AARDWARMTE VOOR GORINCHEM

Team MilieuStichting Platform GeothermieIF Technology9-9-2008

• Vorderingen geologische haalbaarheidsstudie• Nieuwe inzichten• De weg vooruit

INHOUD

• Resultaten geologische haalbaarheidsstudie• Nieuwe concepten voor aardwarmtewinning• Benodigde budgetten• Aangepaste planning

TARGET: BUNTSANDSTEIN

WAT KAN NIET?

• Water van hoge temperatuur (> 100ºC) in voldoende mate produceren• Electriciteit opwekken• Procesindustrie bedienen• 10 a 11 MW energie produceren

OPTIES VOOR AARDWARMTE

Nieuwerkerk Formatie

BuntsandsteinBoven Rotliegend

Limburg Groep

NIEUWERKERK FORMATIE• Rivierafzettingen• Zand in klei• 0 tot > 1000 meter dik• Zanden hebben zeer goede porositeit (25 tot 35 % is vastgesteld)• Tussen de 700 meter en 2.200 meter diepte• Watertemperaturen tussen 30 en 75 ºC

422000

424000

426000

428000

430000

432000

434000

OTL-01

ALM-01

BRAK-01

AND-01

GORINCHEM

BASIS NIEUWERKERK FORMATIE

UITGEWERKTE VARIANTEN

• Voor Noord: twee gescheiden verticale putten voor injectie en winning

• Voor Avelingen-Oost: verticale injectieput en winningsput van zelfde locatie die ver naar het zuiden “uitgetakt” is

KAARTBEELD CONCEPTEN

• Noord:– Putten op hoeken

industrieterrein; – Beide verticaal tot ongeveer 1.300 meter diepte

Avelingen-Oost:– Verticale injectieput (1.600

meter diep)– Winning vanaf zelfde punt,

water komt van grote afstand (2,5 of 3,3 km, op ongeveer 2.000 meter diepte)

Warmtewinning op Noord/Groote Haar:

– 150 of 200 m3/uur– Water 47ºC aan oppervlakte– Verder ophogen met warmtepomp tot 70ºC– Retourtemperatuur 35ºC– Warmtelevering 87-115 TeraJoule, vermogen

6-8 MegaWatt– Aandeel warmtepomp in energielevering 69%– Kostprijs warmte 9,95 tot 11,09 €/GigaJoule

(uitgaande van 4.000 vollasturen per jaar)

GAS: 12,68 €/GigaJoule

Warmtewinning op Avelingen-Oost– 150 of 200 m3/uur– Water 64 of 66ºC aan oppervlakte– Zo toepassen of verder ophogen met

warmtepomp tot 70ºC of verlaging infiltratietemperatuur

met warmtepomp– Retourtemperatuur 35ºC– Warmtelevering 58-129 TeraJoule, vermogen

4-8 MegaWatt– Aandeel warmtepomp in energielevering 0 tot

17%– Kostprijs warmte 7,26 tot 12,44 €/GigaJoule

(uitgaande van 4.000 vollasturen per jaar)

GAS: 12,68 €/GigaJoule

WAT KOST DAT?

• Noord:– Investering bronnenpaar: 6 tot 6,5 miljoen €

(exclusief grondprijs)– Investering warmtepomp: 1,9 tot 2,5 miljoen €– Onderhoud/beheer per jaar: 132.000 tot

149.000 €– Toe te voegen energie (warmtepomp) per jaar:

317.000 tot 423.000 €– Financieringskosten per jaar: 480.000 tot

540.000 €

WAT KOST DAT?

• Avelingen-Oost:– Investering bronnenpaar: 7,1 tot 9,2 miljoen €

(exclusief grondprijs)– Investering warmtepomp: 0 tot 1,3 miljoen €– Onderhoud/beheer per jaar: 113.000 tot

143.000 €– Toe te voegen energie (warmtepomp) per

jaar: 100.000 tot 293.000 €– Financieringskosten per jaar: 504.000 tot

552.000 €

WORDT DIT WAT?

Ja, mits:– Gunstige uitkomsten geofysisch onderzoek– Afname van energie geconcentreerd op kleine

oppervlakte– Zo mogelijk combinatie met stookketel derden

voor procesverwarming– Zo continu mogelijke vraag– Ook inzet lage temperatuurtoepassingen– Inzet subsidies (EIA, EG, Garantiefonds EZ)– Keep it simple

PARTNERS

• Deelname energiebedrijf zeer wenselijk

• Bedrijven: zuidelijke strook gemeente meest gunstig, maar Noord niet uit de race

• Groeninvesteerders

• Ook levering aan huishoudens?

HAALBAARHEIDSSTUDIE

1e fase• Inzet geologische expertise

2e fase• Benaderen interessante partijen• Opzetten werkgroep• Keuzes locatie/partners/techniek• Vervolgstudie geofysica• Opstellen investeringsplan• Raadsvoorstel

Realisatiefase

AFGEROND

  2008     2009                

  SEP OKT NOV DEC JAN FEB MRT APR MEI JUN JUL AUG SEP

Raadsbesluit X                        

Tweede fase nader onderzoek; opstellen investeringsplan                          

- Benaderen partners/opzet werkgroep                          

- Geofysisch onderzoek, putontwerp en eerste ontwerp installatie                          

- Samenstellen investeringsplan door werkgroep en externe adviseurs                          

Raadsbesluit realisatie fase                         X

Realisatiefase (zie planning vergunningen, bijlage 4)                          

PLANNING 2E FASE

Voorlopige planning vergunningentraject en uitvoering

Planning vergunningen

maand 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24

opstellen aanvraag      

ontvangst/notificatie  

bezwaren      

opsporingsvergunning              

mb milieuvergunning            

aanvraag locale vergunningen        

boorcontract    

boring 1      

well test  

winningsvergunning              

boring 2    

aansluiting installaties  

proefbedrijf          

BUDGETAANVRAAG 2E FASE

€ 167.000,- voor:

• Helft kosten geofysische studie € 46.100,- (excl. BTW)

• Een kwart van de kosten van een

project/businessplan € 180.000,- (excl. BTW)

• Interne uren € 64.000,-

• Organisatie/onvoorzien € 35.000,-

KENGETALLEN AARDWARMTEPROJECT

• Levering uit Nieuwerkerk Formatie, T = 47, 62 of 64 ºC• Opties zonder en met warmtepomp (voor levering op 70 ºC)• Debiet 150 of 200 m3/uur

• Onderhoud en beheer 1,5%• COP (Coefficient of Performance) geothermie systeem 20• COP warmtepomp 5,7-6,0• Aantal vollast uren 4000• Retourtemperatuur 35 ºC• Looptijd 30 jaar• Levensduur warmtepomp 15 jaar

• Energiekosten (elektriciteit) 0,10 €/kWhe• Energie-inhoud aardgas 31,65 MJ/m³• Aardgas prijs 0,40 €/m³• Rendementseis 6 %• Inflatie 2 %• Indexering 2 %