Aanbod kant-en-(bijna)-klaar groeit als kool tekst is geschreven door Karin Lassche en is een...

9
1/9 Deze tekst is geschreven door Karin Lassche en is een voorbeeld van werk uit haar portfolio. Voor meer informatie: www.karinlassche.nl (kopsuggesties) Aanbod kant-en-(bijna)-klaar groeit als kool De markt van het gemak Markt voor gemaksvoeding groeit als kool Lekker makkelijk voor elk moment Nederlander kiest voor eetgemak Kant-en-(bijna)-klaar (intro) Koken staat steeds vaker synoniem voor ‘opwarmen’. Zowel horeca als particulieren kiezen massaal voor gemak. Op één voorwaarde: het moet wel lekker zijn. Dankzij de nieuwste verpakkingstechnologieën gaan smaak en gemak hand in hand. (tekst) Wie pakweg tien jaar geleden geen zin had om te koken en de deur niet uitwilde, was aangewezen op een diepvriespizza, Iglo Thuismenu, ingeblikt ‘soldatenvoer’, een bak nasi, bami of Hollandse boerenkool. Tegenwoordig varieert het aanbod van Japanse sushi, Mexicaanse bonenschotels, culinaire soep van Joop Braakhekke, Indonesische rijsttafelschotels in rieten mandjes, kant-en-klare groene salades met bak en al tot boeuf bourguignon uit de magnetron. De consument die wel zelf wil koken, maakt het zichzelf makkelijk met panklare groenten, voorgekookte aardappels en geschilde spruitjes. Boerenkool wordt amper nog ongesneden verkocht, bietjes zijn standaard geschild en voorgekookt, vlees steeds vaker gekruid en voorbewerkt. Het kant-en-klaar assortiment heeft zich bovendien uitgebreid naar alle eetmomenten van de dag: er zijn drinkontbijtjes (handig voor in de file), versgeperste vruchtensappen, belegde sandwiches, gevulde wraps, voorgebakken pannenkoeken en gesneden rauwkostsalades. Gezien de diversiteit is het lastig aan te geven waar het aanbod gemaksvoeding begint en ophoudt. De een schaart er alleen kort houdbare kant-en-klare maaltijden onder, de ander rekent ook diepvriesproducten, maaltijdcomponenten en groente uit blik erbij. Voor dit verhaal gaan we uit van alle voedings- en levensmiddelen die zijn voorbewerkt op zo’n manier dat de klant ze alleen nog maar hoeft te consumeren, al dan niet na ze te hebben opgewarmd. Of, zoals de Amerikanen het zeggen: ‘ready to (h)eat’. Volgens het Centraal Bureau voor de Levensmiddelenhandel (CBL) eet inmiddels een kwart van de Nederlanders af en toe kant-en-klaar. Daarbij hebben de meeste Nederlanders hebben een voorkeur voor vers boven diepvries. Volgens het Britse onderzoeksbureau Datamonitor stijgt de verkoop van koelverse maaltijden jaarlijks met zestien procent, in Nederland zelfs met vijftig procent. Logisch dus dat de supermarkt steeds meer ruimte uittrekt voor gemaksvoeding, ook al omdat er hoge marges op zitten. Het CBL meldt dat er in 2000 660 miljoen gulden is besteed in de supermarkt. Elk jaar groeit de omzet in kant-en-klare maaltijden

Transcript of Aanbod kant-en-(bijna)-klaar groeit als kool tekst is geschreven door Karin Lassche en is een...

1/9

Deze tekst is geschreven door Karin Lassche en is een voorbeeld van

werk uit haar portfolio. Voor meer informatie: www.karinlassche.nl

(kopsuggesties) Aanbod kant-en-(bijna)-klaar groeit als kool De markt van het gemak Markt voor gemaksvoeding groeit als kool Lekker makkelijk voor elk moment Nederlander kiest voor eetgemak Kant-en-(bijna)-klaar (intro) Koken staat steeds vaker synoniem voor ‘opwarmen’. Zowel horeca als particulieren kiezen massaal voor gemak. Op één voorwaarde: het moet wel lekker zijn. Dankzij de nieuwste verpakkingstechnologieën gaan smaak en gemak hand in hand. (tekst) Wie pakweg tien jaar geleden geen zin had om te koken en de deur niet uitwilde, was aangewezen op een diepvriespizza, Iglo Thuismenu, ingeblikt ‘soldatenvoer’, een bak nasi, bami of Hollandse boerenkool. Tegenwoordig varieert het aanbod van Japanse sushi, Mexicaanse bonenschotels, culinaire soep van Joop Braakhekke, Indonesische rijsttafelschotels in rieten mandjes, kant-en-klare groene salades met bak en al tot boeuf bourguignon uit de magnetron. De consument die wel zelf wil koken, maakt het zichzelf makkelijk met panklare groenten, voorgekookte aardappels en geschilde spruitjes. Boerenkool wordt amper nog ongesneden verkocht, bietjes zijn standaard geschild en voorgekookt, vlees steeds vaker gekruid en voorbewerkt. Het kant-en-klaar assortiment heeft zich bovendien uitgebreid naar alle eetmomenten van de dag: er zijn drinkontbijtjes (handig voor in de file), versgeperste vruchtensappen, belegde sandwiches, gevulde wraps, voorgebakken pannenkoeken en gesneden rauwkostsalades. Gezien de diversiteit is het lastig aan te geven waar het aanbod gemaksvoeding begint en ophoudt. De een schaart er alleen kort houdbare kant-en-klare maaltijden onder, de ander rekent ook diepvriesproducten, maaltijdcomponenten en groente uit blik erbij. Voor dit verhaal gaan we uit van alle voedings- en levensmiddelen die zijn voorbewerkt op zo’n manier dat de klant ze alleen nog maar hoeft te consumeren, al dan niet na ze te hebben opgewarmd. Of, zoals de Amerikanen het zeggen: ‘ready to (h)eat’. Volgens het Centraal Bureau voor de Levensmiddelenhandel (CBL) eet inmiddels een kwart van de Nederlanders af en toe kant-en-klaar. Daarbij hebben de meeste Nederlanders hebben een voorkeur voor vers boven diepvries. Volgens het Britse onderzoeksbureau Datamonitor stijgt de verkoop van koelverse maaltijden jaarlijks met zestien procent, in Nederland zelfs met vijftig procent. Logisch dus dat de supermarkt steeds meer ruimte uittrekt voor gemaksvoeding, ook al omdat er hoge marges op zitten. Het CBL meldt dat er in 2000 660 miljoen gulden is besteed in de supermarkt. Elk jaar groeit de omzet in kant-en-klare maaltijden

2/9

Deze tekst is geschreven door Karin Lassche en is een voorbeeld van

werk uit haar portfolio. Voor meer informatie: www.karinlassche.nl

met vijftien procent. Het vakblad Distrifood schrijft dat in het derde kwartaal van 2001 kant-en-klare-maaltijden de hardst groeiende productgroep waren. Is de supermarkt een plek waar de consument producten haalt om later te consumeren, de trend lijkt te zijn dat consumenten direct of bijna direct willen eten en drinken. Andere verkoopkanalen profiteren daarvan. Uit het State of the Art-onderzoek van Cap Gemini Ernst & Young blijkt dat in de voedingsmarkt 49 miljard euro omgaat. Van elke 100 euro komen er 65 terecht in de kassa van de supermarkt en andere retailkanalen, de rest gaat naar horeca, catering, benzinestations en gemakswinkels als AH to Go (zie kader). De verwachting is dat mensen over vijf tot tien jaar net zoveel uitgeven aan voeding buitenshuis als voor binnenhuisconsumptie. Stijgt de omzet in de supermarkt jaarlijks met twee tot drie procent, de buitenshuismarkt groeit zeven tot negen procent. Ook cijfers van het CBS wijzen op een groei van de buitenshuismarkt. Van het huishoudbudget gaat ongeacht het inkomen zeventien procent op aan voeding. Een steeds groter deel daarvan wordt besteed buiten de deur: in 1999 gemiddeld een kwart. Ten opzichte van 1985 groeiden de bestedingen buitenshuis met vijftig procent, die in de supermarkt met bijna twintig procent. Vooral alleenstaanden en tweepersoonshuishoudens met een goed inkomen eten vaker buiten de deur. De doelgroep De praktijk wijst uit dat kant-en-klaar maaltijden meestal gegeten worden op momenten dat iemand alleen eet. Dat is een situatie die vooral voorkomt in een- of tweepersoonshuishoudens. In Nederland groeit het aantal alleenstaanden groeit van 2 miljoen in 1995 naar 2,3 miljoen in 2001, 2,5 miljoen in 2005 en 2,7 miljoen in 2010. Opvallend is dat 30-40-jarigen vaker alleen wonen dan vroeger, als gevolg van het toegenomen aantal relaties dat wordt verbroken. Verder wonen steeds meer twintigers een tijd alleen, al neemt hun aantal in absolute zin af: van 516.000 in 1995 naar 482.000 in 2000. Ook onder ouderen zijn steeds meer alleenwonenden. Van de 1,5 miljoen 70-plussers in 2001 wonen er 571.000 alleen en 720.000 met hun partner. In 2020 zijn er naar schatting maar liefst 2,2 miljoen ouderen, van wie er 819.000 alleen wonen: een gevolg van de hogere leeftijdsverwachting en de wens de gang naar het bejaardentehuis zo lang mogelijk uit te stellen. Kant-en-klaar-maaltijden kunnen daarbij helpen. Een opvallende ontwikkeling bij gezinnen is dat die steeds vaker maar een ouder tellen. Een op de zes gezinnen met kinderen is een eenoudergezin, ook al een gevolg van het toenemend aantal verbroken relaties. In 2001 telde Nederland bijna 400.000 eenoudergezinnen, een stijging van 38.000 ten opzichte van 1995. Minder tijd, meer geld Opvallend is ook dat vrouwen meer en langer werken. Uit gegevens van het Sociaal Cultureel Planbureau blijkt dat inmiddels 65% van de bevolking werkt: 77% van de mannen en 52% van de vrouwen. Ten opzichte van 1995 is dat een stijging van 8% bij de vrouwen en 5% bij de mannen. Per saldo betekent dat minder vrije tijd, en meer geld. Tijd en geld zijn dé inspirators van de vraag naar gemaksvoeding. Zoals valt te verwachten, houden werkenden de minste vrije tijd over volgens het SCP. Opvallend is

3/9

Deze tekst is geschreven door Karin Lassche en is een voorbeeld van

werk uit haar portfolio. Voor meer informatie: www.karinlassche.nl

dat steeds meer werkenden ook zorgtaken verrichten. Ten opzichte van 1995 zag de Nederlander z’n verplichtingen groeien met 1,3 uur per week. De categorie 20-49 jarigen heeft het het drukst en houdt 2,5 uur per week minder tijd over dan in 1995. Opvallend is dat ze iets minder samen aan tafel zitten en meer boodschappen doen op de avonden en de zondag dan vijf jaar geleden. Samen aan tafel eten is niet meer heilig, de agenda’s van de gezinsleden zijn vol en het eten daaraan ondergeschikt. Tegenover dat gebrek aan tijd staat een groeiend gezinsinkomen. Tweederde van de werkende bevolking verdient modaal of bovenmodaal en er zijn meer tweeverdieners. Dat heeft het mogelijk gemaakt om geld uit te geven aan luxere voeding, en op die manier tijd ‘terug te kopen’. De tijd die wordt besteed aan het bereiden van de warme maaltijd daalt al jaren. De Nederlander besteedt er nog maar 23 minuten aan. Volgens het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) stonden vrouwen in 2000 gemiddeld bijna drie kwartier in de keuken en mannen een kwartier. Het Imperial College in Londen voorspelt dat in 2010 nog maar 8 minuten besteed wordt aan het bereiden van de warme maaltijd. Na de kant-en-klaar maaltijden en de diepvriesproducten zouden het nu vooral bezorgdiensten, internet en horecabezoek zijn die de tijd omlaag halen. Ten slotte spelen ook technologische ontwikkelingen een rol als het om gemaksvoeding gaat. Bijna tachtig procent van de Nederlanders maakt gebruik van een magnetron. De groei van het aantal huishoudens dat beschikt over een internet-aansluiting en de verspreiding van de mobiele telefoon, schept nieuwe mogelijkheden voor het bestellen en laten bezorgen van voedsel. Ook zal het mogelijk worden via internet te betalen of informatie in te winnen over specifieke producten. Wat dit betekent, zal in de toekomst duidelijk moeten worden. Trends in gemaksvoeding In de vraag naar gemaksvoeding zijn ‘vers’, ‘verantwoord’, ‘lekker’, ‘veilig’ en ‘gevarieerd’ steekworden. Het element gezondheid wordt steeds belangrijker. Zowel ouderen als jongeren willen vitaal blijven en zijn zich ervan bewust dat gezondheid mede afhangt van gezonde voeding. Er is een sterke hang naar natuurlijke voeding, zonder veel toevoegingen. Seizoensproducten, regionale producten, oude rassen en verse kruiden genieten de voorkeur. Het aantal biologische producten stijgt, k in de gemaksvoeding: bij Albert Heijn liggen ook biologische pizza’s en kant-en-klaar maaltijden in het schap. Er is een voorkeur voor ‘gezonde’, lichte maaltijden, met veel vitamines en mineralen, ook al gezien de gewichtsproblemen alom in den lande. Volgens het CBS kampen vier van de tien Nederlanders met overgewicht, en dat worden er steeds meer. Vooral vrouwen en lager opgeleiden nemen toe in omvang. Roche Nederland tekende van 2000 Nederlanders het lichaamsgewicht op en concludeerde zelfs dat drie op de vier Nederlanders zwaarder is dan goed is voor z’n gezondheid. Bovenal wordt van gemaksvoeding tegenwoordig een goede smaak en kwaliteit verwacht. Genieten is het motto. Fijnproeven is gewoon geworden. Van koken hebben we steeds minde kaas gegeten, van lekker eten des te meer. De consument heeft behoefte aan nieuwe smaken, bijvoorbeeld uit regionale en etnische keukens. De multiculturele samenleving en het toenemende aantal Nederlanders dat de wereld bereist, betekent dat het smaakpalet zich verbreedt. De consument verwacht daarom

4/9

Deze tekst is geschreven door Karin Lassche en is een voorbeeld van

werk uit haar portfolio. Voor meer informatie: www.karinlassche.nl

ook meer variatie in kant-en-klaar maaltijden, inspelend op trends en seizoenen, heeft behoefte aan luxere producten en wil verrast worden. Daarbij wordt van de producent een grotere transparantie verwacht van de herkomst en bereiding van het product. Voedselveiligheid is veel meer dan vroeger een issue. De consument is bovendien veel beter geinformeerd en daarmee kritischer. Over tien jaar zal de meerderheid van de kostwinnaars een hogere of academische opleiding hebben gevolgd. In 2001 was dat 38%, meldt NFO Trendbox in het onderzoek Focus on Food Trends. Opvallend is ook de behoefte aan makkelijk meeneembare snacks en tussendoortjes. De scheiding tussen en maaltijd vervaagt, ‘grazing’, het eten van meerdere kleine maaltijden en tussendoortjes op een dag wordt steeds gebruikelijker. En die eet je niet alleen thuis, maar ook in de file, staand aan het aanrecht of op het werk.Uit het vuistje te eten gemaksvoeding speelt daarop in: denk aan broodjes, wraps, taco’s, loempia’s. Productconcepten Fabrikanten spelen en masse in op de trend naar gemak, gezond en lekker. De verpakking speelt daarbij een cruciale rol want het is een integraal onderdeel van het product. De verpakking moet aan nogal wat eisen voldoen: hij moet gemak en toegevoegde waarde bieden, het product aantrekkelijk presenteren, goed houden tot het moment van bereiding en de consument informeren over de producteigenschappen. De toegevoegde waarde van verpakkingen is essentieel. Zo wordt het groeiende aantal een- en tweepersoonshuishoudens in Nederland bediend met kleinere verpakkingen en gemengde groenten, waarmee ze minder vaak etensresten hoeven weg te gooien. Bovendien hoef je in de winkel niet allemaal verschillende ingredienten te pakken. Komkommerplakjes in doordrukverpakking lijken decadent, maar kunnen wel zeker in een behoefte voorzien.En let de consument bij een pak melk op elk dubbeltje, voor melk in een hersluitbaar plastic flesjes met een makkelijke te openen dop geldt dat veel minder. Een product als Remia schepsauzen biedt de consument gemak: de verpakking is hersluitbaar en makkelijk leeg te maken. Sowieso doen hersluitbare verpakkingen het goed, of het nou gaat om pakken, blikken of (sta)zakken met zippersluitingen. Meerwaarde kan ‘m ook zitten in het bijsluiten van bestek in dop of deksel van een product. Voor soep om mee te nemen zijn er bekers met deksel die afkoeling tegengaan. Voor panklare groenten bestaan ventilerende folies met microperforaties, die de houdbaarheid met dagen verlengt zonder dat de kwaliteit inboet. Het uiterlijk van producten is heel belangrijk, ook al omdat de verpakking bij kant-en-klaar maaltijden als serviesgoed dient: ze worden vanuit de magnetron op tafel gezet. Aan de behoefte aan ‘vers’ wordt tegemoet gekomen met frisse, transparante verpakkingen, zoals folies en de stazakken voor koelverse soep en ‘cockpitverpakkingen’ voor warme broodjes. Heldere, spiegelende en knisperende verpakkingen worden geassocieerd met vers. Verse vruchtensappen gaan bij voorkeur in glazen flessen. Glas is vanwege de transparantie sowieso populairder dan blik. Bij het presenteren van broodjes en maaltijden wordt er naar hartenlust gestapeld en gelaagd, zodat vooral de veelheid van ingredienten en kleuren zichtbaar is. Apart verpakte ingredienten onder het deksel van Joops culinaire soep dragen bij aan de kwaliteitsbeleving. Gelpa, hoofddistributeur kant-en-klare verpakkingen van Amerika’s

5/9

Deze tekst is geschreven door Karin Lassche en is een voorbeeld van

werk uit haar portfolio. Voor meer informatie: www.karinlassche.nl

marktleider Pactiv, levert onder andere oven- en magnetronbestendige bakjes met anticondenscoating, zodat voedsel er na bereiding lekkerder uit ziet, verpakkingen voor broodjes waarbij saus en beleg er niet uit kunnen vallen als je verpakking opent en dranken met deksels en drinktuitjes. Verpakkingen kunnen ook de levensduur van een product verlengen. Dat is bijvoorbeeld het geval met verpakkingsgassen. Vaak wordt de omgevingslucht vervangen door stikstof (dat niet reageert met voedsel) en koolzuurgas (dat conserverende eigenschappen heeft). Beide voorkomen dat populaties schadelijke micro-organismen zich ontwikkelen. Actieve verpakkingen veranderen de staat van het verpakte voedsel. Ze nemen stoffen op of geven deze af, om bederf tegen te gaan of om het product meer kleur of geur te geven. Wat betreft de gebruiksvriendelijkheid van verpakkingen zijn verbeteringen zeker mogelijk. Vooral ouderen ondervinden veel problemen. Uit onderzoek van het NIPO naar het gebruiksgemak van verpakkingen blijken met name deksels van glazen pot slecht te scoren, evenals verpakt vlees met onzichtbare openingslipjes. Bereidingsmethoden Bereidingstechniek, logistiek en verpakking zijn bij food onlosmakelijk met elkaar verbonden. Zo moet verpakkingsmateriaal vaak pasteuriseerbaar of sterileerbaar zijn. In vliegtuigen worden pizza’s in ovenbestendig karton gebruikt. Levensmiddelen die via internet worden besteld, vereisen ander verpakkingsmateriaal, al is maar omdat het uiterlijk er minder toe doet. Momenteel geven nieuwe verpakkingstechnologieen een impuls aan de ontwikkeling van gemaksvoeding. Dankzij nieuw verpakkingsmateriaal is het mogelijk geworden knapperige snacks uit de magnetron te krijgen. Zelfs grillen in de magnetron is mogelijk. Deze verpakkingen berusten op de mogelijkheid stoom te laten ontsnappen (zie kader). Dat geldt ook voor het stomen onder druk in de magnetron, dat mogelijk is dankzij ingenieuze verpakkingen met een ingebouwd ventiel, zoals bij de maaltijden van AH Koken & Stomen en Iglo’s diepgevroren pasta die wordt verkocht onder de naam Hot & Steamy. De straling van de magnetron zorgt voor een zeer snelle overdracht van warmte aan het water dat zich in de ingredienten bevindt. Het water verdampt en bouwt in de verpakking een overdruk op, die kan ontsnappen via het ventiel zodat de verpakking niet knapt. Op deze manier kunnen verse, onbewerkte groenten en vlees gelijktijdig in de magnetron worden bereid in een mum van tijd. Marks &Spencer verkoopt maaltijden met eenzelfde concept onder de naam Steam Cuisine. Deze zijn ook verkrijgbaar voor de horeca. Op een soortgelijk idee berusten verpakkingen met dubbele folie, waarbij de onderste heel kleine gaatjes heeft. In Amerika zijn al bladgroenten in ademende folie, die in de verpakking kunnen worden bereid. In alle deze gevallen kan de verse inhoud kan zo in de magnetron kan worden geschoven ter bereiding. Extra voordeel is dat vitamines en mineralen zoveel mogelijk behouden blijven. Het spreekt voor zich dat de gebruikte folies bij deze technieken aan diverse eisen moet voldoen. Elk voedselproduct is vanaf het moment dat het de fabriek verlaat onderhevig aan bederf. Normaal gesproken zijn verse ingredienten hooguit vijf tot zes dagen houdbaar. Alleen de logistiek vraagt vaak al om een langere houdbaarheid, terwijl ook de consument het gekochte product nog een tijdje wil kunnen bewaren. Traditionele conserveringsmethoden om de houdbaarheid te verlengen zijn hittebehandelingen als

6/9

Deze tekst is geschreven door Karin Lassche en is een voorbeeld van

werk uit haar portfolio. Voor meer informatie: www.karinlassche.nl

pasteuriseren en steriliseren. Gepasteuriseerde producten zijn korter houdbaar dan gesteriliseerde. Steriliseren betekent wel smaakverlies. Tot voor kort was diepvries eigenlijk de enige manier om lang houdbare maar verse voeding te krijgen. Een techniek van de toekomst weet houdbaarheid en versheid verenigen. Het Instituut voor Agrotechnologie verricht onderzoek naar zogenaamde milde conserveringstechnieken, zoals hogedrukconservering en conservering met behulp van elektrische pulsen. Daarbij worden geur en smaak niet aangetast. Bij hogedrukconservering ondergaan de voedingsmiddelen de behandeling verpakt en wel. Bij de bewerking met elektrische pulsen wordt het voedingsmiddel zonder verpakking bewerkt. Daarna moeten ze onmiddelijk hygienisch of aseptisch verpakt worden. Een methode die nu al wordt toegepast is de vacuumkooktechniek van De Graaf Food Services, het zogenaamde sous vide cook-chill concept. Verse of kort bereide producten worden daarbij verpakt in een speciale hittebestendige zak. Deze wordt vacuum getrokken. Daarna worden de ingredienten in de verpakking bereid bij lage temperaturen, gepasteuriseerd en geforceerd teruggekoeld. De smaak blijft behouden terwijl het product toch tussen een en vier weken houdbaar is. Uit onderzoek blijkt dat sous vide-producten heel weinig vitamineverlies hebben, vanwege de vaccuumverpakking. Ook de groentesappen blijven goed bewaard. Gekoelde opslag is onontbeerlijk. Thuis hoeven de zakjes alleen nog maar worden opengeknipt en opgewarmt in de magnetron. Een nadeel is ook de industriele look. De producten zijn onder meer verkrijgbaar bij Konmar en Super de Boer. Veiligheid Verpakkingen kunnen ook een belangrijke rol spelen bij de voedselveiligheid van een product. Actieve verpakkingen dragen bij aan de houdbaarheid. Originaliteitsverzegelingen vergroten het gevoel van productveiligheid. Er is indicatorfolie dat evt. bacteriologische verontreiningen aantoont. Een kleurstrip kan mogelijke verkleuringen aangeven. Een duidelijk etiket is essentieel. TNO werkt aan elektronische labels en magnetische strips, die veel informatie kunnen bevatten over het product: waar de ingredienten vandaan koen, wie het heeft gemaakt, waaruit de verpakking bestaat en in hoeverre die kan worden gerecycled. Via een code op de verpakking kan de consument wellicht in de toekomst bekijken wat de historie van zijn individueel voorverpakte karbonaadje is. Uiteraard speelt de consument zelf een belangrijke rol bij voedselveiligheid. Op de verpakking staat hoe het product op de juiste wijze wordt bewaard en bereid. Om de consument beter te informeren kan een verpakking in de toekomst zelfs een beeldscherm laten zien wanneer de gebruiker met zijn duim over een warmtegevoelig display strijkt. Het materiaal is er al, maar voorlopig zijn deze technieken nog te kostbaar. (kader) AH to Go AH to Go is een nieuw winkelconcept van Albert Heijn dat inspeelt op de mobiele, gehaaste consument. Meer horeca dan supermarkt, aldus woordvoerster Liliane van Heteren, al liggen er ook dagelijkse benodigdheden in de schappen. Inmiddels zijn er vier vestigingen: aan de Lijnbaan in Rotterdam, in de Amsterdamse binnenstad

7/9

Deze tekst is geschreven door Karin Lassche en is een voorbeeld van

werk uit haar portfolio. Voor meer informatie: www.karinlassche.nl

(Reguliersdwarsstraat) en op station Sloterdijk en bij een benzinestation in Bussum. Er worden producten verkocht voor elk moment van de dag, om meteen op te eten (‘food for now’) of om mee te nemen (‘lekker voor later’). Het aanbod is enorm en varieert van warme croissants tot gevulde wraps, sandwiches, soep in een beker, versgeperste sappen in hersluitbare plastic flesjes, ‘smoothies’ (gepureerde vruchten met magere yoghurt), broodjes met vulling, koffie ‘to go’, drievaksmaaltijden voor in de magnetron en salades in een beker (‘salad shakers’) of schaal met apart verpakte ingrediënten om het af te maken, inclusief bestek. Verantwoorde tussendoortjes zijn er in de vorm van fruitsnacks en de voor Albert Heijn onverwacht succesvolle hersluitbare puntzakjes ‘snoepgroente’. Zelfverwarmende verpakkingen In de toekomst kunnen we nog legio ‘slimme’ verpakkingen verwachten. Nu al is er Koreaans bier Hite met ingebouwd ‘stoplicht’: bij groen is het bier koud genoeg, rood betekent dat het moet worden gekoeld. Ook zijn er al maaltijden in metalen verpakkingen die de inhoud kunnen verwarmen of juist koelen, verkrijgbaar onder de naam QuickCuisine. Ze hebben een dubbele bodem met vloeistoffen. Als de verpakking wordt ingedrukt en de twee vloeistoffen elkaar ontmoeten, ontstaat een chemische reactie die voor verhitting van de inhoud zorgt. Geleverd met bestek en servet, dus ideaal voor onderweg. Extra smaak door de verpakking Een frituurfrikadel is niet hetzelfde als een magnetronfrikadel. De eerste komt slap en klef uit de magnetron, de tweede hebben een fraaie kleur en ‘beet’. Speciale receptuur in combinatie met ‘magnetronfolie’ zijn het geheim. De doorbraak voor diepgevroren magnetronsnacks waren de komst van de ‘safety susceptoren’. Verpakkingsmateriaal dat deze bevat (susceptorlaminaat) zorgt voor een betere hitteverdeling en -beheersing, bruint het productoppervlak en geeft een bruin korstje. De straling van de magnetron wordt doorgelaten en blijft in de verpakking gevangen. De ‘safety susceptoren’ houden in de gaten dat de verpakking niet te heet wordt. Ook zijn er zelfventilerende magnetronverpakkingen die als een mini-oven werken. Door de naden kan stoom ontsnappen. Door de hoge temperatuur en speciale coating kleurt de snack bruin. Meer gemak, meer afval Een nadeel van gemaksvoeding is de relatief grote hoeveelheid afval die ze met zich meebrengen. In de Europese Essentiele eisen worden voorwaarden gesteld aan de hoeveelheid en de recyclebaarheid, rekening houden met de gewenste hygiene, versheid en consumentenacceptatie. De verpakker moet aantonen dat hij gebruikt maakt van zo weinig mogelijk materiaal. Ook dat speelt dus een rol bij de verpakkingskeus. ATO onderzoekt de mogelijkheden van biologisch afbreekbare verpakkingen met een kernlaag van zetmeel als verpakking voor koelverse levensmiddelen. Ook vanwege de korte houdbaarheid levert gemaksvoeding afval op. Elke supermarkt gooit 300 kilo aan levensmiddelen weg per week, vooral bestaande uit groente, fruit en koelverse producten.

8/9

Deze tekst is geschreven door Karin Lassche en is een voorbeeld van

werk uit haar portfolio. Voor meer informatie: www.karinlassche.nl

Convenience Food Congress Overweegt uw bedrijf in te spelen op de groeiende behoefte aan gemaksvoeding? Dan is een bezoek aan het Convenience Food Congress op 10-11 oktober in Den Haag het overwegen waard. Dit congres heeft als doel alle betrokken partijen in de gemaksvoedingsector samen te brengen. Aan bod komen onder meer het productaanbod, huidige en toekomstige verwerkings- en verpakkingstechnieken, consumentenbehoeften en internationale wetgeving op het gebied van voedselveiligheid. Meer informatie: Europoint b.v., www.europoint-bv.com, telefoon (030) 6933 489. Onderzoek, informatie en links Food en verpakkingen TNO Nutrition and Food Research, (030) 694 4800, www.voeding.tno.nl ATO, Verpakkingen, Transport, Logistiek, tel. 0317-475029 of Expertisecentrum Verpakkingen (EC-Pack), tel. (0317) 477 581 Agrotechnologie en voedingswetenschappen van Wageningen Universiteit, Centre for New Food Processing, loket voor onderzoeksvragen op het gebied van voedselverwerking, www.ato.wageningen-ur.nl NIZO Food research www.elsevierfood.nl, o.a. Food Magazine www.cnf.li food, development bedrijf, o.a. uitvinders van Dream Steam (AH’s Koken & Stomen) CBL Erasmus Food Management Instituut, doet onderzoek voor leden, o.a. naar trends in de levensmiddelensector, tel. (010) 408 12 18, www.efmi.nl Regelgeving voor levensmiddelen www.keuringsdienstvanwaren.nl (Europa, o.a. etiketteringseisen levensmiddelen) www.codexalimentarius.nl (internationaal) www.overheid.nl www.europa.eu.int Regelgeving verpakkingen Het Nederland Verpakkingscentrum beantwoordt vragen over de Europese milieueisen aan iedere verpakking: NVC Helpdesk, tel. (0182) 512411, actuele informatie op www.nvc.nl Stichting Verpakking en Milieu, svm-pact.nl, [email protected], tel. (070) 382 40 42 Vereniging Milieubeheer KunststofVerpakkingen, Leidschendam, tel. (070) 444 06 40 Websites www.pakexpert.com: bedrijven, trends en meer www.packworld.com: meer dan 10.000 artikelen op gebied van verpakkingen www.packagingnetwork.com: marktplaats voor de verpakkingswereld www.trhubnet.com: portal voor de verpakkingsindustrief

9/9

Deze tekst is geschreven door Karin Lassche en is een voorbeeld van

werk uit haar portfolio. Voor meer informatie: www.karinlassche.nl

www.webpkg.com: website voor ontwikkeling en productie van verpakkingen www.packexpo.com: digitale markt voor de verpakkingsindustrie Gemaksformules Markant is dat ook in de buitenshuismarkt de vraag naar gemaksvoeding stijgt. Het is al mogelijk een restaurant te runnen zonder keuken, waarbij magnetrons en afwasmachines volstaan om de klant te bedienen met kant-en-klaar maaltijden en salades. Bekende merken spelen daarop in met eigen concepten. Zo ontwikkelt een fabrikant als Honig producten waarmee elke kantine makkelijk een kop soep kan serveren. Ook Cup-a-Soup en Unox timmeren aan de weg met gemaksformules.