Van burgerparticipatie naar overheidsparticipatie

Samenkunnen we meer en beter!

‘Burgerparticipatie isvan alle tijden’

Het proces van Samen Doen! is niet te stuiten. Daarvan zijn burgemeester Fons Naterop en wethouder

Shah Sheikkariem overtuigd. Steeds meer initiatieven vanuit de bevolking worden uitgevoerd en de gemeente

gaat de dorpskernen nadrukkelijk opzoeken, zo verhalen de portefeuillehouders enthousiast.

Deze speciale krant rondom het thema

‘Samen Doen!’ is een uitgave van Het

Kontakt Edities BV, in opdracht van de

gemeente Aalburg.

Redactie

Gemeente Aalburg

Het Kontakt Edities BV

Matthijs Daniels

Fotografie

Gemeente Aalburg

Teus Admiraal

Vormgeving

DTP Studio Het Kontakt Edities BV

Eindredactie

Kees Noorloos

Tom Oostra

Colofon

“Burgerparticipatie is van alle tijden”, opent Naterop. “Wordt er een

weg aangelegd, een pand gerenoveerd, dan wordt de burger daarbij

betrokken. Inspraak is iets dat wettelijk geregeld is. Overheidspartici-

patie, dat is de omslag die we nu maken. De overheid is niet meer de

grote regisseur, maar een deelnemer.”

“Vroeger regelden we de zaken”, vult Sheikkariem aan. “Nu maken we

de zaken samen met de burgers mogelijk. Zij komen met de ideeën,

wij faciliteren.” Naterop: “Dat geldt natuurlijk niet voor veiligheid of

wettelijke diensten, maar er zijn genoeg ‘oude overheidstaken’ die

je redelijkerwijs deels door de burgers kunt laten uitvoeren. Waarbij

het nadrukkelijk niet de intentie is om van alles bij de mensen over

de schutting te kieperen. Onderstreep dat vooral drie keer: dat is

ab-so-luut niet het geval.”

Het groenonderhoud is een bekend voorbeeld in het Samen Doen-

proces. De gemeente legt gras aan en als de omwonenden meer willen,

zeg een rozentuintje, dan kan dat. Mits de omwonenden het tuintje zelf

verzorgen. Dan is de gemeente bereid om de plantjes aan te schaffen,

Samen Doen!.

Wethouder Sheikkariem duidt ook recenter voorbeelden aan uit de

praktijk. “NOAD’32 en Wilhelmina’26 geven beide aan behoefte te

hebben aan uitbreiding. Onder meer door de groei van het dames-

voetbal zien wij in dat dat bijdraagt aan de saamhorigheid in het dorp,

maar we hebben niet zomaar een zak geld klaar staan. Dan is het aan

de clubs om te laten zien dat een investering in de vereniging een

investering is in de hele samenleving.”

Mooie ideeën

“Daaruit komen mooie ideeën voort. De clubs denken na over bijeen-

komsten en dagprojecten voor ouderen uit de buurt in de kantine, over

een sportdag voor gehandicapten. Het initiatief is ontstaan om jeugd-

elftallen boodschappen en andere klusjes te laten doen voor oudere

buurtbewoners.”

“Het oude zwembad is ook een mooi voorbeeld. We leggen daarvoor

geen gemeentelijke visie neer, maar kijken welke initiatieven ervoor

komen vanuit het dorp en in hoeverre wij die kunnen ondersteunen.

Daar komen al leuke ideeën op terug.”

De gemeente Aalburg gaat zelf meer fysiek de dorpen opzoeken om

het Samen Doen! te benadrukken en stimuleren. “De gemeente is een

instituut in de ogen van de meeste mensen”, beseft Naterop. “Je moet

er speciaal voor naar Wijk en Aalburg en daar achter de voordeur zit-

ten tachtig ambtenaren te werken die je verder nooit ziet. Dat beeld

moeten we ontleden.”

Daar wordt in 2015 al concreet werk van gemaakt, kondigt de burge-

meester aan: “We gaan naar buiten, op locatie werken. Hoe we dat

gaan vormgeven, dat wordt nog uitgewerkt. Misschien zit er een

medewerker in het dorpshuis, in de bibliotheek; het kan in Eethen

heel anders gebeuren dan in Meeuwen. Maar in 2015 willen we met de

eerste pilotprojecten van start gaan.”

Zoektocht

Samen Doen! is nog altijd een zoektocht, en die wordt met de

decentralisaties nog even voortgezet, voorzien de burgemeester en

wethouder. “Wij zoeken uit wat een reëel beroep is om te doen op

de verantwoordelijkheid van de mensen, en mensen zijn zelf ook op

zoek naar een zekere balans”, proeft Naterop. “Tussen hard werken en

maatschappelijke betrokkenheid. Willen we echt alleen maar tachtig

uur werken in de week of willen we ook iets kunnen doen voor opa

en oma? Zeker in de dorpen zit het Samen Doen in de genen. Als

iedereen daarbij zijn kleine bijdrage levert, is dat bij elkaar een enorme

impuls vanuit en voor de samenleving.”

Samen Doen! vindt steeds meer zijn weg

Samen Doen! in Aalburg groeit langzaam maar

zeker op. Het project heeft het afgelopen jaar de

kinderschoenen uit gedaan en heeft zogezegd zijn

veters leren strikken, klaar voor de volgende stap-

pen op de weg van gedeelde verantwoordelijkheid.

Samen Doen! in Aalburg is allang niet meer alleen

met buurtbewoners het groen bijhouden op een vrije

zaterdagmiddag, maar vertaalt zich ook langzaam

maar zeker naar het bedrijfs- en verenigingsleven

en de gemeente zelf. Het besef dat inwoners ook

zelf de handen uit de mouwen kunnen én moeten

steken om de zeven kerkdorpen leefbaar te houden

dringt bij steeds meer mensen door, getuige de vele

ini tiatieven die opgestart worden. Denk daarbij aan

de doelstellingen van de Stichting Sport en Bewe-

gen in Aalburg of aan het Participatiehuis in Wijk

en Aalburg, de plek waar Samen Doen!-plannen

werkelijkheid worden. Begin volgend jaar staat er

bovendien een maatschappelijke beursvloer op de

agenda, waar ondernemers en vrijwilligers diensten

met elkaar kunnen uitwisselen.

Bovenstaande voorbeelden betekenen alleen niet

dat Aalburg er al is. Misschien wel de grootste uit-

daging wacht na 1 januari: de uitvoering van de drie

decentralisaties vanuit het Rijk naar de Nederlandse

gemeenten. Ook Aalburg wordt verantwoordelijk

voor de langdurige zorg voor ouderen, chronisch zie-

ken en gehandicapten, jeugdzorg en arbeidspartici-

patie. Dat zal voor iedereen even wennen zijn, maar

burgemeester Fons Naterop heeft vertrouwen in zijn

inwoners, bij wie Samen Doen! al grotendeels in de

genen zit. “Als iedereen zijn kleine bijdrage levert, is

dat bij elkaar een enorme impuls vanuit en voor de

samenleving.”

22 O

KTO

BER

201

4

SPECIALE UITGAVE Samen Doen! najaar 20142 |

Een ontmoetingsplaats, een plek waar ideeën ontstaan en initiatieven worden uitgevoerd, van een

centrum voor de jeugd naar een thuis voor heel de gemeente Aalburg. Het Participatiehuis is ervoor

opgericht: de locatie waar Samen Doen-plannen werkelijkheid kunnen worden.

Rond de tafel met bestuurders Jan van Helden en Ton Hartman in het Participatiehuis. Ze nodigen

dorpsbewoners, instellingen, verenigingen en ondernemers uit om leven in de brouwerij te komen

brengen, want de opstartfase is achter de rug. “We zijn nu echt klaar om te beginnen”, stelt Hartman

enthousiast, na een kleine rondleiding gegeven te hebben door het voormalige Efs-gebouw. Waar alle

faciliteiten voorhanden zijn om activiteiten, bijeenkomsten en kleine feesten te huisvesten. Inclusief

bescheiden keuken en grote bar, licht- en geluidsinstallatie en verschillende ontvangstruimten.

“Efs is altijd op de jeugd gericht geweest”, zo kijken Hartman en Van Helden kort terug. “Maar nooit

met veel succes. Toen er vorig jaar een eind aan kwam is door de gemeente Aalburg de vraag ge-

steld: wat gaan we nu doen met het gebouw? Daar is een aantal mensen in het dorp mee aan de slag

gegaan. Er zijn ideeën op een flip-over gezet, het participatieverhaal kwam op gang en er is een be-

stuur gevormd dat de opdracht kreeg vorm te geven aan een gastvrij Participatiehuis de gemeente

Aalburg.” De maatschappij gaat veranderen naar een-participatie maatschappij- en dit is onderdeel

om hier invulling aan te geven.

Het Participatiehuis is er voor iedereen, zo luidt de boodschap. Het gebouw staat er, ‘wij’ mogen er

zelf invulling aan geven. “Wij hebben zelf wel een aantal ideeën”, vertelt voorzitter Van Helden, “en

we gaan proeven waar de kansen liggen. Maar de insteek is boven alles dat het Participatiehuis er is

voor ideeën van de burger, vereniging en ondernemers uit Aalburg. Het biedt tevens vrijwilligers en

Van Jeugdhonk naar participatiehuis.

Jan van Helden, Anne-Marije Edelman en Ton Hartman rollen de plannen voor het Participatiehuis uit.

‘Er is niets te doen voor de jeugd in Aal-

burg?!’ Daarom hebben we als ouders de

koppen bij elkaar gestoken en de gemeente

Aalburg benaderd voor het mooie Partici-

patiehuis om daar eens per maand een

jeugddisco te houden. Perfect gebouw, per-

fecte locatie. Super, iets leuks te doen voor

de jeugd, tegen minimale kosten (entree is

1 euro, een consumptie 50 cent) dankzij de

inzet van vele vrijwilligers. Inmiddels zijn we

tien disco’s verder met het succes van 100

kinderen per avond. Het is zelfs al uitgebreid

met een kidsdisco. Met muziek van een

echte dj, diverse thema’s zoals ‘après-ski’,

‘black/white’ en Ibiza-party’s.

“En 5,6,7,8’, luidt het in het Participatiehuis

tijdens de wekelijkse streetdance- en hiphop-

lessen. Zo’n 25 kinderen en twaalf jongeren

dansen er elke donderdagavond op los.

Marieke van Mil, dansdocente, glimlacht vol

trots op wat ze heeft bereikt: Het geven van

danslessen om een betaalbare sport aan te

bieden en kinderen en jongeren in beweging

te houden. Kinderen leren in teamverband te

werken, voor een groep te staan en durven

zichzelf te laten zien.

De kinderen in de leeftijdsgroep 6 t/m 11 jaar dansen van 18.30 uur tot 19.30 uur en de

jongeren van 12 t/m 16 jaar van 19.30 uur tot 20.30 uur. Interesse? Kom eens langs,

bel 06-21545862 of stuur een mail naar hiphop-danceclass@live.nl.

Jeugddisco Streetdance en hiphop

geïnteresseerden een toegang tot verstrekking van burgerkracht d.m.v. bijeenkomsten en (scho-

lings) activiteiten” stelt Jan van helden. Er zijn geen belemmeringen: cursussen, trainingen, clubjes,

vergaderingen, presentaties. “Ik zit zelf in de vrijwilligerscentrale”, geeft Hartman een voorbeeld.

“Als daar iemand aanklopt met het idee om een breiclubje op te zetten, dan zou ik haar hier binnen

brengen. Het Participatiehuis is dan de ruimte waar mensen elkaar treffen, en de sociale contacten

bewaren. En we kunnen zo’n initiatief begeleiden in de opstartfase. Zo kunnen mensen vanuit de

WMO bijvoorbeeld ook hier terecht komen straks. Een kleinschalig eetproject zou hier ook prima

kunnen plaatsvinden.” Kortom, een initiatief om burgers en vrijwilligers die iets willen betekenen in

de maatschappij door het verrichten van vrijwilligerswerk, hier een plaatsje te bieden.

De enige ‘no go’ is concurrentie voor mfc. “d’Alburcht” en andere horecagelegenheden. “Dat doen

we pertinent niet”, is Jan van Helden duidelijk. Maar we zijn para-commercieel. We hoeven geen

winst te maken. Als we onszelf maar kunnen bedruipen met de activiteiten die er gehouden worden.

Dat maakt het Participatiehuis heel laagdrempelig. We hoeven alleen de beheerskosten te kunnen

betalen. We streven ernaar om het rooster begin 2015 aardig ingevuld te hebben.”

Ton Hartman kijkt eens om zich heen en stelt: “Misschien kunnen we er nog een likje verf overheen

doen op sommige plekken. Dat kunnen we ook maatschappelijk invullen, met wat mensen uit de

buurt?”

Het bestuur hoopt een pool van vrijwilligers en beheerders op te bouwen voor het Participatiehuis.

Belangstellenden, maar ook Aalburgers die iets willen organiseren of onderbrengen in het Participa-

tiehuis kunnen contact opnemen via info@participatiehuisaalburg.nl

22 O

KTO

BER

201

4

SPECIALE UITGAVE Samen Doen! najaar 2014| 3

Twee potten verf vooreen middagje schoffelen

Natuurlijk dragen veel ondernemers al bij aan het verenigingsleven in de regio, maar het spel

hoeft niet altijd om de knikkers te gaan. Door een maatschappelijke beursvloer wil de gemeente

Aalburg diensten van verschillende partijen met elkaar verbinden, met onderlinge betrokkenheid

als voornaamste doel. En dat met gesloten beurzen.

Het idee van de maatschappelijke beursvloer komt niet uit de hoge

hoed van de gemeente Aalburg, het concept bestaat al langer. Tijdens

het eerste symposium Samen Doen!, vorig jaar maart in d’Alburcht,

vertelden twee gastsprekers al over het succes van zo’n beursvloer

in Veldhoven, waar toen voor meer dan 100.000 euro aan diensten

en producten werd verhandeld. Met gesloten portemonnee, welte-

verstaan.

Vanuit het project Samen Doen!, dat ontstaan is doordat de overheid

zich steeds verder terugtrekt, maakt Aalburg inmiddels ook plannen om

deze bijzondere marktplaats te organiseren. Of een handelsplaats voor

ondernemers, vrijwilligers en verenigingen, zoals Ardjan Stegehuis,

beleidsmedewerker Economische Zaken, het omschrijft. “Vuistregel

is dat daarbij geen geld over tafel gaat, maar wel goederen en dien-

sten”, legt hij uit. Voorbeelden zijn eenvoudig te bedenken: “Stel, een

schildersbedrijf stelt verf beschikbaar aan een sportvereniging, zodat

de kantine geschilderd kan worden. In ruil daarvoor kunnen leden

bijvoorbeeld een middagje de tuin van het schildersbedrijf schoffelen.

Dan is er dus sprake van een wederkerig belang.”

Toch klinkt dat niet als dé nieuwe manier van geld verdienen. Stegehuis

weet dat daar ook de schoen wringt, want hoe overtuig je een onder-

nemer van het nut van de maatschappelijke beursvloer, als ze vaak

de plaatselijke voetbalclub en muziekvereniging al sponsoren met

kei harde euro’s? Uit het verhaal van Stegehuis blijkt dat het succes

schuilt in een soort verrassingselement. “De maatschappij op deze

manier bijstaan levert natuurlijk extra reclame op, maar zo’n maat-

schappelijke beursvloer zorgt er ook voor dat je in contact komt met

andere partijen, waardoor je netwerk vergroot wordt. Zo kunnen ver-

rassende deals ontstaan, combinaties waaraan je in eerste instantie

helemaal niet gedacht had. Zo weet ik van een ambulancedienst die

een loods aangeboden kreeg als oefenruimte en als tegenprestatie

kreeg dat bedrijf AED’s opgehangen.”

Burgemeester Fons Naterop heeft het over een ‘ander soort betrok-

kenheid’, die door de ruilhandel ontstaat. “Door samen een deal te

sluiten krijgt de ondernemer binding met de vereniging en de leden

daarvan krijgen binding met het bedrijf. Dat is toch anders dan wan-

neer alleen de portemonnee getrokken wordt.” Hij ziet de eerste editie

van de Aalburgse maatschappelijke beursvloer al voor zich: enthou-

siaste veilingmeesters, die op een ludieke manier vraag en aanbod

letterlijk aan elkaar praten. “En als het aanslaat kunnen we het mis-

schien uitrollen in het hele Land van Heusden en Altena. Dat zou de

In het kader van het project Samen Doen!

organiseert gemeente Aalburg een maat-

schappelijke beursvloer. De opzet van de

beursvloer is dat maatschappelijke orga-

nisaties, verenigingen en bedrijven elkaar

ontmoeten om met gesloten beurs dien-

sten en producten uit te wisselen.

De organisatie van de beursvloer in

Aalburg zal worden uitgevoerd door

Geert van Kuijk.

Geert van Kuijk is 24 jaar oud en heeft

een opleiding Commerciële Economie

met succes afgerond. Hij wil werkervaring

bij de gemeente opdoen om zich via deze

weg klaar te stromen voor een carrière

bij de overheid. Geert ziet het als een uit-

daging om verbinding te leggen tussen

verenigingen en ondernemers. Op deze

manier hoopt hij maatschappelijk betrok-

ken ondernemen in de gemeente Aalburg

te bevorderen.

Het creëren van rendement op basis van

gesloten beurzen spreekt hem erg aan.

Zijn doel is om van dit project een succes

te maken. Hij streeft ernaar om zo veel

mogelijk contacten en matches tot stand

te brengen. Veel matches, goede matches,

onverwachte matches…

Hij hoopt dat dit project door het succes in

de toekomst vaker zal worden georgani-

seerd.

Per 1 oktober is Van Kuijk op dinsdag en

donderdag werkzaam in het gemeente-

huis in Wijk en Aalburg.

Welke match maakt uw bedrijf of uw vereniging?

Er zijn zoveel mogelijkhedenIn het kader van Samen Doen! wil de gemeente Aalburg burgerinitiatieven nog meer gaan stimuleren, ondersteunen en faciliteren. Soms is financiële steun of ondersteuning als

kennis en netwerk daarbij nodig. Diverse regionale, maar ook landelijke initiatieven en fondsen kunnen deze steun bieden.

Oranje Fonds Leefbaarheid@brabant VSBfondsRabobank Coöperatie Projectenfonds

Het ondersteunen van lokale projecten is een

van de manieren van de Rabobank om de lokale

betrokkenheid bij de mensen en de omgeving

te tonen. Dat noemt de bank ‘Toekomst door

Samenspel’. Mensen kunnen hun project laten

groeien met een van de fondsen van de bank.

■ www.rabobank.nl/altena

Het Oranje Fonds is het grootste nationale

fonds op sociaal gebied. Ze geven financiële

steun aan projecten op het gebied van sociale

cohesie en sociale participatie. Zo wordt meer

betrokkenheid binnen de samenleving bevor-

derd.

■ www.oranjefonds.nl

Om een prettige leefomgeving te realiseren

ondersteunt de provincie initiatieven en netwer-

ken die zich hier voor inzetten. Sinds een aantal

jaren voert de provincie beleid - onder de naam

Leefbaarheid@Brabant (L@B) - om samen-

werkingsverbanden met maatschappelijke

organisaties, bewoners, ondernemers en lokale

overheden te versterken en te stimuleren.

■ www.brabant.nl/leefbaarheid

Stel je eens voor: een samenleving waaraan

iedereen meedoet, waar mensen elkaar ont-

moeten en begrijpen, elkaar inspireren, zich

ontwikkelen en een bijdrage leveren. Zo’n

samen leving begint met mensen met een plan,

een idee of een ideaal. Met mensen die denken

en vervolgens doen. VSBfonds steunt deze

mensen, niet alleen met geld, maar ook met

kennis, ervaring en een professioneel netwerk.

■ www.vsbfonds.nl

intergemeentelijke samenwerking ook weer een impuls kunnen geven.

Laten we het hier maar gewoon eens proberen.”

Volgens Naterop ligt er nog wel een uitdaging om de inwoners van de

zeven kerkdorpen te mobiliseren. “Die ondernemers verleiden we wel,

maar ik wil toch vooral ook de verenigingen oproepen om met goede

ideeën te komen. Daar heb ik wel vertrouwen in, want de Aalburgers

zijn een creatief volkje.”

Stegehuis wijst erop dat aan de andere kant ook ondernemers nog

tekst en uitleg zullen krijgen. “Na het symposium Samen Doen! vorig

jaar waren ze zeker enthousiast over dit idee, maar er zijn er ook bij

die er nog een gevoel bij moeten krijgen. Uiteindelijk is het toch de

bedoeling dat zij dit zelf oppakken.”

De eerste maatschappelijke beursvloer in Aalburg wordt begin 2015

gehouden.

■ www.beursvloer.com

22 O

KTO

BER

201

4

SPECIALE UITGAVE Samen Doen! najaar 20144 |

DP: “Misschien merken onze inwoners wel heel weinig van de decentralisaties in de zorg. Ik kan

me goed voorstellen dat mensen zich afvragen wat ze te wachten staat, maar met wat wij in Aalburg

al hebben ingezet durf ik te stellen dat er niet veel verandert. Er zullen wat wisselingen zijn qua

zorgverleners in de gemeente, omdat wij de zorg opnieuw moeten aanbesteden. Zelfs dan kan het

zijn dat er personeel wordt overgenomen, maar dat is niet zeker natuurlijk.”

PB: “Stel dat iemand straks een half uur minder thuiszorg krijgt in de week. Dat is een reëel voor-

beeld. Het half uurtje waarin vroeger de boodschappen werden gehaald valt weg. Dat is een situatie

waarin je de kansen moet zien. Want er zijn ook mensen die om contact verlegen zitten, die het

hartstikke leuk vinden om de boodschappen voor een ander te doen en daarbij een praatje te maken.

Dat brengen we bij elkaar. Dat is precies het idee van Samen Doen! en wat we verder stimuleren in

het kader van de decentralisaties.”

DP: “Het gebeurt niet dat zulke klusjes niet meer worden gedaan. Uiteindelijk is er altijd een vang-

net. Er wordt wel meer van de omgeving verwacht dan in het verleden. ‘Ik heb er niet zo’n zin in’ is

‘We denken niet meer in hokjes’

De gemeente Aalburg mag juist vanwege Samen Doen! worden gezien als een voorloper waar het gaat om de decentralisaties in de zorg,

die per 1 januari realiteit worden. Het is immers precies de gedachte achter Samen Doen! die van de decentralisaties een succesvolle ingreep

moeten maken, zo leggen wethouders Pim Bouman en Dick Prosman uit. Een tweegesprek.

Vanaf 1 januari 2015 worden gemeenten verantwoordelijk voor de ondersteuning van de kwets-

baarste groepen in de samenleving. Gemeenten krijgen er dan de volgende taken bij:

• Langdurige zorg voor ouderen, chronisch zieken en gehandicapten;

• Jeugdzorg;

• Inkomensondersteuning en ondersteuning bij het zoeken van werk- en

arbeidsre-integratie voor mensen met een arbeidsbeperking.

Zo komt de verantwoordelijkheid van de ondersteuning van die kwetsbare groepen helemaal bij

gemeenten te liggen. Gemeenten staan namelijk dicht bij de inwoner: ze kunnen een heel gezin in

één keer helpen met alles wat nodig is. Verschillende problemen worden in één keer aangepakt.

Neem bijvoorbeeld een gezin waarvan vader geen werk heeft, moeder mantelzorger is voor

haar dementerende vader en een van de kinderen bij Jeugdzorg loopt. Nu heeft dit gezin te

maken met drie verschillende hulpverleners. Straks komt er één persoon, die samen met het

gezin bekijkt welke begeleiding en ondersteuning voor het hele gezin nodig is. De veranderingen

die ingaan vanaf 2015 gaan uit van wat mensen zelf en in hun eigen sociale netwerk kunnen

organiseren. Daar worden zorg en ondersteuning op aangepast. Met al deze veranderingen

houden we zorg en ondersteuning voor de kwetsbaarsten in de samenleving betaalbaar.

Maatschappelijk werker Hanneke Schilt, vanuit Juvans betrokken bij de gemeente Aalburg,

ziet kansen in de transitie van jeugd- en gezinszorg vanuit het Rijk naar de gemeenten. Voor

haar werkterrein geldt na 1 januari: één gezin, één regisseur, één plan, dus niet meer meer-

dere partijen die langs elkaar heen werken. “Dat er meer duidelijkheid komt is altijd beter”,

zegt Schilt. “Al is het nu ook al zo dat er veel overlegd wordt tussen de verschillende zorgver-

leners.” Ze merkt op dat het maatschappelijk werk van oorsprong al een laagdrempelige

voorziening is, waar mensen terecht kunnen met vragen over allerlei zaken, zoals opvoeding,

relaties en rouwverwerking. “Vanuit dat oogpunt gezien zijn wij al gewend om op de nieuwe

manier te werken. Ik heb begrip voor de zorgen die er zijn, maar dat heb je altijd in een over-

gangssituatie. Aan ons de taak om te laten zien dat het goed komt.” Naast de intrede van

één regisseur per gezin, zullen ook vrijwilligers een steeds belangrijkere rol gaan spelen.

“Vanuit Juvans en meerdere instanties worden al vrijwilligers ingezet om bijvoorbeeld papieren

in te vullen of om stukken uit te zoeken. Daarvoor kunnen wij terugvallen op de Aalburgse

vrijwilligerscentrale. Er zullen steeds meer vrijwilligers nodig zijn, maar mensen zijn daar

zeker toe in staat. We moeten met elkaar de versterking zoeken.” Uit het verhaal van Schilt

spreekt vooral vertrouwen. “We gaan deze decentralisaties aanpakken en waar het niet loopt

moeten we bijsturen. Al doende leert men en we zullen toch om moeten gaan met deze

verandering. Bovendien biedt dit nieuwe kansen.”

De drie decentralisaties ‘Met elkaar de versterking zoeken’

geen argument om geen mantelzorg te verlenen. Stel dat je hulp nodig hebt bij het strijken. Dan

kijken we eerst in je directe omgeving wie daarmee kan helpen. Woont je kind in Groningen, kunnen

vrienden of buren niks voor je doen en kun je ook binnen je vereniging niks afspreken? Dan kun je

uiteindelijk op een voorziening terugvallen. Dan kijken we eerst of hier meer vraag naar is.

Misschien kunnen we wel een strijkservice opzetten waarin plaats is voor mensen met een afstand

tot de arbeidsmarkt.”

PB: “Juist daarom kunnen we alles Samen Doen!. Niks was zo gemakkelijk geweest voor de

gemeente om na de decentralisaties alle zorgvragen meteen door te sluizen naar professionele

aanbieders. Wij hebben er bewust voor gekozen om alles zelf te zien binnen komen. Zo hebben we

het complete beeld van waar de behoeften liggen en waar problemen spelen. En zo kunnen we par-

tijen bij elkaar brengen die elkaar kunnen helpen. Daar zit ‘m de grote winst. We denken niet meer

in de hokjes van WMO, jeugdzorg, WSW, Wajong, Bijstand en noem maar op. We denken juist in de

lijntjes daartussen. Als je met zorg te maken krijgt, heb je één aanspreekpunt, één regisseur en één

plan, dat specifiek op jouw situatie is gericht.”

22 O

KTO

BER

201

4

SPECIALE UITGAVE Samen Doen! najaar 2014| 5

‘Signaal vanuit de dorpsradenmoeten wij ons aantrekken’

Wat doet een klankbordgroep in de

gemeente raad?

Er zijn klankbordgroepen over een kleine tiental

thema’s in de raad, alle bestaand uit een paar

raadsleden. Burghout: “Als er zaken spelen over

Samen Doen!, komen wij met dit kleine clubje

bij elkaar. Dat praat wat makkelijker dan met de

hele gemeenteraad.”

Verdoorn: “We hebben in ieder geval eens in de zes

weken overleg. Wij bespreken de onderwerpen

met z’n drieën en vervolgens met de achterban.

Dat maakt de zittingen in de raadsvergadering

wat minder lang, omdat iedereen al op de

hoogte is.”

Waarom zitten jullie juist in de klankbord-

groep Samen Doen!?

Bouman: “De een heeft veel affiniteit met ICT,

de ander met financiën. Ik heb graag direct

contact met de mensen in de kernen. Dit ligt

dichter bij mij in de buurt.”

Verdoorn: “We verdelen de onderwerpen in de

partij. Ik ben naast burgerraadslid voor het CDA

ook bestuurslid van Wilhelmina’26. Daar wer-

ken we veel met vrijwilligers. In feite is Samen

Doen! ook een vorm van vrijwilligerswerk, maar

dan veel breder.”

Wat kunnen jullie doen om van Samen

Doen! verder een succes te maken?

Burghout: “Samen Doen! is een kans, geen

bedreiging. We moeten proberen die boodschap

Adri Burghout (SGP), Bert Bouman (VVD) en Arie-Pieter Verdoorn (burgerraadslid CDA)

vormen binnen de gemeenteraad van Aalburg de klankbordgroep Samen Doen!. Dat betekent

dat het drietal binnen de raad een eigen ‘denktank’ vormt met Samen Doen! als onderwerp

van gesprek.

Woon jij in de gemeente Aalburg, ben je

niet ouder dan 23 jaar en heb je een ontzet-

tend leuk idee om iets te organiseren voor

je leeftijdsgenoten? Doe dan mee! Dien

een aanvraag in bij de gemeente Aalburg

voor 1 december 2014.

Het doel van dit project is om goede ini-

tiatieven een steuntje in de rug te bieden

door eenmalig een bijdrage beschikbaar te

stellen. De initiatieven dragen bij aan het

verbeteren van de leefbaarheid. Het kan

gaan om kleine en grote projecten, maar

altijd om projecten waar jij jezelf voor in

wil zetten. De bijdrage is bedoeld om het

initiatief op gang te brengen of extra te sti-

muleren. Uiteindelijk moet je het initiatief

zelf kunnen voortzetten. Er is een bedrag

van 5000 euro beschikbaar.

Criteria:

• Je woont in de gemeente Aalburg;

• Je bent niet ouder dan 23 jaar;

• Je wil en kan jezelf inzetten voor het

initiatief;

• Het initiatief moet een maatschappe-

lijk belang dienen en ten goede komen

aan de Aalburgse inwoners;

• Het initiatief moet na afloop van de

subsidieperiode op eigen kracht voort-

gezet kunnen worden.

Aanvraag:

• Wie ben jij? Met wie werk je samen?

• Beschrijf in maximaal 150 woorden het

initiatief.

• Maak een begroting.

• Welke investeringen in geld en man-

kracht zijn voor het initiatief nodig?

• Wie levert deze investering?

• Wat is het bedrag dat nodig is?

• Waar wordt het bedrag voor gebruikt?

• Beschrijf op welke manier het initiatief

zonder extra bijdrage voort kan blijven

bestaan.

De omschrijving van het initiatief mag in

eerste instantie globaal en algemeen zijn

en hoeft dus nog niet geheel uitgewerkt te

zijn. Je krijgt de kans om het initiatief te

pitchen voor een jury in het Participatie-

huis. Hiervoor ontvang je persoonlijk een

uitnodiging.

Initiatieven kunnen tot uiterlijk 1 december

2014 bij de gemeente worden ingediend.

Voor nadere informatie of ondersteuning

bij het opstellen van je aanvraag kan je

contact opnemen met Anne-Marije Edel-

man van de gemeente Aalburg via 0416-

698717, a.edelman@aalburg.nl of postbus

40, 4260 AA in Wijk en Aalburg.

Jongereninitiatief

over te brengen, maar ik besef dat de gedachte achter de participatie-

samenleving niet zomaar een-twee-drie tussen de oren zit bij iedereen.

De verzorgingsstaat zit zó in ons. Er is tijd nodig voordat dat gesleten is.”

Bouman: “De verzorgingsstaat zoals we die gekend hebben is over. De

gemeente heeft niet meer de middelen om alles maar op te lossen. De

gemeente heeft er altijd voor gezorgd dat je in een schone straat woonde.

Nu moeten we uitleggen dat je zelf ook de handen uit de mouwen moet

steken als je in een schone straat wilt blijven wonen.”

Is het niet gewoon zo dat wij het werk van de gemeente moeten

opknappen?

Bouman: “Ik maak mijn eigen straat al schoon, en dat deed ik twintig

jaar geleden ook al. Zo ingrijpend is dat niet. Misschien kun je nu

samen met een paar buren de hele straat meenemen.”

Verdoorn: “Als iedereen zich een uurtje inzet voor een ander, dan is er

al een hoop gedaan. Vele handen maken licht werk. Als je samen je om-

geving schoon en leefbaar houdt, dan hoeft de gemeente er niet voor

op te draaien. De gemeente kan daar wél over meedenken en je onder-

steunen.”

Vanuit de dorpsraden wordt juist gezegd dat daarover te weinig

gehoord wordt vanuit de gemeenteraad?

Burghout: “We hebben inderdaad begrepen dat er behoefte is aan

een ander contact. Als er opmerkingen komen aan het adres van de

gemeenteraad mogen wij dat ons aantrekken. Samen Doen is nog vrij

vers, wij zitten nu voor het eerst met z’n drieën bij elkaar; het heeft ook

tijd nodig om te wennen.”

Bouman: “Wij zijn een klankbordgroep voor zowel de gemeenteraad als

de dorpsraden en onze inwoners. Het is aan ons om de dorpsraden op

te zoeken, en elkaar te ontmoeten tijdens vergaderingen.”

Verdoorn: “Dat geldt voor verenigingen ook. Daarin zijn tenslotte ook

veel inwoners vertegenwoordigd. Laat de afstand tot de gemeenteraad

vooral niet te groot aanvoelen.”

Bouman: “Schroom inderdaad niet om zelf het initiatief te nemen en

raadsleden uit te nodigen. Als het in de agenda past zijn we graag bereid

om in gesprek te gaan.”

Wat hopen jullie over vier jaar bereikt te hebben met Samen Doen?

Bouman: “Leer de mensen in de straat kennen. Kijk om naar je buren.”

Verdoorn: “Zeker bij jongeren denk ik dat het besef er al is: dat het niet

meer vanzelfsprekend is dat de overheid alles voor je opknapt.”

Burghout: “Als iedereen dat besef heeft. Dan is dat het succes van

Samen Doen!.”

22 O

KTO

BER

201

4

SPECIALE UITGAVE Samen Doen! najaar 20146 |

“Wij waren voorlopig de laatsten met een

dorpsraad. Andere kernen hadden er al eerder

één, omdat daar wat dringende zaken hadden

gespeeld. Maar in Babyloniënbroek gebeurt

nooit iets”, lacht medeoprichter en secretaris

Peter Schilt. “Dus bij ons was een dorpsraad

niet zo noodzakelijk.”

Er was echter een mooie aanleiding om ook

in Babyloniënbroek een raad op poten te zet-

ten vorig jaar. De gemeente had IDOP-geld

beschikbaar voor het dorp, 23.000 euro, en

daarvoor moest eind 2013 een bestemming

gevonden zijn. Een mooie kans om meteen zo

veel mogelijk inwoners bij de piepjonge dorps-

raad, in juni vorig jaar opgericht, te betrekken.

“We hebben iedereen in ’Broek’ aangeschreven”,

blikt Schilt terug. “Met de vraag: we hebben

23.000 euro om te verdelen; wat zijn jullie idee-

en daarvoor? We hebben ongeveer 30 reacties

teruggekregen. We konden niet alle plannen

die aangedragen werden uitvoeren, want daar-

voor zouden we 48 duizend euro nodig hebben

gehad.”

“We hebben daarom zelf een eerste schifting

gemaakt. Met als belangrijkste voorwaarde dat

de projecten voor algemeen gebruik moesten

zijn. De verbetering van de geluidsinstallatie in

‘Dorpsraad was niet zo noodzakelijk’

De dorpsraad van Babyloniënbroek kende vorig jaar een vliegende start. Zorgvuldig samengesteld met vertegenwoordigers van alle grote

verenigingen en instellingen in het dorp en met een leuke eerste opdracht: geld uitgeven. Daar werd direct het hele dorp nauw bij betrokken.

In het maaiseizoen is een groep van ongeveer tien man zo’n drie tot vier

uur per week zoet met het groenonderhoud van de nieuwbouwwijk aan

de zuidrand van Eethen. “Dat is ontzettend veel werk voor de gemeente

en daarom hebben wij gezegd: geef ons een machine en we doen het

zelf wel”, zegt Dick van den Herik (77), die betrokken is bij het project.

Inmiddels heeft de groep vrijwilligers twee maaimachines in bruikleen

en onderhouden ze zo’n 80 procent van ‘Center Parcs’, zoals de nieuwe

wijk in Eethen in de volksmond genoemd wordt. Eind september werd

de groep dan ook door de gemeente beloond met een barbecue. “Daar

waren we met zo’n 30 personen, de burgemeester was er ook. Die waar-

dering is geweldig. Het is fijn dat de gemeente iets voor ons doet als

tegenprestatie.”

Het doel van de dit voorjaar opgerichte Stichting Sport en Bewegen in

Aalburg is tweeledig, blijkt uit het verhaal van bestuurslid Dave de Vaan.

Aan de ene kant wil de stichting inzichtelijk maken wat er allemaal op

sportgebied te beleven valt in de gemeente Aalburg en aan de ande-

re kant wil men ‘van toegevoegde waarde’ zijn door evenementen te

organiseren. “Bijvoorbeeld een beachvolleybaltoernooi”, zegt De Vaan.

Hoewel de stichting nog in de kinderschoenen staat, zijn er al wel plannen

om ook gehandicapten en jonge kinderen aan het bewegen te krijgen.

“We willen iedereen aan het bewegen krijgen. Samen sporten is immers

leuker. Als stichting willen we daarin een verbindende factor zijn.”

■ www.sportinaalburg.nl

‘Waardering is geweldig’Stichting brengt sporten

in Aalburg samen

de kerk bijvoorbeeld hebben we niet opgepikt,

omdat dat té gebouwgebonden was. We heb-

ben drie ‘pakketten’ samengesteld met ideeën

die met 23.000 euro uit te voeren waren. En

eerlijk verdeeld over de indieners. Dus niet een

pakket met alleen maar suggesties van de ijs-

club en een pakket van de Oranjevereniging.

Van iedereen iets in elk pakket, zodat het hele

dorp er wat aan had.”

Opnieuw schreef het dorpsraadbestuur alle in-

woners van Babyloniënbroek aan. In het school-

gebouw in het dorp werd een informatieavond

belegd over het Optimaas-glasvezelproject én

de ‘IDOP-verkiezingsavond’, medio december.

Aan de mensen uit het dorp zelf de keuze voor

de besteding van het geld. “Het is erg gaan

leven”, vertelt Peter Schilt. “Er is enthousiast

gelobbyd in het dorp. Op de avond zelf werd er

in het begin druk gebeld: waar bende gij nou? Je

moet zo stemmen! Er zijn honderdveertig men-

sen op af gekomen. Iedereen was bloedfana-

tiek, maar het was een gezellige bijeenkomst.”

De keuze van ‘Broek’ voor de besteding van

de IDOP-gelden viel uiteindelijk op een spring-

kussen voor de Oranjevereniging, een veeg-

machine voor de ijsclub, een opknapbeurt voor

de wc-wagen, een geluidsset waarvan bij evene-

menten in het dorp gebruikt kan worden, een

AED-apparaat en een cursus voor ruim vijftien

inwoners om dat apparaat te bedienen.

Allemaal gerealiseerd. Over de laatste wens, de

verharding van het evenemententerrein, loopt

momenteel nog het overleg met de gemeente.

Het dient meerdere doelen, stelt Schilt. “Dan

kan de jeugd er basketballen of skaten. En voor

de Oranjevereniging is het ideaal om de tent

op een verhard terrein neer te zetten tijdens het

zomerfeest, zodat je niet na een avond regen

in de rotzooi staat.” Op het evenemententer-

rein zijn tevens nieuwe doeltjes geplaatst; ook

nog een schenking die mogelijk was vanuit de

IDOP-gelden.

Een mooie oogst voor Babylonienbroek, dat

bovendien een dorpsraad heeft die direct goed

op de kaart stond. “We hebben nu honderdtien

leden, op vierhonderd inwoners. En de mensen

zijn over het algemeen lid per gezin”, weet

Schilt. “Dus eigenlijk zitten we al over de helft.

We vinden het wel belangrijk om bij toekomstige

spelende zaken en te nemen beslissingen ieder-

een in het dorp te betrekken, net zoals we met de

IDOP-gelden hebben gedaan. Ook als 75 procent

van de inwoners lid is van de dorpsraad zullen

we iedereen aanschrijven. Om het draagvlak en

de betrokkenheid zo hoog mogelijk te houden.”

22 O

KTO

BER

201

4

SPECIALE UITGAVE Samen Doen! najaar 2014| 7

Hoe kunnen de banden worden aangehaald tussen dorpsraden en gemeenteraad? Die vraag do-

mineerde in september het gesprek tussen vertegenwoordigers van de dorpsraden en vertegen-

woordigers van Contour de Twern, dat een advies voorbereidt over de ‘doorontwikkeling’ van de

dorpsraden.

“De gemeenteraad vindt dat dorpsraden iets zichtbaarder mogen zijn, en andersom wordt er gere-

kend op meer politieke belangstelling voor wat er in de kernen gebeurt”, zo brengt Frans van Blit-

terswijk van Contour de Twern het vervolggesprek op gang . De vinger op de zere plek, zo blijkt.

“Het contact tussen de raad en de dorpsraad is gering geeft een van de dorpsraden aan. Nihil

eigenlijk”, luidt de eerste reactie. “Nu er veel op de gemeente af komt per 1 januari mogen wij

ineens komen opdraven. Zo voelt het.” Er wordt met instemming op gereageerd. “Wat er nu echt

van ons verwacht wordt, dat is nooit duidelijk aangegeven. Of moeten we dat per dorpskern maar

aanvoelen?”

Een signalerende functie, zo wordt uiteindelijk geconcludeerd. Opmerken wat er speelt in het

dorp en daarover in gesprek gaan met de gemeente. Maar laat er dan ook echt iets mee gedaan

worden, klinkt vanuit Eethense hoek. “Als wij aangeven dat het fietspad tussen Eethen en Dron-

gelen beter verlicht moet worden, dan kan een raadslid op z’n minst eens de fiets pakken om te

komen kijken.”

Als schakel tussen de inwoners van Aalburg en de overheid is een cruciale rol binnen Samen Doen! weggelegd voor de dorpsraden.

De laatste van de zeven, in Wijk en Aalburg, is in oprichting. Maar wat wordt er nu precies van ze verwacht? Daarover willen ze

graag meer helderheid van de gemeente, zo bleek begin deze maand tijdens een gezamenlijk overleg.

‘Leuk als de raadsleden wat vaker hun gezicht zouden laten zien’

De provincie Noord-Brabant heeft negen rotondes aangelegd op het grondgebied van de

gemeente Aalburg. De provincie richt de middeneilanden meestal in met groen dat weinig

onderhoud nodig heeft. Wij als gemeente willen de rotondes echter graag kleurrijk inrichten,

met fraaier groen of kunst. De provincie wil meewerken aan een kleurrijke aankleding op de

acht rotondes in de N283. Het middeneiland van de rotonde bij Veen blijft zoals het nu is.

Ook de nieuwe rotonde bij Veen zal sober ingericht worden.

Op dit moment worden de inrichtingsplannen gemaakt voor de groene aankleding. De

ontwerpen voor de kunstobjecten zijn al klaar. Voor de kunst en het groen vragen we ver-

volgens een vergunning aan bij de provincie. Zodra deze vergunning is verleend, kunnen

de middeneilanden van de rotondes ingeplant en onderhouden worden. Om de groene

aankleding voor ons in goede banen te leiden, schakelen we een bemiddelingsbedrijf in.

Dit wordt waarschijnlijk de Rotondespecialist. Voor de inrichting en het onderhoud van de

middeneilanden zal het bemiddelingsbedrijf gebruik maken van diensten van hoveniersbe-

drijven uit de buurt.

Zodra de rotondes ingericht zijn, krijgen plaatselijke ondernemers de mogelijkheid om een

rotonde te adopteren. Het is de bedoeling dat de rotondes geadopteerd kunnen worden

vanaf 1 januari 2015. Bedrijven die een rotonde adopteren, krijgen reclameborden op de ro-

tonde. De Rotondespecialist zal de communicatie over de adoptiemogelijkheden verzor-

gen. De adoptie van rotondes past in de maatschappelijke trend van een terugtredende

overheid en meer ‘samen doen’.

De gemeente Aa en Hunze organiseert in oktober 2014 een Doe-dag, waarbij de burgemeester,

de wethouders en alle medewerkers van de gemeente op pad gaan om iets vóór en met

Project Kleurrijke Rotondes

Doe-dag in gemeente Aa en Hunze

Repair Café

Whatsapp inzetten voor buurtpreventie

voorbeelden uit de praktijk

De signalerende rol komt terug op tafel als de participatiesamenleving ter sprake komt. Er is

enige terughoudendheid aanvankelijk, want een dorpsraad is nu eenmaal niet toegerust op zorg-

verlening. Dat moet ook de taak niet zijn, is de unanieme mening: “Als wij in het dorp opmerken

dat iemand in de knel komt qua zorgverlening moeten wij die boodschap doorgeven naar de ge-

meente.’’ Met een positieve kanttekening van de vertegenwoordigers uit Drongelen: “Het is in

ons dorp al vanzelfsprekend dat de mensen elkaar helpen hoor.”

Het idee wordt geboren om aparte bijeenkomsten te organiseren rond thema’s als de zorg na de

decentralisaties. Samen met andere betrokken organisaties als de kerken en met een vertegen-

woordiging van de gemeente. Breder overleg bij actuele zaken (verslavingsproblematiek wordt

als voorbeeld aangehaald) is sowieso aan te raden. Waarbij de dorpsraad het onderwerp op de

agenda kan krijgen met de signalerende functie.

Maar hoe nu de samenwerking te verbeteren tussen politiek en dorpsraden? De gemeenteraad

zal meer op de hoogte moeten zijn wat er bij de dorpsraden speelt. Maar uiteindelijk overheerst

de bereidheid om ook zelf als dorpsraden meer in contact te investeren. “Als wij een leuke agenda

hebben, willen we de gemeenteraad best uitnodigen. Laten we dat van beide kanten doen naar

gelang behoefte. Maar het zou leuk zijn als raadsleden zelf wat vaker spontaan hun gezicht laten

zien bij evenementen in de dorpen.”

inwoners te doen. De inwoners kunnen voor deze dag ideeën en activiteiten aandragen,

zoals het opknappen van een speelplein of een jeugdhonk, ouderen een dagje mee uit

nemen of snoei- of opruimwerkzaamheden in de natuur.

Het Repair Café is een goed voorbeeld van een uitrol van een mooi initiatief ontstaan elders in

het land naar andere gemeenten. De huidige (digitale) netwerkmaatschappij is op zo’n moment

zeer effectief. Dit initiatief is over gepakt door diverse maatschappelijke organisaties.

Repair Café is een initiatief dat repareren promoot als alternatief voor weggooien, dat reparatie-

kennis wil behouden en dat via het organiseren van repareerbijeenkomsten de sociale cohesie

wil versterken. Het concept Repair Café is ontstaan in Amsterdam, waar de Stichting Repair

Café sinds 2010 op regelmatige basis repareerbijeenkomsten organiseert. Sinds januari 2011

biedt de stichting daarnaast ondersteuning aan lokale groepen in heel Nederland die zelf hun

eigen Repair Café willen beginnen.

■ www.repaircafe.nl

Het doel van buurtpreventie is een veilige en leefbare buurt. En dus zorgen bewoners, poli-

tie en gemeente er samen voor dat bepaalde vormen van criminaliteit, zoals vandalisme en

verstoringen van de openbare orde, worden bestreden. Whatsapp-preventie is een moderne

digitale vorm van buurtpreventie. Gebruikers kunnen met Whatsapp gratis met elkaar be-

richten uitwisselen en bestanden delen. Er zijn inmiddels steeds meer Whatsapp-groepen

die op lokale schaal een buurt veiliger proberen te maken. Het grote voordeel van Whatsapp

is dat je elkaar snel een berichtje kunt sturen en elkaar eventueel kunt waarschuwen. Een

bijkomend voordeel is dat het tegelijkertijd leidt tot zeer intensieve sociale contacten.

22 O

KTO

BER

201

4

SPECIALE UITGAVE Samen Doen! najaar 20148 |