BETAALBAARHEID van de ZORG? Gewenst? Mogelijk? Presentatie Robert Rutsaert 23/10/2004
879 Onafhankelijk Fonds Voor Gezondheidswetenschappelijk Onderzoek Gewenst
2
algemeen 113 zorg & financiering > 6-2006 verwachtingen. Wanneer de tests te weinig onderscheidend zijn, heeft het geen zin ze toe te passen: dan zouden ze te veel onnodige onrust veroorzaken. Wanneer bovendien geen goede behandeling beschikbaar is bij een vroege diagnose, heeft brede screening van de bevol- king weinig zin, aldus de raad. In het Jaarbericht 2006 waarschuwt de raad daar- om voor een al te gemakkelijk gebruik van deze instrumenten. Ook uit de raad zijn zorgen over allerlei private initiatieven als ‘body scans’. Er bestaan inmiddels allerlei tests en screenings waarvan het nut nog niet goed is bewezen, en vaak is dat nut zelfs ronduit twijfelachtig. Tijdens de presentatie van het Jaarbericht noemde Knottnerus, voorzitter van de Gezondheidsraad, expliciet de ‘full body checks’ die aan een ware opmars bezig zijn. Deze onderzoeken zijn ech- ter een voorbeeld van onderzoeken die hun nut duidelijk niet hebben bewezen. ‘Ze kosten soms wel 1300 euro, maar het is zeer de vraag of ze dat waard zijn. De commercie lijkt bij dit soort onderzoeken zwaarder te wegen dan de volksge- zondheid.’ Minister Hoogervorst kan zich vinden in de con- clusies van de Gezondheidsraad. ‘Ik denk dat het terecht is de valkuilen van ongericht bevol- kingsonderzoek goed in de gaten te houden. Te veel vals-positieve testuitslagen leiden alleen maar tot onrust en medische overconsumptie. Bovendien bestaat er ook nog zoiets als “the right not to know”. Intussen zie je wel dat de markt beweegt en dat er veel tests in ontwikke- ling zijn. Maar ik vrees dat een aantal daarvan meer kwaad dan goed doet.’ De minister gaf aan de Wet op het bevolkingsonderzoek mogelijk te willen aanpassen. Bron: Stcrt. 2006, nr. 117< 879 onafhankelijk fonds voor gezondheidswetenschappelijk onderzoek gewenst Er is nog weinig bekend over de effecten van zorg en beleid op de gezondheid van patiënt en samenleving. Meer geld voor onderzoek naar doeltreffendheid en doelmatigheid van de gezondheidszorg is daarom hard nodig. De Ini- tiatiefgroep Gezondheidswetenschappen pleit voor een onafhankelijk onderzoeksfonds waar- aan zorgverzekeraars substantieel bijdragen. Een dergelijk nationaal fonds voor preventie en zorg zou een investering vergen die slechts een fractie bedraagt van de kosten van de collectieve kortingen die zorgverzekeraars dit jaar verstrek- ten. Het belang is groot, want alleen op basis van goed onderzoek kan het nieuwe zorgstelsel adequaat presteren. Gezondheidswetenschappelijk onderzoek is breed. Een voorbeeld: overgewicht is in toene- mende mate een probleem voor de volksgezond- heid. Maar tot welke ziekten leidt overgewicht? Wat zijn de gevolgen voor de kwaliteit van leven, kosten en gebruik van zorg? Wat zijn geschikte interventies en bij wie zijn die succesvol en hoe implementeer je die? Dit soort onderzoek is van belang voor een optimale doelmatigheid van het (basis)pakket van de zorgverzekering, de orga- nisatie van de preventieve en curatieve gezond- heidszorg, en het gezondheidsbeleid. Onafhankelijk onderzoeksfonds Volgens de Initiatiefgroep is er grote behoefte aan een onderzoeksfonds voor ‘evidence-based’ volksgezondheid en gezondheidszorg. Dit fonds moet op gepaste afstand van de overheid, de ziektekostenverzekeraars en de farmaceuti- sche industrie functioneren. Het onderzoeks- budget dient op basis van een klinische en maat- schappelijke prioritering te worden toegekend, waarbij patiënten, professionals en onderzoe- kers een centrale rol vervullen. Een substantiële bijdrage van de ziektekostenverzekeraars ligt
Transcript of 879 Onafhankelijk Fonds Voor Gezondheidswetenschappelijk Onderzoek Gewenst
algemeen
113zorg & financiering > 6-2006
verwachtingen. Wanneer de tests te weinigonderscheidend zijn, heeft het geen zin ze toe tepassen: dan zouden ze te veel onnodige onrustveroorzaken. Wanneer bovendien geen goedebehandeling beschikbaar is bij een vroege diagnose, heeft brede screening van de bevol-king weinig zin, aldus de raad. In het Jaarbericht 2006 waarschuwt de raad daar-om voor een al te gemakkelijk gebruik van dezeinstrumenten. Ook uit de raad zijn zorgen overallerlei private initiatieven als ‘body scans’. Erbestaan inmiddels allerlei tests en screeningswaarvan het nut nog niet goed is bewezen, envaak is dat nut zelfs ronduit twijfelachtig. Tijdens de presentatie van het Jaarbericht noemdeKnottnerus, voorzitter van de Gezondheidsraad,expliciet de ‘full body checks’ die aan een wareopmars bezig zijn. Deze onderzoeken zijn ech-ter een voorbeeld van onderzoeken die hun nut
duidelijk niet hebben bewezen. ‘Ze kosten somswel 1300 euro, maar het is zeer de vraag of ze datwaard zijn. De commercie lijkt bij dit soortonderzoeken zwaarder te wegen dan de volksge-zondheid.’ Minister Hoogervorst kan zich vinden in de con-clusies van de Gezondheidsraad. ‘Ik denk dathet terecht is de valkuilen van ongericht bevol-kingsonderzoek goed in de gaten te houden. Teveel vals-positieve testuitslagen leiden alleenmaar tot onrust en medische overconsumptie.Bovendien bestaat er ook nog zoiets als “theright not to know”. Intussen zie je wel dat demarkt beweegt en dat er veel tests in ontwikke-ling zijn. Maar ik vrees dat een aantal daarvanmeer kwaad dan goed doet.’ De minister gaf aande Wet op het bevolkingsonderzoek mogelijk tewillen aanpassen. Bron: Stcrt. 2006, nr. 117<
879 onafhankelijk fonds voor gezondheidswetenschappelijkonderzoek gewenst
Er is nog weinig bekend over de effecten vanzorg en beleid op de gezondheid van patiënt ensamenleving. Meer geld voor onderzoek naardoeltreffendheid en doelmatigheid van degezondheidszorg is daarom hard nodig. De Ini-tiatiefgroep Gezondheidswetenschappen pleitvoor een onafhankelijk onderzoeksfonds waar-aan zorgverzekeraars substantieel bijdragen.
Een dergelijk nationaal fonds voor preventie enzorg zou een investering vergen die slechts eenfractie bedraagt van de kosten van de collectievekortingen die zorgverzekeraars dit jaar verstrek-ten. Het belang is groot, want alleen op basisvan goed onderzoek kan het nieuwe zorgstelseladequaat presteren.Gezondheidswetenschappelijk onderzoek isbreed. Een voorbeeld: overgewicht is in toene-mende mate een probleem voor de volksgezond-heid. Maar tot welke ziekten leidt overgewicht?Wat zijn de gevolgen voor de kwaliteit van leven,
kosten en gebruik van zorg? Wat zijn geschikteinterventies en bij wie zijn die succesvol en hoeimplementeer je die? Dit soort onderzoek is vanbelang voor een optimale doelmatigheid van het(basis)pakket van de zorgverzekering, de orga-nisatie van de preventieve en curatieve gezond-heidszorg, en het gezondheidsbeleid.
Onafhankelijk onderzoeksfonds
Volgens de Initiatiefgroep is er grote behoefteaan een onderzoeksfonds voor ‘evidence-based’volksgezondheid en gezondheidszorg. Ditfonds moet op gepaste afstand van de overheid,de ziektekostenverzekeraars en de farmaceuti-sche industrie functioneren. Het onderzoeks-budget dient op basis van een klinische en maat-schappelijke prioritering te worden toegekend,waarbij patiënten, professionals en onderzoe-kers een centrale rol vervullen. Een substantiëlebijdrage van de ziektekostenverzekeraars ligt
ZenF-0606 cyaan.qxd 26-7-2006 10:11 Pagina 113
kwaliteitsbeleid
114 6-2006 > zorg & financiering
voor de hand, vanwege hun toegenomen verant-woordelijkheid voor de regie in de gezondheids-zorg en hun grote belang bij een doeltreffendeen doelmatige zorg. Zo’n onderzoeksfonds kangefinancierd worden met een geringe opslag opde premie van het basispakket. In dat geval zouhet onderzoeksfonds kunnen worden onderge-bracht bij Zorgverzekeraars Nederland, waarbijeen voldoende onafhankelijke positie cruciaal is.ZonMw kan dan de programmering van hetonderzoek en de beoordeling van ingediendevoorstellen coördineren. Daarbij is het van groot
belang het kader helder af te bakenen, metname ten opzichte van bestaande programma’svoor preventie- en doelmatigheidsonderzoek.De procedures dienen slagvaardig te zijn, waar-bij vertegenwoordigers van patiënten en profes-sionals in de zorg de relevantie waarborgen enonderzoekers de wetenschappelijke kwaliteit.De Initiatiefgroep Gezondheidswetenschappenis een groep leidende gezondheidswetenschap-pers van de Nederlandse onderzoeksinstellin-gen. Bron: persbericht VU medisch centrum, 3 juli 2006<
880 kwaliteit zorg voor terminale patiënten onvoldoende bekend
De kwaliteit van zorg voor terminale patiëntenin Nederland is vrijwel nog niet in kaart ge-bracht. Hierdoor kan de zorg voor deze patiën-ten moeilijk geoptimaliseerd worden.
Dit stelt prof. dr. Luc Deliens tijdens de aan-vaarding van de Monuta leerstoel PubliekeGezondheid en Palliatieve Zorg aan VU medischcentrum in Amsterdam. Deliens pleit er daaromvoor dat de kwaliteit van palliatieve zorg syste-matisch geregistreerd en onderzocht wordt,zodat de zorg voor de patiënt beter georgani-
seerd wordt en de kwaliteit van leven in de reste-rende levensdagen verbetert.Volgens Deliens bestaan er op het gebied vanterminale zorg veel aannames. ‘Verhoopt magworden dat met alle mogelijke ondersteunendeen gespecialiseerde zorg de kwaliteit van levenin deze laatste periode beter is of toch nietslechter wordt. Maar dat is een aanname. Weweten het gewoonweg niet’, aldus de hoog-leraar. Bron: www.mednet.nl, 23 juni 2006<
> kwaliteitstoetsing
881 publiek en patiënt tevreden over ziekenhuizen
Publiek en patiënt zijn tevreden over de zieken-huisbranche. In het bijzonder zijn zij te sprekenover de kwaliteit van de ziekenhuiszorg, debejegening door medisch specialisten en ver-pleegkundigen en de communicatie. Dat blijktuit een recent gehouden imago-onderzoekonder publiek en patiënt in opdracht van deNVZ vereniging van ziekenhuizen en de Ordevan Medisch Specialisten.
Aan dit onderzoek hebben circa duizend men-sen meegedaan, van wie bijna twee derde pa-tiënten en een derde bezoekers en mensen zon-der recente ziekenhuiservaring (publiek). Hetonderzoek is door middel van een onlinevragen-lijst en een telefonische enquête afgenomen. Deuitvoering van het onderzoek lag bij Interview-NSS.
ZenF-0606 cyaan.qxd 26-7-2006 10:11 Pagina 114
