คมอ การลดใชปรมาณกระดาษ

โดย กรมคมครองสทธและเสรภาพ

หนา

- สารบญ ก

- ท าไม...ตองประหยดกระดาษ 1

- สมมตฐาน 4

- หลากหลายแนวทางสการลดใชปรมาณกระดาษ 5

- จดเรมตนดๆ ในการลดใชปรมาณกระดาษ 10

คณกท าได!!

- ผลลพธจากการลดปรมาณการใชกระดาษ 23

- แหลงขอมลและเอกสารอางอง 24

สารบญ

ท ำไม...ตองประหยดกระดำษ

คนไทยใชกระดาษเฉลยปละ 3.9 ลานตน หรอ คนละประมาณ 60

กโลกรมตอป ดงนนเพอตอบสนองความตองการตอการใชกระดาษของคนไทย

จะตองตดตนไมถง 66.3 ลานตนตอป หรอเทากบวาทกๆ นาท ตนไม 126 ตน

จะถกโคนลง

กระดาษเกา 1 ตน สามารถทดแทนการตดตนไมเพอมาท าเปนกระดาษ

ไดถง 15 ตน หากคนไทยทกคนใชกระดาษอยางประหยด โดยการใชกระดาษทง

2 หนา จะชวยรกษาชวตตนไมไดถง 1.3 ลานตน หากคนไทยทกคนหนมาใช

ผาเชดหนาแทนการใชกระดาษทชช เพอจะชวยรกษาชวตตนไมได 3,315,000 ตน

กระดาษมสวนสมพนธกบชวตประจ าวนของเราอยางหลกเลยงไมได

ยงมความตองการกระดาษมากขนเทาใด เรากตองตดตนไมหรอถากถางพนทปา

เพอปลกตนไมใหโตเรวส าหรบน าเยอไมมาท ากระดาษมากขนเทานน หำกแต

ทกวนนคนไทยใชกระดำษเฉลยคนละ 60 กโลกรม ตอป และมอตรำ

เพมขนเรอยๆ โดยทวประเทศมความตองการกระดาษทกชนดรวมกน

ประมาณ 3.25 ลานตนตอป ในขณะทมก าลงผลต 4 ลานตนตอป

ในกระบวนการผลตกระดาษ 1 ตนตองใชตนไมมากถง 17 ตน

ใชกระแสไฟฟามากถง 4,100 กโลวตตตอชวโมง ใชน าถง 31,500 ลตร และ

ปลอยคลอรนทใชในการฟอกกระดาษ

เปนของเสยกวา 7 กโลกรม นนหมาย

ความวา ในการสนองตอบ

ความตองการใชกระดาษของ

คนไทยใหเพยงพอ เราตองตด

ตนไมถงปละประมาณ 55 ลานตน

ทมา : โครงการกระดาษเพอตนไม

โดย มลนธศนยสอเพอการพฒนา

ส าหรบการผลตกระแสไฟฟา 1 กโลวตต 1 ชวโมงจะปลอยกาซ

คารบอนไดออกไซด 0.71 กโลกรมและตนไม 1 ตนดดซบกาซคารบอนไดออกไซด

ไดปละ 15 กโลกรม ทวาในความเปนจรงแลวเราทกคนสามารถชวยกนลดการตด

ตนไม รวมทงการใชน าและพลงงานไฟฟาในการผลตกระดาษลงได ดวยการน า

กระดาษทใชแลวหมนเวยนกลบมาผลตเปนกระดาษใหมซงจะชวยประหยดพลงงาน

ไฟฟาไดถงรอยละ 50 ซงเปนการชวยลดปญหาโลกรอนไปในตว รวมทงชวยลด

ปรมาณขยะในส านกงาน บานเรอน และกรงเทพมหานครลงดวย

ในบรรดาขยะทคนไทยเราทงกนทกวนนเฉลยคนละ 1 กโลกรมตอวน

คดเปนขยะทวประเทศวนละ 40,000 ตน หรอปละ 14.6 ลานตน เฉพาะใน

กรงเทพมหานครมขยะเกอบ 10,000 ตนตอวน แตส านกงานกรงเทพมหานคร

จดเกบไดไมหมด คงเหลอตกคางตามทตางๆ สงผลตอสขภาพอนามยและเปน

มลภาวะตอสภาพแวดลอม

ทงน ในกองขยะทวไป เกอบครงหนงเปนขยะทมราคาสามารถน ากลบมา

ใชใหมได ซงแยกเปนกระดาษ 19% พลาสตก 13% แกว 8% โลหะ 5% จะเหนวา

ขยะกระดาษ มจ านวนมากทสด คดเปนขยะทเกดขนทวประเทศ ประมาณ 2.47

ลานตน ซงเศษกระดาษเหลาน ควรถกรวบรวมปอนใหแกโรงงานผลตกระดาษ

เพอน าไปใชเปนวตถดบในการผลตกระดาษรไซเคล ซงโรงงานผลตกระดาษ

มความตองการเศษกระดาษปละ 2.5 ลานตน แตเรากลบสามารถหาเศษกระดาษ

ภายในประเทศปอนโรงงานไดไมถงรอยละ 50 ทเหลอตองน าเขาเศษกระดาษ

จากตางประเทศ จงเปนเรองทไมนำเชอทประเทศไทยตองน ำเขำเศษกระดำษกวำ

ปละ 1 ลำนตน ทงๆ ทมขยะกระดำษภำยในประเทศถงปละ 2.7 ลำนตน

ดงนนทำงทดทจะท ำใหมกำรน ำกระดำษใชแลวมำหมนเวยนผลตมำใช

ใหม (Recycle) มปรมำณมำกขนกคอ กำรรวบรวมเศษกระดำษใชแลว

ในส ำนกงำนและบำนเรอน โดยแยกแยะเศษกระดำษเหลำนออกจำกขยะ

ชนดอนเพอสะดวกในกำรจดเกบและน ำกลบไปรไซเคล เพอกอใหเกดประโยชน

สงสดทงในทำงเศรษฐกจ สงแวดลอม และทรพยำกรธรรมชำต

ท ำไม...ตองประหยดกระดำษ

สมมตฐาน

ปรมาณการ

ใชกระดาษ

ทรพยากร

คาใชจาย/

งบประมาณ

1. ปรมาณการใชกระดาษทเพมขนสงผลใหเกด

คาใชจายและการใชทรพยากรทเพมขน

2. การน าระบบ/วธการทางเทคโนโลยสารสนเทศมาใช

แทนการจดเกบแบบเดมและการตดตอสอสาร

ภายในส านกงานจะชวยลดปรมาณการใชกระดาษ

ไดอยางเปนรปธรรม

สการลดใชปรมาณกระดาษ

หลากหลายแนวทาง

หลกการงายๆ 4 ขอ ในการลดใชปรมาณกระดาษ

1. ใชชองทางอเลคทรอนกสแทนกระดาษ

2. ใชกระดาษใหคมคา 1 หนาขนไป

3. ปรบเปลยนพฤตกรรม

4. ลดภาระ เพมมลคา สรางความสข

ใชชองทาง

อเลคทรอนกส

แทนการใชกระดาษ

สงหนงสอ เผยแพรขอมล ความรอนๆ โดยสงขอมล

ผานทางชองทางอเลคทรอนกส

ตวอยางงายๆ เชน

- ใชระบบการประชมแบบ paperless

- เอกสารการประชม/การอบรมทมจ านวนมาก ใหใชวธการ

upload บนเวบไซต, สงทางอเมล , หรอ บนทกลงซด , แฟรชไดรฟ

แจกผเขารวมประชมแทน

- จดสงแบบรายงานทางอเมล

- เวยนหนงสอทเรงดวนทาง group line / facebook

หรอสอสงคมออนไลนอนๆ

- จดเกบส าเนาหนงสอออกดวยระบบอเลกทรอนกส

(สแกน) แทนการถายส าเนา

- ใชวธการ share file ในส านก/กอง/กลมงาน แทนการ

พมพและการท าส าเนา

ใชกระดาษใหคมคา

1 หนาขนไป

เรมตนงายๆ จากการ...คดแยกเอกสารทใชงานไปเพยงหนา

เดยว จากนนด าเนนการดงน...

- จดตงจดเกบกระดาษใชแลวหนาเดยว ในพนทสวนกลาง

- ประชาสมพนธใหทกคนในหนวยงานรบทราบถงบรเวณ

หรอสถานททใชส าหรบการรวบรวมกระดาษใชแลวหนาเดยว

- รณรงคใหคนในหนวยงานน ากระดาษทไดจากการรวบรวม

ไปใชกระดาษหนาสอง

- Reused เปนกระดาษโนต/สมดโนต แทนการใชโพสตอท

- บนทกขอความทไมเปนทางการหรอบนทกขอความทท าเพอตดตอภายในส านก/กอง/กลม ใหพจารณาน ากระดาษทใชงานไป

เพยงหนาเดยวมาใช

ปรบเปลยนพฤตกรรม

o การพมพ (print) เอกสารส าหรบการตรวจสอบ

ใหใชกระดาษทใชงานไปเพยงหนาเดยวมาใชแทน

กระดาษด และลดความละเอยดของหมกลง

o หลกเลยงการใชกระดาษปะหนาโทรสาร ชนดเตมแผน และหนมาใชกระดาษขนาดเลกทสามารถตดพบ

บนโทรสาร

o ซองเอกสาร สามารถน ากลบมาใชงานไดอก โดยใหใชกระดาษทคดแยกไวหนาเดยว น ามาปดหนาซองถง

ผรบใหมไดอก

o คดแยกประเภทของกระดาษทใชงาน และคดแยก

ประเภทกระดาษขยะ ทกครงกอนทง

ลดภาระ เพมมลคา

สรางความสข

สการลดใชปรมาณกระดาษ

ปฏทนตงโตะทไมใชแลว

ใหน ามาบรจาคท าอกษร

เบลลเพอคนตาบอด

น ากระดาษใชแลว 2 หนา

ท าลายดวยเครองยอยเอกสาร

รวบรวมเพอจ าหนาย

น าเงนเขาเปน

สวสดการกองฯ

ตงจดคดแยกขยะกระดาษ

ออกจากถงขยะประเภทอนๆ

ในการลดใชปรมาณกระดาษ

จดเรมตนดๆ

คณกท าได !!

ผมจะขอน าเสนอ 2 หนวยงานตนแบบ

ของกรมฯ เผอเพอนๆ จะลองเอาไปปรบใช

ครบ

หนวยงานแรก คอ ส านกงานชวยเหลอ

ทางการเงนฯ

หนวยงานทสอง คอ กลมงานตรวจสอบ

ภายใน

ในทน...

ส านกงานชวยเหลอทางการเงน

แกผเสยหายและจ าเลยในคดอาญา

ส านกงานชวยเหลอทางเงนแกผเสยหายและจ าเลย

ในคดอาญา (สชง.) มภารกจหลก ในการจายคาตอบแทนแก

ผเสยหายและคาทดแทนและคาใชจายแกจ าเลยในคดอาญา

ซงเปนการด าเนนงานเพอรองรบการจดประชมพจารณา

คาตอบแทนแกผ เสยหายและจ าเลยในคดอาญา ของ

คณะกรรมการพจารณาคาตอบแทนผเสยหายและคาทดแทน

และคาใชจายในคดอาญา โดยในแตละปมเรองท ยนค าขอ

เปนจ านวนมาก อนสงผลใหมความจ าเปนตองใชกระดาษเพอ

จดท าเอกสารในการประชมพจารณาคาตอบแทนฯ มากขน

ตามล าดบเชนกน

เราไปดขนตอน

การลดปรมาณกระดาษ

ของ สชง. กนดกวาครบ

วาเคาท ากนอยางไร

ตงคณะท างานวเคราะหเอกสาร

สรปขอมลจากเอกสารตางๆ..ซงมจ านวนมาก

ใหอยในลกษณะตารางแนวขวาง

สแกนเอกสารชดเตม เปนไฟล PDF และบนทกใน

ระบบจดเกบ ซงสามารถเปดดไดจาก Tablet

ถายเอกสารทใชประกอบการประชมเทาทจ าเปน

เตรยมการประชม

ใชระบบการประชม paperless meeting

ในการลงทะเบยนเขารวมประชม , เปดดเอกสาร

ประกอบการประชม (ผานอปกรณ Tabet)

ใชระบบการประชมทางไกลผานดาวเทยม (vedio

conference) ระหวางสวนกลางและสวนภมภาค

จดท ารายงานการประชมในรปแบบแผนซด และจดสงให

คณะกรรมการฯ ชองทางจดหมายอเลคทรอนค(อเมล)

จดประชม

ระหวางวน

หลงวน

จดประชม

นอกจาก

การจดประชมดงกลาว สชง.

ยงมมาตรการในการลดใชปรมาณ

การใชกระดาษในส านกงาน

อกดวยนะครบ ....

วธการตามตวอยางดานลาง

เลยครบผม...

วางมาตรการประหยดกระดาษ

ประชาสมพนธใหคนในส านกงานรบทราบ

และถอปฏบต

ใชกระดาษใหเกดประโยชนสงสด

เชน ใชกระดาษหนาสอง

เลอกใชกระดาษคณภาพสง

เพอใหสามารถน ากลบมาใชไดอก

คดแยกขยะกระดาษ ออกจากขยะ

ประเภทอนๆ

น าขยะกระดาษไปยอยท าลายและ

ขาย (กรณไมใชเอกสารลบ)

1

3

5

2

4

2

ผลลพธ

ปจจบนการประชมคาตอบแทนผเสยหายและจ าเลยใน

คดอาญาใชเอกสารซงเปนกระดาษลดลง ถง 70 %

วางมาตรการและ

ประชาสมพนธ

ท าลายเอกสารดวยเครองยอย

กระดาษและเตรยมจ าหนาย

จดซอกระดาษ

คณภาพสง

และเปนมตร

ตอสงแวดลอม

คดแยกขยะกระดาษ

ออกจากขยะประเภทอน

การน าระบบ Share folder มาใชในการตรวจงาน

จดเรมตนในการน าระบบ Share folder มาใชในการตรวจงาน

ของกลมงานตรวจสอบ เกดขนเมอ 2 ปทแลว จากการสงเกต

บคลากรในหนวยงานวา เปนผเชยวชาญดานการเงนการบญช

แตขาดทกษะในการรางหนงสอ ท าใหตองแกงานบอยครงและ

หมดกระดาษไปเปนจ านวนมาก แตขณะนนระบบ network และ

อนเทอรเนตยงไมมความเสถยร ผนวกกบบคลากรของกลมงาน

ในสมยนนยงไมใหความรวมมอเทาทควร แตในป 2557 ไดรบ

ทราบวาระบบ network และอนเทอรเนต

มความเสถยรมากขน จงไดประสานงาน

กบกลมงานพฒนาระบบบรหารในการ

วางระบบ Share folder ภายในกลมงาน

ตรวจสอบภายอกครงหนง

กลมงานตรวจสอบภายใน

จนท.

รางหนงสอ

หนงสอราง./

หวหนาพจารณา

หนงสอฉบบจรง

เสนอหน./ผอ.เซนต

ไมผาน ผาน

ขนตอนการเสนอหนงสอ

ตวอยางการแบง

directory

ขนตอนการเสนองานตรวจ

ผาน network ใน Directory

D:\Audit

1

• ท าระบบ share folder ผาน

network

2

• ตงชอ directory เฉพาะของส านก/กอง/กลม

3

• ตง folder ยอย ไดแก เสนองานตรวจ งานตรวจแลว และความร • ตง folder ยอย ชอของแตละบคคล

4

• เจาหนาทพมพหนงสอราง โดย save ไวใน folder งานตรวจ โดย

สามารถเสนองานไดถงเวลา 10.00 น.

5

• หวหนาตรวจงาน พรอมท าเครองหมาย ในหนงสอทตรวจแลว

กอนเวลา 12.00 น.

6 • หากมขอแกไขจากหวหนางานใหเจาหนาทด าเนนการแกไข

7

• จดพมพฉบบจรงเสนอหวหนาอกครงหนง พรอม save as

ไปท folder ตรวจแลว

ขอด

ขอพงระวง

ในการน าระบบนไปใช...ตองพงตระหนก

วา ระบบดงกลาวตองอาศยการเชอมตอ

อนเตอรเนต...หากวนนนๆ ระบบ

อนเตอรเนตมปญหา กท าใหไมสามารถ

ตรวจงานผานระบบ Share folder ได

ประหยดกระดาษ

หวหนาสามารถตรวจสอบงานทมอบหมายให

ผใตบงคบบญชาได

เกดระบบการสอนงาน เรยน

เปนแหลงขอมลส าหรบการน าผลงาน และปรมาณงานมา

พจารณาเลอนขนเงนเดอน ซงกอใหเกดความโปรงใสใน

ระบบการพจารณาตอผใตบงคบบญชา

ระบบ Share folder ไดกลายเปนแหลงเรยนรรวมกน

และระหวางกนของบคลากรภายในหนวยงาน

ขอเสนอแนะ...

หากหนวยงานอนอนจะน าไปปรบใช

ปจจยทท าใหการด าเนนงานลดปรมาณกระดาษ

ดวยการน าระบบ Share folder มาใชประสบความส าเรจ

1.จดประชมสอบถามความคดเหน และสรางขอตกลงรวมกนในการน าระบบ

Share folder มาใช

2. ชและกระตนใหบคลากรเหนถงความส าคญของการน า Share folder มา

ใชรวมกน

3. ในชวงเรมแรก หวหนางานอาจะตองกระตนผใตบงคบบญชา ดวยการพด

เชญชวน, เตอน เพอใหเกดความคนชนในการปฏบต

4. เสรมแรงดวยการชนชม , การชใหเหนถงผลลพธจากการใช

1.ขอมลใน folder ไมควรมจ านวนมากจนเกนไป เพราะจะท าให โหลดขอมลได

ชา และจะสรางความสบสนใหแกผใช ควรมเฉพาะ folder ทส าคญ เชน งาน

ส าหรบตรวจ , งานตรวจแลว , ความรและแบบฟอรมตางๆ

2. ในส านก/กอง/กลม ทมโครงสรางทซบซอน อาจตองพจารณาการ

ออกแบบระบบ และขนตอนการเสนอหนงสอ ใหสอดรบลกษณะโครงสราง

องคกร

จากการน าระบบ Share folder มาใชในกลมงาน

ตรวจสอบภายใน ตงแตเดอนพฤษภาคม 2557 –

สงหาคม 2557 เปนระยะเวลา 4 เดอน พบวา

1. อตราการใชกระดาษลดลงเฉลย 50.9 %

เมอเทยบกบเดอนกอนหนา (ต.ค. – เม.ย.)

ในปงบประมาณเดยวกน และ

2. ลดลงรอยละ 33.33 เมอเทยบกบชวงเดยวกน

ของปกอน

ผลลพธจากการด าเนนงาน

มาตรการลดกระดาษ

ผลลพธจากการลดปรมาณการใชกระดาษ...

ผลลพธ

ลดการใชพลงงานไฟฟา

ลดพนทจดเกบ

ลดการใช/จดซออปกรณ

ส านกงาน

อาท ตเกบเอกสาร แฟม

หมกพมพ

ลดภาระงานทไมจ าเปน

การจดเกบเอกสารใน

รปแบบ e-doc

ประหยด

คาใชจาย/

งบประมาณ

ยดอายการใชงานของ

อปกรณส านกงาน

หองท างานโลง

สะอาดตา ปลอดฝน

บคลากรม

สขภาพทด

ลดขนตอน/ระยะเวลาในการท าลายเอกสาร

ลดขนตอน/ระยะเวลาในการท างาน

งายตอการคนหา/สบคน

ปองกนเอกสารสญหาย

ท างานไดโดยไรเงอนไขดานพนทและเวลา

เกดแหลงเรยนรเพอพฒนาทกษะบคลากร

แหลงขอมลและ

เอกสารอางอง

เอกสาร

- กรมควบคมมลพษ. การลดปรมาณการ

ใชกระดาษและการใชประโยชนขยะกระดาษ

ส านกงาน.จากhttp://www.pcd.go.th/

info_serv/ waste_paper.html

สบคนเมอวนท 10 กรกฎาคม 2557

- งานบรหารและทรพยาบคคล วทยาลยวทยาศาสตร

และเทคโนโลยการกฬา มหาวทยาลยมหดล. 2555.

เอกสารโครงการ “ประหยดพลงงาน ตนวทย’ กฬา ท าได”. อดส าเนา

- ส านกงานและนโยบายพลงงาน กระทรวงพลงงาน. โครงการลดใช

พลงงานในภาครฐ ป2556

- มลนธศนยสอเพอการพฒนา. 2556. รหรอไม เราใชกระดาษปละเทาไหร.

จาก http://variety.teenee.com/foodforbrain/52245.html,

สบคนเมอวนท 10 กรกฎาคม 2557

- ส านกงานจงหวดหนองบวล าภ. โครงการประหยดกระดาษ. จาก

http://webhost.cpd.go.th/nongbualamphu/

download/Pdf, สบคนเมอวนท 10 กรกฎาคม 2557

- เอกสารประกวดผลงานดานการจดการความร 2557 กองสงเสรมการระงบ

ขอพพาท

- เอกสารการแสดงความคดเหนเรอง การประหยดพลงงานของคณะท างาน

กองสงเสรมการระงบขอพพาท

สมภาษณ

- การสอบถาม/ พดคยกบเจาหนาทผปฏบตงานดานการประหยดพลงงานของ

กองสงเสรมการระงบขอพพาท

- นางสาวสมใจ สนสกล , สมภาษณเมอวนท 20 สงหาคม 2557

- นางโสมไสว แกวกลวณชย, สมภาษณเมอวนท 25 สงหาคม 2557

รายชอ

คณะท างานดานการลดปรมาณการใชกระดาษ

กรมคมครองสทธและเสรภาพ

1. นางโสมไสว แกวกลวณชย นกวชาการตรวจสอบภายในช านาญการพเศษ

2. นายสรศกด ศรสาร นกวชาการยตธรรมช านาญการพเศษ

3. นายศขโข สบสกล นกวชาการยตธรรมช านาญการพเศษ

4. นายณฐพล ดานจตรตรง นตกรช านาญการ

5. นางสาวขวญตา เสกทวลาภ นกวชาการยตธรรมปฏบตการ

6. นางสาวกฤตกา ปานพลอย พนกงานคมครองสทธและเสรภาพ

7. นางสาวชตมา ภมแกว พนกงานคมครองสทธและเสรภาพ

ออกแบบปกและรปเลม : นางสาวขวญตา เสกทวลาภ

นกวชาการยตธรรมปฏบตการ

นอกจากน...ขอขอบคณ

คณะท างานการจดการความร ประจ าป พ.ศ. 2557

กองสงเสรมการระงบขอพพาท