4e Versie Reader OB Reader 2015-16

7/23/2019 4e Versie Reader OB Reader 2015-16

http://slidepdf.com/reader/full/4e-versie-reader-ob-reader-2015-16 1/69

Instituut voor de Opleiding vanLeraren

ORIËNTATIEOP HET BEROEP

READER

4e gereviseerde versie2015



INHOUD

Verantwoording 3

Leestest !" #LA$ 3B EN DE BOLLET%E$$LI##ER$

Naar" Rappa& Een bloedige les. 'Leestest (" )I%N ONDER*I%+ER I$ HEEN,E,AANNaar" Alp-ons Levens& Met ons allen van het dwaalspoor af! .

$tudietest !"$a/enweren 0

$tudietest ("Onderwi1s en opvoeding in $urina/e in-istoris2- perspe2tie !(!4 5or/eel en inor/eel onderwi1s !((4 Het or/ele onderwi1s in $urina/e 6!.77 8 !0.39 !334 Het or/ele onderwi1s in $urina/e 6!0.3 8 !:'09 !0'4 Het or/ele onderwi1s in $urina/e 6!:'0 8 -eden9 (3;4 Visies over onderwi1s en opvoeding (.

$tudietest 3"De stru2tuur van -et $urinaa/se onderwi1s 3'!4 Inleiding 3'(4 Het <asisonderwi1s 3'34 Het voortge=et onderwi1s 1unioren 3;'4 Het voorge=et onderwi1s senioren 3;;4 Het tertiair onderwi1s 3.

.4 Deno/inatie 3:74 Het )inisterie van Onderwi1s& *etens2-ap en >ultuur '?

$tudietest '"@itgangspunten en onderwi1s<eleid ';!4 Inleiding ';(4 Doelen en uitgangspunten !:.;(??' '.34 $e2torplan (??' 8 (??0 ':'4 $e2torplan (?!? 8 (?!' ':

$tudietest ;"#nelpunten in -et se2undair onderwi1s ;(!4 Inleiding ;((4 Pro<le/en vo1 ;(34 Pro<le/en vos ;'

$tudietest ."Leerra2-tenopleidingen ;7!4 Inleiding ;7(4 Leerra2-tenopleidingen voor -et <asisonderwi1s ;734 Opleiding tot s2-ool-ood ;7'4 Leerra2-tenopleidingen voor vo1 en vos ;:;4 Lerarenopleiding Beroepsonderwi1s 6lo<o9 .?

Reader Oriëntatie op het beroep Page (



VERANTWOORDING

Voor u ligt de vierde gereviseerde versie van de reader van de/odule Oriëntatie op het beroep4 In -et studie1aar (?!3(?!'stelde de toen/alige Dageli1se Leiding& drs4 Linda Ro=en<lad

$airras& een 2o//issie in o/ de /odulen vanBeroepsvor/ing te reviseren4 De 2o//issie <estond uit drs4Is/ene #ris-nadat-& drs4 %udit- Loor en Rita Lunes )A4ED $pEd4N4 Er was geo=en voor een werwi1=e waar<i1 el 2o//issielidvoortreer was van een <epaalde /odule4 Dit lid -ad de taao/ de reader& do2enten en studentenversie van de /odule te-ers2-ri1ven4 Hier<i1 /oesten =owel de ervaringen /et de/odule in de agelopen 1aren worden /eegeno/en& alsnieuwe in=i2-ten over -et t-e/a van de /odule4 De nieuwein=i2-ten werden verworven door literatuurstudie4 )evrouwLunes was verantwoordeli1 voor de /odule PersoonlijkeOntwikkeling/Studievaardigheid ( -ernoe/d tot elfontwikkeling/Studievaardigheid& /evrouw #ris-nadat-voor Oriëntatie op het beroep en /evrouw Loor voor"o##uni$atie4De 2o//issie wa/ weeli1s <i1een o/ de voortgang van dewer=aa/-eden te <espreen4 Regel/atig =at -ier<i1 oo aandrs4 5ortune $2-euer/an& de opleidings2oCrdinator vanBeroepsvor/ing4 In de eerste drie <i1eeno/sten -eet de2o//issie een alge/een or/at voor de inleiding van de

/odules opgesteld4 In de <i1eeno/sten daarnapresenteerden de 2o//issieleden o/ <eurten de voortgang<i1 de revisie van de /odule die aan -en was toegewe=en4 Ellid ontving dan van de anderen eed<a24De overige do2enten van -et tea/ van Beroepsvor/ing =i1nop vers2-illende /anieren en /o/enten <etroen geweest<i1 de revisie4 De gereviseerde 2on2epten =i1n -en in de /aand/aart toegestuurd /et -et ver=oe eed<a2 te geven4 Diton per e/ail4 Op (! /ei (?!' =i1n de 2on2epten gepresenteerd aan -et tea/ op een studiedag te Repu<lie4 Er was-ier<i1 rui/te voor geda2-tenwisseling over de /odulen4

Verder waren er op !7 1uli (?!' nog lan<ord/eetings /etgroepen van do2enten4In (?!; <lee een revisie van de /odule nood=aeli1& o/dat-et )inisterie van Onderwi1s& *etens2-ap en >ultuur eennaa/swisseling -ad ondergaan4 De naa/swisseling ginggepaard /et <elangri1e veranderingen in deorganisatiestru2tuur4 De wi1=igingen =i1n opgeno/en in de=e'e versie4

Para/ari<o& nove/<er (?!;

Instituut voor de Opleiding van Leraren

Reader Oriëntatie op het beroep



Reader Oriëntatie op het beroep Page '

LEESTEKST 1KLAS 3B EN DE BOLLETESSLIKKERS

#lasse 3< van de $int Anton de Hanoe/ans2-ool was <e=ig te <rainstor/en over

-un erstdiner4 %u van Troo& -un lasselerares& leidde de dis2ussie4O /ensen&F =ei de 1u& we -e<<en -et <elangri1ste al agesproen& na/eli1de plaats waar we -et eest1e =ullen -ouden4 )orgen gaan we een paarwergroep1es indelen4 Nu -e<<en we wat ti1d over o/ te <rainstor/en over/ogeli1e opsteltitels voor de aanstaande repetitieronde4 I -e< al wat voorlopigetitels in /Gn -ood& /aar i wil oo -oren wat 1ullie naar voren <rengen4 *ie -eeteen voorstel #o/ dan& dit is 1ullie ans4 )aa er ge<rui van4FOver tiener=wangers2-ap&F =ei >-er/aine4 Bi1 ons in de <uurt =i1n er weer eenpaar tieners in de verwa2-ting geraat4FAugust reageerde" +i1 -e<<en dat =el ge=o2-t4 )et al die voorli2-ting envoor<e-oeds/iddelen -oede dat e2-t niet4FNou& -et an <est dat die /eis1es =i2- -e<<en laten verleiden door <epaalde

/ansguren& die allerlei /ooie <eloten deden&F =ei 1u van Troo4Nu -e<<en =e -un <ui vol van die /ooie praat1es&F /erte $tep-an vana2-teren uit de las op4 Er werd gela2-en4%u& i vind dit niets o/ te la2-en4 Die /eis1es =itten nu in pro<le/en& =e unnen-un s2-ool niet a/aen en /oeten stras een <a<J ver=orgen&F =ei >-er/aine4En waar is dan de vader& de verweer /et =Gn /ooie <elotenF vroeg $-anti4Alti1d -oor 1e Kalleenstaande vrouw /et =oveel inderenG4 *aar is die vader Hoean -i1 die vrouw =o laten Die erels /oet /en oo aanpaen4F#i1& als -et opstel de=e ri2-ting opgaat& dan vind i -et interessant worden&F =eiRinaldo4Vind i oo&F =ei 1u4 +i1n er nog /eer voorstellen& nog /eer titelsFOver die swari/angs&F =ei $tep-an4*at =ei 1e& $teF vroeg 1u -e/4TaG Hollands& 1ongoe&F uisterde Rinaldo -e/ toe4Bollet1essliers&F reeg -i1 vanuit de ant van >-ander toegeuisterd4E-/& wel 1u& i <edoelde over die <ollet1essliers&F =ei $tep-an luid4 Als 1enaar -et nieuws luistert en 1e -oort" K,isteren -eet de douanere2-er2-e op de

%o-an Adol444444 dan weet 1e dat =e weer een paar <ollet1essliers -e<<en gepat4Dat ding is /ode geworden4FInderdaad& -et is -eel erg&F =ei 1u van Troo& i geloo dat i een titel in de=eri2-ting in geda2-ten -ad4 $-anti& vertel ons& wat weet 1i1 over die<ollet1essliersF*el& e-& nou 1a& ie& wel 1u& die /ensen slien dat spul in o/ -et naar

Nederland te s/oelen& en daar ri1gen =e valuta ervoor&F =ei $-anti4)aar dan o/en die drugs to2- in 1e li2-aa/ tere2-t4FNee 1u&F =ei )arlne& dat ge<eurt niet& o/dat die drugs stevig =i1n verpat4FHet ge<eurt wel4 Laatst =i1n er drie <ollet1es in ie/ands <ui ge<ost4 Hi1 was<innen no ti/e de pi1p uit&F =ei Rinaldo4A verpaing <in wa=ig&F =ei August4*at =ei 1e AugustFNiets 1u& i <edoel& i =ei" die verpaing van die drugs was =o te =ien nietgoed4F Inderdaad4 *eet ie/and -oe die <ollet1es verpat worden Rollen =e die drugsnet =oals een stu auwgu/ tot een <ollet1e en slien =e dat inF



Reader Oriëntatie op het beroep Page ;

Nee anders4444444&F =ei August4 Hi1 stopte /et spreen4)aar 1u -ad -et ge-oord en -aate dire2t in4Anders watF vroeg =e aanAugust4E-& wel 1u& anders4444e-444gaat -et in 1e /aag en dan4444444444F

*at ge<eurt er /et een stu auwgu/ als 1e dat per ongelu /o2-t inslienFvroeg 1u4Het verteert& 1u4FPre2ies& -et verteert4 Voordat -et in 1e dar/en o/t& is er niets /eer van over4En wele vloeisto in 1e /aag is ster genoeg o/ auwgu/& /aar oo allerleiandere stoMen te ontleden& uit elaar te -alen& in <ro1es te delenFHet was een paar se2onden stil& toen =ei een van de /eis1es /et een li2-telan van trio/ in -aar ste/" )aag=uur& to2- 1uF#lopt&F =ei 1u van Troo& dus die drugs /oeten =odanig verpat =i1n& dat =e<estand =i1n tegen /aag=uur4 Anders verteert dat =uur de <uitenant van =o een<ollet1e en dan4444444F

Oeps Overdosis4 Ie dede =aeli1F =ei August4 De las <arsste in gela2- uit&/eer o/ de /anier waarop -i1 -et -ad uitgedrut4+o& =i1n we laar /et la2-enF vroeg 1u van Troo4 ,oed& an ie/and /evertellen waarin die drugs wordt verpat %a >-er/aine& =egt -et /aar4F *el 1u& =e doen -et in die plasti2 -ands2-oenen die de dotoren ge<ruien4F Die =i1n inderdaad dun& ster uitre<aar en een ti1d1e <estand tegen allerleili2-aa/s=uren4F)aar 1u&F =ei August& =e ge<ruien oo 2ondoo/s& 1a& 1ullie la2-en& /aar -et iswaar4 Daaro/ =i1n die <ollet1es langwerpig4 +e =etten /eerdere over elaar4 En=e slien =e in /et oersoep4 En onderweg /ogen =e niets eten en drinen4 Enin Nederland ge<ruien =e een /edi2i1n en dan poepen =e al die <ollet1es eruit&=o pt1rrrt1oepoepoed1oengpee-4F

Natuurli1 <arstte de las in n gela2- uit en =els 1u van Troo on -aar la2-enniet <edwingen4,oed&F =ei de 1u toen de rust enig=ins was teruggeeerd in de las& Na de=es-ow van August ronden we a4 I wil in dit ver<and enele punten vastleggen4Als we -et over drugs -e<<en& dan ennen wi1 sot en -ard drugs4 *i1 =ullen onsri2-ten op de -ard drug genaa/d 2o2ane4 %ullie unnen de o/ende wee nogwat inor/atie ver=a/elen in de <i<iliot-ee over de ge<ieden waar de 2o2anevandaan o/t& -oe -et wordt <ereid en wat de eMe2ten op ortere en langereti1d =i1n voor de ge<ruiers4 In ieder geval& 1ullie unnen de resterende ti1d<esteden o/ eventueel groep1es te vor/en4 In de pau=e unnen 1ullie danverder overleggen over ons erstdiner4F)eteen was er een geroe=e/oes in de las4 Iedereen lee opeens /et iedereente overleggen4

Naar" Rappa& Een bloedige les. Para/ari<o4 Rali2on4!(e dru (?!34



Reader Oriëntatie op het beroep Page .

LEESTEKST 2!IN ONDERWI"ER IS HEENGEGAAN

In /i1n -ele s2-ool1eugd tot en /et de -oodateopleiding -e< i vele leer/eestersen 81uMrouwen geend4 ,oede en -elaas oo sle2-te4 En van -en -eet de /eeste

indru op /i1 ge/aat4 To2- was -i1 toen nog vri1 1ong& reen i nu terug vanuit -etoverli1dens<eri2-t in de *are Ti1dF dat /i1 onaangenaa/ verrast" vierentwintig 1aar4Dat was in de tweede en derde las van de $t4T-o/as van Auinos2-ool aan deRoosstraat in +org en HoopQ !:;7!:;:4I an /i1 niet -erinneren dat i /eester >-in A Pauw ooit e2-t <oos -e< ge=ien4 *atvan -e/ in /i1n -erinnering is ge<leven& is =i1n eeuwige gli/la2-& =i1n geduldwaar/ee -i1 ons onderwees en -oe -i1 aanvoelde wanneer 1e iets niet <egreepQ =i1nspaar=aa/-eid /et woorden& eigenli1 /oet i =eggen" =i1n e2iSnt o/springen /etwoorden4 *oorden verspilde -i1 niet4 El uitgesproen woord was een =aad1e dat/oest ontie/en4 In =i1n las -eerste orde en rust =onder di2tatuur4 De twee 1aren dati <i1 -e/ -e< /ogen =itten& <e-oorden tot de weinige waarin i de s2-ool niet alsgevangenis ervoer4

To2- was i n van de =eld=a/e gevallen die eens de rust verstoorde4 Naast /i1 =at,lenn& de =oon van een /inister4 Hi1 werd ele dag /et een grote Dodge o 5ord naars2-ool ge<ra2-t en age-aald4 Op een wade dag voelde i -oe -i1 twee s2-ooltassentussen ons op de <an /illi/eter voor /illi/eter in /i1n ri2-ting duwde o/ rui/er teunnen =itten4 I /aate er geen punt van en s2-oo wat op4 )aar /eneert1e <leedoorduwen& totdat i <esloot /i1n tas /aar a2-ter /i1n rug te plaatsen4 De volgendedag deed i uit voor=org -et=elde4 )aar -i1 <lee =i1n tas doorduwen& /illi/eter voor /illi/eter& terwi1l -i1 uasi ons2-uldig door <lee s2-ri1ven4 Dat ging =o enele dagendoor& totdat i <egreep& dat -i1 wilde dat i oo =i1n tas a2-ter /i1n rug /oestplaatsen# +el =at i reeds op -et uiterste punt1e en dreigde van de <an te vallen4*aar toen op de=e roo/sat-oliee s2-ool naast de Heilige 5a/ilieer de duivel in

/i1& de suste van de las& opeens vandaan wa/& weet i niet& /aar in een ra2tievan een se2onde was i /et /i1n ti//erende vuisten op ,lenn gesprongen en roldenwe over de vloer4 Het -ad /aar ort geduurd& want /i1n ne was even snel in de-oudgreep van /eester >-in A Pauw4 Toen pate -i1 ,lenn <eet en <ra2-t -e/ naarde -oe4Hi1 /oest op =i1n nieSn /et =i1n ge=i2-t naar de /uur& wat een vernedering was vooreen =oon van =oGn <elangri1e vader4 I s2-ro van de=e stra& want nooit eerder -adi /eester stra =ien geven4 ,elaten stond i naast on=e <an te wa2-ten op de /i1nedie =eer =waarder =ou =i1n4 ,a =itten&F =ei /eester >-in A Pauw la2onie4 Dat warende eerste en enige woorden die -i1 -ierover uitte4

T-uis aangeo/en vertelde i de -ele aMaire aan /i1n vader die op een anderes2-ool onderwi1=er was4 I vroeg -e/ wat de volgende dag /et /i1 on ge<euren&

want i -ad i//ers nog geen stra geregen4)aar -i1 was even =uinig /et woorden en antwoordde sle2-ts"NietsFNiets& paFNee& nietsF*aaro/ nietsF vroeg i4%ouw /eester -eet natuurli1 de -ele wee 1ullie <ewegingen gevolgd4FDat was voor /i1 een raadsel& want we =aten op de laatste <an in een volle las vano/ en <i1 veertig leerlingen4




)aar in -et leven unnen vaa on=e wegen s2-eiden4 I -e< een negental 1arenin -et <uitenland ge=eten en -i1 /iss2-ien oo& dat weet i niet& /aar na /i1n

dertigste =ag i -e/ voor -et eerst weer4 Hi1 reed in een gele ever over de+warten-oven<rugstraat4 I wuide naar -e/ en -i1 wuide la2-end terugQ wist -i1wel wie -i1 groette Daarna -e< i -e/ nog een drietal eren op de=elde wi1=eont/oet& totdat i -e/ in de winel op de -oe van de *ani2a en #ei=erstraat&waar /en etsonderdelen veroopt& tegen -et li1 liep4 Hi1 groette /e <i1 /i1nvoornaa/4 I was ver<aasd4Nor/aal ont-ouden leerlingen -un onderwi1=ers&F =ei i& i wist niet dat na=oveel 1aren -et o/geeerde oo /ogeli1 was4F En -i1 la2-te sle2-ts" $o//igeleerlingen vergeet 1e nooit4F

Naar: Alphons Levens, Met ons allen van het dwaalspoor af ! Uitgegeven in eigen beheer. Paramaribo, 2005.



$T@DIETE#$T !$A)EN*ER#EN

I$%eidi$g In veel <eroepen /oet 1e sa/enweren4 Leerra2-ten weren

<i1voor<eeld sa/en o/ repetities op te stellen& o/ uitstap1eso s2-ooleesten te organiseren& o/ pro<le/en op s2-ool opte lossen4Het o/t regel/atig voor dat de sa/enwering niet vlotverloopt4 Dat -oet niet& want de vaardig-eden o/ goedsa/en te weren an 1e leren4

R&%v''rdig(ede$ )i* s'+e$,er-e$$a/enweren ge<eurt in een groep4 De groep <estaat uitpersonen die allen een <i1drage /oeten leveren aan -etsa/enweringspro2es o/ tot een goed resultaat te o/en4Het <egrip Ksa/enwerenG o/s2-ri1ven we dus als"

He. %evere$ v'$ ee$ /&$s.r/.ieve )i*dr'ge''$ (e. r&/es ,''ri$ d&&r &.i+''% v'$e%-''rs +&ge%i*-(ede$ ge)ri- .e +'-e$ deges.e%de d&e%e$ -$$e$ ,&rde$ ge(''%d4

Ele persoon in de groep -eet de rol van groepslid4 Het is<elangri1 dat el groepslid deel wil uit/aen van de groep en=i2- wil in=etten o/ /et de groep te weren aan -et gesteldedoel4 Hier<i1 =i1n so2iale vaardig-eden <elangri1 =oals

luisteren& ritie geven en ontvangen& een standpunt inne/enen verdedigen& tot een <esluit o/en& respe2t tonen4 Ooorganisatoris2-e vaardig-eden =i1n <elangri1& =oals plannenen =i2- aan aspraen -ouden4El groepslid =al in -et sa/enweringspro2es een <epaaldetaa toe<edeeld ri1gen4 Naast de rol van groepslid =i1n er eenaantal spe2iale rollen4 +o -e< 1e de rol van groepsleider o $o%rdinator. De groepsleider -eet tot taa de <i1eeno/stente initiSren en de=e voor te =itten4 De groepsleider =orgt oovoor een goede 2o//uni2atie /et en tussen de groepsleden4De groepsleider /oet leidinggevende vaardig-eden <e=itten4

Nog een <elangri1e rol is die van notulist/verslaggever. De=enotuleert en /aat een s2-riteli1 verslag van -et<esluitvor/ingspro2es en de resultaten4 Dan is er nog de presentator 4 Dat is de persoon die naar <uiten treedt /et deresultaten4 Verder an de groep een $he$ker aanwi1=en& die2ontroleert o iedereen =i2- aan deadlines -oudt4 Het is/ogeli1 rollen te 2o/<ineren4 +o wordt de rol van $he$ker vaa uitgevoerd door de groepsleider 4 Oo de rollen vannotulist en presentator worden vaa ge2o/<ineerd4 $o/s is-et /ogeli1 rollen te delen4 In een groep unnen er<i1voor<eeld /eerdere presentatoren =i1n4

Reader Oriëntatie op het beroep Page 0

S'+e$,er- e$ is%eer)''r

R&%%e$

R&%%e$/&+)i$ere$ e$ de%e$



Er =i1n vers2-illende /anieren o/ in de groep te <epalen wiewele rol ri1gt4 De rollen unnen spontaan wordenaangeno/en4 Dat wil =eggen dat de groepsleden van=el een<epaalde rol op =i2- ne/en& en dat de andere groepsledendaar geen /oeite /ee -e<<en4 $o/s wordt er geste/d o

geloot o/ <epaalde rollen4 Het an oo =i1n dat /en <innende groep nagaat wele persoon de <este waliteiten -eet o/een <epaalde rol op =i2- te ne/en4 Als de rollen een/aalduideli1 =i1n an de groep aan -et wer4

De volgende aanda2-tspunten =i1n daar<i1 <elangri1" Het doel waar de groep naar street /oet voor iedereen

duideli1 =i1n4 De groepsleden /oeten /et elaar tot

overeenste//ing o/en over de /anier waaropgewert wordt naar -et doel4 Oo een ti1ds2-e/a -oort-ier<i14

De voor=itter o 2-e2er -oudt in de gaten dat de groepniet adwaalt van -et doel eno de ti1d uit -et oogverliest4

De groepsleden /oeten o/en tot een taaverdelingdie voor iedereen a22epta<el is4

De groepsleden /oeten unnen <i1dragen aan de<esluitvor/ing4 Dat wil =eggen dat groepsledeninor/atie en /eningen geven& voorstellen doen& en dat/en naar elaar luistert o/ =odoende tot een gedragen

<esluit te o/en4 De <esluiten -e<<en natuurli1<etreing op -et einddoel van de groep4

S'+e$,er-e$ '%s ,er-v&r+ i$ de -%'s Traditionele wervor/en in -et onderwi1s =i1n" do2eren&onderwi1sleergespre en individuele opdra2-ten4$a/enweren is een /oderne wervor/& die steeds vaervooro/t4 Op -et Instituut van de Opleiding voor Leraren is-et aan -et eind van de studie =els verpli2-t een eUa/enleste geven waarin sa#enwerkend leren als wervor/ wordtge-anteerd4

W'. is s'+e$,er-e$d %ere$K$a/enwerend lerenG is de vertaling van de A/eriaanseter/ >ooperative LearningW4 De=e instru2tiestrategie is in detweede -elt van de 1aren vi1tig in A/eria ontwield door de<roers %o-nson4 +i1 gaven aan dat de situatie waarin deleerlingen /oeten sa/enweren =odanig gestru2tureerd /oetworden dat sa/en 6eMe2tie9 leren voor alle leerlingen/ogeli1 wordt4Hieronder staan twee voor<eelden o/ aan te geven wat niet

en wel onder sa/enwerend leren wordt verstaan4

Reader Oriëntatie op het beroep Page :

R&%)e'%i$g

A'$d'/(.s$.e$)i*s'+e$,er-e$

S'+e$,er-e$ i$ de-%'s

S.r/.r i$des'+e$,er-i$gssi.'.ie



V&&r)ee%d &at is 'sa#enwerkend leren niet) *n het lokaal van juf +a#erson staan de tafels in groepjes van vier bijeen. ,roepswerk #aakt een aan-ienlijk deel uit van haar lessen. ij vindt het nood-akelijk dat leerlingen in de klas ook van elkaar leren. at ko#en -e in de #aats$happij ook tegen. En in -onheterogene klas als 01 #oet dat -eker. 1ls 01 binnenko#t -oekt

iedere leerling een plekje. +oewel juf +a#erson hier en daar wat stuurt2 #ogen leerlingen -olang -e er geen puinhoop van #aken2gaan -itten waar -e willen. e-e les bestaat uit een betrekkelijk korte instru$tie waarna de rest van het uur in de groepjes aanopdra$hten gewerkt #ag worden. oe het -oveel #ogelijk sa#enbenadrukt juf +a#erson aan het einde van haar instru$tie. 3a eenwat ro##elige startfase is iedereen aan het werk. 1ls er evennergens geholpen hoeft te worden2 kijkt juf +a#erson eens kritis$hdoor de klas. *s dit wat -ij #et sa#enwerken bedoelt) 4e$htsvooraan -it een groep die weinig vragen heeft. Eigenlijk -ijn -e allevier2 een enkele op#erking daargelaten2 individueel aan het werk -onder veel proble#en. *n de groep ernaast gaat het heel anders.aar wordt intensief overlegd2 -ij het twee aan twee. 1$hterin bijhet raa# -it een problee#groep. E$ht gewerkt wordt er niet. 5eelgepraat over andere dingen en vooral elkaar van het werk houden. 1ls -ij erheen loopt en wat #aatregelen wil ne#en2 beginnen -eelkaar de s$huld te geven. *n een andere groep lijkt het iets #eer op sa#enwerking. rie van de vier leerlingen spannen -i$hten#inste in o# het eens te worden over het antwoord. Er wordt tussen hen e$ht inhoudelijk gedis$ussieerd. 3u##er vier -it er e$hter wat verloren bij en doet nauwelijks een poging o# deel tene#en2 #aar noteert wel de antwoorden die hij hoort. e groepvooraan stoort he# ruw in -n #ij#eringen. e -ijn klaar.3abespreken kan nog niet want de groep a$hterin is nog niet eenshalverwege. 6uf +a#erson adviseert7 doe even iets voor je-elf2

#aar eigenlijk stoort het haar dat -ij geen betere oplossing heeft.+oGn les =ien we vaa4 De taelt1es worden tegen elaar ges2-ovenen de leerra2-t <enadrut Wdat -et sa/en /oetW4 Een aantalleerlingen weet dan wat er gedaan /oet worden4 De /eestenweten -et e2-ter niet4 De=e /anier van sa/enweren noe/en weW<i1 elaar =ittenW4

Voorbeeld: &at is 'sa#enwerkend leren wel) 1ls juf 4a#bali de klas binnenko#t2 -itten de leerlingen in debasisgroepen. ij vraagt hen hun stoel -o te draaien dat -e naar het bord kijken en besteedt vervol8gens tien #inuten aan de instru$tierond een voorbeeldproblee#. aarna leest -e de na#en op van wiede-e les #et wie werkt. ij heeft groepen van drie ge#aakt. Per groep benoe#t -ij een groepsleider die oplet dat iedereen goed#eedoet volgens de gegeven instru$ties en dat de nie#andafdwaalt van de opdra$ht. Een $he$ker houdt de tijd in de gaten en$ontroleert het resultaat. Een s$hrijver (notulist noteert deberekeningen en uitko#sten. 6uf 4a#bali benadrukt dat iedereenhet gevonden antwoord #oeten kunnen uitleggen (ieder is hier dus presentator. e groepen krijgen -es opgaven. Ongeveer halverwege blijkt in een groep een leerling -i$h niet aan degroepsregels te kunnen houden. +ij hindert voortdurend deanderen2 werkt niet #ee en praat over -n s$houder #et anderegroepen. 6uf 4a#bali stelt he# voor de keus het werk volgens de

spelregels te doen of anders de so##en alleen te #aken. +ij kiest to$h voor het sa#endoen2 #aar blijft storend gedrag vertonen. 9ort erna -et juf 4a#bali he# alleen aan de so##en. 1an het begin van

Reader Oriëntatie op het beroep Page !?



de nabespreking vraagt -ij of elke leerling -ijn of haar favoriete so#wil uitkie-en2 ::n die -e voor het bord -ouden willen uitleggen.5ervolgens vraagt -e alle $he$kers op te staan en wijst er een aano# een opgave voor te doen. +et-elfde herhaalt -i$h #et des$hrijvers en groepsleiders. 6uf 4a#bali rondt af door de groepeneven snel -i$h -elf een $ijfer tussen de ; en < te laten geven voor

de kwaliteit van hun sa#enwerking en vraagt in een paar woorden$o##entaar. aarna gaat iedereen terug naar -n basisgroep. Er iseen paar #inuten tijd over. 6uf 4a#bali vult die in door debasisgroepeneen problee#so# te geven en te kijken of -e die nuge-a#enlijk kunnen oplossen. 1ls de bel gaat2 kijkt -e tevredenterug op de les. 3atuurlijk begrijpt nog niet iedereen het voor devolle =;;> #aar -e is tevreden over de in-et en het resultaat.

In -et onderstaand s2-e/a =ien we de vers2-illen tussen K<i1 elaar=ittenG en Ksa/enwerend lerenG4Bi* e%-''r 6i..e$ S'+e$,er-e$d %ere$weinig onderlinge a-aneli1-eid positieve onderlinge a-aneli1-eid

groepsleider nee/t verantwoordeli1-eidvoor de groepstaa iedereen is verantwoordeli1 voor degroepstaagroep is vaa -o/ogeen sa/engesteld&doorgaans naar eigen eu=e van deleerlingen

groep1es =i1n oo -eterogeensa/engesteld& vaa door de leerra2-t

de leerling is alleen verantwoordeli1 voor=i2-=el

leerlingen voelen =i2- verantwoordeli1voor elaar

leerra2-t geet groepstaa leerra2-t geet groepstaa /etinstru2tie op taa& werwi1=e&sa/enwering en individuele <i1drage

so2iale vaardig-eden verondersteld so2iale vaardig-eden dire2t onderwe=enleerra2-t negeert groep als groep leerra2-t o<serveert en intervenieertweinig aanda2-t voor groepspro2essen groepspro2essen ri1gen regel/atig en

sJste/atis2- aanda2-t

W''r&+ is s'+e$,er-e$d %ere$ )e%'$gri*-In de inleiding is al aangegeven dat sa/enweren in veel <eroepen<elangri1 is4 Een goede reden o/ leerlingen te leren sa/enwerenis dus van #aats$happelijke aard"

In veel personeelsadvertenties worden goede2o//uni2atieve vaardig-eden en -et ver/ogen in een tea/sa/en te weren genoe/d als vereisten4

Daarnaast <li1t sa/enwerend leren oo ervoor te =orgen datleerlingen e?e$tiever leren4

#ennis verwerven door alleen te luisteren naar de uitleg vande do2ent is weinig eMe2tie4 Het leerpro2es is eMe2tiever alsde leerlingen de aange<oden inor/atie =el <eweren&<i1voor<eeld door -eror/ulering o toepassing4$a/enwerend leren sti/uleert dit <eweren van ennis4Leerlingen worden ti1dens sa/enwering WgedwongenW -ungeda2-ten te verwoorden4 @it onder=oe <li1t datverwoorden wat 1e weet& eMe2tiever is dan stil voor 1e=el weren4

Verder ondersteunt sa/enwerend leren een goede organisatie van

de les.

Reader Oriëntatie op het beroep Page !!

!''.s/('e%i*-)e%'$g

E7e/.iever%ere$

S.e$v&&r%es&rg'$is'.ie



*anneer sa/enwerend leren door de do2ent op de 1uistewi1=e wordt toegepast& is sa/enwering een stere steunvoor de lesorganisatie4 *anneer leerlingen in staat =i1nelaar te ondersteunen& -eet de do2ent na/eli1 de -andenvri1& o/ geri2-t die leerlingen te -elpen die& o/ wele reden

oo& op dat /o/ent =i1n steun -et /eest nodig -e<<en4Br&$$e$:

e groep in a$tie4 Opleiding Engels& IOL4 Naar" DannJ Van De Velde& e ,roep in 1$tie7 Praktijkboek sa#enwerkingsvaardigheden4 Leuven" @itgeveri1 A22o& (??(Deer X Tie/en +i1lstra4 "o#petenties in beeld4 @itgave H4 Buitgevers4 (??3$e<o E<<ens& $i/on Etteoven& %os van Rooi1en. E?e$tief leren in de les# Hdst4 3 !www42ooperation4org David * %o-nson and Roger T %o-nson& *ntrodu$tion to"ooperative @earning4

Reader Oriëntatie op het beroep Page !(

http://www.co-operation.org/

http://www.co-operation.org/



STUDIETEKST 21

ONDERWIS EN O8VOEDING IN SURINA!EIN HISTORIS9H 8ERS8E9TIE:

1# :&r+ee% e$ i$;&r+ee% &$der,i*s

Onderwi1s unnen we o/s2-ri1ven als",eorganiseerde 2o//uni2atie van nietin2identele aard/et als doel overdra2-t van ennis& ver/eerdering vanin=i2-t eno aanleren van vaardig-eden4 6Bron" International$tandard >lassi2ation o Edu2ation 6I$>ED9 van de @NE$>O9

In de prati1 o/t -et erop neer dat leerlingen opregel/atige <asis 6<v4 een aantal dagen per wee9& naar eenspe2iaal daarvoor ingeri2-te ple gaan 6de s2-ool9& o/ les teri1gen van een spe2iaal daarvoor aangestelde persoon

6leerra2-t94 De=e or/ele vor/ van onderwi1s is al -eel oud4In >-ina werd al =oGn !??? 1aar voor on=e 1aartelling lesgegeven in de losos2-e leer van >onu2ius4 Oo in ons deelvan de wereld was or/eel onderwi1s al <eend in de grotepr>olo/<iaanse 2ulturen4

Aij de 1-teken leerden #oeders hun do$hters weven op een weefgetouw vankatoen. e geweven voorwerpen waren voor de fa#ilie of voor het betalen van

belastingen. e jongens leerden vissen en het land bewerken. it leerden -e vanhun vader en vanaf hun vijfde ook op s$hool. e-e s$hool2 de te$hpo$h$alli2 bood

gratis onderwijs. ,es$hiedenis2 #u-iek2 dans en godsdienst stonden op het progra##a. e jongens #oesten ook taakjes vervullen -oals graven en water

dragen. o werden -ij voorbereid op hun toeko#st als krijger. e kinderen#o$hten -elfs in het leger werken o# de oorlog van di$htbij te bekijken. e

kinderen van de adel kregen een andere opleiding. *n een "al#:$a$ (s$hoolwerden priesters2 re$hters2 generaals en a#btenaren voorbereid op hun beroep.

aaro# kregen -ij vakken als astrologie2 le-en2 s$hrijven en wiskunde. e jongens -ouden uiteindelijk hun vader opvolgen. Op elke s$hool heerste er een ij-eren

dis$ipline. &anneer kinderen -i$h #isdroegen volgden er vreselijke stra?en2 -oalsde kinderen prikken #et dorens2 boven een vuur #et pepers houden2 vastbinden

en in een #odderplas leggen.

Aij de *n$as kende #en leerhui-en.e -onen van de rijken waren verpli$ht o# een opleiding van vier jaar in

de leerhui-en te volgen. ij kregen les over de *n$apolitiek2 de $ultuur2 desei-oenen. aarnaast kregen -e nog BlosoBe2 #u-iek2 astrologie en poë-ie.

Elitegroepen <i1 de A=teen& In2aGs en oo de )aJaGs dedenaan wetens2-aps<eoeening& waar<i1 astrologie erg <elangri1was4

De pr>olo/<iaanse In-ee/sen die $urina/e <evolten&overwegend >araY<en& Arowaen en TrioGs& -adden weinig2onta2t /et de=e 2ulturen en enden geen s2-olen4 To2-unnen we niet =eggen dat on=e In-ee/sen -un inderen nietonderwe=en4 In ele sa/enleving& dus oo <i1 on=e pr>olo/<iaanse In-ee/se sta//en& is -et <elangri1 dat er aan

! De re2-ts uitgeli1nde test in lein lettertJpe in de=e studietest is verri1ingssto4De=e verri1ingssto wordt niet getenta/ineerd4

Reader Oriëntatie op het beroep Page !3

:&r+ee%&$der,i*s

:&r+ee%&$der,i*s i$vr&ege/%.re$

I$;&r+ee%&$der,i *s



ennisoverdra2-t wordt gedaan4 Het onderwi1s <i1 -enges2-iedde e2-ter niet op een vaste ple en ti1d& /et vasteleerra2-ten4 %ongeren leerden al doende van ouderen op deple en ti1d waar =e =i2- op dat /o/ent toevallig <evonden4In eite vindt nog steeds een groot deel van -et leerpro2es <i1

inderen op de=e inor/ele /anier plaats4 Den <i1voor<eeldaan alles wat inderen leren uit -un o/gevingQ van ouderen&vrienden& de televisie& een toevallig <oe4

To2- unnen we ons -et -eden ten dage /oeili1 eensa/enleving =onder s2-ool voorstellen4 Als we deges2-iedenis van -et onderwi1s nagaan& dan =ien we dats2-olen werden opgeri2-t o/dat er <e-oete was aan ennis&die door de ouders o de opri2-ters van de s2-olen <elangri1werd gevonden& /aar waarin de ouders niet =el ondenvoor=ien4 Oo =ien we dat s2-olen eerst voor elitegroepen<este/d waren4 Later wa/en er volss2-olen4

2# He. ;&r+e%e &$der,i*s i$ Sri$'+e <1=>> ? 1@=3

S/(&%e$ v&&r e%i.egr&ee$De eerste s2-ool in $urina/e werd opgeri2-t in !.77 te %odensavanna door $a/uel >o-en NassJ4 De 1oden <e-oordentot de eerste groepen Europese olonisten in $urina/e4 +i1settelden =i2- reeds in !.'' in $urina/e4 +e <ouwden aan de/ond van de >assipoeraree een eigen dorp /et een leine

sJnagoge4 +e <e=aten toen als planters veel ennis van desuier2ultures en dat /aate -en al spoedig tot voorna/e<urgers4Naast de <lane olonisten& werd ons land in die ti1d <evoltdoor in-ee/sen& tot slaa ge/aate Arianen en )arrons4De=e groepen <espreen we later in de=e studietest4

De %oden wa/en oorsproneli1 uit Europa4 O/dat -etonderwi1s in $urina/e ster <einvloed is door -et Europeseonderwi1s& is -et goed oo iets over de a2-tergrond van -etEuropese onderwi1s te weten4 In Europa <egon

de ges2-iedenis van -et onderwi1s in de ,riese oud-eid& =oGn'?? 1aar voor >-ristus4 In de lassiee oud-eid was At-ene de/eest geletterde staat ter wereldQ aangeno/en wordt datvri1wel alle At-eense /annen onden le=en en s2-ri1ven4#inderen werden vana de leeti1d van =es o =even naars2-ool ge<ra2-t& /aar ri1e ouders lieten -un inderen vaavroeger <eginnen en -ielden =e langer op s2-ool4 De s2-olenwaren priv<edri1ven" de vaen die gegeven werden en -ets2-oolgeld dat ervoor <etaald werd& -ing a van wat de ouderswilden dat -un ind =ou leren4 De 2on2urrentie tussen s2-olen

o/ studenten aan te treen -ield de osten van -et

Reader Oriëntatie op het beroep Page !'

1=>> 1e s/(&&%

Er&ese&$der,i*sges/(iede$is

http://nl.wikipedia.org/wiki/Griekse_oudheid

http://nl.wikipedia.org/wiki/Griekse_oudheid



onderwi1s laag4 +els de ar/ste a/ilies lieten -un =onen voorenele 1aren naar s2-ool gaan4

At-eense ouders =o2-ten onderwi1s voor -un inderen in drie alge/ene2ategorieSn"

Li2-aa/soeening& gra//ati2a 6-et le=en en s2-ri1ven9& en /u=ie 6-et

unnen <espelen van een instru/ent& goed unnen a2teren en dansen94Alle drie waren =e van groot pratis2- nut4 #ra2-t en <e-endig-eid waren<elangri1 aange=ien oorlog een 2onstante dreiging was& en ele ge=onde<urger in -et leger /oest dienen4 )u=ie was <elangri1 voor -et in stand

-ouden van de eeuwenoude orale traditie& waar/ee ges2-iedenis en literatuur werden doorgegeven4 Vana de ;e eeuw voor >-ristus <egon -ets2-rit aan <elang te winnen& in de wetens2-ap& literatuur en =aenwereld4

Lang=a/er-and <reidde -et onderwi1s =i2- verder naar *estEuropa uit4 *e =ien dat -et onderwi1s =i2- in de loop dereeuwen gaat verweven /et -et geloo4 Tot aan de =estiendeeeuw werd onderwi1s voorna/eli1 gegeven in loosters o

andere geloosinstellingen4 #loosters -e<<en -eel lang een<elangri1e rol gespeeld in de wetens2-aps<eoeening4

In $urina/e wa/en de -eersende lassen uit Europa4 Deelitegroepen deden /oeite o/ -un inderen onderwi1s telaten genieten4 Over de eerste %oodse s2-ool is <eend dat er$paans en Portugees werd gegeven& talen die de %odenspraen4 Er =al =eer waars2-i1nli1 een duideli1e oppelinggeweest =i1n tussen religie en s2-ool& o/dat de %oden inEuropa vervolgd werden vanwege -un geloo4 +i1 werdenaange/oedigd o/ =i2- in $urina/e te vestigen o/dat =i1 -ier

-et re2-t op vri1-eid van godsdienst genoten4 In !.0; werd opde %odensavanne een %oodse sJnagoge ge<ouwd4 ,odsdienstwas <elangri1 in de opvoeding en de s2-ool werd Keen -uisvan opvoedingeG genoe/d4

Andere <lane groepen in de=e ti1d enden& evenals de 1oden&-et eno/een Ks2-oolG4 De loale oloniale over-eid steldes2-ool/eesters aan die -un leerlingen leerden s2-ri1ven&reenen en onderwe=en in de letterunde van -et 5rans o Nederduits4 ,odsdienst was <elangri14 $o/s regen =e

/u=ie en dans4 De olonisten /oesten =el voor -etonderwi1s <etalen4 O/dat de=e ino/sten niet voldoendewaren voor -et levensonder-oud van de s2-ool/eester& -ad-i1 /eestal neven<aant1es4 In de eerste -elt van de !7e eeuwwerd -et s2-ool/eesters2-ap ge2o/<ineerd /et <aant1es als2-irurgi1n& <oe<inder& lo/pen/aer4 Door ver=et vanuit deHervor/de er werd dit later <epert4 De=e er wildes2-ool/eesters uit de religieu=e -oe4 #osters& voor=angers o voorle=ers 2o/<ineerden -un un2tie /et -et s2-ool/eesters2-ap4 Het onderwi1s in de olonie -ad een laag niveau4 Als-et even on& stuurden <lanen -un inderen voor verdere

opvoeding naar Europa4

Reader Oriëntatie op het beroep Page !;

O$der,i*s''$e%i.egr&ee$

http://nl.wikipedia.org/wiki/Grammatica


http://nl.wikipedia.org/wiki/Muziek

http://nl.wikipedia.org/wiki/Landmacht_(algemeen)


http://nl.wikipedia.org/wiki/Literatuur

http://nl.wikipedia.org/wiki/5e_eeuw_v.Chr.

http://nl.wikipedia.org/wiki/West-Europa



http://nl.wikipedia.org/wiki/Muziek


http://nl.wikipedia.org/wiki/Literatuur

http://nl.wikipedia.org/wiki/5e_eeuw_v.Chr.





O$der,i*s ''$ s%'ve$ !'rr&$s e$ I$(ee+se$Een groot deel van de <evoling in die ti1d <estond uit tot slaa ge/aate Arianen4 Rond !.;? wa/ de invoer van slaven in$urina/e goed op gang4 In !0!' is de slaven-andel o2ieelages2-at4 Daarna <estond er nog een levendige

s/oel-andel in slaven4 Tussen !.;? en !0!' =i1n erongeveer 3(;4??? Arianen als slaa naar $urina/e ge<ra2-t4De na=aten van de=e Arianen =ien we nu terug in on=e<evoling als )arrons o >reolen4De ges2-iedenis van -et onderwi1s aan de=e groepen an nietlos ge=ien worden van de ges2-iedenis van =ending4 +endingis -et verspreiden van -et 2-risteli1 geloo in een andere2ultuur4 De ter/ -ending wordt ge<ruit in protestantseringen4 Bi1 de roo/sat-olieen spreet /en van #issie4De /otivatie voor =ending gaat terug naar de ,rote Opdra2-tdie %e=us >-ristus aan =i1n dis2ipelen ga voordat -i1 opsteegnaar de -e/el4

*n de bijbel staat7 ,a dus op weg en #aak alle volken tot #ijn leerlingen2door hen te dopen in de naa# van de 5ader2 de oon2 en de +eilige ,eest

en hun te leren dat -e -i$h #oeten houden aan alles wat ik jullieopgedragen heb.

Overigens wa/ de =endingsdrang oo voort uit -et strevenvan de Europese eren o/ -un /a2-tspositie te verstevigen4$o//ige eren waren enor/ /a2-tig& /a2-tiger dan deoningen& die in vroeger ti1den vaa de staat uit/aaten4 DeRoo/sat-oliee er <i1voor<eeld was =o /a2-tig& dat de

$paanse oning toeste//ing aan de paus /oest vragen o/>olu/<us uit te =enden o/ de Nieuwe *ereld te veroveren4De=e toeste//ing reeg -i1 nadat -i1 <eloode /issionarissen/ee te sturen die de K-eidenenG =ouden <eeren tot -etroo/sat-oli2is/e4In de protestantse landen was de situatie iets anders4 Daarregen <epaalde geloosgenoots2-appen een 2oni2t /et deAngli2aanse /oederer4 +i1 ri2-tten -un eigen organisatie open deden vol vuur aan =ending4 In $urina/e =i1n =owel=ending als /issie erg a2tie geweest in -et onderwi1s4Het onderwi1s van de Evangelis2-e Broederge/eente $2-olen

6EB,$9 is voortgeo/en uit =endingswer van de Hern-utters4Hern-utt is een plaats1e in Duitsland4 Het is ontstaan op -etlandgoed van ,raa Niolaus Ludwig von +in=endor4 De=egraa ving geloosvlu2-telingen uit )oraviS en Bo-e/en op4+i1 noe/den =i2- de )oravis2-e Broeders4 Von +in=endor -adgoede internationale 2onta2ten4 De )oravis2-e <roedersregen een landgoed in +eist 6Nederland9 ter <es2-iing endaar ontstond de eerste Evangelis2-e Broederge/eente4+ending was een <elangri1e a2tiviteit van de EB,4

,raaf von in-endorf kwa# eens in aanraking #et een neger uit St.Cho#as (5irgin *slands2 die vertelde dat de negerslaven daar wel

openstonden voor het evangelie2 #aar dat er nie#and was o# het hun tevertellen. at #aakte diepe indruk op he#.

Reader Oriëntatie op het beroep Page !.

"e$di$g

S%'ve$!'rr&$sI$(ee+se$

Her$(..ers

,raa von+in=endor



De /eeste -ern-utterse =endelingen die naar $urina/ewa/en& waren Duitsers4 De eersten wa/en al in !73; naar$urina/e4 O/dat de planters -et nut van godsdienstonderwi1saan slaven niet in=agen& lieten =i1 -en niet toe tot deplantages4 De =ending ri2-tte =i2- daaro/ in eerste instantie

op de In-ee/sen4 De in-ee/se <evoling was grotendeelsver1aagd& ver/oord o door on<eende =ieten o/geo/en4Het overge<leven deel was gedwongen vrede te sluiten /etde olonisten4 In !7;' sti2-tten de -ern-utters in in-ee/sge<ied aan de $ara/a22a de post $aron4De vers2-illende )arronsta//en ver=etten =i2- in die ti1d nog-evig tegen de oloniale over-eid4 Pas in !7.?& !7.( en !7.7werden er vredesverdragen gesloten4 )arrons onden toendorpen sti2-ten4 De Broeders <egonnen toen oo /et<eeringswer onder de vers2-illende )arrongroepen4 Le=enwas <elangri1& o/dat de <eeerlingen uiteindeli1 -un -eilig<oe& de Bi1<el& =ouden /oeten unnen le=en4 +oGn -onderd 1aar later& dus na de as2-ang van de slaverni1& troen ooroo/se /issionarissen -et <innenland in o/ daar=endingswer onder de )arrons te verri2-ten4De )oravis2-e =endelingen -e<<en -et /eeste su22es ge-adonder de slaven<evoling& al was dit veel later4 De gouverneur-ad al in !7.? toeste//ing gegeven voor <eeringsweronder slaven& /aar de /eeste plantage-ouders wilden geen=endelingen op -un terreinen4 To2- <egonnen de )oravis2-eBroeders in !7:3 /et een s2-ool voor slaveninderen4 In !03?

waren pas !; van de ';? plantages opengesteld voor=endingswer4 Plantage-ouders wilden niet dat -un slavenleerden le=en4 Leren s2-ri1ven was =els ver<oden voor slaven4Dat -ad geen nut voor -et wer dat =i1 /oesten verri2-ten4Bovendien wilden de slaveneigenaren de astand tussen/eester en slaa =o groot /ogeli1 -ouden& o/ -unsuperioriteit te <enadruen4 De =endelingen <egaven =i2-onder -et slavenvol& pro<eerden -un leed te ver=a2-ten /etgeloos<oods2-appen en na/en de <eeerlingen op in -unorganisatie4 +o leidden =e leerlingen op o/ -un plaats alsprediantonderwi1=er in te ne/en4 +i1 -adden& in

tegenstelling tot de andere <lanen& oo geen/ina2-ting voor -et $ranan4 +i1 preeten nietalleen in die taal& /aar druten er oo <oeen in4Het waren voorna/eli1 godsdienstige testen& die<este/d waren voor -un lessen4 )et dea22eptatie van -et $ranan versterten =e -etgevoel van eigenwaarde onder de slaven4

*n =DD werd in Para#aribo2 op de plek waar nu de ,roteStadskerk staat2 de eerste EA,kerk geopend. Aij die

gelegenheid -aten voor het eerst in de ges$hiedenis vanSurina#e blanken en slaven openlijk aan de-elfde tafel.

*e unnen er gerust van uit gaan dat de EB,ers<eYnvloed waren door de den<eelden van de


G&dsdie$s.&$der,i*s

Sr'$'$.&$g& i$ (e.&$der,i*s

Piin $pelle en leri <oeoeBron" +ie pag4 3(



Europese losoo >o/enius& die overigens oo een)oravis2-e Broeder was4 +i1n ideeSn <espreen we inparagraa (4;4 van de=e studietest4De -ouding van de plantage-ouders veranderde na !03?&toen -et einde van de slaverni1 in =i2-t wa/4 In !0'0 waren

er al !;? plantages waarop slaveninderen onderwi1s van de)oravis2-e Broeders regen en in !0;. legde -etgouverne/ent slaveneigenaren de verpli2-ting op=endelingen onder -un slaven toe te laten4

De roo/sat-oliee /issie& waaruit -et Roo/s #at-olieBi1=onder Onderwi1s 6RB#O9 is voortgeo/en& <egon in !.034Lange ti1d was -et aantal /issionarissen =eer lein4 Hierdoorri2-tte de /issie =i2- vooral op Para/ari<o en >oronie4 Hun<i1drage aan -et onderwi1s werd <elangri1er toen 6ongeveer(?? 1aar later9 in !0;. soeurs en in !0.. raters uit Nederlandnaar $urina/e wa/en4

O$der,i*s ''$ vri*e $egers e$ ge-%erde$Intussen waren tussen de so2iale lagen van <lane /eestersen =warte slaven twee nieuwe groepen ontstaan4 Blane/annen -adden veelvuldig sesueel 2onta2t /et slavinnen4Hieruit wa/en inderen voort& die li2-ter van leur warendan de =warte slaven4 +e werden leurlingen genoe/d4 Als ereen e/otionele relatie was gegroeid tussen de <lane /an ende slavin& wa/ -et voor dat de inderen en /oeders werden

vri1geo2-t4 Dit was vooral -et geval <i1 -uisslavinnen die over-et alge/een een <etere positie -adden dan de veldslaven4Oo /anneli1e slaven wa/en so/s vri14 Dit wa/ o4a4 voor<i1 a/<a2-tsslaven die door -un /eesters in staat werdengesteld o/ iets te verdienen en te sparen4 $laven die dienstna/en als redi /usu wa/en na -un dienstti1d oo vri14Hierdoor ontstonden twee nieuwe so2iale groepen& na/eli1de vri1e leurlingen en de vri1e negers4 Lang=a/er-and regenvooral de leurlingen steeds /eer toegang tot de ringen ende a2iliteiten van de <lanen4

In !7.?& rui/ -onderd 1aar voor de as2-ang van deslaverni1& werd de eerste parti2uliere s2-ool geopend voorvri1e /ulatten en vri1e negers4 Het is <elangri1 voor deontwieling van -et onderwi1s in $urina/e dat al ti1dens deslaverni1 s2-olen opgeri2-t werden voor de=e groepen4 O/dater sprae was van een strite s2-eiding van rassen& werdenvri1e leurlingen en negers niet toegelaten tot s2-olen waar<lane inderen les regen4 Onder de vri1en groeide e2-ter de<e-oete aan onderwi1s en =e waren oo steeds /eer in staat-et s2-oolgeld te <etalen4 In navolging van de <lanen&<egonnen oo ver/ogende leurlingen -un inderen voorvervolgonderwi1s naar Europa te sturen4 %o-annes Vroli1 waseen leurling die in -et oloniale /oederland -ad gestudeerd4


Vri*e $egerse$ge-%erde$

1>=0 1e 'r.i/%ieres/(&&% v&&r vri*e$egers e$ge-%erde$



Hi1 wa/ terug naar $urina/e en ri2-tte in !0?: als eersteleurling een s2-ool op4 +i1n s2-ool stond erg goedaanges2-reven4 De groep leurlingen groeide en verwier steeds /eer /a2-t4 Op gegeven /o/ent <egonnenleurlingen oo deel uit te /aen van -et oloniaal <estuur4

$teeds /eer inderen <egonnen onderwi1s te volgen4 InNederland was intussen een Maats$happij tot het 3ut van het 1lge#een opgeri2-t4 De=e organisatie <ei1verde =i2- voorgratis volsonderwi1s4 Oo in $urina/e was er een dergeli1eorganisatie& de Maats$happij tot &eldadigheid4 Be-oetigeinderen onden op osten van de Maats$happij onderwi1sgenieten4 Oo -et oloniale <estuur stond welwillendtegenover onderwi1s aan /inder draagra2-tigen en <etaalde-et s2-oolgeld van een derde deel van de inderen die ops2-ool =aten4In !0!7 werd er door de oloniale over-eid een resolutieageondigd -oudende Eenige 1lge#ene s$hoolwetten voor de S$hoolhouders en Onder8wij-ers der jeugd in de-e 9olonie 4)et de=e wetten pro<eerde /en tot ordening te o/en in -ets2-oolwe=en en de waliteit van -et onderwi1s te ver-ogen4Op dat /o/ent waren er /aar twee s2-olen van goede naa/&te weten een s2-ool voor ,ewoon Lager Onderwi1s 6,LO9 van %o-annes Vroli1 en een s2-ool voor @itge<reid lager Onderwi1s6@LO9 van de -eer >4A4 Baten<urg4Volgens de=e wetten /o2-t niet iedereen =o/aar

s2-ool/eester worden4 Er =ou gelet worden op -et =edeli1gedrag4 ,odsdienstonderwi1s werd =eer aan<evolen& /aarleerra2-ten /oesten =i2- ont-ouden van oordelen oververs2-il in godsdiensten4 Dit was een voorloper op de /ultireligieu=e opstelling die we vandaag de dag nog in $urina/eennen4 Hieraan is goed te =ien dat $urina/e eentoevlu2-tsoord is geweest voor geloosvlu2-telingen uitEuropa4 In Nederland -adden %oden aparte s2-olen o/dat -uninderen niet werden toegelaten tot de 2-risteli1e s2-olen4

He. &$der,i*s ''$ de v&&r'v&$d v'$ +'$s'siC

Het slavenonderwi1s -ad een vlu2-t geno/en4 Vana !0(;gaven de )oravis2-e <roeders regel/atig onderwi1s aanslaveninderen4 De Maat8s$happij tot bevordering van het godsdienstonderwijs onder de slaven8bevolking in Surina#e6die =owel in Nederland als $urina/e <estond9 leverde een<elangri1e ondersteuning4 Het onderwi1s was uiteraardosteloos4 Het <elangri1ste doel was -et >-ristendo/ onderde slaven te verspreiden4 De )oravis2-e Broeders wertenoo onder de )arrons4 Het aantal leerlingen <uitenPara/ari<o <edroeg ongeveer (???4

Het toe=i2-t op -et onderwi1s leidde in Para/ari<o tot <loeivan s2-olen4 Aan de vooravond van de e/an2ipatie waren er

Reader Oriëntatie op het beroep Page !:

&('$$es

T&e$'+ev&%-s&$der,i*s



in Para/ari<o (3 s2-olen /et sa/en ongeveer (???leerlingen en '. onderwi1=ers4 Hiervan waren (? parti2ulieres2-olen& waarvan -et niveau voldoende en van so//ige =els=eer goed was4 Daarnaast waren er een stadsar/ens2-oolvoor 1ongens en twee stadsar/ens2-olen voor /eis1es4

In !0'7 sti2-tten de EB,ers oo een s2-ool voor vri1e =wartenen /ulatten in Para/ari<o& waar les gegeven werd in le=en&s2-ri1ven& reenen en aardri1sunde4 In !0;' wa/ de s2-oolvan de roo/sat-olieen4 De=e s2-ool telde aan devooravond van de e/an2ipatie& in !0.3& '(? leerlingen4 Opde EB,s2-ool werd -et onderwi1s in -et $ranan gegeven4 Opde R#s2-ool in -et Nederlands4De s2-olen werden verdeeld in lagere en K/iddel<areGs2-olen4 Op de lagere s2-olen werd overwegendgodsdienstonderwi1s gegeven4 #inderen leerden er le=en ens2-ri1ven& en so/s ele/entaire reenvaardig-eden4 De/iddel<are s2-olen -adden =o een <eet1e -et niveau van watwe nu als lager onderwi1s ennen4 5a/ilies die er -et geld voor-adden stuurden -un inderen naar Europa voorvervolgonderwi1s4

3 He. ;&r+e%e &$der,i*s i$ Sri$'+e <1@=3 ? 14@

A;s/('$g v'$ de s%'ver$i*Het 1aar !0.3 vor/t een /i1lpaal in de ges2-iedenis van$urina/e o/dat de slaverni1 na /eer dan twee eeuwen

o2ieel werd ages2-at4 Voor de slaven wa/ de reSlevri1-eid e2-ter pas in !073& o/dat =e nog !? 1aar gedwongenwaren onder $taatstoe=i2-t te weren4 De over-eid enplantage-ouders waren <ang dat de ar<eiders /assaal deplantages =ouden verlaten en -adden /eer ti1d nodig o/vervangende ar<eidsra2-ten te =oeen4 De vervangers vande plantageslaven& wa/en in de vor/ van 2ontra2tar<eiders4 Eerst >-ine=en& daarna Hindoestanen en tenslotte %avanen4

De %eer%i/(.,e.

Drie 1aar na -et $taatstoe=i2-t& in !07.& werd de eers.eSri$''+se %eer%i/(.,e. ingesteld4 Het was eenverordening in-oudende Kvoorlopige voor=ieningen<etreMende -et lager onderwi1s in de olonie $urina/e& inawa2-ting op een denitieve regelingG4 De verordening wasdus <edoeld als een voorlopige& /aar =e is anno (?!' nog vanra2-t4 In de verordening werd onder andere <epaald"

!4 leerpli2-t voor inderen van 7 tot !( 1aarQ(4 de /ogeli1-eid voor een vri1e ontwieling van -et

<i1=onder onderwi1sQ

34 de s2-ooltaal werd -et Nederlands4

Reader Oriëntatie op het beroep Page (?

De'r.e+e$. v'$O$der,i*s

E+'$/i'.ie<1@=3 e$

S.''.s.&e6i/(. .&. 1@>3

1@>=1e %eer%i/(.,e.



De verordening regelde verder in grote treen -et onderwi1s&alsoo de taa en de verpli2-tingen van de onderwi1=er4 Erwerd een Departe/ent van Onderwi1s ingesteld4 Dit is eenvoorloper van -et -uidige )inisterie van Onderwi1s enVolsontwieling4

De leerpli2-twet /oet <eeen worden in -et li2-t van devri1o/ende slavenge/eens2-ap4 $laven waren eigendo/van een /eester4 Hoewel de over-eid regels en voors2-riten-ad over de <e-andeling van slaven& was de /eester in deeerste plaats verantwoordeli1 voor =i1n eigendo/4 )et de invri1-eidsstelling van de slaven& verviel de verantwoordeli1-eidvan de /eester4 In eite werden de slaven <urgers van deolonie en daar/ee wa/en =e onder staats=org4Het was duideli1 dat de staat na de as2-ang van deslaverni1 grotere verantwoordeli1-eid =ou /oeten ne/en voor-et onderwi1s in de olonie4 Dat <eteende& in navolging vande ontwielingen in Nederland& een toena/e van -etopen<aar onderwi1s4 In Nederland was in !7:; de s2-eidingvan #er en $taat uitgesproen4 Dit -ad de weg vri1ge/aatvoor de opri2-ting van open<are s2-olen4 Voor-een was -etonderwi1s in -anden van religieu=e organisaties4 In !0;. wasin Nederland een onderwi1swet aangeno/en die alleensu<sidie van de staat aan -et open<aar onderwi1s regelde4 Hetonderwi1s op open<are s2-olen /oest openstaan voorinderen van ele godsdienstige ge=ind-eid4 Het onderwi1s/oest neutraal te =i1n4 Er was veel protest tegen de wet&

o/dat oo in Nederland -et onderwi1s voor een <elangri1deel door religieu=e organisaties werd ver=orgd4In $urina/e werd de eerste open<are s2-ool in !0.7 geopendop plantage 5rederisdorp in >o//ewi1ne4 De s2-ool wasvooral <edoeld voor inderen van vri1verlaarden4 De eersteopen<are s2-ool in Para/ari<o werd in !00? geopend4Aan de andere ant was -et onderwi1s aan de6eU9slaven<evoling in eite stevig in -anden van de)oravis2-e Broeders4 In de olonie werd -et godsdienstonderwi1s onder de K-eidenseG eUslaven<evoling vangroot <elang gea2-t4 Dit /aat -et <egri1peli1 waaro/ in

on=e !e leerpli2-twet nadrueli1 de vri1e ontwieling van-et <i1=onder onderwi1s wordt genoe/d4 De rol van =ending en/issie werd -ierdoor erend4 Het open<aar onderwi1s wasge-eel en al staats=org4 Daarnaast =ou de oloniale over-eid-et <i1=onder onderwi1s steunen4Na de aanna/e van de leerpli2-twet is -et open<aaronderwi1s ster gegroeid& /aar 6religieu=e9 <i1=onderonderwi1s <lee een <elangri1e rol spelen4 Het EB,onderwi1s<reidde uit4 De roo/sat-oliee /issie in Europa stuurderaters en soeurs naar $urina/e o/ de paters te

ondersteunen <i1 -et onderwi1s4 Later -e<<en oo anderereligieu=e organisaties s2-olen opgeri2-t4

Reader Oriëntatie op het beroep Page (!

Oe$)'res/(&%e$

8&si.ieBi*6&$derO$der,i*s



De eu=e van -et Nederlands als s2-ooltaal an oo verlaardworden door de grotere over-eids<e/oeienis /et -etonderwi1s4Het doel van -et onderwi1s aan inderen van 6eU9slaven en degepa2i2eerde <innenland<ewoners was -en te <es2-aven4

Voor de =ending en /issie -ad K<es2-avingG de <eteenis vanK<eering tot -et 2-ristendo/G4 De EB,ers wilden dat deinderen de 2-risteli1e <oods2-ap <egrepen4 Hun onderwi1sging dus vaa in -et $ranan& toen KnegerengelsG genoe/d4 +i1s2-reven oo leer<oeen in die taal4Oo de over-eid wilde /et -et onderwi1s de inderen<es2-aven4 KBes2-avingG <eteende voor -aar e2-ter Keens2-oolopleiding op Nederlandse leest4G $urina/e was eenolonie van Nederland en -aar <urgers /oesten dus ooopgevoed worden in de Nederlandse 2ultuur4 Als s2-ooltaalwerd dus -et Nederlands voorges2-reven4 Het $ranan werdver<oden4 De leerin-ouden werden overgeno/en van -etNederlandse onderwi1s4Dit <ra2-t /et =i2- /ee dat inderen die de taal niet /a2-tigwaren en ver weg stonden van de Nederlandse 2ultuurpro<le/en -adden o/ -et onderwi1s te volgen4 Al snel is erdoor de over-eid en de onderwi1=ers geSUperi/enteerd /et/anieren o/ de loo tussen de leewereld van inderen ende s2-ool te verleinen4 To2- is de nadru op Nederlands onderwi1s <epalendgeworden voor ons onderwi1s4 Dit wa/ o/dat de

Nederlandse <asis verpli2-t was voor -oger vervolgonderwi1s&dat in $urina/e /ini/aal aanwe=ig was4 *ie -oger onderwi1son <eostigen o een <eurs reeg& ging naar Nederland o/ testuderen4Oo was -et =o dat /en /et een s2-oolopleiding wer onvinden in geletterde <eroepen4 6<i1voor<eeld -et onderwi1s& de/edis2-e se2tor& de a/<tenari194 Hier/ee onden /ensen uitde volslasse so2iaal sti1gen op de /aats2-appeli1e ladder4Overigens werd in de verordening van !07. de leerpli2-tvastgelegd en niet de s2-oolpli2-t4 Hierdoor werd deverantwoordeli1-eid voor -et naar s2-ool sturen van -et ind

<i1 de ouders gelegd4 In de de<atten in de #oloniale $tatenover de=e wet& werd steeds -et grote s2-oolver=ui/aange-aald4 De ouders regen /et de=e wet de pli2-t ervoorte =orgen dat -un ind onderwi1s reeg4 De staat /oest ervoor=orgen dat er s2-olen waren4*aars2-i1nli1 is de leeti1d van 7!( 1aar aange-ouden o/datdat de ge<ruieli1e leeti1den waren voor -et <e=oeen van-et ,ewoon Lager Onderwi1s& dat in die ti1d voor de /eesteleerlingen eindonderwi1s was4In realiteit was -et niet =o dat alle inderen oo naar s2-ool

gingen4 Niet alle ouders =agen -et nut van onderwi1s in4 Erwaren oo niet voldoende leerra2-ten en s2-olen en -et

Reader Oriëntatie op het beroep Page ((

Bes/('vi

$gC

Neder%'$dss/(&&%.''%Sr'$'$ver)&de$

O$der,i*s)e%'$gri*- v&&r

s&/i'%e s.i*gi$g



toe=i2-t op de naleving van de leerpli2-twet liet te wensenover4

O$der,i*s ''$ i++igr'$.e$-i$dere$Na de as2-ang van de slaverni1 wi1=igde de <evoling van

$urina/e4 >-inese& BritsIndis2-e en %avaanse2ontra2tar<eiders oo wel KoeliesG genoe/d vestigden =i2-na -un 2ontra2tperiode <li1vend in -et land4K#oelieinderenG waren vana !070 leerpli2-tig4 De plantageeigenaren werten -ier niet aan /ee o/dat =i1 Kre2-tG -addenop de inderen als ar<eidsra2-ten vana -un !?e 1aar4 Deouders =agen vaa -et nut van onderwi1s niet in4 Vana !0:?=i1n er pogingen gedaan o/ de inderen van Hindoestaanse2ontra2tar<eiders op te vangen op Koelies2-olenG4 Hier werder in -un taal lesgegeven4 Het onderwi1s was e2-ter op een<i1=onder laag peil en in !:?7 is /en gestopt /et -eteUperi/ent4 De inderen /oesten toen naar gewone s2-olen4*el werte /en tot !:(: nog /et oelieonderwi1=ers die de 1ongste leerlingen in -un /oedertaal /oesten opvangen4De=e leerra2-ten verdienden erg weinig& en onden =i2-daaro/ niet -ouden aan de dure ledingvoors2-riten vooronderwi1=ers4 $o//igen gingen op <lote voeten naar s2-ool&waardoor de ter/ K<lote voeten onderwi1=erG is ontstaan4Van !0:? tot en /et !:3: wa/en %avaanse2ontra2tar<eiders naar $urina/e4 De %avanen wa/en uitIndonesiS& dat toen net als $urina/e& een olonie was van

Nederland4 De /eeste %avanen vestigden =i2- na -un2ontra2tperide in $urina/e4 In IndonesiS -ad /en ervaringopgedaan /et Kdessas2-olenG4 Op de dessas2-olen werden deinderen opgevangen in -un eigen 2ultuur& waarna =i1 doors2-aellassen de overstap /oesten /aen naar de s2-olen&waar -et onderwi1s& =owel in taal als 2ultuur& op Nederlandwas geri2-t4 Op advies van de Nederlandse /inister van#oloniSn& 6D4 5o29 en de toen/alige gouverneur van$urina/e& 6#ielstra9 <esloot /en de dessas2-olen teintrodu2eren op plaatsen waar veel %avanen woonden4 5o2was voor -i1 /inister van #oloniSn werd gouverneur van

$urina/e& terwi1l #ielstra in IndonesiS -ad gediend4 HeteUperi/ent /et de dessas2-olen -eet =oGn tien 1aren geduurden is in de vi1tiger 1aren van de vorige eeuw stopge=etvanwege protesten van inspe2teurs die een lage waliteit ensle2-te resultaten 2on2ludeerden4 Verder vond /en oo datde gouverneur /et de=e /aatregel wilde <e=uinigen op depost onderwi1s& o/dat de dessage/eens2-ap de osten voorde s2-ool op =i2- /oest ne/en4 +owel <i1 de oelies2-olenals de dessas2-olen vonden de tegenstanders dat deHindostanen en %avanen de gelegen-eid /oesten ri1gen

onderwi1s te volgen in -et Nederlands& o/ =odoende -un/aats2-appeli1e positie te unnen ver<eteren4 Intussen was

Reader Oriëntatie op het beroep Page (3

I++igr'$.

e$

K&e%ies/(&%e$

Dess's/(&%e$



oo -et ge<rui van -et KNegerengelsG op s2-ool ver<oden4Nederlands was de verpli2-te s2-ooltaal4In de stri1d voor onderwi1s aan de i//igrantengroepen werdtoen -et a22ent verlegd4 )et de o/st van de Hindostaanseen %avaanse 2ontra2tar<eiders wa/en oo andere

geloosri2-tingen naar $urina/e4 )issie en +ending wertenoo onder de i//igranten& /aar -adden daar<i1 /indersu22es dan <i1 de 6eU9slaven4 Een groot deel van dei//igranten <e-ield -un godsdienst van -ero/st& -etHindoeis/e o de Isla/4 De =endingsi1ver van de R# en EB,was oo /er<aar onder de i//igranten4 In !:?; <egon de=ending een s2-ool spe2iaal voor BritsIndis2-e KoeliesG4KNegerinderenG werder er niet toegelaten4 De /issie opendes2-olen waar eU2ontra2tar<eiders woonden en werten4 Gs)orgens was -et Nederlands de instru2tietaal en Gs /iddagsleerden de inderen le=en en s2-ri1ven in -et Hindi& Bi1<elsever-alen werden verteld en er werd ge=ongen4 Dea2-terliggende geda2-te was& dat de /issionarissen deinderen in -un eigen taal -et 2-risteli1 geloo /oesten<i1<rengen4 Dit prin2ipe was trouwens al eerder /et su22esge-anteerd door de EB,=endelingen <i1 de eUslaven4Brits IndiSrs& ge<undeld in de <elangenvereniging KB-aratOedaJG 6Opo/ende Hindostaan9& wa/en in opstand tegende a2tiviteiten van de /issie4 Op -et -oogtepunt van de stri1d&!:(7& eisten =i1 open<aar onderwi1s voor -un inderen4 Innove/<er !:(7 <egon de over-eid /et a2-t s2-olen in

Koelie2entraG4

In !:(: werden drie <elangri1e organisaties vannao/elingen van i//igranten opgeri2-t4 Dit waren de$anatan D-ar/& de ArJa Dewaer en de $urinaa/seIsla/itis2-e Vereniging4 De=e religieu=e organisaties =agenoo dat -et <elangri1 was -et onderwi1s te oppelen aanreligieu=e opvoeding4In !:33 <egon de ArJa Dewaer /et een wees-uis voor Brits 8Indis2-e inderen4 In de /iddag regen de inderen les in -etHindostaans4 Dit onderwi1s stond los van enige

over-eids<e/oeienis4 In !:3' opende de sti2-ting een s2-oolin de van Dri//elenpolder in -et distri2t Ni2erie4 De s2-ool-eet /aar twee 1aar <estaan o/dat de nan2iSle /iddelenteorts2-oten4 De sti2-ting reeg& in tegenstelling tot des2-olen van de R# en EB,& geen over-eidssu<sidie4

Ui.)reidi$g e$ ver)e.eri$g v'$ (e. &$der,i*s)et de grotere <e/oeienis van de over-eid /et -et onderwi1swerd oo de inspe2tie ervan <elangri1er4 In !070 werd dr4 H4D4Ben1a/ins& van -uis uit do2tor in de wis en natuurunde& tot

Inspe2teur voor -et Onderwi1s <enoe/d4 Het <enoe/en vaneen inspe2teur /et =oGn -oge s2-oling was een teen dat de

Reader Oriëntatie op het beroep Page ('

"e$di$gs&$der,i*s e$i++igr'$.e$

Oe$)''r&$der,i*s e$i++igr'$.e$

H#D#Be$*'+i$s



oloniale over-eid serieus wilde weren aan de ver<eteringvan -et onderwi1s4Het niveau was over -et alge/een laag& o/dat -et onderwi1svoor de as2-ang van de slaverni1 voorna/eli1 <edoeld wasals godsdienstonderwi1s4 Oo de >entraals2-ool van de EB,&

waar -un onderwi1=ers werden opgeleid& ri2-tte =i2-voorna/eli1 op religieu=e <ewaa/-eden4Er onstond oo een 2on2urrentiestri1d tussen de EB, en R# vanwege de over-eidssteun die =e onden ontvangen voor-un s2-olen4 Beide organisaties na/en /aatregelen o/ -unonderwi1s te ver<eteren4 De EB,ers lieten o4a4 de Hollandseonderwi1=er >4R4 5rowein -alen4 Bi1 de R# /issie wa/en erraters en soeurs o/ de s2-olen te leiden4In Para/ari<o groeide de <e-oete aan -oger onderwi1s4 Er<estonden al parti2uliere s2-olen voor uitge<reid lageronderwi1s 6ulo9& /aar /en wilde graag s2-olen die -et niveau-adden o/ aan te sluiten <i1 Hogere Burgers2-olen 6-<s9 inNederland4 De eerste /ulos2-ool die daarvoor werd opgeri2-t&was de parti2uliere Hendris2-ool4 Later reeg /en de $t4Paulus en $t4 Louises2-ool van de roo/sat-olieen en de,raa von +in=endors2-ool en >4R4 5roweins2-ool van deEB,4 Verder werd de eerste a/<a2-tss2-ool opgeri2-t4Onder Ben1a/ins ri2-tte de over-eid oo een Nor/aals2-oolop 6tegenwoordig spreen we van Pedagogis2- Instituut9&waar de onderwi1=ers vers2-illende KrangenG onden <e-alen4Oo de voor=ieningen voor -et <innenland en de distri2ten

werden uitge<reid4 Er wa/en /eer s2-olen4 O/ -et teortaan onderwi1=ers in <innenland en disti2t op te vangen werden 1onge onderwi1=ers verpli2-t een aantal 1aren in -et distri2t o -et <innenland les te geven4 Oo werd -etdistri2tsweelingenstelsel ingevoerd& waar<i1 on<evoegde-ulpra2-ten lesgaven onder leiding van <evoegde4

9risis*'re$In Europa woedde van !:!'!:!0 de Eerste *ereldoorlog envan !:'? 8!:'; de Tweede *ereldoorlog4 De 2risis was vooralti1dens de twee oorlogen in -et onderwi1s van $urina/e

voel<aar4In Nederland was in !:(? een wet aangeno/en die deopen<are s2-olen geli1stelde aan de <i1=ondere s2-olen4 De=ewet =ou in !:(: oo in $urina/e van ra2-t worden en o/ degeli1stellingsosten enigs=ins in de -and te -ouden werd erenor/ <e=uinigd4Onderwi1=ers gingen a2-teruit in salaris& de lassen werdengroter& leer/iddelen s2-aarser en in de distri2ten werden <los2-olen 6<loZ <epert lager onderwi1s9 ingesteld4 De inderenregen geen aardri1sunde& ges2-iedenis en ennis der

natuur en onden dus oo niet naar vervolgonderwi1s op -ogerniveau4 Onderwi1=ers op <los2-olen& verdienden /inder dan

Reader Oriëntatie op het beroep Page (;

Verv&%g&$der,i*s

N&r+''%s/(&&%

Dis.ri/.s-,e-e%

Be6i$igi$ge$

/risis*'re$

V'-)&$de$



-un 2ollegaGs op glos2-olen4 Onderwi1=ers werden ontslagenen de Nor/aals2-ool werd gesloten4 Protesten -ielpen niet4Het was oo de ti1d dat de eerste onderwi1=ersva<ond werdopgeri2-t4 Dit was de $urinaa/se Onderwi1=ers<ond 6$OB9van onderwi1=ers <i1 -et open<aar onderwi1s4 Eerder waren wel

onderwi1=ersverenigingen opgeri2-t& =oals de >-risteli1eOnderwi1=ersvereniging Broeders2-ap en de #at-olieeOnderwi1=ers #ring4 Door de 2risis waren oo de=everenigingen genood=aat va<ondsa2tiviteiten te ontplooien4 +i1 ontwielden =i2- tot >-risteli1eOnderwi1=ers<ond 6>OB9 en de #at-oliee Onderwi1=ers<ond6#OB94

4 He. ;&r+e%e &$der,i*s i$ Sri$'+e <14@ ? (ede$

!eer Sri$''+se '.&$&+ie$urina/e reeg na de Tweede *ereldoorlog /eer autono/ie4In !:'0 was een wi1=iging in de staatsregeling de eersteaan=et tot -et $tatuut dat in !:;' van ra2-t werd4 Het$tatuut /aate $urina/e tot een autonoo/ deel van -et#oninri1 der Nederlanden4Het 1aar !:'0 was oo <elangri1 vanwege de ieswet4 InNederland werd de wet op alge/een iesre2-t voor /annenen vrouwen aangeno/en4 De=e ieswet gold oo voor$urina/e4 Het iesre2-t leidde tot -et ontstaan van politiee

parti1en4 De politiee parti1en organiseerden =i2- vooral opetnis2-e <asis4 Hindostanen en %avanen regen politiee/a2-t en werden steeds <elangri1er te worden in de<esluitvor/ing van staatsaangelegen-eden4Een derde <elangri1e ge<eurtenis in !:'0 was de <enoe/ingvan )r4 Dr4 %4 >4 De )iranda4 Hi1 was de eerste /inister vanonderwi1s4

Gr&ei v'$ (e. &$der,i*sIn -et <i1=onder onderwi1s wa/en naast de EB, en de R# andere geloosri2-tingen4 De e/an2ipatie van de

i//igranten& die overwegend -indoe o /osli/ waren& na/een vaart na !:'0& toen -et alge/een iesre2-t werdingevoerd4 Hindoestaanse en %avaanse groepen onden toen/eer /a2-t verwerven4 Vana de =estiger 1aren van de vorigeeeuw groeide -et aantal s2-olen die onder -et <e-eer stondenvan Hindoe en Isla/itis2-e organisaties4 De eerste /ulos2-oolvan een Hindoevereniging werd in !:.? opgeri2-t4 Dit was de$-ri Vis-nus2-ool van de $anatan D-ar/4 De A<u Hania/ulos2-ool van de $urinaa/se )osli/ Asso2iatie 6$)A9<staat sinds !:.!4 De s2-ool <i1 -et wees-uis van de ArJa

Dewaer& die in !:33 was <egonnen& werd in !:.( o2ieeleen lagere s2-ool 6$o-ansing-s2-ool94 De ArJa Dewaer reeg

Reader Oriëntatie op het beroep Page (.

Drie)e%'$gri*-ege)er.e$isse$

!eer

re%igie6ede$&+i$'.ies



in !:.' voor -et eerst su<sidie van de over-eid voor de=es2-ool4 Later wa/en er een l<gos2-ool en een /ulos2-ool<i14Overigens -adden oo de Baptistenge/eente en de A)E>6Ari2an )et-odist Epis2opal >-ur2-9 in de =estiger 1aren al

glos2-olen4

Aan -et eind van de 1aren G;? <egin 1aren K.? werden& in -etader van de reorganisatie van -et <uitengewoon onderwi1s&vers2-illende sti2-tingen opgeri2-t4 +i1 werden <elast /etonderwi1s aan leerlingen /et een <epering4 Het waren"

- de $ti2-ting Buitengewoon Onderwi1sQ- $ti2-ting $urinaa/s +orgenindQ- de #ennedJ $ti2-tingQ- $ti2-ting )JtJls2-ool4

Oo -et aantal s2-ooltJpen op vo1& vos en -oger niveau na/toe4 Het ni1ver-eids en te2-nis2- onderwi1s ondergingen in deperiode na !:'0 een ver<etering en uit<reiding door de <ouwvan de *aaldi1s2-ool 6een ni1ver-eidss2-ool9 in !:;; en delagere te2-nis2-e s2-olen in !:;?4 In !:;? werd oo dedrie1arige Alge/ene )iddel<are $2-ool 6A)$9 opgeri2-t& in!:.! -et Vri1e At-eneu/ en in !:.. -et LJ2eu/4 In !:.: werdde /iddel<are te2-nis2-e s2-ool opgeri2-t en in !:73 werddit -et natuur te2-nis2- instituut 6NATIN94In !:.. werd de @niversiteit van $urina/e opgeri2-t4 In !:03

reeg de=e de naa/ van Anton de #o/universiteit 6Adeus94Voor !:.. <estonden al een geneesundige s2-ool en eenre2-tss2-ool4 Verspreid over de ti1d en naar <e-oete werden2ursussen gegeven voor land/eters& apot-eers& tand-eelundigen& notarissen& /aar een universiteit was er niet4)ensen die aan een universiteit wilden studeren& /oestenvóór !:.. naar -et <uitenland4 De universiteit <egon /et eena2ulteit der re2-tswetens2-appen4 Later volgden een/edis2-e& een natuurte2-nis2-e en een te2-nis2-e a2ulteit4$inds (?!? =i1n de a2ulteit voor Hu/aniora en de a2ulteitvoor *is en Natuurunde ingesteld4

Sri$'+iseri$g v'$ (e. &$der,i*sRond -et /idden van de vorige eeuw was er wereldwi1d eendeolonisatiegol /er<aar4

5an =FG< tot en #et =FD< werden 0 voor#alige koloniën onafhankelijk.aaronder vielen ook *ndonesië (=FG< en *ndia (=FGD. *n =FH; werden #aar liefst

=D landen in 1frika onafhankelijk. 6a#ai$a en Crinidad en Cobago werden in =FH0onafhankelijk. ,uIana werd in =FHH afhankelijk en ,renada in =FDG. Surina#e was

het vijfde land in de "aribis$he regio dat tijdens de-e dekolonisatiegolf onafhankelijk werd. e onafhankelijkheid was voor de bevolking een #ijlpaal in de

strijd o# baas in eigen land te worden.

Het onderwi1s was erg <elangri1 <i1 de K<aas in eigen -uisG

geda2-te4 Het onderwi1s /oest niet langer ageste/d =i1n op


Se/i''%O$der,i*s

!eer .Fe$verv&%g&$der,i*s

De-&%&$is'.ie



de <elangen van de eUolonisator& /aar op de <elangen vande eigen <evoling4

De oloniale <asis van -et $urinaa/se onderwi1s -ad eenaantal en/eren& die voor 2o/pli2aties in -et onderwi1s

=orgden4 *e noe/en"!4 de voortdurende& povere voor=ieningen&(4 de astand tussen de wereld van s2-ool en de wereld

t-uis4

Ad4 !4$urina/e is lang een wingewest geweest& dat vooraldienst<aar /oest =i1n aan -et /oederland4 De so2ialevoor=ieningen& waaronder -et onderwi1s& stonden vooral indienst van de rust in de olonie4 De <evoling reeg -et/ini/ale <asisonderwi1s en vervolgopleidingen voor=agen inde nood=aeli1e ra2-ten voor ad/inistratie& onderwi1s&ge=ond-eid4 Later was er eenvoudig vaonderwi1s4 Deolonisator pleegde geen investeringen voor /odernonderwi1s4 +i1 was niet geri2-t op de ontwieling van eengoed ges2-oolde <evoling die -et welvaartsniveau van deolonie o/-oog on <rengen4In eite wa/ -et de oloniale over-eid goed uit dat de /issieen =ending een groot deel van -et onderwi1s voor -unreening na/en4 Naar -et <i1=onder onderwi1s toe voerde deover-eid een /atig su<sidie<eleid& waardoor een groot deel

van de lasten van de <i1=ondere s2-olen opge-oest /oestworden door -en=el4 Religieu=e organisaties =i1n geen2o//er2iSle instellingen4 Hun ino/sten o/en van giten ensu<sidies4 )odern onderwi1s vraagt -oge investeringen4 Nietalleen op <asisniveau& /aar =eer oo voortge=et en -ogeronderwi1s4 Vooral te2-nis2- en natuurte2-nis2- onderwi1s& daterg <elangri1 is voor de e2ono/ie& is <i1=onder duur4Als grote investeringen in -et onderwi1s worden gepleegd& =alde vraag -oe dit gedeeld /oet worden /et de <i1=onderes2-olen& =eer <eantwoord /oeten worden4 Tot nu toe voertde over-eid een /ager su<sidie<eleid toe naar -et <i1=onder

onderwi1s4 *e =ien dat de onderwi1sinstellingen& die dureinvesteringen vragen& over -et alge/een onder de over-eidvallen4

Ad4 (4In -et onderwi1s dat na de as2-ang van de slaverni1 door deover-eid werd opge<ouwd& werte /en /et leerin-ouden diewerden overgeno/en van -et onderwi1s in Nederland4 In devi1tiger 1aren wa/ lang=aa/ de surina/isering van deleerin-ouden op de lagere s2-ool op gang4

e 3ederlandse s$hrijver 1nne de 5ries vestigde -i$h in de vijftiger jaren #et -ijnhele ge-in een jaar in Surina#e waar hij in opdra$ht van de regering voor de

lagere klassen eerst de lees#ethode 'Ons eigen leesboek2 beter bekend als '@oes


K&%&$i''%&$der,i*s)e%eid

Sri$'+iseri$g



en #a#a2 s$hreef en stelde daarna de bloe#le-ing van tien leesboekjes '&ij ende &ereld voor de hogere klassen van het lager onderwijs. O#dat er indertijd teweinig bestaande jeugdboeken bes$hikbaar waren o# tot een e$hte bloe#le-ingte ko#en besloot 1nne de 5ries een prijsvraag te laten houden die resulteerde in

#eer dan H; tekstbijdragen van -owel Surinaa#se leerkra$hten als vele anderes$hrijvers. 3aast frag#enten uit Surinaa#se kinderboeken en boeken voor volwassenen na# de s$hrijver aanvullende verhalen en versjes op2 alsook

frag#enten uit -ijn Surinaa#se kinderboeken. +et aanvankelijk leesonderwijskreeg in =FH een nieuwe #ethode '@ien en &i#. e jonge le-ers vonden vooral

in tekeningen van 6ennI alenoord een herkenbaar beeld. *n de taal was er bijuit-ondering iets karakteristieks Surinaa#s (bv in de subtitel van deel <7 Jrijari. *n

=FD= vers$heen er een andere #ethode7 Plaatjes en Praatjes van 6. +. 1dhin.

De surina/isering van -et glo werd steeds voortge=et4 Op-oger niveau& /et na/e in -et /ulo& waren vernieuwingenvan de leerin-ouden veelal in2identeel4

Niette/in unnen we =eggen dat ons onderwi1s =i2- in deperiode !:'0!:7; positie ontwield -eet4 Hier<i1 is te =ien

dat -et streven geri2-t is op een ontwieling van"- onderwi1sdiversi2atie" er =i1n /eer onderwi1stJpen en

/eer onderwi1sniveauGs4 De over-eid <iedt /eer vor/envan <eroepsonderwi1s en -ogere vor/en van onderwi1s&o/ tege/oet te o/en aan de vraag naar loaal ader&in dienst van de ontwieling van -et land4

- surina/isering van de leerin-ouden& /et na/e in -et<asisonderwi1s& waardoor de leersto <etergeYnterpreteerd an worden door de leerlingen4

Nadat $urina/e in !:7; staatundig ona-aneli1 werd& -eet

de=e trend =i2- voortge=et45 Visies &ver &$der,i*s e$ &v&edi$g

I$%eidi$g)et de verovering van A/eria door de Europeanen is oo -etsuperioriteitsdenen /eegeo/en4 De Europese 2ultuurwordt daar<i1 als superieur ge=ien <oven andere 2ulturen4 Ditwa/ ti1dens de vroege olonisatie tot uiting in een <ruteverovering van de Nieuwe *ereld en een =eer <evoorre2-tepositie van Europeanen ten oste van andere groepen4 Tot de

as2-ang van de slaverni1 was Jsie geweld een veelge<ruit /iddel o/ de=e <evoorre2-te positie in stand te-ouden4 Na de as2-ang van de slaverni1 werden su<tielere/anieren ge<ruit o/ de superieure posite van deEuropeanen en de Europese 2ultuur te <estendigen4 Hetonderwi1s -eet -ier<i1 een <elangri1e rol gespeeld4In $urina/e -eet -et onderwi1s veel <i1gedragen aan devernederlandsing van -et denen van $urina/ers4 Aan deandere ant =ien we dat in -et=elde onderwi1s oo veel stri1dis geleverd voor -erwaardering van eigen 2ulturen endenwi1=en4

Reader Oriëntatie op het beroep Page (:

Res%.'.e$&$der,i*s

&$.,i--e%i$g14@1>5

Seri&ri.ei.sde$-e$



*e =ullen in de=e paragraa aanda2-t <esteden aan deinvloed van Europese densJste/en en losoen op deopvoeding die in ons onderwi1ssJstee/ werd uitgedragen4Daarnaast <esteden we aanda2-t aan $urinaa/se eninternationale deoloniale losoen en <ewegingen& die ons

opvoedingsdenen -e<<en <eYnvloed4

I$v%&ede$ v'$ Er&ese de$-ers+ending en /issie -e<<en vana de slaverni1 een <elangri1erol gespeeld in ons onderwi1s4 Het -ooddoel van -et onderwi1svan =ending en /issie was K<eering tot -et 2-ristendo/G4 Netals alle andere religies& s2-ri1t -et 2-ristendo/ een <epaaldeleewi1=e voor op grond van <epaalde waarden en nor/en4 Hetonderwi1s was dan oo doordrent van 2-risteli1e nor/en&waarden en tradities4)issionarissen en =endelingen wa/en uit Europa& waar -etonderwi1s oo -eel lang -et terrein van 2-risteli1eorganisaties is geweest4 Het is de =ending en /issie gelutveel slaven& die /et een andere levens<es2-ouwing uit Ariawaren geo/en& te <eeren tot -et 2-ristendo/4 Een grootdeel van de -edendaagse nao/elingen van slaven en eUslaven <eli1dt -et 2-ristendo/4 Tot -eden =ien we de groteinvloed van 2-risteli1e tradities& waarden en nor/en terug inde opvoedings-andelingen op s2-olen /et een 2-risteli1edeno/inatie4

+oals -ier<oven reeds aangegeven& was onderwi1s in Europaeeuwenlang -et terrein van religieu=e organisaties4 Het is danoo niet verwonderli1 dat <elangri1e pedagogen vanuit eenreligieu=e -oe wa/en4

Een pedagoog die veel invloed -eet ge-ad op -etonderwi1s in Europa en $urina/e& is %an A/os >o/enius4Hi1 werd ge<oren in !;:( in )oraviS 6Tse2-iS94 Hi1 stier in A/sterda/ in !.7?4 >o/enius was lid van de)oravis2-e Broeders4 De )oravis2-e <roeders werdenvanwege -un godsdienst op vers2-illende pleen in

Europa vervolgd4 Op andere pleen vonden =i1 weereen toevlu2-tsoord4 >o/enius -eet lange ti1d in Polen unnenweren en in Nederland4 >o/enius pleitte voor onderwi1s vooriedereen& voor =owel 1ongens als /eis1es van alle standen4 Hi1ontwierp een nieuw s2-oolsJstee/ voor Polen& +weden enHongari1e4 Hi1 -eet (;? pu<li2aties op =i1n naa/ staan"onderwi1slosos2-e weren en leer<oeen4 +i1n <elangri1stepedagogis2-e wer is de ida$ti$a #agna 6,roteonderwi1sleer9& dat nog steeds als een <elangri1e /i1lpaal inde dida2tie wordt ge=ien4 +i1n pedagogie -eet als

/iddelpunt een 2-risteli1 -u/anistis2-e levens<es2-ouwing4Hi1 verstaat onder pedagogie de unst o/ een ieder alles te

Reader Oriëntatie op het beroep Page 3?

9&+e$is

N&r+e$ e$,''rde$9(ris.e$d&+

Begi$se%e$Did'/.i/'!'g$'

http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Didactica_magna&action=edit&redlink=1

http://nl.wikipedia.org/wiki/Didactiek

http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Didactica_magna&action=edit&redlink=1




unnen aanleren4 Dida2tie is de unst van -et onderwi1=en4Beginselen van =i1n leer/et-ode =i1n"

- leren door doenQ- -anteren van de /oedertaal eerder dan een vree/de

taalQ

- leren /et voor<eelden eerder dan /et woorden 6-etaans2-ouweli1e <oven de /ondelinge overdra2-tverie=en94

De ideeSn van >o/enius waren <eend <i1 de )oravis2-e<roeders die in $urina/e -et onderwi1s aan slavenver=orgden4 +i1 -ielden =i2- duideli1 aan -et prin2ipe vanKonderwi1s voor iedereenG en oo aan -et prin2ipe van Kge<ruivan de /oedertaalG4 De =endelingen van de EB, ver=orgden-et onderwi1s in -et $ranan& totdat dit na !07. werdver<oden4 +i1 -e<<en oo leer<oeen ges2-reven in -et$ranan4

Een andere Europese pedagoog waarvan de invloed oo te/eren is in -et onderwi1s en de opvoeding in $urina/e& is de5ranse losoo en s2-ri1ver %ean %a2ues Rousseau4

e'$'/es R&sse' 6!7!(!7709 -eet een diepgaandeinvloed uitgeoeend op literatuur& pedagogie en politie4 Totn van de /eest invloedri1e staatundige ges2-riten uit dea2-ttiende eeuw <e-oort +et Maats$happelijk 5erdrag4 IdeeSn

-ieruit =i1n verwert in de 5ranse ,rondwet van !7:3& vla nade 5ranse Revolutie4 De 5ranse Revolutie <eteende -et eindevan de al/a2-t van de 5ranse adel en de opo/st van de<urgeri14 +eer <eend uit die ti1d is -et /otto Vri*(eidge%i*-(eid e$ )r&eders/('# De=e spreu drong oo doortot ge<ieden waar slaverni1 -eerste4 In -et >araY<is2- ge<iedleidde een slavenopstand ertoe dat HaYti in !0?' de eerstevri1e& =warte repu<lie op -et westeli1 -alrond werd4 IdeeSnuit +et Maats$happelijk 5erdrag =i1n oo terug te vinden inde Kniversele verklaring van de 4e$hten van de Mens2 dat in!:'0 werd aangeno/en door de Verenigde Naties4 En uit de=e

verlaring is weer -et 5erdrag in-ake de 4e$hten van het 9indvoortgeo/en4

Surina#e ratiB$eerde in #aart =FFL dit verdrag. Sinds 0;;= is in ons landhet Aureau 4e$hten van het 9ind a$tief #et de pro#otie van

kinderre$hten.

Rousseau wa/ in !7.( /et -et <oe E#ile2 of Over deopvoeding 6#ile2 ou de l:du$ation94 In -et <oe 2on2ludeertRousseau dat ieder /ens een unie arater -eet en vri1-eidnodig -eet o/ =i2- te unnen ontplooien& =onder dwang o stra& ver van -et stadsleven en in ver<onden-eid /et de

natuur4

Reader Oriëntatie op het beroep Page 3!

R&sse'

Vri*(eidge%i*-(eid)r&eders/('

Ki$derre/(.e$


http://nl.wikipedia.org/wiki/1712


http://nl.wikipedia.org/wiki/Pedagogiek

http://nl.wikipedia.org/wiki/Het_maatschappelijk_verdrag

http://nl.wikipedia.org/wiki/Ha%C3%AFti

http://nl.wikipedia.org/wiki/Republiek


http://nl.wikipedia.org/wiki/Universele_verklaring_van_de_rechten_van_de_mens




http://nl.wikipedia.org/wiki/Pedagogiek


http://nl.wikipedia.org/wiki/Ha%C3%AFti

http://nl.wikipedia.org/wiki/Republiek


http://nl.wikipedia.org/wiki/Universele_verklaring_van_de_rechten_van_de_mens



Rousseau unnen we oo =ien als n van de vroegegrondleggers van de inderpsJ2-ologie4 Onder andere door=i1n wer& wa/ /en tot -et in=i2-t dat inderen een eigenontwielingsgang -e<<en4 )en ging -et ind =ien als eenwe=en /et eigen <e-oeten& waar in de opvoeding reening

/ee ge-ouden /oest worden4 +o /oest -et ind <i1voor<eeldde rui/te ri1gen o/ te spelen4 Er /oest leding o/en dieaangepast was aan de spel<e-oete van -et ind4 Oo despellet1es op =i2-& /oesten inderspelen =i1n4 Voor-een wasde s2-eiding tussen ind en volwassene onduideli14 #inderenwerden <e-andeld als leine volwassenen4

De <elangri1ste vers2-illen tussen >o/enius en Rousseauliggen in de r&% die =i1 de &v&eders toeennen en -et&v&edi$gsd&e%4Volgens >o/enius an de opvoeder /et de 1uiste /et-odenen /iddelen -et ind alles leren& alles laten worden4 Hi1 wasvoorstander van een opvoeding geri2-t op een -oge2-risteli1e /oraal4 Volgens -et 2-ristendo/ wordt de /ensin =onde ge<oren& /aar an -i1 =i2- ver-eMen door te levenvolgens 2-risteli1e waarden en nor/en4Volgens Rousseau -eet -et ind een <epaalde genetis2-eaanleg& die de opvoeder /oet -elpen ontwielen4 Het ind isvolgens Rousseau van nature goed4 De opvoeder /oet =o /in/ogeli1 ingri1pen4 Hi1 /oet een o/geving 2reSren& waarin -etind van=el =i1n talenten an ontwielen4 De=e

opvoedundige opvatting is in li1n /et de alge/ene opvattingvan Rousseau dat <urgers de ans /oeten ri1gen =i2-=el teontwielen en =odoende /eer =eggens2-ap /oeten ri1genover de invulling van -un eigen leven4

Rousseau -eet talri1e pedagogen <eYnvloed4 Een van -enwas de Duitse 5riedri2- 5rC<el 6!70( 8 !0;(94 Hi1 is deopri2-ter van de oudst <eende leuters2-ool 6!03794 Hetwas een instituut voor inderen 1onger dan =es 1aar& die -i1<e=ig-ield /et allerlei =el<eda2-te wer1es4 In !0'? noe/de-i1 de s2-ool een 9indergarten& een indertuin4 In =i1n

onderwi1st-eorieSn ging 5rC<el uit van een geloo in goddeli1eeen-eid in de natuur& waar<i1 -i1 geesteli1e training toepasteals een unda/enteel prin2ipe4 Papiervouwen was volgens-e/ een uitsteende /et-ode o/ leuters te latenennis/aen /et a<stra2te stru2turen4 Driedi/ensionaleli2-a/en als de <ol& de u<us en de 2ilinder =ouden deontwieling van -et ind sti/ulerenQ een idee dat resulteerdein de eerste <loendo=en4Belangri1e ontwielingsele/enten <i1 1onge inderen =ag -i1in"

-

een ple=ierige leero/geving&- eigen a2tiviteiten van inderen&

Reader Oriëntatie op het beroep Page 3(

:r)e%

Vers/(i%R&sse' 9&+e$is

Ki$dersF/(&%&gie



http://nl.wikipedia.org/wiki/Kleuterschool



http://nl.wikipedia.org/wiki/Tuin

http://nl.wikipedia.org/wiki/Origami

http://nl.wikipedia.org/wiki/Lichaam_(geometrie)

http://nl.wikipedia.org/wiki/Bol_(lichaam)

http://nl.wikipedia.org/wiki/Kubus_(ruimtelijke_figuur)

http://nl.wikipedia.org/wiki/Cilinder_(meetkunde)

http://nl.wikipedia.org/wiki/Blok_(speelgoed)



http://nl.wikipedia.org/wiki/Kleuterschool



http://nl.wikipedia.org/wiki/Tuin

http://nl.wikipedia.org/wiki/Origami

http://nl.wikipedia.org/wiki/Lichaam_(geometrie)

http://nl.wikipedia.org/wiki/Bol_(lichaam)

http://nl.wikipedia.org/wiki/Kubus_(ruimtelijke_figuur)

http://nl.wikipedia.org/wiki/Cilinder_(meetkunde)

http://nl.wikipedia.org/wiki/Blok_(speelgoed)



- li2-a/eli1e <eweging4De naa/ 5rC<el -erennen we in $urina/e in de woordenKrC<els2-oolG en KrC<elenG4

Oo de +witserse ontwielingspsJ2-oloog %ean Piaget 6!0:.

!:0?9 <ouwde voort op de ideeSn van Rousseau4 Hi1 gingervan uit dat de natuurli1e denontwieling van -et ind in<epaalde asen an worden opgedeeld4 De indeling enin-oudeli1e invulling van ons onderwi1ssJstee/ 6oglovo19-oudt reening /et de asenindeling van Piaget4Voor<eelden"

!4 #leuters <evinden =i2- in de preoperationele ase4 Inde=e ase ontwielt =i2- de 1ne /otorie4 In -etleuteronderwi1s wordt -ier veel aanda2-t <esteed /et<v4 Teen& nip en plawer1es4

(4 #inderen van de lagere s2-ool <evinden =i2- in de2on2reetoperationele ase& waar<i1 -et lerenvergeli1en& ordenen& tellen en reenen aan de ordeo/t4 Dit =ien we o4a in -et va reenen4

34 #inderen van -et vo1 <evinden =i2- in de or/eeloperationele ase waarin -et a<stra2t denen =i2-ontwielt4 *e =ien dat <i1voor<eeld in -et vawisunde4

I$v%&ede$ v'$ de-&%&$i'%e %&s&;e$ i$ de regi&In $urina/e is de in-oud van -et onderwi1s van voor de

slaverni1 vooral <epaald door religieu=e overwegingen4 Na deas2-ang van de slaverni1 werd de over-eids<e/oeienisgroter4 Het vaenpaet werd uitge<reid4 In eerste instantiewerden de leerin-ouden van -et onderwi1s in -et /oederlandovergeno/en4 Dit gold voor de s2-ooltaal& /aar oo vooraardri1sunde& ges2-iedenis& ennis der natuur et24 Deolonie& en dus oo -et onderwi1s in de olonie& was geri2-t opde <elangen van -et /oederland4*ie su22esvol -et onderwi1ssJstee/ doorliep& on een goedepositie verwerven in de oloniale over-eidsdienst en =elsdoorstuderen in -et /oederland o/ <i1 terugeer een nog

<etere positie te verwerven4De eerste personen die =i2- <egonnen te ver=etten tegen deenor/e 2ulturele en geesteli1e <eYnvloeding door Europa&waren vaa genoeg degenen die su22esvol -et Europeesgetinte onderwi1s -adden doorlopen4 +i1 /erten dat deEuropese <eYnvloeding oo een eer=i1de -ad4 De eigen2ultuur en leewi1=e werd ondergewaardeerd en ge/ina2-t4Belangri1e personen die in on=e regio opwa/en voor deeigen 2ultuur =i1n Ai/ >esaire 6!:!3 8 (??09 uit )artiniueen Lon Da/as uit 5rans ,uJana 6!:!( 8 !:7094 +i1 /aaten

deel uit van de Ngritude <eweging die in de 1aren 3? van de


Piaget

NJgri.de

De$-;'se$8i'ge.



(?e eeuw werd ontwield door intelle2tuelen& s2-ri1vers& enpoliti2i uit 5ranse oloniSn in -et >ari<is2- ge<ied4De aan-angers van de 3:gritude =o2-ten -un identiteit in -un2ulturele& ra2iale en -istoris2-e <anden /et Aria4 +i1verworpen de 5ranse oloniaalpolitiee -ege/onie en

daar/ee oo de 5ranse 2ulturele& intelle2tuele& ra2iale en/orele over-eersing4In de Engelstalige >ari<is2-e regio pu<li2eerde de -istori2usEri2 *illia/s 6!:!! 8 !:0!9 een rees ges2-riten over de/aats2-appeli1e ver-oudingen in -et >ari<is2- ge<ied4Beend is K"apitalis# and SlaverI en KJro# "olu#bus to"astro 4 Hi1 was n van de eerste nietEuropese s2-ri1versover olonialis/e4 Hi1 -eet veel invloed ge-ad op deges2-ieds2-ri1ving van -et >ari<is2- ge<ied4 Hi1 pu<li2eerdeoo over -et onderwi1ssJstee/4 *illia/s intelle2tuelenalatens2-ap& Che Eri$ &illia#s Me#orial "olle$tion <evat/eer dan 7??? stuen4 Eri2 *ilia/s was pre/ier van Trinidaden To<ago van !:;. 8 !:0! en wordt daar K5at-er o t-eNationG genoe/d4De ,uJanese s2-ri1ver *alter RodneJ 6!:'(!:0?9 reegvooral erenning door =i1n <oe K+ow Europe underdeveloped 1fri$a & dat in !:7( werd gepu<li2eerd4 Oo -i1 wa/ /etnieuwe in=i2-ten over de gevolgen van slaverni1 enolonialis/e4Het groeiend =el<ewust=i1n van geoloniseerde voleren in deregio was /er<aar in de opvoeding en -et onderwi1s4 $teeds

/eer leerin-ouden werden =el ontwield4 Daar<i1 ging /enuit van de eigen leewereld en eigen denwi1=en4

Overigens was er in de eerste -elt van de (?ste eeuw oo inde @nited $tates o A/eri2a veel ver=et tegenrassendis2ri/inatie door de =warte <evoling4 )artin Lut-er#ing 6!:(: 8 !:.09 is n van de leiders uit die ti1d diewereld<eend is geworden4 Heden ten dage is deges2-iedenis van =warte A/erianen 6Bla2 HistorJ9opgeno/en als vast onderdeel in -et A/eriaanses2-ool2urri2ulu/4

De @$A werd in !77.& na een oorlog& ona-aneli1 van Engeland4 Veel =wartenvo2-ten /ee in de=e oorlog4 De stapsgewi1=e 1uridis2-e as2-ang van de slaverni1

<egon in -et 1aar na de ona-aneli1-eidsverlaring4 Het pro2es -eet <i1na-onderd 1aar geduurd 6!777!0.;94 Na de volledige 1uridis2-e as2-ang voerden

de =uideli1e staten nog een segregatiepolitie waar<i1 er dis2ri/inerende regelsgolden voor =warte A/erianen4

Sri$''+se s/(ri*vers %&s&;e$ e$ '/.ivis.e$Oo in $urina/e =i1n er <elangri1e s2-ri1vers en a2tivistengeweest die -et <ewust=i1n van de <evoling en -et <estuurop =odanige wi1=e -e<<en <eYnvloed dat -et /er<aar is

geworden in -et onderwi1s en in de opvoeding die op s2-oolwordt gegeven4 *e <esteden -ier aanda2-t aan 5ranlin

Reader Oriëntatie op het beroep Page 3'

LonDa/as

Eri2*illia/s

*alterRodneJ

5ranlinEssed

)artin Lut-er#ing

http://nl.wikipedia.org/wiki/Hegemonie

http://nl.wikipedia.org/wiki/Frankrijk

http://nl.wikipedia.org/wiki/Hegemonie

http://nl.wikipedia.org/wiki/Frankrijk



Essed& EddJ %-arap& Treossa& Dr $4 Red/ond& Do<ru en %nanAd-in4

5ranlin Essed 6!:!:!:009 was politi2us en planoloog4 Hi1da2-t na over de ontwieling van $urina/e4 Hi1 vond de

natuurli1e -ulp<ronnen van $urina/e& =oals -et <os en degrondstoMen& <i1=onder <elangri14 Hi1 is /inister van Op<ouwgeweest4 Hi1 vond dat opleiding van eigen desundigen<elangri1 was voor de ontwieling van $urina/e4 Hi1 =ette=i2- in voor de opri2-ting van een eigen universiteit4 +i1npu<li2aties =i1n te vinden in de <i<liot-ee van de Anton de#o/universiteit4EddJ %-arap 6!:'' 44449 is de opri2-ter van $taatsolie)aats2-appi1 $urina/e N4V4 Dit <edri1 werd opgeri2-t in !:0?en is /o/enteel -et <elangri1ste <edri1 in $urina/e /et een/il1ardeno/=et 6@$ dollar9 per 1aar4 De slogan van %-arap isKVertrouwen in eigen unnenG4 Over EddJ %-arap is een<iograe vers2-enen en =i1n le=ingen =i1n te vinden op =i1nwe<site4 $taatsolie& -et <edri1 dat -i1 opri2-tte& -eet eenonds dat veel edu2atieve pro1e2ten ondersteunt4 +o is<i1voor<eeld -et ge<ouw van -et Instituut voor ,raduate$tudies and Resear2- op -et terrein van de Anton de #o/@niversiteit door $taatsolie genan2ierd4 Oo -et IOL -eet/et steun van $taatsolie vers2-illende pro1e2ten unnenrealiseren4

*n een le-ing van 0;=G -egt 6harap over 'vertrouwen in eigen kunnen het volgende7

Cot voor kort was in grote delen van de wereld2 vooral in landendie vroeger koloniën waren geweest2 de opvatting dat wij #ensen van die

koloniën2 niet het ver#ogen hadden o# on-e natuurlijke hulbronnen -elf tot ontwikkeling te brengen. at #oesten wij aan de buitenlanders overlaten. N6ullie

hebben niet de kennis2 niet de ervaring en ook niet het geld daarvoor2 werdge-egd. +et Ngeloof in eigen kunnen was na honderden jaren van slavernij en

koelie8arbeid kapot ge#aakt. &ij wisten het niet beter en waren in die opvattingook gaan geloven. *ntussen werden on-e hulpbronnen weggedragen en #oesten

wij ons tevreden stellen #et wat krui#els die toeges$hoven werden. 5aak #oestenwij de handen ophouden voor aal#oe-en o# de ergste noden van ons eigen volk

te verli$hten.Coen ik bijvoorbeeld2 <; jaar geleden naar s$hool ging2 waren bijna alle belangrijke

bestuurlijke fun$ties2 -owel in het bedrijfsleven als bij de overheid be-et door blanke #ensen uit het buitenland. +oewel de #eeste koloniën in de afgelopen <;

jaar staatkundig onafhankelijk -ijn geworden2 is de ontwikkeling van het Nvertrouwen in eigen kunnen nog a$htergebleven.

Cot vandaag -ijn wij nog steeds afhankelijk van het buitenland voor de ontwikkelingvan on-e natuurlijke hulpbronnen. 5ijftig jaar geleden heb ik #et veel inspanning

het 5&O afge#aakt en een studiebeurs kunnen be#a$htigen o# in 3ederland aande universiteit te studeren. *n 3ederland ging een andere wereld voor #ij open.

Onder invloed van de vrijheid van denken en de #aats$happelijke ontwikkelingen2werd ik daar bewust van de koloniale indo$trinatie en de a$hterstelling thuis in

Surina#e. Er #oest #eer so$iale re$htvaardigheid in ons land ko#en. ea$hterstelling van grote groepen had ik -elf aan den lijve ondervonden. *k wilde #ij

voor verandering en verbetering in-etten. Surina#e -ou eerst onafhankelijk #oeten worden. Cijdens een verhitte dis$ussie over de onafhankelijkheid riep een

+ollandse student ons s#alend toe7N&at kletsen jullie Surina#ers over de onafhankelijkheid. 6ullie kunnen to$h -elf

niets presteren. 5oor alles wat van enig belang is2 hebben jullie ons nodig.ie op#erking had #ij diep gekwetst. Coen ik naar 3ederland ging o# te studerenwas ik overtuigd2 dat ik ook alles kon leren en alles kon doen. *k vond die uitspraak

Reader Oriëntatie op het beroep Page 3;

EddJ %-arap

Ver.r&,e$ i$eige$-$$e$

Eige$,''rde



denigrerend. is$ussiëren had voor #ij geen -in #eer. *k -ou snel afstuderen2teruggaan naar Surina#e en daar iets bij-onders op #ijn vakgebied doen en

daar#ee de wereld laten -ien dat ook wij in staat waren bij-ondere prestaties televeren. +et resultaat is bekend.

HennJ 5rans de +iel& 6!:!. 8 !:(;9 <eend als Treossa&pu<li2eerde =i1n di2-t<undel KTrot1iG /et gedi2-ten in -et$ranan in een ti1d dat -et voor onderwi1=ers en leerlingenver<oden was de=e taal op s2-ool te spreen4 Treossa s2-ree oo -et $ranan2ouplet van ons volslied en -i1 <eda2-t -etwoord KsredensiG4 Het volslied wordt dageli1s ge=ongen oplagere en vo1s2-olen4KDatraG $op-ie Red/ond 6!:?7 8 !:;;9 liet door -aarlevenswi1=e /eren dat =e =owel de s2-oolse ontwieling alsde eigen 2ultuur <elangri1 vond4 +i1 was de eerste =warte$urinaa/se vrouw die arts werd4 +i1 -ad een radioprogra//awaarin =e in -et $ranan ge=ond-eidsvoorli2-ting ga4 +i1 droeg/et trots de oto en organiseerde oto/isis-ows4 +e s2-ree toneelstuen& waar/ee =e de <evoling <ewust pro<eerde te/aen van de rol die =e onden vervullen <i1 -un eigenontwieling en die van de /aats2-appi14 Beendetoneelstuen =i1n Misi 6ana e go na ste#bus en ,rontapu naasi teri4 $op-ie Red/ond is een rol/odel uit de $urinaa/seges2-iedenis die veel $urinaa/se vrouwen inspireert o/onderwi1s te volgen4 In $urina/e gaan op pri/air en se2undairniveau evenveel 1ongens als /eis1es naar s2-ool4 Op tertiair

niveau oversti1gt =els -et aantal /eis1es -et aantal 1ongens4 %nan Ad-in 6!:(7 8 (??(9 was re2-tsgeleerde& e2onoo/&losoo& taalundige en s2-ri1verQ een <elangri1e intelle2tueeluit de Hindostaanse <evolingsgroep4 Hi1 -eet een rees vanpu<li2aties op =i1n naa/ staan4 Hi1 is oo /inister vanOnderwi1s geweest4 Ad-in was groot voorstander van deKEen-eid in vers2-eiden-eid geda2-teG& die -i1 ontleende aande Rig Veda& een van de -eilige ges2-riten van de Hindoes4Ad-in geloode dat vers2-illende godsdiensten& 2ulturen& talennaast elaar unnen <estaan& en onder de overoepeling vande $urinaa/se /aats2-appi1 een een-eid unnen vor/en4

e 'eenheid in vers$heidenheid8geda$hte werd ook uitgedragen door Mahat#a,handi2 die een deel van -ijn leven in uid81frika doorbra$ht en de vader van de*ndiase natie is. it -ijn landen waar er vaak spanningen -ijn tussen de

vers$hillende $ultuurgroepen.

Do<ru 6Ro<in Raveles& !:3; 8 !:039 was s2-ri1ver en politi2us4+i1n <eendste gedi2-t is K*anG& oo wel <eend als K*an <onG&waarin -i1 <es2-ri1t -oe de variaties in 2ultuur unnen<estaan als K*an $rananG4 Do<ru liet een rees van gedi2-tenen ver-alen na als 2ultureel $urinaa/s ergoed4

Reader Oriëntatie op het beroep Page 3.

$'$ Ad(i$

Tre;&ss'

S&(ieRed+&$d

D&)r

&an Aon

&an bon &an ,adoso#eni wiwiri so#eni fasi fu anbegiwan bon. #a wan Papa

&an liba &an Srananso#eni kriki so#eni wiwiriale e go na wan se so#eni skin

so#eni tongo&an ede &an pipelso#eni prakseri

prakseri pe wan bun #u de



%nan Ad-in en Do<ru -e<<en een <elangri1e <i1drage geleverdaan -et <ese dat $urina/e een /ulti2ulturele natie is4 Huninvloed is <i1voor<eeld te =ien in de instelling van nationaleeestdagen vanuit vers2-illende 2ulturen4 Op s2-olen wordtaanda2-t <esteed aan nationale eestdagen4Op <eleidsniveau -eet /en in -et 2urri2ulu/raa/wer vande <asiss2-ool /ulti2ulturaliteit oo een <elangri1e plaatstoegeend4 Een van de doelen die geor/uleerd is <i1 -etontwielen van 2urri2ula voor de <asiss2-ool is -et<i1<rengen van <egrip van so2iale& 2ulturele a2-tergronden enlevens<es2-ouweli1e stro/ingen4 Dit vanuit de visie dat 1onge /ensen de etnis2-e& religieu=e en andere diversiteitenin de sa/enleving /oeten respe2teren en als <ron vanri1do/ waarderen4 In vers2-illende leer<oeen van de<asiss2-ool =ien we dan oo steeds /eer aanda2-t o/envoor de vers2-illende 2ulturen in ons land4 In -et voortge=etonderwi1s is er e2-ter een a2-terstand in2urri2ulu/ontwieling en wordt nog veel /et leerin-oudenuit -et <uitenland gewert4

To2- unnen we in -et alge/een stellen dat de invloed vandeoloniale losoen& =owel internationaal als nationaal&/er<aar is in ons onderwi1s4 )eer en /eer wordt -etonderwi1s vanuit een ontwielingsvisie ingeri2-t waar<i1 devooruitgang van de eigen sa/enleving 2entraal staat4

Br&$$e$A)r'('+s& >Jnt-ia4 4obin 'obru 4aveles4 Ro=en<erg Pu<lis-ers4 (?!!4B'--er& Evelien e4a4& ,es$hiedenis van Surina#e4 *al<urg Pers& !::349'ri$&& )ildred4 A streI fu datra Sophie 4ed#ond fu feti IeIe katibo4 @itgave"$ti2-ting 5iti 5u *ini4 Para/ari<o (?!'4 6Dvd9G&)'rd('$R'+)&/s& Lila4 Onderwijs als sleutel tot #aats$happelijke

vooruitgang2 een taal8 en onderwijsges$hiedenis van Surina#e& =H<=8=FD<4 (??!4*al<urg Press4Eerse%& Hein4 "anon2 $ultuur en vertaling4 Treossale=ing (??:4 @itgave Henri 5ransde +ielsti2-ting4Geschiedenis van opvoeding en onderwijs4 Red" B4#ruit-o e4a44$@N& !:039Hir'& $andew4 EddI 6harap2 vertrouwen in eigen kunnen4 A/rit& (??74H& Indra4 e ges$hiedenis van de 1rIa ewakers$holen4 Para/ari<o4 (?!34Ke+e$ v'$& )i2-iel4 Een ges$hiedenis van de Surinaa#se literatuur 4 Deel '4Para/ari<o (??(4 @itgeveri1 Oipipi4K&r.s.'+ $Jlvia )aria4 Meer dan arts alleen4 De /aats2-appeli1e <eteenis van-uisarts $op-ie red/ond in laatoloniaal $urina/e4 6Proes2-rit94Eras/usuniversiteit4L&&r& Andr4 1ndr: @oor vertelt ... Surina#e =<;8=F<;4 Va2o& (?!3nl4wiipedia4orgwiiOnderwi1s[in[$urina/eOriëntatie op het Beroep. 4eader 0;=080;=L4 @itgave Instituut voor deOpleiding voor Leraren4 Adeling Beroepsvor/ing4Sr'%/& !'g'6i$e4 %aargang (??;4 Volu/e (7 no4 !4 Onderwi1s in $urina/e


!%.i/%.re%e

O$der,i*sv'$i. eige$visie i$ die$s.v'$s'+e$%evi$g



"$der& Ar/and4 +erstelbetalingen4 A/rit (?!?4 Den Haag4

I$.er$e.)r&$$e$ABC BOOK — PIKIN SPELLE en leri-beokoe (sic!) vo da evangelische broedel-gemeente.

Paramaribo, 1849. 40 pp. m-8. "r. printed #rps. $it de collectie van %arl &aarnack.

###.b'k'books.com

-ttp"adeus4uvs4edu

-ttp"a=teen2ultuur4wordpress42o/-ttp"in2a2ultuur4wordpress42o/-ttp"/aJa2ultuur4wordpress42o/www4 anda4nuwww4eddJ1-arap42o/www4nieuwssurina/e4nl-erdru!?deligeseriesurinaa/ses2-ool<oeenwww4petervantriet4nlarti2le4p-parti2leIDZ!.(www4wiipedia42o/4 6alle persoonsna/en =i1n -ier te vinden9www4wiipedia4orgwii>-risteli1e [=ending

Reader Oriëntatie op het beroep Page 30

http://adekus.uvs.edu/

http://mayacultuur.wordpress.com/

http://www.eddyjharap.com/

http://www.wikipedia.com/

http://www.wikipedia.org/wiki/Christelijke

http://adekus.uvs.edu/

http://mayacultuur.wordpress.com/

http://www.eddyjharap.com/

http://www.wikipedia.com/

http://www.wikipedia.org/wiki/Christelijke



$T@DIETE#$T 3"DE $TR@>T@@R VAN HET $@RINAA)$E ONDER*I%$

1# I$%eidi$gIn de=e test gaan we in op de stru2tuur van -et onderwi1s4

*e i1en naar de vers2-illende niveauGs& tJpen endoorstro/ings/ogeli1-eden4 *e i1en oo naar devers2-illende deno/inaties en naar -et )inisterie vanOnderwi1s& *etens2-ap en >ultuur 6)INO*>9 als -et orgaan/et overoepelende verantwoordeli1-eid voor -et onderwi1s4

Ons onderwi1s unnen we verdelen in <asisonderwi1s&se2undair onderwi1s en tertiair onderwi1s4 Alle drie niveaus =i1nweer verder te verdelen4 *e ri1gen dan de volgende indeling"

!4 Basisonderwi1sa4 Prpri/air onderwi1s o leuteronderwi1s

<4 Pri/air onderwi1s(4 $e2undair onderwi1sa4 Voortge=et Onderwi1s %unioren 6vo19<4 Voortge=et Onderwi1s $enioren 6vos9

34 Tertiair Onderwi1sa4 Hoger Beroepsonderwi1s<4 @niversitair Onderwi1s

2# B'sis&$der,i*sBasisonderwi1s& waar<i1 -et prpri/air en pri/air onderwi1seen geYntegreerd ge-eel vor/en& -eet /o/enteel 6(?!'9

nog geen wettige grondslag4 Het <eleids/atig streven is daarwel op geri2-t4 Er is een ontwerp van een nieuwe *etBasisonderwi1s laar& die in <e-andeling /oet wordengeno/en door de Nationale Asse/<lee4 In de=e ontwerpwet isde leerpli2-t verrui/d4 De ondergrens is vastgesteld op ' 1aaren de <ovengrens op !. 1aar4\ De verlaging van de ondergrensvan 7 naar ' 1aar =al een <elangri1e stap =i1n naar een wettigerende a2-t1arige <asiss2-ool4 Het prpri/air onderwi1s& oowel leuteronderwi1s 6o9 genoe/d& is in prin2ipe <este/dvoor inderen vana vier 1aar4\\ Het leuteronderwi1s& dat twee

1aar duurt& is /o/enteel niet verpli2-t4 To2- gaan de /eeste '1arigen in $urina/e naar s2-ool4 In deprati1 =ien we oo vaa al een integratie /et -et pri/aironderwi1s4 De /eeste lagere s2-olen -e<<en al eenleuteradeling4

Na de leuters2-ool stro/en de inderen door naar -etpri/air onderwi1s4 Het pri/air onderwi1s -eet =es leer1aren4De /eeste inderen gaan naar -et ,ewoon Lager Onderwi1s6glo94 Voor inderen /et een <epering <estaat -et $pe2iaalOnderwi1s 6so94 #inderen /et spe2iee leer/oeili1-eden

worden so/s oo opgevangen in solassen <i1 een s2-oolvoor glo4

Reader Oriëntatie op het beroep Page 3:

Verde%i$g i$&$der,i*s$ive's

We.



\Ontwerp *et Basisonderwi1s artiel '& lid (4\\ Drie1arige inderen die de s2-oolri1p-eidstoets van -et )INO*> doorstaan/ogen worden toegelaten tot de leuters2-ool4

#inderen in -et glo stro/en door naar -et volgend leer1aarvolgens -et 1aarlassensJstee/4 Dat wil =eggen dat 1aarli1s&aan de -and van de resultaten van de leerlingen& wordt<epaald o =e verder /ogen4 Bi1 -et 1aarlassensJstee/ -oort-et vers2-i1nsel K=itten<li1venG4 #inderen die niet de vereisteresultaten -alen o/ door te gaan /oeten -et leer1aaroverdoen4 @it onder=oe is ge<leen dat =itten<li1venveelvuldig vooro/t in $urina/e4 Dit is vervelend voor deleerlingen en de s2-ool4 Het ost de staat oo veel geld4

Leerlingen die -et <asisonderwi1s -e<<en agerond unnen

doorstro/en naar -et voortge=et onderwi1s 1unioren4 Hetvoortge=et onderwi1s ent vers2-illende onderwi1stJpen4 Detoets die de leerlingen /aen aan -et eind van -et<asisonderwi1s <epaalt grotendeels naar wel tJpe vo1onderwi1s de leerling /ag doorstro/en4 De glotoets is eenlandeli1e toets& die wordt opgesteld door -et EUa/en<ureauvan -et )INO*>4

3# He. v&&r.ge6e. &$der,i*s *$i&re$Het voortge=et onderwi1s 1unioren ent de volgendeonderwi1stJpen"

!4 Voortge=et spe2iaal onderwi1s 6vso9(4 Avonds2-ool voor te2-nis2-e vaopleidingen 6atv934 Lager <eroepsgeri2-t onderwi1s A 6l<oA9'4 Lager <eroepsgeri2-t onderwi1s 6l<oB en l<o>9;4 )eer uitge<reid lager onderwi1s 6/ulo9

Het vso en atv =i1n eindonderwi1s4 De leerlingen wordenlaarge/aat voor -et ar<eidsleven4 Het l<o is ooeindonderwi1s& /aar <iedt daarnaast /ogeli1-eden totdoorstro/ing naar -et natin o -et vlt<o 6Voortge=et Lager Te2-nis2- Beroeps Onderwi1s9& a-aneli1 van de strea/ waar/en tere2-t o/t4 )ulo an eindonderwi1s =i1n& /aar is /eer<edoeld als voor<ereiding op -et vos4 Het aantal leer1aren opeen vo1s2-ool varieert per s2-ooltJpe4 Net als <i1 -et glo gaanleerlingen over volgens -et 1aarlassensJstee/4Leerlingen van -et /ulo unnen in -et 3e en 'e leer1aartoelatingseUa/en doen voor -avo& vwo en natin4 De toets<epaalt wel tJpe vervolgonderwi1s =e /ogen volgen4Leerlingen die astuderen van -et l<o unnen onder <epaaldevoorwaarden doorstro/en naar natin4

Op#erking7 e #o81 opleidingen van het *nstituut voor de

Opleiding van @eraren (*O@ geven de bevoegdheid o# les tegeven op een voj8s$hool4

Reader Oriëntatie op het beroep Page '?

D&&rs.r&+i$gv&%ge$s *''r-%'sse$sFs.ee+

G%&

.&e.s

O$der,i*s.Fe$

v&*



4# He. v&&r.ge6e. &$der,i*s se$i&re$Het voortge=et onderwi1s 1unioren ent de volgendeonderwi1stJpen"

!4 Avond )iddel<aar Te2-nis2- Onderwi1s 6a/to9

(4 Natuurte2-nis2- Instituut 6natin934 Instituut )iddel<aar E2ono/is2- en Ad/inistratieOnderwi1s 6i/eao9

'4 Voortge=et Lager Te2-nis2- Beroeponderwi1s 6vlt<o9;4 De Nieuwe Leerra2-t 6dnl9 Pedagogis2-e Instituten.4 $2-ool/ediat-ee )edewerer voor -et Basisonderwi1s

6s//<o974 Hoger Alge/een Vor/end Onderwi1s 6-avo904 Voor<ereidend *etens2-appeli1 Onderwi1s 6vwo9

De s2-olen op vosniveau ennen over -et alge/eenvers2-illende spe2ialisatieri2-tingen4 Hoewel a/to& natin&i/eao& s//<o& vtl<o en de pedagogis2-e instituten goededoorstro/ings/ogeli1-eden -e<<en voor vervolgonderwi1s&=i1n =e <edoeld als eindonderwi1s4 Havo en vwo =i1n vooralgeri2-t op vervolgonderwi1s4 Een -avodiplo/a geet e2-teralleen via een s2-ael1aar toegang tot de universiteit4De pedagogis2-e instituten -e<<en in (?!! een in-oudeli1een stru2tuurwi1=iging ondergaan4 Het is de <edoeling dat de=eopleidingen op de langere ter/i1n -<oopleidingen worden4 Detoelatingseis wordt dan -avo4 E2-ter /oet -iervoor de

onderwi1swetgeving worden aangepast4 De pedagogis2-einstituten =i1n nu 6(?!'9 in een overgangsase4 Detoelatingseis is /o/enteel /ulodiplo/a /et een /ini/u/aantal punten voor <epaalde vaen4

Op#erking7 e #o8A opleidingen van het *nstituut voor deOpleiding van @eraren (*O@ geven de bevoegdheid o# les tegeven op een vos8s$hool.

5# He. .er.i'ir &$der,i*sOnder -et tertiair onderwi1s vallen de -ogere<eroepsopleidingen en -et universitair onderwi1s4 Het tertiair

onderwi1s leidt ges2-oold ader op voor de -ogere <eroepenen leidinggevende posities4

In $urina/e ennen we /aar n universiteit& de Anton de#o/ @niversiteit van $urina/e 6Ade#@$94 De universiteit -eetvi1 a2ulteiten& nl"

5a2ulteit der )aats2-appi1wetens2-appen 5a2ulteit der )edis2-e *etens2-appen 5a2ulteit der Te2-nologis2-e *etens2-appen 5a2ulteit Hu/aniora 5a2ulteit *is en Natuurunde

Ele a2ulteit -eet vers2-illende ri2-tingen4 A-aneli1 van-et studieniveau ri1gen de agestudeerden een <a2-elors o

Reader Oriëntatie op het beroep Page '!

O$der,i*s

.Fe$v&s

De$iversi.ei

.



een /asters graad4 Daarnaast -eet de universiteit voor<epaalde opleidingen een eigen titelatuur& =oals doter&ingenieur4 Het is /ogeli1 te pro/overen op de universiteit4)en verri1gt dan de titel van do2tor 6dr94 Agestudeerden /eteen /asters degree o -oger /ogen les geven op tertiair

niveau4

De overige opleidingen van -et tertiair onderwi1s =i1n -<oopleidingen4 H<oopleidingen duren drie tot vier 1aar4 *everdelen -<oopleidingen in"

H<oopleidingen onder -et )INO*> H<o opleidingen onder -et )inisterie van

Volsge=ond-eid Parti2uliere -<oopleidingen

De volgende -<oopleidingen vallen onder -et )INO*>" Het Instituut voor de Opleiding van Leraren 6IOL9 De A2ade/ie voor Hoger #unst en >ultuuronderwi1s

6AH#>O9 Het PolJte2-nis2- >ollege 6PT>9 Lerarenopleiding Beroepsonderwi1s 6LOBO9 De Hoodate

Onder -et )inVol vallen onder andere de volgende -<oopleidingen"

De $ti2-ting %eugdtandver=orging 6%TV9

De >entrale Opleiding voor Verpleegundigen enAanverwante Beroepen 6>OVAB9

Er is -et laatste de2enniu/ een groei te /eren in -et aantalparti2uliere opleidingen in $urina/e dat -oger<eroepsonderwi1s aan<iedt4 Veel van de nieuwe opleidingen=i1n adelingen van <uitenlandse opleidingen o -e<<ensa/enweringsver<anden /et ge2erti2eerde <uitenlandseopleidingen& o/ garanties te verlenen aan de de 2ontuYniteitvan de opleiding en -et diplo/a4

O/ de waliteit van -et tertiair onderwi1s in $urina/e tegaranderen -eet de over-eid in (??7 de wet NOVA 6NationaalOrgaan voor A22reditatie9 aangeno/en4 Het NOVAantoor isIn (?!( geopend4 De wet eist van alle opleidingen op tertiaironderwi1s dat =i1 =i2- laten a22rediteren4 O/ gea22rediteerd teworden /oeten de opleidingen aan <epaalde waliteitseisenvoldoen4 )o/enteel treMen de /eeste opleidingen op -<oniveau voor<ereidingen o/ a22reditatie aan te vragen4

Lege$d' )i* De s.r/.r v'$ (e. Sri$''+s &$der,i*sC-<o" Hoger <eroepsonderwi1s

LOBO" Lerarenopleiding Beroepsonderwi1sPT>" PolJ Te2-ni2 >ollege

Reader Oriëntatie op het beroep Page '(

H)&&%eidi$ge$!INOW9

H)&&%eidi$ge$!i$V&%



IOL" Instituut voor de Opleiding van LerarenAH#>O" A2ade/ie voor Hoger #unst en >ultuuronderwi1swo" wetens2-appeli1 onderwi1s5TE*" 5a2ulteit Te2-nologis2-e *etens2-appen5)E*" 5a2ulteit )edis2-e *etens2-appen5)I%*" 5a2ulteit )aatss2-appi1wetens2-appen

5H@" 5a2ulteit Hu/aniora5*N" 5a2ulteit *is en Natuurundes2-4 14" s2-ael1aarA)TO" Avond )iddel<aar Te2-nis2- Onderwi1sNATIN" Natuurte2-nis2- InstituutI)EAO" Instituut voor )iddel<aar E2ono/is2- en Ad/inistratie Onderwi1sVLTBO T$" Voortge=et Lagere Te2-nis2-e Beroepsopleiding&

Te2-nis2-e $tudieri2-tingenVLTBO D$" Voortge=et Lagere Te2-nis2-e Beroepsopleiding&

Dienstverlenende $tudieri2-tingenDNA 6PI9" De Nieuwe Leerra2-t 6Pedagogis2- Instituut9$))BO" $2-ool/ediat-ee/edewerer voor Basisonderwi1s

HAVO" Hoger Alge/een Voortge=et Onderwi1sV*O" Voor<ereidend *etens2-appeli1 Onderwi1sV$O" Voortge=et $pe2iaal Onderwi1sATV" Avond Te2-nis2- Vaonderwi1sLBO" Lager Beroepsonderwi1s)@LO" )eer @itge<reid Lager Onderwi1s$O" $pe2iaal Onderwi1s,LO" ,ewoon Lager Onderwi1s#O" #leuteronderwi1s

Reader Oriëntatie op het beroep Page '3



De s.r/.r v'$ (e. Sri$''+s &$der,i*s

2>

2=

2

1

25 20

24 1

23 1@

22 1>

21 1

=

20 15

1 14

1@ 13

1> 12

1= 11

15 10

14

13 @

12 >

11 @

10 >

=

@ 5

> 4

= 3

Reader Oriëntatie op het beroep Page ''

Leeti1d Leer1aar

,LO

#O

$O

' r ) e i d s , e r e % d

LBOA

vs

)@L

O

B>A

TV

V*O

HAVO

$))BO

NA TIN

I)EAO

wo

:TW

:!I W

:HU

:!EW

:WN

-<o

LOB

8T9

IOL

AHK

O 9O

H&&; d'-.e

T e r . i ' i r & $ d e r , i * s

s2-41

S e / 0 $ d ' i r

& $ d e r , i * s

B ' s i s & $ d e r

, i * s

V o o

r t g e = e t o n d e r w i 1 s

1 u n i o r e n

V o o

r t g e = e t o n d e r w i 1 s

s e n

i o r e n

A) TO

DNL6PI9

VLTBO

T$B$



5 2

4 1

Bronnen"Ade-s I$;& B%%e.i$# %rg4!?& nr ;4 )aart (?!!4 Ade @niversiteit4S.r/.r Sri$''+s O$der,i*s4 )INO*>& Bureau Onderwi1sinor/atie en$tudiea2iliteiten4Oriëntatie op het Beroep. 4eader 0;=080;=L4 @itgave Instituut voor deOpleiding voor Leraren4 Adeling Beroepsvor/ing4

Reader Oriëntatie op het beroep Page ';



=# De$&+i$'.ieAls we i1en naar -et <e-eer van s2-olen& unnen wevers2-illende groepen onders2-eiden4 Als we de groepen<enoe/en spreen we van deno/inatie4 *e =ullen ons -ier<eperen tot de situatie <i1 -et se2undair onderwi1s o/dat dat

de doelgroep is van IOLagestudeerden4Onderwi1sinstituten in $urina/e unnen vallen onder -et<e-eer van"

!4 de over-eid&(4 religieu=e organisaties34 sti2-tingen4

Op#erking7 Er -ijn in Surina#e ook s$holen op se$undair niveaudie -i$h ri$hten op buitenlandse ea#ens. &e laten die s$holenhier buiten bes$houwing4

$2-olen die vallen onder -et dire2te <e-eer van de over-eid=i1n open<are s2-olen4 De /eeste vo1 en voss2-olen =i1nopen<are s2-olen4$2-olen die vallen onder een religieu=e organisatie o eensti2-ting =i1n <i1=ondere s2-olen4 De=e s2-olen -e<<en een<estuur dat /et -aar vers2-illende werar/en =orgt voor -et<e-eer van de s2-olen4De s2-olen /et een religieu=e deno/inatie ri1gen su<sidievan de over-eid4 +o worden /eestal de salarissen van deleerra2-ten door de over-eid <etaald4 In prin2ipe is -et

onderwi1s voor leerlingen op vo1niveau gratis4 Hetonderwi1sprogra//a o/t overeen /et dat van -et open<aaronderwi1s& alleen volgen de leerlingen oogodsdienstonderwi1s4 *e ennen de volgende religieu=edeno/inaties op vo1niveau"

EB,$ Evangelis2-e Broeder ,e/eente $2-olen R#BO Roo/s #at-olie Bi1=onder Onderwi1s $2-olen van de $anatan D-ar/ $ti2-ting $2-olenge/eens2-ap ArJa Dewaer $2-olen van de $ti2-ting $urinaa/se )osli/ Asso2iatie $ti2-ting $2-olen /et de Bi1<el

Op#erking7 e helft van de lagere s$holen in Surina#e isopenbaar2 G> is van religieu-e organisaties en => is parti$ulier.Parti$uliere s$holen worden niet gesubsidieerd.

Op vo1niveau =i1n de /eeste s2-olen open<aar4 Daarnavolgen de EB,$ en -et R#BO4 Dit is niet vree/d vanwege -unlange onderwi1straditie4 Van de s2-olen /et een religieu=edeno/inatie -e<<en alleen R#BO en EB,$ 6ge=a/enli19 een<i1=ondere s2-ool op vosniveau4 Dit is -et >-risteli1Pedagogis2- Instituut4 In de vorige studietest -e<<en we

unnen le=en dat de EB, als eerste groep a2tie was /et des2-oling van onderwi1=ers4

Reader Oriëntatie op het beroep Page '.

De$&+i$'.ies )i* (e.v&&r.ge6e.&$der,i*s

Bi*6&$deres/(&%e$

Re%igie6ede$&+i$'

.ies

Oe$)'res/(&%e$



In $urina/e vallen de vsoadelingen van de s2-olen voorinderen /et een visuele <epering 6Louis Brailles2-ool9 eneen auditieve <epering 6#ennedJs2-ool9 onder sti2-tingen4Het vso is een vervolg op -et so dat de leerlingen eerder op

de s2-ool -e<<en gevolgd4 De s2-olen =i1n a-aneli1 vansu<sidie& waarvan een deel van de over-eid o/t4 Er =i1n ooopen<are vsos2-olen& o4a4 de vso T-o/psonstraat inPara/ari<o4

Verder is er n parti2uliere sti2-ting die onderwi1s opse2undair niveau 6=owel vo1 als vos9 ver=orgt en waarvan destudenten deelne/en aan de landeli1e voseUa/ens4 Dit is de$ti2-ting de Vri1e s2-ool4 Onder de=e sti2-ting valt -et Art-urHoogendoorn At-eneu/4 Leerlingen <etalen -ier s2-oolgeld4De s2-ool ontvangt geen su<sidie van de over-eid4 Het vo1 envos progra//a vor/t <i1 de=e s2-ool een aaneengeslotenge-eel4 Het s2-oolprogra//a duurt . 1aar4

># He. !i$is.erie v'$ O$der,i*s We.$s/(' e$ 9%.r2

<!INOW9Het onderwi1ssJstee/ van $urina/e is ge2entraliseerd4 Deonderwi1sprogra//aGs worden voorges2-reven vanuit een2entraal punt4 Dat punt is -et )INO*>4 Oo =i1n ervers2-illende landeli1e toetsen die ge2oördineerd wordendoor -et )INO*>EUa/en<ureau4

Hoewel we -ier<oven -e<<en ge=ien dat de s2-olen voor -et<i1=onder onderwi1s eigen <esturen -e<<en& =ullen oo de=es2-olen door -et 2entralistis2-e arater van ons onderwi1sveel te /aen -e<<en /et -et )INO*>4

Aan top van -et /inisterie staat een /inister /et =i1nsta<ureaus en se2retariaat4 Het werveld wordt verder<e-eerd vanuit twee dire2toraten"

Het dire2toraat Onderwi1s Het dire2toraat >ultuur

Aan -et -ood van el dire2toraat staat een dire2teur4 Dedire2teuren rapporteren re2-tstrees aan de /inister4 In de=etest i1en we naar -et Dire2toraat Onderwi1s4 De dire2teurvan Onderwi1s -eet een eigen se2retariaat4 Re2-tstreesonder de dire2teur vallen vers2-illende <ureaus& -etinspe2tieapparaat en de adeling Hu/an Resour2e)anage/ent 6HR)9 6+ie organogra/ !94

( Het /inisterie -eet in de loop van -aar <estaan vers2-illende

naa/swisselingen ondergaan4 De laatste naa/swisseling dateert van !(/ei (?!;4 De naa/swisseling ging gepaard /et een verandering van deorganisatiestru2tuur4


Vs& &$ders.i/(.i$gs)es.r

8'r.i/%ier&$der,i*s

9e$.r'%is.is/(e&$der,i*s&rg'$is'.ie

Organogra/ !" Dire2teur Onderwi1s /et vers2-illende<ureausdiensten4

LE,ENDAB>)" Bureau >o//uni2atie)ediaBIB" Bureau InternationaleBetreingenBI>TO" Bureau Inor/atie&>o//uni2atie& Te2-nologie enOnderwi1sB%+" Bureau %uridis2-e +aenBVT" Bureau Vertalingen>IDV">entrale Do2u/entatie

en Inor/atie voor=ieningHR)" Hu/an Resour2e)anage/entIHO" Inspe2tie Hoger Onderwi1sIVO$" Inspe2tie VO$IVO%" Inspe2tie VO%IBO" Inspe2tie Basisonderwi1sO>>" Onderwi1s >oördinatie>entraPD>" Pedagogis2- Dida2tis2-

http://www.gov.sr/sr/ministerie-van-onderwijs-en-volksontwikkeling/over-minov/onderwijs.aspx

http://www.gov.sr/sr/ministerie-van-onderwijs-en-volksontwikkeling/over-minov/cultuur.aspx

http://www.gov.sr/sr/ministerie-van-onderwijs-en-volksontwikkeling/over-minov/onderwijs.aspx

http://www.gov.sr/sr/ministerie-van-onderwijs-en-volksontwikkeling/over-minov/cultuur.aspx



@it -et organogra/ is op te /aen dat -et inspe2tieapparaateen <elangri1e rol ri1gt toe<edeeld4 De inspe2tie<ureausspelen een <elangri1e rol <i1 -et garanderen van een goedverloop van =aen in -et onderwi1s en -et -and-aven van dewaliteit4 De inspe2teurs van )INO*> o/en =owel op deopen<are s2-olen als op de s2-olen van -et <i1=onderonderwi1s4 Dit vanwege de overoepelendeverantwoordeli1-eid van -et )INO*> voor -et onderwi1s inons land4 De inspe2teurs van -et )INO*> =i1n <eSdigd in -unun2tie4 De <i1=ondere s2-olen <es2-ien daarnaast over eeneigen inspe2tieapparaat4 De inspe2teurs treden daar vooralop als onderwi1s2onsulent4De )INO*>inspe2teurs <e=oeen de s2-olen en rapporterenaan de dire2teur Onderwi1s4 De=e geleidt de rapporten door

naar -et des<etreMende <ureau4 Dat an <i1voor<eeld BVO$&BVO% o BBO =i1n 6=ie organogra/ 394 De <ureaus =orgen voorde verdere a-andeling van de rapporten4De inspe2ties voor VO% en VO$ un2tioneren tot nog toe nietopti/aal vanwege stru2turele onder<e/ensing van de<ureaus4De inspe2tie en vers2-illende <ureaus /oeten in -unwerwi1=en terdege reening -ouden de wet4 Belangri1 =i1n"

De personeelswet voor a/<tenaren 6,B !:.( no !:;9 De Lager Onderwi1swet !:.? 6,B !:.? no4 !?09 Het -uis-oudeli1 regle/ent <i1 de Onderwi1sverordening

van !:.?4 6Het -uis-oudeli1 regle/ent is in !:73 voor-et laatst gewi1=igd49

In de=e stuen =i1n de re2-ten en pli2-ten van leerra2-ten inover-eidsdienst opgeno/en4

Eerder in de=e studietest -e<<en we reeds unnen le=en dater een ontwerp *et Basis Onderwi1s laar is voor <e-andelingdoor Nationale Asse/<lee van $urina/e4 De wet <eoogt o4a4de uit<reiding van de s2-oolpli2-tige leeti1den4 Als de weteen/aal is aangeno/en =al de=e in de plaats o/en van de

Onderwi1sverordening !:.?4


Dire2teur

B>

PD TR O>

HR)

BVIVO

B%

Inspe2t

IHO

IVO%BI>TBI

$e2retari

BI

>ID IBO

Vers2-illende onderdire2toraten

I$se/.ie

We..e$



Het dire2toraat Onderwi1s -eet a2-t onderdire2toraten& /eteigen se2retariaten en vers2-illende onderadelingen 6=ieorganogra/ (9& te weten"

!4 Onderwi1s&(4 Ad/inistratieve

Diensten&34 Ontwielingsdienst&'4 Hoger Onderwi1s&

;4 Te2-nis2-e Diensten&.4 Edu2atieve

$tudentenopvang2entra74 Beroepsonderwi1s&04 5inan2ieel Be-eer4

:4

Bureaus en diensten die voor -et reguliere vo1& vos o <asisonderwi1s vallen onder -et Onderdire2toraat Onderwi1s46=ie organogra/ 394

Organogra/ 34 Onderdire2toraat Onderwi1s en Onderadelingen

Onderdire2toraatOnderwi1s

$e2retariaat

BIB*

BVO$ E]B

BVO% LPD

BBO BO$

BVO$" Bureau Voortge=etOnderwi1s $eniorenBVO%" Bureau Voortge=et

Onderwi1s %uniorenBBO" Bureau Basisonderwi1s

E]B" EUa/en<ureauLPD" Leer/iddelen& Produ2tieen

Distri<utieBO$" Bureau Onderwi1sinor/atieen

$tudiea2iliteiten

Voors2-oolse edu2atie& volwassenenonderwi1s en onderwi1svoor /ensen /et een <epering vallen onder deOntwielingsdienst 6=ie organogra/ '94 Daarnaast -eet deOntwielingsdienst de <ureaus voor Onder=oe en Planningen >urri2ulu/ontwieling onder =i2-4

Reader Oriëntatie op het beroep Page ':

Organogra/ (4 Onderdire2oraten van -et Dire2toraat Onderwi1s

Onderwi 1s

Ad/inistratieveDiensten

Ontwielingsdienst

HogerOnderwi 1s

Te2-nis2-eDiensten

Edu2atieve$tudentenOpvang>entra

BeroepsOnderwi 1s

5inan2ieelBe-eer

Dire/.&r''.O$der,i*s e$&$derdire/.&r



Organogra/ '4 Onderdire2toraat Ontwielingsdienst enOnderadelingen

Onderdire2toraatOntwielingsdienst

$e2retariaat

OP

>O B$O

BE, BVE

PI AVE

>O" >urri2ulu/ontwielingBE," BegeleidingPI" Pedologis2- instituutOP" Onder=oe en Planning

B$O" Bureau $pe2iaal Onderwi1sBVE" Bureau Voors2-oolseEdu2atieAVE" Ala<etisering enVolwassenen edu2atie

Vanwege -et <elang en -et spe2iee arater van -et<eroepsonderwi1s en -et -oger onderwi1s =i1n er aparteonderdire2toraten voor de=e vor/en van onderwi1s4 6=ieorganogra/ ; en . 94

Op#erking7 *O@8afgestudeerden #et een #o818diplo#a -ijnbevoegd les te geven in hun vak op lbo8s$holen.

Organogra/ ." Onderdire2toraat Hoger Onderwi1s

Reader Oriëntatie op het beroep Page ;?

Organogra/ ;" Onderdire2toraat Beroepsonderwi1s

Onderdire2toraat

B)BO" Bureau)iddel<aar

Beroepsonderwi1s

B!BOe$BLBO

$e2retaria BLBO" BureauLager

Beroepsonderw

Onderdire2toraat Hoger

$e2retariaa BHO" Bureau Hoger



Op#erking7 it bureau is in 0;=< opgeri$ht. +et *O@ valt onder het +oger Onderwijs en ressorteert dus onder dit bureau.

Hoger ges2-oold ader is <elangri1 voor de ontwieling vande /aats2-appi14 Het aantal studenten dat deelnee/t aan

-oger onderwi1s nee/t steeds toe4 Oo groeit -et aantal-oger onderwi1sinstellingen in ons land4 O/ -et -ogeronderwi1s goed te reguleren -eet -et )INO*> een wet op -et-oger onderwi1s in voor<ereiding4 De=e /oet onder andere devereiste niveaus van de instellingen en de titelatuur vooragestudeerden van -et -oger onderwi1s garanderen4

@it de=e studietest <li1t dat -et )INO*> een 2entrale rolspeelt <i1 -et in stand -ouden en verder ontwielen van onsonderwi1ssJstee/4 In de volgende studietest gaan we dieperin op de doelen en <eleidsuitgangspunten van dit /inisterie4

Bronnen"Ade-s I$;& B%%e.i$# %rg4!?& nr ;4 )aart (?!!4 Ade @niversiteit4Oo"adeus4uvs4eduleswl2i<o(?!!/rt4pd

er&e$ Ei*-e+'$ R'$di v'$ de Wie%4 +et s$hool#aats$happelijk werk inSurina#e4 KEen eindevaluatie op de doelstellingen van -et s2-ool/aats2-appeli1wer in A<ra<roi& $urina/eG& (?!?4His(&de%i*- reg%e+e$. van de Open<are $2-olen voor )@LO& @LO& ,LO endaaraan ver<onden #leuteradelingen in $urina/e4 ! nove/<er !:734 )inister vanOnderwi1s en Volsontwieling4 Pro4 )r4 54E4)4 )itrasing4O$.,er We. B'sis&$der,i*s4 AVO$4 (?!'4Org'$&gr'+ &$der,i*ssFs.ee+ v'$ Sri$'+e4 )INOV& BureauOnderwi1sinor/atie en $tudiea2iliteitenOriëntatie op het Beroep. 4eader 0;=080;=L4 @itgave Instituut voor deOpleiding voor Leraren4 Adeling Beroepsvor/ing4Regle/ent voor onderwi1sgevenden in $urina/e4 )INOV4 (?!(4$e2retariaat )INO*>4 Nieuwe organisatiestru2tuur )INO*>4 6$2-ri1ven aanstae-olders in ver<and /et de naa/swi1=iging van !( /ei (?!;49www4dna4srwetgevingsurinaa/sewettengeldendetestent/(??;,,,#g&v#srsr/inisterievanonderwi1senvolsontwielingover/inov4aspU 46(; 1uli (?!'9Interview /et d-r H4 Tonawi 6Hood BLO9 en d-r4 %454 >-in>-an$en 6>o ördinatorBasisonderwi1s9 op ! augustus (?!'4

Reader Oriëntatie op het beroep Page ;!

http://www.gov.sr/sr/ministerie-van-onderwijs-en-volksontwikkeling/over-minov.aspx





$T@DIETE#$T '"@IT,AN,$P@NTEN EN ONDER*I%$BELEID

1# I$%eidi$gIn studietest ( -e<<en we ge=ien dat de invloed van de

over-eid op -et onderwi1s na aanna/e van de leerpli2-twet in!07. ster is toegeno/en4 De <eleids/aers <ouwden voortop de traditie van onderwi1s voor iedereen& /et -et a22ent opvolsonderwi1s4 De=e traditie was in de !?? 1aar daarvoorvooral gelegd door de +ending4In eerste instantie volgden de <eleids/aers eenontwielings/odel waar<i1 -et onderwi1s ster geri2-t was opde 2ultuur van -et -et oloniale /oederland4 Oovervolgonderwi1s leidde naar -et /oederland4 Deleerston-ouden waren ao/stig uit Nederland4 Het$ranantongo& dat voor-een oo onderwi1staal was& werdver<oden4 Het onderwi1s /oest in -et Nederlands wordenver=orgd4Rond de =estiger 1aren van de vorige eeuw& toen overal terwereld deolonisatie<ewegingen opwa/en& oo in $urina/e&ontstond de roep naar surina/isering van de leerston-oudenen onderwi1s dat geri2-t was op ontwieling van de eigensa/enleving4In diverse onderwi1snotaGs daarna is te /eren dat de li1n vansurina/isering steeds <elangri1 werd gevonden en tot -edengeldt4 Het streven wordt oo onderwi1sundig ondersteund4

Over -et ge-eel <eeen =i1n de onderwi1sresultaten <i1eUa/ens vri1 sle2-t4 Dit -eet te /aen /et de ge<reigeonderwi1svoor=ieningen& /aar oo /et de astand tussen dewereld van de s2-ool en de t-uiswereld van de leerlingen4 )etna/e -et onderwi1s in -et <innenland is een groot =orgenind4In re2ente onderwi1snotaGs wordt de $urinaa/se sa/enlevinggearateriseerd als /ulti2ultureel en /ultitalig4 Het is eenenor/e uitdaging o/ -et ge2entraliseerde onderwi1ssJstee/&waarin de oloniale treen nog steeds -eren<aar =i1n& telaten aansluiten op de $urinaa/se leewereld enleer<e-oeten4

Een andere li1n& die te ontdeen valt vana de vi1tiger 1arenen die tot -eden wordt doorge=et is de groei van -et aantals2-olen en diMerentiatie in onderwi1stJpen4 Dit -eet vooral te/aen /et de wens o/ -et onderwi1s dienst<aar te laten =i1naan de e2ono/is2-e ontwieling van de sa/enleving4 Hetonderwi1s /oet ar<eidsra2-ten opleveren4 In re2ente <eleidsnotaGs is daar<i1 aanda2-t voor /oderne te2-nologis2-eontwielingen4

2# D&e%e$ e$ i.g'$gs$.e$ 1=5 2004

Reader Oriëntatie op het beroep Page ;(

Drie %i*$e$ i$

&$der,i*s)e%eid# O$der,i*s

v&&riederee$

Sri$'+iseri$g

Di7ere$.i'.ies/(&&%.Fe$ v'$,ege''$s%i.i$g&'r)eidssi.'.ie

A%ge+ee$Leer%'$g%&+e.''$6e.



In !:.; vers2-een -et K 1lge#een leerplan voor het gewoonlager onderwijs in Surina#e. Hierin werd veel aanda2-t<esteed aan de taalsituatie in -et onderwi1s4

+et beleid resulteerde onder #eer in het vervangen van deuit 3ederland afko#stige taal#ethoden door #ethoden die

in Surina#e werden ontwikkeld.

In !:7; <egon /en /et de -erstru2turering van -etvervolgonderwi1s op -et glo4 Veel leerlingen stroo/den doornaar -et uitge<reid lager onderwi1s 6ulo9& dat een alge/eenvor/end vaenpaet -ad /et weinig /ogeli1-eden voorpratis2-e <eroepen4 Het ulo -ad oo <epertedoorstro/ings/ogeli1-eden4 Het ulo veranderde in -etvier1arige Lager Beroepsgeri2-t Onderwi1s 6l<go94 In -etvaenpaet reeg /en <eroepenstrea/s en l<go werd eenaanvulling op de weinige te2-nis2-e en ni1ver-eidss2-olen4

In !:70 werd een studie gedaan door -et )INO*>3& /et -ulpvan @NE$>O& naar de situatie in ons onderwi1s& o/ daarna teo/en tot een nationaal onderwi1splan4 De @nes2o is eenorganisatie van de Verenigde Naties 6VN9& die =i2- <e=ig-oudt/et onderwi1s& wetens2-ap& 2ultuur en 2o//uni2atie4$urina/e -ad als nieuwe ona-aneli1e natie -etlid/aats2-ap verregen van de VN en on dus een <eroep opde desundig-eid van de adelingen van de=ewereldorganisatie4In een inleidend over=i2-t <i1 -et @NE$>Orapport werden drienelpunten ge2onstateerd"

de geri2-t-eid op intelle2tuele prestatie& onvoldoende onderwi1svoor=ieningen voor -et

<innenland& onvoldoende voor=ieningen voor vroege s2-oolverlaters

eno voor volwassenen4@itgaande van de=e nelpunten werden drie ge<ieden vooreen nationaal onderwi1splan <enadrut& te weten"

o/<uiging van een elitair naar een leerlinggeri2-tsJstee/Q

ontwielen van een nonor/eel sJstee/ voor -etonderwi1s in -et <innenlandQ

s2-eppen van /ogeli1-eden voor levenslang leren4

In -et verlengde van dit rapport stelde -et )INO*> in !:7:een KNota van ons onderwi1sG sa/en4 Het doel van -etonderwi1s was als volgt o/s2-reven"

3 De naa/ van -et /inisterie van onderwi1s is /eerdere /alen gewi1=igd4In (?!; werd de naa/ )inisterie van Onderwi1s& *etens2-ap en >ultuur4 In

de=e test -anteren we de=e naa/& oo al -eette /inisterie in de<esproen ti1d anders4 Alleen als de oude naa/ in titels van stuenvooro/t& -ouden we de oude naa/ aan4

Reader Oriëntatie op het beroep Page ;3

UNES9Or'&r.

!INOW9&$der,i*sd&e%e$1>

!eer)er&es&$der,i*s



Ons onderwijs dient alle burgers2 in het bij-onder de jongeregeneraties van on-e sa#enleving2 te vor#en invoorbereiding op opti#aal fun$tioneren in on-e sa#enleving2in$lusief hun ins$hakeling bij de instandhouding en verdereontwikkeling daarvan.

De passage over de relevantie van -et onderwi1s voor -etun2tioneren in -et ar<eidspro2es wordt aldus verwoord"

*n de stru$tuur van het for#ele onderwijs en in debijbehorende $urri$ula -al deBnitief worden verankerd de#ogelijkheid o# naast opvoeding2 burgers$haps8 enintelle$tuele vor#ing2 de arbeidsges$hiktheid enarbeidsbereidheid van ons volk reeds via de s$hool op tevoeren. ledere ontwikkelingslijn in de onderwijs stru$tuur -aluit#onden in een slotfase die geken#erkt wordt doordoelgeri$hte voorbereiding op het aanvaarden van een taakin het arbeidspro$es.

Hieruit <li1t dat denitie de weg werd gevolgd naar onderwi1svoor iedereen& ten <e-oeve van de $urinaa/se sa/enleving4

In !:0? werd er een staatsgreep gepleegd4 De politieever-oudingen veranderden& /aar <i1 -et onderwi1s <lee deo2us geri2-t op onderwi1s in dienst van de eigensa/enleving4 De nieuwe regering or/uleerde eenonderwi1s<eleid in -et do2u/ent Op weg naar de nieuweedu$atieve orde. (M*3O5 =F;Hierin werd o4a4 aangegeven dat -et <elangri1 was dat er een

nationaal plan /oest =i1n voor -et onderwi1s en dat de doelenvoor onderwi1s inge<ed /oesten =i1n in -et totaleontwielingsplan voor de sa/enleving4$treepunten van -et )INO*> waren"

- /eer individualisatie in -et onderwi1sQ- -eransings/ogeli1-eden voor dropouts /et op=et

van een sJstee/ voor volwassenenedu2atieQ- vor/en van per/anente edu2atieQ- geYnstitutionaliseerde overlegvor/en tussen -et

onderwi1sveld en de sa/enleving4

In !:0( volgde 3aar funda#entele onderwijsvernieuwingen2de <eleidsnota voor !:0(!:0'4 Als inleiding wordt een /ensen /aats2-appi1<es2-ouwing gegeven4 Het streven is eropgeri2-t dat"

- de /ens 2entraal staat&- leren en ar<eid sa/engaan&- -et 2olle2tie wel=i1n wordt <evorderd&- -andar<eid <eter wordt gewaardeerd&- so2iaal a2-terge<leven groepen vooruito/en4

Het <eleid =ou o4a4 /oeten resulteren in"- op=etten van een /assale ala<etiserings2a/pagne en

avond<asiss2-olen&

Reader Oriëntatie op het beroep Page ;'

:$d'+e$.e%e&$der,i*sver$ie,i$ge$1@2



- verdere <estudering en aanpa van -et onderwi1s in -et<innenland&

- per/anente <i1 en o/s2-oling van leerra2-ten&- nadere <estudering van on=e s2-ooltaalpro<le/atie&

erenning van $urina/is/en&

- verlaging van de lassedelerin -et <asisonderwi1s tot 3?in l::?&

- =org voor inte/aats2-olen en studenten-uisvesting&- uit<reiding van de leerpli2-tleeti1d 6van ' tot !. 1aar94

In !:0. werden in -et glo vernieuwde& aan de leewereld van-et $urinaa/se ind aangepaste /et-oden ingevoerd voorreenen& taal& le=en en eUpressie4 Het /inisterie wilde-ier/ee -et onderwi1s toeganeli1er /aen voor de 1eugd4 Erwerd /eer aanda2-t <esteed aan de $urinaa/se 2ultuur en erwerd /eer nadru gelegd op a2tieve parti2ipatie van deleerlingen. Later volgden oo ges2-iedenis en aardri1sunde4

Het vo1 en vosonderwi1s werden in-oudeli1 weinig gewi1=igd4In !:0. werd er een nationaal onderwi1s2ongresgeorganiseerd4 De doelstellingen voor -et onderwi1s& =oalstoen geor/uleerd& vallen uiteen in twee 2ategorieSn4!4 Doelen /et <etreing tot de opvoedundige en alge/een

vor/ende un2tie van -et onderwi1s"- alle 1onge <urgers de gelegen-eid <ieden tot

pedagogis2- verantwoorde ontwielingQ

- alle <urgers in de gelegen-eid stellen tot verwervingvan een ritis2- 2onstru2tieve instelling inovereenste//ing /et de eigen /ogeli1-edenQ

- waarden van de sa/enleving 6=oals verdraag=aa/-eiden <ereid-eid o/ te weren aan de welvaart en -etwel=i1n van alle leden van de sa/enleving9 teontwielenQ

- in=i2-t in de $urinaa/se 2ultuur en de ontwieling vande $urinaa/se sa/enleving verwerven4

(4 Doelen /et <etreing tot de <eroepsvoor<ereidendeun2tie4- de sa/enleving voor=ien van ges2-oolde ra2-ten ten

<e-oeve van de 2ulturele& so2iale en e2ono/is2-eontwieling4

In de <eleidsnota van -et )INO*> van !::(!::. o/en als2entrale vraagstuen aan de orde"

!4 de /eertalig-eid&(4 de eigen identiteit en34 de relatie onderwi1s en ar<eid4

De /eertalig-eid

Reader Oriëntatie op het beroep Page ;;

D&e%e$N'.i&$''%O$der,i*s9&$gres1@=

Be%eids$&.'

!INOW9121=



Het pro<lee/ van de KastandG tussen s2-ooltaal en de diverse/oedertalen wordt ge=ien als een groot dida2tis2-struiel<lo4 Het gaat o/ een 2o/pleU pro<lee/& dat eentaalundige en /aats2-appeli1politie aanvaard<areoplossing vraagt4

Nationale identiteit)en geet aan dat -et onderwi1s nog onvoldoende <i1draagtaan natievor/ing4 ,e2onstateerd wordt dat -et $urinaa/svol nog te vaa in denen en doen in etnis2-e -oen <li1tsteen4 Er <li1t onvoldoende 2olle2tieve verantwoordeli1-eidvoor de totale ontwieling van land en vol4 In de=e<eleidsnota wordt aangegeven dat leerra2-ten trainingen/oeten ri1gen o/ natievor/ing via -et onderwi1s te<evorderen4

Onderwi1s voor werDe <eleidsnota wi1st er oo op dat -et alge/een vor/endonderwi1s een relatie groot a22ent -eet in ons onderwi1s4 Het<eroepsonderwi1s -eet weinig waardering en is onvoldoendeontwield4 Het onderwi1s is onvoldoende ageste/d op de<e-oeten van de ar<eids/art4

3# Se/.&r%'$ O$der,i*s 2004200@Het )INO*> o/t in (??' /et een $e2torplan Onderwi1s4

Hierin wordt -et <eeld van de ideale persoon die -et onderwi1s/oet voort<rengen ges2-etst4

De ideale $urinaa/se /ens<urger is een persoon die"!4 doordrongen is van respe2t voor /enseli1 leven o/dat

-et de grondslag is waarop alle andere waarden /oetenrustenQ

(4 e/otioneel =eer 6/et een -oge /ate van=elvertrouwen en eigenwaarde9& initiatievol enonderne/end isQ

34 etnis2-e& religieu=e en andere diversiteiten =iet als een

<ron van sterte en ri1do/Q'4 <ewust is van -et <elang van leven in -ar/onie /et de

o/geving 6/ilieu<ewust=i1n9Q;4 een stere waardering -eet voor ge=ins& a/ilie en

ge/eens2-aps<anden& en voor /orele westiesin2lusie verantwoordeli1-eid en aanspraeli1-eid voor=i2-=el en de ge/eens2-apQ

.4 een goed ontwield respe2t -eet voor on=e 2ultureleerenisQ

74 veel=i1dige vaardig-eden& ona-aneli1 en ritis2-

denen de/onstreert& <estaande opvattingen en

Reader Oriëntatie op het beroep Page ;.

Se/.&r%

'$O$der,i*s2004

Se/.&r%'$O$der,i *s 20102014

Ide'%eSri$''+se )rger



prati1en ter dis2ussie stelt en geri2-t is op toepassingvan ennis en eiten voor oplossing van pro<le/enQ

04 een positieve -ouding de/onstreert ten op=i2-te vanwer en sa/enwering /et anderenQ

:4 een 2reatieve geest vertoont in =i1n vers2-illende

vers2-i1ningsvor/en en de=e in e2ono/is2-e enonderne/ende seren en andere levensge<iedenontwieltQ

!?4 -et ver/ogen -eet o/ =i1n Jsiee& /entale&so2iale en spirituele wel=i1n te <e-eersen en <i1 tedragen tot de ge=ond-eid en welvaart van dege/eens2-apQ

!!4 de volledige ontwieling oestert van iederepersoon& en vers2-illen en overeeno/sten tussenvrouwen en /annen als een <ron van weder=i1dsesterte <enutQ

!(4 een stere <inding -eet /et eigen land en volen =i2- als wereld<urger oriSnteert4

Het <eleid past in -et internationale ader van de >ari<<eanEdu2ation $trategJF 6>E$Q 1uli!::79 en de *orld De2larationon Edu2ation or AllF 6E5AQ !::?94 De E5A doelstellingenwerden in (??? in -et Daar 5ra/ewor or A2tionFander/aal <era2-tigd4 Het <eeld van de ideale persoon&=oals die door -et onderwi1s /oet worden gevor/d& is daaroo <es2-reven4

4# Se/.&r%'$ O$der,i*s 20102014En van de <eleidsdo2u/enten van -et )INO*> voor -et-uidig onderwi1s is -et $e2torplan Onderwi1s (?!? 8 (?!'4

Het $e2torplan Onderwi1s (?!?(?!' <ouwt voort op -et$e2torplan Onderwi1s I 6(??' 8 (??09& dat /iddels eenparti2ipatie pro2es /et stae-olders tot stand is geo/en Erwordt niet alleen uitgegaan van de <estaande nelpunten enpro<le/en in ons onderwi1s& /aar oo& =oals -ier<ovenaangegeven& reening ge-ouden /et regionale en

internationale ontwielingen in -et onderwi1s4

De=e indi2atoren voor de ideale <urger /oeten verwertworden in de leerin-ouden en progra//aGs van de s2-olen4

Voor -et )INO*> o/t de volgende /issie naar voren"- s2-eppen en in stand -ouden van voorwaarden& a2iliteiten

en /iddelen voor onderwi1s en volsontwieling ten<e-oeve van ele <urger en inge=etene van $urina/e& terverwerving van ennis& vaardig-eden& nor/en en waarden&

geri2-t op&


Se/.&r%'$O$der,i*s 20102014

!INOW9 +issie

I$.er$'.i&$''% -'derIde'%e8ers&&$



o eMe2tie deelne/en in on=e de/o2ratis2-esa/enleving en de /oderne wereld&

o vri1e deelna/e aan -et /ulti2ulturele leven /et eenster ontwield /ilieu<ewust=i1n en

o opti/ale parti2ipatie in -et so2iaale2ono/is2- leven

van ons land4

@itgaande van -et <ovenstaande worden de volgende doelengesteld"- een /eer eMe2tie en e2iSnt onderwi1ssJstee/&- een re2-tvaardig onderwi1ssJstee/& dat geli1e ansen

<iedt aan iedereen&- een internationaal 2on2urrerende <eroeps<evoling&- een edu2atiesJstee/ dat diensten aan<iedt die voldoen

aan vastgestelde waliteitsstandaarden4

De doelen /oeten worden gerealiseerd /et de volgendestrategieSn"

- verleinen van de ennisloo in -et land en /et anderelanden&

- ver<eteren van onderwi1snan2iering en /anage/ent&- de s2-ool en de las /aen tot o2us van -et

edu2atiesJstee/&- on<ele//erde toeganeli1-eid tot -et s2-olenstelsel&- versteren van regionale sa/enwering4

$nelle en 2ontinue te2-nologis2-e veranderingen wordenge=ien als en/eren van de (!e eeuw" de invloedendaarvan worden wereldwi1d gevoeld4 Ar<eidsintensievete2-nologieSn verdwi1nen& terwi1l ennis en /odernete2-nologie nu <eslissend =i1n voor toena/e van produ2tiviteiten welvaart4 De <egeleidende ontwielingen in de /ondialee2ono/ie& in internationale <etreingen en in/aats2-appeli1e instituten vereisen een 2ontinue <i1stellingen -eror/ulering van sJste/en en /e2-anis/en o/ deveranderingspro2essen te <e-eersen en te sturen4 Onderwi1swordt <es2-ouwd als een <elangri1e sleutel o/ -et /enseli1apitaal te ontwielen& waar/ee $urina/e -et -ood an<ieden aan de nieuwe eisen en uitdagingen van de (!e eeuw4De De <and tussen onderwi1s en de ar<eidswereld /oetervoor =orgen dat $urinaa/se <edri1ven en produ2ten op=owel de loale als de internationale /art ster unnenstaan4

Het se2torplan geet een uitge<reide <es2-ri1ving van de-uidige situatie en de nelpunten4 Alle onderwi1sniveaus entJpen worden <es2-reven& el /et -un spe2iee pro<le/en4

De volgende pro<le/en o/en op alle onderwi1sniveaus en inalle tJpen voor& =i1 -et in vers2-illende /ate"


D&e%e$&$der,i *s20102014

S.r'.egie$

Re%'.ieO$der,i *s E/&$&+ie

A%ge+e$er&)%e+e

$



- verouderde en ge<reige 2urri2ula in2lusie dida2tis2-ewervor/en&

- ge<reige -er en <i1s2-oling van leerra2-ten&- onvoldoende supervisie door s2-oolleiding en inspe2tie&- onvoldoende <evoegde leerra2-ten 6<innenland& spe2iaal

onderwi1s& se2undair onderwi1s9&- -oge per2entages <li1ven=itters en dropouts&- verouderde en ge<reige leer/iddelen4

Het )INO*> -eet -ervor/ingsprogra//aGs& die =i1ngeru<ri2eerd in een ;tal su<se2toren te weten"6!9-et <asisonderwi1s6(9-et se2undair onderwi1sQ639-et -oger onderwi1sQ6'9de Jsiee inrastru2tuurQ6;9de onderwi1sad/inistratie4

De /eest ingri1pende veranderingen <etreMen se2tor !& -et<asisonderwi1s& en se2tor ;& de onderwi1sad/insitratie4In se2tor ! <eoogt -et )INO*> een totale vernieuwing van de2urri2ula van -et <asisonderwi1s4Bi1 se2tor ; gaat -et o/ de <estuurli1e e2iSntie4 HetDire2toraat Onderwi1s wil =i2- gaan <eperen en 2on2entrerenop =i1n erntaen en pro2essen4 De stru2tuurveranderingo/vat oo de2entralisatie van de <eslissings<evoegd-eidnaar lagere organen en ver=elstandiging van s2-olen4 Taen

die onder -et )INO*> vallen& =ullen overgedragen wordenaan de /anagers van de s2-olen4

Reader Oriëntatie op het beroep Page ;:

Herv&r+i$gsr&gr'++'Cs



$T@DIETE#$T ;#NELP@NTEN IN HET $E>@NDAIR ONDER*I%$

1# I$%eidi$gIn de=e studietest wordt ingegaan op de pro<le/en in -et

se2undair onderwi1s4 Er =i1n twee niveaus van se2undaironderwi1s& te weten -et voortge=et onderwi1s 1unioren 6vo19 en-et voortge=et onderwi1s senioren 6vos94

2# 8r&)%e+e$ v&*Het vo1 o/vat lagere <eroepsopleidingen 6l<o9& /eeruitge<reid lager onderwi1s 6/ulo9 en voortge=et spe2iaalonderwi1s 6vso94

De s2-olen -e<<en te a/pen /et de volgende pro<le/en"!4 veel on<evoegde leerra2-ten&(4 verouderde 2urri2ula en teort aan leer/iddelen&34 a2-terstallig onder-oud van ge<ouwen&'4 geen -er en <i1s2-oling van leerra2-ten&;4 -oge per2entages =itten<li1vers en dropouts&.4 laag per2entage agestudeerden&74 geen o weinig /ogeli1-eden tot -ori=ontale doorstro/ing

6alleen lagere naar -ogere s2-ooltJpen /ogeli194

Ad !4Het IOL is de opleiding die leerra2-ten /oet opleiden voor

-et vo14 Tot nu toe is de in en uitsroo/ van -et IOL nietvoldoende o/ aan de <e-oete aan <evoegde leerra2-ten tevoldoen4

Ad (4Van over-eidswege is de aanda2-t voor vernieuwing van2urri2ula vooral gegaan naar -et glo4 Boeen =i1n verouderd enonvoldoende4 Leerra2-ten /aen vaa -un eigen sten2ils4 In(?!3 -eet -et )INO*> nieuwe <oeen uit Nederland <esteldvoor de vo1s2-olen4 Het is niet duideli1 o de=e <oeenvoldoen en oo daadwereli1 ge<ruit worden in -et

onderwi1s4 Daar =ou nog onder=oe naar gedaan /oetenworden4

Ad 34Het onder-oud aan ge<ouwen laat te wensen over4 Het)INO*> -eet in (?!((?!3 s2-olenloalen laten <i1<ouwen4Oo =i1n in -et <innenland en in de distri2ten nieuwe s2-olenge<ouwd4 To2- is -et pro<lee/ nog niet -ele/aal ver-olpen4

Ad '4

Het )INO*> organiseert op in2identele <asis nas2-oling voorde leerra2-ten4 Het op te =etten nas2-olingsinstituut o/t

Reader Oriëntatie op het beroep Page .?



lang=aa/ van de grond4 De R#BO en EB,<esturenorganiseren 1aarli1s onderwi1sdagen voor -un leerra2-ten4

Ad ; en .4

Het )INO*> wordt 1aarli1s ge2onronteerd /et -et pro<lee/va/ =itten<li1vers en negatieve eUa/enresultaten4 Deper2entages s2-o//elen tussen de (; en ;?^4 Er is noggeen stru2turele oplossing gevonden voor dit pro<lee/4 Eleleerling die dou<leert o =at ost -et land eUtra geld4Bovendien daalt de leer/otivatie van leerlingen die sle2-tpresteren4

Ad 74$tudenten in -et <eroepsonderwi1s -e<<en weinig/ogeli1-eden -ori=ontaal door te stro/en naar /ulo4 Via/ulo is -et /aeli1 o/ door te stro/en naar -ogereonderwi1stJpen4 Voor leerlingen die niet toegelaten worden tot/ulo& is -et erg /oeili1 o/ door te stro/en naar vos4 )et de-erstru2turering van -et l<o en -et op=etten van voortge=ettelagere te2-nis2-e <eroepsopleidingen 6vlt<o9 pro<eert /en dedoorstro/ing te verge/aeli1en4

3# 8r&)%e+e$ v&sOp dit niveau <estaan de volgende s2-ooltJpen"- -et voor<ereidend wetens2-appeli1 onderwi1s 6vwo" 3

1aar9&- -et -oger alge/een voortge=et onderwi1s 6-avo" ( 1aarQavond-avo" 3 1aar9&

- -et natuurte2-nis2- instituut 6natin" '1aar9&- -et avond /iddel<aar te2-nis2- onderwi1s 6a/to" ' 1aar9&- -et instituut voor /iddel<aar e2ono/is2- en ad/inistratie

onderwi1s 6I/eao" 3 1aar9&- -et avond I/eao 63 1aar9&- -et pedagogis2- instituut 6' 1aar94

De volgende toelatingseisen gelden voor vos4- vwo& -avo en natin" geslaagd voor -et toelatingseUa/en

wele wordt ageno/en in /ulo 3 o '4- pedagogis2-e instituten" diplo/a /ulo _ /ini/aal ; voor

nederlands s2-riteli1 deel _ totaal !. punten vooraardri1sunde& <iologie en ges2-iedenis4

- -et i/eao" diplo/a /ulo4

De pro<le/en van -et vos unnen we in vi1 groepen verdelen4Het gaat o/ pro<le/en rond -et leraars2-ap& de onderwi1sen leer/iddelen& de waliteit van de opleiding& inrastru2tuur

en onder-oud& -et de2anaat en ouderverenigingen4

Reader Oriëntatie op het beroep Page .!



Leraren- Aevoegdheid" alle s2-olen -e<<en te /aen /et

on<evoegde en <epert <evoegde leraren4- Aijs$holing7 de leraren -e<<en <e-oete aan nas2-oling

in =owel dida2tie als vain-ouden4

- Aegeleiding en inspe$tie7 De inspe2tie o/t pas <i1pro<le/en in <eeld4 De inspe2tie van -et )INO*> isonder<e/and4

- *nstru$ties en handleidingen voor leraren7 er <estaateen alge/een s2-oolregle/ent voor open<are vwos2-olen en pedagogis2-e instituten 6,B !:.:& nr4 !('9en een 2on2ept eindeUa/enregle/ent vwo 6,B !:7(&nr4;394 Vri1wel alle s2-olen -e<<en naast genoe/deregle/enten nog eigen regle/enten& die wat in-oud eno/vang <etret nogal uiteenlopen4

- Aeloning en in$entives7 leraren en dire2tie vinden -unsalariSring onvoldoende gelet op de werlast en deverantwoordeli1-eid4

Onderwi1s en leer/iddelenAes$hikbaarheid van #iddelen

- De verstrete aantallen <oeen =i1n niet alti1dvoldoende4 De $onditie waarin de <oeen vereren issle2-t en de in-oud ster verouderd4 In (?!(!3 -eet-et )INO*> nieuwe <oeen uit Nederland <esteld voorde voss2-olen4 Het is niet duideli1 o de=e <oeen

voldoen en oo daadwereli1 ge<ruit worden in -etonderwi1s4 Daar =ou nog onder=oe naar gedaan /oetenworden

- De teorten /oeten de s2-olen /et eigen /iddelen viade s2-oolas& undraising eno leerlingenin<reng =elaanvullen4

- AudioVisuele /iddelen ont<reen op de /eeste s2-olenen waar die wel aanwe=ig =i1n& =i1n die door eigeninspanning via undraising eno donoren verregen4

- Op -et natin en -et a/to is er een ge<re aante2-nis2-e leer/iddelen w4o4 /eetapparatuur voor de

vers2-illende dis2iplines4 De i/eaoGs -e<<en te /aen/et verouderde apparatuur w4o4 tJpe/a2-ines en2o/puters4

#waliteit van de opleiding- $o//ige s2-olen willen graag i2t eno lie sills aan -et

2urri2ulu/ toevoegen4- Op vri1wel alle avos2-olen s2oren studenten sle2-t <i1

e2ono/ie! en e2ono/ie(4 Bi1 -et i/eao =i1n -et devaen alge/ene e2ono/ie& <edri1se2ono/ie en

wisunde4 Op -et A)TO -e<<en studenten pro<le/en

Reader Oriëntatie op het beroep Page .(



/et wisunde en natuurunde Op -et natin geldt ditvoor de studieri2-ting eletrote2-nie4

Inrastru2tuur en onder-oud- Er is een teort aan pra2ti2u/loalen en 8a2iliteiten

voor de vaen <iologie& natuurunde& s2-eiunde&gJ/nastie en i2tonderwi1s4

- Bi1 -et natin en a/to ont<reen pra2ti2u/loalen voorwertuig<ouwunde& <ouwunde en eletrote2-nie4

- De door -et )INO*> verstrete /iddelen voor sanitairen onder-oud =i1n ontoereiend4

De2anaat en ouderverenigingen- In alle gevallen =i1n -et do2enten die voor enele 6( en

/eer9 uren per wee de rol van de2aan vervullen4 De<e-oete <estaat aan /eer de2aanuren en aan -etin=etten van proessionele ra2-ten =oals6s2-ool9/aats2-appeli1e werers4

- $le2-ts enele s2-olen <es2-ien over een a2tieveoudervereniging4

Reader Oriëntatie op het beroep Page .3



$T@DIETE#$T .LEER#RA>HTENOPLEIDIN,EN

1# I$%eidi$g

De=e studietest gaat over leerra2-tenopleidingen4A2-tereenvolgens o/en aan de orde"

leerra2-tenopleidingen voor -et <asisonderwi1sQ de opleiding tot s2-ool-oodQ leerra2-tenopleidingen voor vo1 en vosQ de leerra2-tenopleiding voor <eroepsonderwi1s4

2# Leer-r'/(.e$&%eidi$ge$ v&&r (e. )'sis&$der,i*s

D'g&%eidi$ge$In (?!( =i1n de dagopleidingen voor leerra2-ten<asisonderwi1s gestart /et <elangri1e vernieuwingen4 Hetgaat o/ veranderingen in de"!4 stru2tuur van de opleidingQ(4 de toelatingseisenQ34 de in-oud4Het pro1e2t -eet KDe nieuwe leerra2-tG4 Het gaat o/ eenvernieuwing in drie asen4 In (?!: /oet de vernieuwingvoltooid =i1n4

Ad !4 De stru2tuur van de opleiding4Er =i1n geen aparte opleidingen voor leuterleidster en gloleerra2-t /eer4 De opleidingen =i1n sa/enge<ra2-t in nopleiding /et eerst twee ge/eens2-appeli1e <asis1arengevolgd door twee spe2ialisatie1aren4 )en an dan ie=en voor&$der)&, o 6-uidige leuter en leer1aar ! en (9 o )&ve$)&, 6-uidige leer1aar 3 tot .9 van de <asiss2-ool4

Ad (4 De toelatingseisenEle ase wordt geen/ert door een ver-oging van detoelatingseisen4 Ti1dens de startase wordt -et /ulodiplo/a

vereist4 In de /iddenase vraagt /en /ulodiplo/a /et -avopaet4 De opleidingen =i1n dan op -et -uidige niveau van/iddel<aar <eroepsonderwi1s 6/<o94 In de eindase wordt deoverstap ge/aat naar een -ogere <eroepsopleiding 6-<o9 op<a2-elors niveau4 De toelatingseis is dan /ini/aal -avodiplo/a4

Ad 34 De in-oudDe -uidige opleiding van de wees2-olen wordt vernieuwden o/gevor/d van een vageri2-te opleiding naar een

/&+e.e$.iegeri/(.e opleiding die /odulair is opge<ouwd/et )er&esv&r+i$g en r'-.i*- vana -et <egin van de

Reader Oriëntatie op het beroep Page .'

Leer-r'/(.e$&%eidi$g$''r$ive'

De$ie,e%eer-r'/(.

Nie,es.r/.r

Nie,e.&e%'.i$gseise$

I$(&de%i*-ever$ie,i$g



opleiding4 Valeerra2-ten die op de pedagogis2-e institutendo2eren& /oeten gespe2ialiseerd =i1n in de dida2tie van -unva4

De volgende instituten ver=orgen dagopleidingen voor

leerra2-ten <asisonderwi1s" Het Al<ert >a/eron Instituut 6A>I9Q Het >-risteli1 Pedagogis2- Instituut 6>PI9Q Het $urinaa/s Pedagogis2- Instituut 6$PI9Q $2-olenge/eens2-ap Ni2erie #wees2-ool 6$,N

wee94

!idd'g e$ 'v&$d&%eidi$ge$In oto<er (?!! is -et )iddag Pedagogis2- Instituut 6)PI9 vanstart gegaan4 De=e s2-ool ge<ruit de=elde a2iliteiten als A>Ien <iedt -et=elde progra//a aan /aar vana !.4?? uur inde na/iddag tot de avond4 De toelatingsvoorwaarden =i1n oode=elde als die voor de dagopleiding4

Het is oo /ogeli1 gloleera2-t te worden via de&$der,i*6ers'-.e 6OA94 In Para/ari<o worden de lessengegeven in de ge<ouwen van -et $PI4 De onderwi1=ersatewordt oo georganiseerd <uiten Para/ari<o& onder andere inBroopondo& Al<ina& )oengo en Ni2erie4De toelatingsvoorwaarden voor de onderwi1=ersate =i1n alsvolgt"

OA !" <oslandate o distritsweeling /et overgang /ulo3 naar ' o /ulo diplo/a OA (" o o agewe=en av 6alge/een vor/ende ase van

pedagogis2-e instituten voor (?!(9 OA 3" av o -l OA '" /oA o /oBDe /eeste studenten van de OA =i1n wer=aa/ in -etonderwi1s4 A-aneli1 van de vooropleiding stroo/t /en in opvers2-illende niveaus en duurt de opleiding ! tot ' 1aar4 Deeerste 3 1aren =i1n alge/een vor/end en worden aangeduidals de Eerste Leerring4 Het vierde 1aar geet de

<eroepsvor/ing en wordt aangeduid als de Tweede Leerring4Dan gaat /en twee dagen per wee naar een prati1s2-ool4$tudenten die al in -et onderwi1s staan& worden vri1gesteldvan de=e stage4Het is de <edoeling dat -et )PI& de OA en oo de -ieronder<es2-reven Hoodate -un progra//aGs aanpassen aan devernieuwingen4 @iteindeli1 /oeten OA en Hoodate als graadworden opge-even4 )aar daarvoor =i1n wetteli1e wi1=igingennodig4

3# O%eidi$g .&. s/(&&%(&&;d

Reader Oriëntatie op het beroep Page .;

!8I

OA



De (&&;d'-.eDe Hoodate is een twee1arige opleiding4 )et een Hoodatean /en s/(&&%(&&;d worden op een )'siss/(&&%4 DeHoodate 6in 2o/<inatie /et ( LOGs\ o een )OAdiplo/a9wordt oo gevraagd als /en /en dire/.er wil worden van

een v&*s/(&&%4 Het <e=it van de Hoodate <rengt deleerra2-t oo in een -ogere salariss2-aal4

\ LO 8opleidingen =i1n de voorlopers van de -uidige )OA opleidingen van -et IOL4De LOopleidingen waren orter en -adden geen Beroepsvor/ing4

De toelatingseis tot de Hoodate is een onderwi1=ersate o <vdiplo/a4 Het is niet /ogeli1 /et andere wali2aties in testro/en4)OAagestudeerden van -et IOL& die ingestroo/d warenvanuit av& i/eao& -avo o vwo& /oeten dus een 1aar naar de

Onderwi1=ersate& voordat =e naar de Hoodate unnen4 Detoelatingseis is <i1 wet vastgelegd4 Als /en i1t naar de-uidige situatie in de opleidingen van leerra2-ten =ou de wetaangepast /oeten worden4Op de Hoodate ri1gt /en pedagogie& Nederlands en (eu=evaen4 )et -et diplo/a /ag /en in de=e eu=evaenlesgeven op een vo1s2-ool4 De Hoodate ent geen prati14Er =it wel vadida2tie in de eu=evaen en dit wordtgeoeend aan de -and van /inilessen 6peer tea2-ing94$tudenten die een )OA diplo/a -e<<en van een <epaald

va& ie=en vaa dit va als een van de eu=evaen enri1gen dan -iervoor vri1stelling4 +i1 -oeven dan nog /aar neu=eva te doen4Er =it geen va K/anage/entG in de opleiding4 Dit onderdeelvalt onder pedagogie4 De sto die <i1 dit onderdeel wordt<e-andeld& voldoet niet aan de -edendaagse 2o/petentieeisen van een s2-oolleider4 De opleiding is niet vernieuwd inde laatste !? 1aar4 De Hoodate is vooral gewild vanwege de<etere <etaling4

4# Leer-r'/(.e$&%eidi$ge$ v&&r v&* e$ v&s

He. I$s.i.. v&&r de &%eidi$g v'$ Ler're$De opleidingen tot leerra2-t voor -et voortge=et onderwi1s 1unioren 6vo19 en voortge=et onderwi1s senioren 6vos9 wordenver=orgd door -et Instituut voor de Opleidingen van Leraren6IOL94Het IOL is een -ogere <eroepsopleiding 6-<o94 Het IOL <iedtopleidingen in alle alge/een vor/ende vaen die op -et/ulo en l<o worden ver=orgd4 $tudenten ie=en vana -et<egin voor een vaopleiding4 De duur van de opleidingen is 3 1aar voor de opleiding vo1leerra2-t 6/oA diplo/a9 en nogeens ( 1aar voor de vos<evoegd-eid 6/oB diplo/a94

Reader Oriëntatie op het beroep Page ..

H&&;d'- .e

IOL

Ver&derde

,e.gevi$g



De toelatingsvoorwaarden voor -et IOL =i1n" /oA" vosopleiding su22esvol agerond& <v diplo/a&

so//ige opleidingen -e<<en spe2ieetoelatingsvoorwaarden4

)oB" /oA diplo/a

De opleidingen worden aange<oden in =owel dag alsavondopleidingen4 $o//ige opleidingen worden oo inNi2erie aange<oden4 $tudenten ri1gen dan in -et weeendles4De studie wordt /odulair aange<oden4 )odulen =i1n studieonderdelen die <innen een <epaalde periode /oeten wordenagerond4 Ele periode <estaat uit een aantal 2ollegeween&een 2ollegevri1e periode en een tenta/enwee4 Naast -et<e=oeen van 2olleges wordt veel =elstudie en=elwer=aa/-eid van de student verwa2-t4 Opdra2-ten enpresentaties /aen oo deel uit van de studie4

De /odulen worden ge2ategoriseerd in drie groepen" vaspe2iee /odulenQ /odulen voor persoonli1e en alge/ene vor/ing& =oals

taalvaardig-eid en inor/ati2aQ <eroepsvor/ende /odulen& geri2-t op de vor/ing tot

leerra2-t4

Doel

Het doel van -et IOL is -et opleiden van 2o/petente lerarenvoor -et voortge=et onderwi1s4

Een 2o/petentie <etret -et ver/ogen o/ op <asis van ennis&vaardig-eden en attitudes adeuaat te unnen -andelen in<eroepssituaties4 Een 2o/petente <eroepsuitoeenaar an ooree2teren op dat -andelen en de eu=es en <eslissingenverantwoorden& die ti1dens dat -andelen ge/aat worden4

In K+et beroepsproBel van de leraar 6uitgave IOL9 unnen de deelun2tiesge=ien worden als deel2o/petenties4 Naast de=e deel2o/petenties die=i1n ageleid van vier verantwoordeli1-eidsdo/einen& ent /en in de

opleiding van -et IOL oo een onders2-eid in =even -ood2o/petenties&waaruit deel2o/petenties unnen worden ageleid4

VisieHet IOL wil een internationaal gea22rediteerd =elstandigopleidingsinstituut =i1n dat de trend =et op -et ge<ied vanlerarenopleiding& onderwi1svernieuwing& en nas2-oling4 O/dit te <ereien wordt er getra2-t -et instituut te transor/erentot een lerende organisatie waarin inspirerende en2o/petente /edewerers un2tioneren die de waarden van-et instituut -oog in de vaandel -ouden en alsvoor<eeldguur dienen4 De=e waarden =i1n" universele


D&e%

9&+e.e$.ies

T&e%'.i$g

!&d%'ir&$der,i*s

Visie



waarden& proessionaliteit& toewi1ding& tea/wor& dis2ipline&respe2t en su22es4

)issieHet IOL leidt op tot <ewa/e& inspirerende& innoverende

leraren en ver=orgt nas2-oling /iddels uitdagend onderwi1sten <e-oeve van de sa/enleving4

In -et ader van de regulering van -et -oger onderwi1s 6=iepagina '39 =i1n er plannen o/ de stru2tuur van -et IOL teveranderen4 Het gaat o/ een wi1=iging naar een alge/een<eende internationale stru2tuur waar<i1 de )OA opleidingenveranderen in vier1arige <a2-elorstudies4 De )OBGs /oeteno/gevor/d worden tot een o twee1arige )asteropleidingen4Dit staat internationaal <eend als de BA)Astru2tuur4 DeBA)Astru2tuur /aat -et /ogeli1 o/ opleidingeninternationaal te vergeli1en& o/dat /en wert /et eenvastgesteld aantal studiepunten van ongeveer .? per 1aar4 Bi1de invoering van de BA)Astru2tuur -oort uiteraard oo eenwi1=iging van de titelatuur voor de agestudeerden4 )en ri1gtdan een <a2-elors& respe2tieveli1 /asters titel4

5# Ler're$&%eidi$g Ber&es&$der,i*s <LOBO

De LOBO leidt leerra2-ten op voor -et lager<eroepsonderwi1s 6l<o94 LOBO is een -ogere <eroepsopleiding

6-<o94 De opleiding telt =even studieri2-tingen& waarvan 'te2-nis2-e en 3 dienstverlenende4

De te2-nis2-e =i1n" <ouwundeQ eletrote2-nieQ wertuig<ouwundeQ wisunde& /e2-ani2a en natuurunde4

De dienstverlenende ri2-tingen =i1n" -ore2aQ

a2ilitaire dienstverleningQ /ode en 2reatie4

Agestudeerden ri1gen een LOBOdiplo/a en =i1n <evoegd o/les te geven in de geo=en studieri2-ting4

Voor de te2-nis2-e ri2-tingen wordt als toelatingseis eenNatin& a/to o -avo diplo/a /et wis en natuurundegevraagd4Voor de dienstverlenende ri2-tingen /oet /en een -avo o

/<odiplo/a unnen overleggen4


LOBO

T&e%'.i$g

!&d%'ir&$der,i*s

!issie



De opleiding is een avondopleiding en duurt drie 1aar4 Destudie wordt /odulair aange<oden4 )odulen =i1n studieonderdelen die <innen een <epaalde periode /oeten wordenagerond4 Ele periode <estaat uit 0 2ollegeween& !2ollegevri1ewee en een tenta/enwee4 Het 1aarprogra//a

o/vat vier perioden van el !? ween4 Naast -et volgen van-oor2olleges wordt veel =elstudie en =elwer=aa/-eid vande student verwa2-t4 Opdra2-ten en presentaties /aen oodeel uit van de studie4

De /odulen worden ge2ategoriseerd in drie groepen" ri2-tingspe2iee /odulenQ ondersteunende /odulen =oals taal& so2iale vaardig-eden&

inor/ati2a& EHBOQ onderwi1sundige /odulen geri2-t op de vor/ing tot

leerra2-t4

DoelDe LOBO leidt leraren op voor te2-nis2-e en <eroepsgeri2-tevaen ten <e-oeve van -et lager <eroepsonderwi1s 6l<o94 DeLOBO wil waliteitsopleidingen aan<ieden op -<oniveau /et-et a22ent op te2-nologie& leiders2-ap en 2o//uni2atievevaardig-eden4 Daarnaast wordt rui/ aanda2-t <esteed aan de<eroepsvor/ing van de toeo/stige leraar voor -et<eroepsonderwi1s& /et na/e de 2o/petenties dieonont<eerli1 =i1n o/ -et toeo/stig leraars2-ap te unnen

uitoeenen4

VisieDe <este lerarenopleiding voor -et <eroepsonderwi1s4

)issieHet opleiden van 2o/petente leraren voor -et<eoepsonderwi1s& waar steeds een veranderde innovatieve-ouding ontwield wordt naar <e-oete van /art2onor/estandaarden4

Br&$$e$De nieuwe leerkracht 4 Voorstel tot geaseerde vernieuwing van de opleiding4)inov4 Opgesteld door -et $trategis2- *ertea/ van Progress& 2o/ponentPedagogis2-e Instituten4 >on2ept4 april (?!(H t ‘b f l d l @it IOL (??(

D&e%+issie e$visie

4e Versie Reader OB Reader 2015-16

Documents

Transcript of 4e Versie Reader OB Reader 2015-16