kwaliteitsbeleid

146 3-2005 > zorg & financiering

Medisch specialisten van het Erasmus MedischCentrum Rotterdam ontdekten begin 2003 eenuitbraak van een zeldzame en besmettelijkeziekte, Lymphogranuloma Venereum (LGV). Dezeinfectieziekte was al ruim tien jaar niet meer inNederland gesignaleerd, maar zij meldden dezeontdekking niet aan de GGD.

Inmiddels is er sprake van een epidemie die zichin West-Europa en de Verenigde Staten onderhomoseksuele mannen heeft verspreid. De spe-cialisten van de polikliniek voor seksueel over-draagbare aandoeningen hebben volgens deInspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) hetbelang van een wetenschappelijke publicatieboven het belang van de volksgezondheidgesteld. De inspectie vindt deze handelwijzeonaanvaardbaar.

LGV is een seksueel overdraagbare aandoeningdie normaal alleen in tropische landen voor-komt. Bij deze uitbraak gaat het om een ernstigeanale infectie die zich verspreid heeft ondermannen met homoseksuele contacten. Klachtenzijn constipatie, pijnlijke ontlasting, darmkram-pen en abcesvorming. De ziekte is goed tebehandelen met antibiotica maar moeilijk teherkennen. Zonder juiste behandeling kunnende klachten chronisch worden.De eerste patiënt meldde zich in januari 2003 bijde polikliniek met een aandoening waarvan meneerst dacht dat het om een herpesinfectie ging.In februari ontdekte men dat het om een LGV-infectie ging. Kort hierna kwam er nog een pa-tiënt met LGV en deze patiënt heeft anderengewaarschuwd die mogelijk ook besmet waren.In de zomer van 2003 waren al veertien patiën-ten bekend. De medisch specialisten spraken afgeen ruchtbaarheid te geven aan hun ontdek-king, ondanks aandringen van andere medewer-kers om het aan de GGD te melden. De GGD

Rotterdam kwam er pas in december 2003 ach-ter door een artikel in een tijdschrift en sloegalarm. In Nederland zijn ten minste 101 perso-nen door de ziekte getroffen.

Onnodig gevaar

De Inspectie voor de Gezondheidszorg conclu-deert dat de medisch specialisten de volksge-zondheid onnodig in gevaar hebben gebracht endient om de volgende redenen een tuchtklachttegen hen in:– de medisch specialisten hebben het belang

van een wetenschappelijke publicatie bovenhet belang van de volksgezondheid gesteld.De verspreiding van de infectieziekte hadbeperkt kunnen worden als de ontdekkingvan LGV direct aan de GGD was gemeld;

– de bron- en contactopsporing naar LGV isniet goed uitgevoerd. Door de geheimhoudingkon geen gebruik worden gemaakt van deexpertise van de GGD op dit gebied.

Reactie Erasmus MC

Het Erasmus MC deelt de mening van de inspec-tie dat het nodig is dat er jurisprudentie ontstaatover de criteria die voor de meldingsplicht gel-den, ook al is een tuchtprocedure belastend voorde betrokken medewerkers. Door een dergelijkeprocedure zal ook meer duidelijkheid ontstaanover de vraag of afzonderlijke SOA-polikliniekenzelf actief onderzoek mogen doen naar versprei-ding van besmettelijke ziekten als LGV, of datdie verantwoordelijkheid ook dan bij de GGD’sligt.Het Erasmus MC vindt dat onderzoek voor eenwetenschappelijke publicatie de volksgezond-heid nooit in gevaar mag brengen en is vanmening dat daar ook geen sprake van isgeweest. Uit intern onderzoek is niet gebleken

> beroepsuitoefening

443 igz: erasmus mc verzweeg uitbraak van zeldzame infectie

ZenF-0305 cyaan.qxd 14-4-2005 11:08 Pagina 146

147zorg & financiering > 3-2005

beroepsuitoefening

dat er sprake is van bewust verzwijgen of vertra-gen. Het Erasmus MC plaatst ook andere vraag-tekens bij de rapportage die de inspectie heeftopgesteld. De rapportage baseert zich op ano-nieme verklaringen die de inspectie tot op hedenheeft geweigerd aan het Erasmus MC en de aan-

geklaagde artsen ter hand te stellen, waardoorhet Erasmus MC in zijn reactie belemmerdwordt.Bronnen: persbericht IGZ, 17 maart 2005 en persberichtErasmus MC, 17 maart 2005<

De artsenorganisatie KNMG vindt dat het func-tioneren van individuele artsen jaarlijks moetworden geëvalueerd. Dit blijkt uit een concept-tekst in de documentatiemap van het congres‘Melden van fouten’, dat woensdag 23 februariplaatsvond. Collega-artsen zouden de ‘evaluatie-gesprekken’ moeten voeren.

Bestaande kwaliteitsinstrumenten in de zorgzoals visitaties zijn niet primair gericht op hetfunctioneren van individuele artsen. Functio-neringsgesprekken vinden nu wel plaats, maarvoornamelijk bij artsen in dienstverband. DeKNMG wil daar verandering in brengen. Alleartsen zouden jaarlijks een gesprek met eendaarvoor speciaal getrainde collega moeten voe-ren over de kwaliteit van de zorgverlening, depersoonlijke ontwikkeling van de arts, diensrelatie met collega’s en de omgang met patiën-ten, het management en andere relevante zaken.In de concepttekst over de evaluatiegesprekkengaat speciale aandacht uit naar disfunctioneren-de artsen. Het ingrijpen bij disfunctioneren doorde ziekenhuisdirectie of collega-artsen vindt nuvaak te laat plaats. De jaarlijkse evaluatiege-

sprekken moeten een preventieve werking heb-ben, waardoor disfunctioneren minder zal voor-komen. In wat voor systeem de evaluatie-gesprekken moeten plaatsvinden, is aan de ver-schillende beroepsgroepen. Wel wijst de KNMGop het ‘appraisal and assessment’-model dat deafgelopen jaren is opgezet in het Maasland-ziekenhuis in Sittard.

Besluit dit jaar

De KNMG zal in de loop van dit jaar een besluitnemen over de concepttekst ‘Het functionerenvan de individuele arts’. Ook de Orde vanMedisch Specialisten werkt aan een stelsel vankwaliteitsnormen, waarmee de prestaties vanelke arts kan worden beoordeeld. Deze voorstel-len komen niet uit de lucht vallen. ReinWillems, directeur van Shell Nederland, sprakafgelopen najaar in zijn analyse van de veiligheidin de gezondheidszorg zijn verbazing uit overhet ontbreken van een systeem van individuelebeoordeling bij artsen.Bron: Medisch Contact, 23 februari 2005<

444 knmg: artsen jaarlijks individueel beoordelen

Nurse practitioners werden acht jaar geledeningevoerd als een oplossing voor het dreigendetekort aan dokters. In de praktijk blijkt dat zehier niet voor worden aangesteld. Dat conclu-deert Petrie Roodbol in een onderzoek, waaropzij op 31 maart aan de RUG promoveerde.

Roodbol was eind 1997, als hoofd Opleidingenvan het Universitair Medisch CentrumGroningen, zelf verantwoordelijk voor de intro-ductie van de eerste nurse practitioner. Depromovenda bracht de werkzaamheden vannurse practitioners in kaart. Ook analyseerde ze

445 nurse practitioner amper ingezet tegen artsentekort

ZenF-0305 cyaan.qxd 14-4-2005 11:08 Pagina 147