7 TIPS VOOR BEKLIJVENDE LESSEN OVER EUROPA · 2016-11-17 · Voor (toekomstige) leerkrachten...

11
7 TIPS VOOR BEKLIJVENDE LESSEN OVER EUROPA De EU beslist over alsmaar meer zaken. Het is dus ook erg belangrijk om mensen - volwassenen, maar zeker ook jongeren - hierover te informeren en hen een onderbouw- de mening te laten vormen.De 7 tips op een rij Kennis is het begin van alle wijsheid Vraag hun mening en leer ze participeren Speel met Europa Maak Europa tastbaar Europa gebeurt NU en STRAKS Maak het buitengewoon Hou je leerlingen voor ogen Is er een probleem? Waarom hebben we tips nodig om les te geven over het thema Europa’? Is er met andere woorden een probleem? Vraag leerlingen secundair wat ze van dit thema vinden en je krijgt zonder aar- zelen hun antwoord: Europa is saai’, ‘oninteressant’. Of ze vinden het een te ingewikkeld thema, dat ze toch niet kunnen doorgronden. Of ze vinden het een ver van mijn bed show’. Enkele tips om leerlingen van het tegendeel te overtuigen zijn met andere woorden op hun plaats. Want zelfs de nieuwsredacties van dit land zijn het er over eens: de EU wordt alsmaar belangrijker, want beslist over alsmaar meer zaken. Het is dus ook erg belangrijk om mensen – volwassenen, maar zeker ook jongeren - hierover te informeren en hen een onderbouwde mening te laten vormen. En een basiskennis hebben over de EU, dat begint op school. Jaarlijks geven de medewerkers van Europahuis Ryckevelde aan zon 5.000 leerlingen secundair onderwijs in Vlaanderen vorming over de EU. Vanuit deze ervaring stelde Europahuis Ryckevelde enkele tips op voor beklijvende lessen over het thema Europa’. De bedoeling is vooral om (toekomstige) leerkrachten SO een leidraad mee te geven. We delen onze expertise in de hoop dat meer leerkrachten hun leer- lingen inwijden in de boeiende - en vooral - belangrijke materie van Europa en de Europese Unie. In wat volgt, vind je ‘7 tips voor beklijvende lessen over Europa’, met telkens een woordje uitleg, concrete voorbeelden en links naar bruikbaar materiaal. Voor (toekomstige) leerkrachten secundair onderwijs 2016-2017 1

Transcript of 7 TIPS VOOR BEKLIJVENDE LESSEN OVER EUROPA · 2016-11-17 · Voor (toekomstige) leerkrachten...

Page 1: 7 TIPS VOOR BEKLIJVENDE LESSEN OVER EUROPA · 2016-11-17 · Voor (toekomstige) leerkrachten secundair onderwijs 2016-2017 1. 1. Kennis is het begin van alle wijsheid ... Bij tip

7 TIPS VOOR BEKLIJVENDE LESSEN

OVER EUROPA

‘De EU beslist over

alsmaar meer zaken.

Het is dus ook erg

belangrijk om mensen

- volwassenen, maar

zeker ook jongeren -

hierover te informeren

en hen een onderbouw-

de mening te laten

vormen.’

De 7 tips op een rij

Kennis is het begin van alle wijsheid

Vraag hun mening en leer ze participeren

Speel met Europa

Maak Europa tastbaar

Europa gebeurt NU en STRAKS

Maak het ‘buitengewoon’

Hou je leerlingen voor ogen

Is er een probleem? Waarom hebben we tips nodig om les te geven over het thema ‘Europa’? Is er met andere woorden een probleem? Vraag leerlingen secundair wat ze van dit thema vinden en je krijgt zonder aar-zelen hun antwoord: Europa is ‘saai’, ‘oninteressant’. Of ze vinden het een te ingewikkeld thema, dat ze toch niet kunnen doorgronden. Of ze vinden het een ‘ver van mijn bed show’. Enkele tips om leerlingen van het tegendeel te overtuigen zijn met andere woorden op hun plaats. Want zelfs de nieuwsredacties van dit land zijn het er over eens: de EU wordt alsmaar belangrijker, want beslist over alsmaar meer zaken. Het is dus ook erg belangrijk om mensen – volwassenen, maar zeker ook jongeren - hierover te informeren en hen een onderbouwde mening te laten vormen. En een basiskennis hebben over de EU, dat begint op school. Jaarlijks geven de medewerkers van Europahuis Ryckevelde aan zo’n 5.000 leerlingen secundair onderwijs in Vlaanderen vorming over de EU. Vanuit deze ervaring stelde Europahuis Ryckevelde enkele tips op voor beklijvende lessen over het thema ‘Europa’. De bedoeling is vooral om (toekomstige) leerkrachten SO een leidraad mee te geven. We delen onze expertise in de hoop dat meer leerkrachten hun leer-lingen inwijden in de boeiende - en vooral - belangrijke materie van Europa en de Europese Unie. In wat volgt, vind je ‘7 tips voor beklijvende lessen over Europa’, met telkens een woordje uitleg, concrete voorbeelden en links naar bruikbaar materiaal.

Voor (toekomstige) leerkrachten secundair onderwijs 2016-2017

1

Page 2: 7 TIPS VOOR BEKLIJVENDE LESSEN OVER EUROPA · 2016-11-17 · Voor (toekomstige) leerkrachten secundair onderwijs 2016-2017 1. 1. Kennis is het begin van alle wijsheid ... Bij tip

1. Kennis is het begin van alle wijsheid

Dit is de allereerste stap die je dient te nemen bij het thema ‘Europa’: je leerlingen in-

zicht in en basiskennis over het Europese samenwerkingsverhaal geven. Je kan deze

kennis uiteraard op een leuke manier aanbrengen (zie verder), maar je moet er wel

door. Het kader dat je hen hier meegeeft, helpt hen bij het vormen van hun eigen opi-

nie (zie verder) en bij het plaatsen en verstaan van actuele gebeurtenissen (zie verder)

in de EU.

Welke elementen behoren tot de basiskennis over de EU?

EU is ontstaan na WOII.

De Europese samenwerking is gestart omwille van de vredesgedachte, maar uit

zich vooral in een economisch project. De VS stuurden aan op deze samenwer-

king, ze wilden Europa sterker maken tegen de dreiging van het communisme.

Bij die economische samenwerking is later ook politieke samenwerking gekomen.

De EU blijft in hoofdzaak wel een economische samenwerking.

België was een van de 6 stichtende landen. Intussen zijn we met 28.

Overzicht van welke landen lid zijn.

Spill-over effect: De Europese samenwerking is sedert haar ontstaan alleen

maar gegroeid, zowel in het aantal lidstaten als in het aantal bevoegdheden.

Samenwerking op het ene vlak leidt vaak tot samenwerking op andere vlakken.

De EU is een project van mensen: wij bepalen zelf de toekomst van de EU. Blijft

ze groeien? Stagneert de samenwerking? Valt de EU uiteen? Er is geen vastge-

legd einddoel.

De EU is een uniek project: nooit eerder in de geschiedenis stonden landen

vrijwillig een deel van hun macht af ten voordele van een constructieve

samenwerking.

De Europese Unie is een beleidsniveau, dat boven het Vlaamse en federale staat,

boven de provincies en de gemeenten.

Vanuit dit Europees beleidsniveau komt heel wat wetgeving over ons dagelijks

leven.

De grootste verwezenlijkingen van de EU tot nu toe zijn – naast vrede en welvaart

– de interne markt, de open grenzen en de euro.

Om de 5 jaar verkiezen de burgers van de EU een nieuw Europees Parlement.

Het Europees Parlement is de enige Europese instelling die de burgers

rechtstreeks verkiezen.

Vaststelling Verschillende studies komen tot

dezelfde conclusie: het is niet goed

gesteld met de kennis van de Vla-

ming over de EU. Zowel leerlingen,

studenten als volwassenen hebben

over het algemeen weinig inzicht in

de werking en activiteiten van de

Unie.

Ook voor leerkrachten blijkt een

gebrek aan eigen kennis over het

onderwerp vaak het eerste grote

struikelblok om het onderwerp in

hun lessen aan te raken.

Doel Je leerlingen hebben een grondige

basiskennis van de EU, ze

begrijpen het hoe en waarom.

Deze kennis vormt het kader om

actuele EU-kwesties te begrijpen,

en is een goede basis om een

gefundeerde opinie te vormen over

de verschillende facetten van de

EU.

2

Page 3: 7 TIPS VOOR BEKLIJVENDE LESSEN OVER EUROPA · 2016-11-17 · Voor (toekomstige) leerkrachten secundair onderwijs 2016-2017 1. 1. Kennis is het begin van alle wijsheid ... Bij tip

2. Vraag hun mening en leer ze participeren

De Europese Unie is een project van mensen. Dit zorgt ervoor dat elke

beslissing vatbaar is voor discussie.

Laat je leerlingen dan ook zelf nadenken of ze de Europese Unie, of bepaal-

de onderdelen of beslissingen ervan, een goede zaak vinden. Help hen

kritisch te zijn, leer hen hoe ze hun mening kunnen vormen, en leer hen hier-

over debatteren met anderen.

Je kan hen bepaalde zaken van de EU zoals deze nu is in vraag laten stel-

len, of laten nadenken over enkele actuele hangijzers (zie verder) en hoe zij

dit zouden aanpakken. Je hebt sowieso een methodiek nodig om rond opi-

nievorming te werken (zie volgende tip).

Een volgende belangrijke stap is hen de weg tonen naar participatiemogelijk-

heden: hoe kunnen zij hun stem laten horen op Europees niveau? Hierbij is

het belangrijk dat de leerlingen merken dat de EU iets is van mensen, iets

maakbaars is, waar ook zij hun steentje toe bijdragen.

Praktisch: enkele links

Op deze websites vind je basisinformatie (historiek, lidstaten, bevoegdheden) over de EU:

Europa in 12 lessen: http://bookshop.europa.eu/nl/europa-in-12-lessen-pbNA0213714/

Algemene informatie over de EU (vanuit de Europese Commissie): http://europa.eu/about-eu/index_nl.htm

Filmpjes:

Europa toen, nu en straks in 15 minuten (Nederlandse politieke partij SP): https://www.youtube.com/watch?v=xEMs64WhSdM

EUTube: https://www.youtube.com/user/eutube

Infographics van het Europees Parlement: http://www.pinterest.com/epinfographics/ep-infographics/

Europahuis Ryckevelde: bij ‘over Europa’ - ‘dossiers’ - ‘EU algemeen’: www.europahuis.be/nl/over-de-eu/dossiers/eu-algemeen/

Hier vind je gratis brochures, kaarten en basisinformatie over de EU:

Europese Commissie:

Europe Direct netwerk: In Vlaanderen is er in elke provinciehoofdstad een Europe Direct. Hier kan je terecht met al je vragen over de EU en kan je ook gratis materiaal en brochures krijgen: http://europa.eu/europedirect/index_nl.htm

Vertegenwoordiging van de Europese Commissie in België: Heeft een luik met pedagogisch materiaal en biedt ook informatie aan.

Europees Parlement: Informatiebureau van het Europees Parlement in België: heeft een aanbod voor leerkrachten en scholen.

Vaststelling Iedereen heeft wel een mening over

‘Europa’. Maar die is niet altijd

gebaseerd op (correcte) informatie.

‘Europa’ en alle Europese actualiteit is

het onderwerp bij uitstek om rond te

discussiëren en debatteren.

Doel Je leerlingen zien in dat de Europese

Unie maakbaar is. Ze leren zich een

mening vormen over de Europese Unie

in haar huidige vorm, leren hun mening

ook uiten (argumenteren, discussiëren)

en leren compromissen sluiten. Boven-

dien ontdekken ze hoe ze ook buiten

de verkiezingen om hun stem kunnen

laten horen in Europa. Dit alles zijn

belangrijke democratische vaardighe-

den.

3

Page 4: 7 TIPS VOOR BEKLIJVENDE LESSEN OVER EUROPA · 2016-11-17 · Voor (toekomstige) leerkrachten secundair onderwijs 2016-2017 1. 1. Kennis is het begin van alle wijsheid ... Bij tip

Enkele sub-tips:

Zorg dat je leerlingen de (voor-)kennis hebben om zich een mening te vormen (zie tip

1). Zeker over de Europese Unie heersen heel wat vooroordelen of doen foute feiten

de ronde. Reik hen voldoende en juiste informatie aan over het onderdeel waarover

ze zich een opinie moeten vormen. Wat je hierbij kan doen, is bijvoorbeeld de stand-

punten van verschillende stakeholders meegeven. (Een voorbeeld: thema asiel en

migratie: geef het standpunt van een migrant, standpunt van een burger, standpunt

van Frontex, standpunt van een mensensmokkelaar… )

Leer hen om hun mening goed te formuleren: leer hen argumenten voor en/of tegen

iets bedenken, eventueel eerst neerschrijven.

Leer hen deze argumenten kort en duidelijk formuleren voor anderen en leer hen

goed luisteren naar wat anderen zeggen: Leer hen debatteren (3 argumenten werken

goed, 1-2-3-tjes, tellen op de vingers, stem niet verheffen en kalm blijven, argumen-

ten weerleggen…)

Leer hen compromissen sluiten, laat hen ondervinden dat dit moeilijk kan zijn.

Praktisch: enkele links

Op deze websites vind je tips om te leren debatteren

Op www.debatindeklas.nl vind je een aantal debatformules en tips om te leren debatteren.

Bij tip 3 vind je een aantal bestaande rollenspelen en andere werkmethodes.

Enkele participatietools

Op www.hallopolitici.be stel je rechtstreeks je vraag aan onze Vlaamse politici op Vlaams, federaal, Brussels en

Europees niveau. Je kan ook stemmen op reeds gestelde vragen van andere burgers, zodat de kans op een ant-

woord van een politicus groter wordt.

Op de website debatingeurope.eu ga je in debat met Europese en internationale kopstukken. Je kan er ook debatten

van anderen volgen (in het Engels).

Op votewatch.eu kan je het gedrag van alle Europarlementsleden opvolgen. Je ziet hoe ze hebben gestemd en hoe

vaak ze aanwezig zijn op een plenaire stemming.

28 in 1: In module 3 van dit pakket zitten een aantal internetoefeningen waarmee je je leerlingen aan de slag

laat gaan. Ze ontdekken op die manier enkele participatietools om hun stem ook buiten de verkiezingen voor het

Europees parlement te laten horen. Deze module begint ook met een oefening ’verkiezingen in klas’.

www.europarl.be/28in1

4

Page 5: 7 TIPS VOOR BEKLIJVENDE LESSEN OVER EUROPA · 2016-11-17 · Voor (toekomstige) leerkrachten secundair onderwijs 2016-2017 1. 1. Kennis is het begin van alle wijsheid ... Bij tip

3. Speel met Europa

...gebruik methodieken, online tools en spelelementen.

Dit geldt voor zowel het overbrengen van ‘kennis’ als om hen te leren opini-

ëren. Er bestaan heel wat tools en methodieken, en de mogelijkheden groei-

en alleen maar. Gebruik ze en wees er creatief mee. Hieronder vind je een

aantal suggesties en tips.

*Let wel: de wereld van online tools en websites verandert snel, binnen en-

kele jaren zullen veel van onderstaande suggesties al niet meer bestaan, of

vervangen zijn door nieuwe tools.

*Let wel: het middel mag het thema niet moeilijker maken. Zorg er voor dat

je je zelf als leerkracht er goed bij voelt, dat je de methodiek/tool/spel onder

de knie hebt en dat het een hulpmiddel is om de leerstof over te brengen,

geen obstakel.

* Let wel: Hoe hip bepaalde online tools ook zijn, er is niets mis met offline

methodieken zoals werkblaadjes, zoek de xx verschillen en offline spelele-

menten. Hou rekening met de schoolcontext (infrastructuur), leerlingen en je

eigen vertrouwdheid met online tools. Digitaal is fijn, maar biedt op zich

geen garantie voor een goede aanpak of goede les.

Vaststelling ‘Europa’ is geen populair thema, niet

bij volwassenen en niet bij leerlingen.

Het wordt vaak als ‘saai’ ervaren.

Het gebruik van creatieve methodie-

ken, online tools en spelelementen

(=gamification) in de les wekt interes-

se en enthousiasme.

Doel Je leerlingen worden enthousiast

door de methodiek, tool of het spel

dat je gebruikt. Hierdoor is hun inte-

resse in het thema ook groter. Het

maakt de pil minder bitter.

Belangrijke opmerking: het gaat hier

niet om een blind enthousiasme over

de EU an sich, wel over een enthou-

siasme om meer te weten te komen

over het thema.

Praktisch: enkele links

Methodieken:

Gebruik humor: vb. Mr/Mrs Europe

Debatformules allerhande (zie vb. www.debatindeklas.nl)

Ervaringsleren is een van de beste manieren om leerstof te laten beklijven. Bovendien versterk je met een rollenspel of debat-oefening de democratische vaardigheden van je leerlingen: ze leren zich een opinie vormen, argumenten opbouwen en uitspreken en compromissen sluiten. Leerlingen verplaatsen zich bijvoorbeeld in de huid van een Europees Parlementslid, een Europees Commissaris, of regeringsleider van een Europese lidstaat. (zie verder).

Werkvormendatabank van de Ambrassade: http://ambrassade.be/werkvormen

5

Page 6: 7 TIPS VOOR BEKLIJVENDE LESSEN OVER EUROPA · 2016-11-17 · Voor (toekomstige) leerkrachten secundair onderwijs 2016-2017 1. 1. Kennis is het begin van alle wijsheid ... Bij tip

Bestaande rollenspelen en workshops

Euroscola: http://www.europarl.be/nl/ep_teachers/in_parliament/euroscola.html

EYP (European Youth Parliament): http://www.eyp-europolis.be/

MEP (Model Europees Parlement) Vlaanderen: http://www.mepvlaanderen.be/

Rollenspel Parlamentarium: Je boekt een datum naar keuze en verplaatst je met de groep naar het Parlamentari-um. Dit rollenspel is gratis. http://www.europarl.europa.eu/visiting/nl/visits/role-play-game.html

Rollenspel van Europahuis Ryckevelde: Een begeleider van Ryckevelde komt langs op school en verzorgt er het rollenspel ter plaatse. De organisatie vraagt een kleine vergoeding per leerling. www.europahuis.be/nl/aanbod/secundair-onderwijs/vormingen-workshops/rollenspel-europees-parlement

28 in 1: Module 2 van het educatief materiaal 28in1 bevat een rollenspel voor leerlingen. Je kan dit gratis down-loaden van www.europarl.be/28in1. Er hoort ook een app bij. Deze vind je op www.europahuis.be/app28in1.

What’s your ID? Lesmateriaal voor een debat-workshop over de Europese waarden (o.a. vrijheid, gelijkheid, de-mocratie). http://evensfoundation.be/programs/european-citizenship/whats-your-id/?lang=nl

Online tools/spelen/websites

Online Quiz maker: Laat je lln bijvoorbeeld ook zelf een online Quiz maken voor de medeleerlingen

https://getkahoot.com

Mentimeter (online bevragingen): handig in debatformules https://www.mentimeter.com

Bovenstaande tools staan ook in de verzameling van online tools die je in je lessen kan integreren. http://pin.it/m7HfbRF, te vinden op www.europaindeklas.be/nl/e_tools-250.html

Toporopa: Spelletjes over de geografische kant van Europa: landen van Europa, landen van de EU, rivieren, bergketens… http://www.toporopa.eu/nl/

Kids’ corner: Spelletjes over de EU, geordend volgens leeftijd http://europa.eu/kids-corner/index_nl.htm

Ook de Europese Centrale Bank biedt informatie aan voor scholen, over de euro en de monetaire Unie https://www.ecb.europa.eu/ecb/educational/html/index.nl.html

Offline spelelementen en spelen

Zoektocht in de Europese wijk. Gratis te downloaden www.europahuis.be/nl/aanbod/secundair-onderwijs/

lesmateriaal/europese-zoektocht-brussel

EuroWa? EuroQuoi? – Spel over de impact van de EU op je dagelijks leven van onder andere de Ambrassade http://ambrassade.be/nieuws/eurowa-euroquoi-nieuw-spel-over-de-impact-van-europa-op-jouw-dagelijks-leven

‘Ontdek Europa’ van het Vlaams Parlement is een bordspel met quizvragen, gemaakt door autistische jongeren http://www.dekrachtvanjestem.be/bij-u-de-klas/lespakketten-en-educatief-materiaal/speldoos-ontdek-europa

Oefening: zoek de 12 verschillen www.europahuis.be/nl/aanbod/secundair-onderwijs/lesmateriaal/zoek-de-verschillen

28 in 1: Module 1 van 28 in 1 bevat 3 spelen over de historiek, de lidstaten en over wat de EU doet. Je kan deze gratis downloaden van www.europarl.be/28in1

Of gewone spelletjes die je kan integreren in je lessen, vb. Ren je rot, Raadje plaatje of een gewone quiz.

6

Page 7: 7 TIPS VOOR BEKLIJVENDE LESSEN OVER EUROPA · 2016-11-17 · Voor (toekomstige) leerkrachten secundair onderwijs 2016-2017 1. 1. Kennis is het begin van alle wijsheid ... Bij tip

4. Maak Europa tastbaar

Europa is het thema bij uitstek om veel beeldmateriaal te tonen. Er bestaan ongeloof-

lijk veel filmpjes, foto’s en cartoons die alles erg visueel maken. Bovendien bestaat

het Europese beleid uit duizend-en-een concrete voorbeelden van invloed op ons

dagelijks leven. Veel van dit materiaal krijg je trouwens gratis door onder meer de

Europese instellingen zelf (zie tip 1).

Leerlingen zijn over het algemeen ook nieuwsgierig naar andere culturen: hoe gaat

het eraan toe in andere Europese landen? Wat is hetzelfde, wat is er anders?

Maak hier gebruik van en:

- maak je lessen visueel: foto’s, cartoons, filmpjes

- gebruik veel concrete voorbeelden

- werk met de verschillende culturen binnen de EU: waarin verschillen we, waarin zijn

we gelijk? (‘eenheid in verscheidenheid’)

- Laat je leerlingen Europa zelf beleven, organiseer bijvoorbeeld een uitwisseling met

leerlingen uit andere Europese landen: zie tip 6

Vaststelling Europa lijkt ver van ons bed: het is

alsof de beslissingen van de EU

ergens ver boven onze hoofden

gebeuren, en weinig met ons

dagelijks leven te maken hebben.

Doel Je leerlingen zien in hoe concreet

de EU en haar beslissingen

aanwezig zijn in hun leven, dat het

niet iets is dat ver boven hun

hoofden gebeurt.

De leerlingen zien bovendien dat de

EU bestaat uit (veel) mensen van

vlees en bloed.

Praktisch: enkele links

Brochure ‘de 24 uur van Europa’: http://www.europarl.be/nl/vous_informer_sur_europe/brochures_posters.html

EUTube met ‘reclamefilmpjes’: https://www.youtube.com/user/eutube Dossier ‘EU in ons dagelijks leven’ van Europahuis Ryckevelde: www.europahuis.be/nl/over-de-eu/

dossiers/eu-algemeen/de-eu-ons-dagelijks-leven De Europese wijk in Brussel = vlakbij

7

Page 8: 7 TIPS VOOR BEKLIJVENDE LESSEN OVER EUROPA · 2016-11-17 · Voor (toekomstige) leerkrachten secundair onderwijs 2016-2017 1. 1. Kennis is het begin van alle wijsheid ... Bij tip

5. Europa gebeurt NU en STRAKS

De EU staat niet stil, er zijn altijd wel ‘hot issues’ te vinden. Maak hier gebruik van,

bespreek ze in de klas. Dit wekt de interesse van de leerlingen: ‘Gisteren nog in het

journaal’, ‘vandaag in de krant’. Het toont hen dat Europa geen dode materie is.

Ook de historiek van de EU kan je bespreken vanuit de actualiteit: In 2012 kreeg

de EU de nobelprijs voor de vrede (link met oprichting EGKS vanuit de vredesgedach-

te); reden waarom de zuiderse landen en ook landen uit Oost-Europa er zo snel

mochten bij komen (prille democratieën zijn kwetsbaar, kijk maar naar de Arabische

lente).

Werk ook rond de uitdagingen voor de toekomst van Europa. Laat hen bijvoorbeeld

debatteren over hoe zij bepaalde problematieken zouden aanpakken, zoals klimaat,

toetreding van Turkije of de eurocrisis.

Actueel is ook ‘up to date’

Zorg dat je met recent materiaal werkt. De EU verandert voortdurend: aantal lidstaten,

eurozone, enzovoort. Als je gebruik maakt van bestaand educatief materiaal, check

dan zeker wanneer dit laatst werd bijgewerkt. Een boekje over de EU uit 2011 ver-

meldt bijvoorbeeld niet dat Kroatië lid is.

Vaststelling Leerkrachten geven aan dat ze het

moeilijk vinden om altijd mee te zijn

met de actualiteit. Toch wekt

‘gisteren nog in het journaal’,

‘vandaag in de krant’ de interesse

van de leerlingen. De EU staat niet

stil, er zijn altijd brandend actuele

kwesties.

Doel Je leerlingen worden geboeid door

de relevantie van het thema

‘Europa’: het komt immers NU in het

nieuws, NU in de krant, het is altijd

bezig. Europa is van tel en ligt niet

vast: we bepalen mee de toekomst.

Praktisch: enkele nuttige nieuwssites

Europa NU : Zeer degelijke, Nederlandse, website, waar je per thema heel wat achtergrondinformatie krijgt. Het werkt als een soort wiki, met in de linkerkolom ook telkens de meest recente artikelen over het thema waarmee je bezig bent. Het biedt ook meestal een luik met ‘argumenten in de discussie’, handig om als leerkracht te gebruiken om een discussie op te zetten.

Actua dossiers van Europahuis Ryckevelde die actuele Europese thema’s kaderen en duiden: www.europahuis.be/nl/over-de-eu/dossiers

MO.be : Ook hier kan je op het thema ‘Europa’ zoeken en krijg je veel achtergrond over recente the-ma’s.

VoxEurop: Internationale nieuwssite met vertaalde artikels van kranten vanuit de hele EU. EUObserver: Engelstalige nieuwssite die in hoofdzaak over EU aangelegenheden bericht. Politico.eu: nieuwssite over wat er gebeurt in de EU

8

Page 9: 7 TIPS VOOR BEKLIJVENDE LESSEN OVER EUROPA · 2016-11-17 · Voor (toekomstige) leerkrachten secundair onderwijs 2016-2017 1. 1. Kennis is het begin van alle wijsheid ... Bij tip

6. Maak het ‘buitengewoon’

Trek je lessen over Europa buiten de normale context en krijg er zo meer

aandacht voor. Enkele opties:

- Maak een uitstap: vb. een bezoek aan de Europese wijk in Brussel, een

bezoek aan het Parlamentarium (het bezoekerscentrum van het Europees

Parlement in Brussel. Je krijgt er een audiogids die telkens inspeelt op waar

je je bevindt, en de hele tentoonstelling is visueel uitgewerkt), of aan het Huis

van de Europese Geschiedenis (vanaf begin 2017).

- Laat een spreker komen op school : iemand van de instellingen / lobbyist /

europarlementslid. Of een spreker van Europahuis Ryckevelde.

- Doorbreek de gewone lesuren: organiseer vb. een Europadag (of Euro-

paweek) waarbij een ander ritme dan het gangbare schoolritme wordt ge-

volgd.

- Doorbreek de klas: trek ’Europa’ op schoolniveau met bijvoorbeeld een

uitwisselingsproject. Via een Europees of ander project, of eigen gefinancierd

project laat je leerlingen kennis maken met andere Europeanen en laat je

hen debatteren met andere Europeanen over Europese thema’s.

Vaststelling Als je het thema ‘Europa’ behandelt als iets

wat in het standaard lessenpakket behoort,

dan wordt het ook een gewoon thema tussen

de andere. Door het uit te lichten, wek je extra

interesse en beklemtoon je het belang van

‘Europa’ en het belang van ervan op de

hoogte te zijn.

Doel Je leerlingen zien ‘Europa’ niet als leerstof die

ze even leren, en dan weer vergeten. Door het

uit het lessenpakket te trekken, zien leerlingen

het belang in van (kennis over) de Europese

Unie.

Internationalisering op school

Een uitwisselingsproject organiseren op school kan een enorme meerwaarde zijn voor jezelf, je leerlingen en je school. Een overzicht van alle mogelijkheden vind je op www.europahuis.be/nl/ga-internationaal/hoe-beginnen. Daar vind je ook de gids ‘Horizon’, die starters en gevorderden helpt bij hun internationale avonturen.

9

Page 10: 7 TIPS VOOR BEKLIJVENDE LESSEN OVER EUROPA · 2016-11-17 · Voor (toekomstige) leerkrachten secundair onderwijs 2016-2017 1. 1. Kennis is het begin van alle wijsheid ... Bij tip

7. Hou je leerlingen voor ogen

Dit spreekt voor zich, maar lijkt niet evident te zijn: Ken je publiek en pas

zowel de inhoud (keuze van thema’s) als de moeilijkheidsgraad aan je

leerlingen aan.

- Verlaag de drempel: vb. EU voorstellen als een fabriek

- Vereenvoudigen mag: vb. ‘buitelandminister’ ipv de officiële titel ‘hoge verte-

genwoordiger voor het buitelands en veiligheidsbeleid’ gebruiken voor Fede-

rica Mogherini.

- Maak het ook niet te simpel: geen kinderbrochures voor lln van 17 jaar.

Vaststelling Vaak beschouwen leerlingen Europa als ver

van hun bed, te moeilijk of te ingewikkeld. Dit

is veel minder zo als je thema’s kiest met je

leerlingen voor ogen en de moeilijkheidsgraad

van wat je vertelt aan hen aanpast. Jij als leer-

kracht kent als geen ander hun leefwereld en

hun niveau.

Doel Je leerlingen zien in dat de EU ook heel wat

voor hen betekent en dat zij perfect in staat

zijn om te begrijpen waarover de EU gaat en

hoe het werkt.

Praktisch: enkele links

Er bestaat heel wat educatief materiaal over Europa waar-uit je als leerkracht zowel thema als niveau kan kiezen, vb. Teachers’ corner: is geordend per leeftijdscategorie: http://europa.eu/teachers-corner/home_nl

Dé databank met het volledige educatieve aanbod voor

lessen ‘Europa’ in Vlaanderen is www.europaindeklas.be. Je vindt er educatief materiaal, nuttige websites en moge-lijke uitstappen, geordend volgens de leeftijd, richting en provincie van je leerlingen. Ook vind je er alle mogelijke bijscholingen ‘Europa’, e-tools en deze tips.

10

Page 11: 7 TIPS VOOR BEKLIJVENDE LESSEN OVER EUROPA · 2016-11-17 · Voor (toekomstige) leerkrachten secundair onderwijs 2016-2017 1. 1. Kennis is het begin van alle wijsheid ... Bij tip

In de ideale wereld van Europahuis Ryckevelde geeft iedereen Europa mee

vorm op basis van een onderbouwde en genuanceerde mening.

Daarom vertaalt de organisatie moeilijke Europese thema’s naar informatie op

maat van scholieren, jongeren en volwassenen, en zet ze mensen via

campagnes en projecten aan tot participatie.

[email protected] • www.europahuis.be • www.facebook.com/ryckevelde • twitter.com/ryckeveldevzw

Databank Europa in de klas

Dit project werd gefinancierd met de steun van het Erasmus+ programma

van de Europese Commissie.

Dé databank met het volledige educatieve aanbod voor lessen ‘Europa’ in

Vlaanderen is www.europaindeklas.be.

Je vindt er educatief materiaal, nuttige websites en mogelijke uitstappen, geordend

volgens de leeftijd, richting en provincie van je leerlingen. Ook als leerkracht vind je

er alle mogelijke bijscholingen ‘Europa’.

11

Over Europahuis Ryckevelde