A FinTech Future? De impact van innovatie op

de financiële sector en toezicht

Olaf Sleijpen

Johan de Witt lezing - Koninklijk Actuarieel Genootschap

Utrecht, 26 januari 2017

0

Zal digitalisering de financiële sector ontwrichten?

N E X T ?

1

Agenda

Trends en scenario’s

Analyse: kansen en risico’s voor de financiële sector

Huidige activiteiten toezicht

Case: Payment Services Directive 2

2

Steeds meer investeringen in innovatieve financiële diensten

NB: 2016 data is K1-K3, gedeelte binnen de stippellijn

is projectie K4

Bron: Accenture/CB Insights

3

0

5

10

15

20

25

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Investeringen in FinTech 2010-2016K3

(miljard US dollar)

FinTech

spelers

Alt. FinanceAlt. Finance

PaymentsPayments

Asset managementAsset management

Data

analytics

Data

analytics

CryptocurrencyCryptocurrency

Bron: HollandFinTech

InsuranceInsurance

ComplianceCompliance

Personal

finance

Personal

finance

Nederlands FinTech-landschap: zeer divers, snelle groei

Risk

management

Risk

management

IdentityIdentity

SecuritySecurity

Bank platformsBank platforms

4

De hype voorbij? Focus op de lange termijn

Source: Bloomberg

Stock price index (10 dec 2014 = 100)

5

Vooruit kijken: drie scenario’s

6

Welke scenarios lijken zich om ons heen te ontvouwen?

Asia: BigTech already dominating large parts of financial services

- Alibaba Alipay: 450 million active users, 175 million transaction per day- Alibaba Yu'E Bao Fund: 260 million active users, $100bn assets under management- Alibaba/Ping an ZhongAn P&C insurance: >370 million policyholders- Tencent WeChat payments: 700 million active users, 2nd in mobile payments after Alipay

Global: Incumbents pick up pace adopting FinTech through acquisition/partnering

- ING/Scotiabank/Santander partnership with Kabbage- BBVA (minority) acquisitions of Simple, Atom, and Holvi- Ping An China controlling share in P2P-lender Lufax #11 global list

Global: Thousands FinTech startups founded in past years, boosted by VC money

- FinTech startups have comparative advantages and disadvantages- Strengths: innovative, agile, built from scratch, scalable, for next generation, etc.- Challenges: regulation / risk management new, costly customer acquisition

7

Technologische innovatie heeft zowel positieve als negatieve gevolgen voor de sector

8

Financiële

sectorBetere producten

en lagere prijs

door concurrentie

Efficiënter systeem

Diversiteit van de sector

neemt toe, waardoor

systeemrisico afneemt

Meer ruimte voor diversiteit

Operationele uitdagingen bij het inpassen

van innovatie in bestaande systemen (met

name bij gevestigde spelers), zoals Cloud

en Open Banking

Operationele risico’s

Data security, cyber,

privacy, witwassen

Integriteitsrisico’s

Procycliciteit in

kredietverlening,

nieuwe typen

concentratierisico’s

Macroprudentiële risico’s

Financiële risico’s

Daling van winstgevendheid en

toenemende kans op

deconfitures (met name bij

gevestigde spelers)

Kansen Effect op

bestaande

risico’s

Nieuwe

risico’s

Risico’s buiten toezicht

Opkomst van nieuwe

activiteiten buiten toezicht,

vermenging financiële en niet-

financiële dienstverlening

Activiteiten voor het toezicht

Dialoog met FinTech-ondernemingen aangaan (InnovationHub)

Flexibiliteit in toepassing van wet- en regelgeving (Maatwerk)

Potentiële risico’s in kaart brengen (monitoring)

Samenwerking en coördinatie tussen toezichthouders

9

InnovationHub

10

• Doel: time-to-market verkorten, ruimte bieden aan innovatie

• Doelgroep: innovatieve marktpartijen die tegen onnodig knellende regelgeving aanlopen

• Aanpak: bekijken of op een alternatieve wijze aan regels kan worden voldaan

• Achterliggende toezichtnormen moeten worden nageleefd

• Casus-specifieke beoordeling en voorwaarden, beperkt in de tijd

• Een proeftuin, geen speeltuin: zonder [beperkte] vergunning geen toegang

Maatwerk voor Innovatie (Regulatory Sandbox)

11

Buitenlandse en internationale activiteiten

Europa

EBA

ECB/SSM

Europese Commissie

Wereldwijd

BCBS: Task Force on Financial Technology

CPMI: workgroup on digital innovations in payments and clearing

FSB: Financial Innovations Network

12

Buitenland

UK: FCA Project Innovate, PRA FinTech Accelerator

Monetary Authority of Singapore

USA: Officer of the Comptroller of the Currency

Case

PSD2: achtergrond

• Sterke ontwikkeling e-commerce en elektronische betaaldiensten sinds eind jaren ’90

• Doelen PSD (2007): gelijk speelveld en bevordering concurrentie en innovatie

• 2016: 40 betaalinstellingen in NL, sterke concurrentie, steeds meer innovatie

• PSD2: herziening PSD, inwerkingtreding januari 2018

• Twee nieuwe diensten: rekeninginformatiedienstverleners (AISP) en betalingsinitiatiedienstverleners (PISP)

• XS2A verplicht o.a. banken om toegang tot de betaalrekening

• Banken kunnen zelf ook AISP- en PISP-diensten aanbieden

14

Impact PSD2 op de sector: drie scenario’s

Partnerships

Acquisitions

Own innovation

Incumbent

domestic

Specialisation

Focus on specific parts

Whole value

chain

Focus on whole chain

Incumbent

foreign

15

PSD2 heeft zowel positieve als negatieve gevolgen voor de sector

16

Financiële

sectorBetere producten

en lagere prijs

door concurrentie

Efficiënter systeem

Diversiteit van de sector

neemt toe, waardoor

systeemrisico afneemt

Meer ruimte voor diversiteit

Operationele uitdagingen bij uitbesteding en

openzetten van systemen (Open Banking)

Operationele risico’s

Data security, cyber,

privacy, witwassen

Integriteitsrisico’s

Te grote afhankelijkheid van één

grote speler ongewenst vanuit

perspectief FS en Oversight

Concentratierisico’s

Financiële risico’s

Daling van winstgevendheid en

toenemende kans op

deconfitures; liquiditeitsrisico’s

(verschuiving van tegoeden)

Kansen Effect op

bestaande

risico’s

Nieuwe

risico’s

Risico’s buiten toezicht

Opkomst van nieuwe

activiteiten buiten reikwijdte

toezicht, vermenging

financiële en niet-financiële

dienstverlening