2012 12-18 armoedebeleid in belgië

85
Armoedebeleid in België Julien Van Geertsom Voorzitter POD Maatschappelijke Integratie, Armoedebestrijding, Sociale Economie en Grootstedenbeleid

description

 

Transcript of 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

Page 1: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

Armoedebeleid in BelgiëJulien Van Geertsom Voorzitter POD Maatschappelijke Integratie, Armoedebestrijding, Sociale Economie en Grootstedenbeleid

Page 2: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

2

Agenda

I. POD Maatschappelijk Integratie, Armoedebestrijding, Sociale Economie en Grootstedenbeleid

II. Armoedebeleid in België

1. Algemeen2. Kader 3. Coördinatie4. Participatie5. Centraal instrument

5.1. Recht op Maatschappelijke Integratie5.2. Armoedebeleid in het federaal regeerakkoord5.3. Federaal Plan Armoedebestrijding

6. Interfederale armoedebarometer7. Kruispuntbank Sociale Zekerheid

III. Armoedebeleid op Europees niveau:1. Prioriteiten Belgisch Voorzitterschap2. Europe 2020

V. Slot

ConclusieVragen en Antwoorden

Page 3: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

3

I. POD Maatschappelijke Integratie

Opgericht in december 2002

Programmatorische Overheidsdienst = POD

Waarom geen FOD?

Page 4: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

4

I. POD Maatschappelijke Integratie

• Missie

Wij willen een inclusief federaal beleid voor maatschappelijke integratie voorbereiden, uitvoeren en evalueren zodat de sociale grondrechten aan iedereen op rechtvaardige en duurzame wijze

gegarandeerd worden.

Page 5: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

5

I. POD Maatschappelijke Integratie

• Visie Wij realiseren onze missie in een nieuwe staatsstructuur in samenwerking met en met

respect voor andere beleidsniveaus in de geest van multi-level governance en gericht op efficiëntie en effectiviteit.

• Wij voorkomen en bestrijden armoede en uitsluiting in al hun dimensies• Wij voeren een transversaal federaal stedenbeleid voor sociale cohesie en duurzame

ontwikkeling.• Wij dragen bij tot de volwaardige ontwikkeling van de sociale economie in het kader

van sociale insluiting.• Wij zorgen voor integratie door middel van maatschappelijke dienstverlening en

begeleiding door opleiding en duurzaam werk centraal te stellen in een strategie van actieve insluiting.

• Wij voeren een permanente dialoog op gelijke voet met alle beleidsniveaus (ook Europees) en verenigingen die onze doelgroepen vertegenwoordigen.

• Wij stimuleren en ondersteunen de ontwikkeling van vaardigheden bij onze lokale partners en participeren in de realisatie van hun missie.

• Wij geven onze medewerkers de mogelijkheden om zich te ontwikkelen en deel te nemen aan de uitwerking van het beleid van de POD.

Page 6: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

6

I. POD Maatschappelijke Integratie

• Waarden

Wij staan voor: Respect Kwaliteit Klantvriendelijkheid gelijke kansen en diversiteit Openheid voor verandering

Page 7: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

7

I. POD Maatschappelijke Integratie

Page 8: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

8

• Definitie armoede “Armoede is een netwerk van sociale uitsluitingen op verschillende

levensdomeinen die intens met elkaar verweven zijn”

• KloofTussen het leven van mensen in armoede en mensen zonder armoede

ervaring bestaat er dus een moeilijk overbrugbare kloof, die zich manifesteert

op verschillende vlakken: structurele participatie, vaardigheden, kennis, gevoel

en krachten van de mensen.

II. Armoedebeleid in België1. Algemeen

Page 9: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

9

II. Armoedebeleid in België2. Kader

“Ieder heeft het recht om een menswaardig leven te leiden”

art. 23, Grondwet

- Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (10 dec. 1948)

- Millenniumdoelstellingen (8 sept. 2000)

“het aantal mensen dat in extreme armoede leeft, is tegen 2015 met de helft

gedaald ten opzichte van 1990. Dit geldt ook voor het aantal mensen dat

honger lijdt.”

Page 10: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

10

II. Armoedebeleid in België3. Coördinatie op Belgisch niveau

• Armoedebestrijding is een zaak van iedereen (categoriaal en transversaal beleid)

• Maggie De Block, Staatssecretaris voor Asiel, Immigratie en Maatschappelijke Integratie, toegevoegd aan de Minister van Justitie

• Interministeriële Conferentie Integratie in de Maatschappij • Steunpunt tot Bestrijding van Armoede, Bestaansonzekerheid en

Sociale Uitsluiting

Page 11: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

11

Empowerment = greep krijgen op de eigen situatie

• Overleg met verenigingen waar armen het woord nemen

• 11de Europese Ontmoeting van mensen in armoede

(10-11 mei 2012)

• Project Ervaringsdeskundigen binnen de federale overheid

• Belgisch Platform Strijd tegen de Armoede en Sociale Insluiting EU2020

II. Armoedebeleid in België4. Participatie

Page 12: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

12

II. Armoedebeleid in België5.1. Recht op Maatschappelijke Integratie

Wet 26 mei 2002:

RECHT OP MAATSCHAPPELIJKE INTEGRATIE

Waarborgt recht op menswaardig bestaan

Gaat verder dan bestaansminimum

Page 13: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

13

Bestaansminimum => LEEFLOON:

Vraagt een engagement van de gerechtigde Wordt toegekend door Openbare Centra voor Maatschappelijk

Welzijn (OCMW) Wordt geconcretiseerd door:• hetzij een tewerkstelling• hetzij de toekenning van een leefloon, al dan niet vergezeld van

een geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie (contract)

II. Armoedebeleid in België5.1. RMI

Page 14: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

14

• Karakteristieken van de wet:

Contract Verhoging van het minimuminkomen Gelijke behandeling van de gerechtigden Versterking van de rechten van de gebruikers Categorieën van gerechtigden

II. Armoedebeleid in België5.1. RMI

Page 15: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

15

• Contract:= geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie

Verplicht voor de personen van 18 tot 25 jaar Mogelijk voor de personen die ouder zijn dan 25 jaar

Wederzijds contract Opgesteld overeenkomstig de menselijke waardigheid van de

persoon Bevat kansen tot ontwikkeling Werkt de hinderpalen tot maatschappelijke integratie weg

II. Armoedebeleid in België5.1. RMI

Page 16: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

16

• Opdracht van tewerkstelling

OCMW helpt bij zoeken naar werk

OCMW kan werkgever zijn

Verschillende tewerkstellingsprogramma’s (art.60§7, art.61, SINE, ACTIVA, DSP)

II. Armoedebeleid in België5.1. RMI

Page 17: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

17

• Verhoging van het minimuminkomen Het leefloon = geïndexeerd bedrag Verhoging van 6 % tegenover het minimuminkomen + Verhoging van 10% onder vorige legislatuur Welvaartsvastheid (juni 2009)

• Gelijke behandeling van de gerechtigden Toelage in de personeelskosten van de OCMW’s Integratie van de vreemdelingen ingeschreven in het

bevolkingsregister

II. Armoedebeleid in België5.1. RMI

Page 18: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

18

• Versterking van de rechten van de gebruikers

Recht op informatie Registratie en de behandeling van de aanvragen Recht om gehoord te worden Verlenging van de termijnen om in beroep te gaan Recht op interesten bij vertraging Verplichtingen van de onbevoegde OCMW’s Motivering van de beslissingen

II. Armoedebeleid in België5.1. RMI

Page 19: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

19

• Categorieën van gerechtigden

oude wetgeving: Individualisering van de rechten van de echtgenoten + Verhoging vanhet bedrag voor de alleenstaande ouder met kind(eren) ten laste

= discriminatie tussen éénoudergezinnen en echtgenoten metkind(eren) ten laste (Arbitragehof 2004)

vanaf januari 2005: categorieën - Individualisering van het recht (als er geen kinderen zijn)- Verhoging als er kinderen zijn

II. Armoedebeleid in België5.1. RMI

Page 20: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

20

• Bedrag maandelijks leefloon

• Aantal begunstigden / maand

II. Armoedebeleid in België5.1. RMI

categorie bedrag in euro

Samenwonende persoon 523,74

Alleenstaande 785,61

Persoon met gezin ten laste, minstens 1 minderjarige 1,047,48

aantal

RMI 101.904

Leefloon 92.644

Activeringsmaatregelen 13.412

Page 21: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

Structuur

•Strijd tegen de sociale uitsluiting en voor maatschappelijke integratie

•Burgers beschermen tegen armoede en sociale uitsluiting plannen, overleg en samenwerkingsakkoorden

•Integratie door werk en activering

II. Armoedebeleid in België5.2. Armoedebeleid in regeerakkoord Elio I

Page 22: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

• Prioriteit voor een beleid inzake de actieve maatschappelijke integratie van de burgers en bescherming tegen sociale uitsluiting

• Preventie door proactief optreden van de OCMW’s

• Conform de EU2020-strategie en het Nationaal hervormingsplan tegen 2020 380.000 mensen uit de armoede te halen

• Specifieke aandacht voor:

- alleenstaande ouders

- aan kinderen die in armoede leven

- mensen die ver afstaan van de arbeidsmarkt

5.2.1. Strijd tegen de sociale uitsluiting en voor

maatschappelijke integratie

Page 23: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

5.2.2. De burgers beschermen tegen armoede en sociale uitsluiting

• Toekenning van het OMNIO-statuut vereenvoudigen en versnellen

• Veralgemenen van het het derdebetalersysteem

• Het recht op de inkomensgarantie voor ouderen sneller toekennen

• Dienst voor alimentatievorderingen (DAVO) verbeteren door

- recuperatie van de voorschotten te optimaliseren

- informeren over de dienstverlening van DAVO

Page 24: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

• collectieve schuldregeling : een menswaardig inkomen en einde binnen een redelijke termijn

• De procedure voor minnelijke schuldinvordering evalueren en verbeteren

• Aandacht voor de problemen en behoeften van de zelfstandigen die met overmatige schulden of met een faillissement worden geconfronteerd

5.2.2. De burgers beschermen tegen armoede en sociale uitsluiting

Page 25: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

• Versterken van de strijd tegen overmatige schulden via een controle op agressieve kredietpraktijken en kredietreclame en een versterking van de regels inzake kredietopeningen

• Een veilige, duurzame en voor iedereen toegankelijke energie waarborgen

• Versnellen van de automatische opening van sociale rechten

• het partnerschap met de actoren van de armoedebestrijding versterken

• Een beroep doen op opgeleide ervaringsdeskundigen om het beleid te bepalen

5.2.2. De burgers beschermen tegen armoede en sociale uitsluiting

Page 26: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

5.2.3. Plannen, overleg en samenwerkingsakkoorden

• Het federaal plan armoedebestrijding actualiseren

• In overleg met de deelstaten een realistisch plan opzetten om de kinderarmoede uit te roeien

• Een samenwerkingsakkoord inzake daklozen

• De laagste sociale zekerheidsuitkeringen en de bijstandsuitkeringen geleidelijk aan optrekken om op termijn de drempel van het armoederisico te bereiken

• Het nationaal plan tegen de digitale kloof voortzetten

Page 27: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

5.2.4. Integratie door werk en activering

Voorrang geven aan activering

Bij toekenning van het leefloon, verplichte activering door een inschrijving bij de VDAB

De vrijstelling voor professionele inschakeling hervormen voor een leefloner die deeltijds gaat werken

De regelgeving versoepelen om partnerschappen tussen de OCMW’s, de regionale arbeidsbemiddelingsdiensten en een derde partij aan te moedigen. Het is daarbij de bedoeling de leefloners een integrale begeleiding naar werk aan te bieden.

Voor diegenen bij wie professionele activering niet lukt omdat ze te ver afstaan van de arbeidsmarkt, zullen de OCMW’s zich inzetten om ze sociaal te activeren door hen tot nuttige sociale participatie aan te zetten

Page 28: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

28

II. Armoedebeleid in België5.3. Federaal Plan Armoedebestrijding

• Multi-dimensioneel fenomeen

• Een geïntegreerde aanpak op verschillende beleidsniveaus en beleidsdomeinen

• Een inclusief en preventief beleid gericht op « empowerment »

• Waarborgen van sociale grondrechten

Het begrip armoede

Page 29: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

29

II. Armoedebeleid in België5.3. FPA

Doelstellingen:

• De koopkracht verhogen

• Prioriteit geven aan meest kwetsbaren

Resultaten :

•44% maatregelen uitgevoerd

•53% maatregelen in uitvoering

•3% nog uit te voeren

• Federaal plan 2008

Page 30: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

30

II. Armoedebeleid in België5.3. FPA

Doelstelling:•380.000 mensen minder in armoede tegen 2020

Middel:•6 strategische doelstellingen•39 operationele doelstellingen•118 concrete acties

• Federaal plan 2012-2014

Page 31: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

31

II. Armoedebeleid in België5.3. FPA

Overleg met:

• Leden van de regering

• OCMWs

• Ervaringsdeskundigen

• Mensen actief op het terrein

• Mensen die in armoede verkeren

• Maatschappelijk werkers

• Opmaak van het plan

Page 32: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

32

II. Armoedebeleid in België5.3. FPA

• Impactmeting dankzij indicatoren

• Uitvoering garanderen via een opvolgingsinstrument

• 2 keer per jaar verslag aan de regering

• Ontwikkeling van een netwerk van federale ambtenaren

• Monitoring

Page 33: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

33

II. Armoedebeleid in België5.3. FPA

1. De sociale bescherming van de bevolking verzekeren.

2. Terugdringen van de armoede bij kinderen

3. De toegang tot de arbeidsmarkt verbeteren door een sociale en professionele activering

4. De strijd tegen dakloosheid en slechte huisvesting opvoeren

5. Het recht op gezondheid waarborgen

6. Overheidsdiensten die voor iedereen toegankelijk zijn

• Strategische doelstellingen

Page 34: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

34

II. Armoedebeleid in België5.3. FPA

•De laagste sociale zekerheidsuitkeringen en de bijstandsuitkeringen geleidelijk aan optrekken

•IJveren voor adequate minimumsalarissen, zodat werken loont.

•Beleid met aandacht voor noden van meest kwetsbare zelfstandigen

•De koopkracht versterken door de kostprijs van energie te beheersen

•De digitale inclusie van de bevolking bevorderen

•Strijden tegen schuldoverlast

SD 1: De sociale bescherming van de bevolking verzekeren

Page 35: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

35

II. Armoedebeleid in België5.3. FPA

•Een realistisch kinderarmoedebestrijdingsplan•Een monitoringskader om de transparantie van de strijd tegen de kinderarmoede te verhogen en de uitvoering van het plan op te volgen•Kinderen kansen geven om op te groeien in families met toegang tot toereikende middelen•Families toegang verlenen tot diensten en kansen, met specifieke aandacht voor de eerste levensjaren•De participatie van kinderen bevorderen en hun recht om gehoord te worden, stimuleren•Verticale en horizontale partnerschappen tussen de verschillende bestuursniveaus en de verschillende beleidsdomeinen

SD 2. Terugdringen van de armoede bij kinderen

Page 36: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

36

II. Armoedebeleid in België5.3. FPA

SD 3. De toegang tot WERK versterken door een sociale en professionele activering

•Omstandigheden scheppen ten gunste van het creëren of het behoud van tewerkstelling

•Sociale activering door de OCMW’s, door mensen die verwijderd zijn van de arbeidsmarkt aan te zetten tot nuttige sociale participatie.

•De OCMW’s ondersteunen om een beleid van professionele activering te voeren in samenwerking met verschillende actoren

•Van de socio-professionele inschakeling een echte hefboom naar tewerkstelling maken

Page 37: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

37

II. Armoedebeleid in België5.3. FPA

SD 4. De strijd tegen dakloosheid en slechte huisvesting opvoeren

•De verantwoordelijkheden en rollen van de gefedereerde entiteiten en van de federale staat ten opzichte van dakloosheid en slechte huisvesting bepalen en omschrijven.

•De winteropvang voor daklozen versterken.

•Meer duidelijkheid brengen in de administratieve praktijken rond de toekenning van het referentieadres.

•Starten met sociaal innoverende projecten geïnspireerd op de Housing First-benadering.

Page 38: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

38

II. Armoedebeleid in België5.3. FPA

SD 5. Het recht op gezondheid waarborgen

• Een eenvoudigere toegang tot gezondheidszorg door administratieve vereenvoudiging

• De toegang tot zorgverstrekkers laagdrempeliger maken.

• De betaalbaarheid van gezondheidszorg verzekeren

• Een voordeliger statuut voor chronisch zieken

• Preventieve gezondheidszorg door oog te hebben voor een voedingsbeleid

Page 39: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

39

II. Armoedebeleid in België5.3. FPA

SD 6. Overheidsdiensten die voor iedereen toegankelijk zijn

• Versterken en uitbreiden van de ervaringsdeskundigen in armoede en sociale uitsluiting in de federale overheidsdiensten.

• Partnerschappen met ervaringsdeskundigen

• Eenvoudigere toegang tot de gezondheidszorg.

• De maatregelen die de toegang vergemakkelijken zullen beter rekening houden met de meest kwetsbare burgers.

Page 40: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

40

II. Armoedebeleid in België5.3. FPA

SD 6. Overheidsdiensten die voor iedereen toegankelijk zijn

• Investeren in een toegankelijk, betaalbaar en verstaanbaar justitiesysteem.

• Een toegankelijkere dienstverlening door de overheid voor de meest kwetsbare personen.

• Toegankelijkere openbare diensten voor de meest kwetsbare doelgroepen.

• Toegankelijke en kwaliteitsvolle sociale en overheidsdiensten erkend op Europese schaal.

Page 41: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

41

II. Armoedebeleid in België6. Interfederale armoedebarometer

6. Interfederale armoedebarometer:

“Armoede beter leren kennen, om ze beter te kunnen bestrijden”

Doelstelling: Armoede als verschijnsel ruimere bekendheid te geven Wijdverspreidheid ervan aantonen Verduidelijken van de essentiële kenmerken EUSILC 2010 (20% laagste inkomens)

Door middel van indicatoren: Inkomen & schuld Gezondheidszorg Werk Onderwijs Wonen Deelname

Page 42: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

42

II. Armoedebeleid in België6. Interfederale armoedebarometer

6. Interfederale armoedebarometer:

Page 43: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

43

II. Armoedebeleid in België6. Interfederale armoedebarometer

• Thema inkomen en schuld:

– De armoederisicograad van de Belgische bevolking (15,3%)

– Bevolkingscategorieën met een verhoogd armoederisico

– Sociale uitkeringen als percentage van de armoederisicogrens

– Subjectief armoederisico: Percentage personen die leven in een huishouden waarvan de referentiepersoon aangeeft dat het huishouden moeilijk rondkomt (20,8%)

– Consumentenkredieten en armoederisico

– Achterstallige betalingen voor basisbehoeften (<AROP = 19,8%)

Page 44: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

44

II. Armoedebeleid in België6. Interfederale armoedebarometer

• Thema gezondheid– Uitstel van gezondheidszorg(en) omwille van financiële

redenen (5,1% vs <AROP 14%)– Negatieve inschatting van de eigen gezondheid (26,4% vs

<AROP 41,8%)

• Thema werk– Kinderen in huishouden met LWI => 76,1% AROP– LWI België 13,7%, VL 9,2%, Bxl 24,9%, Wal 17,9%– Werkenden met armoederisico (4,2%)– Werkenden met armoederisico in specifieke bevolkingscategorieën– Aandeel van werkenden onder de bevolking met armoederisico

(20,4%)

Page 45: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

45

II. Armoedebeleid in België6. Interfederale armoedebarometer

• Thema onderwijs– Vroegtijdige schoolverlaters (12,3%)

• Thema wonen– Huisvestingsdeprivatie 30,1% vs <AROP 52,6%– Huisvestingskosten 16,4% vs <AROP 36,2%

• Thema deelname en niet monetaire deprivatie– Deelname aan sportieve, recreatieve of artistieke activiteiten

(69,2% vs <AROP 81,7%)– Niet-monetaire deprivatie: het niet kunnen beschikken over

een aantal goederen en diensten of het niet kunnen deelnemen aan bepaalde activiteiten die als noodzakelijk worden beschouwd (5,7%)

Page 46: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

46

II. Armoedebeleid in België7. Kruispuntbank Sociale Zekerheid

• KSZ is ontstaan in 1990

• Katalysator van e-government

• Doel e-government:– Met behulp van informatietechnologie– Een sneller en efficiënter verloop van de dienstverlening

creëren– Op een geïntegreerde wijze en volgens de leefwereld en de

noden van de klant– Dit met een absoluut minimum aan administratieve

formaliteiten

Page 47: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

47

II. Armoedebeleid in België7. Kruispuntbank Sociale Zekerheid

Kruispuntbank

van de

Sociale Zekerheid

rijksregister

rva

riziv

cimire

rvpdosz

rjv

fbz

fao

adp

rkw

hvz

rsvz

rszpporszPOD MI/

SmalS - MvM

intermutual.netwerk

FODW&A

fondsen

bestaansz

ek.

fondsen

bestaansz

ek.

ocmw

ocmw

ocmw ocmw

FOD SZ/POD MI

Page 48: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

48

II. Armoedebeleid in België7. Kruispuntbank Sociale Zekerheid

• KSZ in het kader van de POD:

Informatie-uitwisseling: elektronisch netwerk dat de verschillende instellingen in de sociale sector en het rijksregister met elkaar verbindt. Hierdoor kunnen, op een snelle, makkelijke en veilige manier, gegevens worden uitgewisseld tussen al de verschillende instellingen

Concreet: 589 OCMW’s aangesloten op KSZ, sinds 1 januari 2006

Meer dan 50% van de consultaties van gegevensstromen zijn voor rekening van de OCMW’s

Page 49: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

49

II. Armoedebeleid in België7. Kruispuntbank Sociale Zekerheid

• Waarvoor gebruiken de OCMW’s de KSZ?

Voor het bekomen van de staatstoelage in het kader van de wet op maatschappelijke integratie en van de wet op maatschappelijke hulp.

Voor het bekomen van informatie in het kader van het sociaal onderzoek in functie van de toekenning van dienstverlening en dit zelfs meer dan in functie van de terugvordering van financiële middelen.

In verband met schuldhulpverlening, energie, huisvesting en bejaardenzorg worden gegevens geconsulteerd via de aansluiting op de KSZ.

De concrete geconsulteerde gegevensstromen zijn in hoofdzaak de stromen die betrekking hebben op de staatstoelage voor leefloon en de raadpleging van het Rijksregister.

Page 50: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

50

II. Armoedebeleid in België7. Kruispuntbank Sociale Zekerheid

• Voordelen voor OCMW’s bij het gebruik van KSZ:

Informatie kan sneller worden opgevraagd

Toegang tot nieuwe informatie over gebruikers

Fraude kan (sneller) worden opgespoord

Minder administratieve fouten

Snellere terugbetaling van het leefloon door het ministerie en hefboom tot informatisering van de OCMW’s

Page 51: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

51

II. Armoedebeleid in België7. Kruispuntbank Sociale Zekerheid

• Voordelen van de aansluiting op de KSZ voor de gebruikers:

snellere toegang tot administratieve gegevens zodat de gebruiker niet steeds opnieuw dezelfde gegevens moet doorgeven en op het niveau van grotere betrouwbaarheid van de informatie

• Relatie tussen maatschappelijk werkers en hun cliënten:

erop vooruit gegaan omwille van de verbeterde controlemogelijkheden die de Kruispuntbank biedt.

Toch: sommige maatschappelijk werkers gekant tegen het gebruik van de Kruispuntbank als controletool, omdat ze vinden dat het niet hun taak is om altijd op de loer te liggen voor mogelijke fraudeurs.

Page 52: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

52

III. Armoedebeleid op Europees niveau1. Prioriteiten Be Voorzitterschap

Prioriteiten tijdens het Belgische Voorzitterschap van de Raad van

de Europese Unie

1. Strijd tegen de kinderarmoede

2. Dakloosheid

3. Minimuminkomen

Werken nog door in activiteiten 2011

Page 53: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

53

1.1. Kinderarmoede

Verdere activiteiten gebaseerd op Conferentie Kinderarmoede: Who cares?2-3 sept 2010

Doelstellinga. kinderarmoede op de Europese agenda plaatsen (Europe 2020)b. Kader uitwerken om tot een Europese Aanbeveling te komen

MethodiekParticipatie conferentie op basis van townhall-methodiekMarket place als inspiratiebron

InhoudelijkSamenwerking op inhoudelijk vlak met Eurochild, KBS en UNICEF24 aanbevelingen onderverdeeld in 3 thema’s

a. voldoende inkomenb. toegankelijke, kwalitatieve dienstenc. actieve participatie

Page 54: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

1.1. Kinderarmoede: Belgie

• Europese conferentie Who Cares? = uitgangspunt

• De cirkel van armoede doorbreken:

1. Geïntegreerde aanpak kinderarmoede = multidimensioneel fenomeen.

2. Aanpak specifiek op kinderen gericht ondersteund door kinderrechtenbenadering

Page 55: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

De cirkel van armoede doorbreken (1):

• Een geïntegreerde aanpak met 3 actiegebieden:

– Toegang tot toereikende middelen

– Toegang tot diensten en kansen

– Participatie van kinderen

1.1. Kinderarmoede: Belgie

Page 56: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

Een geïntegreerde aanpak met 3 actiegebieden:

• Gebied 1: Toegang tot toereikende middelen

– Inkomsten en uitkeringen

– Combinatie werk en gezin

1.1. Kinderarmoede: Belgie

Page 57: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

Een geïntegreerde aanpak met 3 actiegebieden:

Gebied 2: Toegang tot diensten en kansen

– Vroege kinderjaren

– Onderwijs

– Gezondheidszorg

– Huisvesting en milieu

– kinderbescherming en sociale diensten

1.1. Kinderarmoede: Belgie

Page 58: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

Een geïntegreerde aanpak met 3 actiegebieden:

Gebied 3: Participatie van kinderen

– Het recht van kinderen om gehoord te worden

– Deelname van kinderen aan sociale, recreatieve, culturele, sportieve en burgerlijke activiteiten

1.1. Kinderarmoede: Belgie

Page 59: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

• De cirkel van armoede doorbreken (2):

– Ontwikkeling kinderrechtenbenadering voor alle kinderen, ongeacht hun achtergrond of wettelijke statuut (VN-verdrag inzake de rechten van het kind, Verdrag van Lissabon…).

– Strijd tegen armoede van families = noodzakelijk voor strijd tegen kinderarmoede maar = niet genoeg.

1.1. Kinderarmoede: Belgie

Page 60: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

• De cirkel van armoede doorbreken (3):

- Politieke wil = noodzakelijk

- Verticale coördinatie ( bestuursniveaus)

- Horizontale coördinatie ( beleidsdomeinen)

- Benchmarking, monitoring (kindgericht) en rapportage

1.1. Kinderarmoede: Belgie

Page 61: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

• “Call for an EU Recommendation on Child Poverty and Child Well-Being June 2010"

http://www.mi-is.be/sites/default/files/doc/113071%20POD%20BROCH%20conf%20child%20poverty_ENG_LR.pdf

• “Who Cares? Roadmap for a Recommendation to fight child poverty. Report on Belgian EU Presidency Conference 2-3 September"

http://www.mi-is.be/sites/default/files/doc/EN-Report%20child%20poverty_BAT.pdf

1.1. Kinderarmoede: Belgie

Page 62: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

62

• Consensusconferentie 9-10 dec. 2010

- Samenwerking met FEANTSA en Frankrijk

- Methodiek (jury – Frank VDB) kan gebruik worden in OMC

- 6 vragen:

1. Wat is thuisloosheid?

2. Wat is een realistisch objectief?

3. De huidige huisvestingspolitiek = doeltreffend?

4. Hoe SDF betrekken in beleid?

5. Welke toegang tot diensten?

6. Hoe ziet een mogelijke EUstrategie tegen thuis- en dakloosheid eruit?

1.2. Dakloosheid

Page 63: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

1.2.1. Wat is dakloosheid?

• ƒDe ETHOS typologie als gemeenschappelijke kaderdefinitie

• Ontwikkeling van een Europees monitoringsysteem gebaseerd op natioale en regionale data

• Gegevensverzameling voor alle ETHOS categorieën

• Longitudinal onderzoek.

Page 64: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

1.2.2. Uitroeiing dakloosheid = realistisch?

Ja : Uitroeien van dakloosheid = lange termijn doel dat de EU

strategie moet schragen Monitoring en steun voor dit doel moet rekening houden met

de nationale specificiteiten en andere relatieve startposities

Page 65: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

1.2.3. Huisvestingsbeleid: gerichte benadering

Een huisvestingsbeleid gerichte benadering betekent niet “enkel huisvesting” maar “huisvesting plus”

• Lidstaten : geïntegreerde strategie

• Preventie = toegang tot permanente en betaalbare huisvesting

• Europese Commissie : Sleutelrol in de monitoring van de nationale strategieën

• Gebruik van de EU Structurele fondsen voor huisvestingsinterventies

Page 66: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

1.2.4. Betekenisvolle participatie van daklozen bij beleid

• Dakloze mensen hebben een bijzondere kennis, rechten en autonomie

• Versterk dakloze mensen zodat zij kunnen deelnemen aan de ontwikkeling van het beleid

• Vernieuwende ontwikkeling van participatiestrategieën op regionaal en lokaal niveau ƒ

Page 67: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

1.2.5. Toegang ongeacht wettelijke status of burgerschap

• EU onderzoek naar de relatie tussen dakloosheid en migratie en het vrij verkeer

• Iedereen in nood, waaronder ook migranten en niet-EU-burgers moeten toegang krijgen tot diensten voor daklozen

• Het grensoverschrijdend karakter van dakloosheid toont de nood voor een gemeenschappelijke strategie aan

• Niemand in de EU mag verstoken blijven van hulp maar moet toegang hebben tot op zijn minst hulp voor de basisnoden (gezondheid, …. )

• Diensten voor daklozen moeten niet opdraaien voor een inconsistent migratiebeleid

Page 68: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

1.2.6. Elementen voor een EU Strategie

• ƒEr is nood aan een ambiteuze EU strategie voor de uitroeiing van dakloosheid

• Oproep naar de Europeese Commissie• Mainstreaming van dakloosheid• Monitoring nationale/regionale strategieën • Rapportering over voortgang, duidelijke targets zetten voor

de preventie van dakloosheid

Page 69: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

69

Ronde tafel tegen armoede en sociale uitsluitingDoelstelling-Implementatie van Aanbeveling “Active Inclusion”

1. Adequate inkomenssteun2. Inclusieve arbeidsmarkt3. Toegang tot kwaliteitsvolle diensten

-Good governance en link met participatie van stakeholders-Ontwerp van Europees Platform “Armoede”

Methodiek en Resultaat6 ateliers om tot volgende aanbevelingen te komen:

1. Minimuminkomen en referentiebudget2. Inclusieve arbeidsmarkt3. Toegang tot kwalitatieve diensten, in het bijzonder voor kinderen4. Toegang tot groene economie en haar diensten5. Good governance6. Europe 2020 et het Europees platform “Armoede”

1.3. Actieve inclusie

Page 70: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

70

- Jaarlijkse Conventie van het Europese Platform voor de Strijd tegen de armoede

Voorbereiding in Belgisch Platform Consensus onder delegatie over standpunten

- Implementatie van de aanbeveling Active Inclusion: Werkprogramma 2012

- Resolutie Europees Parlement 15 november 2011 Raadpleging minimuminkomen Uitwisseling beste praktijken Minimuminkomensvoorziening op nationaal niveau

1.3. Actieve inclusie

Page 71: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

1.3. Actieve Inclusie

•Aanbeveling van EC oktober 2008:

•Elke lidstaat moet strategie voor actieve inclusie ontwikkeling met volgende elementen:

Leefbare minimuminkomens waarborgen Inclusieve arbeidsmarkten ontwikkelen Kwaliteitsvolle sociale diensten aanbieden

Page 72: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

1.3. Actieve inclusie: voldoende inkomen

• Geen menswaardig bestaan zonder minimuminkomen.

• Drie EU landen hebben er geen: Griekenland, Italië en Bulgarije.

• In andere landen vaak probleem van korte duur en/of te laag niveau.

• EC: al twee aanbevelingen tvv minimuminkomen.

• Momenteel geen politieke wil voor Europese afspraak.

=> draagvlak vergroten

Page 73: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

1.3. Actieve inclusie:Inclusieve arbeidsmarkt

•Kreeg meeste aandacht

Maar: •Mag niet exclusief gericht zijn op toenemende toegang tot arbeidsmarkt.•Moet gekoppeld aan minimuminkomen•Begeleiding moet persoonlijk zijn en aangepast aan noden en competenties van individu, met voldoende aandacht aan meest kwetsbaren

Page 74: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

1.3. Actieve inclusie: Kwaliteitsvolle diensten

• Kwaliteitsvolle diensten:

• Kreeg minste aandacht• Heel belangrijk voor meest uitgeslotenen=Opleiding, tewerkstelling, gezondheid, huisvesting, kinderopvang,

budgetbeheer, sociale economie….• Nog meer onder vuur door besparingen en visie op beperkte

overheidsinterventie.

2012 : Evaluatie van de implementatie Actieve insluiting door de Europese Commissie

Page 75: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

75

• Lissabonstrategie: gestart in 2000, Lissabon

• 2010: EU sterkste economie ter wereld

• 3 pijlers:

ECONOMISCHnaar een concurrerende en dynamische kenniseconomie. Ontwikkeleninformatiemaatschappij SOCIAALmoderniseren van het Europees sociaal model – door te investeren inmenselijk potentieel en sociale uitsluiting te bestrijden. investeren inonderwijs en beroepsopleiding en een actief werkgelegenheidsbeleid tevoeren ECOLOGISCH: duurzaam beheer en gebruik van natuurlijke hulpbronnen

III. Armoedebeleid op Europees niveau2. Europe 2020

Page 76: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

76

III. Armoedebeleid op Europees niveau2. Europe 2020

• Lissabonstrategie 2010

Doelstellingen:– Verhogen van economische groei met respect voor de

duurzame ontwikkeling– Het verhogen van de werkgelegenheid en de kwaliteit ervan– Een beslissende impact hebben op de uitroeiing van de

armoede

Open Methode voor Coördinatie: - gemeenschappelijke doelstellingen- gemeenschappelijke indicatoren coherentie &

benchmarking - nationale actieplannen tussen de lidstaten- gemeenschappelijk rapport- uitwisselen goede praktijken

Page 77: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

77

Open Methode van Coördinatie– Cyclisch proces van rapporteren en evalueren van het

(sociaal) beleid van de lidstaat. Op die manier zou beleidsleren bevorderd worden.

– Methode van besluitvorming weerspiegelt de (te) beperkte Europese armslag in domeinen zoals tewerkstelling en economische groei, weerspiegelt een nauw institutioneel kader.

– Huidige ‘soft law instrumenten’ in het kader van de Lissabonstrategie, zijn ontoereikend om vooropgestelde doelstellingen hard te maken.

III. Armoedebeleid Europees niveau2. Europe 2020

Page 78: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

78

• Europe 2020

- Sociaal Europa is meer dan alleen Europe 2020 (vb. Europese sociale dialoog, coördinatie sociale zekerheid, …)

- Doel Europe 2020:

1. Slimme groei (onderwijs, kennis en innovatie)

2. Duurzame groei (groene econonmie)

3. Inclusieve groei (werkgelegenheid en cohesie)

III. Armoedebeleid op Europees niveau2. Europe 2020

Page 79: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

79

• Europe 2020 (2)

3 pijlers:

1. Macro-economisch toezicht

2. Thematische coördinatie

3. Budgettair toezicht

III. Armoedebeleid op Europees niveau2. Europe 2020

Page 80: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

80

• Europe 2020 (3) – Thematische coördinatie

- Geïntegreerde richtsnoeren (4-10)

- 5 EU headline targets

- 7 Flagship Initiatives

- Politieke verantwoordelijkheid bij vb. EPSCO

III. Armoedebeleid op Europees niveau2. Europe 2020

Page 81: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

81

De EU wil tegen 2020 vijf kerndoelstellingen bereiken

1. Werkgelegenheid – 75% van de bevolking tussen 20 en 64 jaar heeft werk

2. Onderzoek, ontwikkeling en innovatie – 3% van het bbp van de EU (zowel openbare als privésector) gaat naar onderzoek,

ontwikkeling en innovatie

3. Klimaatverandering en energie – 20% minder uitstoot van broeikasgassen dan in 1990 (of zelfs 30%, als de

omstandigheden het toelaten) – 20% van de energie uit duurzame energiebronnen halen – 20 % meer energie-efficiëntie

4. Onderwijs – Minder dan 10% vroegtijdige schoolverlaters – Ten minste 40% van de 30 tot 34-jarigen heeft een einddiploma hoger onderwijs

5. Armoede en sociale uitsluiting – ten minste 20 miljoen minder mensen die slachtoffer van armoede en sociale

uitsluiting zijn of dreigen te worden

III. Armoedebeleid op Europees niveau2. Europa 2020

Page 82: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

82

• Europe 2020 (5) – Armoededoelstelling

- Vermindering van 20.000.000 personen met verhoogd armoederisico

- Vermindering met 1/6 van het aantal personen: in materiële deprivatie dat in gezin leeft zonder inkomen uit arbeid met verhoogd armoederisico

- Bij niet naleving ‘policy warnings’

- Nationaal Hervormingsprogramma

- Europees Platform strijd tegen de armoede en sociale uitsluiting

III. Armoedebeleid op Europees niveau2. Europa 2020

Page 83: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

83

III. Armoedebeleid op Europees niveau3. NHP - NSR

• Nationaal Hervormingsprogramma- Finale versie gepubliceerd april 2011- Koppeling aan budgettaire strategie- Belangrijk inzake strijd tegen de armoede Bijkomende subtargets : Kinderarmoede en schuldoverlast Aanbevelingen Europese Commissie

• Nationaal Sociaal Rapport1. Pensioenen

2. Gezondheidszorg en lange termijn zorg

3. Sociale Inclusie

Page 84: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

84

Armoedebeleid in Belgie

• Vragen en Antwoorden

Page 85: 2012 12-18 armoedebeleid in belgië

85

Armoedebeleid in Belgie

• Meer info?

www.mi-is.be