005). Directe en indirecte participatie in de Copernicushervorming. In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 325-348.

Pelgrims Christophe (2005). Sisyfusarbeid bij de afschaffing van de kabinetten. In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 153-178.

Pelgrims Christophe (2005). Op zoek naar topmanagers voor de federale administratie. In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 179-223.

Scheepers Sarah & Parys Myriam (2005). De moeizame weg van personeelsadministratie naar HRM en competentiemanagement. In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 261-292.

Snijkers Kris (2005). Copernicus en ICT: het eGovernmentbeleid van de federale overheid. In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 373-393.

Thijs Nick (2005). Klachten en Kwaliteitsmanagement. In: Schram Frankie (Red). Klachten-management: Handboek voor openbare besturen. Brussel: Politeia. Aflevering 1. 35 p.

Thijs Nick (2005). Klachten en NPM: een ander spel, andere spelers, andere spelregels. In: Schram Frankie (Red). Klachtenmanagement: Handboek voor openbare besturen. Brussel: Politeia. Aflevering 1. 22 p.

Thijs Nick (2005). Geschiedenis van de administratieve hervormingen in België. In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 3-32.

Thijs Nick (2005). Het verhaal van de Copernicushervorming. Chronologie van de politieke en bestuurlijke feiten. In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 67-121.

Thijs Nick (2005). De Copernicushervorming in een internationale context. In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 35-65.

Thijs Nick (2005). Een andere manier van werken door Business Process Re-engineering (BPR). In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 351-372.

van Dooren Wouter (2005). Prestatiemeting. Een toepassing voor politiekorpsen. In: Ponsaers Paul, Enhus Els, Easton Marleen, Bruggeman Willy & Collier Alain (Red.). 10 miljoen klanten moet je verdienen. Brussel: Politeia. pp. 29-45.

van Dooren Wouter, Sterck Miekatrien & Van de Walle Steven (2005). Ver(on)gelijkt? De mo-gelijkheden en moeilijkheden van internationale indicatoren. In: Bouckaert Geert, Bursens Peter, De Rynck Filip, Hondeghem Annie & Janvier Ria (Red). Jaarboek SBOV 2004: Vlaanderen en/in Europa: omgaan met de Unie en vergelijkend leren. pp. 11-28.

Vandenabeele Wouter, Depré Roger & Hondeghem Annie (2005). Waarden en motivatie in de overheid: public service motivation in comparatief perspectief. In: Bouckaert Geert, Bursens Peter, De Rynck Filip, Hondeghem Annie & Janvier Ria (Red). Jaarboek SBOV 2004: Vlaanderen en/in Europa: omgaan met de Unie en vergelijkend leren. pp. 73-94.

Verschuere Bram & Sannen Leen (2005). Kansarmoedebeleid op lokaal niveau: toetssteen voor een geslaagd lokaal sociaal beleid? In: Vranken Jan, De Boyser Katrien & Dierckx Danielle (Red.). Jaarboek armoede en sociale uitsluiting. Leuven: ACCO. pp. 251-264.

Wayenberg Ellen (2005). Political localism in Flanders. In: Reynaert, H., Steyvers, K., Delwit, P. & Pilet J.-B. (Red.). Revolution or renovation: Reforming local politics in Europe. Brugge: Vanden Broele. pp. 499-521. P

ub

li

ca

ti

es

2

00

5

62

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

TIJDSCHRIFTARTIKELSBrans Marleen, Jacobs Dirk, Van der Straeten Tinne & Swyngedouw Marc (2005). Wetenschappelijk onderzoek en beleid in Vlaanderen: twee gevalstudies. AGORA. Special issue: Politics and Research.1: 24-27.

Decat Annelies & Scheepers Sarah (2005). Studie naar de gelijkheid van mannen en vrouwen bij de federale ambtenaren. Overwerk. 15(1): 126-129.

De Peuter Bart (2005). Naar een betere centrale ondersteuning van lokale integrale beleids-voering: enkele beleidsaanbevelingen. Vlaams Tijdschrift voor Overheidsmanagement (VTOM). 10(2): 9-15.

De Peuter Bart & Wayenberg Ellen (2005). Strategische planning. OCMW visies. 20(1): 5-14.

Facon Pedro (2005). De sturing van het gelijkekansenbeleid voor mannen en vrouwen. Naar een open coördinatiemethode in Vlaanderen. Vlaams Tijdschrift voor Overheidsmanagement (VTOM). 10(1): 14-23.

Kampen Jarl K. (2005). Kwaliteitsbeheersing van Vlaamse officiële statistieken. Richtpunten voor de Vlaamse overheid. Vlaams Tijdschrift voor Overheidsmanagement (VTOM). 10(3): 50-55.

Kampen Jarl K. (2005). Over de rol van bestuursverantwoordelijkheid bij de uitslagen van de verkiezingen in Vlaanderen: De liefde voor een partij is niet blind. Burger, bestuur en beleid: tijdschrift voor bestuurskunde en bestuursrecht. 2(3): 215-223.

Kampen Jarl K., Van de Walle Steven, Maddens Bart & Bouckaert Geert (2005). Bronnen van ontevredenheid en wantrouwen in Vlaanderen: een open vraag? Burger, bestuur en beleid: tijdschrift voor bestuurskunde en bestuursrecht. 2(1): 22-26.

Schram Frankie (2005). Integriteitsbeleid en klokkenluiders in het Vlaamse Gewest. Burger, bestuur en beleid: tijdschrift voor bestuurskunde en bestuursrecht. 2(2): 146-162.

Schram Frankie (2005). Openbaarheid van bestuur. Praktijkgids Management Lokale Besturen. Juni 2005: 1-48.

Schram Frankie (2005). De burger in het Gemeentedecreet: een verkenning. Burger, bestuur en beleid: tijdschrift voor bestuurskunde en bestuursrecht. 2(4): 324-335.

Thijs Nick (2005). KwaliteitsNetwerk Lokale Besturen. BinnenBand. 10(42): 20-21.

Thijs Nick (2005). Een kwaliteitsdynamiek van de Europese Unie tot in de Lokale Besturen. BinnenBand. 10(42): 18-20.

Thijs Nick & Staes Patrick (2005). Kwaliteitsmanagement binnen de Europese Unie anno 2005. Burger, bestuur en beleid: tijdschrift voor bestuurskunde en bestuursrecht. 2(4): 304-315.

Van de Walle Steven (2005). Percepties over het gerecht: de praktische (on)bruikbaarheid van hitparades. Orde van de dag: criminaliteit en samenleving. 29: 45-48.

Van de Walle Steven (2005). Tevredenheid met overheidsdienstverlening: individuele evaluatie of sociale opinie? Burger, bestuur en beleid: tijdschrift voor bestuurskunde en bestuursrecht. 2(2): 130-145.

Van de Walle Steven (2005). Tevredenheid met lokale dienstverlening. Praktijkgids Management Lokale Besturen. 255: 99-124.

Vandenabeele Wouter (2005). Public Service Motivation binnen de Nederlandse overheid. CDV zomer: 259-270.

Vanmullem Kathleen & Hondeghem Annie (2005). Naar een leeftijdsbewust personeelsbeleid bij het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Vlaams Tijdschrift voor Overheidsmanagement (VTOM). 10(3): 15-21.

Vanmullem Kathleen & Hondeghem Annie (2005). Kaders voor een leeftijdsbewust perso-neelsbeleid. Opleiding en Ontwikkeling. Tijdschrift voor Human Resource Development. 18(9): 21-24.

63

Vanmullem Kathleen & Hondeghem Annie (2005). Een leeftijdsbewust personeelsbeleid bin-nen de Vlaamse overheid. Over.Werk, Tijdschrift van het Steunpunt WAV. 15(4): 157-161.

Verschuere Bram (2005). Het decreet lokaal sociaal beleid: situering en analyse. Burger, be-stuur en beleid: tijdschrift voor bestuurskunde en bestuursrecht. 2(1): 3-21.

Wayenberg Ellen (2005). Integrale beleidsvoering in lokale besturen: een terreinverkenning. Vlaams Tijdschrift voor Overheidsmanagement (VTOM). 10(2): 3-8.

Wayenberg Ellen & De Peuter Bart (2005). Mogelijkheden en beperkingen tot integrale be-leidsvoering op lokaal vlak: de Vlaamse case. Vlaams Tijdschrift voor Overheidsmanagement (VTOM). 10 (2): 28-30.

INTERNE RAPPORTENBinamé Jean-Pierre, Decat Annelies, De Muelenaere Anne, Gijsegom Eva, Hondeghem Annie, Martens Albert, Scheepers Sarah & Vertommen Sara (2005). Diversiteit in het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Diversité dans le ministère de la Région de Bruxelles-Capitale. 184 p.

Broucker Bruno, Hondeghem Annie, Thijs Nick (Red.) m.m.v. Heylen Anneke (2005). Leren uit andermans ervaringen. Federale ambtenaren op onderzoek! Verslagboek n.a.v. stages in het kader van het ‘public management programme’ (leersabbat voor federale ambtenaren) 2004. 269 p.

Conings Veerle, Sterck Miekatrien, van Dooren Wouter & Bouckaert Geert (2005). Beleidsnota’s versus Beter Bestuurlijk Beleid. Een toetsing van de beleidsnota’s aan het Comptabiliteitsdecreet en het Kaderdecreet Bestuurlijk Beleid. Leuven: SBOV. 102 p.

De Peuter Bart & Bouckaert Geert (2005). De optimalisering van de gemeentebegroting als ex ante evaluatie-instrument: naar een functionele herindeling en de integratie van financiële en niet-financiële gegevens. Leuven: SBOV. 111 p.

De Smedt Joris, Conings Veerle, Verhoest Koen & Bouckaert Geert (2005). Beter Bestuurlijk Beleid. De integratie van de beleids-, contract- en financiële cyclus. Het agentschapsperspec-tief: de managementsrapportage in de beheersovereenkomst in het kader van de koppeling van de cycli. Leuven: SBOV. 124 p.

Kampen Jarl K. & Bouckaert Geert (2005). Kwaliteitsmanagement van officiële statistieken in de praktijk. Leuven: SBOV. 83 p.

Kampen Jarl K. & Broucker Bruno (2005). Een tevredenheidsbarometer voor het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Verslag van de verwachtingen van de gebruikers en profilering van het cliënteel van het MBHG. 29 p.

Maesschalck Jeroen (2005). Een ambtelijk integriteitsbeleid in de Vlaamse overheid. Leuven: SBOV. 150 p.

Meyers Falke, Verschuere Bram & Verhoest Koen (2005). Privaatrechtelijke en hybride organi-saties in Vlaanderen: een beschrijvende analyse. Leuven: SBOV. 130 p.

Parys Myriam, Pelgrims Christophe & Hondeghem Annie m.m.v. Depré Roger & Maesschalck Jeroen (2005). Veranderingsmanagement in de federale overheid: casestudie van de Copernicushervorming. Leuven: SBOV. 78 p.

Plessers Joris, Depré Roger & Bouckaert Geert (2005). De integrale kwaliteitszorg binnen alle geledingen van het Openbaar Ministerie in België. Deel 3. 41 p.

Snijkers Kris (2005). eGovernment in een interbestuurlijke context. Casestudie: OCMW’s en de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid. Leuven: SBOV. 83 p.

Sterck Miekatrien, Scheers Bram & Bouckaert Geert (2005). The modernisation of the public control pyramid: international trends. Leuven: SBOV. 164 p.

Van Roosbroek Steven, Van de Walle Steven, Kampen Jarl K., Bouckaert Geert (2005). Een vergelijking van gevestigde tevredenheids- en vertrouwensmonitoren in binnen- en buiten-land. Leuven: SBOV. 89 p.

Pu

bl

ic

at

ie

s

20

05

64

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

Van Roosbroek Steven, Van de Walle Steven, Kampen Jarl K., Bouckaert Geert (2005). Invulling Vlaamse Vertrouwensbarometer. Leuven: SBOV. 79 p.

Vancoppenolle Diederik & Brans Marleen (2005). Een blik op de Vlaamse beleidsarena’s. Leuven: SBOV. 72 p.

Vancoppenolle Diederik & Brans Marleen (2005). De beleidsrollen van ambtenaren en kabi-netsmedewerkers in de Vlaamse Overheid nader bekeken. Leuven: SBOV. 147 p.

Vancoppenolle Diederik & Brans Marleen (2005). De beleidsvormingscapaciteit van de Vlaamse overheid: een (zelf-)evaluatie. Leuven: SBOV. 80 p.

Vancoppenolle Diederik & Brans Marleen (2005). Theoretische situering & schets van het on-derzoeksdesign. Leuven: SBOV. 68 p.

Vandenabeele Wouter, Scheepers Sarah & Hondeghem Annie m.m.v. Depré Roger (2005). Public service motivation in Vlaanderen. De gevalstudies ‘Kind en Gezin’ en ‘administratie Welzijn’ internationaal vergeleken. Leuven: SBOV. 120 p.

Vanmullem Kathleen & Hondeghem Annie (2005). Een leeftijdsbewust personeelsbeleid bij de Vlaamse overheid: stand van zaken binnen het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Leuven: SBOV. 62 p.

Verhoest Koen & Legrain Amaury i.s.m. Putseys Line (2005). Handleiding beheersovereen-komsten. Managementsamenvatting. Suggesties voor het werken met beheersovereenkom-sten. Leuven: SBOV. 48 p.

Verhoest Koen & Legrain Amaury i.s.m. Putseys Line (2005). Handleiding beheersovereen-komsten. Deel 1: Procedures en actoren. Leuven: SBOV. 50 p.

Verhoest Koen & Legrain Amaury i.s.m. Putseys Line (2005). Handleiding beheersovereen-komsten. Deel 2: Methoden en technieken voor contractmanagement. Leuven: SBOV. 155 p.

Verhoest Koen & Legrain Amaury i.s.m. Putseys Line (2005). Handleiding beheersovereen-komsten. Deel 3: Randvoorwaarden voor een effectief contractmanagement. Leuven: SBOV. 45 p.

Verhoest Koen & Legrain Amaury i.s.m. Putseys Line (2005). Handleiding beheersovereen-komsten. Deel 4: Sjablonen voor documenten. Leuven: SBOV. 40 p.

Verhoest Koen, Bouckaert Geert (2005). Beter Bestuurlijk Beleid. De integratie van de be-leids-, contract- en financiële cyclus. Het macroperspectief: de koppeling van de cycli als de noodzakelijke volgende stap. Leuven: SBOV. 35 p.

Verschuere Bram, Verhoest Koen & Meyers Falke (2005). Autonomie en sturing & controle van (verzelfstandigde) overheidsorganisaties: compilatie onderzoeksresultaten 2005. Leuven: SBOV. 34 p.

Wayenberg Ellen (2005). Cultuurconvenant. 242 p.

65

6.3. PUBLICATIES PER BELEIDSDOMEIN

BELEIDBenijts Tim (promotor: Marleen Brans) (2005). De keuze van beleidsinstrumenten. Een verge-lijkend onderzoek naar duurzaam sparen en beleggen in België en Nederland. K.U.Leuven. Faculteit sociale wetenschappen. Departement Politieke Wetenschappen. 527 p.

Bogason Peter & Brans Marleen (2005). Making Public Administration teaching and theory relevant. EGPA annual conference. Study Group IX: Public Administration and Teaching. Bern, Zwitserland. 31 augustus - 2 september 2005. 25 p.

Brans Marleen & Vancoppenolle Diederik (2005). Policy-making reforms and civil service: an exploration of agendas and consequences. In: Martin Painter & Jon Pierre (Eds.). Challenges to State Policy Capacity: Global Trends and Comparative Perspectives. Basingstoke: Palgrave. Macmillan, Chapter 9. pp. 164-184.

Brans Marleen, Jacobs Dirk, Van der Straeten Tinne & Swyngedouw Marc (2005). Wetenschappelijk onderzoek en beleid in Vlaanderen: twee gevalstudies. AGORA. Special issue: Politics and Research. 1. pp?

De Peuter Bart & Wayenberg Ellen (2005). Strategische planning. OCMW visies. 20(1): 5-14.

De Peuter Bart (2005). Centrale monitoring van lokale besturen: Europese praktijkvoorbeel-den in vergelijkend perspectief. In: Bouckaert Geert, Bursens Peter, De Rynck Filip, Hondeghem Annie & Janvier Ria (Red). Jaarboek SBOV 2004: Vlaanderen en/in Europa: om-gaan met de Unie en vergelijkend leren. pp. 163-180

De Peuter Bart (2005). Naar een betere centrale ondersteuning van lokale integrale beleids-voering: enkele beleidsaanbevelingen. Vlaams Tijdschrift voor Overheidsmanagement (VTOM). 10(2): 9-15.

Facon Pedro & Brans Marleen (2005). The introduction of guided independent learning and case-driven education. Experiences at the Public Management Institute. Teaching Public Administration Conference, American Society for Public Administration (ASPA) & Troy University: Teaching Public Administration in the real world: content, delivery & audience. Florida, USA. 10-12 februari 2005. 21 p.

Florence Eric, Martiniello Marco i.sm. Brans Marleen & Van der Straeten Tinne (2005). Social science research and public policies: the case of immigration in Belgium. International Journal on Multicultural Societies. 7(1): 49-67.

Schram Frankie (2005). Openbaarheid van bestuur. Praktijkgids Management Lokale Besturen. Juni 2005: 1-48.

Vancoppenolle Diederik & Brans Marleen (2005). De beleidsrollen van ambtenaren en kabi-netsmedewerkers in de Vlaamse Overheid nader bekeken. Leuven: SBOV. 147 p.

Vancoppenolle Diederik & Brans Marleen (2005). De beleidsvormingscapaciteit van de Vlaamse overheid: een (zelf-)evaluatie. Leuven: SBOV. 80 p.

Vancoppenolle Diederik & Brans Marleen (2005). Een blik op de Vlaamse beleidsarena’s. Leuven: SBOV. 72 p.

Vancoppenolle Diederik & Brans Marleen (2005). Theoretische situering & schets van het on-derzoeksdesign. Leuven: SBOV. 68 p.

Vancoppenolle Diederik (2005). Beleidsrollen in de Vlaamse Overheid: een vergelijking tussen de rol van ambtenaren en de rol van kabinetsmedewerkers. Politicologenetmaal. Workshop politiek-ambtelijke verhoudingen in België en Nederland. Antwerpen. 19-20 mei 2005. 14 p.

BESTUURLIJKE RELATIE & ORGANISATIEBeuselinck Eva & Verhoest Koen (2005). Patterns of coordination in OECD-public organisati-ons: towards an understanding of underlying causes. 21st EGOS-Colloquium: Unlocking Organizations. Berlijn, Duitsland. 24 p.

Beuselinck Eva (2005). Analysis of coordination patterns in the OECD-public sector: the chal-lenges of comparative research. PhD-workshop Graduiertenkolleg Modern Governance. 18-20 september 2005. Potsdam, Duitsland. 29 p. P

ub

li

ca

ti

es

2

00

5

66

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

Humphreys Peter C., Mair Jeannette, McGauran Anne-Marie, Verhoest Koen & Weir Stephen (2005). Finding a way through Ireland’s regulatory maze. 3rd ECPR conference/workshop on ‘Regulation in an Age of Governance’. september 2005. 20 p.

McGauran Anne-Marie, Verhoest Koen & Humphreys Peter C. (2005). The Corporate Governance of Agencies in Ireland: Non-commercial national agencies. Dublin: IPA. 257 p.

Meyers Falke & Verhoest Koen (2005). Internal management techniques in public service or-ganisations: a neo-institutional approach. PhD-workshop: The governance of services of ge-neral interest between state, market and society. Graduiertenkolleg Modern Governance. 18-20 september 2005. Potsdam, Duitsland. 33 p.

Meyers Falke, Verschuere Bram & Verhoest Koen (2005). Privaatrechtelijke en hybride organi-saties in Vlaanderen: een beschrijvende analyse. Leuven: SBOV. 130 p.

Struyven Ludo & Verhoest Koen. The problem of agency at organisational and at street level: the case of the Flemish Public Employment Service. In: Els Sol & Mies Westerveld (Eds.). Contractualism in Employment Services. Amsterdam: Amsterdam University Press. pp. 325-357.

Verhoest Koen, Verschuere Bram, Bouckaert Geert (forthcoming). Innovative Public Sector Organisations. In: Canadian School of Public Service. Smart Practices for Innovation in Public Management. CSPS. 19 p.

Verhoest Koen & Bouckaert Geert (2005). Machinery of government and policy capacity: the effects of specialisation and coordination. In: Martin Painter, & Jon Pierre (Eds.). Challenges to state policy capacity: global trends and comparative perspectives. Basingstoke: Palgrave Macmillan. pp. 92-111.

Verhoest Koen & Legrain Amaury i.s.m. Putseys Line (2005). Handleiding beheersovereen-komsten. Deel 1: Procedures en actoren. Leuven: SBOV. 50 p.

Verhoest Koen & Legrain Amaury i.s.m. Putseys Line (2005). Handleiding beheersovereen-komsten. Deel 2: Methoden en technieken voor contractmanagement. Leuven: SBOV. 155 p.

Verhoest Koen & Legrain Amaury i.s.m. Putseys Line (2005). Handleiding beheersovereen-komsten. Deel 3: Randvoorwaarden voor een effectief contractmanagement. Leuven: SBOV. 45 p.

Verhoest Koen & Legrain Amaury i.s.m. Putseys Line (2005). Handleiding beheersovereen-komsten. Deel 4: Sjablonen voor documenten. Leuven: SBOV. 40 p.

Verhoest Koen & Legrain Amaury i.s.m. Putseys Line (2005). Handleiding beheersovereen-komsten. Managementsamenvatting. Suggesties voor het werken met beheersovereenkom-sten. Leuven: SBOV. 48 p.

Verhoest Koen & Verschuere Bram (2005). The use of composed indexes in the COBRA-re-search: potential dangers and options. 4th COBRA seminarie. Leuven. 1 december 2005. 17 p.

Verhoest Koen (2005). Effects of autonomy, performance contracting and competition on the performance of a public agency: a casestudy. Policy Studies Journal. 33(2): 40.

Verhoest Koen (2005). The impact of contractualisation on control and accountability in go-vernment-agency relations: the case of Flanders (Belgium). In: Gavin Drewry, Carsten Greve & Thierry Tanquerel (Eds.). Contracts, Performance and Accountability. EGPA/IOS. pp. 135-156

Verhoest Koen, McGauran Anne-Marie, Humphreys Peter C. (2005). Agencies in Ireland and Belgium (Flanders): similar or dissimilar patterns of autonomy. IRSPM 9 conference. Milan. 6-8 april 2005. 27 p.

Verhoest Koen, Peters Guy, Beuselinck Eva, Meyers Falke & Bouckaert Geert (2005). How coordination and control of public organisations by government interrelate: an analytical and empirical exploration. SCANCOR/SOG. Stanford University. 1-2 april 2005. 36 p.

Verhoest Koen, Verschuere Bram, Meyers Falke, Peters Guy & Bouckaert Geert (2005). Self-perceived accountability of agencies in Flanders: the influence of upwards and downwards accountability arrangements. For the panel: ‘Emerging forms of accountability in the new ge-neration of public service organisations’. The Ninth International Research Symposium on Public Management (IRSPM IX). Bocconi School of Management, Milan. 6-8 april 2005. 26 p.

67

Verhoest Koen, Verschuere Bram, Meyers Falke, Peters Guy & Bouckaert Geert (2005). Agencification and accountability regimes: ‘Upwards’ and ‘downwards’ accountability in Flanders. SOG-Scancor conference. Stanford. 1-2 april 2005. 26 p.

Verschuere Bram & Sannen Leen (2005). Kansarmoedebeleid op lokaal niveau: toetssteen voor een geslaagd lokaal sociaal beleid? In: Vranken Jan, De Boyser Katrien & Dierckx Danielle (Red.). Jaarboek armoede en sociale uitsluiting. Leuven: ACCO. pp. 251-264.

Verschuere Bram (2005). Determinants of organizational autonomy: a political approach of structuring public organisations. 14ème colloque international de la Revue Politiques et Management Public: Le Management Public à l’Epreuve de la Politique. Bordeaux. 17-18 maart 2005. 39 p.

Verschuere Bram (2005). Het decreet lokaal sociaal beleid: situering en analyse. Burger, be-stuur en beleid: tijdschrift voor bestuurskunde en bestuursrecht. 2(1): 3-21.

Verschuere Bram (2005). L’ autonomie de gestion des organisations publiques: la comparai-son de quatre pays. Télescope-L’obervatoire de l’Administration Publique. 12(3): 26-41

Verschuere Bram (2005). The political control of Flemish hybrid organisations: towards an ex-planation of hybridity. IRSPM IX. Bocconi School of Management, Milan. 6-8 april 2005. 34 p.

Verschuere Bram, Verhoest Koen & Meyers Falke (2005). Autonomie en sturing & controle van (verzelfstandigde) overheidsorganisaties: compilatie onderzoeksresultaten 2005. Leuven: SBOV. 34 p.

Wayenberg Ellen & De Peuter Bart (2005). Mogelijkheden en beperkingen tot integrale be-leidsvoering op lokaal vlak: de Vlaamse case. Interview met Guido Decoster. Vlaams Tijdschrift voor Overheidsmanagement (VTOM). 10 (2): 28-30.

Wayenberg Ellen (2005). Cultuurconvenant. 242 p.

Wayenberg Ellen (2005). Decentralization in an era of multi-level governance: local govern-ment reforms in Flanders. EGPA annual conference. Research Group Workshop I: Decentralisation as a concept in public sector reforms: features, impact and implications. Bern, Zwitserland. 31 augustus - 2 september 2005. 12 p.

Wayenberg Ellen (2005). Integrale beleidsvoering in lokale besturen: een terreinverkenning. Vlaams Tijdschrift voor Overheidsmanagement (VTOM). 10(2): 3-8.

Wayenberg Ellen (2005). Local government in Flanders: any reason to take part in the cele-bration of Belgian federalism? ECPR section local governance, developments and democratic challenges. Budapest: Hongarije. 8-10 september 2005. 12 p.

Wayenberg Ellen (2005). Political localism in Flanders. In: Reynaert, H., Steyvers, K., Delwit, P. & Pilet J.-B. (Red.). Revolution or renovation: Reforming local politics in Europe. Brugge: Vanden Broele. pp. 499-521.

ETHIEKDecat Annelies & Scheepers Sarah (2005). A foucauldian approach to gender and administra-tive ethics. Ethics conference: Ethics and integrity of governance: the first transatlantic dialo-gue. Leuven. 2-5 juni 2005. 20 p.

Kudo Hiroko & Maesschalck Jeroen (2005). Japan’s national public service ethics law: back-ground, contents and impact. Ethics conference: Ethics and integrity of governance: the first transatlantic dialogue. Leuven. 2-5 juni 2005. 29 p.

Maesschalck Jeroen & Vanoverbeke Dimitri (2005). Does the bureaucracy still govern Japan? ‘Ethical climate’ as concept for analysing the Japanese national bureaucracy. EGPA annual conference. Study Group VII: Ethics and Integrity of Governance. Bern, Zwitserland. 31 au-gustus - 2 september 2005. 32 p.

Maesschalck Jeroen (2005). Een ambtelijk integriteitsbeleid in de Vlaamse overheid. Leuven: SBOV. 150 p.

Maesschalck Jeroen (2005). Ethics and administrative reform. In: Rabin Jack. Enyclopedia of Public Administration and Public Policy.NewYork:Dekker(internet-versie). P

ub

li

ca

ti

es

2

00

5

68

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

Maesschalck Jeroen (2005). How scandals affect the values and policies of decision makers. In: Garrard John & Newell Jim,(Eds.). Scandals in Past and Contemporary Politics. Manchester University Press: Manchester. pp. 213-228.

Maesschalck Jeroen (2005). The use of the ethical climate questionnaire in the public sector: an empirical assessment. Ethics conference: Ethics and integrity of governance: the first transatlantic dialogue. Leuven. 2-5 juni 2005. 29 p.

Schram Frankie (2005). Integriteitsbeleid en klokkenluiders in het Vlaamse Gewest. Burger, bestuur en beleid: tijdschrift voor bestuurskunde en bestuursrecht. 2(2): 146 - 162.

Schram Frankie (2005). Integrity and legitimacy. Ethics conference: Ethics and integrity of go-vernance: the first transatlantic dialogue. Leuven. 2-5 juni 2005. 10 p.

Van de Walle Steven (2005). Decontaminating subjective corruption indicators. The effect of predispositions towards government on perceptions of corruption. Ethics conference: Ethics and integrity of governance: the first transatlantic dialogue. Leuven. 2-5 juni 2005. 19 p.

,Vandenabeele Wouter & Hondeghem Annie (2005). Values and motivation in public admi-nistration: Public Service Motivation in an international comparative perspective. Ethics con-ference: Ethics and integrity of governance: the first transatlantic dialogue. Leuven. 2-5 juni 2005. 19 p.

Vandenabeele Wouter & Horton Sylvia (2005). The Evolution of the British Public Service Ethos: A Historical Institutional Approach in explaining Change. Ethics conference: Ethics and integrity of governance: the first transatlantic dialogue. Leuven. 2-5 juni 2005. 28 p.

FINANCIEEL MANAGEMENT & PRESTATIEMETINGConings Veerle & Sterck Miekatrien (2005). De financiële hervorming als hefboom voor een resultaatgericht management. In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 225-258.

Conings Veerle, Sterck Miekatrien, van Dooren Wouter & Bouckaert Geert (2005). Beleidsnota’s versus Beter Bestuurlijk Beleid. Een toetsing van de beleidsnota’s aan het Comptabiliteitsdecreet en het Kaderdecreet Bestuurlijk Beleid. Leuven: SBOV. 102 p.

De Peuter Bart & Bouckaert Geert (2005). De optimalisering van de gemeentebegroting als ex ante evaluatie-instrument: naar een functionele herindeling en de integratie van financiële en niet-financiële gegevens. Leuven: SBOV. 111 p.

De Smedt Joris, Conings Veerle, Verhoest Koen & Bouckaert Geert (2005). Beter Bestuurlijk Beleid. De integratie van de beleids-, contract- en financiële cyclus. Het agentschapsperspec-tief: de managementsrapportage in de beheersovereenkomst in het kader van de koppeling van de cycli. Leuven: SBOV. 124 p.

Put Vital (2005). Normen in performance audits van rekenkamers. Een casestudie bij de Algemene Rekenkamer en het National Audit Office. K.U.Leuven. 243 p.

Sterck Miekatrien & Scheers Bram (2005). Deckt der Name die Sache? Zu einer Verfeinerung des Begriffes ‘ergebnisorientiertes Haushaltswesen’. In: Hill Herman & Engels Dieter (Eds.). Verwaltungsressourcen und Verwaltungsstrukturen. Baden-Baden: Nomos Verlaggesellschaft. pp. 11-34.

Sterck Miekatrien, Scheers Bram & Bouckaert Geert (2005). The modernisation of the public control pyramid: international trends. Leuven: SBOV. 164 p.

Sterck Miekatrien, Scheers Bram, Conings Veerle & Bouckaert Geert (2005). Linking budge-ting and accounting reforms. An international comparison. 10th biennial CIGAR Conference ‘Accounting reform in the public sector: mimicry, fad or necessity?’. Poitiers: Frankrijk. 26-27 mei 2005. 22 p.

van Dooren Wouter & Aristigueta Maria (2005). The Reinvention of Social Indicators in Europe and the USA. EGPA annual conference. Study Group II: Productivity and Quality in the Public Sector. Bern, Zwitserland. 31 augustus - 2 september 2005. 30 p.

van Dooren Wouter (2005). Prestatiemeting. Een toepassing voor politiekorpsen. In: Ponsaers Paul, Enhus Els, Easton Marleen, Bruggeman Willy & Collier Alain (Red.). 10 miljoen klanten moet je verdienen. Brussel: Politeia. pp. 29-45.

69

van Dooren Wouter (2005). Standing together, while walking alone: a plea for integrating quality management and performance management in (public) organisations. PATimes. 28(5): 8.

van Dooren Wouter (2005). What makes organisations measure? Hypotheses on the causes and conditions for performance measurement. Financial Accountability & Management. 21(3): 363-383.

van Dooren Wouter, Sterck Miekatrien & Van de Walle Steven (2005). Ver(on)gelijkt? De mo-gelijkheden en moeilijkheden van internationale indicatoren. In: Bouckaert Geert, Bursens Peter, De Rynck Filip, Hondeghem Annie & Janvier Ria (Red). Jaarboek SBOV 2004: Vlaanderen en/in Europa: omgaan met de Unie en vergelijkend leren. pp. 11-28.

Verhoest Koen, Bouckaert Geert (2005). Beter Bestuurlijk Beleid. De integratie van de be-leids-, contract- en financiële cyclus. Het macroperspectief: de koppeling van de cycli als de noodzakelijke volgende stap. Leuven: SBOV. 35 p.

ICT & EGOVERNMENTJanssen Davy, Rotthier Sabine & Snijkers Kris (2004). If you measure it they will score: an as-sessment of international eGovernment benchmarking. Information Polity. 9(3-4): 121-130 (verschenen in 2005).

Kampen Jarl K., Snijkers Kris & Bouckaert Geert (2005). Public priorities concerning the deve-lopment of eGovernment in Flanders. Social Science Computer Review. 23(1): 136-139.

Pelgrims Christophe & Snijkers Kris (2005). eGovernment and NPM reforms in Flanders. Match or conflict? Ninth International Research Symposium on Public Management - IRSPM IX. Bocconi School of Management, Milan. 6-8 april 2005. 18 p.

Snijkers Kris (2004). Digital administration and the role of trust. Information Polity. 9(3-4): 205-215 (verschenen in 2005).

Snijkers Kris (2005). Balanced eGovernment implementation. 5th European Conference on eGovernment, 16-17 juni 2005. Universiteit Antwerpen. 8 p.

Snijkers Kris (2005). eGovernment in een interbestuurlijke context. Casestudie: OCMW’s en de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid. Leuven: SBOV. 83 p.

Snijkers Kris (2005). eGovernment, intergovernmental relations and the citizen. EGPA annual conference. Study Group I: Information and Communication Technologies in Public Administration. Bern, Zwitserland. 31 augustus - 2 september 2005. 21 p.

Snijkers Kris (2005). eGovernment: ICT from a public management perspective. 13th NISPAcee annual conference ‘Democratic Governance for the XXI Century: Challenges and Responses in CEE Countries’. 19-21 mei 2005. Moscow State University, Russia. 15 p.

Snijkers Kris (2005). Copernicus en ICT: het eGovernmentbeleid van de federale overheid. In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 373-393.

PERSONEELSBELEID & GELIJKE KANSENBinamé Jean-Pierre, Decat Annelies, De Muelenaere Anne, Gijsegom Eva, Hondeghem Annie, Martens Albert, Scheepers Sarah & Vertommen Sara (2005). Diversiteit in het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Diversité dans le ministère de la Région de Bruxelles-Capitale. 184 p.

Decat Annelies & Hondeghem Annie (2006). Gelijke kansen op de agenda in België. Een fe-ministische analyse van agenda-settingtheorie. Tijdschrift voor Genderstudies. 9(1).

Decat Annelies & Scheepers Sarah (2005). Genderanalyse van de Copernicushervorming. In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 293-323.

Decat Annelies & Scheepers Sarah (2005). Studie naar de gelijkheid van mannen en vrouwen bij de federale ambtenaren. Overwerk. 15(1): 126-129.

Facon Pedro & Hondeghem Annie (2005). Sturingsstrategie en instrumenten van het gelijke-kansenbeleid. Ervaringen in Vlaanderen, Nederland en Groot-Brittannië. In: Bouckaert Geert, P

ub

li

ca

ti

es

2

00

5

70

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

Bursens Peter, De Rynck Filip, Hondeghem Annie & Janvier Ria (Red). Jaarboek SBOV 2004: Vlaanderen en/in Europa: omgaan met de Unie en vergelijkend leren. pp. 97-125.

Facon Pedro (2005). De sturing van het gelijkekansenbeleid voor mannen en vrouwen. Naar een open coördinatiemethode in Vlaanderen. Vlaams Tijdschrift voor Overheidsmanagement (VTOM). 10(1): 14-23.

Farnham David, Hondeghem Annie & Horton Sylvia (Eds.) (2005). Staff participation and pu-blic management reform: some international comparisons. Basingstoke: Palgrave. 339 p.

Hondeghem Annie (2005). Case 18: Comments: the workplace of Doom. In: Callaghan K., Olshfski D., Schwella E. (Eds.). Global public management. Cases and comments. Thousand Oaks: Sage. pp 180-182.

Parys Myriam, Hondeghem Annie & Decat Annelies (2005). Directe en indirecte participatie in de Copernicushervorming. In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.).

De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 325-348.

Scheepers Sarah & Parys Myriam (2005). De moeizame weg van personeelsadministratie naar HRM en competentiemanagement. In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 261-292.

Scheepers Sarah (2005). Implications of the ‘Modern State - Modern Administration’ Reforms for Public Service Motivation in the German Civil Service. EGPA annual conference. Study Group III: Personnel Policies. Bern, Zwitserland. 31 augustus - 2 september 2005. 12 p.

Vandenabeele Wouter (2005). Government’s calling: Public Service Motivation as a decisive factor for government employment in a NPM era. EGPA annual conference. Study Group III: Personnel Policies. Bern, Zwitserland. 31 augustus - 2 september 2005. 19 p.

Vandenabeele Wouter (2005). New public service. In: Rabin, Jack (Ed.). Encyclopedia of pu-blic administration and public policy.NewYork:Dekker(internet-versie).

Vandenabeele Wouter (2005). Public Service Motivation binnen de Nederlandse overheid. CDV zomer: 259-270.

Vandenabeele Wouter, Depré Roger & Hondeghem Annie (2005). Waarden en motivatie in de overheid: public service motivation in comparatief perspectief. In: Bouckaert Geert, Bursens Peter, De Rynck Filip, Hondeghem Annie & Janvier Ria (Red). Jaarboek SBOV 2004: Vlaanderen en/in Europa: omgaan met de Unie en vergelijkend leren. pp. 73-94.

Vandenabeele Wouter, Scheepers Sarah & Hondeghem Annie m.m.v. Depré Roger (2005). Public service motivation in Vlaanderen. De gevalstudies ‘Kind en Gezin’ en ‘administratie Welzijn’ internationaal vergeleken. Leuven: SBOV. 120 p.

Vanmullem Kathleen & Hondeghem Annie (2005). Een leeftijdsbewust personeelsbeleid bij de Vlaamse overheid: stand van zaken binnen het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Leuven: SBOV. 62 p.

Vanmullem Kathleen & Hondeghem Annie (2005). Kaders voor een leeftijdsbewust perso-neelsbeleid. Opleiding en Ontwikkeling. Tijdschrift voor Human Resource Development. 18(9): 21-24.

Vanmullem Kathleen & Hondeghem Annie (2005). Naar een leeftijdsbewust personeelsbeleid bij het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Vlaams Tijdschrift voor Overheidsmanagement (VTOM). 10(3): 15-21.

RELATIE TUSSEN BURGER EN OVERHEID & KWALITEITBouckaert Geert, Laegreid Per & Van de Walle Steven (2005). Trust, quality measurement models and value chain monitoring: symposium introduction. Public Performance and Management Review. 28(4): 460-464.

Bouckaert Geert, Van de Walle Steven & Kampen Jarl K. (2005). Potential for comparative public opinion research in public administration. International Review of Administrative Sciences. 71(2): 229-240 (Traduction: Bouckaert Geert, Vandewalle Steven & Kampen Jarl K. (2005). Les possibilités d’étude comparative de l’opinion publique à l’égard de

71

l’administration publique. Revue Internationale de Science Administrative. 71(2): 237-250.

Depré Roger & Plessers Joris (2005). De modernisering van de aansturing van het gerechtelij-ke systeem in internationaal perspectief. In: Depré Roger, Plessers Joris & Hondeghem Annie (Red.). Managementhervormingen in justitie. Van internationale ontwikkelingen tot dagelijk-se praktijk. Overheidsmanagement nr. 19. Brugge: die Keure. pp. 19-44.

Depré Roger & Plessers Joris (2005). Een trend naar verzelfstandiging van de gerechten: wat kan België leren van zijn buurlanden. In: Depré Roger, Plessers Joris & Hondeghem Annie (Red.). Managementhervormingen in justitie. Van internationale ontwikkelingen tot dagelijk-se praktijk. Overheidsmanagement nr. 19. Brugge: die Keure. pp. 45-66.

Depré Roger & Plessers Joris (2005). Justitie van Europa in cijfers. De Belgische justitie geme-ten en gewogen op Europese schaal. In: Depré Roger, Plessers Joris & Hondeghem Annie (Red.). Managementhervormingen in justitie. Van internationale ontwikkelingen tot dagelijk-se praktijk. Overheidsmanagement nr. 19. Brugge: die Keure. pp. 9-18.

Depré Roger, Hondeghem Annie & Plessers Joris m.m.v. van den Broeck Edith (2005). Belgique / Belgium. In: Fabri M. Jean J-P, Langbroek, P. & Pauliat H. (Ed.). L’administration de la justice et l’évaluation de sa qualité. Paris (Frankrijk): Montchrestien. Collection Grands col-loques. pp. 135-158.

Depré Roger, Plessers Joris & Hondeghem Annie (2005). Algemene inleiding. In: Depré Roger, Plessers Joris & Hondeghem Annie (Red.). Managementhervormingen in justitie. Van interna-tionale ontwikkelingen tot dagelijkse praktijk. Overheidsmanagement nr. 19. Brugge: die Keure. pp. 1-8.

Depré Roger, Plessers Joris & Hondeghem Annie (Red.) (2005). Managementhervormingen in justitie. Van internationale ontwikkelingen tot dagelijkse praktijk. Overheidsmanagement nr. 19. Brugge: die Keure. 425 p.

Gelders Dave & Van de Walle Steven (2005). Marketing Government Reforms. Journal of Nonprofit and Public Sector Marketing. 14(1-2): 151-168.

Kampen Jarl K. (2005). Contra Direct Democracy, Pro Public Participation. Suggestions for a Third Way in Multilevel Democratic Systems. EGPA annual conference. Workshop II: the rela-tion between citizens and state reconsidered - direct democracy and citizen participation. Bern, Zwitserland. 31 augustus - 2 september 2005. 14 p.

Kampen Jarl K. (2005). Kwaliteitsbeheersing van Vlaamse officiële statistieken. Richtpunten voor de Vlaamse overheid. Vlaams Tijdschrift voor Overheidsmanagement (VTOM). 10(3): 50-55.

Kampen Jarl K. & Bouckaert Geert (2005). Kwaliteitsmanagement van officiële statistieken in de praktijk. Leuven: SBOV. 83 p.

Kampen Jarl K. (2005). Over de rol van bestuursverantwoordelijkheid bij de uitslagen van de verkiezingen in Vlaanderen: De liefde voor een partij is niet blind. Burger, bestuur en beleid: tijdschrift voor bestuurskunde en bestuursrecht. 2(3): 215-223.

Kampen Jarl K., Van de Walle Steven, Maddens Bart & Bouckaert Geert (2005). Bronnen van ontevredenheid en wantrouwen in Vlaanderen: een open vraag? Burger, bestuur en beleid: tijdschrift voor bestuurskunde en bestuursrecht. 2(1): 22-26.

Plessers Joris, Depré Roger & Bouckaert Geert (2005). De integrale kwaliteitszorg binnen alle geledingen van het Openbaar Ministerie in België. Deel 3. 41 p.

Plessers Joris, Depré Roger & Bouckaert Geert (2005). Integrale kwaliteitszorg in het Openbaar Ministerie. Gent: Academia Press. 185 p.

Schram Frankie (Red.) (2005). Klachtenmanagement: Handboek voor openbare besturen. Brussel: Politeia.

Staes Patrick & Thijs Nick (2005). Quality Management on the European Agenda. Eipascoop. 1: 33-41.

Thijs Nick & Staes Patrick (2005). The Common Assessment Framework in European Public Administrations. a state of affairs after five years. Eipascoop. 3: 41-49.

Thijs Nick & Van de Walle Steven (2005). Administrative reform movements and commissions in Belgium 1848-2004. Public Policy and Management. 20 (4): 38-54. P

ub

li

ca

ti

es

2

00

5

72

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

Thijs Nick & Van de Walle Steven (2005). De Ducpétiaux à Copernic: 150 années de réformes administratives en Belgique. Administration Publique: Revue du Droit Public et des Sciences Administratives. 1: 33-50.

Thijs Nick (2005). Een kwaliteitsdynamiek van de Europese Unie tot in de Lokale Besturen. BinnenBand. 10(42): 18-20.

Thijs Nick (2005). Klachten en NPM: een ander spel, andere spelers, andere spelregels. In: Schram Frankie (Red). Klachtenmanagement: Handboek voor openbare besturen. Brussel: Politeia. Aflevering 1. 22 p.

Thijs Nick (2005). Klachten en Kwaliteitsmanagement. In: Schram Frankie (Red). Klachtenmanagement: Handboek voor openbare besturen. Brussel: Politeia. Aflevering 1. 35 p.

Thijs Nick (2005). KwaliteitsNetwerk Lokale Besturen. BinnenBand. 10(42): 20-21.

Van de Walle Steven (2005). Making sense of governance: citizens and the evaluation of go-vernance. Conference on ‘Integrated governance: linking up government, business and civil society’. Italië, Prato. 26-29 oktober 2005. Organised by the Monash Governance Research Unit. 14 p.

Van de Walle Steven (2005). Measuring Bureaucratic Quality in Governance Indicators. EGPA annual conference. Study Group II: Productivity and Quality in the Public Sector. Bern, Zwitserland. 31 augustus - 2 september 2005. 35 p.

Van de Walle Steven (2005). Measuring Bureaucratic Quality in Governance Indicators. 8th Public Management Research Conference. 29 september - 1 oktober 2005. Los Angeles. 35 p.

Van de Walle Steven (2005). Percepties over het gerecht: de praktische (on)bruikbaarheid van hitparades. Orde van de dag: criminaliteit en samenleving. 29: 45-48.

Van de Walle Steven (2005). Tevredenheid met lokale dienstverlening. Praktijkgids Management Lokale Besturen. 255: 99-124.

Van de Walle Steven (2005). Tevredenheid met overheidsdienstverlening: individuele evaluatie of sociale opinie? Burger, bestuur en beleid: tijdschrift voor bestuurskunde en bestuursrecht. 2(2): 130-145.

Van de Walle Steven (2005). The Impact of Public Service Values on Services of General Interest Reform Debates. Ninth International Research Symposium on Public Management. Bocconi School of Management, Milan. 6-8 april 2005. 25 p.

Van de Walle Steven, Kampen Jarl K. & Bouckaert Geert (2005). Deep impact for high impact agencies? Assessing the role of bureaucratic encounters in evaluations of government. Public Performance and Management Review. 28(4): 532-549.

Van de Walle Steven, Thijs Nick & Bouckaert Geert (2005). A tale of two charters: political crisis, political realignment and administrative reform in Belgium. Public Management Review. 7(3): 368-390.

Van de Walle Steven, Van Roosbroek Steven & Bouckaert Geert (2005). Strengthening Trust in Government: What Role for Government in the 21st Century: Annexe: Données sur la confiance dans le secteur public. Annexe analytique rédigée pour la Réunion du Comité de la Gouvernance publique de l’OCDE au niveau ministériel, Rotterdam, 27-28 novembre 2005. Paris: OCDE. 31 p. Analytical annex prepared for the OECD meeting of the Public Governance Committee at ministerial level, Rotterdam, 27-28 november 2005. Paris: OECD. 29 p.

Van Roosbroek Steven, Van de Walle Steven, Kampen Jarl K., Bouckaert Geert (2005). Een vergelijking van gevestigde tevredenheids- en vertrouwensmonitoren in binnen- en buiten-land. Leuven: SBOV. 89 p.

Van Roosbroek Steven, Van de Walle Steven, Kampen Jarl K., Bouckaert Geert (2005). Invulling Vlaamse Vertrouwensbarometer. Leuven: SBOV. 79 p.

73

VERANDERINGSMANAGEMENTBrans Marleen, Pelgrims Christophe & Hoet Dieter (2005). Politico-administrative relations under coalition governments: the case of Belgium. In: Peters, G., Verheijen T. & Vass L. Coalitions of the Unwilling? Politicians and civil servants in coalition governments. Bratislava: Nispacee. pp. 207-236.

Depré Roger & Parys Myriam (2005). De virtuele matrix als nieuw organisatieconcept. In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 125-152.

Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.) (2005). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. 447 p.

Hondeghem Annie, Depré Roger, Parys Myriam & Pelgrims Christophe (2005). De Copernicushervorming: een geslaagd veranderingsproject? In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de fede-rale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 397-442.

Hondeghem Annie, Pelgrims Christophe & Parys Myriam. Copernicus brengt ook iets goeds. De Tijd. 27.07.2005.

Parys Myriam & Hondeghem Annie (2005). Belgium: Staff participation in the Copernic re-form. In: Farnham David, Hondeghem Annie & Horton Sylvia (Eds.). Staff participation and public management reform: some international comparisons. Basingstoke: Palgrave. pp. 100-113.

Parys Myriam, Hondeghem Annie & Decat Annelies (2005). Directe en indirecte participatie in de Copernicushervorming. In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 325-348.

Parys Myriam, Pelgrims Christophe & Hondeghem Annie m.m.v. Depré Roger & Maesschalck Jeroen (2005). Veranderingsmanagement in de federale overheid: casestudie van de Copernicushervorming. Leuven: SBOV. 78 p.

Pelgrims Christophe & Snijkers Kris (2005). eGovernment and NPM reforms in Flanders. Match or conflict? Ninth International Research Symposium on Public Management - IRSPM IX. Bocconi School of Management, Milan. 6-8 april 2005. 18 p.

Pelgrims Christophe (2005). De weg is lang, het kabinet ervaren. De Standaard. 31.05.05.

Pelgrims Christophe (2005). Op zoek naar topmanagers voor de federale administratie. In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 179-223.

Pelgrims Christophe (2005). Personal advisors of ministers: more than personal loyal agents? 13th NISPAcee annual conference ‘Democratic Governance for the XXI Century: Challenges and Responses in CEE Countries’. Moscow State University, Russia. 19 p.

Pelgrims Christophe (2005). Sisyfusarbeid bij de afschaffing van de kabinetten. In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 153-178.

Thijs Nick (2005). De Copernicushervorming in een internationale context. In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 35-65.

Thijs Nick (2005). Een andere manier van werken door Business Process Re-engineering (BPR). In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 351-372.

Thijs Nick (2005). Geschiedenis van de administratieve hervormingen in België. In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 3-32.

Thijs Nick (2005). Het verhaal van de Copernicushervorming. Chronologie van de politieke en bestuurlijke feiten. In: Hondeghem Annie & Depré Roger (Red.). De Copernicushervorming in perspectief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. Brugge: Vanden Broele. pp. 67-121. P

ub

li

ca

ti

es

2

00

5

74

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

6.4. PUBLICATIES REEKS OVERHEIDSMANAGEMENTDe publicaties van het Instituut voor de Overheid in de reeks ‘Overheidsmanagement’ zijn uitgegeven door die Keure (Brugge), www.diekeure.be.

1. Bouckaert Geert & Van Nuffel Lieve (1999). Nieuw OCMW-beleid: scenario voor moder-nisering. 193 p.

2. Bouckaert Geert & Auwers Tom (1999). De modernisering van de Vlaamse overheid. 60 p.

3. Bouckaert Geert & De Corte Joke (1999). Contractmanagement en Management van contracten. 211 p.

4. Bouckaert Geert & Vandeweyer Stijn (1999). Kwaliteit in de overheid. 327 p.

5. Bouckaert Geert & Auwers Tom (1999). Prestaties meten in de overheid. 205 p.

6. Hondeghem Annie & Nelen Sarah (1999). Emancipatiegericht personeelsbeleid in de overheidssector: Naar meer gelijke kansen voor mannen en vrouwen. 109 p.

7. Vandermeulen Filip & Hondeghem Annie (2000). Perspectieven voor het Human Resource Management in de Vlaamse overheid. 130 p.

8. Depré Roger & Hondeghem Annie (Red., 2000). Management, bestuur en beleid in de rechterlijke organisatie. 237 p.

9. Bouckaert Geert, Hoet Dieter & Ulens Wim (2000). Prestatiemeetsystemen in de over-heid: een internationale vergelijking. 314 p.

10. Bouckaert Geert, Verhoest Koen, Wauters An, Pierlé Wim & Vandermeulen Filip (2000). Van effectiviteit van coördinatie naar coördinatie van effectiviteit. 134 p.

11. Bouckaert Geert & Van Nuffel Lieve (2000). Financieel Overheidsmanagement: interna-tionale tendensen van begroting, boekhouding en audit. 270 p.

12. Steen Trui (2001). Gemeenten in verandering. De sturing en implementatie van de krachtlijnen voor een nieuw personeelsbeleid. 300 p.

13. Pelgrims Christophe (2001). Ministeriële kabinetsleden en hun loopbaan: Tussen mythe en realiteit. 128 p.

14. Vandenabeele Wouter & Hondeghem Annie (2002). De roep van de Vlaamse overheid - arbeidsoriëntaties van hooggeschoolden in Vlaanderen en het imago van de overheid. 256 p.

15. Putseys Line & Hondeghem Annie (2003). Contracten met leidende ambtenaren. Internationaal vergelijkend onderzoek naar de contractualisering van de sturings- en ar-beidsrelatie. 264 p.

16. Bouckaert Geert, De Peuter Bart & van Dooren Wouter (2003). Meten en vergelijken van lokale bestuurlijke ontwikkeling: een monitoringsysteem voor het lokaal bestuur in Vlaanderen. 352 p.

17. D’Hooghe David, Vandendriessche Frederik (Red. 2004). Verslagboek studiedag Publiek Private Samenwerking. 300 p.

18. Facon Pedro, Nelen Sara & Hondeghem Annie (2004). Gelijkekansenbeleid onderweg. Een internationaal vergelijkend onderzoek. 332 p.

19. Depré Roger, Plessers Joris & Hondeghem Annie (Red., 2005). Managementhervormingen in justitie. Van internationale ontwikkelingen tot dagelijkse praktijk. 425 p.

20. Put Vital (2006). De bril waarmee auditors naar de werkelijkheid kijken. Over normen die rekenhoven gebruiken bij het beoordelen van de overheid. 300 p.

75

6.5. PUBLICATIES REEKS MODERNISERING VAN OVERHEIDSINSTELLINGEN De publicaties van het Instituut voor de Overheid in de reeks ‘modernisering van overheidsin-stellingen’ zijn uitgegeven door Academia Press (Gent), www.academiapress.be.

1. Parys Myriam & Hondeghem Annie m.m.v. Steen Trui & Vandenabeele Wouter (2002). De wervingskracht van de federale overheid ten aanzien van hoog gekwalificeerd perso-neel: de arbeidsmarktpositionering en het imago in kaart gebracht. 171 p.

2. Bouckaert Geert & Thijs Nick (2003). Kwaliteit in de Overheid, Een handboek voor kwali-teitsmanagement in de publieke sector o.b.v. een internationaal comparatieve studie. 529 p.

3. Verhoest Koen, Legrain Amaury & Bouckaert Geert (2003). Over samenwerking en af-stemming: coördinatie binnen de publieke sector. 176 p.

4. Brans Marleen, Facon Pedro & Hoet Dieter (2003). Beleidsprofessionalisering in een le-rende overheid: stand van zaken in en uitdagingen voor de Belgische federale overheid. 306 p.

5. Verhoest Koen, Vervloet Dirk & Bouckaert Geert (2003). Overheid, markt of non-profit? Onderbouwing van het maatschappelijk kerntakendebat. 208 p.

6.6. PUBLICATIES REEKS BURGER, BESTUUR & BELEID Onderstaande publicaties zijn uitgegeven bij Vanden Broele (Brugge), www.vandenbroele.be.

1. Maes Rudolf (2004). Openbaar bestuur: visie - kennis en kunde. Boek n.a.v. emeritaat Rudolf Maes. 30 april 2004. 342 p.

2. Hondeghem Annie & Depré Roger (Red., 2005). De Copernicushervorming in perspec-tief. Veranderingsmanagement in de federale overheid. 447 p.

3. Gelders Dave (2006). Tussen droom en daad. Communicatie over beleidsinten-ties door de overheid.

4. Wayenberg Ellen & Schram Frankie (Red., 2006). Verslagboek studiedag 22 sep-tember 2005: het Vlaamse gemeentede-creet: tussen continuïteit en verandering.

Pu

bl

ic

at

ie

s

20

05

76

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

7. stAf

GEERT BOUCKAERTDoctor in de Sociale Wetenschappen, licentiaat Wijsbegeerte en Handelsingenieur. Hij is gewoon hoogle-raar aan de Faculteit Sociale Wetenschappen van de K.U.Leuven, directeur van het Instituut voor de Overheid, algemeen coördinator van het Steunpunt Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen. Zijn onderzoek situeert zich op het vlak van het overheidsmanagement en betreft meer bepaald prestatiemeetsystemen en financiële beleids- en beheerscycli in de overheid. Geert is voorzitter van EGPA (European Group of Public Administration).

MARLEEN BRANS Doctor in de Politieke en Sociale Wetenschappen (Europees Universitair Instituut, Florence, Italy), Master of Politics with special reference to policy processes in industrial societies (University of Hull, Verenigd Koninkrijk), licentiaat Politieke Wetenschappen (K.U.Leuven). Marleen Brans publiceerde over lokale be-stuursreorganisatie, Luhmanniaanse bestuurskunde, sturing en verzelfstandiging, ‘comparatieve be-stuurskunde’ en beleidscapaciteit.

BRUNO BROUCKERLicentiaat in de Sociologie (2003, K.U.Leuven), Master in het Overheidsmanagement en -beleid (2004, K.U.Leuven). Bruno is sinds oktober 2004 verantwoordelijke voor de postacademische opleiding ‘Master in het Overheidsmanagement en -beleid’. In 2005 was hij eveneens mede-coördinator van het Public Management Programme en werkte hij mee aan het onderzoeksproject ‘Opmaak van een me-thodologie en een vragenlijst voor een tevredenheidsbarometer voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest’.

VEERLE CONINGS Licentiaat in de Toegepaste Economische Wetenschappen (1997, LUC). Zij werkte gedurende 4 jaar als adviseur Algemeen Beleid op het kabinet van Vlaams minister van Welzijn, Gezondheid en Gelijke Kansen. Sinds februari 2004 werkt Veerle als wetenschappelijk onderzoeker op het Instituut voor de Overheid. Haar onderzoeksdomein situeert zich op het vlak van de modernisering van de financiële cy-clus (SBOV).

EVA BEUSELINCK Licentiaat in de Antropologie (K.U.Leuven), Master in Project Evaluation and Management (UA-IDPM), gediplomeerde in de aanvullende studies Beleidseconomie (K.U.Leuven). Van september 2001 tot au-gustus 2003 werkte Eva bij de Belgische Technische Coöperatie, eerst op de hoofdzetel en later in Algerije. Sinds 15 september 2004 is Eva verbonden aan het Instituut op het onderzoeksproject ‘Hervormingen van overheidsorganisaties: theorie en praktijk van veranderingen op meso en micro ni-veau’. In dit kader bereidt ze een doctoraat voor over veranderende vormen van coördinatie binnen de centrale overheid, gebaseerd op internationaal vergelijkend onderzoek.

77

St

af

ANNELIES DECATLicentiaat en geaggregeerde in de Wijsbegeerte (K.U.Leuven). Annelies studeerde vrouwenstudies in af-standsonderwijs (UA) en nam deel aan de NOISE European Summerschool in Women’s Studies (2003). Van februari 2004 tot eind 2005 was zij verbonden aan het Instituut voor de Overheid als onderzoeker gelijke kansen. Sinds januari 2006 werkt zij als medewerker op de Dienst Emancipatiezaken van de Vlaamse overheid.

BART DE PEUTER Licentiaat in de Politieke Wetenschappen (1999, K.U.Leuven), European Master of Public Administration (2000, K.U.Leuven). In de periode 2000-2001 was Bart werkzaam bij het Instituut voor Europees Beleid (K.U.Leuven) en bij de dienst mobiliteit van de Provincie Vlaams-Brabant. Sinds november 2001 is hij als wetenschappelijk medewerker verbonden aan het Instituut voor de Overheid. Hij deed onderzoek naar monitoringsystemen gericht op de lokale overheid. Vanaf 2005 werkt hij op het SBOV-project ‘Capaciteit als voorwaarde voor evaluaties op het beleidsveld, het beleidsdomein en het domeinover-schrijdende niveau’.

ROGER DEPRÉ Doctor in de Sociale Wetenschappen. Hij is voormalig directeur van het Vervolmakingscentrum voor Overheidsmanagement en Beleid (VCOB, thans Instituut voor de Overheid), met personeelsbeleid en or-ganisatie als onderzoeksdomein. Hij doceerde onder meer sociaal-economisch overheidsbeleid, beleids-methodieken, methoden en organisatietechnieken in overheidsorganisaties. Ook na zijn emeritaat in 1995 werkt Prof. Depré nog steeds actief mee op het Instituut voor de Overheid. Hij heeft zich de voorbije jaren in het bijzonder toegelegd op de problematiek van management van justitie.

JORIS DE SMEDTMaatschappelijk assistent (2001, ESHAL), licentiaat in de Politieke Wetenschappen (2004, K.U.Leuven). Sinds 1 augustus 2004 is Joris verbonden aan het Instituut op de SBOV projecten ‘De ontwikkeling van indicatoren in het kader van de beleids- en beheerscyclus, de contractcyclus en de financiële cyclus: rapportering in beheersovereenkomsten’ (B-project 2004) en ‘Prestatie-indicatoren als een coördinatie-instrument van beheer en beleid op het beleidsveld, beleidsdomein en het domeinoverschrijdende ni-veau’.

KAROLIEN DEZEURELicentiaat in de Politieke Wetenschappen (2004, K.U.Leuven), International Master in Social Policy Analysis (2005, K.U.Leuven). Karolien is in dienst sinds 1 augustus 2005 en staat in voor de weten-schappelijke begeleiding van het seminarie bestuurskunde (1e licentie Politieke Wetenschappen). Verder is ze onderwijsassistent voor de vakken ‘bestuurskunde: bestuur en beleid’ en ‘beleidsanalyse’.

78

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

ANNEKE HEYLENGraduaat Bedrijfscommunicatie. Anneke is sinds december 2001 secretariaatsmedewerker van het Instituut. Zij is administratief verantwoordelijk voor de open opleidingen en studiedagen en verzorgt de administratieve coördinatie van het Instituut.

PEDRO FACONLicentiaat in de Politieke Wetenschappen (2002, K.U.Leuven). Van juli 2002 tot augustus 2005 was Pedro verbonden aan het Instituut voor de Overheid. Zijn onderzoeksdomein situeerde zich op het vlak van beleidsanalyse, beleidsvoorbereiding en gelijkekansenbeleid. Verder was hij wetenschappelijk bege-leider voor het seminarie bestuurskunde en onderwijsassistent voor ‘bestuurskunde: bestuur en beleid’ en ‘beleidsanalyse’.

ANNIE HONDEGHEM Doctor in de Sociale Wetenschappen. Zij is hoofddocent aan de Faculteit Sociale Wetenschappen van de K.U.Leuven. Haar onderwijsopdracht situeert zich op het domein van de bestuurskunde en het over-heidsmanagement. Annie is sinds 1983 verbonden aan het Instituut en verricht voornamelijk onderzoek op het vlak van het personeelsmanagement bij de overheid, veranderingsmanagement en het beleid in-zake gelijke kansen. Zij is academisch verantwoordelijk voor de permanente vorming van het Instituut voor de Overheid en heeft de leiding over de Leuvense afdeling van het Steunpunt Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen.

JARL KAMPENLicentiaat in de Psychologie, richting Methodologie (Rijksuniversiteit Groningen), promoveerde in de Sociale Wetenschappen aan de K.U.Brussel met de dissertatie ‘The adequacy and interpretation of mo-dels for ordinal association (K.U.Brussel/K.U.Leuven, 2001). Hij werkt sinds november 2000 als onder-zoeker aan het Instituut voor de Overheid, in het bijzonder aan het project ‘Burgergericht besturen: Kwaliteit en vertrouwen in de overheid’. In de periode 2001-2003 was hij coördinator van het spoor ‘eGovernment’ van het Steunpunt Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen. Hij doceerde statistiek voor stu-denten van het MEPP masterprogramma en voor de Graduate School van de K.U.Leuven.

KIM LOYENS Licentiaat in de Criminologische Wetenschappen (2004, K.U.Leuven), Master in Overheidsmanagement en -beleid (2005, K.U.Leuven), academische lerarenopleiding Criminologische Wetenschappen (2005, K.U.Leuven). Sinds 15 september 2005 is Kim in dienst van het Instituut voor de Overheid op het pro-ject ‘Duurzame ontwikkeling duurzaam ontwikkelen: beter beleid door participatie’.

79

RUDOLF MAESDoctor in de Rechten, doctor in de Politieke en Sociale Wetenschappen. Tot 2002 doceerde hij be-stuurskunde aan de Faculteit Sociale Wetenschappen (K.U.Leuven). Tijdens het academiejaar 2004-2005 doceerde hij bestuursrecht. Zijn onderzoek betreft de bestuurlijke vernieuwingen op het lokale bestuursniveau evenals de verhouding tussen het publiekrecht en het overheidsmanagement in het al-gemeen. Op 30 april 2004 vierde Rudolf zijn emeritaat.

St

af

JEROEN MAESSCHALCKLicenciaat in de Politieke Wetenschappen en kandidaat in de Wijsbegeerte (Universiteit Gent), Master of Science in Public Administration and Public Policy (London School of Economics), doctor in de Sociale Wetenschappen (K.U.Leuven, 2004). Jeroen was sinds oktober 1999 tot oktober 2005 verbonden aan het Instituut en verrichtte een doctoraatsonderzoek naar ambtelijke integriteit dat in 2003 werd afge-rond. Hij was verantwoordelijk voor onderzoek en training in ambtelijke integriteit en begeleidde on-derzoek rond personeelsbeleid en veranderingsmanagement. In de periode oktober 2004 - september 2005 verbleef Jeroen aan de Waseda Universiteit en Chuo Universiteit in Tokio (Japan). Hij deed er on-derzoek naar ambtelijke integriteit in Japan en verzorgde er gastcolleges. Sinds oktober 2005 is Jeroen als docent verbonden aan het Instituut Recht en Samenleving (Faculteit Rechtsgeleerdheid, K.U.Leuven). Hij blijft betrokken bij vorming en onderzoek aan het Instituut voor de Overheid.

FALKE MEYERSLicentiaat in de Arbeidspsychologie (2004, K.U.Leuven). Sinds 1 september 2004 is Falke wetenschap-pelijk medewerker bij het Instituut voor de Overheid op het onderzoek ‘Hervormingen van overheidsor-ganisaties: theorie en praktijk van veranderingen op meso en micro niveau’. Zij werkt aan een docto-raat over de invloed van verzelfstandiging op het gebruik van managementtechnieken in Vlaamse pu-blieke sector organisaties. Haar onderzoek sluit nauw aan bij het SBOV-project ‘Verzelfstandiging en sturing van overheidsorganisaties’, waar Falke ook actief bij betrokken is.

CHRISTOPHE PELGRIMSLicentiaat in de Politieke Wetenschappen (K.U.Leuven). Christophe is deeltijds medewerker op het Steunpunt Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen waar hij onderzoek doet naar veranderingsmanage-ment. Daarnaast bereidt hij een doctoraat voor met als titel ‘Politieke actoren in administratieve hervor-mingen. Een stakeholder benadering van Beter Bestuurlijk Beleid en Copernicus’. Christophe is tevens programmaverantwoordelijke voor de open opleiding ‘veranderingsmanagement’.

YVES PLEES Licentiaat in de Politieke Wetenschappen (K.U.Leuven), M.A. in European Integration and Co-operation (Hull). Zijn werkdomein binnen het Instituut voor de Overheid situeerde zich rond de verzelfstandiging bij lokale besturen en de positie, rol en taakopvatting van de gemeentesecretaris in Europees perspec-tief.Eindemaart‘99verlietYveshetInstituutenverkreeghetstatuutvanvrijwilligwetenschappelijkmedewerker. Hij werkt verder aan zijn doctoraat ‘Verzelfstandiging bij lokale besturen in Vlaanderen’.

80

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

JORIS PLESSERS Licentiaat in de Criminologische Wetenschappen (1999, K.U.Leuven), gediplomeerde in de aanvullende opleiding Overheidsmanagement en Bestuurskunde (2000, K.U. Leuven). Joris is sinds 2000 verbonden aan het Instituut. In 2000-2003 was hij trainer/vormingscoördinator. Vanaf 2004 doet hij onderzoek naar management in justitie. Zo werkte hij aan het onderzoek ‘The administration of justice in Europe’ (Europese Commissie) en het onderzoek ‘Integrale kwaliteitszorg in het Openbaar Ministerie’ (FOD Justitie). Momenteel werkt hij aan het onderzoek ‘Profiel van de ‘administratieve manager’ in de con-text van verzelfstandiging binnen justitie’ (POD Wetenschapsbeleid).

VITAL PUT Licentiaat in de Criminologische Wetenschappen (1986, K.U.Leuven), aanvullende studies Bestuurskunde en Overheidsmanagement (1998, VUB). Vital verdedigde op 19 december 2005 zijn doctoraat over de normatieve modellen die Rekenkamers hanteren bij performance audits. In deze hoe-danigheid is Vital vrijwillig wetenschappelijk medewerker aan het Instituut voor de Overheid. Vital werkte van 1987 tot en met 1998 bij verschillende federale ministeries (Justitie, Tewerkstelling en Arbeid, Sociale Zaken). Sinds 1998 werkt hij als adjunct-auditeur bij het Rekenhof, waar hij zich bezig houdt met performance audit.

SARAH SCHEEPERS Licentiaat in de Taal- en Letterkunde, Germaanse Talen (2000, K.U.Leuven), GAS-opleiding Vrouwenstudies (2002, Universiteit Antwerpen). Sinds februari 2004 is Sarah wetenschappelijk mede-werker bij het Instituut voor de Overheid en voornamelijk werkzaam op het gebied van gender en di-versiteit in overheidsorganisaties, gelijkekansenbeleid en personeelsbeleid. Zij werkte mee aan de diver-siteitsstudies voor de federale en de Brusselse overheid en voert momenteel een onderzoek uit naar de loopbanen van vrouwen in Belgische politieke partijen.

FRANKIE SCHRAM Doctor in de Rechten, licentiaat Geschiedenis, Baccalaureus in de Wijsbegeerte (K.U.Leuven). Frankie was voorheen adjunct-adviseur op het secretariaat van de Commissie voor de toegang tot bestuursdo-cumenten, FOD Binnenlandse Zaken. Sinds januari 2003 werkt hij als deeltijds docent bij het Instituut voor de Overheid. Zijn onderzoek spitst zich toe op de relatie tussen burger en bestuur. Sinds 1 februari 2004 is Frankie wetenschappelijk medewerker op het SBOV-project ‘Dereguleringsmanagement’ aan de universiteit van Antwerpen.

KRIS SNIJKERS Licentiaat in de Politieke Wetenschappen (2001, K.U.Leuven), Postgraduaat in Bedrijfsbeleid (2004, Vlekho Business School). Kris is sinds 2001 wetenschappelijk medewerker aan het Instituut voor de Overheid. Zijn onderzoeksinteresse situeert zich op het domein van eGovernment en het gebruik van ICT in de publieke sector meer in het bijzonder interbestuurlijke eGovernment projecten en procesinno-vatie. Hij is betrokken in onderzoeksprojecten rond interbestuurlijke taakallocatie, eGovernment strate-gieën, eGovernment benchmarking, eGovernment prioritering en interbestuurlijke eGovernment pro-jecten.

81

TRUI STEENDoctor in de Sociale Wetenschappen, handelsingenieur (K.U.Leuven), licentiaat in de Sociologie (Universiteit Gent). Van november 1995 tot maart 2004 was Trui verbonden aan het Instituut. Hier werkte ze haar doctoraatsproject uit rond veranderingen in de publieke sector, met toepassing op het personeelsbeleid in de Vlaamse gemeenten. Momenteel is zij als voltijds universitair docent verbonden aan het Departement Bestuurskunde van de Universiteit Leiden. Haar belangstelling gaat uit naar inter-nationaal vergelijkende studie van publieke organisaties. Ze werkt nog steeds samen met vroegere col-lega’s in het Instituut rond thema’s als organisatie en personeelsbeleid in de overheid, veranderingspro-cessen en management van de lokale besturen.

TIM STEENWINCKELLerarenopleiding (1996, Katholieke Hogeschool Leuven), licentiaat Pedagogische Wetenschappen (2001, K.U.Leuven). Sinds februari 2004 is Tim vormingscoördinator bij het Instituut voor de Overheid. In 2001 was Tim wervings- en selectieconsultant (VDAB Consult - Leuven). Tot november 2003 be-kleedde hij de functie van HR-consultant, outplacement consultant (ascento NV).

MIEKATRIEN STERCKLicentiaat in de Politieke Wetenschappen (2000, K.U.Leuven), gediplomeerde in de aanvullende studies Beleidseconomie (2001, K.U.Leuven). Miekatrien werkt sinds 1 november 2001 op het SBOV binnen het spoor ‘financieel management en prestatiemeting’. Ze werkt mee aan een internationaal vergelij-kend onderzoek naar de moderinsering van begroting, boekhouding en audit bij centrale overheden. Haar interessevelden omvatten prestatiebegroten, prestatiemeting, strategische planning en perfor-mance audit.

NICK THIJS Licentiaat in de Politieke Wetenschappen (2001, K.U.Leuven). Sinds september 2001 is Nick als weten-schappelijk medewerker verbonden aan het Instituut voor de Overheid. Zijn onderzoeksdomein situeert zich op het vlak van het kwaliteitsmanagement en de kwaliteitsprocessen en -systemen in de publieke sector. Nick werkte aan het onderzoeksproject ‘Kwaliteit, tevredenheid en vertrouwen in de federale overheid’. Hij was inhoudelijk coördinator van het ‘public management programme’ in 2004 en 2005. Momenteel werkt hij aan het project ‘Een veranderingsstrategie voor het Openbaar Ministerie: de kwa-liteit van de organisatie en werking van de parketten ondersteunen’. Nick is inhoudelijk coördinator voor de opleidingen kwaliteit in de overheid, kwaliteitsmanagement voor lokale besturen, klachtenma-nagement voor de publieke sector.

DIEDERIK VANCOPPENOLLELicentiaat in de Politieke Wetenschappen (2001, K.U.Leuven), licentiaat in de Arbeids- en Organisatiepsychologie (1998, K.U.Leuven). Diederik voert onderzoek naar de organisatie en het ma-nagement van beleidsontwikkeling in Vlaanderen meer bepaald vanuit het dubbele perspectief ‘profes-sionalisering en vermaatschappelijking van beleidsontwikkeling’. Aandachtsgebieden daarbij zijn: het beleidswerk van ambtenaren, de taakverdeling tussen ambtenaren en kabinetsmedewerkers, het be-trekken van maatschappelijke actoren bij de beleidsvorming en de institutionele kenmerken van de be-leidsarena’s.

St

af

82

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

WOUTER VANDENABEELE Licentiaat in de Politieke Wetenschappen (2000, K.U.Leuven). Wouter is sinds 1 oktober 2000 verbon-den aan het Instituut voor de Overheid. Zijn interesses liggen op het gebied van Human Resource Management in de overheid enerzijds en ethiek anderzijds. Zijn onderzoek concentreerde zich onder-meer de aantrekkelijkheid van de overheid als werkgever, het gebruik van ken- en stuurgetallen in het personeelsbeleid, strategisch HRM en Public Service Motivation in Vlaanderen. Momenteel werkt hij aan een doctoraat over ‘Public Service Motivation’ in het kader van een FWO-project.

STEVEN VAN DE WALLEDoctor in de sociale wetenschappen (K.U.Leuven, 2004), EMPA (K.U.Leuven en Budapest University of Economic Science and Public Administration, 2000), licentiaat in de Politieke Wetenschappen (K.U.Leuven, 1999). Hij is sinds 1 november 2000 verbonden aan het Instituut en verricht onderzoek naar kwaliteit en vertrouwen in de overheid. Momenteel is hij postdoctoraal onderzoeker van het FWO-Vlaanderen en richt zich op de perceptie van burgers over de overheid, publieke opinie en overheidsad-ministratie en het internationaal vergelijken van de prestaties van overheden.

WOUTER VAN DOOREN Licentiaat in de Politieke Wetenschappen (1999, K.U.Leuven). Hij is sinds 1 januari 2000 verbonden aan het Instituut voor de Overheid en deed onderzoek naar subsidiëring, financiering en monitoring van lokale besturen. Momenteel doet hij onderzoek naar monitoring en indicatoren in het kader van het SBOV binnen het spoor ‘financieel management en prestatiemeting’.

SANDER VAN GARSSELicentiaat Arbeids- en Organisatiepsychologie (2003, K.U.Leuven), gediplomeerde in de Aanvullende Studies Beleidseconomie (2005, K.U.Leuven). Sinds 15 september 2005 is Sander wetenschappelijk medewerker op het project ‘Contractmanagement in de overheidssector. Case: de sociale zekerheid in België’.

ANITA VAN GILSHandelsingenieur (K.U.Leuven). In de periode 1982-1985 was zij assistent Toegepaste Economische Wetenschappen (K.U.Leuven). Anita was 10 jaar werkzaam als informatieanalist & gegevensbeheerder in het Vlaams Brabant Informatica Centrum. Van november 1995 tot maart 1998 was zij stafmedewer-ker bij OEVER (Overleg Ethisch Vermogensbeheer). Sinds maart 1998 is zij medewerker bij het Instituut voor de Overheid. Haar onderzoeksprojecten situeerden zich binnen de administratieve organisatie. Momenteel verzorgt zij binnen het Instituut de organisatorische en administratieve ondersteuning en is zij verantwoordelijk voor de interne en externe communicatie.

83

STEVEN VAN ROOSBROEKLicentiaat in de Politieke Wetenschappen (2004, K.U.Leuven). Sinds januari 2005 werkt Steven aan het SBOV-onderzoek ‘Ontwerp van een tevredenheids- en een vertrouwensbarometer’.

KATHLEEN VANMULLEMLicentiaat in de Politieke Wetenschappen (2003, U.Gent), Master in Management voor Overheidsorganisaties (2004, U.Gent). Sinds 15 oktober 2004 is Kathleen wetenschappelijk medewer-ker bij het Instituut voor de Overheid op het SBOV project ‘Wetenschappelijke ondersteuning van het HRM-beleid, m.b.t. instroom, doorstroom, uitstroom van overheidspersoneel’. Zij doet onderzoek naar het voeren van een leeftijdsbewust personeelsbeleid.

ANNELIES VANPARIJSGraduaat Communicatiemanagement. Van 1997 tot 1998 was zij werkzaam bij BIAC, van 1998 tot 2001 bij KBC Bank. Annelies verzorgt sinds november 2001 het secretariaat van het SBOV.

WOUTER VAN REETH Licentiaat in de Toegepaste Economische Wetenschappen (K.U.Leuven en University College Galway, Ierland), gegradueerde in de Fiscale Wetenschappen (Fiscale Hogeschool Brussel). Wouter promoveerde op 29 april 2002 tot doctor in de Sociale Wetenschappen met de dissertatie ‘The bearable lightness of budgeting: the uneven implementation of performance-oriented budget reform across agencies’. Hij begeleidde de ontwikkeling en implementatie van het project ‘Doelmatigheidsanalyse en prestatiebe-groting’ in het MVG evenals de projecten binnen spoor ‘financieel management’ (SBOV). Wouter gaf training rond prestatiemeting en financieel overheidsmanagement. Sinds 1 maart 2003 is Wouter we-tenschappelijk attaché bij het Instituut voor Natuurbehoud. Wouter is verbonden aan het Instituut als vrijwillig medewerker.

BART VERBELEN Kandidaat in de Rechten (UFSAL/K.U.Brussel), licentiaat in de Politieke Wetenschappen (K.U.Leuven). In de periode 1993-1995 was Bart wetenschappelijk medewerker bij het Instituut voor de Overheid (eva-luatie VFIK en doelmatigheidsanalyse). Hij is sinds 1995 vrijwillig wetenschappelijk medewerker. Zijn doctoraat handelde over ‘Public private financing of health care systems: an exploratory comparative analysis of Australia, Belgium, Canada, Germany and the United States’. Bart was ‘teaching associate’ aan de ‘School of Policy Planning and Development’ (University of Southern California, L.A.) waar hij ondermeer onderzoek deed over sociale zekerheidsprogramma’s. Momenteel is hij assistant professor aan ‘Centre d’études de Populations, de Pauvreté et de Politiques Socio-Economiques’ (CEPS/INSTEAD) in Differdange, Luxemburg.

St

af

84

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

KOEN VERHOEST Licentiaat in de Politieke Wetenschappen (Universiteit Gent), gediplomeerd in GAS in Economische Wetenschappen(K.U.Leuven),EMPA(K.U.Leuven-‘HochschulefürVerwaltungswissenschaftenSpeyer’)en doctor in de Sociale Wetenschappen (2002, K.U.Leuven). Sinds oktober 2005 is hij docent aan de Faculteit Sociale Wetenschappen voor vakken inzake sturing, coördinatie, organisatie en governance. Hij werkt sinds 1994 bij het Instituut voor de Overheid en coördineert onderzoeksprojecten en trai-ningsprogramma’s inzake verzelfstandiging, contractmanagement en resultaatsturing, marktwerking en liberalisering, coördinatie en samenwerking. Van november 2004 tot mei 2005 verbleef hij voor inter-nationaal onderzoek inzake verzelfstandiging aan het Ierse Institute of Public Administration.

INGE VERMEULEN Na een economische vorming in het middelbaar onderwijs studeerde Inge informatica. Inge staat in voor de administratieve ondersteuning van de vorming en de verspreiding van publicaties.

BRAM VERSCHUERELicentiaat in de Politieke Wetenschappen (1999, U.Gent), EMPA (2000, K.U.Leuven & University of Liverpool). Bram werkte mee aan het project ‘Naar een optimale verhouding tussen gemeente en OCMW’ en is momenteel actief op het SBOV-project ‘Verzelfstandiging en sturing van overheidsorgani-saties’. Tevens werkt hij aan een doctoraat over verzelfstandiging van publieke organisaties.

JORIS VOETSLicentiaat in de Politieke Wetenschappen (K.U.Leuven, 1999), EMPA (K.U.Leuven, 2000). Hij deed on-derzoek naar strategische planning bij OCMW’s (2001) en beheersovereenkomsten in de culturele sec-tor (2002). Voorts volgde hij in de periode 2000-2002 de werkzaamheden van de Vlaamse Vereniging voor Bestuur en Beleid (VVBB) op en stond hij in voor de redactie van het Vlaams Tijdschrift voor Overheidsmanagement (VTOM). Sinds december 2002 is hij in het kader van het SBOV actief als onder-zoeker aan de Hogeschool Gent. Hij is momenteel verbonden aan het Instituut als vrijwilliger medewer-ker en bereidt er een doctoraat voor omtrent (het managen van) interbestuurlijke verhoudingen in multi-level beleidsarrangementen.

ELLEN WAYENBERGLicentiaat in de Politieke Wetenschappen (K.U.Leuven, 1998), doctor in de Sociale Wetenschappen (K.U.Leuven, 2004). Ellen werkt sinds 1998 bij het Instituut voor de Overheid. Op 13 februari 2004 ver-dedigde zij haar doctoraat getiteld ‘Vernieuwingen in de Vlaamse centrale-lokale verhoudingen: op weg naar partnerschap?’. Verder werkte zij mee aan diverse projecten over interbestuurlijke verhoudin-gen en lokale besturen en was zij ook betrokken bij diverse opleidingen en vormingsactiviteiten voor lo-kale besturen.

85

JEROEN WINDEYLicentiaat in de Toegepaste Economische Wetenschappen (2002, K.U.Leuven), licentiaat in de Politieke Wetenschappen (2005, K.U.Leuven). Sinds 1 september 2005 is Jeroen wetenschappelijk medewerker aan het project ‘Contractmanagement in de overheidssector. Case: de sociale zekerheid in België’.

St

af

86

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

nAwoord: wAAr hAAlt een overheid hAAr Mosterd?

Overheden van relatief kleine landen moeten hun inspiratie voor hervormingen, moderni-seringen en innovaties op het vlak van over-heidsmanagement, halen uit een beperkte set van bronnen. Grosso modo zijn er vier soorten.

Een eerste inspiratiebron zijn de eigen orga-nisaties. Hier komen vier vormen naar voor. Ten eerste is er de interne consultantsorgani-satie. Heel wat OESO-landen met grote ver-anderingsdynamieken hebben dit ter be-schikking. In Zweden zijn er twee overheids-agentschappen die hier zeer actief zijn (Ekonomistyrningsverket en Statskontoret). Finland heeft Haus, Ierland heeft zijn IPA. In de USA was er het managementonderdeel van OMB, Australië had en heeft zijn MAB/MIAC (Management Advisory Board en Management Improvement Advisory Council), Canada had en heeft zijn Canadian Council for Management Development (CCMD) (nu Canadian School for Public Service, CSPS). De Vlaamse Gemeenschap heeft dit nooit gehad. Het federale niveau had ABC (AdviesBureauConseil) dat begin 2006 is af-geschaft. Dit gaat in tegen alle praktijken in belangrijke OESO-landen. Hoe meer men hervormt, hoe groter het belang en hoe gro-ter de toegevoegde waarde van een eigen adviesbureau. De Vlaamse en federale admi-nistraties hebben hier een ernstig deficit.

Ten tweede zijn er bepaalde wetenschappe-lijke instellingen binnen de overheid, ook binnen de Vlaamse overheid zoals het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, die ook bijdragen tot het denken over beleids- en beheerscycli. Het is duidelijk dat deze in-stellingen soms zeer beleidsgericht zijn en door hun complementariteit ideale interfaces kunnen zijn voor universiteiten. Ook entitei-ten die niet de officiële label van weten-schappelijke instelling hebben, zoals de ad-ministratie Planning en Statistiek van het MVG, maar wel wetenschappelijk werken, kunnen een belangrijke bijdrage hebben. Ten derde zijn er de Kenniscellen. In Vlaanderen zijn dit innoverende projectorga-nisaties die uiteindelijk een grote stabiliteit kennen en die een grote portefeuille van kennis en projecten beheren met een sterke actiecomponent. In Vlaanderen zijn er de be-langrijke kenniscellen van eGov, PPS en

wetsmatiging. Dit is een belangrijk instru-ment om innovaties in routine om te zetten. De federale overheid heeft geen ‘Kenniscellen’ zoals de Vlaamse Gemeenschap, maar heeft wel vergelijkende entiteiten, bv. in de omgeving van de Kruispuntdatabank van de Sociale Zekerheid of de Dienst voor Strafrechtelijk beleid.

Ten vierde zijn er innovatiemachines die plat-formen zijn van losse projecten, maar met een focus en een stroomlijning. Vlaanderen en federaal België hebben geen dergelijk platform. In Nederland is er, binnen Binnenlandse Zaken, InAxis dat uniek is door zijn stimulerende rol, zijn bestuurslaagover-schrijdende opdracht en zijn inspanning om innovaties te systematiseren over ‘s lands be-sturen heen, inclusief de lokale besturen.

Van deze vier centrale en complementaire vormen van inspiratie binnen de overheid hebben Vlaanderen en federaal België er twee niet. Dit is een structurele handicap voor de overheid zelf, maar ook voor de uni-versiteiten die hiermee niet kunnen samen-werken.

Een tweede inspiratiebron zijn overheden uit het buitenland. Overheden kunnen van el-kaar leren. Uiteraard is dit ook een voor-waardelijke leercurve. Platformen binnen de OESO en EIPA (European Institute of Public Administration) kunnen toegevoegde waarde leveren door inspiratie of benchmarking. Maar er moet steeds een vertaalslag worden geleverd. Vergelijkende internationale studies behoren traditioneel tot het werkveld van universiteiten.

In toenemende mate helpen private consul-tants om overheden hun mosterd te geven of te laten vinden. Het succes hiervan is voorwaardelijk. Belangrijk voor de overheid is dat ze de controle behoudt over de opdracht en dat ze een antwoord krijgt op de gestel-de vraag. In veel gevallen heeft de overheid een probleem om haar vraag goed te formu-leren. Ook moet er gekozen worden voor een juist profiel van externe ondersteuning. Er kan uitvoering zijn van operationele vraagstukken (‘doe het voor ons’), uitvoering van beleidsvraagstukken (‘schrijf ideeën neer’), coaching bij operationele vraagstuk-ken (‘leer ons het te doen’) of coaching bij beleidsvraagstukken (‘leer ons ideeën te ge-

Geert BOUCKAERTDirecteur Instituut voor de Overheid“Getuigenis en engagement, tot nut van het Algemeen Belang.”

87

Na

wo

or

d

nereren en te verkopen’). Er lijkt een deficit binnen de overheid te bestaan van bepaalde superexperts met echte praktijkervaring maar ook van communicatiespecialisten. Het be-roep doen op consultants is een legislatuur-gebonden en cyclisch gebeuren, ook in de Vlaamse en Belgische context.

Tenslotte is er de wetenschap. Wetenschappers, zeg maar universiteiten, helpen overheden ook hun mosterd te vin-den. De vormen van ondersteuning kunnen heel instrumenteel zijn als antwoord op con-crete beleidsvragen. Er kan ook meer con-ceptueel en fundamenteel werk worden ge-leverd om langetermijn ondersteuning te geven bij o.a. de opbouw van databanken, modellering van problematieken of trend-analyses. Tenslotte is er het legitimerend ge-bruik van wetenschappelijk onderzoek.

Voor een klein land is het belangrijk om op al deze bronnen beroep te doen, om te zor-gen dat ze complementair zijn en dat ze sy-nergetisch kunnen worden benut. Een uni-versiteit in het algemeen en het Instituut voor de Overheid in het bijzonder, spelen hierin een proactieve rol. Het activiteitenver-slag van 2005 is hier een uiting van.

Het Instituut voor de Overheid heeft zijn ei-genheid in zijn onderzoek voor en over de overheid en in vorming van en dienstverle-ning naar die overheid. Dit doen we vanuit een internationaal vergelijkend perspectief. Centraal staat het empirisch gebaseerd, in-ternationaal vergelijkend trendonderzoek. Dit wordt vertaald naar fundamentele onder-zoeksvragen enerzijds en praktijkgerichte be-leids- en beheersvragen anderzijds. Hiervoor werkt het Instituut voor de Overheid samen met de federale overheid, gemeenschappen en gewesten, provincies en lokale besturen.

Het Steunpunt Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen (SBOV), waarvan het Instituut voor de Overheid de coördinator is, is dan ook een perfecte brug tussen de klassieke universitaire onderzoeksactiviteiten en de vier vormen van innovatieorganisaties binnen de overheid. Voor zover en in de mate dat er interne adviesorganisaties, kenniscellen, we-tenschappelijke overheidsorganisaties en in-novatieorganisaties zijn, kan een win/win tussen overheden en universiteiten gereali-seerd worden.

Daarom is er nood aan samenwerking vanuit een complementariteit, moeten interfaces georganiseerd worden en moeten er ketens van toegevoegde waarde bewaakt worden (innovatie door onderzoek, piloot door actie-onderzoek, verspreiding door vorming en opleiding, ondersteuning door dienstverle-ning).

Het Instituut voor de Overheid heeft in 2005 veel gerealiseerd. Ons onderzoek bestreek een breed palet aan thema’s. De stroom van doctoraten blijft constant. Dit jaar is er ook een ambtenaar die gepromoveerd is. Er is bovendien een doctoraat voortgekomen uit de samenwerking binnen de Associatie K.U.Leuven. Voor het eerst zijn er evenveel internationale als nationale bijdragen. Dit is een expressie van het evenwicht tussen het internationaal en academisch zichtbaar zijn en het nationaal relevant zijn. Dit is een moeilijk evenwicht. Maar het publicatiepro-fiel bewijst dat deze dubbele agenda combi-neerbaar is. Met vorming en opleiding heb-ben we een flexibel aanbod dat inspeelt op behoeften in alle bestuurslagen en afgeleid is uit ons eigen onderzoek.

Ik wil alle financiers danken voor hun ver-trouwen in onze activiteiten. In dit geval kunnen we stellen dat de kwaliteit van onze prestaties bijdraagt tot het vertrouwen van de overheden in het Instituut voor de Overheid. Het doet deugd te zien dat ook onze internationale erkenning gedragen wordt door Vlaamse besturen die ons door hun financiering toelaten om Vlaanderen mee op de Europese en de bredere kaart te zetten via participatie aan enquêtes en ge-vallenstudies, deelname als spreker op stu-diedagen of internationale bijeenkomsten.

Ik wil vooral ook alle medewerkers danken die door hun onvoorwaardelijke inzet dagda-gelijks getuigen dat de overheid een verschil maakt naar de samenleving en dat het Instituut voor de Overheid een verschil maakt naar die overheid.

88

ww

w.

in

st

it

uu

tv

oo

rd

eo

ve

rh

ei

d.

be

Master in het overheidsmanagement en -beleid“Een combinatie van wetenschappelijk inzicht en praktijkervaringen in het reilen en zeilen van de overheid.”

OPLEIDINGSPROGRAMMA’s OVERHEIDSMANAGEMENT EN –BELEID:

• CONTRACTMANAGEMENT • FINANCIEEL MANAGEMENT • ICT & E-GOVERNMENT • INTEGRITEITSMANAGEMENT• INTERACTIEF BELEID • KLACHTENMANAGEMENT• KWALITEITSMANAGEMENT • OPENBAARHEID VAN BESTUUR• ORGANISATIES EN DIVERSITEIT • PERSONEELSMANAGEMENT • PRESTATIES METEN • SAMENWERKING EN COÖRDINATIE• VERANDERINGSMANAGEMENT • VERZELFSTANDIGING

www.instituutvoordeoverheid.be

VORMING IN OVERHEIDSMANAGEMENT EN -BELEID

Instituut voor de Overheid - E. Van Evenstraat 2a - 3000 LeuvenTel. 016 32 32 70 - io@soc.kuleuven.be

INFOSESSIES:22 mei 2006

18 september 2006Aanvang: 17u30

Doc_Adv_OVER_CorpBroch 22-03-2006 12:11 Pagina 1

LOCATIE

E. Van Evenstraat

Parkstraat

Parkstraat

Parkpoort

Naamsepoort

Brussel E40

Tiensepoort

Station

A. VesaliusstraatM. Maria-Theresiastraat

Instituutvoor deOverheid

De locatie van het Instituut voor de OverheidE. Van Evenstraat 2a - 3000 Leuvenis terug te vinden op onderstaand stratenplan:

INSTITUUT VOOR DE OVERHEID: E. Van Evenstraat 2a - 3000 LeuvenAnneke Heylen & Inge Vermeulenio@soc.kuleuven.beTel: 016 32 32 70 - Fax: 016 32 32 67Bezoek onze web-site via:www.instituutvoordeoverheid.be

STEUNPUNT BESTUURLIJKE ORGANISATIE VLAANDEREN: E. Van Evenstraat 2c - 3000 LeuvenAnnelies Vanparijs sbov@soc.kuleuven.beTel: 016 32 36 10 - Fax: 016 32 36 11www.steunpuntbov.be

EINDREDACTIEAnita VAN GILS“Een geheel is meer dan de som van de delentenminste als individuele krachten of persoon-lijke belangen elkaar niet tegenwerken.Laat ons samenwerken, zowel op micro, meso als macro niveauom een optimale samenleving te kunnen garanderen voor onze kinderen en alle volgende generaties.”

VERANTWOORDELIJKE UITGEVERProf. dr. Geert BouckaertE. Van Evenstraat 2a B-3000 Leuven

DRUKWERKDrukkerij Vanderpoorten (Leuven)mail@vanderpoorten.be

DOELSTELLINGEN INSTITUUT VOOR DE OVERHEIDHet Instituut voor de Overheid heeft als voornaamste doelstelling bij te dragen tot een verbetering van de beleidsvoering, het management en de organisatie in de openbare sector door:1. het verrichten van onderzoek naar de organisatie, de beleidsvoering en het ma-

nagement in de overheidssector en hieraan verwante sectoren,2. het inrichten van opleiding en recurrent onderwijs ten behoeve van ambtenaren

en politici uit alle bestuursgeledingen,3. het verlenen van diensten aan de gemeenschap onder de vorm van management-,

organisatie- en beleidsadvies, 4. het vervullen van een forum-functie tussen de overheid en de universiteit op het

vlak van de beleidsvoering en het overheidsmanagement.Het Instituut voor de Overheid past derhalve volledig in het beleid van de K.U.Leuven dat van de universitaire permanente vorming in het algemeen en ook van de per-manente vorming gericht op de overheidssector een belangrijke prioriteit heeft ge-maakt.

DE OVERHEID ALS SPECIALITEITHet Instituut voor de Overheid heeft als doelpubliek de overheidssector. Dit betekent dat zowel de diverse onderzoeksprojecten als de vormingscursussen inhoudelijke aspecten van management, beleid en bestuurskunde behandelen, toegespitst op de uniciteit van de overheidsector.

SYNERGIE TUSSEN ONDERZOEK, VORMING EN DIENSTVERLENINGAangezien het Instituut voor de Overheid actief is op drie terreinen zijnde vorming, onderzoek en adviesverlening kan het Instituut voor de Overheid spreken met kennis van zaken vanuit de dagelijkse praktijk. Het Instituut voor de Overheid beschikt over een aantal vaste vormingsmedewerkers en doet bijkomend beroep op gastsprekers die specialisten in de inhoudelijke vakdo-meinen zijn. De medewerkers van het Instituut voor de Overheid, gespecialiseerd in onderzoek en adviesverlening, worden eveneens bij vorming, training en opleiding (VTO) betrokken, waardoor zij hun opgedane kennis van en ervaring met de over-heid, aan de ambtenaren kunnen doorgeven.

K.U.Leuven Instituut voor de Overheid Public Management Institute Faculteit Sociale Wetenschappen Faculty of Social Sciences

E. Van Evenstraat 2 a B-3000 Leuven - België Tel: 0032 16 32 32 70 Fax: 0032 16 32 32 67

E-mail: io@soc.kuleuven.bewww.instituutvoordeoverheid.be