3 Basiswetten PPT - VIVESusers.khbo.be/risack/teksten/Elektriciteit/Theorie/3...I1 I3 I2 1k.I1 5V 1k...

22
1 Hoofdstuk 3 Basiswetten Wet van Ohm of of I R U . R U I I U R

Transcript of 3 Basiswetten PPT - VIVESusers.khbo.be/risack/teksten/Elektriciteit/Theorie/3...I1 I3 I2 1k.I1 5V 1k...

1

Hoofdstuk 3 Basiswetten

Wet van Ohm

of  of  IRU .R

UI

I

UR

2

Wetten van Kirchhoff

1. De eerste wet van Kirchhoff: de stroomwet (KCL).

– De som van de toekomende stromen in het knooppunt:

• 3+2+(‐5) = 0

2A

3A

5A

-5A

Gustav Kirchhoff1824-1874

Wetten van Kirchhoff

1. De eerste wet van Kirchhoff: de stroomwet (KCL).

– De som van de toekomende stromen in het knooppunt:

• 2+(‐1)+3+(‐4) = 0

2A

3A

4A

-4A

1A -1A

0 toekomendeI

Gustav Kirchhoff1824-1874

3

Wetten van Kirchhoff

2. De tweede wet van Kirchhoff: de spanningswet (KVL).

Knooppunten? 

Gustav Kirchhoff1824-1874

= punt waar de stroom zich kan “opsplitsen” of kan samen komenIn de punten A, B en CElk knooppunt heeft zijn eigen potentiaal (VA, VB, ….) => knoop D = knoop C

5V

1k

2k3V

5V

1k

2k3V

AB

C

5V

1k

2k3V

AB

C D

Wetten van Kirchhoff

2. De tweede wet van Kirchhoff: de spanningswet (KVL).

Knooppunten? A, B en C

Gustav Kirchhoff1824-1874

5V

1k

2k3V

AB

C D

5V

1k

2k3V

AB

C

5V

1k

2k3V

AB

C

Tak? = verbinding tussen 2 knooppuntenIn elke tak vloeit een andere stroom = takstroom

Duid de takstromen aan en kies stroomzin WILLEKEURIG (tenzij  de zin gegeven is)

5V

1k

2k3V

AB

C

I1I2I3

4

Wetten van Kirchhoff

2. De tweede wet van Kirchhoff: de spanningswet (KVL).

Over elk element staat (meestal) een spanning

element = weerstand of bron

Duid de spanningen aan.   ZIN en GROOTTE

=R.I

Gustav Kirchhoff1824-1874

5V

1k

2k3V

AB

C

I1I2I3

Wetten van Kirchhoff

2. De tweede wet van Kirchhoff: de spanningswet (KVL).

Duid de spanningen aan. ZIN en GROOTTE

=R.I

Gustav Kirchhoff1824-1874

5V

1k

2k3V

AB

C

I1I2I3

1k.I1

5

Wetten van Kirchhoff

2. De tweede wet van Kirchhoff: de spanningswet (KVL).

Duid de spanningen aan. ZIN en GROOTTE

Duid de polariteit van elke spanning aan. (+ en ‐)

=R.I

Gustav Kirchhoff1824-1874

5V

1k

2k3V

AB

C

I1I2I3

1k.I15V

1k

2k3V

AB

C

I1I2I3

1k.I1

2k.I2

Wetten van Kirchhoff

2. De tweede wet van Kirchhoff: de spanningswet (KVL).

Duid de spanningen aan. ZIN en GROOTTE

Duid de polariteit van elke spanning aan. (+ en ‐)

=R.I

Gustav Kirchhoff1824-1874

5V

1k

2k3V

AB

C

I1I2I3

1k.I1

2k.I2

5V

1k

2k3V

AB

C

I1I2I3

1k.I1

2k.I2

+ - - +

-

++

-

6

5V

1k

2k3V

AB

C

I1I2I3

1k.I1

2k.I2

+ - - +

-

++

-

2. De tweede wet van Kirchhoff: de spanningswet (KVL).

Is VA = VC?

Is VA groter of kleiner dan =Vc?  Hoe zie je dat?

Hoeveel kleiner?

Hoe noteren we dat in een vergelijking?

Wetten van Kirchhoff

=R.I

3 CA VV

Gustav Kirchhoff1824-1874

5V

1k

2k3V

AB

C

I1I2I3

1k.I1

2k.I2

+ - - +

-

++

-

2. De tweede wet van Kirchhoff: de spanningswet (KVL).

Wetten van Kirchhoff

)1(3 CA VV)2(51.1 IkVV AB

)3(2.2 IkVV BC

)4(2.2)51.1()3()2( IkIkVVin AC

2.2)51.1)3(()4()1( IkIkVVin CC

2.251.1300 IkIk 0 lusgeslotenU

=R.I

Gustav Kirchhoff1824-1874

7

Knopen?

A en B

K=2

Takken?

3 (verbindingen tussen A en B)

T=3

Kies WILLEKEURIG de stroomzin (tenzij gegeven) in elke tak.

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

10V

5V1k 4k

5k

3k5

A B

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

Stroomzin => Spanningszin

10V

5V1k 4k

5k

3k5

A B

I1

I2

I3

8

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

10V

5V1k 4k

5k

3k5

A B

I1

I2

I3

+

-

- +

+

-

-+

-+

- +

4k.I11k.I1

3k5.I3

5k.I2 Het aantal knopen K=

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

10V

5V1k 4k

5k

3k5

A B

I1

I2

I3

+

-

- +

+

-

-+

-+

- +

4k.I11k.I1

3k5.I3

5k.I2 Het aantal knopen K=2.

9

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

KCL in A

10V

5V1k 4k

5k

3k5

A B

I1

I2

I3

+

-

- +

+

-

-+

-+

- +

4k.I11k.I1

3k5.I3

5k.I2 Het aantal knopen K=2.

KCL in B

-I1-I2+I3=0 (1)

I1+I2-I3=0 (2)

(1)=-(2)(1) en (2) zijn afhankelijke vgl.

Algemeen: K knopen => (K-1) KCL-vgl

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

10V

5V1k 4k

5k

3k5

A B

I1

I2

I3

+

-

- +

+

-

-+

-+

- +

4k.I11k.I1

3k5.I3

5k.I2

Het aantal takstromenT=3 => 3 onbekenden

=> reeds 3 vgl.=> nog 2 vgl.

KCL in B I1+I2-I3=0 (2)

Algemeen: K knopen => (K-1) KCL-vgl

Algemeen: T takken => T-(K-1) KVL-vgl

KVL 1 wijzerzin A:

10

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

10V

5V1k 4k

5k

3k5

A B

I1

I2

I3

+

-

- +

+

-

-+

-+

- +

4k.I11k.I1

3k5.I3

5k.I2

Het aantal takken T=3. => 3 onbekenden=> 3 vgl=> nog 2 vgl

KCL in B I1+I2-I3=0 (2)

Algemeen: K knopen => (K-1) KCL-vgl

Algemeen: T takken => T-(K-1) KVL-vgl

KVL 1 wijzerzin A: -1k.I1+10-4K.I1+5kI2+5=0 (3)

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

10V

5V1k 4k

5k

3k5

A B

I1

I2

I3

+

-

- +

+

-

-+

-+

- +

4k.I11k.I1

3k5.I3

5k.I2

Het aantal takken T=3. => 3 onbekenden=> 3 vgl=> nog 2 vgl

KCL in B I1+I2-I3=0 (2)

Algemeen: K knopen => (K-1) KCL-vgl

Algemeen: T takken => T-(K-1) KVL-vgl

KVL 1 wijzerzin A: -1k.I1+10-4K.I1+5kI2+5=0 (3)KVL 2 wijzerzin A:

11

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

10V

5V1k 4k

5k

3k5

A B

I1

I2

I3

+

-

- +

+

-

-+

-+

- +

4k.I11k.I1

3k5.I3

5k.I2

Het aantal takken T=3. => 3 onbekenden=> 3 vgl=> nog 2 vgl

KCL in B I1+I2-I3=0 (2)

Algemeen: K knopen => (K-1) KCL-vgl

Algemeen: T takken => T-(K-1) KVL-vgl

KVL 1 wijzerzin A: -1k.I1+10-4K.I1+5kI2+5=0 (3)KVL 2 wijzerzin A: -5-5k.I2-3k5.I3=0 (4)

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

10V

5V1k 4k

5k

3k5

A B

I1

I2

I3

+

-

- +

+

-

-+

-+

- +

4k.I11k.I1

3k5.I3

5k.I2

Algemeen: K knopen => (K-1) KCL-vgl

Algemeen: T takken => T-(K-1) KVL-vgl

I1+I2-I3=0 (2)-1k.I1+10-4k.I1+5kI2+5=0 (3)-5-5k.I2-3k5.I3=0 (4)

Invoeren in TI‐Nspire:1: Rekenmachine toevoegen –menu –3: Algebra –7: Stelsel vergelijkingen oplossen1: Stelsel vergelijkingen oplossen…

Aantal vergelijkingen:Variabelen:OK

i1, i2, i33

12

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

10V

5V1k 4k

5k

3k5

A B

I1

I2

I3

+

-

- +

+

-

-+

-+

- +

4k.I11k.I1

3k5.I3

5k.I2

Algemeen: K knopen => (K-1) KCL-vgl

Algemeen: T takken => T-(K-1) KVL-vgl

I1+I2-I3=0 (2)-1k.I1+10-4k.I1+5kI2+5=0 (3)-5-5k.I2-3k5.I3=0 (4)

3,2,1, iiisolve

Aantal vergelijkingen: 3Variabelen: i1, i2, i3OK

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

10V

5V1k 4k

5k

3k5

A B

I1

I2

I3

+

-

- +

+

-

-+

-+

- +

4k.I11k.I1

3k5.I3

5k.I2

Algemeen: K knopen => (K-1) KCL-vgl

Algemeen: T takken => T-(K-1) KVL-vgl

I1+I2-I3=0 (2)-1k.I1+10-4k.I1+5kI2+5=0 (3)-5-5k.I2-3k5.I3=0 (4)

Aantal vergelijkingen: 3Variabelen: i1, i2, i3OK

3,2,1,

03k5.i3-5k.i2-5-

055k.i24k.i1-101k.i1-

0i3-i2i1

iiisolve

3,2,1,

03,5E3i3-5E3i2-5-

055E3i24E3i1-101E3i1-

0i3-i2i1

iiisolve

13

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

10V

5V1k 4k

5k

3k5

A B

I1

I2

I3

+

-

- +

+

-

-+

-+

- +

4k.I11k.I1

3k5.I3

5k.I2

Algemeen: K knopen => (K-1) KCL-vgl

Algemeen: T takken => T-(K-1) KVL-vgl

I1+I2-I3=0 (2)-1k.I1+10-4k.I1+5kI2+5=0 (3)-5-5k.I2-3k5.I3=0 (4)

3,2,1,

03k5.i3-5k.i2-5-

055k.i24k.i1-101k.i1-

0i3-i2i1

iiisolve

3,2,1,

03,5E3i3-5E3i2-5-

055E3i24E3i1-101E3i1-

0i3-i2i1

iiisolve

I1= i1 = 1,70833E-3I2 = i2 = -1,29167E-3I3 = i3 = 416,667E-6

AAA

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

10V

5V1k 4k

5k

3k5

A B

I1

I2

I3

+

-

- +

+

-

-+

-+

- +

4k.I11k.I1

3k5.I3

5k.I2

Algemeen: K knopen => (K-1) KCL-vgl

Algemeen: T takken => T-(K-1) KVL-vgl

I1+I2-I3=0 (2)-1k.I1+10-4k.I1+5kI2+5=0 (3)-5-5k.I2-3k5.I3=0 (4)

3,2,1,

03k5.i3-5k.i2-5-

055k.i24k.i1-101k.i1-

0i3-i2i1

iiisolve

3,2,1,

03,5i3-5i2-5-

055i24i1-10i1-

0i3-i2i1

iiisolve

I1= i1 = 1,70833I2 = i2 = -1,29167I3 = i3 = 416,667E-3

mAmAmA

14

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

Algemeen: K knopen => (K-1) KCL-vgl

Algemeen: T takken => T-(K-1) KVL-vgl

10V

5V1k 4k

5k

3k5

A B5mA

C

D

K=

B=D

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

Algemeen: K knopen => (K-1) KCL-vgl

Algemeen: T takken => T-(K-1) KVL-vgl

K=

B=D

15

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

Algemeen: K knopen => (K-1) KCL-vgl

Algemeen: T takken => T-(K-1) KVL-vgl

K=3 =>

B=D

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

Algemeen: K knopen => (K-1) KCL-vgl

Algemeen: T takken => T-(K-1) KVL-vgl

K=3 => 2 KCL vgl.

T= onbekende takstromen=

16

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

Algemeen: K knopen => (K-1) KCL-vgl

Algemeen: T takken => T-(K-1) KVL-vgl

K=3 => 2 KCL vgl.

T= onbekende takstromen=4 =>

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

Algemeen: K knopen => (K-1) KCL-vgl

Algemeen: T takken => T-(K-1) KVL-vgl

K=3 => 2 KCL vgl.

T= onbekende takstromen=4 => 4-2=2 KVL vgl

17

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

K=3 => 2 KCL vgl.

T= onbekende takstromen=4 => 4-2=2 KVL vgl

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

K=3 => 2 KCL vgl.

T= onbekende takstromen=4 => 4-2=2 KVL vgl

KCL C:

18

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

K=3 => 2 KCL vgl.

T= onbekende takstromen=4 => 4-2=2 KVL vgl

KCL C: I1+I4+5m=0 (1)KCL A:

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

K=3 => 2 KCL vgl.

T= onbekende takstromen=4 => 4-2=2 KVL vgl

KCL C: I1+I4+5m=0 (1)KCL A: -I1-I2+I3=0 (2)

19

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

K=3 => 2 KCL vgl.

T= onbekende takstromen=4 => 4-2=2 KVL vgl

KCL C: I1+I4+5m=0 (1)KCL A: -I1-I2+I3=0 (2)KVL lus 1 A:

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

K=3 => 2 KCL vgl.

T= onbekende takstromen=4 => 4-2=2 KVL vgl

KCL C: I1+I4+5m=0 (1)KCL A: -I1-I2+I3=0 (2)KVL lus 1 A: -1k.I1+10+4k.I4+5k.I2+5=0 (3)KVL lus 2 B:

20

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

K=3 => 2 KCL vgl.

T= onbekende takstromen=4 => 4-2=2 KVL vgl

KCL C: I1+I4+5m=0 (1)KCL A: -I1-I2+I3=0 (2)KVL lus 1 A: -1k.I1+10+4k.I4+5k.I2+5=0 (3)KVL lus 2 B:-3k5.I3-5-5k.I2=0 (4)

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

K=3 => 2 KCL vgl.

T= onbekende takstromen=4 => 4-2=2 KVL vgl

KCL C: I1+I4+5m=0KCL A: -I1-I2+I3=0KVL lus 1 A: -1k.I1+10+4k.I4+5k.I2+5=0KVL lus 2 B:-3k5.I3-5-5k.I2=0

4,3,2,1,

02355335,3

0523543410131

0321

03541

iiii

iEiE

iEiEiE

iii

Eii

solve

I1=-1,125mA; I2=-125µA; I3=-1,25mA en I4=-3,875mA.

Hoe zonder EE te gebruiken?

21

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

K=3 => 2 KCL vgl.

T= onbekende takstromen=4 => 4-2=2 KVL vgl

KCL C: I1+I4+5m=0KCL A: -I1-I2+I3=0KVL lus 1 A: -1k.I1+10+4k.I4+5k.I2+5=0KVL lus 2 B:-3k5.I3-5-5k.I2=0

4,3,2,1,

025535,3

052544101

0321

0541

iiii

ii

iii

iii

ii

solve

I1=-1,125; I2=-125 E-3; I3=-1,25 en I4=-3,875

Hoe zonder EE te gebruiken?I in mA en R in k mA

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

K=3 => 2 KCL vgl.

T= onbekende takstromen=4 => 4-2=2 KVL vgl

I1=-1,125mA; I2=-0,125mA; I3=-1,25mA en I4=-3,875mA.

KVL lus 3 C:-U-4k.I4=0 U=-4k.I4 U=-4k.(-3,875m) U=15,5V.

uiiii

iEu

iEiE

iEiEiE

iii

Eii

solve ,4,3,2,1,

0434

02355335,3

0523543410131

0321

03541

22

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

K=3 => 2 KCL vgl.

T= onbekende takstromen=4 => 4-2=2 KVL vgl

KVL lus 3 C:-U-4k.I4=0 U=-4k.I4 U=-4k.(-3,875m) U=15,5V.

uiiii

iEu

iEiE

iEiEiE

iii

Eii

solve ,4,3,2,1,

0434

02355335,3

0523543410131

0321

03541

I1=-1,125mA; I2=-0,125mA; I3=-1,25mA en I4=-3,875mA.

Toepassing op de wetten van Kirchhoff.

K=3 => 2 KCL vgl.

T= onbekende takstromen=4 => 4-2=2 KVL vgl

KVL lus 3 C:25-U-4k.I4=0 U=25-4k.I4 U=25-4k.(-3,875m) U=40,5V.

uiiii

iEu

iEiE

iEiEiE

iii

Eii

solve ,4,3,2,1,

043425

02355335,3

0523543410131

0321

03541

I1=-1,125mA; I2=-0,125mA; I3=-1,25mA en I4=-3,875mA.