‘Het gaataltijdomde feiten’

Formeel zou hij op 1 juli de deur achter zich dichttrekken, maar de NMa wil hem de tijd en ruimte gunnen zijn belangen in de vermeende meineedzaak optimaal te

behartigen. Daarom is hij op dit moment met verlof. Zelf is hij tamelijk nuchter over zijn afscheid. ‘Het is gewoon zoals het is. Ik weet al heel lang dat ik op 1 juli stop als

bestuursvoorzitter bij de NMa en dat is goed. Na acht jaar is het mooi geweest.’

Het zijn roerige tijden voor Pieter Kalbfleisch. Met name op privégebied krijgt hij het nodige voor zijn kiezen. Kalbfleisch is de eerste die ronduit toegeeft dat de Chipshol-affaire hem niet in de koude kleren gaat zitten. ‘Ik kan niet op de zaak ingaan. Ik word gehoord door de rijksrecherche; natuurlijk laat de zaak me niet onberoerd.’ Boos is hij niet, wel stellig. ‘Ik blijf mij mijn eer-dere verklaring. Daar voel ik me rustig bij en daar laat ik het nu ook graag bij.’Kalbfleisch zakt wat onderuit, in een leren stoel achter zijn bureau, en kijkt strak voor zich uit. Hij wil graag praten, over de NMa, over zijn rol als toezichthouder, over de rechterlijke macht en over keuzes maken in het leven.

HEADHUNTERAcht jaar geleden maakte hij een belangrijke keuze in zijn leven. ‘Ik werd benaderd door een headhunter voor de functie van directeur-generaal bij de NMa en was verrast.’ Kalbfleisch werkt op dat moment als kinderrechter, met veel ple-zier, en staat als een no-nonsense man bekend. ‘In die tijd en ook in de opvoeding van mijn eigen kinderen heb ik geleerd dat je veel tijd aan je kinderen moet besteden. Je moet ze veel aandacht geven en consequent, maar wel eerlijk zijn. No-nonsense is in mijn ogen niet bruusk optreden, maar liefdevol. Ik ben zelf ook altijd liefdevol opgevoed en dat heeft me gemaakt tot wie ik nu ben.’Kalbfleisch kent de headhunter niet, maar herkent zichzelf wel in het functieprofiel. De NMa zoekt iemand met ervaring in het bedrijfsleven, ervaring met bestuursrecht en ervaring met leiding-geven. Toch neemt hij de tijd om na te denken. ‘Ik zou een voor mij heel nieuwe wereld betreden, die veel dichter op de politiek zit dan ik tot dan toe gewend was. En ik had naast een leuke

‘ONZE MISSIE IS

DE MARKT TE LATEN WERKEN’

FOTO

GRA

FIE:

HA

RRY

OP

DEN

CA

MP

PORTRET

VERZEKERD!nummer 2, mei 2011 31

BINNEN EN BUITENHij heeft zowel binnen als buiten de NMa aan de cultuuromslag gewerkt. Dat blijkt vooral als in een vraagstelling de passage “u heeft hier nu acht jaar gezeten” voorkomt. Kalbfleisch maakt een wijds gebaar met zijn armen, wijst op zijn hele kamer en zegt dan: ‘Ik heb hier niet acht jaar gezeten. Het is jammer dat dit gebaar niet in het interview komt, want de NMa zit niet in een ivoren toren. Als toezichthouder werken we ook heel nadrukke-lijk in het veld. Ik geef meerdere keren per jaar serieuze spreek-beurten in binnen- of buitenland. Daarnaast hebben we een vruchtbare samenwerking met het OM en houden we zoveel mogelijk contact met de praktijk. Hoe? Door bedrijfsbladen te lezen, zoals Verzekerd!. Door mensen hier op kantoor uit te nodi-gen. Door onszelf uit te nodigen bij anderen. En door te luisteren. Ik was eens bij een ledenvergadering van LTO Nederland toen een van de aanwezige melkveehouders mij vroeg: “Zegt u eens, meneer Kalbfleisch, heb ik recht op een redelijk inkomen?” Ik keek hem recht in de ogen en zei: “Nee, maar u hebt wel het recht om vrij te ondernemen.” Was hij niet met me eens, maar ik wil er maar mee aangeven dat wij de discussie over de missie van de NMa niet uit de weg gaan.’

WAAKHONDKalbfleisch is ervan overtuigd dat de NMa naast toegankelijker ook transparanter is geworden. ‘Het gaat altijd om de feiten. Om vaststaande feiten wel te verstaan, want met de perceptie van feiten kan iedereen in dit land wel uit de voeten.’ Een glimlach breekt door: ‘Dat is de intellectuele luiheid waar je je in dit land voor moet wapenen. Als NMa moeten wij eerst feiten verzame-len, analyseren en pas daarna beslissen.’Hij maakt een wegwerpgebaar als de vraag zich aandient of hij zich wel eens een “persona non grata” voelt. ‘Jaren geleden werd me die vraag ook gesteld, maar nee, ik ben nooit bang om op recepties alleen te staan. Natuurlijk merk ik dat mensen soms nij-dig zijn. Met name bedrijven die opereren in een markt met ver-trouwensproducten, waaronder verzekeraars, zien ons niet graag komen. Sommigen zien ons meer als waakhond dan als toezicht-houder, maar een waakhond komt alleen in actie als er iets te bewaken valt. Het lukt ons ook niet altijd om verzekeraars van ons gelijk te overtuigen, maar de andere kant van de medaille is dat de verzekeringssector de eerste is met een sectorbreed com-plianceprogramma. Daarmee zijn ze er overigens nog niet, want ze zullen het programma ook moeten implementeren en updaten, maar toch …’ <

baan ook een aantal interessante nevenfuncties, die ik allemaal moest opgeven.’Aan de andere kant trekt de internationale kant van het werk hem wel en snapt Kalbfleisch als geen ander dat de toezichthou-der aan een nieuwe stap toe is: ‘Mededinging was nog relatief nieuw in Nederland en de NMa stond op het punt de ramen open te gooien.’Na wat wikken en wegen besluit Kalbfleisch de stap te wagen en zijn no-nonsense houding mee te nemen naar zijn nieuwe werk-kring. Hij wordt in september 2003 benoemd tot directeur- generaal van de NMa.

CULTUUROMSLAGEenmaal binnen is een van zijn eerste wapenfeiten dat hij de ramen meteen openzet. ‘Transparantie was een van mijn topprio-riteiten, omdat ik met name in de pers een zeker antagonisme bespeurde. Het ging meer om de boetes en de hoogte ervan dan om het echte werk: de markt laten werken. De beslissingen om boetes op te leggen, nemen wij niet graag. We hoeven niet zo nodig wereldkampioen boete-opleggen te worden. Onze missie is de markt te laten werken. Of het nou de batterijenmarkt is, de koelkasten of de ziekenhuizen. En als we daar boetes voor uit de kast moeten trekken, dan moet dat, maar onze missie staat voorop.’Kalbfleisch werkt in die beginfase hard aan de cultuuromslag. ‘De no-nonsense houding waar ik om bekendstond, probeerde ik ook in mijn eerste jaren bij de NMa de boventoon te laten voe-ren. Als je een zaak kunt afdoen zonder de red tape, dan is dat niet alleen goedkoper, maar ook sneller en beter dan dat het tot een juridische procedure komt. Een goed compromis is nog altijd beter dan een gewonnen proces.’

‘DE NMA

ZIT NIET IN EEN

IVOREN TOREN’

PERSONALIAPieter Kalbfleisch (1947) is sinds 1 juli 2005 voorzitter van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Mededingings-autoriteit (NMa). Van september 2003 tot juli 2005 was hij directeur-generaal van de NMa. Daarvoor werkte hij als rechter, in zijn geboorteplaats Haarlem en zijn woon-plaats Den Haag. Hij begon zijn loopbaan als advocaat en procureur. Kalbfleisch is getrouwd en heeft vier kinderen.

VERZEKERD! nummer 2, mei 201132 VERZEKERD!