Almere is al jaren gedreven om de ondersteuning aan inwoners slimmer en effectiever te organiseren, dichtbij in de wijken. We willen minder verkokering en meer samenwerking tussen organisaties. Eén huishouden, één plan, één aanpak, ook op school! De komende jaren werken we samen toe naar een nieuwe sociale infrastructuur in Almere. Een schets van deze nieuwe infrastructuur is nu gereed. Er zijn nog veel aspecten die verder moeten worden uitgedacht.

Zelfredzaamheid bevorderen: denken en doenHet model voor de nieuwe sociale infrastructuur stimuleert een zo groot mogelijke zelfredzaamheid, samenredzaam-heid en eigen kracht bij inwoners. Hoe geven we met elkaar verder vorm aan dit model? En hoe maken we het rijp voor implementatie in de stad? Om antwoord te geven op vragen als deze, zijn er vijf werkgroepen in het leven geroepen. De werkgroepen worden bemenst door Almeerse professionals met verschillende achtergronden en uit verschillende disciplines. De werkgroepen gaan zich bezighouden met de thema’s toegang, ondersteuningsstructuur, vormen van ondersteuning, bekostiging en kwaliteit en verantwoording.

Tegelijkertijd gaan we ook al aan de slag om delen van de nieuwe sociale infrastructuur uit te proberen in de praktijk. De werkgroepen zijn er meer voor de theorie. In de praktijkwerkplaatsen gaan we echt aan de slag in de stad samen met inwoners. Omdat we niet alle onderdelen van het nieuwe model meteen kunnen toetsen in de praktijk, komen sommige onderdelen in een later stadium aan bod. Tegelijkertijd is het zeer goed denkbaar dat er vanuit de praktijkplaatsen nieuwe vraagstukken naar voren komen die nader onderzoek behoeven. Deze vragen zijn input voor de werkgroepen.

Wat bedoelen we met praktijkwerkplaatsen?Een praktijkwerkplaats is een oefensituatie in een Almeerse wijk. We implementeren onderdelen van de sociale infrastructuur die we voor ogen hebben. Zo toetsen we of het model werkt, of er aanpassingen nodig zijn en aan welke randvoorwaarden moet worden voldaan.

We dagen partners uit om een actieve bijdrage te leveren aan de praktijkwerkplaatsen. Vraagstukken die we samen aan willen pakken zijn bijvoorbeeld: hoe kunnen we de ondersteuning aan inwoners meer laagdrempelig en nabij organiseren? Hoe ziet een team van wijkwerkers eruit? Welk mandaat hebben zij nodig om hun werk te kunnen doen en hoe regelen we dat? En hoe kunnen vrijwilligers, mantelzorgers en professionals nog beter samenwerken?

Het is belangrijk om aan te sluiten bij de specifieke thema’s die in een gebied spelen. De ingrediënten voor de praktijkwerkplaatsen zijn:• Wat is de situatie in de wijk: wat zijn sterke punten en kansen en wat zijn de problemen?• Welke (actieve) bewoners en organisaties willen er meedoen?• Hoe ziet het plan voor de sociale infrastructuur er in grote lijnen uit?• Welke vragen over die infrastructuur moeten we in de praktijk toetsen?

Waar gaan we aan de slag?De praktijkwerkplaatsen gaan van start in drie gebieden in Almere:• Almere Haven (met name De Wierden);• Almere Stad Oost (Waterwijk);• Almere Poort.

Wat willen we bereiken?In elke praktijkwerkplaats staan de vraagstukken rond de sociale infrastructuur centraal. De werkplaatsen moeten zo veel mogelijk een antwoord op deze vraagstukken opleveren. Zo willen we komen tot een definitief ontwerp voor de nieuwe infrastructuur en tot betere en efficiëntere ondersteuning voor de inwoners van Almere. De resultaten die we willen bereiken, laten zich op hoofdlijnen als volgt omschrijven (zie ommezijde):

AAN DE SLAG: DENKEN EN DOEN

Burgerkracht• Inwoners nemen meer verantwoordelijkheid voor hun situatie en lossen problemen meer zelf op.• De ondersteuning door het sociale netwerk en/of informele organisaties neemt toe ten opzichte van de inzet van professionele organisaties.• De initiatieven van inwoners ten behoeve van de stad en medebewoners nemen toe.

Ondersteuning• Daar waar ondersteuning wordt geboden, is er voor elk huishouden één plan en één aanpak.

De specifieke resultaten op vijf subthema’s (toegang, ondersteuningsstructuur, vormen van ondersteuning, bekostiging en kwaliteit en verantwoording) zijn te vinden in de notitie ‘Naar een nieuwe sociale infrastructuur in Almere’, het beleidskader voor de transitie sociaal domein.

Hoe gaan we aan de slag?Het idee is om zo praktisch mogelijk aan de slag te gaan. Bij de start van elke praktijkwerkplaats worden actieve wijkbewoners en organisaties uitgenodigd voor een aantal bijeenkomsten. De gemeente neemt dit initiatief en sluit daarbij zo veel mogelijk aan bij bestaande samenwerkingsverbanden. Bijvoorbeeld het Sociaal Café en het Integrale Netwerk (Almere Haven), de Sterrenschool (Almere Poort) en andere samenwerkingsprojecten zoals Waterwijk Seniorenproof.

Er worden per gebied drie bijeenkomsten georganiseerd van ieder één dagdeel. Tijdens de eerste bijeenkomst maken we kennis met de inwoners en organisaties in de wijk. De gemeente vertelt over de nieuwe sociale infrastructuur en over het doel en de werkwijze van de praktijkwerkplaatsen. Ook wordt er een profiel van het gebied en van de huidige sociale infrastructuur gepresenteerd.

Tijdens de tweede bijeenkomst gaan we brainstormen en bespreken we hoe de sociale infrastructuur er in deze wijk uit zou kunnen zien. Tijdens de derde bijeenkomst wijzen de deelnemers een persoon of organisatie aan als coördinator van de praktijkwerkplaats en worden er ideeën verzameld. Na de bijeenkomst gaan de partijen onder leiding van de coördinator aan de slag met het maken van een gezamenlijk plan. De praktijkwerkplaats kan van start gaan wanneer de gemeente het plan heeft goedgekeurd.

Wat is de rol van de gemeente?De rol van de gemeente verandert gedurende het proces van initiatiefnemer naar procesbegeleider en facilitator. Tijdens de eerste twee bijeenkomsten per gebied is vooral de gemeente aan zet. Tijdens de derde bijeenkomst wordt het stokje zo veel mogelijk overgedragen aan de coördinerende partij (regie op inhoud). De medewerkers van de gemeente richten zich vanaf dat moment vooral op het volgen van de praktijkwerkplaatsen, het monitoren van de resultaten en het vastleggen van de ervaringen (regie op proces). Daartoe vinden er maandelijks gesprekken plaats met de uitvoerders van de werkplaatsen.

Wat zijn de randvoorwaarden?De gemeente nodigt partijen uit om met gezamenlijke voorstellen te komen voor een praktijkwerkplaats. Iedereen die dat wil, kan deelnemen aan de werkplaatsen. Om dat mogelijk te maken, worden er werkafspraken gemaakt. We spreken elkaar aan op het handhaven van die afspraken. Wijkbewoners krijgen een zo groot mogelijke actieve rol. In de monitoring van de werkplaatsen besteedt de gemeente hier extra aandacht aan.

De praktijkwerkplaatsen worden gefinancierd vanuit bestaande middelen. Ook voor de coördinerende functie is geen extra budget beschikbaar. Als het nodig is dat de gemeente in overleg treedt met andere financiers, of dat bestaande regels en afspraken worden aangepast, dan onderzoeken we daarvoor de mogelijkheden.

Bestaande initiatievenNaast de praktijkwerkplaatsen kijken we ook naar bestaande initiatieven en werkwijzen in de stad die aansluiten bij de sociale infrastructuur die we voor ogen hebben. Ook van deze initiatieven kunnen we veel leren bij het uitwerken van het model voor de sociale infrastructuur. De gemeente wil deze voorbeelden graag zichtbaar maken door ze een podium te geven op een website. Daarvoor wordt Almere Breed TV benut.