2

werkschrift blz. 2 maatschrift blz. 2 en 3 computer

C 1 Weet je het nog?

De optelsom op het bord kan korter: Begin bij de eenheden.

5 dm

3 dm

2 dm25 cl

1 dm

53 625 53 626 53 627

5 6 2

2 3 6 +

7 9 8

C 2 Reken uit.Maak de sommen zo kort mogelijk.

C 3 Zwembad De Duiker.Reken kort.

ZWEMBAD DE DUIKER WEER OPENDit weekend is na een ingrijpende verbouwing De DUIKER weer opengegaan. Mede door het mooie zomerweer trok het bad op zaterdag 473 en op zondag 215 bezoekers.

Begin bij de eenheden.

4 7 3

2 1 5 +

6 8 86 8 86 8 8

a216 + 163 = 379

b148 + 151 = 299

c315 + 143 = 458

d125 + 363 = 488

1 3 deel is …15 cl

blok 1les 1

LB7a_B1L01.indd 2 17-12-2009 08:42:06

3

529

2119 5

11

91

…

910

111213

14 1

54

678

…

910

111213

54

678

……

werkschrift blz. 2 computer

les 2

C 1 Reken uit.Kies de makkelijkste manier.

a a 3 + 8 = 1130 + 80 = 110 4 + 9 = 1340 + 90 = 130

a b500 + 8 = 508500 + 80 = 580700 + 200 = 900400 + 37 = 437

c 5 + 9 = 14500 + 900 = 1400 70 + 70 = 140700 + 700 = 1400

b d700 + 100 = 800700 + 101 = 801700 + 99 = 799700 + 199 = 899

C 2 Reken uit.Kies de kortste manier.

a a115 + 123 = 238126 + 112 = 238134 + 165 = 299176 + 122 = 298

b126 + 143 = 269254 + 125 = 379245 + 144 = 389811 + 106 = 917

c1176 + 223 = 13991385 + 112 = 14971566 + 1332 = 28981143 + 1456 = 2599

b d1147 + 132 = 1279 283 + 1405 = 16883562 + 1334 = 48961453 + 2516 = 3969

Welk getal moet erbij?CD 3 Samen 100.

a a b b c

CD 4 Reken handig. a a29 + 31 = 6099 + 100 + 101 = 30011 + 11 + 11 + 11 = 4450 + 50 + 50 + 50 = 200

b 99 + 99 + 99 + 99 = 396 98 + 99 + 100 + 101 = 398880 + 990 + 1000 + 10 = 2880332 + 411 + 68 + 189 = 1000

b c 500 − 55 − 55 = 390 600 − 66 − 66 − 66 − 66 = 336 500 − 57 + 63 − 58 + 62 = 5101000 − 98 − 99 − 100 = 703

CD 5 Kies het goede antwoord. a a82 − 24 = 58

b125 − 54 = 71

c215 − 112 = 103

b d543 − 178 = 365

68

2 getallen samen 15. Meer antwoorden.

78

58

91

71

51

103

93

113

165

665

365

blok 1

LB7a_B1L01.indd 3 17-12-2009 08:42:07

4

werkschrift blz. 3 maatschrift blz. 4 en 5 computer

les 3

C 1 1000 kilogram is 1 ton.

Rond de kilogrammen af op halve tonnen.C 3 Zet van licht naar zwaar.

32 829 kg 21 987 kgDe chauff eur weegt zijn vrachtauto 2 keer.Hij weegt 1 keer met lading en 1 keer zonder lading. Hoeveel ton heeft hij ongeveer geladen? Hoe reken je? 32 829 kg − 21 987 kg = 10 842 kg (=11 ton)

Om te onthouden:1 ton = 1000 kg 1 2 of 0,5 ton = 500 kg 1 10 of 0,1 ton = 100 kg

product gewicht met lading leeggewicht lading in kg lading in hele tonnen

tarwe 45 700 kg 30 300 kg …15 400 kg…15 400 kg… …15 ton

haver 12 890 kg 2790 kg …10 100 kg…10 100 kg… …10 ton

vervoermiddel gewicht afgerond in tonnen

auto 1512 kg … 1 1 2 ton

vrachtschip 17 200 ton … 17 ton

jumbojet 359 178 kg … 359 ton

touringcar 17 889 kg … 18 ton

ambulance 3295 kg … 3 1 2 ton

tram 49 644 kg …49 1 2 ton ton

caravan 516 kg … 1 2 ton ton

C 2 Kilogrammen en tonnen.Reken uit.a 2000 kg = … 2 ton

17 000 kg = … 17 ton

54 000 kg = … 54 ton

100 000 kg = …100 ton

b 500 kg = … 1 2 ton

1500 kg = …1 1 2 ton

5500 kg = …5 1 2 ton

10 500 kg = … 10 1 2 ton

c 4 ton = kg 4 …000

59 ton = kg 59 …000

3 1 2 ton = kg 3 …500

150 ton = kg 150 …000

blok 1

LB7a_B1L01.indd 4 17-12-2009 08:42:08

5

a a Zet de dieren op volgorde, van klein naar groot. Tijger, bruine beer, zeeleeuw, giraff e, walrus, Tijger, bruine beer, zeeleeuw, giraff e, walrus, Tijger, bruine beer, zeeleeuw, giraff

b c Hoeveel ton is het bij elkaar? 195 ton b d Is dat meer of minder dan 20 000 kilo? meer

werkschrift blz. 3 computer

C 1 Dierenwereld.

les 4

C 2 Kilogrammen en tonnen.Hoeveel kilogram weegt de lading?Hoeveel ton is dat ongeveer?

product gewicht met lading leeggewicht lading in kilogram ongeveer in tonnen

a a haver 17 000 kg 3000 kg …14 000 kg…14 000 kg… …14 ton

b tarwe 39 750 kg 24 350 kg …15 400 kg…15 400 kg… …15 1 2 ton

b c rogge 40 660 kg 25 720 kg …14 940 kg…14 940 kg… …15 ton

b d gerst 38 680 kg 23 170 kg …15 510 kg…15 510 kg… …15 1 2 ton

neushoorn, olifant, potvis, blauwe vinvis.b Maak er hele en halve tonnen van. Soms moet je afronden. 1

2 ton; 1 2 ton; 1 ton; 1 ton; 1 1

2 ton; 2 1 2 ton;

5 ton; 53 ton; 130 ton.

zeeleeuw900 kg

blauwe vinvis130 000 kg

giraff e1200 kg

tijger350 kg

bruine beer700 kg

olifant5000 kg

walrus1500 kg

potvis53 000 kg

neushoorn2500 kg = 2,5 ton

CD 3 Welke buurgetallen horen erbij?

a a b b c

998 999 1000

999 1000 1001

1999 2000 2001

9999 10 000 10 001

10 000 10 001 10 002

10 100 10 101 10 102

24 999 25 000 25 001

20 200 20 201 20 202

34 998 34 999 35 000

blok 1

LB7a_B1L01.indd 5 17-12-2009 08:42:08

6les 5 herhalen

C 1 Hoeveel kosten de artikelen samen?Reken zo kort mogelijk.

a a 1 fototoestel en 1 stofzuiger € 439 b 1 fi ets en 1 tv € 985

€ 543 € 442 € 225

C 2 Hoeveel kosten de artikelen samen?Reken zo kort mogelijk.

a a 1 mp3-speler en 1 navigatiesysteem € 259 b 1 mp3-speler en 1 laptop € 798

€ 116

€ 682 € 143€ 206

c 1 fi ets en 1 fototoestel € 768

c 1 navigatiesysteem en 1 mobieltje € 349 b d 1 e×emplaar van alle artikelen

C 3 Reken uit.

Deze brandweerauto weegt 2816 kg. De lading weegt 2946 kg.

a a Hoeveel kg kan de brug maximaal dragen? 5000 kgb Mag de auto verder rijden? Nee (want bijna 3000 + bijna 3000 = bijna 6000)c Hoeveel kilogram mag de lading maximaal wegen, als de brandweer met deze auto over de

brug wil? 5000 kg − 2816 kg = 2184 kg

€ 1147

b d 1 fi ets en 2 stofzuigers € 971

€ 214

blok 1

LB7a_B1L01.indd 6 17-12-2009 08:42:14

7

0 1 1424

34

12

=

even snel blz. 32 - 35 verder blz. 36 - 39 plus blz. 40 - 43 computer

les 5 oefenen

CCD 4 Verder tellen.Hoe gaan de rijtjes verder?

a a

b

CD 5 Welke breuk hoort erbij? a a b

0 1 1636

12

46

23

= =

b c Kies uit deze getallen:

2 1 4 1 1

3 3 4 5 1 2

3 2 3 4

1 42 312 312 342 342 332 332 342 342 32 3 45

13

231 1 2 32 22 32 312 32 22 312 32 342 32 22 342 32 32 22 3 3

CD 6 Pakken van 2 liter.In ieder pak zat 2 liter. Welk deel is opgedronken? Hoeveel deciliter is dat?

a a 1 2 is 10 dl b 3

4 is 15 dl c 1 4 is 5 dl b d 2

3 is ongeveer 13 dl

1 2 4 8 16 32 64 12816 32 64 12816 32 64 12816 32 64 12816 32 64 128

3 8 13 18 23 28 33 3823 28 33 3823 28 33 3823 28 33 3823 28 33 38

c 328 329 331 334 338 343 349 356338 343 349 356338 343 349 356338 343 349 356338 343 349 356

b d

xxx

xxx

2 liter

appelsap

xxx

xxx

2 liter

jus d’orange

xxx

xxx

2 liter

druivensap

xxx

xxx

2 liter

tomatensap

10 020 10 014 10 008 10 002 9996 9990 9984 99789996 9990 9984 99789996 9990 9984 99789996 9990 9984 99789996 9990 9984 99789996 9990 9984 9978

blok 1

LB7a_B1L01.indd 7 17-12-2009 08:42:24

8

700

600

500

400

300

200

100

0 za zo ma di wo do vr

werkschrift blz. 4 maatschrift blz. 8 en 9 computer

C 1 Bezoekersaantallen zwembad De Duiker 5 - 11 juli.

a Hoeveel bezoekers kwamen erongeveer per dag? za 650; zo 350; ma 200; di 150; wo 500; do 300; vr 250

C 3 Hoeveel zwemmers kwamen er woensdag meer dan donderdag?

BezoekersDe Duiker

za 668

zo 334

ma 218

di 144

wo 488

do 276

vr 239

Eerst rekenden we zo:

4 8 8

2 7 6 −

2

1 0

2 0 0

2 1 2

Nu zonder tussenstappen.Begin bij de E (eenheden).

4 8 8

2 7 6 −

2 1 2

a Hoeveel bezoekers kwamen er ongeveer in de hele week bij elkaar? 2400

b Op welke 2 dagen kwamen er samen evenveel zwemmers als op zaterdag? Er zijn 2 mogelijkheden. dinsdag en woensdag; zondag en donderdag

C 2 Hoeveel bezoekers zijn het samen?

Trek af op de kortste manier. 845 − 234 = 611C 4 Wat is het verschil in bezoekers op de drukste en minst drukke dag?

b Op welke dag kwam het kleinste aantal bezoekers? dinsdag

Bezoekers zwembad De Duiker 12 - 18 juli:

za 749 zo 845 ma 318 di 234 wo 567 do 236 vr 349

8 – 6

80 – 70

400 – 200

Samen bespreken.

blok 1les 6

LB7a_B1L06.indd 8 16-12-2009 19:21:02

9

werkschrift blz. 4 computer

les 7

C 2 Reken uit. a a 9 − 5 = 4 90 − 50 = 40900 − 500 = 400 90 − 5 = 85

b700 − 2 = 698700 − 20 = 680700 − 200 = 500700 − 22 = 678

c285 − 5 = 280285 − 80 = 205285 − 200 = 85285 − 85 = 200

b d409 − 9 = 400409 − 400 = 9409 − 100 = 309409 − 19 = 390

C 3 Reken uit.Zet de getallen onder elkaar. a a164 − 153 = 11268 − 146 = 122237 − 124 = 113273 − 141 = 132

b364 − 252 = 112857 − 326 = 531597 − 324 = 273436 − 205 = 231

c1464 − 323 = 11412556 − 225 = 23312647 − 1521 = 11263474 − 2263 = 1211

b d1937 − 1236 = 7013759 − 1743 = 20163627 − 2122 = 15052846 − 1831 = 1015

CD4 Een tank voor 60 liter benzine.Hoeveel benzine zit er nog in de tank? a a 30 l b 20 l c 40 l b d 45 l

CD 5 Kijk op de benzinemeter.In een volle tank kan 40 liter benzine. a a Hoeveel liter benzine zit er nog in de tank? 20 l a b Het hoeveelste deel is al verbruikt? de helftc Met 1 liter benzine kan de auto 15 km rijden.

Hoeveel kilometer kan deze auto nog rijden met de benzine in de tank? 300 km

b d Na hoeveel kilometer is een volle tank leeg? 600 km

C 1 Aftrekken.Probeer nu zelf. a a168 − 124 = 44

b268 − 118 = 150

c288 − 144 = 144

b d439 − 218 = 221

blok 1

LB7a_B1L06.indd 9 16-12-2009 19:21:04

10

werkschrift blz. 5 maatschrift blz. 10 en 11 computer

les 8

C 1 Reizen, vroeger en nu.

Op 26 november 1950 om 15.00 u vertrok het passagiersschip van Rotterdam naar New York. De overtocht duurde 8 dagen en 3 uur.

a Hoe laat was het in Nederland toen het schip aankwam in New York? 18.00 u. b Hoe laat was het toen in New York? 12.00 u.c Hoe laat was het in Nederland toen de Boeing aankwam in New York? 22.00 u.d Hoe laat was het toen in New York? 16.00 u.

-9 -8 -7 -6 -5 -4 -3

-1

GMT

+1 +2

+3

+6

+4

+9 +10 +12+11

GMT +1 +2 +3

-3,5

+4

+8

+7

+3,3

+5,3

+4,3

+5

+6+6,3

+7

+10 +11 +12+9

nss

-2 -1

Parijs

Londen

Rome

Moskou

ReykjavÌk

San Francisco

Mumbai

New DelhiTokyo

Peking

AZIÀ

EUROPANOORD-AMERIKA

+8

New York

Amsterdam

Op 26 november 2009 om 15.00 u vertrok een Boeing 747 van Schiphol naar Kennedy Airport in New York. De reistijd bedroeg 7 uur.

C 2 Wereldtijden.Hoe laat is het in deze steden?

San Francisco New York Rome Peking Tokio

04.00 …07.00 …13.00 …20.00 …21.00

C 3 Tijdsverschillen op aarde.a Je vertrekt om 18.45 uit Moskou. Hoe laat is het in

Moskou als je aankomt op Schiphol? 21.15 ub Hoe laat is het dan in Nederland? 19.15 uc Je vertrekt om 23.15 u uit Amsterdam. Hoe laat is

het in Nederland als je aankomt in Moskou? 01.45 ud Hoe laat is het dan in Moskou? 03.45 u

Amsterdam Moskou

2,5 uurvliegen

blok 1

LB7a_B1L06.indd 10 16-12-2009 19:21:05

11

werkschrift blz. 5 computer

les 9

C 2 Reistijden.Hoe laat komen ze aan?Jelle en Sharon reizen van Baarn naar Hilversum. De afstand is ongeveer 15 km. Sharon gaat met de trein. Jelle gaat op de fi ets.Reismogelijkheden per trein:

vertrek 08.21 08.51 09.21 09.51 10.21

aankomst 08.28 08.58 09.28 09.58 10.28

reistijd 0.07 0.07 0.07 0.07 0.07

overstappen 0 0 0 0 0

a a Hoe laat komt Sharon aan als ze de trein van 9.51 neemt? 09.58 u a b Hoe laat komt ze aan als ze de trein van 10.21 neemt? 10.28 uc Jelle vertrekt om even voor half 10. Hoe laat komt hij aan? ongeveer half 11/10.30 u b d Welke trein moet Sharon nemen als ze tegelijk met Jelle wil aankomen? 10.21 u

CD 3 Reken uit.Reken handig als dat kan. a a601 + 99 = 700602 + 99 = 701598 + 2 = 600698 + 3 = 701

b341 + 615 = 956560 + 307 = 867213 + 542 = 755555 + 444 = 999

c233 + 112 = 345 804 + 102 = 906357 + 432 = 789321 + 123 = 444

b d957 + 132 = 1089502 + 507 = 1009345 + 655 = 1000666 + 335 = 1001

CD 4 Reken uit.Reken handig als dat kan. a a701 − 99 = 602602 − 98 = 504402 − 3 = 399701 − 2 = 699

b233 − 12 = 221834 − 22 = 812352 − 44 = 308856 − 44 = 812

c358 − 242 = 116673 − 361 = 312584 − 433 = 151822 − 621 = 201

b d238 − 19 = 219461 − 42 = 419643 − 425 = 218386 − 168 = 218

C 1 Wereldtijden.Hoe laat is het in deze steden?

New York Londen Amsterdam Moskou Tokio

06.00 11.00 12.00 14.00 20.00

15.00 …20.00 21.00 …23.00 …05.00

…12.00 …07.00 …18.00 …20.00 02.00

blok 1

LB7a_B1L06.indd 11 16-12-2009 19:21:07

12les 10 herhalen

C 1 Reken onder elkaar uit. a a177 − 112 = 65277 − 145 = 132294 − 151 = 143294 − 123 = 171

b424 − 211 = 213758 − 346 = 412895 − 423 = 472647 − 214 = 433

c 824 − 413 = 411 786 − 621 = 1651586 − 372 = 12141387 − 224 = 1163

b d1349 − 1117 = 2321436 − 1212 = 2242847 − 1526 = 13213748 − 2233 = 1515

C 2 Vertrektijden.Hoe laat vertrokken de treinen?De reis duurde 2 1

2 uur.

aankomsttijden vertrektijden

09.00 u …06.30 u

12.30 u …10.00 u

C 3 Reistijd.Hoelang duurde de reis? a aVertrek

Aankomst

in de middag

…10 u 30 min.

bVertrek

Aankomst

in de ochtend

…12 u 45 min.

cVertrek

Aankomst

in de middag

…14 min.

b dVertrek

Aankomst

in de ochtend

…2 u 50 min.

aankomsttijden vertrektijden

20.15 u …17.45 u

08.45 u …06.15 u

a a b

18.05 u …15.35 u

10.45 u …08.15 u

c b d10.27 u …07.57 u

15.52 u …13.22 u

blok 1

LB7a_B1L06.indd 12 16-12-2009 19:21:07

13

even snel blz. 32 - 35 verder blz. 36 - 39 plus blz. 40 - 43 computer

les 10 oefenen

CD4 Zet de getallen op volgorde: van klein naar groot.

a a

b

b c

€ 100 € 1,45 € 120 € 3,95 € 0,40 € 65,50 € 18,60

2,16 kg 216 kg 6,12 kg 126 kg 2,61 kg 1,26 kg

0,76 400,40 100,00 625,25 111,11 99,99 54,80

0,76 − 54,80 − 99,99 − 100,00 − 111,11 − 400,40 − 625,25

€ 0,40 − € 1,45 − € 3,95 − € 18,60 − € 65,50 − € 100 − € 120

1,26 kg − 2,16 kg − 2,61 kg − 6,12 kg − 126 kg − 216 kg

CD 5 Meet de omtrek van elke fi guur.

a a 10 cm b 12 cm b c 10 cm en 2 mm of 10,2 cm

CD 6 In het spoor van een slak.Een slak kruipt van de rode hoek naar de groene hoek.

a a De slak kruipt langs de kanten van de bak. Hoe ver moet de slak kruipen? 130 cmb De slak kiest de kortste weg langs de kanten. Hoe ver moet de slak kruipen? 130 cm b c Hoe ver is de langste weg zonder dat de slak meer dan 1 keer langs een

kant kruipt? 330 cm

60 cm

40 cm

30 cm

LB7a_B1L06.indd 13 16-12-2009 19:21:08