patiëntenbeleid

174 3-2005 > zorg & financiering

men. Tentatieve berekeningen voor een aantalchronische aandoeningen, zoals diabetes,hartklachten, psychische aandoeningen engewrichtsklachten, wijzen uit dat de verwachtekostenstijging met vijftig procent tot 2020 toteen derde kan worden teruggebracht, als sterker

wordt ingezet op verschillende vormen van pre-ventie en meer eigen verantwoordelijkheid vanpatiënten zelf. Versterking van de positie van depatiënt in de zorg is dan ook geen luxe, maareconomische noodzaak, aldus Nyfer.Bron: www.nyfer.nl, 1 maart 2005<

Het Landelijk Steunpunt cliëntenRaden (LSR),Revalidatie Nederland en de Nederlandse vereni-ging van ziekenhuizen NVZ hebben overeen-stemming bereikt over het convenant en de mo-delregeling voor financiering van cliëntenraden.

In het convenant zijn afspraken opgenomenover de middelen van de cliëntenraad. HetMinisterie van VWS had partijen in het veld ver-zocht om tot onderlinge afspraken te komen,omdat op dit moment veel onduidelijkheidbestaat over de invulling van de Wet medezeg-genschap cliënten zorginstellingen (WMCZ) op

dit punt. In de praktijk blijken grote verschillente bestaan tussen de budgetten en overigemiddelen van cliëntenraden.De concepttekst voor het convenant is opgestelddoor een jurist van het LSR. Na een inventarisa-tie van Revalidatie Nederland en de NVZ onderhun leden is in overleg een definitieve tekstopgesteld. Het convenant wordt zo spoedigmogelijk door alle partijen ondertekend. Demodelregeling zal daarna aan alle instellingenworden toegezonden.Bron: elektronische nieuwsbrief Landelijk SteunpuntcliëntenRaden (LSR), 18 maart 2005<

> medezeggenschap

487 convenant en modelregeling financiering cliëntenraden vastgesteld

In een brief aan de Tweede Kamer legt deMinister van VWS uit waarom hij bij zijn stand-punt blijft om het enquêterecht niet automatischbij de cliëntenraden te leggen.

In de Wet toelating zorginstellingen (WTZi) isgeregeld dat een zorginstelling die een stichtingof vereniging is, in haar statuten moet aangevenaan wie zij de bevoegdheid toekent een enquête-verzoek bij de Ondernemingskamer in te die-nen. Naar aanleiding van de motie-Heemskerk/Weekers is daarbij in de tekst van de algemenemaatregel van bestuur (amvb) opgenomen dattot degene aan wie de statuten deze bevoegdheidtoekennen, in ieder geval een orgaan dat de

cliënten van de instelling vertegenwoordigt,moet worden gerekend.

De reden om de cliëntenraden niet verplichtendaan te wijzen in de amvb, kent meerdere gron-den. Allereerst gaat het bij de Ondernemings-kamer om een rechtsgang als het beleid van eenonderneming en de gang van zaken van eenrechtspersoon hiertoe aanleiding geven. In hetBurgerlijk Wetboek is deze bevoegdheid aan deprocureur-generaal en de vereniging van werk-nemers toegekend. In de WTZi wordt deze toe-gang tot de Ondernemingskamer verruimd.Gezien de aard van het enquêterecht zal eenzorginstelling soms eerder aan de volgende par-

488 enquêterecht cliënten niet bij cliëntenraden

ZenF-0305 cyaan.qxd 14-4-2005 11:08 Pagina 174

175zorg & financiering > 3-2005

medezeggenschap/orgaandonatie

tijen denken voor het toekennen van eenbevoegdheid tot het indienen van een verzoektot enquête:– de inspecteur van de inspectie van gezond-

heidszorg;– vertegenwoordiging van beroepsbeoefenaren

(zoals de medische staf, de verpleegkundige/verzorgende adviesraad);

– vertegenwoordiging van de cliënten/verzeker-den (zoals de NP/CF, een koepel van cliënten-raden en Consumentenbond).

De keuze aan wie, naast de cliëntenvertegen-woordiging, op grond van de statuten toegangwordt verleend tot de Ondernemingskamer,wordt conform de regeling van het Burgerlijkwetboek aan de verantwoordelijkheid van deinstelling gelaten.

Ten tweede heeft meegewogen dat de Raad vanState er terecht op heeft gewezen dat de cliën-tenraad geen rechtspersoonlijkheid bezit endaardoor de leden van de cliëntenraad eenfinancieel risico lopen als zij worden veroor-deeld in de kosten. Dit kostenverhaal is mogelijkindien het verzoek niet op redelijke grond wordtgedaan. Deze verhaalsmogelijkheid is een aan-dachtspunt, maar vormt geen beletsel om cliën-tenraden in statuten een enquêtebevoegdheidtoe te kennen. De verhaalsmogelijkheid beves-tigt wel dat bij deze rechtsgang beter kan wor-den gedacht aan de Consumentenbond, deNP/CF of een koepel van cliëntenraden.Indien een instelling er niettemin voor kiest omde cliëntenraad aan te wijzen, dan dienen beidepartijen (de instelling en de cliëntenraad) zich

wel bewust te zijn van een mogelijke veroorde-ling in de kosten indien een verzoek niet opredelijke grond is gedaan. Naar aanleiding vanhet advies van de Raad van State is de toelichtingvan dit artikel aangepast.

Ten derde is het de vraag of van bewoners vaneen verpleeghuis of een gehandicapteninstel-ling, of kortdurend verblijvende cliënten in eenziekenhuis, in redelijkheid kan worden verwachtdat deze als cliëntenraad voldoende geëquipeerdzijn om te bepalen of er een zodanige patstellingtussen het bestuur en de toezichthouders is dateen onderzoek van de Ondernemingskamernodig is. Ook om deze reden kan volgens deMinister eerder aan de Inspectie, de NP/CF, eenkoepel van cliëntenraden of de Consumenten-bond worden gedacht voor het indienen van eenverzoek tot enquête.

Dit alles overwegende blijft de Minister bij deopvatting om de cliëntenraden niet automatischaan te wijzen in de amvb transparantie-eisenWTZi, maar de keuze over te laten aan de instel-ling. Een keuze met een beperkte optie, want ermoet in ieder geval een orgaan dat de cliëntenvan de instelling vertegenwoordigt, worden aan-gewezen als bevoegd tot het indienen van eenenquêteverzoek.Bronnen: Ministerie van VWS, de motie-Heemskerk/Weekers (Kamerstuk 27 659 nr. 36 herdruk) enwww.minvws.nl/kamerstukken/mc/2005/toezeggin-gen-ao-wtzielectieve-zorgamsterdam-west.asp, 3 maart2005<

De Tweede Kamer heeft op 8 maart jl. het voor-stel verworpen om alle Nederlanders in principete verplichten na hun dood organen af te staanvoor transplantatie. Ook Minister Hoogervorst

zag niets in dat zogenoemde Actief DonorRegistratiesysteem (ADR).

> orgaandonatie

489 adr afgewezen

ZenF-0305 cyaan.qxd 14-4-2005 11:08 Pagina 175