accentueel is een uitgave van de stichting accent...

accentueel is een uitgave van de s t i c h t i n g a c c e n t s c h o l e n g r o e p

december 2017

Op reis naar mooier onderwijs!Reeds een aantal jaren onderhoudt AccentScholengroep intensieve contacten met verschillende schoolbesturen in

Ontario Canada.

Diverse Accentmedewerkers hebben in 2013 en 2015 een bezoek gebracht aan de scholen in Ontario. Het onderwijs

in dit gedeelte van Canada is mondiaal toonaangevend en wordt gekenmerkt door een hoge mate van

professionaliteit. Op iedere school is de professionele cultuur duidelijk zichtbaar aanwezig, zowel bij leerkrachten als

bij leerlingen. Het onderwijs is sterk gericht op LEREN. Dit betekent dat leerlingen en onderwijswerkers zich iedere

dag weer afvragen: “Wat heb ik vandaag geleerd en wat wil ik morgen leren?”

Op alle AccentScholen heeft het professionaliseren sindsdien een prachtige ontwikkeling doorgemaakt. De drie

uitgangspunten ‘Eigenaarschap’, ‘Leren van en met elkaar’ en ‘Leren centraal’ zijn voor Accent de dragers

geworden van deze professionele cultuur.

Ook dit jaar (november 2017) is wederom een Accentdelegatie afgereisd naar Canada. Alle internbegeleiders hebben

samen met de leidinggevenden van de Accent-Topclass vele scholen bezocht en hebben diverse presentaties van

Canadese onderwijsvernieuwers bijgewoond. Dit keer hebben onze Canadareizigers zich vooral gericht op de

verdieping van de drie hiervoor genoemde uitgangspunten. Met een koffer vol ideeën en inspiratie zijn ze

teruggekomen en hebben de voor u liggende Accentueel “Canada Special 2017” hiermee rijkelijk gevuld. Voor onze

reis naar beter onderwijs kunnen we er ons voordeel meedoen. In het bijzonder maakte deep learning (het

verdiepend leren) indruk. Over dit onderwerp is een apart artikel opgenomen.

Ook deze boeiende Canadareis zal ongetwijfeld weer werken als een katalysator in ons LEREN!

Accent op weg naar mooier onderwijs!

Peter Putman en Hennie van Schilt,

College van Bestuur.

NB. Impressies van de studiereizen naar Canada zijn te vinden op de website van Accent onder Accentueel.

accentueel - canada special II op reis naar mooier onderwijs 2 3

accentueel - canada special II op reis naar mooier onderwijs

Op de Quest stond een stand waar je inspiratie op kon

doen over het gebruik van een sketchnote (een manier

om informatie te onthouden en ideeën vast te leggen)

Dit inspireerde mij om de boeiende en actieve workshop

over deep learning op deze manier vast te leggen.

Met een stel mooie leervragen in mijn koffer vloog

ik Canada in. En tijdens de schoolbezoeken en gesprekken

met leerkrachten en mensen die daar diep over hadden

nagedacht, kreeg ik daar antwoord op. Maar er was meer

te ontdekken. Veel meer….

De begrippen: ‘Deep learning’ , de 6 C’s van Michael Fullan

en ‘Modern learning’ kwamen uitgebreid aan de orde.

De titel van de onderwijsconferentie was: “Well Being”.

En in een gesprek met een Somalisch Canadese taxi-

chauffeur vielen de woorden ‘exclusion’ en ‘belonging’.

Kijkend naar al die woorden kom ik tot de conclusie dat

het volgens mij allemaal met elkaar verband houdt.

Het zijn ankers voor onderweg….

Want willen we zorgen dat onze kinderen en wijzelf ons

goed voelen en tot recht komen in de samen leving, dan

zullen we met elkaar moeten proberen om te begrijpen

hoe die wereld in elkaar steekt. Waarom het is zoals het is,

en hoe en waarom we verschil kunnen maken dat ons allen

en de aarde goed doet.

Dit betekent dat we ons zelf kleine, maar vooral ook grote

vragen moeten stellen. En geen genoegen moeten nemen

met alleen data, modellen en Wikipedia.

Dat we met elkaar in contact moeten zijn, de ruimte

moeten krijgen om te leren om vrij te (be)denken.

Het betekent ook voor mij dat we elkaars kwaliteiten

moeten ontdekken, ontwikkelen en inzetten. Leren van en

met elkaar. Elkaar zien en elkaar nodig willen hebben.

Dit alles vraagt lef en vertrouwen. Maar dat hoeft geen

punt te zijn. Toch…

Aline Wissink Annelies van Rijssen

Vrijdag.Dagman/vrouwkinderenwezijneenweekjeinCanadaAlsweterugkomenwetenwehoehetmoetinhetonderwijshoopt Accent.Weblokkerenmetonzekoffersmeniggangpad.Vluchtschema–TorontoKL69110NOVAmsterdam-Toronto

13301540KL69211.00.GroupMeetingandcheckinatSchipholKLMdeskTicketshalenbijjegroepsleiderOeiMargrémistde trein.AnderhalfuurvertragingopSchiphol.Yes.Weggaan!EteneneenwijntjeinhetvliegtuigNogeenhapje.Nogeen

drankje.15.40ArrivalatPearsonInternationalAirportTorontolocaltime16.45TransfertoSheratonCentreDownTown. incheckeninhotel.BlijmetBerendscreditcard.Weerwarmeten.Hetisnu4uur’snachtsnederlandsetijd.

Manuelaheefteenbeamerinhaarhandtas.wezijnverdwaasdindetijd.

4 5


Door de enthousiaste verhalen van de directeuren en

niet te vergeten het bezoek van de principals Kim en

Claudine aan onze scholen, ging ik met hoge

verwachtingen naar Toronto, met de vragen van mijn

collega’s en mijn eigen leervraag in mijn rugzak.

We hebben diverse inspirerende lezingen bijgewoond

en 2 scholen kunnen bezoeken. Door dit alles heb ik

antwoorden gekregen op de vragen die er in ons team

leefden en veel ideeën opgedaan die we kunnen

toepassen op onze school. Ik wil hier in het kort

weergeven wat mij in de diverse lezingen heeft

aangesproken en dit koppelen aan een drietal

begrippen die steeds weer terugkwamen.

Well-being/ Mental health. Dit is in deze jaren een

belangrijk topic voor dit onderwijsdistrict. Tijdens de

conferentie die hierover ging, vertelden een aantal

jongeren hun verhaal waardoor iedereen in de zaal

kippenvel kreeg en waardoor het belang werd

onderstreept om te zorgen dat ieder kind zich op

school goed en veilig voelt. Dit zagen we ook terug in

de posters die aan de muren hingen op school.

Daarnaast vond ik het ook

indrukwekkend om de mensen

te horen praten over de

vanzelfsprekendheid van

inclusief onderwijs. Tijdens de

schoolbezoeken lieten ze ons de

OP’s zien die ze voor alle

kinderen met special needs

maakten.

Nieuwsgierig loop ik door de school. Ik ben niet de

enige die nieuwsgierig is. In de groep waar ik binnen

kom zijn ze druk bezig om onderzoek te doen. Op de

muren staat al wat ze weten en wat ze nog willen

vragen. Ook zie ik in een andere groep dat kinderen

met elkaar nadenken over de vraag : “hoe bouw ik een

tunnel die niet instort?”. In het lokaal ernaast zijn

kinderen aan het pitchen over een plaats in Amerika.

Wat zie ik mooie dingen op de Accentscholen. Wat

kunnen we trots zijn op wat we allemaal al doen met

elkaar.

Dit wordt bevestigd in Canada . En vanuit deze

mindset komt de vraag naar boven: “Hoe kan ik nog

meer groeien in mijn ontwikkeling als leerkracht?

“Hoe kan ik samen met de kinderen verdiepend

leren?”

De dingen die ik daarover hoor en zie en mij als

leerkracht raken zijn:

De leerdoelen voor verdiepend leren moeten

duidelijk zijn: communicatie, kritisch denken,

samenwerking, creativiteit, karakterontwikkeling

en burgerschap.

Een leerkracht met een growth mindset omarmt

kansen, is ervan overtuigd dat ieder kind kan

groeien, leert van feedback en raakt door anderen

geïnspireerd.

Ken je leerlingen; hun talenten, voorkeuren en

leerbehoeften. Begin een ‘kindgesprek’ eens met

wat jij allemaal al weet over je leerling en denkt wat

hij/zij nodig heeft en vraag aan je leerling of dit

klopt.

Gebruik deze kennis van je leerling om de juiste

strategieën, taken en tools toe te passen, zet het in

de context die de leerling aanspreekt, steun je

leerlingen in het aangaan van de volgende

uitdaging.

Leer met de leerlingen mee. Model het leerproces,

je bent niet het rolmodel van weten maar van leren.

Het leren is zichtbaar voor zowel de leerling als de

leerkracht. De leerkracht wordt de leerling en de

leerling de leerkracht.

De leerlingen stellen de vragen, vragen zijn

belangrijker dan het antwoord, het proces van leren

is belangrijker dan het eindresultaat. Fouten maken

mag, daar leer je van!

Leg verbindingen met de wereld om je heen, pas het

geleerde toe en geef het betekenis.

Samenwerking tussen leerlingen onderling, tussen

leerlingen en leerkracht, leerkrachten onderling en

tussen de schoolleiders en de leerkrachten.

Evaluatie van het leren is vanzelfsprekend.

Leerlingen hebben hun eigen doelen; boeken

vooruitgang aan de hand van succescriteria en zij

vieren hun successen!

Feedback aan medeleerlingen en leerkrachten

wordt gegeven en ontvangen.

Met deze koffer vol inspiratie kom ik terug naar

Nederland. Trots op mijn baan en met de drive om te

groeien in mijn ontwikkeling.

g om de juiste

n

klopt.

M

N

g

It’s All about students

Learning to learn deeplyThe best legacy we can leave to our young people:

Collaborate. Een begrip dat meer inhoudt dan

samenwerken. Dit geldt zowel voor de leerling als ook

voor de leerkracht. Je hebt elkaar nodig om te leren en

leren is groeien.

Motivation. Je wilt dat kinderen opgaan in hun werk

en dat ze willen leren omdat het hun interesse heeft.

Het was heel waardevol om gedurende deze week met

elkaar te praten en te denken over het onderwijs aan

onze kinderen en zo ideeën te krijgen om nog beter te

kunnen worden in datgene wat we al doen.

Omdat dit de beste erfenis is die we na kunnen laten:

Annie Klumpenhouwer Dianne Rutgers

6 7


“Maak van de leerling een leraar

en van de leraar een leerling!”

Ik werd gegrepen door die woorden van

Santiago Gallardo.

Denk eens aan iets wat je zelf goed kan of waar je

trots op bent. Hoe heb je dit geleerd? Hoe werd je er

goed in? Welke support en condities waren helpend

zodat je het leerde en er goed in werd?

Misschien heb je op straat geleerd om te voetballen.

Eerst ga je eens kijken op de plekken waar ze spelen.

Daarna ga je zelf oefenen. Misschien durf je al een

beetje mee te doen. Je krijgt feedback van de spelers.

Dat neem je mee. Je ziet wat er gebeurt, daar speel je

op in. Je wordt beter. Je leert om samen te spelen.

Anderen zijn beter, maar daar leer je weer van.

Je stelt vragen.

Ziet ons onderwijs er zo uit…?

Zien onze leerlingen hoe hun grote voorbeeld, de

leerkracht, leert?

Zien onze leerlingen welke stappen de leerkracht zet

om zelf tot leren te komen?

Leren is een oefening die je als leerkracht meestal na

schooltijd in je voorbereiding doet, om vervolgens als

‘de wijze die alles weet’ voor de klas te staan.

Deep learning is a

process of making sense of questions

that matter to us

De onzekerheid van de leerkracht zien ze niet. Ze zien

niet welke stappen de leerkracht (het grote voorbeeld)

zet. Daar valt dus weinig van te leren!

Dike van den Berg Ineke van Dalen

Tijdens onze reis naar Toronto hebben

we veel gehoord en gesproken over het

thema veranderen. Een aantal

gerenommeerde sprekers, die een

bijdrage leveren aan de veranderingen/

vernieuwing van het onderwijssysteem

in Canada, had wat dit betreft een

duidelijke boodschap: “Alles veranderen

is helemaal niet nodig, veranderingen

zijn al in gang gezet”. “Het is een kwestie

van doorgroeien”.

Volgens een van de directeuren van een

Canadese school, die ons vorig jaar

hebben bezocht: “Jullie zijn op de goede

weg, ga zo door!”.

Onderwerpen waar in Canada de focus

op ligt en waar we de afgelopen week

veel over gehoord hebben zijn:

- Deep learning: Hoe bereiden wij

kinderen voor op de toekomst waarin

gigantische vragen opgelost moeten

worden? “Leer de kinderen goede

vragen te stellen en ondersteun ze bij

het vinden van de antwoorden”;

- Well being: “Zonder welbevinden

geen betrokkenheid en geen

ontwikkeling”. In een land met veel

nationaliteiten en immigranten een

opgave.

Al met al een inspirerende reis!

Zaterdag.Hènualop?Iklignet.06.30BreakfastattheSheratonCentre.Mmmdatfruitendieeierenmetspek.Weaccepteren denieuwekilos09.00-11.00MeetingattheSheratonBirchwoodRoom&Fyr.LidyishaarIphonekwijt.Oneetochniet.

09.00.PlenaryStartup10.00.StartProgramwithBillHogarth,formerdirectorofEducationofYorkRegionalDistrict SchoolBoard12.00-13.00FoundationtheBrinkPresentationandWeeklyProgramEnrolmentforallactivitiesduring

theweek.Hètussendoorgeenkoffie?NeeWesprekenengels12.00.LunchatBirchwoodRoomno expenses,justawrap.13.00- 14.30LouiseMoreau,specialneedsandteacherinstruction14.45Closure15.00-NouNouFreeprogram,enjoytheCityof

Toronto.OpnaardehoogstetorenvanTorontoDeCNTowerFotobijdecanadaletterslopentussendewolkenkrabbers.Johan verkentdeleukerestaurantjes.Isiegoedin.VanavondTais.Enom10uurwashetalweerstilbijdeIB-ertjes.Op1oor.

8 9


Seven Grandfather Teachings

Het antwoord op mijn vraag over het vergroten van

eigenaarschap, motivatie en betrokkenheid werd

voornamelijk beantwoord door Santiago Gallardo in

zijn zeer inspirerende lezing over deep learning.

De uitvoering van zijn theorie heb ik vervolgens

teruggezien in de scholen die ik heb bezocht. Zie ook

het artikel in dit boekje en de prachtige voorbeelden

van andere ib-ers.

Maar….

Ik werd verrast bij mijn bezoek aan Aldergrove public

school, en die verrassing wil ik met jullie delen.

Ik zag daar deze grote muurschildering van de Seven

Grandfathers, een verhaal van de first nations

(inheemse volkeren van Canada).

Zij leren ons over:

Eerlijkheid / Waarheid / Nederigheid

Liefde / Wijsheid / Moed / Respect

Ik zag veel in de Mandarijnse taal, Aziatische kunst en

aandacht voor verschillende religieuze en culturele

feesten. Zo veel respect en ruimte voor andere

culturen! Kinderen mogen hun moedertaal blijven

spreken op school en leren daarnaast het Engels. Hoe

anders gaat dat in Nederland!

Aldergrove is een school met 640 leerlingen met vele

nationaliteiten. Het grootste gedeelte van de

populatie leerlingen heeft een Aziatische achtergrond.

Net als de andere scholen gaan ze uit van de 6 C’s:

Creativity, Communication, Citizenship, Critical

thinking, Character en Collaboration.

Citizenship wordt door de aandacht voor de

verschillende culturen vormgegeven.

Why?

Je eigen afkomst kennen is belangrijk en het geeft

erkenning: Je mag er zijn!

Het komt vaak voor dat mensen die verwijderd raken

van hun eigen taal en cultuur zich na een aantal jaren

ontheemd voelen en zoekende zijn. Je eigen taal en

cultuur geeft houvast en je kunt het best leren en je

uitdrukken in je eigen taal. Daarnaast is kennis van

andere culturen ook belangrijk:

En zo komen we bij het hoofdthema:

Well-being en pas van daaruit kun je komen tot deep

learning.

Greetje Wagenvoort Dorien ten Dolle

Studieboeken (bijna) gelezen, leervragen opgesteld,

visum geregeld, subsidie aangevraagd, koffer gepakt

en dicht (!). Nu nog de achterblijvende gezinsleden

heel hard knuffelen en ik kan op weg naar Canada.

Benieuwd naar wat we gaan zien en meemaken.

Spannend om met een, voor mij, veelal onbekende

groep een week op te trekken. Na een trein-, vlieg- en

busreis op vrijdagavond 11 november gearriveerd in

ons hotel voor de aankomende week. Het gaat

beginnen!

En…wat een week! Zoveel gezien, gehoord en beleefd.

Inspirerende lezingen van o.a. Bill Hogarth, Santiago

Gallardo en Michael Fullan, boeiende schoolbezoeken

en heel veel bijzondere gesprekken met Accentcollega’s

maar ook met de andere reisgenoten.

Wat heeft indruk gemaakt?

Ten eerste het verhaal van Santiago Gallardo over

deep learning. Heel kort samengevat. Hij stelde de

vraag: Waar ben je goed in? Hoe is het gekomen dat je

daar zo goed in bent?

Hij gaf een voorbeeld: voetbal. Hoe leer je voetballen?

Je gaat naar een voetbaltraining. Je gaat oefenen

(vallen en opstaan), je speelt met mensen die het al

goed kunnen en je krijgt aanwijzingen van je coach.

Dat zijn de beste ingrediënten om ergens ‘goed’ in te

worden.

Oftewel kinderen laten doen (aan de hand van goede

onderzoeksvragen), vallen en opstaan, en de

leerkracht leert mee en coacht. Wauw!

Geen methodes, maar weten wat de leerlijnen en

doelen zijn voor dit schooljaar. Geen toetsen, maar

d.m.v. observaties, gesprekken met kinderen en

producten weten of de gestelde doelen zijn behaald

door alle kinderen.

Maar het meest geraakt ben ik door het respect voor

ieder kind, ieder mens in de samenleving. Wij praten

over respect, maar daar zijn ze echt respectvol. Het

welkom voelen in de school, winkel of restaurant als

bezoeker, het acknowledge of land bij iedere officiële

vergadering, het volkslied bij de opening van de

Quest, het samen gaan voor goed onderwijs voor echt

ieder kind.

“Leave your ego at the door”: het gaat niet om jou,

maar om het kind. Ieder kind, ongeacht achtergrond,

talenten, behoeften, geloof, taal mag er zijn. Geen ja

maar....Maar met hart en ziel en de juiste middelen

staan en gaan voor het onderwijs. De trots de

iedereen uitstraalt zodra het over onderwijs gaat.

Bevlogen. Echt prachtig.

Met een hoofd vol informatie en inspiratie terug naar

huis. Een week om nooit te vergeten. Een week om

zeer zeker verder op te bouwen. Want binnen onze

scholen gebeuren ook hele mooie dingen, daar

mogen we ook best (on Hollands) trots op zijn. Verder

b(r)ouwen, met een aantal nieuwe Canadese

ingrediënten. Zin in!

10 11


Zondag.07.00uurBreakfastattheSheraton08.00-16.30LobbyHotelSheratonDepartureforNiagaraFallsHelpdebusdoet hetnietmeer.HandigechauffeurWekunnenGreetjeenMirandeZiplinennaarbenedenrakelingslangsthefalls.Derest

filmtenfotografeerteindeloos.TerugindebusopwegnaareenCanadeesVolendam.Evenshoppen.16.30ReturnattheShera ton17.30-18.45MeetingattheSheratonRoom&FyrBriefing:FocusinyourAgendaBriefing,debateandfocusindifferent

groups19.30Freeprogram:evenopenneernaardekamer.Dinneratlocalrestaurants.DankaanJohan.Tongoponzeschoenen. Hèzagenwenoueenkerstmanineenbruinpakvanmiddag?moetnietgekkerworden.Italiaanseten.Hèisdatalles?Ja.

Fritestoedanmaar.

S 08 00 benedenrakelingslangbenedenrakelings stbenedenrakelingslangheratonDepartureforNiag

12 13


Betrokkenheid en welbevinden

Op studiereis naar Toronto…

Van mijn collega’s kreeg ik voorafgaand aan de

studiereis de volgende woorden mee:

Terugkijkend kan ik zeggen dat al deze woorden van

toepassing zijn op onze reis naar Toronto. Wat een

ervaring en wat een belevenis! We hebben erg veel

inspirerende, leerzame bijeenkomsten gehad met o.a.

Michael Fullan, Bill Hogarth, Louise Moreau, Santiago

Gallardo en Eleanor Newman.

De schoolbezoeken hebben mij laten zien dat het

onderwijs in Ontario een mooie ontwikkeling heeft

doorgemaakt en het heeft mij ook geleerd dat wij

trots mogen zijn op wat we op de Accentscholen doen

en wat we bereikt hebben!

Alle activiteiten op de scholen in Ontario zijn gericht

op het leren van de kinderen. In alle lokalen zijn de

leer doelen duidelijk zichtbaar voor iedereen.

Leerkrachten gebruiken het curriculum als leidraad.

Zij hebben de methode losgelaten en bepalen de

thema’s. Vervolgens wordt er gekeken wat de leerlingen

al weten en wat ze nog willen leren. Het stellen van de

Tijdens deze Canadareis heb ik ontzettend veel

inspiratie opgedaan. Wat mij vooral heeft geraakt is

de sfeer op de eerste school die ik bezocht. Op de Rick

Hansen School is veel aandacht voor ‘well-being’. Er is

een prettige cultuur gecreëerd in de school. In de klas

werken kinderen aan eigen doelen wat betreft

well-being bijv. ‘getting out of our comfort zones’ en

‘everyone has stress, so let’s learn to deal with it’.

Dagelijks wordt besproken waar de leerling aan wil

werken en hoe dat is gegaan. Er is een klimaat van

wellness bij het team. Als de leerkrachten niet goed

voor zichzelf zorgen, voelen kinderen zich ook niet

goed. Daarbij wordt de kracht van elk persoon

benadrukt. Er is sprake van veel samenwerking binnen

het team. De ideeën van Michael Fullan zijn zichtbaar

in de school: geloven dat je het kunt, daardoor begin

je er aan en neem je collega’s mee, dit zorgt voor een

sneeuwbaleffect. De leerkrachten moeten positieve

ervaringen opdoen, dan kan men werken aan

innovaties. Elkaar ondersteunen als leerkracht creëert

de beste vooruitgang. Leerkrachten zijn enthousiast

en dragen het uit, het werkt als een olievlek. Iedereen

binnen de organisatie is betrokken bij de toekomst en

successen van de leerlingen.

Binnen het Canadese onderwijssysteem is men er van

overtuigd dat alle kinderen kunnen leren en succesvol

kunnen zijn. Er moet sprake zijn van Human Learning:

leerlingen betrekken bij het leerproces zorgt ervoor

dat ze gemotiveerd zijn. Onderzoek heeft uitgewezen

dat alleen kennis opdoen niet werkt. Kinderen

Janine Stuivenberg Lidy Wassink

juiste vragen, vanuit nieuwsgierigheid en een

onderzoekende houding is hierbij van cruciaal belang.

Ze geven de leerlingen de verantwoordelijk heid om de

keuze te maken wat ze willen leren. De leerlingen

eigenaarschap geven is de basis voor motivatie!

Het welbevinden van de leerling staat centraal,

hiervoor worden de ‘zones of regulation’ gebruikt.

In ieder klaslokaal hangt de gevoelsthermometer en

doordat leerlingen inzicht hebben in hun eigen

gevoelens, zijn zij in staat deze bij anderen te

herkennen en te respecteren.

Wat ik meeneem uit Canada is het respect dat

eenieder heeft voor elkaar, de natuur en het land.

Wat bijzonder om dit te mogen ervaren.

Zoals een leerling van William Berczy Public school

vertelde: ”De lessen zijn nooit saai, we hebben veel

verschillende vakken, werkvormen en projecten.

Elke dag is anders. Het werken in de grote open ruimte

boven leert ons focussen en concentreren, dat moet je

later tijdens je werk ook.

Als er geen gym is bewegen we 20 minuten per dag en

op woensdag wandelen we 20 minuten met de hele

school (Walking Wednesday).”

besteden jaren aan leren van dingen waarin ze geen

interesse hebben. Er is maar weinig dat ze onthouden,

alleen dat wat hen interesseert. In elke groep zitten

students of mystery. Kinderen waarvan je niet goed

begrijpt wat er in hen omgaat. Leerkrachten moeten

de kracht zoeken van de kinderen, vragen wat ze

denken en wat er omgaat in hun hoofd. Als leerkracht

maak je voor elke leerling het verschil.

Maandag.Deeplearningday.8.30BreakfastatSheratonCentreooohlaat.09.45MeetingroomSheraton10.00-1200Meeting attheSheratonKeynoteSantiagoGallardo,Deeplearning,transformlearninginclassroomsWauwWatkandiemandatmooi

brengen!LaatookevenDaanRoosengaardevoorbijkomen.Goeie12.15LeaveforbussesattheLobbySheratontoSheraton ParkwayRichmond Hill12.45LunchatSheratonParkwayRichmondHill,YorkSchoolBoard.Nietverkeerd 13.30Presenta

tionofYRDSchoolboard&meetprincipalsforschoolvisits.mmmdeonzeiserniet.16.30Splitinthregroupsmeetingrooms tobesetMeetingBriefingdebateandfocusindifferentgroups18.00Leavebybusfto Sheraton 18.45Freetime.

Datmeenje.JOHAN!!waargaanweeten?

14 15


Improving Learning Teaching and Leading in Ontario Canada

by Eleanor Newman

In deze lezing ging het met name ook over de vertaalslag van de

theorie naar de dagelijkse praktijk. Om de impact van ‘knowing

each student’ te verduidelijken gebruikte Eleanor een voorbeeld uit

haar dagelijkse praktijk.

Ik herinner me een leerling, vertelde Eleanor, laat ik hem Jeff

noemen. Het was mijn ‘mysterieuze’ leerling. Het duurde een hele

tijd voor ik kon ontdekken wat ervoor nodig was om bij hem ‘the

sparkling in the eyes’ te krijgen, wat voor hem betekenisvol was.

Dat bleek de plaatselijke politiek te zijn, wie had dat kunnen

denken. Bij een opdracht daarover bleek hij er al veel over te weten,

maar er ook veel vragen over te kunnen stellen.

Hij was een leerling waarvan de ene ouder de andere had vermoord

en in de gevangenis zat. Hij woonde bij zijn grootmoeder.

Op een dag was Jeff ziek en verzuchtte een

leerling: “Ik ben blij dat hij er vandaag niet

is”. En ik (Eleanor) vroeg de leerlingen hun

hoofd op tafel te leggen en hun hand op te

steken als ze wisten dat één iemand om hen

gaf. Iedereen stak de hand op. Zo noemde

ik aantallen op en bij 8 ben ik gestopt,

iedereen had nog de hand omhoog.

Toen zei ik: ‘ik denk dat er bij Jeff maar 3,

hooguit 4 mensen om hem geven en 1

ervan ben ik. Als jullie je ooit alleen voelen

denk dan, er is een leerkracht die om mij

geeft.....

Op

lee

is”

ho

st

g

i

i

Maanden van voorbereiding: lezen over eigenaar-

schap, Michael Fullan, Bill Hogarth, leiderschap,

deep learning en special needs en dan sta je na een

vliegreis van acht uur echt met beide benen op

Canadese bodem. Wauw!!

De week wordt gestart met lezingen van onder andere

Bill Hogarth en Louise Moreau, gevolgd door Santiago

Gallardo. En opnieuw is daar het “wauw” gevoel.

Intrinsieke motivatie en mogelijkheden creëren voor

elk kind zijn belangrijke items van deze dag. Het

gevoel hebben dat je hiermee direct aan de slag wil op

je eigen school, maar tegelijkertijd ook beseffen dat

we al een eind op weg zijn op De Hoeksteen.

Op het moment dat je in Canada een school inloopt,

proef je een warme sfeer, gelijkheid voor alle kinderen,

stralende leerkrachten, positiviteit en respect voor

elkaar. Het lopen door de school wekt de indruk dat

“leren” een ontspannen bezigheid is. Zelfontdekkend

leren, het inzichtelijk maken van wat ze leren en over

vaardigheden beschikken om zelf tot oplossingen te

komen, maakt dat leerlingen erg betrokken en

gemotiveerd zijn en tot ‘echt leren’ komen.

CanadaRespect voor elkaar

Positiviteit

EigenaarschapBetrokkenheid

Denken in mogelijkheden voor elk kind

Lia Wiggers Janneke Stemerdink & Femke Bogers

Wees als leerkracht niet het rolmodel van weten, maar het

rolmodel van leren. Kijkend naar de toekomst worden er

andere vaardigheden van de leerkracht. Willen wij het

leerlinggedrag veranderen? Dan zullen we moeten beginnen

met het veranderen van ons eigen leerkrachtgedrag.

Van zender naar procesbegeleider, waardoor de verantwoor-

delijkheid bij de leerlingen wordt neergelegd. Op deze wijze

ontwikkelen leerlingen vaardigheden als: kritisch denken,

creativiteit, samenwerken, burgerschap (leren denken als

wereldburgers) , communicatie en karakter

(verantwoordelijkheid nemen voor het eigen leren).

People are made, not born.

Be a leader, be a learner

Have a voice, have fun

Een ervaring om nooit te vergeten…..

Dinsdag.Jaaa!Wegaanscholenbezoeken,volgenshetlijstje.LidytoetstTOMTOMinbijdetaxichauffeur.Isevenwachten. AnneliespraatmetSomaliesetaxichauffeurenkrijgtlesinwereldburgerschap!Rondlopenenveelzienopdescholen.

Allekinderenwetenwaarzemeebezigzijn.doelendoelendoelen.Samenwerkenoverleggenenom9uurhetvolkslied.Veelte zienenteleren!’smiddags…yeahhh!MichaelFullaninlevendelijve.Samenopdefoto.Hetisgeenspetterendecharmante

vrolijkemanMaartjongejongewateenslimmerd!16.30.SplitinthreegroupsmeetingroomsBriefing:FocusinyourAgenda Briefing,debateandfocusingroups18.00LeaveLobbySheratonforSheratonCentrebybus.Help!waarisonzechauffeur

18.30Freetime.Hamburgertjeennaarbed.

16 17


De C staat voor de 6 C’s. Creativiteit, Communicatie, Citizenship, Critical thinking, Character en

Collaboration. Al deze onderdelen kwamen gedurende de hele week steeds weer aan de orde.

De A staat voor Anders. Op de school waar ik was werd het onderwijs in de groepen op verschillende

manieren vormgegeven. De doelen waren voor iedereen helder en duidelijk en leerkrachten gaven les op

een manier waar ze zelf inspiratie uit haalden. Van helemaal digitaal en zonder boeken tot leren vanuit

lesboeken met papieren rapportage.

De N staat voor mij voor Nadenken. Nadenken over alles wat ik gehoord en gezien heb.

Zoveel verschillende indrukken, zoveel informatie en zoveel mooie dingen gezien en gehoord.

De A staat voor Autonomie. Er is een hoge mate van focus bij het werken van de kinderen wanneer ze

zelf mogen bepalen op welke manier ze leren en hoe ze de dag indelen.

De D staat voor Deep Learning. Volgens de definitie van Santiago Gallardo is “Deep Learning a process

of making sense of questions that matter to us”. Het gaat niet om het geven van antwoorden op vragen

maar om kinderen te leren zelf vragen te stellen en oplossingen te vinden.

Aandacht. Canada bestaat uit verschillende culturen. Op de scholen wordt er veel aandacht geschonken

aan de landen waar de voorouders van de kinderen vandaan komen en hun families. Er hangen onder

andere collages met foto’s van de gezinnen, een wereldkaart waar de landen van herkomst aangegeven

zijn en er wordt aandacht geschonken aan de feesten die bij de culturen horen. Je voelt dat er respect is

voor iedereen. Het maakt niet uit waar je vandaan komt, hoe je er uit ziet of wat je mogelijkheden zijn.

Je wordt gezien en hoort er gewoon bij. Well-Being was de rode draad door de hele week.

Be a leader, be a learner, have a voice, have fun.

Een mooie uitspraak, die we te horen kregen tijdens

onze studiereis.

Wat ik meegenomen heb uit Canada kan ik samen-

vatten met de volgende woorden: welbevinden,

respect, vertrouwen, samen, verdiepend leren.

Welbevinden (well being): In Canada wordt daar

grote nadruk op gelegd. In alle lezingen was dit te

horen en op alle scholen is dit terug te zien

bijvoorbeeld aan de zones van regulatie. De kinderen

mogen aangeven in welke zone ze zitten en daar

wordt dan op dat moment bij aangesloten.

Ook worden er rustmomenten ingebouwd door

middel van mindfulness en/of yoga. Dit geldt voor

zowel de kinderen als de leerkrachten.

Respect: Overal merkte je, dat er respect is voor elkaar.

In Canada wonen veel immigranten, maar voor alle

culturen is er respect en er wordt rekening mee

gehouden, dat er soms andere gewoontes zijn.

Ook respect voor de omgeving en de aarde wordt

uitgedragen.

Vertrouwen: Het is belangrijk, dat kinderen vertrouwen

hebben in hun leerkracht, maar ook andersom. Kinderen

kunnen vaak veel meer dan wij denken. En daarom is het

goed om hoge verwachtingen te hebben en ze zelf mee

te laten denken over wat ze willen leren en ze te laten

experimenteren. Er wordt ook de nadruk op gelegd, dat

fouten maken juist goed is om verder te komen in je

ontwikkeling. De kinderen worden in de growth mindset

gezet. Dit zie je ook terug in de groepen.

Margré Tanis Marleen Melis

CA

NADA

Samen: Dit is een heel belang rijke

factor. Samen een visie

ontwikkelen, samen afspraken

maken, samen werken, samen

leren. De kinderen krijgen veel

gelegen heid om dingen samen te

doen. De dingen die zijn afgesproken,

zie je overal terug op de wanden in de

groepen. Een leerkracht vertelde, dat in het begin van het

schooljaar met lege wanden wordt begonnen en dat deze in

samenwerking met de kinderen worden gevuld.

Ook zijn er faciliteiten voor de leerkrachten om samen te

leren, deels ook onder schooltijd. Een leerkracht vertelde, dat

ze 45 minuten per dag tijd krijgt onder schooltijd voor

overleg, voorbereiding en bijwerken van bijvoorbeeld

portfolio’s. In alle lagen (bestuur, directeuren, leerkrachten,

kinderen en ouders) is er een grote betrokkenheid. Ze laten

ook merken, dat ze trots zijn op hun onderwijs.

Verdiepend leren (deep learning): Ook dit kwam terug in

alle lezingen en is te zien op alle scholen. De competenties

om te komen tot verdiepend leren worden samengevat in de

6 C’s: collaboration, creativity, critical thinking, citizenship,

character en communication. Bij verdiepend leren is het

belangrijk, dat je je steeds bewust bent van datgene wat je

wilt leren, veel oefenen en experimenteren en veel feedback

geven en krijgen. Belangrijk is het stellen van goede vragen,

denk bv. aan de Taxonomie van Bloom.

We hebben veel gezien en gehoord over het onderwijs in

Canada. Nu is het een uitdaging om ons onderwijs niet zozeer

te veranderen, maar om te kijken waar het beter kan. Ik ben

tot de conclusie gekomen, dat wij al veel goede dingen doen

en dat ook wij trots mogen zijn op ons onderwijs!

Woensdag.NaardeconferentieQuestNObreakfastatSheraton07.00LeaveLobbySheratonbybustoSheratonPaoverkway RichmondHill07.30BreakfastatParkwayHillenrolmentforConference8.30-16.00IndividualQuestprogram;wateen

prachtigeopeningdoorkinderenmet1jongetjediehetvolksliedzongWauw!Eenmooiverhaalvaneenpsychiaterworkshops masterclasses12.30LunchatQuest.Veelmindfullnessenyoga.Isbehoefteaandus.Veelstress.16.30LeaveSheraton

17.15FreetimeEndaarwarenKim&Claudine.Feestje!enlekkereten.DankaanJohan.

18 19

Natuurlijk kwamen onze Canadese principals Kim & Claudine ook naar Toronto!


Talent!

Daar sta je dan. Op een groot podium voor een zaal

met honderden mensen uit de hele wereld. Het wordt

stil. Je haalt diep adem en zingt dan vol overgave,

a capella, het volkslied van Canada...

Kippenvel staat op mijn armen. Een collega ib-er naast

me pinkt een traantje weg. Je krijgt een oorverdovend

applaus. Hoeveel twaalfjarige jongens zouden dit

durven? Terwijl jij het podium afloopt, komen er ruim

twintig kinderen het podium weer op. Drie jongens lopen

naar voren, één pakt de microfoon en vertelt ons rustig

en duidelijk, dat ze op school met het project ‘Water first’

bezig zijn geweest. Ieder kind kreeg de mogelijkheid om

een aandeel te leveren op het gebied waar hij of zij goed

in is of leuk vindt om te doen. Zij zijn de sprekers

vanmorgen en verder zien we muzikanten, dansers,

zangers en toneelspelers. Een indrukwekkend

schouwspel volgt.

Wat geweldig mooi om te zien, dat er zoveel ruimte

wordt gegeven aan de talenten van deze kinderen!

Cognitief talent wordt op elke school herkent en

Mirande Jansen

erkent, maar hoe zit het met al die andere talenten?

Deze kinderen hebben allemaal iets gevonden,

waarmee ze kunnen ‘shinen’!

In de bovenbouw krijgen de kinderen de mogelijkheid

om tijdens de muziekles een instrument te leren

bespelen. Na schooltijd mogen ze naar wens meespelen

in een band, ieder op zijn of haar eigen niveau.

De lunchpauze is op veel scholen een uur. Na 20

minuutjes eten, wordt de kinderen de mogelijkheid

geboden om in blokken van 10-12 weken mee te doen

aan basketbal, volleybal, gym, tekenen, zingen, dans,

drama, maar ook bijv. lego bouwen. Net waar de

interesses op dat moment liggen. Het accent op talent!

Tijdens ons bezoek aan basisschool Fred Varley

werden we enthousiast rondgeleid door enkele

kinderen uit de bovenbouw. Door kinderen te

betrekken bij de organisatie van activiteiten, maar

ook door de werkvormen binnen het verdiepend leren,

kunnen daarnaast talenten ontdekt worden op het

gebied van communiceren, samenwerken, plannen,

organiseren, kritisch denken... (Zie de 6C’s van Michael

Fullan… ;)

Prachtig dat je als school kinderen zó de mogelijk-

heden biedt, om je breed te ontwikkelen en je talenten

te ontdekken!

Good Morning!

We wanted to extend a big thank you for allowing us

the opportunity to once again meet with your amazing

team. We both had such a wonderful time and

remembered all of the coaches.

We wanted to share what an inspirational group they

are. All of them were so interested in learning, talking

about the wonderful progress of their schools and

asking great questions about how to support their

teams. Once again, Kim and I learned so much

from them and thoroughly enjoyed our time together.

We are hopeful that the next time you visit,

it can include visits to our schools. We would love to

keep in touch and continue learning with and from

each other.

Take Care. We hope to see you soon.

Claudine and Kim

Donderdag.8.00uurweg.Weerscholenbezoek!Vandaagnaareenoutdoorschool!Daarwilikwelwerken!Buiten,natuur, ruimte,onderzoek.Gaaf.Envooriedereenlaarzenopmaat.Leukonderdienettejurkjes.Lekkerelunchmet

coniferentheeenmaplesiroopsnoepjes.Ikhoudervan.Opnaardeanderescholen.Ogenuitkijken.Rennenvanlokaalnaar lokaal.Foto’smakenzondertekijkenwaarvan.LijkeenjapannerinVolendam.Maargenietenvandeverhalen,dekids,

deteachersenhetrespectwatdaarisvooralleseniedereen!TerugnaarHotel.lezingenvanHazelenMali.Geenideemeer waarhetoverging.Hoofdvol.naarkerstboomonthullingintemall.Tegek.Hangenaandebar.

ManuelaenDorienbijijshockey.Laatstenachthotel.

20 21


Wist je dat ze in Canada:

geen werkboeken op de tafel hebben?

een magazijn vol rekenmaterialen hebben?

kinderen in prachtige volzinnen kunnen vertellen

wat ze aan het leren zijn?

het raar vinden dat je multiple choice vragen geeft,

dan staat het antwoord er toch al?

onderwijs geven in de hele school, dat wij hier

alleen in de groepen 1 en 2 geven?

‘learning skills en mondelinge taal in het curriculum

hebben?

respect hebben voor alle culturen?

‘well being’ belangrijk vinden voor leerlingen en

leerkrachten?

Santiago Gallardo was vroeger een goede leerling,

haalde goede cijfers op het aanbod dat hij kreeg

aangeboden, maar omdat hij niet echt betrokken was,

beklijfde de stof onvoldoende. Hij had niet leren leren.

Als zelfs onze goede leerlingen het “leren leren” missen

omdat de lesstof niet echt betekenisvol is, hoeveel

temeer missen onze minder begaafde leerlingen deze

aanpak (Deep Learning).

Hazel Mason, superintendent van het Peel District,

geeft aan dat leren gestoeld moet zijn op “Passie”!

Dan leren de kinderen echt. In de kleutergroepen zijn

de kinderen nog echt betrokken. Hoe hoger ze komen,

hoe minder betrokken ze zijn.

De maatschappij verandert, daardoor moet ook het

onderwijs veranderen: van kennisoverdracht naar

designleren. Kennis kunnen de leerlingen overal

verkrijgen. Leer de leerlingen lezen, rekenen èn leer ze

de juiste vragen te stellen. Hierbij moeten we de

leerlingen ondersteunen, o.a. door modeling van de

leerkracht. Het denken moet in de stijgers worden

gezet, door ze de juiste vragen te stellen. Als de

leerlingen hun eigen onderzoeksvragen leren stellen en

onderzoeken, activeer je hun intrinsieke motivatie. Dat

zijn vaak vragen waar wij als volwassenen ook geen

antwoord op hebben, bijvoorbeeld “Waarom heeft

president Trump de verkiezingen gewonnen?”

Wat valt mij op in de scholen in Ontario?

- Het onderwijs sluit aan bij de vragen van de

kinderen, waardoor het eigenaarschap en de

intrinsieke motivatie worden aangesproken.

- Gericht op doelen. De leraren gebruiken een evidence

based aanpak. Hoe ze verder de doelen bereiken

vullen ze zelf in. Binnen een strak top-down kader

hebben ze eigenaarschap om hun doelen te bereiken.

- De leerkrachten kennen hun kinderen. Hoogbegaafd

of minder begaafd? Ze passen het aanbod aan

binnen hetzelfde thema. Alles is inclusief. De leer -

lingen met specifieke onderwijsbehoeften zitten

doorsnee voor 50% in de reguliere groep en 50% in

een apart groepje. Soms zijn de onderwijsbehoeften

Riny Kappert Willy Koskamp

Enkele belangrijke uitspraken:

‘Apply what all you know about your mistery

children with greater precision’

‘Make learning a visible practise,

let the children see how it looks like’

‘Schools are focussing on not making mistakes,

but making mistakes is the way we learn’.

zo zwaar dat ze permanent in een apart groepje

zitten, zoals leerlingen met klassiek autisme.

Er is inclusief onderwijs op gebied van religie,

etnische achtergrond en geestelijke en/of

lichamelijke beperkingen.

- Kwaliteit van de samenwerking: bij zowel de leerlingen

als de leerkrachten. Veel netwerken: netwerk van

leerlingen, netwerk van ouders, samenwerking van

leerkrachten, gezamenlijke verantwoordelijkheid voor

de leerlingen met special needs.

- Wat de kinderen leren is zichtbaar gemaakt aan de

muren. Elk jaar beginnen ze met een lege muur.

- Veel nadruk op Menthal Health (zowel voor

studenten als leerkrachten).

Menthal Health: aandacht voor gedrag

(m.b.v. Zones of Regulation) en welbevinden (mind,

spirit, body en relaties), voeding en milieu.

- Gebruik van Data om de doelen en het aanbod te

plannen.

- Aandacht voor de mindset: fixed and growth mindset.

- De pedagogiek van Deep Learning (Michael Fullan)

met de zes belangrijke competenties:

Karaktervorming, Respect, Communicatie, Kritisch

denken, Samenwerken en Creativiteit.

Technologie (zoals internet) wordt hierbij betrokken,

niet als vrije vorm, maar gericht ingezet op het

onderzoeken van je leervragen.

‘Give

kids

voices’

22 23

Deep learning


Voilà, Michael Fullan begint zijn presentatie met een

eenvoudig maar treffend: “Traditioneel onderwijs is

saai.” Dat leerlingen met bosjes tegelijk hun

motivatie kwijtraken is wat hem betreft verklaard.

Onderzoeken tonen aan dat de enthousiaste kleuter

maar een paar jaren nodig heeft om compleet

gedemotiveerd te raken. Slechts 1/3 deel (!) van de

onze leerlingen zou nog gemotiveerd zijn bij

aanvang van de middelbare school (Gallardo, 2017).

Van oppervlakkig naar verdiepend

Oppervlakkig leren maakt plaats voor verdiepend

leren. De tijd is er rijp voor. Immers, de wereld is

veranderlijker dan ooit tevoren. De maatschappij

waarin we leven kenmerkt zich door “vluchtigheid”

en “snelheid” (Gallardo, 2017). De waarheid waarmee

we vandaag leven is er morgen niet meer. Dit on -

omkeerbare gegeven vraagt andere vaardigheden

van mensen die in de huidige wereld leven. Hoewel

er nieuwe werksoorten en banen zullen ontstaan is

het waarschijnlijk dat, wat we al decennia gewend

zijn (vaste baan, vast contract bijvoorbeeld), op z’n

eind is. Dit heeft tot gevolg dat we meer dan ooit het

enorme belang van “leren” zullen moeten begrijpen.

Verdiepend leren geeft onze kinderen de mogelijk-

heid om, terwijl ze aan een betere wereld bijdragen,

met zelfvertrouwen en vanuit zelfstandigheid de

toekomst tegemoet te gaan.

Wat vraagt dit van ons, onderwijsmensen?

Hoe kunnen wij ervoor zorgen dat hetgeen onze

kinderen leren diepgaand en blijvend is in plaats van

oppervlakkig en voorbijgaand (zoals bij

feitenkennis)? Hoe kunnen we eraan bijdragen dat

onze kinderen de bagage die wij meegeven blijvend

kunnen toepassen in hun steeds veranderende

levens? En over welke kennis en vaardigheden

hebben we het dan eigenlijk?

Waar we naartoe gaan is dat onze kinderen echt

begrip hebben voor en betrokken zijn bij iets dat

belangrijk voor hen is én van waarde is voor de

wereld. Het betekent dat kinderen niet alleen kennis

aanleren, maar dat ze snappen wáárom ze dat doen

en hoe ze die kennis kunnen inzetten. De verande-

rende wereld is hierbij steeds uitgangspunt. Het gaat

niet meer over: “Hoe kan ik mij het best voorbereiden

op de rekentoets?”, maar over “Hoe kan rekenen mij

helpen bij mijn leven of bij mijn werk?”

Sabine Jolink

Passie

Persoonlijk hoopte ik passie te vinden in Canada ten

aanzien van het verdiepend leren en het eigenaars-

chap bij kinderen. Key woorden die mij triggerden om

naar op zoek te gaan.

En ik heb het gevonden:

Bij Santiago Gallardo (main researcher van Michael

Fullan): hij sprak gepassioneerd over deep learning.

Hij stelde dat kinderen het meeste leren buiten school.

We moeten kinderen leren lezen en rekenen en…

de juiste vragen leren stellen. Hij zei letterlijk: we

willen de passie zien in de ogen van de kinderen.

Hij raakte mij met de volgende quote:

“The best legacy we can leave to our children:

Learning to learn deeply!”

Bij Hazel Mason (a retired Superintendent of

Education from Peel and passionate about 21stC/

Modern Learning): Zij sprak over het opleiden van de

kinderen voor de 21e eeuw, voor banen die nu nog

niet bestaan. Als je iets met passie doet, leer je veel en

gaat het vanzelf. Als je kinderen niet aanspreekt op

hun passie (wat we op scholen doen, want wij bepalen

wat ze moeten leren) leren ze niks.

“Our task is to educate students whole being,

so they can face the future.

We may not see the future, but they will and our

job is to help them make something of it.”

Bij principals van de scholen: ze vertelden enthousiast

over het verdiepend leren op hun school. En over hun

kinderen, van alle niveaus (inclusief ), die leren op hun

school. Bovendien zijn ze trots op hun staff die er

uitvoering aan geven.

Bij leerkrachten, onderwijsassistenten en special need

leerkrachten, die laten zien wat en hoe ze werken met

hun students. En die eerlijk aangeven dat het niet

altijd even makkelijk gaat, maar dat ze grote

betrokkenheid zien bij de kinderen en daar enorm van

genieten.

En dan natuurlijk bij de kinderen zelf die enthousiast

kunnen vertellen over wat ze willen leren, hoe ze het

gaan leren en wat ze daarvoor nodig hebben. Ik heb

ze bezig gezien met een sparkling in their eyes en dat

is wat ik graag wilde.

En tenslotte mijn eigen passie: yoga en/of

mindfulness. N.a.v. van het thema Well Being een vast

onderdeel op alle scholen. Van 5 minuutjes per dag tot

1x in de week een uur. Wat fantastisch om te zien!

Ik heb veel meegenomen uit Canada, maar mezelf

ook gerealiseerd dat wij al goed bezig zijn t.a.v.

modern learning. En we hoeven niet te veranderen

(change); we mogen groeien (grow) volgens Eleanor

Newman. We bouwen verder op al het goede dat we

al hebben. Met Passie!

t vraagt dit van ons, onderwijsmensen?

24 25

BURGERSCHAP

De wereld wordt steeds kleiner.

Wij leren onze leerlingen de wereld

te bekijken als een wereldburger.

Ze zullen wereld wijde problemen

aanvliegen vanuit verschillende

standpunten en zullen de verschillende

normen en waarden en wereld beelden

begrijpen. Daardoor zijn ze in staat om

vanuit oprechte interesse ingewikkelde

wereld problematiek op het gebied van

mens en milieu op te lossen. Of daar in

ieder geval hun steentje aan bij te dragen.

COMMUNICATIE

Leerlingen leren effectief

communiceren. Op meerdere

manieren, afhankelijk van de

situatie en de persoon/personen

die ze tegenover zich hebben.

Digitaal en in het offline leven.

SAMENWERKEN

Kinderen leren samenwerken in

teams, waarin al hun talenten

nodig zijn. Dat gaat om

inhoudelijke vaardigheden, maar

zeker over effectief management

en omgaan met groepsdynamiek.

En de uitdagingen die daarbij

horen, zoals fundamentele

beslissingen maken, van elkaar

leren en bijdragen aan elkaars

leerproces.

CREATIVITEIT

Een creatieve manier van denken en de

wereld tegemoet treden. Kinderen

ontwikkelen een ondernemende geest

en manier van denken als het gaat

econo mische en sociale mogelijkheden.

Ze kunnen goede onderzoeks vragen

stellen en nieuwe ideeën ontwikkelen.

Creativiteit is geen gave, maar een

vaardigheid. Het is dus aan te leren.

Bijvoorbeeld door kinderen aan te

moedigen buiten de kaders te denken.

Moedigt u uw kinderen hiertoe aan?

KRITISCH DENKEN

De leerlingen oefenen om kritisch

naar informatie te kijken.

Kinderen beargumenteren wat ze

van bepaalde informatie vinden.

Ze leren patronen ontwaren en

hebben in de gaten hoe er

verbinding is met andere feiten

en vakken. Op die manier kunnen

ze zelf een mening vormen.

Noodzakelijk in een wereld waar

de informatiedichtheid alleen

maar toeneemt.

KARAKTER

Onze kinderen zullen hun hele

leven lang blijven leren om een plek

te houden op de arbeids markt.

Naast studievaardigheden gaat het

om het ontwikkelen van karakter-

eigenschappen als

doorzettingsvermogen,

vasthoudendheid en veerkracht.

Kortom, de eigenschappen om een

leven lang te kunnen blijven leren.

Daarbij hoort ook het besef dat

fouten mogen worden gemaakt.

Bron: Fullan, M. (2014). Opgehaald van www.michaelfullan.ca: http://www.michaelfullan.ca/wp-content/

uploads/2014/01/3897.Rich_Seam_web.pdf Gallardo, S. (2017). Deep learning, shaking the foundations. Toronto.

Zes pijlers

Om verdiepend leren in praktijk te

brengen helpen 6 pijlers: creativiteit,

kritisch denken, communicatie,

karakter, burgerschap en

samenwerken (Fullan, 2014).

Bij alle lessen spelen het aanleren en

oefenen van deze vaardigheden een

rol. Niet als een aparte opdracht,

maar verweven in de lesstof.

Onze ib-ers met Santiago Gallardo!

26 27

Vrijdag.Nog2lezingen!Hè?Echt?nietevennogsnelshoppen?Nee!opletten!Tochweerzeerdemoeitewaard.

Evaluatiegeorganiseerddoor2juffenergensuitNederland.Snelenleuk.DeBrinkjongensnogmettipsentrucs,

enwegzijnwe.Opnaarhetvliegveld.Doordouane:tasjeopentasjedicht.Inchecken.Busjekopen,koffiedrinken.

Vliegtuigin.Knienweerinjenek.Ha!Schiphol!enwegzijneraleenpaarkwijt.Mannenenkinderenwachten.

Treinin.WaarisJohan?Zatalineeneerderetrein.Meteenvolhoofd,zonderjetlagnaarhuis.

Man,man,wateengeweldigeweek.MetdankaanACCENT!

accentueel is een uitgave van de stichting accent...

Documents

Transcript of accentueel is een uitgave van de stichting accent...