44 3-2007 > zorg & financiering

> stelsel> algemeen

331 rvz: awbz moet nu echt op de schop’

Het nieuwe kabinet moet fors ingrijpen in delangdurige zorg. Ondanks eerdere hervormin-gen wordt de AWBZ straks onbetaalbaar. Datschrijft de Raad voor Volksgezondheid en Zorg(RVZ) in een advies ‘aan het nieuwe kabinet’.

Om de gezondheid en de resultaten van degezondheidszorg te verbeteren, kan het nieuwekabinet zich maar het beste concentreren openkele (vier) speerpunten. Dat valt te lezen ineen briefadvies dat de RVZ voor het nieuwekabinet heeft opgesteld. Een grondige verandering van de langdurigezorg vormt een van deze vier punten. De AWBZdreigt nog altijd onbetaalbaar te worden en demaatschappelijke participatie van mensen meteen beperking blijft achter. Dat moet beter, steltde RVZ. Als het kabinet geen complete stelsel-herziening wil, zal het beleid zich in ieder gevalmoeten richten op versterking van de positie vande consument. Dat kan via meer transparantieover producten, prijzen en kwaliteit en door demogelijkheden van het persoonsgebonden bud-get verder uit te breiden. Verder moeten wonen en zorg strikt wordengescheiden, waarbij het wonen uit de AWBZ ver-dwijnt. Het pakket van de AWBZ kan nog meerworden verkleind en de eerste lijn (onder meerde huisarts) kan een deel van de zorg van instel-

lingen overnemen. Daartoe moet de eerste lijnwel verder worden versterkt.

Preventie en ketenzorg

Voor de komende kabinetsperiode wil de RVZdaarnaast veel aandacht voor preventie en keten-zorg. Ook is een sterke inzet op kwaliteit nood-zaak. Concurrentie is prima, maar laat de zorgdan vooral op kwaliteit concurreren. Transpa-rantie is ook hier hét middel: burger en verzeke-raar moeten weten wat de prestaties zijn vanzorgverleners. Dan kunnen verzekeraars ookworden aangespoord meer in te kopen op basisvan kwaliteit van zorg en niet alleen op basis vanprijs. Wat betreft de financiering constateert de RVZdat de collectieve betaalbaarheid van de zorgonder druk blijft staan. Volgens de RVZ ontko-men we er niet aan dat de consument meer zelfgaat betalen: een kleiner basispakket en eengrotere aanvullende verzekering. De RVZ kanhet volgen dat de no-claimkorting wordt afge-schaft, maar concludeert wel dat ons land grotemoeite heeft met eigen betalingen en pakket-maatregelen: ‘Ze overleven zelden meer dan éénkabinetsperiode.’ Bron: Stcrt. 2007, nr. 25<

> marktwerking

332 onenigheid over vrije prijzen zorg

Moeten ziekenhuizen nu wel of niet snel overnaar vrije prijzen? Het nieuwe kabinet lijkt metmaatstafconcurrentie te willen werken. DeNederlandse Vereniging van Ziekenhuizen

(NVZ) ziet daar niets in en de Zorgautoriteit ende Raad voor de Volksgezondheid en Zorg heb-ben wisselende ideeën.

ZenF-0307 cyaan.qxd 12-3-07 16:05 Pagina 44

marktwerking

45zorg & financiering > 3-2007

Advies NZa

De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) adviseerthet nieuwe kabinet om ziekenhuizen per 1 janu-ari 2008 te laten beginnen met vrije prijsonder-handelingen. Daarbij geldt per instelling dannog wel tijdelijk een prijsplafond: geen maxi-mumprijzen per DBC (diagnosebehandeling-combinatie), maar wel een maximumprijs voorhet totale aanbod van een ziekenhuis. Per 2011zou dan onder voorwaarden de markt volledigvrijgegeven kunnen worden. De overgangsfase met het prijsplafond is nood-zakelijk, stelt de NZa, omdat ziekenhuizen nuover te veel marktmacht beschikken. In hetslechtste geval zouden zij die macht kunnengebruiken om hun prijzen drastisch te verho-gen. De overgang is ook nodig omdat de consu-ment nu nog onvoldoende in staat is te kiezenop basis van prijs en kwaliteit.

Advies RVZ

Ongeveer gelijktijdig met de notitie van de NZabracht een ander belangrijk adviesorgaan, deRaad voor Volksgezondheid en Zorg, het adviesuit juist voorzichtig om te gaan met de vrijeprijsvorming: ‘De Raad is geen voorstander vande combinatie van vrije prijzen en een (centraal)vastgesteld instellingsbudget. Het overheidsbe-leid hinkt te veel op deze beide gedachten, ter-wijl het veld daarentegen te veel neigt naarsnelle invoering van vrije prijsvorming’, aldushet RVZ-advies. Beter is het volgens de Raad de budgettering vande zorgvolumes los te laten en de aandacht terichten op de liberalisering van het vastgoed.Op die manier krijgen ziekenhuizen ook extrafinanciële vrijheid en volgens de RVZ is deze wegminder risicovol dan ‘de vlucht vooruit naartotale vrije prijsvorming’. Intussen lijken de toekomstige regeringspartijenwel verder te willen met de experimenten van devrije prijzen, maar voorlopig ook de voorzichti-ger aanpak van maatstafconcurrentie te beogen.

Hierbij worden de prestaties van ziekenhuizenmet elkaar vergeleken en worden relatief dureinstellingen gestraft.

Advies NVZ

De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen(NVZ) is juist voorstander van snelle uitbreidingvan vrije prijsvorming in ziekenhuizen. De erva-ringen van de afgelopen twee jaar hebben latenzien dat vrije onderhandelingen bijdragen aanminder wachtlijsten, een aanzienlijke stijgingvan de arbeidsproductiviteit en beheersing vande prijzen. De NVZ wil daarom dat zeventig pro-cent van de behandelingen vrij onderhandelbaarwordt. Deze uitbreiding zou bij voorkeur in eenkeer gestalte moeten krijgen, omdat het onwen-selijk is om meer systemen naast elkaar te latenbestaan.

Van tien naar twintig procent

Momenteel kunnen ziekenhuizen over circa tienprocent van de behandelingen vrij onderhande-len met zorgverzekeraars. Het nieuwe kabinetwil dit percentage in 2008 uitbreiden naar twin-tig. Verdere uitbreiding is afhankelijk van een tehouden evaluatie. De NVZ betreurt dat het nieu-we kabinet geen duidelijkheid biedt op welkmoment zeventig procent vrije prijsvormingwordt bereikt.

Maatstafconcurrentie

Voor het overige zorgaanbod wil het kabinetmaatstafconcurrentie invoeren: een systeemwaarbij de financiële prestaties van ziekenhui-zen worden vergeleken, en relatief dure instel-lingen worden gestraft. De NVZ wijst deinvoering van maatstafconcurrentie van dehand. Het systeem staat niet alleen haaks oppatiëntgerichtheid en ondernemerschap, maarleidt ook tot een aanzienlijke verzwaring van deadministratieve lasten.Maatstafconcurrentie betekent voor de zieken-

ZenF-0307 cyaan.qxd 12-3-07 16:05 Pagina 45

stelsel

46 3-2007 > zorg & financiering

huizen ‘meer benen onder het bureau’ in plaatsvan meer handen aan het bed voor de patiënt.Daarnaast weerhoudt het systeem zorgverzeke-raars ervan de rol te spelen die de Zorgverzeke-ringswet hun heeft toebedeeld, namelijk funge-ren als inkoper van doelmatige zorg. Per saldoleidt maatstafconcurrentie ertoe dat prijs- enkostenverlagingen op termijn beperkter zullenzijn dan in een systeem van vrije prijsvorming.

Prijsmaatregel

De NVZ begrijpt dat het nieuwe kabinet zeker-heid wil hebben over de ontwikkeling van de

ziekenhuisprijzen, maar bepleit een andermiddel dan maatstafconcurrentie. Ziekenhuizenzijn bereid voor een beperkte periode afsprakente maken over een prijsmaatregel. De stijgingvan de ziekenhuisprijzen zou daarbij niet hogermogen uitkomen dan de ontwikkeling van deconsumentenprijsindex. De NVZ zal dit voorstelverder uitwerken en onder de aandacht van depolitiek brengen.Bronnen: Stcrt. 2007, nr. 26 en NVZ, 6 februari2007<

333 aanbesteding nw friesland wmo-hulpmiddelen in strijd metregels

De voorzieningenrechter oordeelt dat de DienstSociale Zaken en Werkgelegenheid NoardwestFryslân de regels niet heeft nageleefd in eenaanbestedingsprocedure.

Het gaat om een opdracht tot levering van hulp-middelen die worden verstrekt in het kader vande Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo).Nadat de opdracht niet aan Lammert de Vries isgegund, heeft deze tegen de gevolgde procedure

bezwaar gemaakt. De opdracht moet opnieuwworden aanbesteed.Op 16 februari jl. heeft de rechter in een kortgeding bepaald dat Rotterdam de huishoude-lijke verzorging wel correct heeft aanbesteed.Thuiszorg Rotterdam en de Zorgcompagniehadden het kort geding aangespannen tegen degemeente Rotterdam.Bronnen: Rechtbank Leeuwarden, 20 februari 2007,LJ-nr. AZ8860 en www.rotterdam.nl, 19 februari 2007<

334 nza: minder regels in de ziekenhuiszorg

De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) adviseertminister Hoogervorst om ziekenhuizen al per2008 te laten beginnen met vrije prijsonderhan-deling. Om de overgang naar vrije prijzen goedte laten verlopen, is een tijdelijk prijsplafondnoodzakelijk. Per 2011 kan de markt volledigworden vrijgegeven. De consument moet hier-van profiteren in de vorm van lagere prijzen enmeer kwaliteit. De plannen staan in de notitie‘Hoofdlijnen deregulering ziekenhuisbekosti-ging’ van de NZa.

Maximumprijs

Het ministerie van VWS heeft de NZa eind 2006verzocht om een advies over vrije prijsvorming inde ziekenhuiszorg, in combinatie met een in-strument voor prijsbeheersing. De NZa adviseertde minister een prijsplafond in te stellen datwerkt als een maximumprijs voor het totale aan-bod van ziekenhuiszorg voor een instelling. Hetgaat dus niet om een maximumprijs per indivi-duele diagnosebehandelingcombinatie (DBC).

ZenF-0307 cyaan.qxd 12-3-07 16:05 Pagina 46