4903 scholingsprogramma NJ 2013 NPi · 2014. 1. 4. · • Specialisatie Rehaboom – moduul 1 42...
Transcript of 4903 scholingsprogramma NJ 2013 NPi · 2014. 1. 4. · • Specialisatie Rehaboom – moduul 1 42...
SCHOLINGS-PROGRAMMA
Lage-rugklachten en werk
Masterclass 'Casuïstiek COPD'
Opleiding Echografie
Inspanningsfysiologie en training bij ouderen
10
21
29
38
NIEUW O.A.:
OPLEIDINGSMAGAZINE VAN HET NEDERLANDS PARAMEDISCH INSTITUUT
maart
2014juni
2013
KIJK OOK OP WWW.NPI.NL
CONGRES
'Beweegprogramma's:
kritische succesfactoren
voor implementatie'
CURSUSAANBOD
INHOUDSOPGAVE
MUSCULOSKELETAAL 28
• Masterclass ‘Effectieve diagnostiek en behandeling van lage-rugklachten’ 29
• Opleiding Echografie 29
• Hoofd-, hals- en nekklachten: a state of the art 30
• Snijzaaldag schouder 30
• Schouderklachten: a state of the art 30
• Masterclass ‘Schouder’ 30
• Heup- en/of liesklachten: a state of the art 30
• Patroonherkenning: knie 30
• Patroonherkenning: lage-rug 31
• Lumbosacrale pijnsyndromen 31
• Mobilisation of the Nervous System 31
• Neurodynamics and the Neuromatrix 31
• Endoprothesen: het chirurgische en oefentherapeutische beleid 31
NEUROLOGIE 32
• Neurorevalidatie/CVA 34
• Klinisch-neurologisch onderzoek als sleutel voor behandeling 34
• Neuromusculaire aandoeningen 34
• Neurorevalidatie/CVA/Verpleging 34
OUDEREN 36
• Motoriek van de ouder wordende mens 38
• Workshop ‘Inspanningsfysiologie en training bij ouderen’ 38
• Inspanningsfysiologie en training bij ouderen 38
• Oefenprogramma’s bij perifere vestibulaire en cervicogene duizeligheid 38
• Valpreventie en valtraining 38
• Basiscursus ‘Psychogeriatrie’ 39
• Vervolgcursus ‘Psychogeriatrie’ 39
• Masterclass Fysieke activiteit voor de “Older Low Physical Performer” 39
• Masterclass Paratonie en andere motorische stoornissen bij dementie 39
SPORTGEZONDHEIDSZORG 40
• Master of Physical Therapy in Sports (MPTS) 42
• Specialisatie Rehaboom – moduul 1 42
• Beweegprogramma’s voor mensen met chronische aandoeningen (deel 1) 42
• Beweegprogramma’s voor mensen met chronische aandoeningen (deel 2)- moduul ‘Oncologie’ 42- moduul ‘Diabetes mellitus (type 2)’ 42- moduul ‘COPD’ 43- moduul ‘Coronaire hartaandoeningen’ 43
• Congres 'Beweegprogramma's: kritische succesfactoren voor implementatie' 43
• Moduul ‘Preventie en gezondheid’: training van het aërobe vermogen 43
• Krachttraining in de (top)sport 43
• Masterclass ‘Liespijn bij voetballers’ 43
Voorjaarscursussen 2013 44
Aanmelden/afmelden voor cursussen, betalingsvoorwaarden en -procedures 46
Wachtlijstprocedure, inhalen, disclaimer 47
Voor nadere informatie over
cursussen, de cursuskalender
en inschrijfformulieren zie
www.npi.nl
Voorwoord Tinus Jongert, directeur NPi 4
ALGEMEEN EN PSYCHOSOMATIEK 6
• Fysiotherapie: kunst en kunde 6
• Motiverende gespreksvoering bij mensenmet een chronische aandoening 6
• Vervolgcursus ‘Motiverende gespreksvoering’ 6
• Zitanalyse en (rol)stoelaanpassingen 6
• Praktijkcursus Hydrotherapie 7
• Introductiecursus ‘Ademregulatie in de praktijk’ 7
• Adem- en ontspanningstherapie (voorheen ‘Ademtherapie en adembewustwording’) 7
• Graded Motor Imagery 7
• Mobilizing Awareness®: sensomotorische reëducatie 7
• Vervolgcursus ‘Mobilizing Awareness® – 2e trap’ 7
ARBEID EN BEDRIJF 8
• Lage-rugklachten en werk 10
• Masterclass ‘Neurologische aandoeningen en werk’ 10
BEKKENPROBLEMATIEK 12
• Vervolgcursus ‘Functiestoornissen van de bekkenbodem in relatie tot de darm’ 14
• Vervolgcursus ‘Functiestoornissen van de bekkenbodem bij kinderen’ 14
• Masterclass ‘Het PPP-concept bij incontinentie’ 14
• Masterclass ‘Dry Needling in de bekken-buik-bilregio’ 14
HART, VAAT EN LONGEN 16
• Hartrevalidatie 18
• Hartfalen (voor tweedelijns fysiotherapeuten) 18
• Hartfalen (voor eerstelijns fysiotherapeuten) 18
• Beweegprogramma’s voor mensen met chronische aandoeningen (deel 2): moduul ‘Coronaire hartaandoeningen’ 19
• Masterclass ‘Cardiale anatomie‘ 19
• Perifeer arterieel vaatlijden en training 19
• COPD en astma 20
• Beweegprogramma’s voor mensen met chronische aandoeningen (deel 2): moduul ‘COPD’ 20
• Praktijkdagen COPD 20
• Airway clearance technieken bij mensen met sputumretentie 20
• Masterclass ‘Casuïstiek COPD’ 21
• Fysiotherapie op de Intensive Care-afdeling 21
KINDEREN 22
• Kinderneurorevalidatie/CP 23
LYMFOLOGIE EN ONCOLOGIE 24
• Basiscursus ‘Therapeutische lymfedrainage en oedeemtherapie’ 26
• Oncologische cliënten: fysiotherapeutische mogelijkheden 26
• Beweegprogramma’s voor mensen met chronische aandoeningen (deel 2): moduul ‘Oncologie’ 26
• Masterclass ‘Bringing lymphology into holistic lymphoedema management’ 26
NIEUW!
NIEUW!
NIEUW!
NIEUW!
NIEUW!NIEUW!
NIEUW!
NIEUW!
VERNIEUWD!
VERNIEUWD!
NIEUW!
NIEUW!
NIEUW!
VERNIEUWD!
VERNIEUWD!
Voorwoord4
Een leven lang leren
VOORWOORD
Het NPi is de grootste aanbieder van post-HBO cursussen voor
fysio- en oefentherapeuten in Nederland. Daarnaast selecteren wij
wetenschappelijke literatuur en we maken deze voor u toepasbaar
in de praktijk (www.npiservice.nl). In 2012 verzorgde het NPi
ongeveer 200 scholingsactiviteiten, waaronder zo’n 20 nieuwe
activiteiten. Dit deden wij in samenwerking met ongeveer 300
externe deskundigen en met als resultaat circa 6.000 inschrijvin-
gen. Cursisten zijn het NPi trouw: veel therapeuten volgden in 2012
meerdere cursussen en 335 cursisten volgden zelfs 3 of meer
opleidingen. Van de cursisten die in 2012 een NPi-cursus volgden,
deed 38% dat ook in 2011.
Naast korte cursusactiviteiten verzorgt het NPi langlopende
opleidingen en mastertrajecten. Binnen deze lijn startte in 2012
bijvoorbeeld een nieuwe opleiding Handtherapie en startte de
vijfde uitvoering van de Master of Physical Therapy in Sports
(in samenwerking met Avans+).
Het NPi biedt u de gelegenheid om op de hoogte te blijven van
recente wetenschappelijke ontwikkelingen via:
• een gratis wekelijkse e-nieuwsbrief (circa 8.000 abonnees);
• de dagelijks geactualiseerde NPi app (circa 5.000 maal
gedownload);
• de thematische NPi-service (pro-versie) met recente
wetenschappelijke publicaties, Nederlandstalige referaten,
geaccrediteerde e-learning en webcasts door een thema-expert
(circa 3.500 betalende abonnees).
Met trots presenteert het Nederlands Paramedisch Instituut uhet scholingsprogramma voor de komende periode. Het is onzemissie fysiotherapeuten, oefentherapeuten, ergotherapeuten enandere (paramedische) beroepsbeoefenaren in de gezondheids-zorg te ondersteunen bij het verder professionaliseren. Daartoeverstevigen wij continu de basis van de kwaliteit, doelmatigheiden effectiviteit van het paramedisch handelen en nodigen wij uuit tot life long learning, zodat u uw cliënten state of the artbehandelingen kunt bieden.
Scholingsprogramma 5
Het NPi Scholingsprogramma is
het opleidingsmagazine van het
Nederlands Paramedisch Instituut
(NPi). Met Issue (februari en
september) vormt het NPi
Scholingsprogramma (mei en
november) een alternerende
kwartaaluitgave.
Oplage: 24.500 exemplaren.
Beide uitgaven zijn ook te vinden
op de website van het NPi:
www.npi.nl
CO
LO
FO
N
ContactPostbus 1161
3800 BD Amersfoort
T 033 421 61 00
F 033 421 61 90
I www.npi.nl
twitter.com/paramedisch
Scan de QR-codes in deze
uitgave met een QR-reader
op uw smartphone of tablet.
Zo komt u rechtstreeks
bij de juiste webpagina.
RedactieH.E. Askes
H.J. Bult
M. Buruma
M.W.A. Jongert
F. Lanting
M.P.T. Schermer
EindredactieG.M.T. Kuijer
VormgevingIdem Dito, Kampen
Een belangrijke ontwikkeling betreft de zogenoemde expertnet-
werken. Het NPi ondersteunt de vorming van dergelijke netwerken
om de kennisuitwisseling te optimaliseren tussen thema-experts,
docenten en cursisten. In 2013 investeren wij in het verder opbou-
wen van dergelijke netwerken voor de thema’s COPD, neurorevali-
datie, sportgezondheidszorg, ouderen en kinderen, zodat u als
(ex)cursist de mogelijkheid krijgt om nog dieper op de materie in te
gaan. Hierbij maken wij recente wetenschappelijke ontwikkelingen
direct voor u in de praktijk toepasbaar, bijvoorbeeld tijdens prak-
tijkdagen en masterclasses.
Met hartelijke groet,
Tinus Jongert, hoofdredacteur
Directeur NPi, Lector Innovatieve Beweegstimulering en Sport,
Haagse Hogeschool
P.S. Volg ons via de uitgebreide website, www.npi.nl
en via Twitter: @paramedisch
Voor meer cursusinformatie zie www.npi.nl 7Algemeen en Psychosomatiek6
FYSIOTHERAPIE: KUNST EN KUNDE (VOORHEEN BASISDAG ‘MDBB-MODEL’)
Cursusnr. 1300744 en 1300745
Doelgroep: fysiotherapeuten en andere geïnteresseerde
paramedici.
Datum nr. 1300744: vr. 11 okt. 2013.
nr. 1300745: za. 23 nov. 2013.
Plaats Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn.
Kosten € 195,- resp. € 175,- met NPi-kortingskaart.
Attentie: Voor een aantal NPi-cursussen vormt deze dag de
eerste cursusdag. Als u deze dag korter dan vijf jaar geleden
heeft gevolgd, kan de toenmalige cursusinhoud als afzetpunt
gelden. Bij eerdere datum van participatie adviseren we u deel-
name aan deze dag. Deze dag kan uiteraard ook als op zichzelf
staande cursusdag worden gevolgd.
MOTIVERENDE GESPREKSVOERING BIJ MENSEN MET EEN CHRONISCHE AANDOENING
Cursusnr. 1303742
Doelgroep: ergotherapeuten, fysiotherapeuten en oefenthera-
peuten die hulp verlenen aan cliënten met een chronische aan-
doening.
Data wo. 13 nov. en do. 14 nov. 2013.
Plaats Hotel De Plataan te Delft.
Kosten € 410,- resp. € 370,- met NPi-kortingskaart.
VERVOLGCURSUS ‘MOTIVERENDE GESPREKSVOERING’
Cursusnr. 1304161 / 1304162
Doelgroep: ergotherapeuten, fysiotherapeuten en oefen-
therapeuten die hulp verlenen aan cliënten met een chronische
aandoening.
Data ma. middag en -avond 16 dec. en di. 17 dec. 2013.
wo. 4 en do. 5 sept. 2013
Plaats nr. 1304161: Bilderberg hotel De Buunderkamp
te Wolfheze.
nr. 1304162: AFAS AZ stadion te Alkmaar.
Kosten € 410,- resp. € 370,- met NPi-kortingskaart.
ZITANALYSE EN (ROL)STOELAANPASSINGEN
Cursusnr. 1300062
Doelgroep: ergotherapeuten, fysiotherapeuten en oefen-
therapeuten.
Data ma. 30 sept. (incl. avondprogramma) en di. 1 okt. 2013.
Plaats Hotel Papendal en Revalidatiecentrum Groot
Klimmendaal te Arnhem.
Kosten € 595,- resp. € 545,- met NPi-kortingskaart.
CURSUSAANBOD
ALGEMEEN ENPSYCHOSOMATIEK
PRAKTIJKCURSUS HYDROTHERAPIE
Cursusnr. 1404431
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten.
Data do. 12 en vr. 13 dec. 2013, do. 27 en vr. 28 febr. 2014
(incl. avondprogramma’s op de vrijdagen).
Locatie Kristalbad Apeldoorn te Apeldoorn.
Kosten € 1.200,- resp. € 1.080,- met NPi-kortingskaart.
INTRODUCTIECURSUS ‘ADEMREGULATIE IN DE PRAKTIJK’
Cursusnr. 1303851
Doelgroep: fysiotherapeuten, logopedisten en oefentherapeuten.
Data wo. 30 okt., wo. 13 nov. en 4 dec. 2013.
Plaats Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 660,- resp. € 595,- met NPi-kortingskaart.
ADEM- EN ONTSPANNINGSTHERAPIE (VOORHEEN‘ADEMTHERAPIE EN ADEMBEWUSTWORDING’)
Cursusnr. 1400211
Doelgroep: fysiotherapeuten, logopedisten en oefentherapeuten.
Data ma. 6 jan., 20 jan., 10 febr., 10 mrt., 24 mrt., 14 apr.,
12 mei en 26 mei 2014.
Plaats Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 1.825,- resp. € 1.665,- met NPi-kortingskaart.
GRADED MOTOR IMAGERY
Cursusnr. 1404241
Doelgroep: ergotherapeuten, fysiotherapeuten en oefen-
therapeuten.
Data vr. 17 jan. en za. 18 jan. 2014 (eerst 1 dag, nu 2 dagen).
Plaats Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn.
Kosten € 475,- resp. € 425,- met NPi-kortingskaart.
Attentie: Deze cursus wordt gegeven in de Engelse taal.
MOBILIZING AWARENESS®: SENSOMOTORISCHE REËDUCATIE
Cursusnr. 1302372
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten.
Data ma. middag en -avond 14, di. 15 en za. 16 okt. 2013.
Plaats Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 680,- resp. € 610,- met NPi-kortingskaart.
MOBILIZING AWARENESS® – 2E TRAPData do. middag en -avond 17 okt., vr. 18 okt.
(geen avondprogramma) en za. 19 okt. 2013.
Voor nadere informatie over
cursussen, de cursuskalender
en inschrijfformulieren zie
www.npi.nl
VERNIEUWD!
VERNIEUWD!
DR. Y. F. (YVONNE) HEERKENSProgrammaleider Terminologie & Technologie NPi
Lector Arbeid & Gezondheid, Hogeschool van Arnhem
en Nijmegen
Voor mensen in de leeftijdscategorie 18-67 jaar met een chronischeaandoening, is werkbehoud van groot belang, zowel financieelals sociaalmaatschappelijk. Werken vergroot de eigenwaarde, de zelfstandigheid en de zelfredzaamheid. Ook fysiotherapeuten,oefentherapeuten en ergotherapeuten spelen een rol bij het aanhet werk krijgen en houden van deze mensen. In 2013 staan daar-om twee nieuwe activiteiten op het NPi-scholingsprogramma.
1) Masterclass ‘Neurologische aandoeningen en werk’Neurologische aandoeningen hebben invloed op de werking van het
brein en het perifere zenuwstelsel, en daardoor op de motorische,
cognitieve en emotionele vaardigheden van mensen. Begrijpelijk is
dat ze daarmee ook van invloed zijn op arbeidsparticipatie en soms
‘werken’ zelfs volledig onmogelijk kunnen maken.
In deze masterclass staat de arbeidsparticipatie bij een aantal veel-
voorkomende neurologische aandoeningen, zoals CVA, neuromus-
culaire aandoeningen en de ziekte van Parkinson, centraal. Daarbij
gaat het bijvoorbeeld over factoren die van invloed zijn op het al dan
niet blijven werken, over de samenwerking tussen zorgprofessionals
en arbo-professionals, en over de aandacht voor arbeidsparticipatie
in een aantal richtlijnen rond neurologische aandoeningen.
De masterclass geeft u behalve recente wetenschappelijke inzichten
ook concrete handvatten om zorg op maat te leveren aan mensen
met een neurologische aandoening, zodat zij zo lang mogelijk aan
het werk kunnen blijven. Dit betreft aandacht voor factoren gekop-
peld aan de werksituatie van de werknemer en aandacht voor het
functioneren en de persoonlijke eigenschappen van de werknemer
zelf.
2) Cursus ‘Lage-rugklachten en werk’ (onderdeel Leerlijn ‘Lage-rug’)
Er is veel geschreven over lage-rugklachten en werk, en het is be-
kend dat deze klachten leiden tot hoge directe en indirecte kosten.
Veel werknemers met lage-rugklachten verzuimen echter niet en
gaan, ondanks de pijn, gewoon iedere dag naar hun werk. Een recent
proefschrift over werken met pijn illustreert dit mooi (De Vries,
2012). Uit de vergelijking tussen mensen die doorwerken ondanks
chronische pijn (waaronder ook lage-rugpijn) en mensen met ar-
beidsverzuim die in revalidatiebehandeling komen met chronische
pijn, blijkt dat deze groepen op diverse factoren significant verschil-
len. Motivatie voor werk, zelfmanagementvaardigheden en het aan
pijn toegekende belang blijken belangrijke factoren die werken met
chronische pijn beïnvloeden. Chronische pijn op zichzelf is vaak niet
de reden voor arbeidsverzuim; meestal spelen persoonlijke en
omgevingsfactoren daarin een beslissende rol. Deze factoren
kunnen dan ook dienen als aangrijpingspunt voor het verhogen
van duurzame inzetbaarheid en preventie van arbeidsverzuim.
De cursus maakt onderdeel uit van de NPi-leerlijn ‘Lage-rug’ en is
gericht op cursisten die de cursus 'Fysiotherapie: kunst en kunde'
hebben doorlopen. De daarin besproken visie op pijn vormt het uit-
gangspunt bij de cursus 'Lage-rugklachten en werk'. Aan bod
komen de samenwerking tussen zorgprofessionals en arbo-profes-
sionals, de wijze waarop in de KNGF-richtlijn arbeidsparticipatie
wordt benaderd en de mogelijkheden die u als therapeut heeft om
ervoor te zorgen dat mensen met lage-rugklachten niet verzuimen,
dan wel zo snel mogelijk weer aan de slag gaan.
Blijf op de hoogte via www.npi.nl, NPi-nieuws, de NPi-nieuws App en Twitter: @paramedisch
Arbeidsparticipatie van mensenmet een chronische aandoening
Scholingsprogramma 9Arbeid en Bedrijf8
ARBEID ENBEDRIJF
Scholingsprogramma 11Arbeid en bedrijf10
LAGE-RUGKLACHTEN EN WERK
Cursusnr: 1304441
Inhoud: Thema's die aan de orde zullen komen in de cursus zijn
het belang van zowel het voorkómen van lage-rugklachten tijdens
het werk als de terugkeer naar de werkvloer, factoren die werk-
hervatting kunnen belemmeren, waaronder wet– en regelgeving,
persoonlijke factoren en arbeidsgerelateerde factoren, de rol van
de fysiotherapeut en de samenwerking met andere disciplines.
Doel: Na de cursus heeft de deelnemer kennis van en inzicht in
de (persoonlijke en externe arbeidsgerelateerde) factoren die van
invloed kunnen zijn op het ontstaan van lage-rugklachten en de
factoren die werk(hervatting) bij patiënten met lage-rugklachten
bevorderen dan wel belemmeren. Daarnaast komen relevante
wet- en regelgeving en de rol van de fysiotherapeut aan bod.
Er zullen geen praktische vaardigheden worden geoefend in de
cursus. Er zal wel gebruik worden gemaakt van casuïstiek om
aan te geven wat de mogelijkheden van de fysiotherapeut zijn.
Hierbij wordt een actieve participatie van de cursist verwacht.
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten.
Datum vr. 8 nov. 2013.
Plaats Bilderberg hotel de Buunderkamp te Wolfheze.
Kosten € 220,- resp. € 195,- met NPi-kortingskaart.
MASTERCLASS ‘NEUROLOGISCHE AANDOENINGEN EN WERK’
Cursusnr: 1304451
Inhoud: In deze masterclass staat de arbeidsparticipatie bij een
aantal veel voorkomende neurologische aandoeningen, zoals
CVA, neuromusculaire aandoeningen en Parkinson, centraal.
Daarbij wordt ingegaan op factoren die van invloed zijn op het al
dan niet blijven werken, de samenwerking tussen zorgprofessio-
nals en arbo-professionals, en de aandacht voor arbeidspartici-
patie in een aantal richtlijnen rond neurologische aandoeningen.
In de masterclass worden behalve wetenschappelijke inzichten
ook concrete handvatten geboden aan de deelnemers om zorg
op maat te leveren aan mensen met een neurologische aandoe-
ning, zodat ze zo lang mogelijk aan het werk kunnen blijven.
Doel: Na de cursus heeft de deelnemer kennis van en inzicht in
de (persoonlijke en externe arbeidsgerelateerde) factoren die
het blijven werken en werkhervatting bij patiënten met een neu-
rologische aandoening bevorderen dan wel belemmeren en de
relevante wet- en regelgeving en de rol van de therapeut daarin.
Doelgroep: ergotherapeuten, fysiotherapeuten en oefenthera-
peuten die scholing hebben gevolgd op het gebied van de
neurorevalidatie (bijv. de NPi-cursus ‘Neurorevalidatie/CVA’).
Datum vr. 29 nov. 2013.
Plaats Bilderberg hotel de Buunderkamp te Wolfheze.
Kosten € 220,- resp. € 195,- met NPi-kortingskaart.
CURSUSAANBOD
NIEUW!
MASTERCLASS
NIEUW!
KEUZE UIT GRATIS OF BETAALDDe pro-versie van de NPi-service telt reeds 3.500 abonnees.
U kunt een gratis abonnement nemen op de NPi-service
(zoals ruim 6.200 collega's met bijna 18.000 abonnementen)
met hierin de dag- en weekbladattendering.
De zeer uitgebreide pro-versie van de NPi-service voorziet
u tegen een relatief kleine vergoeding van € 50,- van 24
referaten per jaar. Bovendien maken de NPi-thema-ex-
perts voor u als pro-versie abonnee een heldere vertaalslagvanuit wetenschappelijk onderzoek naar de praktijk, heeft u
toegang tot geaccrediteerde e-learning (2 punten) en kunt u
deelnemen aan een webcast met een thema-expert.
Deze service is per thema beschikbaar.
Samenvattingen wetenschappelijke literatuur
Dag- en weekblad-attenderingen
Geaccrediteerde E-learning
Webcastsmet thema-expert
NPi-service
Kennis in beweging
www.npiservice.nl
Kijk voor de meest recente informatie over de nieuwe NPi-service op www.npiservice.nl
Voor nadere informatie over
cursussen, de cursuskalender
en inschrijfformulieren zie
www.npi.nlARBEID EN BEDRIJF
Bekkenproblematiek Scholingsprogramma 1312
MW. F.E.H. (FRANCIEN) NIJMAN-DU BOISFysiotherapeut
Cursusleider / docent NPi
Pelvicum Fysiotherapie Groningen
Pijnklachten in het bekkengebied die niet aan zwangerschapgerelateerd zijn, komen veel voor. Mannen en vrouwen kampenvaak al lange tijd met deze klachten voor zij zich in de eerstelijn melden. Chronic Pelvic Pain is geregeld een reden van verwijzing naar de bekkenfysiotherapeut. Daarom is het belang-rijk dat wij als behandelaars voldoende kennis hebben van pijn en van pijngedrag. Bovendien moeten we weten welke therapeutische strategieën bij deze patiëntengroep zinvol zijn.Dry Needling is er één van.
Triggerpoints kunnen overal in het musculoskeletale systeem
voorkomen. Dry Needling van triggerpoints in het bekkengebied
en haar aangrenzende structuren vormt een nieuwe uitdaging
voor geregistreerde bekkenfysiotherapeuten die de manuele
technieken reeds beheersen.
Dry Needling is gebaseerd op kennis van (neuro)anatomie, neuro-
fysiologie en pijnsystemen (gebaseerd op Westerse rationale).
Sinds 2007 is Dry Needling in Nederland erkend door het KNGF
en opgenomen in het beroepsprofiel van de fysiotherapeut.
Voor geregistreerde bekkenfysiotherapeuten staat dit najaar een
driedaagse NPi-masterclass ‘Dry Needling in de bekken-buik-bil-
regio’ op het programma. Deze cursus is een mooi vervolg op de
tweedaagse cursus ‘Myofasciale triggerpoints in de bekken-buik-
bilregio’. Geregistreerde bekkenfysiotherapeuten krijgen hiermee
de mogelijkheid om zich te bekwamen in het dry-needlen en om
bekken-bodemklachten specifieker en gerichter te behandelen.
De bestaande module ‘Manuele triggerpoint-behandeling’ is met
een dag uitgebreid naar twee dagen. De cursisten die de eendaag-
se cursus hebben gevolgd, zullen in staat worden gesteld de twee-
de dag ook te volgen. Overigens is deze tweedaagse manuele
triggerpoint-cursus een voorwaarde om de masterclass ‘Dry
Needling in de bekken-buik-bilregio’ te kunnen volgen.
BEKKEN-PROBLEMATIEK
Dry Needlingin de bekken-buik-bilregio
DHR. Y.S. (YELLE) DE MOOROefentherapeut Mensendieck, fysiotherapeut
Cursusleider NPi
Dry Needling Centre Amsterdam
Bekkenbodemklachten specifieker en gerichter behandelen
de viervoordelen
• Financieel voordeel • Exclusiviteit• Betrouwbaarheid • Gemak
W W W . F Y S I O 4 D E E L . N L
Fysio4deel is een netwerk speciaal voor fysiotherapeuten.
Het netwerk heeft interessante inkoopvoor-delen kunnen afsprekenvoor alle aangesloten fysiotherapeuten; voordelen op het gebiedvan scholing, verzeke-ringen, kantoorartikelen, trainingsapparatuur en vele andere
praktijkbenodigdheden.Wanneer u zich aansluitbij Fysio4deel, kunt u gebruik maken van al deze voordelen.
Het lidmaatschap vanFysio4deel is mogelijkvoor alle fysiothe ra pie -praktijken en fysio -therapie afdelingen ininstellingen. Wanneerde praktijk of fysiothe-rapieafdeling lid is vanFysio4deel kunnen zowelde praktijkeigenaren alsalle fysiotherapeuten inloondienstverband óókgebruik maken van devele voordelen van het fysiotherapeuten netwerk.
Fysio4deel biedt naast financieel voordeel ook betrouwbaarheid, exclusiviteit en gemak. En dat scheelt tijd en geld.
Kijk voor meer informatieen aanmelding opwww.fysio4deel.nl
Bekkenproblematiek14
VERVOLGCURSUS ‘FUNCTIESTOORNISSEN VAN DEBEKKENBODEM IN RELATIE TOT DE DARM’
Cursusnr. 1301081
Doelgroep: fysiotherapeuten die de basiscursus ‘Functiestoor -
nissen van de bekkenbodem in breed perspectief’ (of een
vergelijkbare cursus) hebben gevolgd en minimaal 1 jaar
ervaring hebben met de behandeling van mensen met
functiestoornissen van de bekkenbodem.
Data vr. 1 en za. 2 nov. 2013.
Plaats Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn.
Kosten € 550,- resp. € 495,- met NPi-kortingskaart.
VERVOLGCURSUS ‘FUNCTIESTOORNISSEN VAN DE BEKKENBODEM BIJ KINDEREN’
Cursusnr. 1401071
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten die de NPi-
basiscursus ‘Functiestoornissen van de bekkenbodem in breed
perspectief’ of de basiscursus ‘Bekkenbodem’ in Amsterdam,
Rotterdam of Breda hebben gevolgd en die in hun praktijk kin-
deren met bekkenbodemdisfuncties willen gaan behandelen.
NB: Deze cursus is niet bedoeld voor kinderfysiotherapeuten.
Voor die doelgroep biedt het NPi een aparte cursus aan.
Data vr. 24 en za. 25 jan. en za. 8 febr. 2014.
Plaats Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn.
Kosten € 680,- resp. € 610,- met NPi-kortingskaart.
MASTERCLASS ‘HET PPP-CONCEPT BIJ INCONTINENTIE’
Cursusnr. 1302771
Doelgroep: geregistreerde bekkenfysiotherapeuten.
Datum za. 23 nov. 2013.
Plaats Praktijk ‘Pelvicum Fysiotherapie’ te Schiedam.
Kosten € 275,- resp. € 250,- met NPi-kortingskaart.
MASTERCLASS ‘DRY NEEDLING IN DE BEKKEN-BUIK-BILREGIO’
Cursusnr. 1404461
Doelgroep: geregistreerde bekkenfysiotherapeuten die de NPi-
cursus ‘Myofasciale triggerpoints in de bekken-buik-bilregio’
hebben gevolgd.
Data ma. 9 dec., di. 10 dec. 2013 en di. 20 mei 2014 .
Plaats Dry Needling Centre Amsterdam te Amsterdam.
Kosten € 660,- resp. € 595,- met NPi-kortingskaart.
CURSUSAANBOD
BEKKEN-PROBLEMATIEK
NIEUW!
MASTERCLASS
MASTERCLASS
WACHTLIJST
Voor nadere informatie over
cursussen, de cursuskalender
en inschrijfformulieren zie
www.npi.nl
1716 Scholingsprogramma Hart, vaat en longen
DRS. M.W.A. (TINUS) JONGERTDirecteur NPi
Lector Innovatieve Beweegstimulering en Sport,
Haagse Hogeschool
DRS. S.J.M. (SANDRA) VERHAGENFysiotherapeut, bewegingswetenschapper
Docent NPi
St. Antonius Ziekenhuis, Nieuwegein
De instroom in de hartrevalidatie blijkt in Nederland laag te zijn:slechts 28% van de geïndiceerde patiënten volgt ook daadwerke-lijk hartrevalidatie (De Vries et al, 2010). Dat is jammer, wanthartrevalidatie is een bewezen effectieve interventie: het leidtonder meer tot een mortaliteitreductie van 35%, ten opzichte vande patiënten die geen revalidatie krijgen (De Vries, 2012). Er isdus reden genoeg om de instroom te versterken: door onderandere het wegnemen van barrières bij zowel zorgverleners alspatiënten en door te zorgen voor voldoende (financiële) middelenom extra patiënten te revalideren.
Wat betreft de inhoud van de hartrevalidatieprogramma’s zijn er
enkele belangrijke ontwikkelingen.
1. Met hoog intensieve (interval)trainingen lijken grote(re) effecten
bereikbaar op onder andere het vergroten van het maximaal
aeroob uithoudingsvermogen. Dit geldt zowel voor patiënten met
coronaire hartaandoeningen als voor patiënten met chronisch
hartfalen. Dit leidt in de praktijk tot het meer toepassen van inter-
val(duur)trainingen en hogere trainingsintensiteiten (tot 80% van
de VO2max) binnen hartrevalidatieprogramma’s. Uiteraard wordt
deze training toegepast bij patiënten die medicamenteus goed zijn
ingesteld en die deze belastingen verdragen.
2. Er is meer aandacht voor het beter bepalen en controleren van
de trainingsintensiteit tijdens de revalidatie. Het uitvoeren van
maximale inspanningstesten met oxymetrie is in de nieuwe richt-
lijnen opgenomen als standaard zorg voor patiënten met chronisch
hartfalen. Om te voorzien in de behoefte aan extra kennis over de
testuitvoering en interpretatie van de testresultaten heeft het NPi
een masterclass ontwikkeld: ‘Klinische ergometrie met respiratoi-
re gasanalyse bij patiënten met hartfalen’.
3. Werkhervatting wordt tegenwoordig expliciet meegenomen in de
hartrevalidatie. Fysiotherapeuten kunnen hierbij een belangrijke
rol spelen. Het NPi heeft een masterclass ontwikkeld die zich hier-
op richt: ‘Hartrevalidatie en werkhervatting’. Eind december 2012
heeft deze voor het eerst plaatsgevonden.
4. Er is meer aandacht voor de follow up na hartrevalidatie en voor
het stimuleren van zelfmanagement. De revalidatieaanpak richt
zich sterker op het verminderen van risicogedrag op de lange ter-
mijn; door zelfmanagement leert de patiënt in actie te komen,
doelen te stellen, een programma samen te stellen en uit te voeren.
In de follow up worden hierbij steeds vaker interventies ingezet
als coaching op afstand en periodieke controle. Om patiënten te
begeleiden die het niet lukt om na de hartrevalidatie een actieve
leefstijl te handhaven, kunt u bij het NPi de moduul 'Coronaire
hartaandoeningen' van de Beweegprogramma’s volgen.
HART, VAAT EN LONGEN
Revalideren en trainen van hartpatiënten:
de laatste ontwikkelingen
1918 Voor meer cursusinformatie zie www.npi.nl
HARTREVALIDATIE
Cursusnr. 1400491
Doelgroep: fysiotherapeuten die werkzaam zijn in de tweede
lijn in een ziekenhuis of revalidatiecentrum waar hartpatiënten
worden begeleid in een revalidatieprogramma.
Data vr. 24 en za. 25 jan., do.13 en vr. 14 mrt., vr. 4 en
za. 5 apr. 2014 (vr. 24 jan., do. 13 mrt. en vr. 4 apr.
incl. avondprogramma).
Plaats Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 1.550,- resp. € 1.395,- met NPi-kortingskaart.
HARTFALEN (VOOR TWEEDELIJNS FYSIOTHERAPEUTEN)
Cursusnr. 1300591
Doelgroep: fysiotherapeuten werkzaam in de tweedelijns gezond-
heidszorg, die de NPi-cursus ‘Hartrevalidatie’ hebben gevolgd.
Data vr. 8 nov. (incl. avondprogramma) en za. 9 nov. 2013.
Plaats Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 550,- resp. € 495,- met NPi-kortingskaart.
Attentie: deze cursus is uitsluitend bedoeld voor fysiotherapeu-
ten die werkzaam zijn in de tweede lijn en die de cursus ‘Hart -
revalidatie’ hebben gevolgd. Graag bij inschrijving bij bijzonder-
heden aangeven wanneer u de NPi-cursus ‘Hartrevalidatie’
heeft gevolgd.
HARTFALEN (VOOR EERSTELIJNS FYSIOTHERAPEUTEN)
Cursusnr. 1402421
Doelgroep: fysiotherapeuten die werkzaam zijn in de eerstelijns
gezondheidszorg.
Data vr. 7 febr., vr. 9 mei (incl. avondprogramma)
en za. 10 mei 2014.
Plaats Hotel Bergse Bossen te Driebergen.
Attentie: Voor zowel de cursus ‘Hartfalen’ (voor eerstelijns
fysiotherapeuten) als voor de moduul ‘Coronaire hartaandoe-
ningen’ van de beweegprogramma’s is de eerste cursusdag
qua inhoud identiek. Deze eerste dag – voorheen de Basisdag
‘Cardiologie’ – hoeft u daarom slechts eenmalig te volgen.
Indien u de eerste cursusdag al heeft gevolgd, bedragen de
kosten voor de resterende twee dagen € 550,- incl. koffie, thee,
lunches, diner en cursusmateriaal, resp. € 495,- met NPi-kor-
tingskaart. Indien u alle drie de cursusdagen van de cursus
‘Hartfalen’ (voor eerstelijns fysiotherapeuten) volgt, bedragen
de kosten € 770,- incl. koffie, thee, lunches, diner en cursus-
materiaal, resp. € 695,- met NPi-kortingskaart.
NB: Deze cursus ‘Hartfalen’ is uitsluitend bedoeld voor eerste-
lijns fysiotherapeuten. De cursus ‘Hartfalen’ voor tweedelijns
fysiotherapeuten vindt plaats op 8 en 9 nov. 2013.
CURSUSAANBOD
HART, VAAT EN LONGEN
BEWEEGPROGRAMMA’S VOOR MENSEN MET CHRONISCHE AANDOENINGEN (DEEL 2):MODUUL ‘CORONAIRE HARTAANDOENINGEN’
Cursusnr. 1401541
Doelgroep: fysiotherapeuten.
Attentie: Voor de moduul ‘Coronaire hartaandoeningen’ en
de cursus ‘Hartfalen’ (voor eerstelijns fysiotherapeuten) is de
eerste cursusdag qua inhoud identiek. Deze eerste dag –
voorheen de Basisdag ‘Cardiologie’ – hoeft u daarom slechts
eenmalig te volgen.
Data en vr. 7 febr. in Hotel Bergse Bossen te Driebergen,
plaats vr. middag en -avond 21 mrt. en za. 22 mrt. 2014 in
het Sint Lucas Andreas Ziekenhuis te Amsterdam.
Kosten Indien u de eerste cursusdag al heeft gevolgd,
bedragen de kosten voor de resterende twee dagen
€ 465,- resp. € 425,- met NPi-kortingskaart. Indien u
alle drie de cursusdagen van de moduul ‘Coronaire
hartaandoeningen’ volgt, bedragen de kosten € 660,-
resp. € 595,- met NPi-kortingskaart.
MASTERCLASS ‘CARDIALE ANATOMIE’
Cursusnr. 1304021
Doelgroep: tweedelijns fysiotherapeuten die de cursus
‘Hartrevalidatie’ hebben gevolgd.
Datum vr. 1 nov. 2013.
Plaats Skillscentrum Erasmus MC (faculteit) te Rotterdam.
Kosten € 235,- resp. € 210,- met NPi-kortingskaart.
NB: Deze masterclass vindt plaats in de snijzaal.
PERIFEER ARTERIEEL VAATLIJDEN EN TRAINING
Cursusnr. 1300473 / 1300474
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten.
Data nr. 1300473: do. 5 sept. en do. 19 sept. 2013.
nr. 1300474: do. 5 sept. en do. 3 okt. 2013.
Plaats do. 5 sept. 2013: Bilderberg hotel
de Buunderkamp te Wolfheze.
do. 19 sept. en do. 3 okt. 2013: Revalidatie
Zonnestraal te Hilversum.
Kosten € 460,- resp. € 415,- met NPi-kortingskaart.
Hart, vaat en longen
MASTERCLASS
WACHTLIJST
NPi-service 'Hart, vaat en longen':24 referaten met praktische ver-taalslagen, webcasts en toetsen.www.npi-service.nl
WACHTLIJST
Voor nadere informatie over
cursussen, de cursuskalender
en inschrijfformulieren zie
www.npi.nl
2120 Voor meer cursusinformatie zie www.npi.nl
COPD EN ASTMA
Cursusnr. 1300022 / 1400021
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten.
Data nr. 1300022: vr. 4 en za. 5 okt., vr. 29 en za. 30 nov. 2013
(vrijdagen incl. avondprogramma).
nr. 1400021: vr. 24 en za. 25 jan., vr. 7 en za. 8 mrt. 2014
(vrijdagen incl. avondprogramma).
Plaats nr. 1300022: Bilderberg hotel De Buunderkamp
te Wolfheze.
nr. 1400021: Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten nr. 1300022: € 1.160,- resp. € 1.045,-
met NPi-kortingskaart.
nr. 1400021: € 1.185,- resp. € 1.065,-
met NPi-kortingskaart.
BEWEEGPROGRAMMA’S VOOR MENSEN MET CHRONISCHE AANDOENINGEN (DEEL 2): MODUUL ‘COPD’
Cursusnr. 1301512
Data vr. middag en -avond 8 nov. en za. 9 nov. 2013.
Plaats Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 465,- resp. € 425,- met NPi-kortingskaart.
PRAKTIJKDAGEN COPD
Cursusnr. 1304183 / 1304262
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten die de NPi-
cursus ‘COPD en astma’ hebben gevolgd en minimaal een half
jaar met COPD-patiënten werken.
Data en nr. 1304183: do. 14 en vr. 15 nov. 2013
plaats in het UCCZ Dekkerswald te Nijmegen.
nr. 1304262: do. 7 en vr. 8 nov. 2013 in
Beatrixoord te Haren.
Kosten € 550,- resp. € 495,- met NPi-kortingskaart.
AIRWAY CLEARANCE TECHNIEKEN BIJ MENSEN MET SPUTUMRETENTIE
Cursusnr. 1303891
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten.
Datum wo. 9 okt. 2013.
Plaats Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 220,- resp. € 195,- met NPi-kortingskaart.
CURSUSAANBOD
HART, VAAT EN LONGEN
MASTERCLASS ‘CASUÏSTIEK COPD’
Cursusnr: 1304361
Doelgroep: fysio- en oefentherapeuten die de NPi-cursus
‘COPD en astma’ hebben gevolgd.
Datum ma. middag 28 okt. 2013.
Plaats Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 220,- resp. € 195,- met NPi-kortingskaart.
FYSIOTHERAPIE OP DE INTENSIVE CARE-AFDELING
Cursusnr. 1300701
Doelgroep: fysiotherapeuten.
Ingangsniveau: De cursus is bedoeld voor fysiotherapeuten die
sinds kort op een Intensive Care-afdeling werken, geïnteres-
seerd zijn in de specifieke problematiek van patiënten op een
dergelijke afdeling of van plan zijn om in de toekomst op een
Intensive Care-afdeling te gaan werken.
Data vr. 27 sept. (incl. avondprogramma) en za. 28 sept. 2013.
Plaats Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 585,- resp. € 525,- met NPi-kortingskaart.
Hart, vaat en longen
WACHTLIJST MASTER
CLASS NIEUW!
NPi-UITGAVENte bestellen via
www.npishop.nl
Voor nadere informatie over
cursussen, de cursuskalender
en inschrijfformulieren zie
www.npi.nl
2322 Scholingsprogramma Kinderen
DHR. R. (RUUD) WONG CHUNG MSCKinderfysiotherapeut
Cursusleider / docent NPi
Revalidatiecentrum De Trappenberg, Almere
Je niet zelfstandig kunnen verplaatsen, beperkt kunnen zeggenwat je wilt, niet kunnen spelen, alleen aangepast kunnen eten endrinken… neurologische schade in het kinderbrein kan allerleidomeinen beïnvloeden. Een interprofessionele benadering,gericht op activiteiten en participatie, ondersteunt ieder kind met CP maximaal.
Neurologische schade bij kinderen geeft onder andere stoornissen
in de ontwikkeling van de houdings- en bewegingsfuncties. Deze
stoornissen hebben effect op alle aspecten van het dagelijks func-
tioneren van het kind én zijn omgeving. Daarnaast kunnen bijvoor-
beeld ook mentale stoornissen (waaronder cognitie, gedrag en
autisme), sensorische stoornissen en epilepsie aanwezig zijn.
In Nederland is de prevalentie van Cerebrale Parese (CP) ongeveer
2 per 1000 levend geboren kinderen (CBO richtlijn CP, 2007). CP-
kinderen worden behandeld in de eerste lijn, revalidatiecentra en
mytylscholen of er wordt opvang geboden in dagcentra en instel-
lingen voor meervoudig beperkte kinderen, waar ook behandeling
plaatsvindt.
Interprofessionele, functionele benaderingGezien de complexiteit van de problematiek is een interprofessio-
nele, functionele benadering op het niveau van activiteiten en par-
ticipatie, bij uitstek geïndiceerd. Professionals hebben scholing
nodig om op basis van gedegen kennis van de onderliggende pro-
blemen het kind optimaal te behandelen en te begeleiden. De
Kinderneurorevalidatie/CP-cursus voorziet hierin. Logopedisten
zien en gebruiken het houdings- en bewegingsapparaat als basis
tot stemgeven, articulatie, eten en drinken, en spelen.
Ergotherapeuten zien een goede zithouding als basis voor com-
municatie en gebruik van de armen handen bij spel en eten en
drinken. Bijvoorbeeld bij het inzetten van de juiste ondersteunen-
de communicatiemiddelen of bij het veilig hanteren van bestek.
(Kinder)fysiotherapeuten trainen activiteiten en beïnvloeden daar-
binnen hoofd- en rompcontrole als basis voor bijvoorbeeld spe-
len, communiceren of eten en drinken. Verplaatsen heeft als doel
ergens te komen om iets op te halen, iets te vertellen, iets te
gebruiken.
Koppeling theorie aan praktijkWie op basis van Best Evidence wil werken met kinderen met CP,
ervaart vaak als grote uitdaging hoe deze kennis te vertalen naar
de dagelijkse werksituatie. Als therapeut leer je binnen de cursus
je blik op het kind, zijn ontwikkeling én zijn systeem, verruimen. De
Kinderneurorevalidatie/CP-cursus is de enige interprofessionele
opleiding in Nederland die state of the art theorie direct koppelt
aan praktisch handelen. Op basis van een gedegen probleemanaly-
se van de onderliggende stoornissen wordt binnen de cursus in-
tensief taakgericht geoefend met kinderen. Paramedici leren zo de
nieuwste ontwikkelingen op het gebied van CP daadwerkelijk toe te
passen in de praktijk. Kinderneurorevalidatie/CP
Interprofessionele benadering activiteiten en participatie
KINDEREN
KINDERNEUROREVALIDATIE/CP
Cursusnr. 1401641
Doelgroep: ergotherapeuten, (kinder-)fysiotherapeuten en
logopedisten die praktisch werkzaam zijn met kinderen met CP,
minimaal één jaar ervaring hebben en fysiek in staat zijn deze
cursus te volgen.
Data 30 dagen verdeeld over de periode november
2013 – juni 2014.
Plaats Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn en
op verschillende praktijklocaties.
Kosten € 5.975,- resp. € 5.375,- met NPi-kortingskaart.
Ook geaccrediteerd voor het register Kinderfysiotherapeut en tevens via ADAP voor ergo-therapeuten en logopedisten.
Voor nadere informatie over
cursussen, de cursuskalender
en inschrijfformulieren zie
www.npi.nl
Scholingsprogramma 25Lymfologie en oncologie 24
DHR. M. (MICHAEL) SCHERMERCoördinator Deskundigheidsbevordering NPi
Het NPi gaat samenwerken met de fysiotherapeuten achterOnconet (www.onconet.nu); Martijn Stuiver (NKI-AVL), RosalieHuijsmans en Edwin Geleijn (VUmc). Onconet is een netwerk vanfysiotherapeuten met specifieke deskundigheid op het terreinvan het trainen van oncologische patiënten tijdens de chemo-therapie. Samenwerking met Onconet zal leiden tot uitbreidingvan het oncologie cursusaanbod binnen het NPi, waardoor hetaantal fysiotherapeuten dat mensen met kanker tijdens hunbehandeling kan begeleiden, zal toenemen.
Sinds 2009 biedt het NPi scholing aan op het gebied van oncologie.
De cursus Oncologische cliënten: fysiotherapeutische mogelijkhe-
den is vanaf de start een succes. Deze cursus is intussen uitgebreid
met een geaccrediteerde e-learning toets.
Sinds maart 2012 is het mogelijk de cursus Beweegprogramma
(deel 2): moduul Oncologie te volgen; deze sluit aan bij de KNGF-
standaard Beweeginterventie oncologie. In juli 2012 zijn twee inter-
nationale topwetenschappers, dr. Lee Jones en dr. Kristin Campbell
op Papendal geweest voor de masterclass The role of exercise in
oncology rehabilitation. Ook is begin 2012 binnen de NPi-service het
thema Lymfologie en oncologie gestart (www.npiservice.nl).
Dit jaar zal het NPi het cursusaanbod verder uitbreiden, waarbij
meer aandacht komt voor andere fasen van de behandeling dan na
de (in opzet) curatieve fase. Daarbij komt er een belangrijk accent te
liggen op de fysiotherapeutische mogelijkheden voor het behouden
van fysieke fitheid bij patiënten met kanker. Hiervoor gaat het NPi
samenwerken met Onconet. De missie van Onconet is het realise-
ren van optimale fysiotherapeutische ondersteuning voor het be-
houd van fitheid bij oncologische patiënten tijdens elke fase van de
medische behandeling.
Meer details volgen spoedig, via de digitale nieuwsbrieven van hetNPi (www.npiservice.nl - thema lymfologie en oncologie) en viaTwitter @paramedisch.
LYMFOLOGIE EN ONCOLOGIE
naar een optimale begeleiding voor oncologiepatiënten
Samenwerking Onconet en NPi:
Voor meer cursusinformatie zie www.npi.nl 27Lymfologie en oncologie 26
BASISCURSUS ‘THERAPEUTISCHE LYMFEDRAINAGE EN OEDEEMTHERAPIE’
Cursusnr. 1400851
Data vr. 20 en za. 21 sept., vr. 11 en za. 12 okt., vr. 6 en
za. 7 dec. 2013, vr. 10 en za. 11 jan., vr. 7 en za. 8 febr.
2014 (vrijdagen incl. avondprogramma).
Plaats Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 2.840,- resp. € 2.560,- met NPi-kortingskaart.
ONCOLOGISCHE CLIËNTEN: FYSIOTHERAPEUTISCHE MOGELIJKHEDEN
Cursusnr. 1303033
Doelgroep: fysiotherapeuten die werkzaam zijn in de eerstelijns
gezondheidszorg.
Data za. 30 nov., vr. middag en -avond 13 dec en
za. 14 dec. 2013.
Plaats Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 660,- resp. € 595,- met NPi-kortingskaart.
BEWEEGPROGRAMMA’S (DEEL 2): MODUUL ‘ONCOLOGIE’
Cursusnr. 1304132
Doelgroep: fysiotherapeuten die de cursus ‘Oncologische cliën-
ten: fysiotherapeutische mogelijkheden’ of een vergelijkbare
scholing hebben gevolgd, alsmede de cursus ‘Beweeg pro -
gramma’s voor mensen met chronische aandoeningen (deel 1)’.
Data vr. middag en -avond 13 sept. en za. 14 sept. 2013.
Plaats Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 465,- resp. € 425,- met NPi-kortingskaart.
MASTERCLASS ‘BRINGING LYMPHOLOGY INTO HOLISTIC LYMPHOEDEMA MANAGEMENT
Cursusnr. 1302921 / 1302922
Doelgroep: fysiotherapeuten en huidtherapeuten met een
ruime ervaring in de lymfedrainage en oedeemtherapie.
Datum nr. 1302922: vr. 13 sept. 2013.
nr. 1302921: za. 14 sept. 2013. WACHTLIJST
Plaats Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 275,- resp. € 250,- met NPi-kortingskaart.
Attentie: Deze masterclass wordt gegeven in de Engelse taal.
CURSUSAANBOD
LYMFOLOGIE EN ONCOLOGIE
WACHTLIJST
CO
LU
MN
KRITISCH OP EVIDENCE
“… als ik de nieuwe kennis maandagmorgen maar kan gebrui-
ken in de praktijk.” Een antwoord dat vaak klinkt als een fysio-
therapeut-cursist gevraagd wordt naar zijn/haar beleving van
een ‘goede cursus’. Dit antwoord geeft de essentie weer van
hoe fysiotherapeuten het vakgebied beleven. We beschouwen
onszelf als ‘doeners’ en een cursus die aansluit bij het kunnen
‘doen’ wordt hoog gewaardeerd. ‘Doen’ gaat echter niet zon-
der ‘denken’ en ‘weten’. Kennisverdieping en toename van in-
zicht zijn daarom cruciaal en maken ook onderdeel uit van
cursussen. Bijvoorbeeld bij casuïstieken, door vele master-
studenten beschreven, wordt kennis ingezet ter onderbouwing
van het dagelijks handelen. Toch komt dit niet bij ‘evidence ba-
sed handelen’ in de buurt. Waarom niet?
Op dit moment presenteren vele cursussen ‘best available evi-
dence’ voor meetinstrumenten en interventies. Bij het ontbre-
ken van harde wetenschappelijke evidentie wordt overgegaan
op klinische expertise - ook een onderdeel van evidence based
handelen. Vaak wordt daarbij de mening van de ‘expert’ voor
waar aangenomen. Maar is dit wel zo? Het argument ‘Mijn pa-
tiënten worden beter’ is daarbij het allerslechtste argument
om deze interventie van de expert over te nemen. Zo moet de
vraag centraal blijven staan of voor een andere therapie bij
deze patiëntencategorie wél voldoende evidentie bestaat. Dit
zou onze kritische wetenschappelijke attitude moeten zijn.
Wellicht knapt een patiënt nog veel sneller op door van
hem/haar af te blijven, niet te coachen of door te sturen naar
een collega of andere expert. Je op deze manier kritisch op-
stellen, doet meer recht aan evidence based handelen dan
zoeken naar de juiste literatuur die je model of rationale on-
derbouwt - en de literatuur die daarbij niet goed uitkomt, over-
slaan of onbewust negeren.
Ik wil u hierbij uitdagen: bevraag bij elke cursus die u vanaf nu
gaat volgen zowel de docent als uzelf kritisch. Bestaat er echt
evidentie voor deze meetinstrumenten en/of interventie? Zijn
andere interventies wel aangetoond effectief? Besef, indien de
evidentie niet hard is, dat u luistert naar een klinisch expert die
uiteindelijk zijn/haar kennis heeft opgedaan in de klinische
praktijk. Zeer waardevol en de basis van ons vak, maar dit
hoeft zeker niet ‘de enige juiste diagnostiek of interventie’
te zijn. Ik wens u en de docenten van de cursussen die u gaat
volgen een kritische blik op al ons han-
delen. Juist de discussies tijdens
de cursussen zorgen voor de
grootste groei, zowel voor
docent als cursist.
Laat u niet
afschrikken door
wachtlijsten!
Schrijf vrijblijvend in als
belangstellende voor een
cursus. Ons uitgangspunt is
dat we iedereen binnen een
jaar kunnen plaatsen.
WACHTLIJST
WACHTLIJST
MASTERCLASS
Dr. Annelies PoolVoorzitter NVMT
www.nvmt.nl
Scholingsprogramma 29Musculoskeletaal28
DHR. L.H.A. (LEO) HAGENAARSFysiotherapeut
Cursusleider / docent NPi
Docent opleiding Fysiotherapie, Hogeschool Rotterdam
Menselijk bewegen kan worden beschouwd vanuit een smalleen vanuit een brede visie. Vanuit een smalle visie is bewegen‘het verplaatsen van het lichaam of een lichaamsdeel’, vanuiteen brede visie is menselijk bewegen ‘doen en laten, menselijkfunctioneren en handelen’.
Een smalle visie op bewegen vraagt om een fysiotherapeut die
sterk inzoomt op de materiële voorwaarden tot bewegen en op de
eventueel daaraan gerelateerde afwijkingen in vorm en functie
van het bewegingssysteem, het musculoskeletale systeem en de
daarmee samenhangende ‘movement system disorders’.
Een bredere visie op bewegen vraagt om een fysiotherapeut die
ook belangstelling heeft voor bewegen als afspiegeling van een
eigen identiteit en een persoonlijke gedachte- en gevoelswereld.
Deze brede visie doet de fysiotherapeut beseffen dat klachten over
het eigen bewegen geworteld zijn in de perceptie van de betrokken
cliënt zelf. De ervaring dat je lichaam je in de steek laat, verandert
de persoonlijk verwachte toekomst met betrekking tot het eigen
bewegen of functioneren. Dit raakt aan persoonlijke levenswaar-
den. Verschillende personen met identieke ‘movement system
disorders’ ervaren verschillende problemen. Problemen van men-
sen met dezelfde stoornissen in bewegingsfuncties zijn persoonlijk
en daarmee tussen mensen verschillend. De waarden die het
persoonlijke leven waardevol maken, zijn gelaagd en tussen perso-
nen verschillend. Zo zal de ene persoon stoornissen in lichaams-
of bewegingsfuncties hooguit als vervelend of lastig ervaren. Dit
terwijl een ander dezelfde stoornissen als belastend en ingrijpend
in het eigen bestaan ervaart en er wellicht onder gebukt gaat.
Met het woord probleem is hier de persoonlijke gedachtegang of
‘narrative’ bedoeld waarin naar eigen verwachting waarden in de
toekomst niet kunnen worden gerealiseerd - hetgeen leidt tot
negatieve gevoelens. Zo lijdt de een onder het niet kunnen sporten
terwijl het voor de ander een tijdelijk ongemak is. Voor de een is het
niet kunnen werken ontregelend, voor de ander biedt het de moge-
lijkheid om waarden te realiseren die werken juist in de weg staat.
Een probleem is de persoonlijke gedachtegang of ‘narrative’
Vanuit het NPi betreden we het themagebied ‘musculoskeletaal’
met een brede visie op de bewegende mens. We beschouwen
klachten en hulpvragen van cliënten zowel met belangstelling voor
‘movement system disorders’ als voor de persoonlijke ‘narrative’.
We nemen het probleem van de cliënt als vertrekpunt.
MUSCULOSKELETAAL
Themagebied ‘musculoskeletaal’vraagt om een visie op bewegen
MASTERCLASS ‘EFFECTIEVE DIAGNOSTIEK ENBEHANDELING VAN LAGE-RUGKLACHTEN’
Cursusnr. 1304401
Doelgroep/ingangsniveau: Fysiotherapeuten en oefenthera-
peuten met voldoende inzicht en basiskennis van de rug en het
bekken. Het gevolgd hebben van de vijfdaagse cursus
'Rugklachten en bekkenklachten' (voorheen: 'Rugklachten en
bekkenpijn') is geen voorwaarde, maar wel aanbevolen.
Data vr. 27 en zat. 28 sept., vr. 29 en zat. 30 nov. 2013
Plaats Sint Franciscus Gasthuis te Rotterdam
Kosten € 930,- respectievelijk € 820,- met NPi-kortingskaart
OPLEIDING ECHOGRAFIE
Cursusnr. 1304491
Doelgroep: fysiotherapeuten.
Data Do. middag en -avond 17 en vr. 18 okt. 2013
Do. middag en -avond 14 en vr. 15 nov. 2013
Do. Middag en -avond 19 en vr. 20 dec. 2013
Plaats Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 2220,- resp. € 1995,- met NPi-kortingskaart.
VERNIEUWD!
NIEUW!
Voor nadere informatie over
cursussen, de cursuskalender
en inschrijfformulieren zie
www.npi.nl
Voor meer cursusinformatie zie www.npi.nl 31Musculoskeletaal30
HOOFD-, HALS- EN NEKKLACHTEN: A STATE OF THE ART
Cursusnr. 1300952
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten.
Data vr. 15 nov. en za. 16 nov. 2013.
Plaats Hotel Bergse Bossen te Driebergen.
Kosten € 440,- resp. € 395,- met NPi-kortingskaart.
SNIJZAALDAG SCHOUDER
Cursusnr. 1303661
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten.
Datum za. 5 okt. 2013.
Plaats UMC Utrecht, universiteitsgebouw ‘Stratenum’
te Utrecht.
Kosten € 230,- resp. € 210,- met NPi-kortingskaart.
SCHOUDERKLACHTEN: A STATE OF THE ART
Cursusnr. 1303521
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten
Data vr. middag en -avond 22 nov. en za. 23 nov. 2013.
Plaats Hotel De Bilderberg te Oosterbeek.
Kosten € 440,- resp. € 395,- met NPi-kortingskaart.
MASTERCLASS ‘SCHOUDER’
Cursusnr. 1404031
Doelgroep: fysiotherapeuten die reeds één of meerdere
nascholingscursussen op het gebied van de schouder hebben
gevolgd en manueeltherapeuten.
Data vr. 31 jan. en za. 1 febr. 2014.
Plaats Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 475,- resp. € 430,- met NPi-kortingskaart.
Attentie: deze masterclass wordt gegeven in de Engelse taal.
HEUP- EN/OF LIESKLACHTEN: A STATE OF THE ART
Cursusnr. 1300612
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten.
Data vr. 29 nov. en za. 30 nov. 2013.
Plaats Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn.
Kosten € 440,- resp. € 395,- met NPi-kortingskaart.
PATROONHERKENNING: KNIE
Cursusnr. 1303901
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten.
CURSUSAANBOD
MUSCULOSKELETAAL
Datum wo. 9 okt. 2013.
Plaats Hotel Bergse Bossen te Driebergen.
Kosten € 220,- resp. € 195,- met NPi-kortingskaart.
PATROONHERKENNING: LAGE-RUG
Cursusnr. 1402741
Doelgroep: fysiotherapeuten, manueeltherapeuten en oefen-
therapeuten.
Datum za. 25 jan. 2014.
Plaats Postillion Hotel Arnhem te Arnhem.
Kosten € 210,- resp. € 190,- met NPi-kortingskaart.
LUMBOSACRALE PIJNSYNDROMEN
Cursusnr. 1400971
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten.
Data vr. 21 mrt. en za. 22 mrt. 2014.
Plaats Conferentiecentrum Kaap Doorn te Doorn.
Kosten € 440,- resp. € 395,- met NPi-kortingskaart.
MOBILISATION OF THE NERVOUS SYSTEM
Cursusnr. 1403621
Doelgroep: fysiotherapeuten en manueeltherapeuten.
Data za. 18 jan. en zo. 19 jan. 2014.
Plaats Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 495,- resp. € 445,- met NPi-kortingskaart.
Attentie: Deze cursus wordt gegeven in de Nederlandse taal.
NEURODYNAMICS AND THE NEUROMATRIX
Cursusnr. 1403911
Doelgroep: fysiotherapeuten en manueeltherapeuten die de
cursus ‘Mobilisation of the Nervous System’ hebben gevolgd.
Data za. 25 jan. en zo. 26 jan. 2014.
Plaats Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 495,- resp. € 445,- met NPi-kortingskaart.
Attentie: Deze cursus wordt gegeven in de Nederlandse taal.
ENDOPROTHESEN: HET CHIRURGISCHE EN OEFENTHERAPEUTISCHE BELEID
Cursusnr. 1302331
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten.
Data do. middag- en avond 3 okt. en vr. 4 okt. 2013.
Plaats Bilderberg Hotel ’t Speulderbos te Garderen.
Kosten € 440,- resp. € 395,- met NPi-kortingskaart.
Voor nadere informatie over
cursussen, de cursuskalender
en inschrijfformulieren zie
www.npi.nl
MASTERCLASS
WACHTLIJST
Neurologie32 Scholingsprogramma 33
NEUROLOGIE
DHR. J. (JOS) HALFENSCursusleider / docent NPi
Fysiotherapeut bij Adelante Zorggroep, Hoensbroek
De behandeling van de CVA-patiënt is de laatste jaren ingrijpendveranderd, mede door de vele nieuwe wetenschappelijke inzich-ten. Het toepassen van behandelconcepten, gebaseerd op prak-tische ervaring en theoretische inzichten, heeft plaatsgemaaktvoor meer evidence based behandelrichtlijnen. Deze verande-ring is niet eenvoudig, want de richtlijnen zijn omvangrijk, vra-gen verandering in de organisatie van zorg en vragen een ande-re werkwijze van (revalidatie)professionals. Cursussen helpen ude nieuwe manier van denken en handelen eigen te maken.
De tekst hierboven refereert aan de CVA-behandelrichtlijnen van
het CBO, de Ergotherapierichtlijn Beroerte, de KNGF-richtlijn
Beroerte en de verpleegkundige revalidatie richtlijn Beroerte. Veel
instellingen en zorgketens proberen deze richtlijnen stap voor stap
in te voeren. Met steun van en in samenwerking met diverse instel-
lingen zijn nieuwe onderwijsprogramma’s ontwikkeld. In 2006
verstrekte ZonMw een subsidie om de resultaten van een groot
Nederlands onderzoek ‘CVA-lopen’ te implementeren in het post-
HBO onderwijs voor fysiotherapeuten en ergotherapeuten. Dit
resulteerde in de ontwikkeling van de cursus ‘Neurorevalidatie’
voor fysiotherapeuten, oefentherapeuten Mensendieck, Cesar- en
ergotherapeuten.
CVA-behandelrichtlijnen
Met cursussen verder op weg
Om ziekenhuizen en revalidatiecentra te ondersteunen de veran-
deringen te realiseren, is met financiële steun van het
Innovatieprogramma Revalidatie in 2010 het project 'richtlijn CVA
in praktijk' gestart. Dit project was een initiatief van het
Kenniscentrum Revalidatiegeneeskunde Utrecht, een samenwer-
kingsverband van het UMC Utrecht en De Hoogstraat. Het werd
aangestuurd door een stuurgroep, onder de inhoudelijke verant-
woordelijkheid van de werkgroep CVA Nederland (WCN) en de
Dutch Society of Neurorehabilitation (DSNR).
Binnen dit project werd op twee manieren gewerkt aan de imple-
mentatie van de richtlijn: in 22 revalidatiecentra en ziekenhuizen
werkten zogenaamde ‘knowledge brokers’ samen aan een prakti-
sche toepassing van verdere richtlijnimplementatie. Daarnaast
heeft een onderwijsgroep, in nauwe samenwerking met de
Docenten Vereniging NeuroRevalidatie (DVNR) en het Nederlands
Paramedisch Instituut (NPi), een nieuwe cursuslijn voor ergothe-
rapeuten en verpleegkundigen ontwikkeld.
Na een eerste cursusuitvoering van de cursussen ‘Neuro revali -
datie’ voor ergotherapeuten en voor HBO-verpleegkundigen in
2011, zal het NPi in september van dit jaar beide cursussen op-
nieuw organiseren. Centrale thema’s in alle richtlijnen zijn ‘inten-
siteit van behandelen’ en ‘taak- en contextspecifiek oefenen’. Een
mooi voorbeeld van deze nieuwe aanpak is Circuit Class Training,
waarbij in groepsverband conditie en kracht getraind worden via
activiteiten zoals traplopen, zitten en opstaan, hindernisparcours
lopen, etcetera. Het bijbehorende onderzoek werd uitgevoerd door
het UMC Utrecht in samenwerking met het Magnus Instituut. Het
NPi was verantwoordelijk voor de training van de therapeuten.
Resultaten en inzicht van dit onderzoek worden toegepast binnen
een nieuwe eendaagse NPi-cursus ‘Circuittraining na een beroerte’,
die eind juni 2013 plaatsvindt.
Scholingsprogramma 35Neurologie34
NEUROREVALIDATIE/CVA
Cursusnr. 1402641
Doelgroep: deze cursus is primair bedoeld voor fysiotherapeu-
ten en oefentherapeuten. Het werken met CVA-patiënten is een
voorwaarde om deel te kunnen nemen aan de cursus.
Data 20 contactdagen verdeeld over de periode september
2013 – mei 2014.
Plaats de praktijkdagen vinden plaats in Revalidatiecentrum
Rijndam te Rotterdam; de vier centrale theoriedagen
in Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 4.400,- resp. € 3.960,- met NPi-kortingskaart.
KLINISCH-NEUROLOGISCH ONDERZOEK ALS SLEUTEL VOOR BEHANDELING
Cursusnr. 1302411
Doelgroep: fysiotherapeuten en manueeltherapeuten.
Data za. middag 16 nov., vr. middag en -avond 20 dec.
en za. 21 dec. 2013.
Plaats Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 575,- resp. € 515,- met NPi-kortingskaart.
NEUROMUSCULAIRE AANDOENINGEN
Cursusnr. 1300631
Doelgroep: fysiotherapeuten, oefentherapeuten, ergotherapeu-
ten en logopedisten.
Data do. 21 nov. (incl. avondprogramma) en vr. 22 nov. 2013.
Plaats Hotel Bergse Bossen te Driebergen.
Kosten € 550,- resp. € 495,- met NPi-kortingskaart.
NEUROREVALIDATIE/CVA/VERPLEGING
Cursusnr. 14B2641
Doelgroep: HBO-verpleegkundigen. Het werken met CVA-
patiënten is een voorwaarde om deel te kunnen nemen aan
deze cursus.
Data 9 contactdagen verdeeld over de periode september
2013 - januari 2014.
Plaats de praktijkdagen vinden plaats in de Sint
Maartenskliniek te Nijmegen. De drie centrale
theoriedagen in Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 1665,- resp. € 1495,- met NPi-kortingskaart.
CURSUSAANBOD
NEUROLOGIE
WACHTLIJST
Voor wie op de hoogte wil blijven van de laatste ontwikkelingen binnen een bepaald vakgebied, is de NPi-service interessant.
www.npi-service.nl
Congres
‘Beweegprogramma’s:kritische succesfactorenvoor implementatie’ Zaterdag 14 december 2013Conferentiecentrum Woudschoten te Zeist
Tijdens het congres krijgt u
handvatten en goede ideeën
vanuit de fysiotherapie, de we-
tenschap en door verzekeraars aangereikt, waar-
mee u zelf in de praktijk aan de slag kan gaan.
Het congres kent een plenair deel en een gedeelte
met interactieve workshops.
Doelgroep: oud-deelnemers die bij het NPi deel 1
en minimaal 1 module van deel 2 van het beweeg-
programma hebben gevolgd.
Wilt u een beter inzicht in de kritische succesfacto-
ren bij de implementatie
Postbus 1161
3800 BD Amersfoort
T 033 421 61 00
I www.npi.nl
Tijdens het congres krijgt u handvattenen goede ideeën vanuit de fysiotherapie,de wetenschap en door verzekeraarsaangereikt, waarmee u zelf in de prak-tijk aan de slag kan gaan. Het congreskent een plenair deel en een gedeeltemet interactieve workshops.
Doelgroep: oud-deelnemers die bij hetNPi deel 1 en minimaal 1 module vandeel 2 van het beweegprogramma hebben gevolgd.
Wilt u een beter inzicht in de kritischesuccesfactoren bij de implementatiekrijgen, kom dan op 14 december naarhet NPi-congres in Zeist.
Scholingsprogramma 37Ouderen36
DR. E. (ELLEN) SMULDERSFysiotherapeut, bewegingswetenschapper,
Docent / cursusleider NPi
Wetenschappelijk onderzoeker bij Tolbrug
specialistische revalidatie
Wanneer spreken we over ‘ouderen’? Wat is eigenlijk ‘oud’? Eenmooie redenatie vind ik dat het een leeftijd betreft die minstens10 jaar hoger is dan je eigen leeftijd. Tijdens mijn werk heb ikgemerkt dat dit zelfs voor veel 80-plussers geldt. Binnen de zorgen wetenschap zijn ‘ouderen’ over het algemeen mensen van 65 jaar en ouder.
Door de toegenomen levensverwachting en de welbekende vergrij-
zing zijn er in ons land steeds meer ouderen. Bovendien is er binnen
die groep ook een sterke toename van het aantal ‘oude ouderen’,
de 80-plussers. Bij veroudering is het erg belangrijk dat het leven
een zo’n hoog mogelijke kwaliteit behoudt en dat er sprake blijft
van een zo goed mogelijke gezondheid, vitaliteit en functionele
zelfredzaamheid. Hierbij speelt de juiste (paramedische) zorg een
belangrijke rol. In die zin heeft niet alleen de oudere zelf nog een
lange toekomst voor zich; binnen de zorg kun je zeggen dat aan-
dacht voor ouderen de toekomst heeft. Het NPi speelt hierop in
met een uitgebreid scholingsaanbod, gericht op de zorg voor
ouderen in de verschillende stadia van het verouderen.
Zo brengt de cursus ‘Motoriek van de ouder wordende mens’ in kaart
wat bij veroudering fysiologisch verandert en hoe meetinstrumenten
gebruikt kunnen worden voor het bepalen van problematiek/diagno-
se en voor het objectief evalueren van geschikte behandeldoelen.
Voor de behandeling en training is er tevens een nieuwe scholing:
‘Inspanningsfysiologie en fysieke training bij ouderen’.
Binnen de zorg en wetenschap komt steeds meer aandacht voor de
zogenaamde kwetsbare of fragiele ouderen met complexe proble-
matiek. Zij hebben extra aandacht en zorg nodig om hun vitaliteit,
kwaliteit van leven, zelfredzaamheid en participatie in de maat-
schappij te optimaliseren. De masterclass ‘Kwetsbare ouderen’ en
de masterclass ‘Fysieke activiteit voor de ‘Older low physical per-
former’’ gaan hierop in.
Een groot probleem bij ouderen is vallen (cursus ‘Valpreventie en
valtraining’). Zelfs koningin Beatrix heeft dit onlangs aan den lijve
ondervonden. Gelukkig leidde het bij haar niet tot letsel, maar bij
10% van de valpartijen gebeurt dat wel. Bepaalde doelgroepen,
zoals mensen met osteoporose, lopen bovendien extra risico op
blessures door een val. De cursus ‘Osteoporose’ onderricht wat er
biologisch verandert in het bot en welke gevolgen dit heeft. Ook
is er een specifieke valpreventiecursus voor mensen met osteo-
porose. Andere voorbeelden van specifieke cursussen zijn
‘Psychogeriatrie’ en de nieuwe masterclass ‘Paratonie en andere
motorische stoornissen’ bij dementie.
OUDEREN
Ouderen hebben de toekomst
39Voor meer cursusinformatie zie www.npi.nl38 Ouderen
MOTORIEK VAN DE OUDER WORDENDE MENS
Cursusnr. 1300653
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten.
Data wo. 25 sept., vr. 1 nov. en vr. 22 nov. 2013.
Plaats Hotel de Bilderberg te Oosterbeek.
Kosten € 645,- resp. € 580,- met NPi-kortingskaart.
WORKSHOP ‘INSPANNINGSFYSIOLOGIE EN TRAINING BIJ OUDEREN’
Cursusnr: 1304371
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten.
Data en nr. 1304371: wo. middag 18 sept. 2013 in
plaats het AFAS AZ-stadion te Alkmaar.
nr. 1304372: ma. middag 30 sept. 2013 in
Hotel De Bilderberg te Oosterbeek.
nr. 1304373: ma. middag 14 okt. 2013 in
het Abe Lenstra stadion te Heerenveen.
Kosten € 125,- resp. € 115,- met NPi-kortingskaart.
INSPANNINGSFYSIOLOGIE EN FYSIEKE TRAINING BIJ OUDEREN
Cursusnr: 1404381
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten die werk-
zaam zijn in de eerste of tweede lijn waar ouderen op indicatie
worden behandeld en/of worden begeleid bij fysieke training.
Voor de stage-opdracht tijdens de cursus is het van belang dat u
ook daadwerkelijk ouderen behandelt en/of begeleidt.
Data ma. 11 nov., ma. 2 dec. en ma. 20 jan. 2014.
Plaats Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 550,- resp. € 495,- met NPi-kortingskaart.
OEFENPROGRAMMA’S BIJ PERIFERE VESTIBULAIRE EN CERVICOGENE DUIZELIGHEID
Cursusnr. 1300891
Doelgroep: fysiotherapeuten en manueeltherapeuten.
Data vr. middag en -avond 6 dec. en za. 7 dec. 2013.
Plaats Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 440,- resp. € 395,- met NPi-kortingskaart.
VALPREVENTIE EN VALTRAINING
Cursusnr. 1301164 / 1301165
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten.
Data nr. 1301164: vr. 20 en za. 21 sept. 2013.
nr. 1301165: vr. 20 sept. en za. 5 okt. 2013.
CURSUSAANBOD
OUDEREN
Plaats Hotel Papendal te Arnhem, Sint Maartenskliniek
te Nijmegen en Bilderberg hotel te Wolfheze.
Kosten € 480,- resp. € 430,- met NPi-kortingskaart.
BASISCURSUS ‘PSYCHOGERIATRIE’
Cursusnr. 1300672
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten die werk-
zaam zijn op een PG-afdeling en/of in de eerste lijn. Deze
cursus is vanaf nu ook toegankelijk voor eerstelijners!
Data vr. 1 nov. (incl. avondprogramma), za. 2 nov. en
za. 16 nov. 2013.
Plaats Hotel Bergse Bossen te Driebergen.
Kosten € 750,- resp. € 675,- met NPi-kortingskaart.
VERVOLGCURSUS ‘PSYCHOGERIATRIE’
Cursusnr. 1300661
Doelgroep: fysiotherapeuten, oefentherapeuten en ergothera-
peuten die werkzaam zijn op een PG-afdeling.
Data di. 5 nov., di. 12 nov., di. 19 nov., wo. 27 nov. en
wo. 11 dec. 2013.
Plaats Verpleeghuis ‘Waelwick’ te Ewijk.
Kosten € 1.095,- resp. € 985,- met NPi-kortingskaart.
MASTERCLASS FYSIEKE ACTIVITEIT VOOR DE 'OLDER LOW PHYSICAL PERFORMER'
Cursusnr: 1404471
Doelgroep: ergotherapeuten, fysiotherapeuten en oefenthera-
peuten die minimaal de cursus ‘Motoriek van de ouder worden-
de mens’ of de Basiscursus ‘Psychogeriatrie’ hebben gevolgd.
Data do. 30 en vr. 31 jan. 2014.
Plaats Bilderberg hotel de Buunderkamp te Wolfheze.
Kosten € 440,- resp. € 395,- met NPi-kortingskaart.
MASTERCLASS 'PARATONIE EN ANDERE MOTORISCHE STOORNISSEN BIJ DEMENTIE'
Cursusnr: 1304391
Doelgroep: ergotherapeuten, fysiotherapeuten en oefenthera-
peuten die minimaal de cursus ‘Motoriek van de ouder worden-
de mens’ of de Basiscursus ‘Psychogeriatrie’ hebben gevolgd.
Datum vr. 1 nov. 2013.
Plaats Zuidoostzorg Drachten.
Kosten € 220,- resp. € 195,- met NPi-kortingskaart.
NIEUW!
NIEUW!
VERNIEUWD!WACHTLIJST
WACHTLIJST
NIEUW!
NIEUW!
MASTERCLASS
MASTERCLASS
WACHTLIJST
Voor nadere informatie over
cursussen, de cursuskalender
en inschrijfformulieren zie
www.npi.nl
41Sportgezondheidszorg40
DRS. H. (HANS) BLOOSportfysiotherapeut, bewegingswetenschapper
Bestuurslid NVFS met portefeuille
‘Wetenschap en scholing’
De sportfysiotherapie is volop in ontwikkeling: er is steeds meererkenning als specialist in beweging in de eerste lijn en er zijnnieuwe samenwerkingsmogelijkheden met sportartsen en orthopedisch chirurgen. Dit en de mooie ontwikkelingen in deneurologie, neurofysiologie, inspanningsfysiologie, revalidatie en orthopedie vragen om een goede opleiding op hoog niveau.
Fysiotherapeuten worden nu op zeven plekken in Nederland tot
masterniveau opgeleid in het specialisme sportfysiotherapie.
Dit gebeurt steeds meer ook in combinatie met collega’s in het
musculoskeletale domein. Een van de opleidingen wordt verzorgd
door het NPi, in samenwerking met AVANS+.
“Wees vandaag niet tevreden met hoe je het gisteren hebt aangepakt”
(Joop Albeda).
Door u theoretisch en praktisch te bekwamen tot Master
Sportfysiotherapie met de NPi/Avans+ opleiding Master of Physical
Therapy in Sports, legt u een solide basis voor verdere verbreding
en verdieping in het dynamische veld van de sportrevalidatie. Life
long learning in dit vak is op zichzelf al topsport, maar voor iedere
sportfysiotherapeut, gesteund door de eigen specialistenvereni-
ging NVFS, de mooiste uitdaging om nieuwe ontwikkelingen goed
in te kunnen schatten en de juiste plaats te kunnen geven.
Ik wens u veel succes bij uw keuze en uw vakinhoudelijke ontwik-
keling.
SPORT-GEZONDHEIDSZORG
Ontwikkeling in de sportgezondheidszorg
Beter worden en beter maken
De zesde
MASTER OF PHYSICAL
THERAPY IN SPORTS
(MPTS 2013)
start op vrijdag
11 okt. 2013.
4342
CURSUSAANBOD
SPORT-GEZONDHEIDSZORG
MASTER OF PHYSICAL THERAPY IN SPORTS (MPTS 2013)
Cursusnr. 1703331
Doelgroep: fysiotherapeuten.
Data start op vr. 11 okt. 2013.
Plaats Avans+ te Breda en Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 16.495,- (incl. NPi-kortingskaart).
SPECIALISATIE REHABOOM – MODUUL 1
Cursusnr. 1302452
Doelgroep: (sport)fysiotherapeuten die zich op hoog niveau
willen specialiseren in de sportrevalidatie. De moduul richt zich
o.a. op oud-deelnemers van de IAS- of ESP-opleiding en colle-
ga’s die andere (sport)master-opleidingen hebben gevolgd.
Data vr. middag en -avond 29 nov. en za. 30 nov. 2013.
Plaats Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 550,- resp. € 495,- met NPi-kortingskaart.
Attentie: deze moduul is een onderdeel van een serie van
5 modulen. Bij voldoende belangstelling worden de 4 andere
modulen in het voorjaar van 2014 georganiseerd.
BEWEEGPROGRAMMA’S VOOR MENSEN MET CHRONISCHE AANDOENINGEN (DEEL 1)
Cursusnr. 1303254 / 1303255
Doelgroep: fysiotherapeuten.
Data nr. 1303254: vr. 6 sept. en ma. ochtend,
-middag en -avond 16 sept. 2013.
nr. 1303255: vr. 27 sept. en do. ochtend,
-middag en-avond 31 okt. 2013.
Plaats Postillion Hotel Arnhem en Hotel Papendal te
Arnhem.
Kosten € 590,- resp. € 530,- met NPi-kortingskaart.
BEWEEGPROGRAMMA’S VOOR MENSEN MET CHRONISCHE AANDOENINGEN (DEEL 2)
Cursusnr. 1304132 / 1301531 / 1301512 / 1401541
Doelgroep: fysiotherapeuten.
Data, plaats en kosten• Moduul ‘Oncologie’ nr. 1304132 (wachtlijst):
vr. middag en -avond 13 sept. en za. 14 sept. 2013
in Hotel Papendal te Arnhem. Kosten: € 465,-
resp. € 425,- met NPi-kortingskaart.
• Moduul ‘Diabetes mellitus (type 2)’ nr. 1301531:vr. middag en -avond 26 sept. en za. 27 sept. 2013
in Hotel Bergse Bossen te Driebergen. Kosten:
€ 465,- resp. € 425,- met NPi-kortingskaart.
• Moduul ‘COPD’ nr. 1301512: vr. middag en -avond
8 nov. en za. 9 nov. 2013 in Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten: € 465,- resp. € 425,- met NPi-kortingskaart.
• Moduul ‘Coronaire hartaandoeningen’ nr. 1401541:vr. 7 febr. in Hotel Bergse Bossen te Driebergen, vr.
middag en -avond 21 mrt. en za. 22 mrt. 2014 in het
Sint Lucas Andreas Ziekenhuis te Amsterdam.
CONGRES 'BEWEEGPROGRAMMA'S: KRITISCHE SUCCESFACTOREN VOOR IMPLEMENTATIE'
Cursusnr. 1304411
Doelgroep: fysiotherapeuten die deel 1 en minimaal één moduul
van deel 2 van de beweegprogramma’s voor mensen met
chronische aandoeningen bij het NPi hebben gevolgd.
Datum za. 14 dec. 2013.
Plaats Woudschoten Hotel & Conferentiecentrum te Zeist.
Kosten € 220,- resp. € 195,- met NPi-kortingskaart.
MODUUL ‘PREVENTIE EN GEZONDHEID’: TRAINING VAN HET AEROOB VERMOGEN
Cursusnr. 1302271
Doelgroep: fysiotherapeuten en oefentherapeuten.
Data vr. middag en -avond 15 nov. en za. 16 nov. 2013.
Plaats Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 550,- resp. € 495,- met NPi-kortingskaart.
KRACHTTRAINING IN DE (TOP)SPORT
Cursusnr. 1302581
Doelgroep: (sport)fysiotherapeuten, trainers en andere belang-
stellenden.
Data do. middag en -avond 7 nov., 21 nov. en 12 dec. 2013.
Plaats Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 750,- resp. € 675,- met NPi-kortingskaart.
MASTERCLASS ‘LIESPIJN BIJ VOETBALLERS’
Cursusnr. 1400621
Doelgroep: sportfysiotherapeuten en manueeltherapeuten,
alsmede masterstudenten die de opleiding tot sportfysiothera-
peut resp. manueeltherapeut volgen.
Data do. middag en -avond 13 en vr. 14 mrt. 2014.
Plaats Hotel Papendal te Arnhem.
Kosten € 550,- resp. € 495.- met NPi-kortingskaart.
Sportgezondheidszorg Voor meer cursusinformatie zie www.npi.nl
Voor nadere informatie over
cursussen, de cursuskalender
en inschrijfformulieren zie
www.npi.nl
NIEUW! CONGRES
NIEUW!MASTER
CLASS
Scholingsprogramma 45Scholingsprogramma44
NOG ENKELE PLEKKEN VRIJ BIJ DE
VOORJAARSCURSUSSEN 2013
FYSIOFITHEIDSCAN • ma. 27 mei en ma. 24 juni 2013.
MASTERCLASS ‘KLINISCHE ERGOMETRIE METRESPIRATOIRE GASANALYSE BIJ PATIËNTENMET HARTFALEN’• vr. 31 mei 2013.
KNIEKLACHTEN: A STATE OF THE ART • vr. middag en -avond 31 mei en
za. 1 juni 2013.
EMG-FEEDBACK• do. 6 juni 2013.
MYOFASCIALE PIJN: DIAGNOSTIEK EN BEHAN-DELING VAN MYOFASCIALE TRIGGERPOINTS• vr. 7 juni (incl. avondprogramma) en
za. 8 juni 2013.
CERVICALE, CERVICOBRACHIALE EN CERVICOCEPHALE PIJNSYNDROMEN• vr. 28 juni en za. 29 juni 2013.
ME
IJ
UN
I
Laat u niet
afschrikken door
wachtlijsten!
Schrijf vrijblijvend in als
belangstellende voor een
cursus. Ons uitgangspunt is
dat we iedereen binnen een
jaar kunnen plaatsen.
VOOR INFORMATIE OVER SCHOLING
IN HET KADER VAN BEHEERSMODEL-
AUDITS ZIE:
WWW.NPI.NL/BEHEERSMODEL
Blijf op de hoogtevan het laatste (cursus)nieuws met de NPi-nieuws-app of via Twitter (@paramedisch)
NPi-nieuws
Heeft u al een abonnement op de pro-versie van deNPi-service?
Zie www.npi-service.nl
www.npiservice.nl
NEDERLANDS PARAMEDISCH INSTITUUT
algemeenT 033 421 61 00
F 033 421 61 90
I www.npi.nl
nemers is bereikt kan digitaal worden aangemeld voor de wacht-
lijst door te klikken op de knop ‘Meld u aan voor de wachtlijst’ die
gevonden kan worden bij de desbetreffende scholingsactiviteit.
• Degenen die zich digitaal aanmelden voor een wachtlijst
ontvangen op volgorde van binnenkomst van de aanmeldingen
een e-mail op het moment dat inschrijving mogelijk is.
Als vervolgens binnen de daarvoor gestelde termijn wordt
ingeschreven, is plaatsing gegarandeerd.
• Uiterlijk 1 maand vóór aanvang van de scholingsactiviteit worden
het programma, een routebeschrijving en eventueel andere
benodigde gegevens op de website van het NPi geplaatst.
• Bij een te gering aantal inschrijvingen voor een scholings-
activiteit kan de scholingsactiviteit geannuleerd worden.
• Degenen die zich hebben ingeschreven voor een scholings-
activiteit die geannuleerd moet worden, berichten wij hierover
uiterlijk 1 maand voor aanvang van de scholingsactiviteit.
Betalingsvoorwaarden en -procedures• Bij de bevestiging van inschrijving wordt een factuur gevoegd
waarop het verschuldigde bedrag voor deelname aan de
scholingsactiviteit staat vermeld.
• Betaling dient steeds te geschieden binnen 21 dagen na
factuurdatum, op een door het NPi aan te geven wijze in de
valuta waarin is gefactureerd, tenzij schriftelijk anders door het
NPi aangegeven.
• Bij overschrijding van de genoemde betalingstermijn wordt aan
de desbetreffende persoon een herinneringsfactuur gestuurd.
• Het niet betalen van het verschuldigde bedrag wil niet zeggen
dat de scholingsactiviteit geannuleerd wordt. Voor afmelding
en administratiekosten zie hieronder.
Afmelding en administratiekostenMet de inzending van het online-inschrijfformulier heeft de
afzender zich ingeschreven voor deelname aan de betreffende
scholingsactiviteit(en). Na aanmelding is er een bedenktermijn
van 7 werkdagen. Als men door omstandigheden verhinderd is
deel te nemen, dan dient dit schriftelijk of per e-mail
([email protected]) kenbaar te worden gemaakt aan het
Cursussecretariaat van het NPi. Bij afmelding voor een scholings-
activiteit is de volgende regeling van toepassing:
• Bij afmelding tot 5 weken vóór aanvang van een scholingsactivi-
teit worden € 30,- administratiekosten in rekening gebracht.
• Bij afmelding binnen 5 weken vóór aanvang van een scholings-
activiteit wordt het gehele scholingsbedrag in rekening ge-
bracht. Indien de afzender zelf voor een vervanger zorgdraagt,
worden u alleen € 30,- administratiekosten in rekening ge-
bracht. De inschrijving met de daarbij behorende voorwaarden
en verplichtingen worden overgenomen door de vervanger.
• In het geval er sprake is van restitutie, wordt het betreffende
bedrag binnen 10 werkdagen teruggestort.
Inhalen en administratiekostenHet kan voorkomen dat, om welke reden dan ook, een cursist één
of meer dagdelen van een scholingsactiviteit moet missen. Het
NPi biedt de mogelijkheid om deze dagdelen in te halen bij de
eerstvolgende keer dat de betreffende scholingsactiviteit op-
nieuw wordt georganiseerd. Een verzoek hiertoe dient schrifte-
lijk of per e-mail ([email protected]) bij het NPi te worden
gedaan. Voor het inhalen van één of meer dagdelen wordt 25%
van het scholingsbedrag, naar rato van het aantal in te halen
dagdelen, in rekening gebracht. De factuur voor deze kosten
wordt gevoegd bij de bevestigingsbrief van de scholingsactiviteit
waarbij de dagdelen worden ingehaald.
DisclaimerDe inhoud van de NPi-scholingsactiviteiten (waaronder cursussen,
congressen, trainingsprogramma’s) wordt/is te goeder trouw en
zorgvuldig samengesteld. Het NPi en de docenten van de NPi-
scholingsactiviteiten zijn niet aansprakelijk voor eventuele schade
van welke aard dan ook die ontstaat door het deelnemen aan NPi-
scholingsactiviteiten of toepassing van de in NPi-scholingsactivi-
teiten gepresenteerde kennis en inzichten. Deelname aan NPi-
scholingsactiviteiten geschiedt voor eigen rekening en risico. Het
NPi is niet aansprakelijk voor eventuele schade in het geval een
scholingsactiviteit geannuleerd wordt, ongeacht de reden van de
annulering. Het aantal te behalen accreditatiepunten dat bij de
NPi-scholingsactiviteiten op het gebied van de fysiotherapie staat
genoemd kan door het KNGF worden gewijzigd.
46
• Inschrijven voor deelname aan een scholingsactiviteit van het
Nederlands Paramedisch Instituut (NPi) kan door middel van
het online-inschrijfformulier op www.paramedisch.org.
• Met het versturen van het online-inschrijfformulier geeft de
afzender zich op voor deelname aan de scholingsactiviteit
waarvoor wordt aangemeld.
• De inschrijvingen worden door het NPi geregistreerd op
volgorde van ontvangst tot het maximum aantal deelnemers
voor de betreffende scholingsactiviteit is bereikt.
• Zonder tegenbericht is de afzender definitief geplaatst voor
de scholingsactiviteit waar de afzender zich voor inschrijft.
De afzender ontvangt na inschrijving direct per e-mail een
automatische reply. De schriftelijke bevestiging, factuur en
eventuele nadere gegevens ontvangt de afzender uiterlijk
6 weken voor aanvang van de scholingsactiviteit.
• Voor scholingsactiviteiten waarbij het maximum aantal deel-
VOORWAARDEN
AANMELDEN/AFMELDEN VOOR CURSUSSEN EN WACHTLIJSTPROCEDURE
Voor cursussen waarbij het maximum aantal deelnemers isbereikt, kunt u zich digitaal aanmelden voor de wachtlijst.Hiervoor klikt u op de knop 'Meld u aan voor de wachtlijst'bij de desbetreffende cursus. Degenen die zich digitaalaanmelden voor een wachtlijst, ontvangen in volgorde vanbinnenkomst van de aanmelding een e-mail op hetmoment dat inschrijving mogelijk is. Als u zich vervolgensbinnen de daarvoor gestelde termijn inschrijft, is plaatsinggegarandeerd. LET OP: als uw e-mailadres verandert, dan het nieuwe e-mailadres graag doorgeven via het formulier opwww.npi.nl onder 'Wijziging e-mail'.
WA
CH
TL
IJS
T
Scholingsprogramma 47
“We hebben nooit geweten dat Intramed zo compleet is”.
• Voldoet aan de KNGF verslagleggingsrichtlijn• De meetinstrumenten PSK, VAS (algemeen, pijn, stijfheid), DRI en NPRS
zijn standaard opgenomen, maar u kunt ook zelf vragenlijsten en testen samenstellen. Met mogelijkheden om deze door patiënten zelf in te laten
vullen en de testresultaten in overzichtelijke grafieken weer te geven.• Contract-tarieven zorgverzekeraars kunnen automatisch geïmporteerd
worden (jaarlijks te downloaden vanaf onze website)• Beveiligt online declareren bij alle zorgverzekeraars (Vecozo)• Oude verslaglegging gemakkelijk converteren naar de nieuwste
verslaglegging • Fysiotherapeutische diagnose wordt automatisch samengesteld uit
ingevoerde gegevens• Een groot deel van het kwaliteitsjaarverslag fysiotherapie kan
automatisch gegenereerd worden• Deskundige helpdesk, ook ’s avonds
Met Intramed PLUS een volledig EPD
Een goed EPD bevordert de inhoudelijke kwaliteit, doelmatigheid en transparantie van de zorg. Daarnaast brengt het de gezondheidstoestandvan de patiënt in kaart en ondersteunt het de fysiotherapeut in klinisch redeneren en besluiten.Een greep uit de mogelijkheden die Intramed PLUS te bieden heeft:• Aanvullende richtlijnen KNGF (18 stuks)• Aanvullende richtlijnen specialismen (3 stuks)• Bijbehorende meetinstrumenten (ruim 100 stuks)• Behandelrichtlijnen (24 stuks)• Voldoet aan de Agis/Achmea eisen (en andere verzekeraars) voor
plus-contracten• Online intake patiënt (2013)• Online vragenlijsten afnemen (ook eigen vragenlijsten) (2013)
Intramed PLUS biedt meer, kijk voor alle mogelijkheden op onze website
Wilt u online werken? Dan bieden wij u Intramed OnLine aan:Veilig en snel online werken met een betrouwbare partner. Kijk voor meer informatie op onze website
Intramed levert uiterst overzichtelijke, efficiënte en betaalbare software voor de zorg. Software die inmiddels meer dan 19.000 professionele (para)medici ondersteunt in hun dagelijkse bedrijfsvoering. Altijd up-to-date en met de zekerheid van alleen de allerbeste support door mensen die het pakket door en door kennen.
Een greep uit de basisfunctionaliteiten van Intramed:
www.intramed.nl
Gegevens meenemenWij bieden ruime mogelijkheden om gegevens van uw huidige softwarepakket over te nemenin Intramed. Meer informatie bij de afdelingVerkoop & Administratie op 0182 – 621 107
Noordkade 94 - 2741 GA WaddinxveenT 0182 62 11 07 - F 0182 62 11 [email protected]
Complete praktijksoftwarevoor de fysiotherapeut
BedanktIntramed!