619. In vitro fertilisatie (IVF)

In vitro fertilisatie(IVF)Uw IVF-behandeling in VUmc

| Inhoud

5 Deel I

6 In vitrofertilisatie(IVF)–algemeneinformatie

10 IVFenrelatie

13 IVFzakelijk

17 Deel I I 18 UwIVF-behandelinginVUmc–specifiekeinformatie

19 1.DestartvandeIVF-behandeling

20 2.Destimulatievandeeierstok(ken)

24 3.Defollikelaspiratieof‘punctie’

26 4.Delaboratoriumfase

27 5.Deplaatsingvan(de)hetembryo(’s)

28 6.Deperiodenadeplaatsing

28 7.Dezwangerschapstest

29 Decryocyclus

32 Algemeneopmerkingen

35 Wistudat...

37 Bijlage

41 Aantekeningen

5

foto:eenbevruchteeicel

| Deel I

6

| In vitro fertilisatie (IVF)- algemene informatie

Wat is in vitro fertilisatieIVFbetekentletterlijk:bevruchtingineenglazenschaaltje.Metbehulp

vandiversetechniekenwordtgetrachtinhetlaboratoriumdeverkregen

eicellendoorzaadcellentelatenbevruchten.Wanneererbevruchting

optreedt,ontstaanerembryo’sdienaplaatsingindebaarmoederkunnen

leidentoteenzwangerschap.

Normaalgesprokenrijpterbijdevrouwelkemaandslechtséénfollikelof

eiblaasjeinéénvandeeierstokken.Omeenbeterresultaattebereikenmet

IVFwordtderijpingvanmeerderefollikelsnagestreefd.Ditismogelijk

doortoedieningvanmedicijnendiehormonenbevatten,dezogenaamde

gonadotrofinen.Dezehormonenmoetenperinjectiewordentoegediend.

IederIVF-centrumgebruikteigenstimulatieschema’sommeerderefollikels,

endaarmeeeicellen,telatenrijpen.‘MoederNatuur’helptonsbijhet

volgenvandeeirijping,wantdeeicellenontwikkelenzichinfollikelsdie

metbehulpvanechoscopiezichtbaargemaaktenopgemetenkunnen

worden.

Deeicelzelfiszeldentezien.BijeenIVF-behandelingvindtdeechoscopie

plaatsviaeenstaafvormigetransducer(=hetuitzend-enopvangelement

vandegeluidsgolven)diewordtingebrachtindeschedeofvagina.

Metdezemethodevanechoscopischonderzoekisdegroeivandefollikels

makkelijkerennauwkeurigertevolgendanmetechoscopieviadebuik.

Bovendienisvoordezevormvanechoscopiegeenvolleblaasnoodzakelijk.

Defollikelskrijgenhetpredicaat‘rijp’alszeeendoorsnedehebbenvan

18tot22mm.EenhCG-injectie,diedestimulatiefaseafsluit,zetdelaatste

fasenvandeeicelrijpingingang.

Hetaanprikkenenleegzuigenvandefollikelsvindt34tot38uurlatervia

devaginaenonderechoscopischecontroleplaats(erwordtdusdoorde

vaginawandheengeprikt),dezogenaamdefollikelaspiratieof‘punctie’.

Hiernabegintdezeerbelangrijkelaboratoriumfasevandebehandeling.

Eicellenenzaadcellenwordeninplasticbakjesbijelkaargebrachtende

zaadcellenmoetenzelfdebevruchtingvandeeicellentotstandbrengen.

Erbestaatookeentechniek,dezogenaamdeintracytoplasmatische

spermatozoön-injectie(ICSI),waarbijviaeenheeldunnenaaldvanglas

éénzaadcelindeeicelwordtgebracht.

7

Dezemethodewordtonderanderetoegepastalsdekansopbevruchting

ineenstandaardIVF-procedureergkleinofafwezigwordtgeacht.Indien

erbevruchtingoptreedt,vindterplaatsingvanéénoftweeembryo’sinde

baarmoedertweeofdriedagennadefollikelaspiratieplaats.Demeeste

IVF-centraverrichtenongeveervijftiendagennadefollikelaspiratieeen

zwangerschapstest.

Wanneer komt u in aanmerking voor IVFIVFisvoorparenvaakdeallerlaatstemogelijkheidomzwangerteworden.

Hetvruchtbaarheidsonderzoek(zaadonderzoek,bloedonderzoek,het

bijhoudenvaneentemperatuurcurve(BTC),eenröntgenfotovanbaarmoeder

eneileiders(HSG)eneenkijkoperatie(laparoscopie))zoalsdatinNederland

gebruikelijkis,hebbenzijaldoorlopen.Dikwijlshebbenzijookaldiverse

andere(helaasnietsuccesvolle)behandelingenachterderug.

De belangrijkste vier redenen om tot een IVF-behandeling over te gaan zijn:

1. tubapathologie(ernstigeafwijkingenaandeeileiders)waarbijde

beschadigingzodanigisdateenoperatienietzinvolisofwaarbij

binnenéénàtweejaarnaeenoperatieaandeeileidersgeen

zwangerschapisopgetreden,

2. ernstigeendometriosisexterna,

3. verminderdekwaliteitvanhetzaad(weinigzaadcellenen/ofslechte

beweeglijkheid),

4. onverklaardeonvruchtbaarheid.Indieneenzwangerschapomwat

voorredendanookuitblijft,zalinveelziekenhuizenomdezereden

uiteindelijkIVFwordenvoorgesteld.

EénIVF-behandelingneemtafhankelijkvanhetgevolgdebehandelings-

schemaéénoftweemaandeninbeslag.Alsdebehandelingniet

geresulteerdheeftineenzwangerschap,moetdeheleprocedureweer

vanvorenafaanstarten(stimulatiemethormonen,follikelaspiratieen

plaatsingvanembryo’s).DitiseengrootnadeelvandeIVF-behandeling.

Eeneileideroperatiebijvoorbeeldwordteenmaliggedaanenwanneeralles

naarwensverloopt,isdaarnadevruchtbaarheidhersteld.

8

Kans op een (meerling)zwangerschap bij IVFBijeenIVF-behandelingwordtsomsmeerdanéénembryoindebaarmoeder

geplaatst,omdatdekansdateenembryozichinnestelthelaasgemiddeld

maarongeveer25%bedraagt.Plaatsingvantweeembryo’sindebaarmoeder

ishiermeeteverantwoorden.

Hetaantalteplaatsenembryo’shangtvoornamelijkafvandereden

waaromIVFwordttoegepast,dekwaliteitvandeembryo’sendeleeftijd

vandevrouw.Vrouwenmetafgesloteneileidersdiejongerdan36jaaren

bewezenvruchtbaarzijn,hebbenstatistischdebestekansomzwangerte

worden.

Hetistegenwoordigderegelombijhenéénembryoteplaatsen.Landelijk

gezienresulteertongeveer23%vanallegestarteIVF-behandelingenineen

kindindewieg(‘takehomebabyrate’).

Ongeveer60%vanalleparendieeenaantalIVF-behandelingenondergaat,

wordtzwanger.Hetplaatsenvanmeerdereembryo’sverhoogtdekansop

zwangerschap,maaruiteraardookdekansopeenmeerlingzwangerschap.

Ongeveer90tot95%vanallezwangerschappenzijneenlingen,tussen

de5tot10%betrefthettweelingzwangerschappenenheelzeldeneen

drielingzwangerschap.Eendrielingzwangerschapmoetbeschouwdworden

alseencomplicatievaneenIVF-behandeling,daardezezwangerschap

overhetalgemeennietzonderproblemenverloopt.

Is een IVF-behandeling pijnlijkInverreweghetmerendeelvandegevalleniseenIVF-behandelinggoedte

doorstaan.Het(zelf)inspuitenofinjecterenvandehormonenkanwat

pijnlijkzijn,maardatvaltmeestalmee.Doordehormonenzelfkanereen

opgeblazengevoelontstaan.Eenaantalvrouwenheeftlastvanbuikpijn

ofeenzwaargevoelindeonderbuikalsgevolgvanhetopzettenvande

eierstokkenofovariaincombinatiemetdeaanwezigheidvanverklevingen,

diebijvoorbeeldtengevolgevanontstekingenen/ofoperatie(s)zijn

ontstaan.

Defollikelaspiratieonderechoscopischecontrole,waarbijmeteennaald

doordevaginawandheenwordtgeprikt,kaneenvervelendeingreepzijn,

vooralalsdeeierstokkenerwatongunstigvoorliggen.Dezeingreepof

‘mini-operatie’gebeurtpoliklinischenmeestalzondernarcose.Erzijn

9

diversepijnstillendetechnieken,dieperIVF-centrumenigszinsverschillen,

waardoordemeestevrouwendeingreepalsgoedteverdragenervaren.

Hetplaatsenvandeembryo’sispuurmedischgeziennietbelastend,

maarheefteennietteonderschattenemotionelelading.

10

| IVF en relatie

Openheid of geheimhoudingHetadviesisomeenaantalmenseninuwomgevingtevertellendatu

bezigbentmeteenIVF-behandeling.Mensenkrijgeneropeenofandere

maniertochmeetemaken.Vanwegehetregelmatigebezoekaande

polikliniekvoorinjectiesen/ofechoscopischonderzoekishetniet

makkelijkdeIVF-behandelingverborgentehouden,bijvoorbeeldophet

werk.Ooknaastefamilieofgoedevriendenkunnenbeteropdehoogte

zijn.Geheimhoudenkanleidentotextrastress.DeIVF-behandelingzelf

isalbelastendgenoeg.Goedevriendenennaastefamiliekunnenmorele

steungevenalszeopdehoogtezijn.Onnadenkendeenkwetsende

opmerkingenals:“Volgendjaar‘nemen’wijeenkind”zullendanwellicht

mindersnelgemaaktworden.Hetheeftwaarschijnlijkgeenzinomhet

aanalteveelmensentevertellen,omdatonvruchtbaarheidvaakeen

moeilijktebesprekenonderwerpis.

Invloed van spanning of stress op het resultaat van een IVF-behandelingHiernaarisnoggeengedegenwetenschappelijkonderzoekverricht.Het

isbelangrijkdatuzichrealiseertdateenaantalzakenalsmakkelijker

ervarenwordt,wanneererminderfactorenaanwezigzijndiestress

veroorzaken.Aaneenzekeregespannenheidontkomtechterniemand

tijdenseenIVF-behandeling.Datisnietzovreemd,IVFisimmersde

laatstemogelijkheidensomszelfsstrohalm.AlsmeneenmaalaanIVF

toeis,betekentdatvaakheteindpuntvaneenreeksonderzoekenen

behandelingendieniettothetgewensteresultaathebbengeleid.NaIVF

isergeenanderemogelijkheidmeer.Medehierdoorhebbendemeeste

parennogalhogeverwachtingenvandeIVF-behandeling.Bijongeveer

40%vanalleparenresulteertIVFhelaasnietindegeboortevaneenbaby.

Dezenietsuccesvollegroepkanineenenormgatvallen.Najarenvan

proberen,onderzoeken,behandelingen,spanningenhoop,blijftervoor

henuiteindelijkalleeneenenormeteleurstellingover.Opdatmoment

isergoedeopvangnodig,vanfamilie,vriendenen/ofprofessionele

hulpverlening.Menkandanaandeverwerkingvanhetintenseverdriet

toekomen.Hetverdrietoverhet‘verlies’vandelanggekoesterdewens

oméénofmeerderekinderentekrijgen.Ditgeeftvaakaanleidingtoteen

11

rouwproces:hetverdrietoverhetnietinvervullinggaanvandekinderwens.

HetzougoedzijnalsmensendieaanIVFbeginnenzichvantevoren

realiserendatdemogelijkheiddatzijnietzwangerwordenzeker

aanwezigis.

Stress ten gevolge van een IVF-behandelingHetbesteistijdensdeIVF-behandelingzogewoonmogelijkdoorte

gaanmet‘leven’,zoveelmogelijkdiedingentedoendiemennormaal

ookdoet.Vooraldeperiodenadeembryotransfer(deplaatsingvan

(een)embryo(’s)indebaarmoeder)wordtalszeerbelastendenmoeilijk

ervaren.

Debehandelingisinfeiteafgerond,ermoetalleennogafgewacht

wordenoferinnestelinggaatplaatsvinden.Hetheeftgeenzinomalle

normaledagelijksebezighedenoptegevenenzovoorzichtigmogelijk

televen;datgeeftalleenmaarextraspanning.Normaleactiviteiten,

waaronderooklichamelijkeactiviteiten,kunnengewoondoorgaan.Dat

geeftontspanning.Alleenvanrokenisonomstotelijkwetenschappelijk

aangetoonddatheteensterknegatiefeffectheeftopdekansenommet

IVFzwangerteraken.Eenrustig,regelmatigengezondlevenleidengeeft

debestekansopzwangerschap.Ditgeldtoverigensookalsmenopde

‘normale’manierzwangerwilraken.

IVFisnietalleeneenmedischeingreep,hetisméér.Zodraeenpaaraan

eenIVF-behandelingbegint,ismenersamendagindaguitmeebezig.

Nietalleenlichamelijk,maarookgeestelijkenvoorderelatiekandat

nogalwatgevolgenhebben.Detoedieningvanhormonendienodigis

ommeerderefollikelstelatenrijpen,kaninvloedhebbenophethumeur:

vrouwenkunnenhierdoornogaleenswatprikkelbaarzijn.

Nadeembryotransferbreektereenspannendeperiodeaan.Ermoet

wordenafgewachtofdebehandelinggeluktis.Hetduurtbijnatwee

wekenvoordatmenzekerheidheeftoverhetalofnietzwangerzijn:

dagenvanonzekerheid,angst,spanningenhoop.DemeesteIVF-centra

gevennadefollikelaspiratiemedicijnenomdeinnestelinginhetslijmvlies

vandebaarmoedertebevorderen(viainjectiesofviacapsulesdieinde

12

vaginamoetenwordeningebracht).Eengevolghiervankanzijndatde

menstruatieuitblijft,terwijlergeenzwangerschapaanwezigis.Alleeneen

zwangerschapstestgeefthieroverzekerheid.

AlsdeIVF-behandelingmisluktis,betekenthetdatallesnaeenbepaalde

rustperiodeweervanvorenafaanzalmoetenbeginnen.

Ditvooruitzichtkanheelbelastendzijn.Eenpaarmoetsterkinde

schoenenstaanomdataantekunnen.Somsishulpvanbuitenafnodig.

Maatschappelijkwerkkandehelpendehandbieden.IndiverseIVF-centra

zijnspeciaalhiervoormensenaanhetbehandelteamverbonden.

DaarnaastkanmenterechtbijdeStichtingAmbulanteFIOM.Dezestichting

biedtpersoonlijkebegeleidingaanparendiemetIVF-behandelingenbezig

zijn.Medischeofzakelijkebegeleidinggeeftdezestichtingniet.

RegioafdelingenvandeStichtingAmbulanteFIOMzijntelefonischte

bereikentijdenskantooruren.Viainternet,website:www.fiom.nlkuntu

hetadresvindenvooruwregio.

Een belangrijk adres voor IVF-parenInformatieoveronvruchtbaarheid(overoorzakenenmogelijkeoplossingen)

wordtgegevendoorFreya,depatiëntenverenigingvoorvruchtbaarheids-

problematiek.Dezevereniginghoudtzichondermeerintensiefbezigmet

hetbestrijdenvanmisverstandenentaboesronddeproblematiekvan

ongewenstekinderloosheid.Bovendienprobeertdezevereniging,die

geheeluitvrijwilligersbestaat,ookindepolitiekoptekomenvoorde

belangenvanparenmetkinderwens.Inditopzichtishetgoeddatzoveel

mogelijkmensenlidworden,omdathoegroterFreyais,desteinvloedrijker

haarstemkanzijn.Erzoudeneigenlijknogveelmeermensenlidmoeten

worden!

Hetadresis:

Freya,Postbus476,6600ALWijchen

Telefoon:(024)6451088

Fax:(024)6454605

Adresopinternet:www.freya.nl

E-mailadres:[email protected]

13

| IVF zakelijk

Wachtlijst en aantal behandelingenDewachtlijstisperziekenhuisverschillendenkanvariërenvanenkele

maandentotongeveereenjaar.PerIVF-centrumishetookverschillend

hoeveelIVF-behandelingenwordenuitgevoerdperpatiënt.

VeelIVF-centrahanterenhetprincipedatdoorgegaanwordtmet

behandelenzolangdat,medischgezien,zinvolwordtgeacht,maar

uiteraardnietlangerdanmensendatzelfwillenen/ofaankunnen.

Financiëleaspectenkunnenhierbijookeenrolspelen.

Vergoeding IVF Sinds1januari2007wordenerweerdrieIVF-behandelingen(per

zwangerschapdielangerheeftgeduurddan18weken)volledigvergoed,

inclusiefdeeventueleembryotransfersvaningevrorenembryo’sdie

uitdiedrieIVF-behandelingenafkomstigzijn.IVFisalsbehandeling

ondergebrachtindebasiszorgverzekering.Alsdeeerstedrie

IVF-behandelingennietgeluktzijnenmenbesluitinoverlegmetde

behandelendartsdathetzinvolisomdoortegaan,danzalhetziekenhuis

dekostenaandepatiëntzelfinrekeningbrengen.Demedicijnenzullen

voordezebehandelingookzelfmoetenwordenbetaald.

Dekostenbedragen:

vooreenIVF-behandelingongeveer€2050+medicijnenongeveer€1800,

vooreenICSI-behandelingongeveer€2300+medicijnenongeveer€1800,

vooreencryocyclusongeveer€740,

voorhetbewarenvaningevrorenembryo’songeveer€60perjaar.

IndienmenvragenhoudtoververgoedingvanIVF,kanmenzichwenden

tot‘ZorgverzekeraarsNederland’,hetoverkoepelendorgaanvan

ziektekostenverzekeraars,telefoon(030)6988911.OokFreyaheeftophaar

websiteveelinformatiestaanoverdevergoedingvanIVF-behandelingen.

14

Klacht of geschilBijtwijfelofonduidelijkheidoverdevergoedingkuntuzelfinformatie

inwinnenbijuwzorgverzekeraar.Alsuhetnieteenskuntwordenmet

uwzorgverzekeraar,kuntuzichwendentotdeStichtingKlachtenen

GeschillenZorgverzekering,Postbus291,3700AGZeist,

telefoon(030)6988360.

Embryo’s die ‘over’ zijnBijeenIVF-behandelingiser,zekeralshetdeeerstekeeris,eenaantal

onzekerefactoren.Hetisvantevorennietgoedtevoorspellenhoe

iemandopdehormonalestimulatievandeeierstokkenzalreagerenen

hoegoedhetbevruchtendvermogenvandezaadcellenzalzijn.

Zogebeurthetregelmatigdatermeerembryo’sinhetlaboratorium

ontstaandanerverantwoordgeplaatstkunnenwordenindebaarmoeder

indiemaand.AlleIVF-centrabeschikkenoverdemogelijkheidomde

overgeblevenembryo’s,opvoorwaardedatdezevangoedekwaliteitzijn,

intevriezen.IndiendeIVF-behandelingmisluktis,kunnenerembryo’s

ontdooidenindebaarmoedergeplaatstwordenineenspontane

menstruelecyclus.Ditbetekent,praktischgezien,eenextrakansop

eenzwangerschapzonderdaarvoordegeheleingewikkeldebehandeling

tehoevenondergaan.Dekansopzwangerschapmetembryo’sdie

ingevrorenzijngeweestisietslager,maarerbestaatgeenhogerekans

opaangeborenafwijkingen.Detechniekvanhetinvriezenvanembryo’s

verbetertnogsteeds.Erzijnalheelwatkinderen,ookinNederland,

geborenuitingevrorenenineenlaterstadiumontdooideembryo’s.

Somsgebeurthetdateenpaargeenaanspraakmeerwensttemakenop

resterendeingevrorenembryo’s,bijvoorbeeldomdatdekinderwens

vervuldis.Overdieembryo’sheeftmenbeschikkingsrecht,watjuridisch

ietsandersisdaneigendomsrecht.Parenkunnenbepalendatde

resterendeembryo’svernietigdwordenofterbeschikkingwordengesteld

voorwetenschappelijkonderzoek.Embryo’safstaanvooradoptieissinds

20juni2002wettelijktoegestaan(‘embryowet’).

15

Stoppen en besluiten toch weer verder te gaanVeelparenhebbenermoeitemeeommetdeIVF-behandelingeenpoosje

testoppenalshetopeenbepaaldmomentomwatvoorredendanookte

belastendwordt.Eénvandeoverwegingenkanzijn:‘Alswenustoppen,

hebbenweernietechtallesaangedaanomzwangerteworden.’Inde

meesteIVF-centraishetheelgoedmogelijkomdebehandelingeentijdje

teonderbreken.Alseeneersteenmisschieneentweedepogingnietis

geluktenmenwilevenopademkomen,ishetheelverstandigenwellicht

zelfsaanteradenomeenpauzeintelassenomzichoptimaaltekunnen

voorbereidenopeenvolgendebehandeling.Hetisgoedomditmetde

behandelendartstebespreken.Devergoedingwordthierdoornietin

gevaargebracht:menheeftenhoudtrechtopvolledigevergoedingvan

detweedeenderdeIVF-behandeling,ongeachtwanneerdieplaatsvinden.

16

DiversenHetisnietwettelijkvastgelegdtotwelkeleeftijdIVFmagwordentoegepast.

DemeesteIVF-centrahanterenvoorvrouwenechtereengrensvanrond

deveertigjaar.Dekansopsuccesisbovendeleeftijdvanveertigjaarlaag

(tussende5à10%perpoging).Ditwordtveroorzaaktdoorhetfeitdatde

natuurlijkevruchtbaarheidopdieleeftijdalsterkisafgenomen,ietswat

metIVFnietgecorrigeerdkanworden.Debelastingdieeen

IVF-behandelingmetzichmeebrengt,weegtnietmeeroptegendekansop

succes.Voormannenligternietzo’nduidelijkegrenswatleeftijdbetreft,

maarerwordtuiteraardwelgekekennaardekwaliteitvandezaadcellen.

DoorhetministerievanVWSisaanelfziekenhuizenvergunningverleend

voorhetuitvoerenvanIVF-behandelingen.

Dezeziekenhuizenzijn:

• AcademischMedischCentruminAmsterdam

• VUmedischcentruminAmsterdam

• UniversitairMedischCentrumGroningeninGroningen

• LeidsUniversitairMedischCentruminLeiden

• MaastrichtUniversitairMedischCentruminMaastricht

• UniversitairMedischCentrumSt.RadboudinNijmegen

• ErasmusMedischCentruminRotterdam

• TweeStedenZiekenhuisinTilburg

• UniversitairMedischCentrumUtrechtinUtrecht

• ReinierdeGraafgroep,locatieDiaconessenhuisinVoorburg

• Isalaklinieken,locatieSophiaZiekenhuisinZwolle.

Eéninstellingheeftookeenvergunningverkregen:

• VivaNeoinLeiderdorp.

foto:eenachtcelligembryo

| Deel I I

17

18

| Uw IVF-behandeling in VUmc - specifieke informatie

VUmc

IVF-centrum,gebouwZuid

Amstelveenseweg601

1081JCAmsterdam

telefoonreceptie:(020)4443268

www.VUmc.nl/ivf

BinnenkortgaatubeginnenmeteenIVF-behandeling.Inditgedeelte

vandezebrochurewillenwijuvertrouwdmakenmetdegangvanzaken

inhetIVF-centrumvanVUmc.Eendeelvandeinformatiezalureeds

bekendvoorkomenuitDeelI.Bovendienkrijgtunogverdereuitlegover

deIVF-behandelingophetspreekuurenopdevoorlichtingsavond.In

ditgedeeltestaatallesnogeensopeenrij,zodatudezebrochurekunt

gebruikenalsnaslagwerktijdensuwbehandeling.

Een IVF-behandeling heeft zeven fasen:1.DestartvandeIVF-behandeling.

2.Destimulatievandeeierstok(ken).

3.Defollikelaspiratieof‘punctie’.

4.Delaboratoriumfase.

5.Deplaatsingvan(de)hetembryo(’s).

6.Deperiodenadeplaatsing.

7.Dezwangerschapstest.

19

| 1. De start van de IVF-behandeling

Opdeeerstedagvanuwmenstruatie(=cyclusdag1)neemtucontactop

metdereceptievanhetIVF-centrum:

- viainternet:www.VUmc.nl/ivf

onderhetkopje'Patiëntenenbezoekers'vindtuhetaanmeldings-

formulier.Eene-maildiena12.00uurbinnenkomtzaldevolgende

dagwordenbehandeld.

- telefonisch(indienunietkuntmailen):(020)4443268tussen

10.30en12.00uur.Wijvragennaaruwnaam,VUmc-MDN(Medisch

DossierNummer),geboortedatum,soortbehandeling(IVFdus)en

hettelefoonnummerwaaropu’smiddagstebereikenbenttussen

14.00en16.30uur.

Wijkijkeninuwdossierofaanallevoorwaardenomtekunnenstarten

voldaanwordt.Uwordt’smiddagsteruggebeldomdatdanbekendis

hoeveelpatiëntenerdiedagmetdebehandelingkunnenbeginnen.Om

iedereendiebehandeldwordtoptimaaltekunnenbegeleiden,zijnwijaan

eenmaximumaantalpatiëntengebonden.Ditbetekentdaterperdagvijf

àzespatiëntenkunnenstarten.Ditkaninhoudendatuwbehandelingeen

maand(korteprotocol)ofeenaantaldagen(langeprotocol)verschoven

moetworden.Webegrijpendateendergelijkemededelingvoorueen

teleurstellingzalzijn,maarhopendatuerbegripvoorkuntopbrengen.

Indienuwelmetdebehandelingkuntbeginnen,krijgtueenafspraak

vooreenechoscopischonderzoekopdetweedeofderdedagvanuw

menstruatie(cyclusdag2of3).Dezeechoscopieisbedoeldomte

bekijkenofercystenindeeierstok(ken)aanwezigzijn.Deaanwezigheid

vancystenkandefollikelrijpingbeïnvloeden.Debehandelingkanbijde

aanwezigheidvancystenuitgesteldworden.Verrewegdemeestecysten

verdwijnenoverigensweervanzelf.

Debewaarovereenkomstvoorhetinvriezenvanembryo’sdientbijdestart

vandebehandelinggetekendeningeleverdtezijnalsuvandezeoptie

gebruikwiltmaken.

20

| 2. De stimulatie van de eierstok(ken)

Ineennormale,spontanecyclusrijpterslechtsééneicel.

Doortoedieningvanhormonendiedeeierstok(ken)aanzettenommeer

danéénfollikeltelatenrijpen,trachtenwijtebereikendaterbijde

follikelaspiratiemeerdereeicellenverkregenkunnenworden.

Nabevruchtinginhetlaboratoriumkandanwordenovergegaantot

plaatsingvanéénoftweeembryo’sindebaarmoeder.

Keuze uit twee schema’sIndienukuntstarten,wordtereenkeuzegemaaktvooréénvandetwee

onderstaandeschema’s:

A.Het‘lange’protocol,waarbijuopcyclusdag3of4begintmetde‘pil’

(Microgynon®30).Tijdenshetslikkenvandepilstartuopcyclusdag

17of18metDecapeptyl®.Nadeonttrekkingsbloedingdievolgtna

depilstrip,beginturondcyclusdag3vandiecyclusmetGonal-F®,de

eigenlijkefollikelstimulatie.

B. Het‘korte’protocol,waarbijuopcyclusdag2metDecapeptyl®enop

cyclusdag3metGonal-F®start.

Opditmomentheeftdebehandelingvanhetlangeprotocoldevoorkeur.

Alleenalsdaareenduidelijkeredenvooris,zalergekozenwordenvoor

hetkorteprotocol.Voorwelkprotocoluinaanmerkingkomt,krijgtute

horenvanuwartstijdenshetspreekuur.

ad A. Het lange protocolOpcyclusdag3of4begintumetdepil(Microgynon®30).Depilbrengt

deeierstokkentotrust.Natweewekenslikkenvandepilbegintuop

cyclusdag17of18metDecapeptyl®-injecties,1maaldaags1onderhuidse

(subcutane)injectie.DeDecapeptyl®-injectieszijnenerzijdsbedoeldom

deeierstokkentotrusttebrengen(versterkingvanheteffectvandepil)

enanderzijdsomdenatuurlijkeeisprongteonderdrukken.

Hierdoorwordtvoorkomendatdefollikelsalvanzelfverdwenenzijn

voordathetaanprikkendaarvankanplaatsvinden.

Depilstripdienttewordenafgemaakt;metdeDecapeptyl®-injecties

moetudoorgaantotdatdefollikels‘rijp’zijn.Bijnaaltijdzalertweetot

21

vierdagennahetbeëindigenvandepilstripeenonttrekkingsbloeding

optreden.Alserbinneneenweekgeenbloedingoptreedt,dientucontact

metonsoptenemen.Opdedagvandeonttrekkingsbloeding(cyclusdag1)

neemtuopnieuwcontactopmetdereceptievanhetIVF-centrum.Uwordt

’smiddagsteruggebeldenkrijgteenafspraakvooreenechoscopisch

onderzoekvoordetweedeofderdecyclusdag.

Indienallesinordeis,wordtnudaadwerkelijkmetdestimulatievande

eierstok(ken)middelsGonal-F®begonnen.Hiermeegaatudoortotdatde

follikelsrijpzijn.

DebovengeschetsteIVF-behandelingvolgenshetlangeprotocolstrekt

zichdusuitovertweemaanden.Udientzichdatvantevorengoedte

realiseren,bijvoorbeeldinverbandmetplanningvanvakanties.

ad B. Het korte protocolOpcyclusdag2startumetDecapeptyl®-injecties,1maaldaags

1onderhuidseinjectie.DeDecapeptyl®-injectieshelpeninhetkorteprotocol

eenbeetjemeeomdeeierstok(ken)testimuleren,maarbelangrijkeris

datzedenatuurlijkeeisprongonderdrukken.

Opcyclusdag3begintumetdestimulatievandeeierstok(ken)metGonal-F®.

MetDecapeptyl®enGonal-F®gaatudoortotdatdefollikelsrijpzijn.Dit

kanwordenbeoordeeldmetechoscopischonderzoekenbloedonderzoek.

StimulatieStimulatievindtvrijwelaltijdplaatsdoortoedieningvanGonal-F®via

eendagelijkseonderhuidseinjectie.Dedoseringisafhankelijkvaneen

aantalfactoren:onderandereuwleeftijdendereactieopeventuele

eerderehormoonbehandelingen.Uwpersoonlijkestartdoseringwordtu

meegedeeldnadeeersteechoscopieopcyclusdag2of3.Deduurvan

destimulatiewordtbepaalddoordemanierwaaropuopdemedicijnen

reageert.Gemiddeldduurtdestimulatiefasezo’nachttotveertien

dagen.Dereactieopdehormoonstimulatiewordtbeoordeeldmettwee

onderzoeken:

I. Transvaginale echoscopie

Metbehulpvaneentransvaginaleechoscopie,waarbijdestaafvormige

transducer(=hetopvang-enuitzendelementvanhetecho-apparaat)in

22

deschedewordtgebracht,wordtvanafcyclusdag8à9degroeivande

follikelsgevolgd.Eenvolleblaasisbijdezemethodevanechoscopieniet

nodig,zelfsongewenst.

II. Hormoonbepalingen in het bloed

Vanafdenegendecyclusdagzaler,indiennodig,nadeechoscopieeen

buisjebloedwordenafgenomen.Inhetbloedwordtdespiegelvanhet

hormoonoestradiolgemeten.Dezehormoonspiegeliseenmaatvoorde

ontwikkelingvandefollikels.

Deechoscopischeonderzoekenendeeventuelebloedafnamevinden

plaatsinhetIVF-centrum(gebouwZuid).

De gebruikelijke volgorde is:

1. EchoscopieinhetIVF-centrum.

2. Eventueelbloedafnamevooroestradiolbepaling.

3. Hetmakenvaneenvandemogelijkevervolgafspraken:

a.Dehormoondoseringvoordedesbetreffendedageneventueel

volgendedagennadeechoscopiewordtdirectmetuafgesproken.

Ukrijgteennieuweafspraakvoorechoscopischonderzoek.Uzelfof

uwpartnerdientdeinjectiestoe.

b.EenmedewerkervanhetIVF-teambeltutussen14.00en16.30uur

omdoortegevenwelkehormoondoseringudienttespuitenen

wanneeruweervooreenechoscopiewordtverwacht.

c.EenmedewerkervanhetIVF-teambeltutussen14.00en16.30

uur:detransvaginaleechoscopieenhetbloedonderzoeklatenzien

datdefollikelsrijpzijnomaanteprikken.Uontvangtverdere

instructiesbetreffendedepunctie.

N.B.Voorverderedetailsziedebijlage.

23

Het afsluiten van de stimulatiefaseAlsblijktdatdefollikelsbijechoscopischonderzoekvoldoendegrootzijn

(tussende18en22mm)endehormoonspiegelvanhetoestradiolinhet

bloedgoedgestegenis,wordtdestimulatieafgeronddoordetoediening

vanOvitrelle®.DoorOvitrelle®wordendelaatsterijpingsfasenvande

eicelleninganggezet.Dezezeerbelangrijke,onmisbareinjectiesluitde

stimulatiefaseafenmoetaltijd’savondswordentoegediend.

Ukrijgttelefonischtussen14.00en16.30uurtehoren:

1. tijdstipOvitrelle®-injectie,

2. datumentijdinleverenzaadmonstervandepartner,en

3. datumentijdstipvandepunctie.

N.B.HettijdsintervaltussendeOvitrelle®-injectieendepunctieisinons

IVF-centrum36 uur!

N.B.Sindsjanuari2014zijnbijnaallemedicijnendiegebruiktwordenbij

eenIVF-ofICSI-behandelingindezogenaamdeoverhevelinggekomen.

Ditbetekentdatdemedicijneninhetbudgetvanhetziekenhuiszijn

opgenomen.HetgevolgvooruisdatudemedicijnenvoordeIVF-of

ICSI-behandelingalleenindepoliklinischeapotheekvanVUmckunt

verkrijgenoprecept.

24

| 3. De follikelaspiratie of ‘punctie’

MevrouwDepunctieiseenpoliklinischeingreeponderplaatselijkeverdoving.U

magopdedagvandepunctie’sochtendslichtontbijten(bijvoorbeeld

beschuitmeteenkopjethee).Umeldtzichminstenseenhalfuurvoorde

afgesprokenpunctietijdophetIVF-centrumenkuntplaatsnemeninde

zithoekmetpaarsestoelenbijhetaquarium.Vanzelfsprekendmaguw

partnerbijdeingreepaanwezigzijnomumoreeltesteunen.Ukrijgt

eenhalfuurvoordeingreepeentabletDormicum®van7,5mgomrustig

tewordenen100tot200mgPethidine®perinjectiealspijnstilling.

Hetaanprikkenvandefollikelsgebeurtonderechoscopischzichtviade

vagina.Depunctieduurtongeveereenhalfuur.Ukuntzelfmeekijkenen

opdemonitorzienhoedefollikelswordenaangeprikt.Ongeveertwintig

minutennadepunctieisbekendhoeveeleicellenerzijnverkregen.Nade

punctiemoetunogongeveereenhalfuurblijvenliggen.Veelpatiënten

zienergtegendepunctieop.Ditisgoedtebegrijpen,maargelukkigvalt

depunctieindepraktijkvaakmee.

Nadepunctie,ervanuitgaandedatereicellenzijnverkregen,krijgtueen

formulierwaaropdevolgendepuntenvermeldstaan:

1. hetschemavandeUtrogestan®-capsules:udient3maaldaags

2capsulesvaginaalintebrengen,tebeginnenopdedagvande

punctie,

2. datumentijdwaaropumetonscontactdientoptenemen,omte

vernemenwanneerdeembryotransfer(plaatsingembryo(’s))zal

plaatsvinden,

3. datumentijdwaaropweuverwachtenvoordezwangerschapstest.

25

MeneerUwordtgevraagdom(voorofnadepunctie)viamasturbatieeen

zaadmonsterineenvandesemenkamersteproduceren.Ukrijgthiervoor

eenafspraak.Indienuverwachtdathetopwekkenvaneenzaadmonster

problemenzalopleveren,aarzelnietomonshiervanopdehoogtete

brengen,zodatsamennaaroplossingengezochtkanworden.Dekwaliteit

vanhetzaadmonsterneemtniettoenaarmatedeperiodevanseksuele

onthoudinglangerdandriedagenwordt.Bijhetinleverenvanhet

zaadmonstermoetuzichkunnenlegitimeren,uwzorgpastonenenhet

begeleidendeformuliertekenen.

N.B.Udientzichbeidentekunnenidentificerenopdedagvandepunctie.

26

| 4. De laboratoriumfase

Nadatereicellenverkregenzijn,wordenze’smiddagssamengebracht

metzorgvuldigvoorbehandeldezaadcellenofvindtdeICSI-procedure

plaats.

Opdetweededagnadepunctieisbekendofdebevruchtingenverdere

ontwikkelingvandeembryo’sgoedverlopenzijn.Indiendithetgevalis,

krijgtueenafspraakvoordeplaatsingvanhet(de)embryo(’s).Udient

hiervoor’smorgenstussen9.30en10.00uurtelefonischcontactop

tenemenmetdereceptievanhetIVF-centrum(telefoon(020)4443269,

kiesvooroptie'spoed')zodatwijhettijdstipvandeplaatsingaanu

kunnendoorgeven.Deplaatsingvindtbijnaaltijdopdederdedagna

depunctieplaats.

blaasleegblaasvolblaas leeg blaas vol

27

| 5. De plaatsing van (de) het embryo(’s)

Deplaatsingiseenkortdurendepoliklinischeingreepwaarvoorgeen

verdovingnodigis.Palvoordeembryotransferkrijgtuvandeartste

horenhoeveeleicellenerbevruchtzijn,hoeveelembryo’serzijnontstaan

enwelk(e)embryo(’s)geselecteerdis(zijn)omindebaarmoederte

plaatsen.

Ukrijgttehorenofereenkansisdaterembryo’singevrorenkunnen

worden.Hetinvriezengebeurtinderegelééntotdriedagennade

embryotransferenalleenalsblijktdatdeembryo’sgoedzijndoorgedeeld.

Erwordtbinnendriewekenoverhetwelofnietinvriezeneenbriefnaar

uwhuisadresgestuurd.

Uligtopeengynaecologischestoelmetdebenenindebeenhouders.

Doorhetinbrengenvaneenzogenaamdspreiderof‘speculum’inde

vaginawordtdebaarmoederhals‘opgezocht’.Viaeendunplasticbuisje,

datvoorzichtigviadebaarmoederhalsindebaarmoederwordt

opgeschoven,wordeneréénoftweeembryo’sindebaarmoedergeplaatst.

Deembryotransfervindtplaatsonderechoscopischzicht.Ditbetekent

datdeplaatsingmiddelsechoscopieviadebuikgevolgdwordtomzo

nauwkeurigmogelijkdejuisteplaatsindebaarmoedertebepalen.Om

hetgoedtekunnenzieniseengevuldeblaasnoodzakelijk.Nadathet

buisjeweerisverwijderdendezedooreenlaboratoriummedewerker

gecontroleerdeninordebevondenis,kuntugelijkopstaan,zichweer

aankledenennaarhuisgaan.

N.B.Udientzichbeidentekunnenidentificerenvoordeembryotransfer.

28

| 6. De periode na de plaatsing

Ugaatnadeplaatsingdoormethetvaginaalinbrengenvande

Utrogestan®-capsulesomhetbaarmoederslijmvliesopeeninnesteling

voortebereiden.Deervaringheeftgeleerddatdeperiodenadeplaatsing

vandeembryo’snietonderschatmoetworden.Alhoeweldebehandeling

eigenlijkteneindeis,blijkthetgespannenafwachtenofdebehandeling

geluktisergbelastendtezijn.

| 7. De zwangerschapstest

Dedatumvoordezwangerschapsteststaatvermeldophetformulierdat

ukrijgtopdedagvandepunctie.Opdeaangegevendagdientu

’smorgenstussen8.00en9.00uurnaarhetIVF-centrumtekomenvoor

bloedafname.

’sMiddagsvanaf14.00uurwordtugebeldoverdeuitslagenontvangtu

verdereinstructies.

N.B. Ookalsuvoortijdiggaatvloeien,moetutochopdeafgesprokendag

nadepunctiekomenvoorbloedafnameendientudoortegaanmet

demedicijnenvolgensschema.

29

| De cryocyclus

ErkunnenbijeenIVF-ofICSI-behandelingembryo’soverblijvendievan

zodaniggoedekwaliteitzijndatzijkunnenwordeningevroren.Indien

dithetgevalis,dankrijgtuhieroverbinnendriewekennadeembryo

transferschriftelijkbericht.Hetinvriezengebeurtinderegelééntotdrie

dagennadeembryotransfer,enalleenalsblijktdatdeembryo’sgoed

zijndoorgedeeld.Hetisopdedagvandeembryotransferdusnogniet

100%zekeroferembryo’singevrorenkunnenworden.Depraktijkleert

datinvriezeninongeveer65%vandebehandelingenmogelijkis.

Deervaringisdatalleenembryo’svangoedekwaliteitditmoeilijkeproces

kunnendoorstaan.Invriezenbetekentembryo’svan37°Cnaar-196°C

afkoelenenbewareninstikstof.Embryo’swordeninrietjes,diemeestal

één,tweeofdrieembryo’sbevatten,ingevroren.Dezerietjesmetembryo’s

kunnenineenlaterstadiumwordenontdooid.Vervolgenskanereen

embryotransferplaatsvinden.

Erzijntweemogelijkheden:

• DeIVF-ofICSI-behandelingheeftgeresulteerdineenzwangerschap.

Erkaninditgevaluiteraardpastotontdooiingenembryotransfer

wordenovergegaanalsernadezwangerschapweerdevraagligtom

zwangerteworden.Embryo’skunnenjareninstikstofworden

bewaardzonderhunvitaliteitteverliezen.Allebiologischeprocessen

wordennamelijkdoordeprocedurestilgezet.

• DeIVF-ofICSI-behandelingheeftnietgeresulteerdineenzwangerschap.

Natenminsteéénrustmaandkangestartwordenmeteencryocyclus.

De start van de behandelingUdientzich,netalsbijeenIVF-ofICSI-behandeling,aantemeldenvoor

eencryocyclusopdeeerstedagvandemenstruatie.Indienumetde

behandelingkuntbeginnen,krijgtu’smiddagstelefonischeenafspraak

vooreenechoscopie.Hetkomtregelmatigvoordatunietkuntstarten

meteencryocyclusvanwegeteveelaanmeldingen.

Indeeigenspontanemenstruelecycluskomt(slechts)éénfollikeltoteen

eisprong.Echoscopischwordtdegroeivandezefollikelgevolgd.Alsbij

echoscopischonderzoekblijktdatdefollikeleendoorsnedeheeftvan

ongeveer18mm,zalmetuwordenafgesproken:

30

• WanneerdeOvitrelle®-injectiegegevendientteworden.

• Wanneeru’smorgenstussen9.30uuren10.00uurmoetbellenmet

dereceptievanhetIVF-centrum(020)4443269(kiesoptie'spoed')om

tevernemenofdeembryo’shetinvries-enontdooiprocesgoedhebben

doorstaan.Alsdathetgevalis,krijgtueenafspraakvoordeembryo

transfer.

HetIVF-laboratoriumkanperdagvoormaximaal4-8patiëntenembryo’s

ontdooien.Somszijnerechtermeeraanmeldingenvoorhetontdooien

vanembryo’s.Deontdooiingkandanondervoorbehoudgeplandworden.

Ditbetekentdatopdedagvandeontdooiinginhetlaboratoriumbepaald

wordtofervoldoenderuimteistussendeanderewerkzaamhedenom

deontdooiingalsnoguittevoeren.Inderegelgaatongeveer75%vande

ontdooiingendieondervoorbehoudzijngeplandtochdoor.Uhoort

uiterlijkopdeochtenddatumoetbellenomtevragenofereenembryo

transferplaatszalvinden,oferdaadwerkelijkontdooidis.

DeOvitrelle®-injectiewordthoofdzakelijkgegevenuitpraktische

overwegingen.Hiermeeishetmogelijkomnauwkeurigerhetoptimale

tijdstipvanontdooienenplaatsenvandeingevrorenembryo’stebepalen.

Hierdoorneemtdekansopeenzwangerschaptoe.Derietjesworden

perstukontdooid.Vervolgenswordtgekekenofdeembryo’shetinvries-

enontdooiprocesgoedhebbendoorstaan.Alsdithetgevalis,worden

eventueleandererietjesnietontdooid.Zohoudtueventueelnogéénof

zelfsmeerderekansenopzwangerschapover.

Erzijnookvrouwendiegeeneigencyclushebben.Erzijndantwee

mogelijkheden:

• Metbehulpvanclomifeencitraattablettenkandecyclusgenormaliseerd

worden.Daardoorkan,zoalsbovenbeschreven,defollikelgroei

wordengevolgdenookdeOvitrelle®-injectiewordenafgesproken.

• Indienuitdevoorgeschiedenisbekendisdatclomifeencitraatnietzal

werkenofdatineencryocyclusisgeblekendathetnietwerkt,zal

gekozenwordenvoorhetzogenaamdesubstitutieschema.Ditiseen

combinatievandehormonenoestradiol(Progynova®-tabletten)en

31

progesteron(Utrogestan®-capsules)diedesituatieineennatuurlijke

cyclusnabootst.Alsereenzwangerschapontstaat,moetmetdeze

medicijnentoteenzwangerschapsduurvantienwekenworden

doorgegaan.

De embryo transferOpdevijfdedagnadeOvitrelle®-injectiewordendeembryo’sontdooid.

Devolgendeochtend(dagzes)kanbeoordeeldwordenofdeembryo’s

hetinvries-enontdooiprocesgoeddoorstaanhebbenenofdeembryo

transferdiedagdoorkangaan.Udientopdeafgesprokendaghet

IVF-centrumtebellen(020)4443269(kiesoptie“spoed”)tussen

9.30uuren10.00uuromtevernemenoferinderdaadeenembryo

transferzalplaatsvinden.Indiendithetgevalis,krijgtudaarvoorook

gelijkeenafspraak.Inderegelvindendeembryotransfersplaatsvanaf

11.00uur.Helaasoverleveninongeveer13%vandegevallendeembryo’s

hetheleprocesniet.Erkandandientengevolgegeenembryotransfer

plaatsvinden.

De periode na de embryo transferDemeesteembryotransferszullenplaatsvindenindeeigenspontane

cyclusopgeleidevandenatuurlijkeeisprongdiegetimedwordtmeteen

Ovitrelle®-injectie.AnderehormonenzoalsUtrogestan®,ubekenduit

deIVF-ofICSI-behandeling,hebbengeentoegevoegdewaardevoorde

kansopzwangerschap.Dezezijndaaromooknietnodig.Nadeembryo

transferkrijgtueenformuliermeewaaropstaatwanneeruverwacht

wordtvooreenzwangerschapstestindiendemenstruatieuitblijft.Indien

ugaatmenstrueren,isdebehandelinghelaasnietgelukt.Uhoeftdanniet

langstekomenvooreenzwangerschapstestenkuntzichweeraanmelden

vooreennieuwebehandeling.

32

| Algemene opmerkingen

Nader gebruik lichaamsmateriaal: restant zaadmonster, onbevruchte eicellen en resterende embryo’s.

Restant zaadmonster

Alseenzaadmonstervangoedekwaliteitis,blijftereendeeloverdatniet

nodigisvoordeIVF-behandeling.Ditrestantkanwordengebruiktomde

noodzakelijkekwaliteitstestenophetlaboratoriumtedoen.Hiernawordt

hetvernietigd.

Onbevruchte eicellen

Indepraktijkblijktdatongeveertussende60en70%vandeeicellen

bevruchtwordenviaIVFofICSI.Opdedagnadepunctiewordtbekeken

welkeeicellenbevruchtzijn.Deonbevruchteeicellenzijnvoorde

behandelingverdernietmeervanbelang,maarzoudengebruiktkunnen

wordenvoorhetoefenenvannieuwetechniekenofalsoefenmateriaal

voornieuwemedewerkers.Daarnawordendeeicellenopdegebruikelijke

wijzevernietigd.

Restembryo’s

Ongeveer30%vanalleontstaneembryo’sisnietgeschiktomintevriezen

ofteplaatsenindebaarmoeder.Wijkunnendezerestembryo’sgebruiken

voorkwaliteitstestenvankweekvloeistoffendiegebruiktwordentijdens

delaboratoriumfasevaneenIVF/ICSI-behandeling,hetoefenenvannieuwe

techniekenofalsoefenmateriaalgebruikenvoornieuwemedewerkers.

Daarnawordenderestembryo’sopdegebruikelijkewijzevernietigdop

dag6.

Bezwaar

Alsubezwaarheefttegenhetgebruikvanhetrestantvanuwzaadmonster,

restembryo’sen/ofonbevruchteeicellen,dandientudeverklaringdiebij

hetintakegesprekwordtmeegegeventeondertekenenenterugtesturen.

Alsugeenbezwaarheeft,danhoeftunietstedoen.

Wijverzamelenmedischegegevensvanbehandelingendiewijdoen.

Dezemedischegegevenskunnenanoniemgebruiktwordenvoor

wetenschappelijkonderzoek.Erhoeftnietaltijdapartaanutoestemming

33

gevraagdtewordenvoorhetuitvoerenvanditsoortanoniemonderzoek,

waarbijuwnaamofanderepersoonsgegevensnietbekendzijnbijde

onderzoekers.Hetonderzoekmoetnatuurlijkwelaandewettelijkeregels

voldoen.

Ukuntbezwaarmakentegenhetgebruikvanuwanoniememedische

[email protected]

vermeldingvanuwnaam,geboortedatumenVUmc-patiëntennummer.

• Uzultbijhetlezenbemerkthebbendaternogalwatvanugevraagd

wordt.Wijwetenenbeseffenditheelgoed.EenIVF-behandelingiseen

lichamelijk,maarzekerookemotioneelzeerbelastendebehandeling.

Wijwillenugraagwaarmogelijksteunenenbijeventueleproblemen

helpen.Schroomnietomvragentestellen.Wijvindenheterg

belangrijkdatduidelijkiswatergebeurtenwaaromhetgebeurt.

• Wijradenuaanomhetgevenvandeinjectieszelf(uofuwpartner)

teleren.DeIVF-verpleegkundigenzijngraagbereiduvertrouwdte

makenmethetzelfinjecteren.Iedereenkanhetleren.Gonal-F®en

Decapeptyl®dienensubcutaan(onderhuids)toegediendteworden.

Hetzelfofdoordepartnertoedienenvandeinjectiesmaaktuminder

afhankelijkvananderemensen,zodatuzichdaaroverookgeen

zorgenhoefttemaken.Hetkanbijdragentoteenstukjerusttijdens

debehandeling.

• Bijeenkleinpercentagevanalleparenzalomuiteenlopenderedenen

debehandelingvoortijdiggestaaktmoetenworden.Wijnemeneen

dergelijkebeslissingnazorgvuldigeafwegingenalleendan,wanneer

verderebehandelinggedurendedebetreffendecyclusnietmeerzinvol

wordtgeacht.

• Sinds1januari2007wordenerweerdrieIVF-behandelingenvolledig

vergoed.Nieuwisookdatalleembryotransfersvaningevrorenembryo’s

bijdebehandelinggenomenwordenwaarzeuitafkomstigzijn.Dit

zalvooreenaantalparenextrakansenopleveren,zonderdatdeze

embryo’sgeteldwordenalsextrabehandelingen.Zieookhetkopje

34

‘WordtIVFvergoed’inhetgedeelte‘Algemeneinformatie’.Wijraden

uaanuwverzekeringspolisgoednatelezenoverdevergoedingvan

IVF-behandelingen.

• Zoalsuwellichtweet,komendesuccespercentagesvanIVFzelfsinde

bestecentranietbovende30à35%doorgaandezwangerschappen

perbehandelingscyclusuit.Wijzijnuiteraardooksteedsbezigomhet

succespercentageviawetenschappelijkonderzoekomhoogtebrengen.

DitleidtertoedatIVFeendynamischebehandelingiswaarregelmatig

veranderingeninplaatsvinden.Ditkantotgevolghebbendateen

aantalzakenuitdezebrochuretijdensuwbehandelingalweer

veranderdzijn.Wijvragenuwbegriphiervoor.Inhetzelfdekader

bestaatdemogelijkheiddatugevraagdzultwordenmeetewerken

aanwetenschappelijkonderzoek.

• Ukrijgtbijhetintakegesprekdezogenaamdebewaarovereenkomst.

Leestudezeovereenkomstentoelichtingzorgvuldigdoor.Het

inlegveldientusamenintevullenenteondertekenen.Daarmee

maaktueenkeuzeuitdediversemogelijkhedendiedeembryowet

biedtwatdebestemmingvandeembryo’sbetreft,alsudaarzelf

geenprijsmeeropsteltofnahetverstrijkenvandemaximale

bewaartermijnvanvijfjaar.

• InonsIVF-centrumwordt365dagenperjaargewerktdooreenvast

teamvanIVF-artsenenIVF-verpleegkundigen.Omdezeservice

365dagenperjaaraantekunnenbieden,ishetnietmogelijkomelke

dagvandeweekdoordezelfdeartsofverpleegkundigegeholpente

worden.Debehandelingvindtplaatsdooreenteam.Goedeonderlinge

communicatievoorkomtdeeventuelenadelendiehieraanverbonden

zijn.

Wijwensenuveelsuccesbijuwbehandeling.NamenshetIVF-team,

dr.R.Schats,

gynaecoloog,medischhoofdIVF-centrum

35

| Wist u dat...

• ereensamenwerkingsverbandbestaattussenhetIVF-centrumende

afdelingmedischepsychologie.Psychologischehulpensteunkan

gebodenwordenvoor,tijdensennadeIVF-behandeling(en).

• koortseenslechteinvloedheeftopdeaanmaakvanzaadcellen.Als

uwpartnerindedriemaandenvoorafgaandeaaneenIVF-behandeling

koorts(meerdandriedagenboven38,5°C)heeftgehad,dientu

ditaanonstemelden.Teleurstellingenovereenonverwachtslecht

uitvallendzaadmonsterkunnenopdiemanierwordenvoorkomen.

• hetkanvoorkomendathetzaadmonsteropdedagvandefollikel-

aspiratieveelslechteruitvaltdanverwacht.Zoslechtzelfsdatwe

uitervaringwetendatdekansopbevruchtingheelkleinis.Bijhet

IVF-intakegesprekwordtdezesituatiemetubesprokenenkuntu

aangevenofuindieuitzonderlijkesituatievooreenICSI-behandeling

inaanmerkingwiltkomen.Indienuditwilt,wordthiervaninuw

dossiereenaantekeninggemaakt.

• ubijdestartvandebehandelingeenpatiëntenkaartkrijgtwaaropuw

IVF-behandelingwordtbijgehouden.Neemdezekaartmeebijelke

afspraakvoorechoscopie.

• erookbijeenIVF-behandeling(ernstige)bijwerkingenofcomplicaties

kunnenoptreden.Debelangrijkstezijn:

1.bijwerkingenvandemedicijnenopkorteenlangetermijn,

2.eeninfectietengevolgevandepunctie,

3.een‘hyperstimulatiesyndroom’.

• unietmeteennieuweIVF-behandelingmagbeginnenindienernog

embryo’sinonsIVF-centrum(ofelders)inbewaringzijn.

• ereenverpleegkundigspreekuurbestaat,waarumetallerleivragen

vannietdirectmedischeaardterechtkunt.Ookbentudaarwelkom

omgewooneenpraatjetemaken,bijvoorbeeldindemoeilijkeperiode

nadeplaatsingvandeembryo’s.Ukunthiervoortelefonischeen

36

afspraakmakenviatelefoonnummer(020)4443251.

• eralleenFSH-bevattendemedicijnenopdemarktgekomenzijn:

Puregon®(300,600of900eenhedenperverpakking)enGonal-F®

(300,450of900eenhedenperverpakking).Dezemedicijnenworden

nietuiturineverkregen,maargeproduceerddoordierlijkecellen

waarinhetstukjeerfelijkmateriaalvandemensisgezetdatzorgt

voordeproductievanmenselijkFSH.Hierdoorzijndezecelleninstaat

ominhetlaboratoriumeenzeerzuiverFSHteproduceren.

• hetgebruikvandepil(Microgynon®30)ingeselecteerdegevallen

achterwegegelatenzalwordenofvervangenkanwordendoor

Primolut®N.Alsditvooruvantoepassingis,verneemtudittijdens

hetintakegesprek.

• ereenmedicijnopdemarktisgekomendateenalternatiefzoukunnen

zijnvoordezogenaamde‘GnRH-agonist’Decapeptyl®.

De‘GnRH-antagonist’Cetrotide®,dievolgenseenanderprincipehet

optredenvaneenLH-piekblokkeert,zoueenaanvullingkunnen

betekenen.

• hetIVF-centrumeeneigenwebsiteheeftwaaruveelinformatiekunt

vinden:www.VUmc.nl/ivf,waarondereenkopjeFAQ(Frequentlyasked

questionsofwelveelgesteldevragen).

37

| Bijlage

Het korte protocol

Umeldtzichaanopde1edagvanuwmenstruatie.

Opwww.vumc.nl/ivfonderhetkopje'Patiëntenenbezoekers'vindtuhet

aanmeldingsformulier.

Indienunietkuntmailenkuntuonsbellenop(020)4443268.Ditkan

7dagenperweektussen10.30en12.00uur.

Opde2edagechotussen8.00en10.00uur.

2edagstartDecapeptyl®(1maaldaags1injectie).

3edagstartGonal-F®-injectie(s).

8e-10edagtweedeechoafspraak.

Eventueelvolgennogmeerdereechoafspraken.Indiendefollikels

voldoendegrootzijn(18-22mm),volgteentelefonischeafspraak.

Tijdens deze afspraak tussen 14.00 en 16.30 uur wordt vermeld:


2. tijdstipinleverenzaadpartner(opde2edagnadeOvitrelle®-injectie),

3. tijdstippunctie(36uurnadeOvitrelle®-injectie).

U krijgt na de punctie een schema mee waarop staat vermeld:

1. wanneertestartenmetdeUtrogestan®-capsulesvaginaalinte

brengen(3maaldaags2),

2. wanneerumoetbellenomdatumentijdvandeplaatsingvande

embryo’stevernemen,(020)4443269,kiesoptie‘spoed’.

3.datumzwangerschapstest.

Deplaatsingvandeembryo’sismeestalopde3edagnadepunctie.

Tussen14en16dagennadepunctieisdezwangerschapstest.

N.B.Erkaninsommigegevallenietsvanhetschemawordenafgeweken.

38

IVF kort schema

IVF lang schemawordtoverhetalgemeengebruikt

39

Het lange protocol

Eerste maandUmeldtzichaanopde1edagvanuwmenstruatie.





Opde2eof3edagechotussen8.00en10.00uur.

Opde3eof4edagstartMicrogynon®30(depil).

Opde17eof18edagstartDecapeptyl®(1maaldaags1injectie).

Tweede maandUmeldtzichaanopde1edagvandeonttrekkingsbloeding.





Opde2eof3edagechotussen08.00en10.00uur.

3edagstartGonal-F®-injectie(s).

8e-10edagtweedeecho-afspraak.

Eventueelvolgennogmeerdereechoafspraken.Indiendefollikelsvoldoende

grootzijn(18-22mm),volgteentelefonischeafspraak.

Tijdensdezeafspraaktussen14.00en16.30uurwordtvermeld:


2. tijdstipinleverenzaadpartner(opde2edagnadeOvitrelle®-injectie),

3. tijdstippunctie(36uurnadeOvitrelle®-injectie).

U krijgt na de punctie een schema mee waarop staat vermeld:

1. wanneertestartenmetdeUtrogestan®-capsulesvaginaalinte

brengen(3maaldaags2),

2. wanneerumoetbellenomdatumentijdvandeplaatsingvande

embryo’stevernemen,(020)4443269,kiesoptie'spoed'.

40

3. datumzwangerschapstest.

Deplaatsingvandeembryo’sismeestalopde3edagnadepunctie.

Tussen14en16dagennadepunctieisdezwangerschapstest.

N.B.Erkaninsommigegevallenietsvanhetschemawordenafgeweken.

41

| Aantekeningen

619. In vitro fertilisatie (IVF)

Documents

Transcript of 619. In vitro fertilisatie (IVF)