2004/130
Transcript of 2004/130
SECUNDAIR ONDERWIJS
Onderwijsvorm: TSO
Graad: derde graad
Jaar: eerste en tweede leerjaar
Studiegebied: Tandtechnieken
Optie(s) Tandtechnieken
Vak(ken): PV Praktijk tandtechniek PV/TV Stage tandtechniek TV Tandtechniek
10/10-11 lt/w0/1-2 lt/w
8/6 lt/w
Vakkencode: IT-r
Leerplannummer: 2004/130 (vervangt 2002/344) Nummer inspectie: 2004 / 130 // 1 / O / SG / 1 / III / / D/ (Vervangt 2002/146//1/O/SG/1/III/ /V/04)
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 1 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
INHOUD Visie ..........................................................................................................................................................2 Beginsituatie .............................................................................................................................................4 Algemene doelstellingen ..........................................................................................................................6 Leerplandoelstellingen / leerinhouden......................................................................................................7 Pedagogisch-didactische wenken en timing ..........................................................................................13 Minimale materiële vereisten..................................................................................................................20 Evaluatie .................................................................................................................................................22 Jaarplan..................................................................................................................................................25 Bibliografie..............................................................................................................................................26
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 2 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
VISIE
• tandtechniek (dentaaltechniek) kan als volgt worden omschreven: “het voorbereiden, het vervaardigen, het wijzigen, het onderhouden en het herstellen van tandprothesen, apparaten voor orthodontische correctie en van alle andere apparaten en technische hulpmiddelen die in verband staan met het stellen van een diagnose in de mond of bestemd zijn om tanden, delen van tanden en naburige weefsels te verplaatsen, te vervangen of te behandelen”.
• hij of zij doet dit enkel aan de hand van een voorschrift en individuele afdrukken, modellen of elk ander procédé van registratie en reproductie van tand -, mond - en aangezichtsweefsels die geleverd worden door de practici in de tand -, mond -, en maxillo-faciale heelkunde of door andere legale bron.
• de dentaaltechnicus is hierbij enkel verantwoordelijk voor het nauwkeurig volgen van het voorschrift en voor de kwaliteit van het werkstuk.
• de verantwoordelijkheid voor plaatsen bij, en behandelen van, de patiënt ligt bij de voorschrijver.
• de tandtechniek is een beschermd beroep en het zelfstandig uitvoeren ervan is gereglementeerd bij kb van 24.12.73 (BS 29.03.74)
Van de leerling wordt verwacht dat zij/hij volgende vaardigheden ontwikkelt: FUNCTIONELE INFORMATIEVERWERVING EN - VERWERKING
• informatie uit uiteenlopend voor hen bestemd tekstmateriaal en voor hen bestemde formulieren begrijpen en gebruiken;
• relevante informatie in concrete situaties vinden, selecteren en gebruiken; • spontaan gebruik maken van voor hen relevante informatie- en communicatietechnologie (ict); • materiaalnormen, eigenschappen, bevestigingsmiddelen opzoeken en in functie van deze
gegevens een juiste keuze maken bij het samenstellen van de onderdelen. • in staat zijn om informatie te verzamelen, te verwerken en te verstrekken • individuele opdrachten van beperkte omvang onder begeleiding organiseren, uitvoeren en
evalueren; • omgaan met formele en informele afspraken, regels en procedures; hulp inroepen; ORGANISATIEBEKWAAMHEID
• individuele opdrachten van beperkte omvang onder begeleiding organiseren, uitvoeren en evalueren;
• omgaan met formele en informele afspraken, regels en procedures; hulp inroepen; • opdrachten zelfstandig plannen, organiseren, uitvoeren, evalueren en indien nodig bijsturen; • bij groepsopdrachten overleggen en actief deelnemen; • in teamverband instructies uitvoeren; • in functie van de montage en afwerking: een werkmethode volgen; • informatie uit uiteenlopend voor hen bestemd tekstmateriaal en voor hen bestemde formulieren
begrijpen en gebruiken. NAUWKEURIGHEID
• werkstukken nauwkeurig bewerken en afwerken volgens de vooropgestelde eisen; • in staat zijn om op systematische wijze te beslissen welke stappen men bij de uitvoering van
een taak zal zetten; • onderdelen samenstellen binnen de voorgeschreven tijd; • erop gericht zijn binnen de voorgeschreven tijd een taak nauwkeurig te voltooien; • onderdelen samenstellen volgens vereisten.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 3 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
VEILIGHEID- EN MILIEUBEWUSTZIJN • door de juist ergonomische houding en conform de veiligheidsvoorschriften te werken. • bij verwerken van milieuonvriendelijke producten de nodige maatregelen treffen. • is actief en pro-actief gericht op veiligheid, op het voorkomen van situaties die personen en
milieu kunnen schaden • door de juist ergonomische houding en conform de veiligheidsvoorschriften te werken. bij
verwerken van milieuonvriendelijke producten de nodige maatregelen treffen. • bij verwerken van milieu- onvriendelijke producten de nodige maatregelen treffen • onderdelen veilig samenstellen
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 4 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
BEGINSITUATIE
• in het eerste leerjaar van de derde graad worden de leerlingen van de specifieke optie tandtechnieken voor de eerste maal geconfronteerd met de vakken, eigen aan het domein.
• leerlingen kunnen slechts als regelmatige leerling tot het eerste leerjaar van de derde graad worden toegelaten indien zij tenminste houder zijn van het getuigschrift van het tweede leerjaar van de tweede graad van het algemeen secundair onderwijs (ASO), het technisch secundair onderwijs (TSO) of het kunst secundair onderwijs (KSO).
• al deze vormen van onderwijs geven een voldoende basis voor het succesvol volgen van de optie tandtechnieken.
Kandidaten – leerlingen van deze opleiding moeten aan volgende criteria voldoen:
Fysische criteria:
• geen buitengewone lichamelijke inspanningen zijn vereist. • de meeste werkzaamheden worden zittend uitgevoerd, een goede toestand van rug en
wervelkolom is dus wel van belang. • eventuele deficiënties van de onderste leden zijn geen al te grote tegen -aanwijzing op
voorwaarde evenwel dat zelfstandig verplaatsen mogelijk is, en het werk in zittende houding er niet door wordt gehinderd.
Enkele tegen -aanwijzingen zijn:
• bepaalde allergieën (stof, producten) • aandoeningen van de ademhalingswegen (chronische bronchitis, emfyseem, astma, adenoïde
vegetaties) • chronische huidziekten • ernstige afwijkingen van de wervelkolom
Gezicht:
• gezichtscherpte, dieptezicht van dichtbij en kleurwaarneming zijn het best intact of zo mogelijk voldoende gecorrigeerd.
Gehoor:
• deficiënt gehoor is geen tegen -aanwijzing voor werknemers
Tastzin:
• is van groot belang daar veel kleine onderdelen worden gemanipuleerd
Reukzin:
• eveneens van belang daar veel scheikundige producten worden gebruikt, en er constant met gasbranders wordt gewerkt.
Motoriek:
• aan de handvaardigheid worden zeer hoge eisen gesteld. een middelmatige aanleg op dit gebied is zonder meer onvoldoende
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 5 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
Psychische criteria
Intelligentie:
• een meer dan middelmatig intelligentiepeil is vereist waarbij een intuïtief – technisch gerichte redenering en een goed ruimtelijk voorstellingsvermogen zeer voorname factoren zijn.
Persoonlijkheid:
• voor werknemers zijn enkel zorgzaamheid, zin voor orde en netheid, zin voor samenwerking en verantwoordelijkheidsgevoel van belang.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 6 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
ALGEMENE DOELSTELLINGEN
Tijdens de opleidingsperiode moeten de leerlingen de volgende kennis en vaardigheden verwerven: • kennis van de aard, eigenschappen, verwerking en behandeling van hulpmaterialen; • kennis over de wijze om instrumenten en apparaten te gebruiken en te onderhouden; • kennis van toepasselijke wetgeving inzake ongevallenpreventie, arbeidsveiligheid en milieube-
scherming; • basiskennis in natuurkunde en scheikunde; • basiskennis in biologie, anatomie en fysiologie i.v.m. het beroep; • de specifieke doelstellingen kunnen situeren in het veld van de tandheelkunde; • kennis inzake schetsen, modelleren van tanden en beschrijven van tanden (morfologie); • beheersen van de specifieke wetenschappelijke terminologie;
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 7 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
LEERPLANDOELSTELLINGEN / LEERINHOUDEN
PLANNEN – VOORBEREIDEN - VEILIGHEID/GEZONDHEID/HYGIËNE Integreren in de praktijklessen
Decr. nr. LEERPLANDOELSTELLINGEN
De leerlingen kunnen LEERINHOUDEN
1 • op basis van een werkopdracht het eigen werk plannen; • de stappen voor het opzetten van een werkplan toepassen • hun werk voortdurend evalueren; • gereedschappen en machines kiezen, onderhouden en
toepassen ; • de instructies van onderhoudsschema’s raadplegen; • met de staat van de samenstellende onderdelen rekening
houden om een planning op te stellen; • een maximale rentabiliteit te verzekeren door de meest
adequate middelen op te sporen; • werkplaatsdocumenten lezen en begrijpen; • zich aan de evolutie van de technieken in zijn domein
aanpassen (organisatie, productie, controle);
1 Plannen
2 • informatie omtrent de werkopdracht inwinnen en interpreteren;
• terminologie eigen aan de techniek toepassen • technische documentatie raadplegen • een werkfiche lezen
2 Informatie
3 • de voor de opdracht geschikte materialen, producten, en het gereedschap herkennen en bepalen;
• beschikbare documenten naleven; • gereedschappen volgens de noden aanmaken;
3 Werkvoorbereiding • Materialen en producten herkennen.
4 • de werkplek zo inrichten dat de werkopdracht veilig en vlot kan uitgevoerd worden;
4 De werkplek inrichten
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 8 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
Decr. nr. LEERPLANDOELSTELLINGEN
De leerlingen kunnen LEERINHOUDEN
5 • het gereedschap en de apparatuur werkklaar houden; • het gereedschap controleren; • onderhoudsinstructies raadplegen.
5 Gereedschappen
6 • de werkplek ordelijk en proper houden.
6 Orde en netheid (werkplek)
7 • afval volgens instructies sorteren.
7 Afval en recyclage
8 • de richtlijnen inzake welzijn (veiligheid, hygiëne, gezondheid) en milieu uitvoeren
• het persoonlijke beschermingsmiddelen gebruiken • de risico’s aanduiden en veiligheidsmaatregelen eigen aan
de sector toepassen • risico’s aangeven en veiligheidsmaatregelen bij het gebruik
van materiaal, gereedschap, machines en producten toepassen
8 Veiligheid, hygiëne, gezondheid • richtlijnen • persoonlijke beschermingsmiddelen • risico’s • veiligheidsmaatregelen.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 9 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
PRAKTIJK TANDTECHNIEKEN 1ste jaar: 10 lestijden/week 2de jaar: 11/10 lestijden/week
Decr. nr. LEERPLANDOELSTELLINGEN
De leerlingen kunnen LEERINHOUDEN
9 9 Totale prothese
9.6 • afdrukken zonder luchtbellen uitgieten en slijpen. 9.1 Aanroeren van gips en uitgieten van vormen of afdrukken voor het maken van gipsmodellen.
9.7 • afdruklepels volgens de juiste normen verwerken. 9.2 Vervaardigen van individuele en functionele afdruklepels.
9.8 • beetplaten volgens de juiste normen verwerken. 9.3 Vervaardigen van beetplaten in verschillende materialen.
9.9 • het gebruik van de articulator toelichten; • modellen in de articulator plaatsen en verduidelijken.
9.4 Modellen in articulator gipsen volgens opgave werk.
9.10 • plannen en tekenen van prothesebasis; • het modelleren van de opstelling;
9.5 Opstellen van tanden volgens diverse systemen en esthetische criteria.
9.11 • een opstelling inbedden, polymeriseren en afwerken.
9.12 Opwassen, polymeriseren en afwerken van Kunststofprothesen.
9.13 • een herstelling van breuken in kunststof uitvoeren; • kunststofprotheses aanpassen: relining, rebasing; • vervangen van tanden.
9.14 Herstelling van prothesen Relining en rebasing van een prothese Tanden terugplaatsen op totale prothese
10 10 PARTIËLE PROTHESE IN KUNSTSTOF
9.15 • afdrukken zonder luchtbellen uitgieten en slijpen.
10.1 Aanroeren van gips en uitgieten van vormen of afdrukken voor het maken van gipsmodellen.
9.16 • afdruklepels volgens de juiste normen verwerken.
10.2 Vervaardigen van individuele afdruklepels.
9.17 • beetplaten volgens de juiste normen verwerken.
10.3 Vervaardigen van beetplaten in verschillende materialen.
9.18 • de verschillende stappen toelichten en toepassen om een duplicaatmodellen te vervaardigen.
10.4 Vervaardigen van duplicaatmodellen.
9.19 • klemmen tekenen na gebruik van de surveyor; • plooien van verschillende klemmen volgens ontwerpen.
10.5 Ontwerpen van geplooide klemmen, gebruik van surveyor en vervaardigen van klemmen
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 10 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
Decr. nr. LEERPLANDOELSTELLINGEN
De leerlingen kunnen LEERINHOUDEN
9.20 • plannen en tekenen van prothesebasis; • het modelleren van de opstelling;
10.6 Opstellen van tanden volgens diverse systemen en esthetische criteria.
9.21 • een opstelling inbedden, polymeriseren en afwerken.
10.7 Opwassen, polymeriseren en afwerken van
Kunststofprothesen.
9.22 • een herstelling van breuken in kunststof uitvoeren: • kunststofprotheses aanpassen: relining, rebasing: • tanden, klemmen terugplaatsen of bijvoegen.
10.8 Herstelling van prothesen Relining en rebasing van een prothese
Tanden, klemmen bijplaatsen.
11
11 Vaste prothese
9.23 • modellen vervaardigen met uitneembare stompen volgens verschillende methodes omschrijven en toepassen.
11.1 Vervaardigen van werkmodellen met uitneembare stompen.
9.24 • de verschillende preparatiegrenzen herkennen en inkerven
11.2 De preparatie van uitneembare stompen inkerven.
9.25 • de verschillende stappen toepassen om een volledig gegoten tandrestauratie te vervaardigen
11.3 Modelleren, gieten en afwerken van kronen.
9.26 • het solderen toelichten. 11.4 Solderen van meerdere kronen.
9.27 • veneerkronen verblenden door middel van kunststoffen.
11.5 Vervaardigen van veneerkronen met het opbakken van kunststof volgens de juiste tandkleur.
9.28 • de verschillende stappen kennen en kunnen toepassen om
samengestelde tandrestauraties te vervaardigen. 11.6 Verschillende samengestelde tandrestauraties
vervaardigen.
12 12 Vaste prothese en keramiek
9.29 • modellen vervaardigen met uitneembare stompen volgens verschillende methodes omschrijven en toepassen.
12.1 Vervaardigen van werkmodellen met uitneembare stompen.
9.30 • de verschillende preparatiegrenzen herkennen en inkerven. 12.2 De preparatie van uitneembare stompen inkerven.
9.31 • de verschillende stappen toepassen om een enkelvoudige 12.3 Modelleren, gieten en afwerken van VMK kronen.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 11 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
Decr. nr. LEERPLANDOELSTELLINGEN
De leerlingen kunnen LEERINHOUDEN
vmk infrastructuur te vervaardigen.
9.32 • de verschillende stappen toepassen om een meervoudige vmk infrastructuur te vervaardigen.
12.4 Modelleren, gieten en afwerken van VMK bruggen.
9.33 • vmk kronen en bruggen opbakken met keramiek.
12.5 Branden van restauraties in keramiek.
9.34 • het solderen toelichten.
12.6 Voorsolderen en nasolderen van restauraties.
13 13 Gegoten afneembare prothese
9.35 • afdrukken zonder luchtbellen uitgieten en slijpen.
13.1 Aanroeren van gips en uitgieten van vormen of afdrukken voor het maken van hardgipsmodellen
9.36 • zelfstandig opstellen van tanden voor partiële prothese;
• de invoerrichting bepalen d.m.v.een surveyor; • plannen en tekenen van metalen platen en frames; • kiezen en tekenen van gegoten klemmen; • verschillende ontwerpen makend.
13.2 Opstelling van tanden voor partiële prothesen Surveyoren, plannen en ontwerpen van gegoten afneembare prothese.
9.37 • duplicaatmodellen vervaardigen in inbedmassa. 13.3 Modellen voorbereiden om te dupliceren en modellen in inbedmassa vervaardigen.
9.38 • frames en platen modelleren in was. 13.4 Modelleren van volle platen en frames.
9.39 • de gemodelleerde frames inbedden, gieten en afwerken. 13.5 Inbedden, gieten en afwerken van gegoten frames.
9.40 • tanden opstellen op de afgewerkte metalen frames,
polymeriseren en afwerken. 13.6 Gegoten afneembare prothesen afwerken met tanden.
9.41 • metalen platen en gegoten afneembare prothesen herstellen.
13.7 Herstellen van metalen platen en frames; Solderen van onderdelen; Vervangen en/of solderen van onderdelen: klemmen…
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 12 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
Decr. nr. LEERPLANDOELSTELLINGEN
De leerlingen kunnen LEERINHOUDEN
14 14 Orthodontie
9.42 • draden in een vooropgestelde vorm plooien.
14.1 Buigen van draden.
9.43 • de techniek van het plooien van enkele basisklemmen verduidelijken en toepassen.
14.2 Plooien van specifieke klemmen; Pooien van labiale bogen; Plooien van beugels.
9.44 • afdrukken uitgieten zonder luchtbellen en slijpen volgens verschillende theorieën.
14.3 Het uitgieten en slijpen van orthodontische modellen.
9.45 • de verwerking van kunststof voor orthodontie toepassen.
14.4 Het vervaardigen van uitneembare apparaten.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 13 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN EN TIMING
Het leerplan is opgesteld op basis van 25 lesweken per schooljaar.
De overige lestijden moeten door de leerkracht gebruikt worden voor uitbreidings- en/of verdiepingsitems in functie de specifieke klassituatie. Men streeft naar een optimale integratie tussen TV en PV .
De gebruikte projecten zullen het toelaten gedifferentieerd te werken.
Door overlegmomenten in te schakelen zullen de ervaringen van de leerlingen uitgewisseld worden.
Het bezoeken van beurzen en bedrijven is aan te bevelen.
In het leerplan zijn een aantal uitbreidingsdoelstellingen opgenomen. Uitbreidingsdoelstellingen worden aangeduid door een (U) na de doelstelling.
Uitbreidingsdoelstellingen moeten enkel bereikt worden als het niveau van de leerlingen dit toelaat.
Het leerplan kan vlot gerealiseerd worden in combinatie met een minimale stageperiode.
Bij het maximaliseren van de stage moeten de leerplandoelstellingen gerealiseerd worden in een kortere periode, of op een aangepaste didactische manier.
Zij kunnen ook gebruikt worden indien een of meerdere lestijden complementair gedeelte besteed worden aan de specifieke vakspecialiteit.
1 Algemeen
Waar kan zal de theorie geïntegreerd worden in de praktijklessen en omgekeerd.
Het toepassen van 3D- CAD voorstellingen is een noodzaak en zal permanent aan bod komen tijdens de uitvoering.
Het is de kunst een oefening spitsvondig te maken. Dit vergt veel creativiteit en overleg. Ook tijdens de ontwikkelingsfase zal je hiermee de mogelijke impact op het geheel inschatten.
Zorg voor haalbare projecten en oefeningen (ook financieel).
Het werk vooraf grondig voorbereiden is een noodzaak bij elke les.
De projecten die voorzien worden houden rekening in de eerste plaats met de leerplandoelstellingen en minder met de leerinhouden.
Ben je bewust dat oefeningen die 5 of 10 jaar geleden interessant waren kunnen nu als oubollig kunnen overkomen.
Hoewel groepswerk en differentiatie sterk aanbevolen wordt, moeten alle leerlingen bij elke fase van de uitwerking van het project betrokken worden.
De leerlingen de gereedschappen met zorg laten behandelen.
De vijlbewerkingen dienen beperkt te blijven.
Het onderhouden van machines en gereedschappen beperkt zich tot het dagelijks onderhoud.
Geef de leerlingen de kans om zoveel mogelijk met uitvoeren bezig te zijn.
Gebruik tijdens het produceren van meerdere werkstukken verschillende materiaalsoorten. Hierdoor kunnen de specifieke eigenschappen beter aan bod komen.
De praktijk blijft gericht op de kennismaking met de diverse aspecten en mogelijkheden van een beroep.
In de werkplaats kan men de leerlingen laten schetsen maken van bestaande werkstukken.
Metingen uitvoeren op werkstukken in reële omstandigheden.
Laat de gereedschappen correct toepassing.
• Evaluatie
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 14 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
Gebruik diverse evaluatietechnieken.
Oberveer permanente en distilleer hieruit doelgerichte commentaren.
Gebruik zelfevaluatie instrumenten om de leerlingen hun werkzaamheden te beoordelen.
Evalueer regelmatig en formuleer doelgerichte commentaar en remediering.
Bespreek de toetsen samen met de leerlingen.
Noteer de evaluatieresultaten in het agenda.
• Communicatie
Gebruik het agenda als communicatie middel en noteer er ook positieve commentaren in.
Overleg met andere leerkrachten over inhoudelijke aspecten en samenhangen.
Informeer ouders, klassenraad,… over de vorderingen van de leerlingen.
• Organisatie
De bezetting van het machinepark moet optimaal georganiseerd zijn zodat een alle leerlingen de kans krijgen bezig te zijn met hun vak.
Het is wenselijk dat praktijk- of labo uren aan en gesloten uren vormen in het lessenrooster (minimaal 2 uur en liefst 4 uur);
Integreer de theorielessen in de praktische vakken.
Bij demonstraties steeds de juiste handelingen voortonen.
• Gebruik van ICT
Maak gebruik van de CAD programma’s om werkstukken aanschouwelijk te maken.
Gebruik de computer om een verslag te maken van een praktische toepassing.
• Het welzijn
Aandacht besteden aan de gevaren welke verbonden zijn aan het niet correct gebruiken van gereedschappen en materialen (bv. Het gebruik van lijmen).
Verwijs naar de impact op het milieu bij de productie en verwerking van materialen.
Laat de preventieverantwoordelijke van de school een les geven over de school en het welzijn.
Om op pedagogisch verantwoorde en technisch veilige manier het vak te kunnen geven moet de leerlingengroep beperkt blijven (voor de praktische vakken kan men als richtlijn, maximaal 12 leerlingen voor ogen houden)
Geef voldoende informatie over de inhouden van het VCA-attest.
Het belang van de persoonlijke verzorging beklemtonen
Laat de leerlingen het belang aanvoelen van een goed ingerichte werkplek, de netheid in de wekruimte en het opruimen na de werktijd.
2 Timing
Plannen – Voorbereiden - Veiligheid/gezondheid/hygiëne / Integreren in de praktijklessen
Praktijk/stage Tandtechnieken
Nr. Pedagogisch-didactische wenken Timing
15 TOTALE PROTHESE 140 u.
16 PARTIËLE PROTHESE 100u.
17 VASTE PROTHESE 85 u.
18 VASTE PROTHESE EN KERAMIEK 75 u.
19 GEGOTEN PARTIËLE PROTHESE 100 u.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 15 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
Nr. Pedagogisch-didactische wenken Timing
20 ORTHODONTIE 25 u. 3 Projecten
Succes beleven is voor elke leerlingen belangrijk, het is een middel tot waardering. Het gebruiken van vele werkvormen tijdens het leerproces is essentieel.
Het vormingsconcept zoals het projectmatig werken streeft naar een strategie, waarbij leerlingen eerst moeten denken en nadien realiseren. Door het inschakelen van terugkoppelingen en meerdere herhalingen zal het rendement opgedreven worden.
Met een project wil men een concrete, realiteitsgebonden, taken (oefeningen) uitvoeren, met een progressieve moeilijkheidsgraad. Deze taken kaderen in een bepaald thema.
De realisatie kan individueel en/of in team gebeuren onder een professionele begeleiding. De leerling zal zijn verantwoordelijkheid moeten opnemen in het project.
De evaluatie krijgt een centrale plaats, waarbij aandacht is voor zowel het proces, het product, de vaardigheden en de attituden. Door het geven van de juiste bijsturingen op het passende moment streeft men naar een permanente kwaliteitsverbetering (proces - product). Door creatief om te gaan met oefeningen en inspraak van de leerlingen, zal het onderwijskundig rendement gunstig beïnvloed worden.
Om het proces goed te kunnen opvolgen binnen een project kunnen de leerlingen een logboek bijhouden.
4 Begeleid zelfgestuurd leren
4.1 Wat?
Met begeleid zelfgestuurd leren bedoelen we het geleidelijk opbouwen van een competentie naar het einde van het secundair onderwijs, waarbij leerlingen meer en meer het leerproces zelf in handen gaan nemen. Zij zullen meer en meer zelfstandig beslissingen leren nemen in verband met leerdoelen, leeractiviteiten en zelfbeoordeling.
Dit houdt onder meer in dat:
− de opdrachten meer open worden;
− er meerdere antwoorden of oplossingen mogelijk zijn;
− de leerlingen zelf keuzes leren maken en die verantwoorden;
− de leerlingen zelf leren plannen;
− er feedback is op proces en product;
− er gereflecteerd wordt op leerproces en leerproduct.
De leraar is ook coach, begeleider.
De impact van de leerlingen op de inhoud, de volgorde, de tijd en de aanpak wordt groter.
4.2 Waarom?
Begeleid zelfgestuurd leren sluit aan bij enkele pijlers van ons PPGO, o.m.
− leerlingen zelfstandig leren denken over hun handelen en hierbij verantwoorde keuzes leren maken;
− leerlingen voorbereiden op levenslang leren;
− het aanleren van onderzoeksmethodes en van technieken om de verworven kennis adequaat te kunnen toepassen.
Vanaf het kleuteronderwijs worden werkvormen gebruikt die de zelfstandigheid van kinderen stimuleren, zoals het gedifferentieerd werken in groepen en het contractwerk.
Ook in het voortgezet onderwijs wordt meer en meer de nadruk gelegd op de zelfsturing van het leerproces in welke vorm dan ook.
Binnen de vakoverschrijdende eindtermen, meer bepaald “Leren leren”, vinden we aanknopingspunten als:
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 16 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
− keuzebekwaamheid;
− regulering van het leerproces;
− attitudes, leerhoudingen, opvattingen over leren.
In onze (informatie)maatschappij wint het opzoeken en beheren van kennis voortdurend aan belang.
4.3 Hoe te realiseren?
Het is belangrijk dat bij het werken aan de competentie de verschillende actoren hun rol opnemen:
− de leraar als coach, begeleider;
− de leerling gemotiveerd en aangesproken op zijn “leer”kracht;
− de school als stimulator van uitdagende en creatieve onderwijsleersituaties.
De eerste stappen in begeleid zelfgestuurd leren zullen afhangen van de doelgroep en van het moment in de leerlijn “Leren leren”, maar eerder dan begeleid zelfgestuurd leren op schoolniveau op te starten is “klein beginnen” aan te raden. Vanaf het ogenblik dat de leraar zijn leerlingen op min of meer zelfstandige manier laat
− doelen voorop stellen − strategieën kiezen en ontwikkelen − oplossingen voorstellen en uitwerken − stappenplannen of tijdsplannen uitzetten − resultaten bespreken en beoordelen; − reflecteren over contexten, over proces en product, over houdingen en handelingen − verantwoorde conclusies trekken − keuzes maken en die verantwoorden is hij al met een of ander aspect van begeleid zelfgestuurd leren bezig.
5 Voet
5.1 Wat?
Vakoverschrijdende eindtermen (VOET) zijn minimumdoelstellingen, die -in tegenstelling tot de vakgebonden eindtermen - niet gekoppeld zijn aan een specifiek vak, maar door meerdere vakken of onderwijsprojecten worden nagestreefd. De VOET worden volgens een aantal vakoverschrijdende thema's geordend: leren leren, sociale vaardigheden, opvoeden tot burgerzin, gezondheidseducatie, milieueducatie, muzisch-creatieve vorming en technisch-technologische vorming (alleen voor ASO).
De school heeft de maatschappelijke opdracht om de VOET volgens een eigen visie en stappenplan bij de leerlingen na te streven (inspanningsverplichting).
5.2 Waarom?
Het nastreven van VOET vertrekt vanuit een bredere opvatting van leren op school en beoogt een accentverschuiving van een eerder vakgerichte ordening naar meer totaliteitsonderwijs. Door het aanbieden van realistische, levensnabije en concreet toepasbare aanknopingspunten, worden leerlingen sterker gemotiveerd en wordt een betere basis voor permanent leren gelegd.
VOET vervullen een belangrijke rol bij het bereiken van een voldoende brede en harmonische vorming en behandelen waardevolle leerinhouden, die niet of onvoldoende in de vakken aan bod komen. Een belangrijk aspect is het realiseren van meer samenhang en evenwicht in het onderwijsaanbod. In dit opzicht stimuleren VOET scholen om als een organisatie samen te werken.
De VOET verstevigen de band tussen onderwijs en samenleving, omdat ze tegemoetkomen aan belangrijk geachte maatschappelijke verwachtingen en een antwoord proberen te formuleren op actuele maatschappelijke vragen.
5.3 Hoe te realiseren?
Het nastreven van VOET is een opdracht voor de hele school, maar individuele leraren kunnen op verschillende wijzen een bijdrage leveren om de VOET te realiseren. Enerzijds door binnen hun eigen vakken verbanden te leggen tussen de vakgebonden doelstellingen en de VOET, anderzijds door thematisch onderwijs (teamgericht benaderen van vakoverschrijdende thema's), door projectmatig
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 17 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
werken (klas- of schoolprojecten, intra- en extra-muros), door bijdragen van externen (voordrachten, uitstappen).
Het is een opdracht van de school om via een planmatige en gediversifieerde aanpak de VOET na te streven. Ondersteuning kan gevonden worden in pedagogische studiedagen en nascholingsinititiatieven, in de vakgroepwerking, via voorbeelden van goede school- en klaspraktijk en binnen het aanbod van organisaties en educatieve instellingen.
6 ICT
6.1 Wat?
Onder ICT verstaan we het geheel van computers, netwerken, internetverbindingen, software, simulatoren, etc. Telefoon, video, televisie en overhead worden in deze context niet expliciet meegenomen.
6.2 Waarom?
De recente toevloed van informatie maakt levenslang leren een noodzaak voor iedereen die bij wil blijven. Maatschappelijke en onderwijskundige ontwikkelingen wijzen op het belang van het verwerven van ICT. Enerzijds speelt het in op de vertrouwdheid met de beeldcultuur en de leefwereld van jongeren. Anderzijds moeten jongeren niet alleen in staat zijn om nieuwe media efficiënt te gebruiken, maar is ICT ook een hulpmiddel bij uitstek om de nieuwe onderwijsdoelen te realiseren. Het nastreven van die competentie veronderstelt onderwijsvernieuwing en aangepaste onderwijsleersituaties. Er wordt immers meer en meer belang gehecht aan probleemoplossend denken, het zelfstandig of in groep leren werken, het kunnen omgaan met enorme hoeveelheden aan informatie, ... In bepaalde gevallen maakt ICT deel uit van de vakinhoud en is ze gericht op actieve beheersing van bijvoorbeeld een softwarepakket binnen de lessen informatica. In de meeste andere vakken of bij het nastreven van vakoverschrijdende eindtermen vervult ICT een ondersteunende rol. Door de integratie van ICT kunnen leerlingen immers:
− het leerproces zelf in eigen handen nemen;
− zelfstandig en actief leren omgaan met les- en informatiemateriaal;
− op eigen tempo werken en een eigen parcours kiezen (differentiatie en individualisatie).
6.3 Hoe te realiseren?
In de eerste graad van het SO kunnen leerlingen adequaat of onder begeleiding elektronische informatiebronnen raadplegen. In de tweede en nog meer in de derde graad kunnen de leerlingen “spontaan” gegevens opzoeken, ordenen, selecteren en raadplegen uit diverse informatiebronnen en –kanalen met het oog op de te bereiken doelen.
Er bestaan verschillende mogelijkheden om ICT te integreren in het leerproces.
Bepaalde programma’s kunnen het inzicht verhogen d.m.v. visualisatie, grafische voorstellingen, simulatie, het opbouwen van schema’s, stilstaande en bewegende beelden, demo, ...
Sommige cd-roms bieden allerlei informatie interactief aan, echter niet op een lineaire manier. De leerling komt via bepaalde zoekopdrachten en verwerkingstaken zo tot zijn eigen “gestructureerde leerstof”.
Databanken en het internet kunnen gebruikt worden om informatie op te zoeken. Wegens het grote aanbod aan informatie is het belangrijk dat de leerlingen op een efficiënte en een kritische wijze leren omgaan met deze informatie. Extra begeleiding in de vorm van studiewijzers of instructiekaarten is een must. Om tot een kwaliteitsvol eindresultaat te komen, kunnen leerlingen de auteur (persoon, organisatie, ...), de context, andere bronnen die de inhoud bevestigen en de onderzoeksmethode toevoegen. Dit zal het voor de leraar gemakkelijker maken om het resultaat en het leerproces te beoordelen.
De resultaten van individuele of groepsopdrachten kunnen gekoppeld worden aan een mondelinge presentatie. Het programma “Powerpoint” kan hier ondersteunend werken.
Men kan resultaten en/of informatie uitwisselen via e-mail, blackboard, chatten, nieuwsgroepen, discussiefora, ... ICT maakt immers allerlei nieuwe vormen van directe en indirecte communicatie mogelijk. Dit is zeker een meerwaarde omdat ICT zo de mogelijkheid biedt om niet alleen interscolaire projecten op te zetten, maar ook om de communicatie tussen leraar en leerling (uitwisselen van cursusmateriaal, planningsdocumenten, toets- en examenvragen, ...) en leraren onderling (uitwisseling lesmateriaal) te bevorderen.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 18 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
Sommige programma’s laten toe op graduele niveaus te werken. Ze geven de leerling de nodige feedback en remediëring gedurende het leerproces (= zelfreflectie en -evaluatie).
7 Organisatie van de geïntegreerde proef
7.1 Definitie en algemene doelstellingen
De geïntegreerde proef (GIP) is een proef waar beroepsvaardigheden, manuele vaardigheden, algemene kennis en communicatievaardigheden evenwichtig en aangepast aan de studierichting aan bod komen. De Gip zal een duidelijk beeld geven van de rijpheid van de leerling om deel te nemen aan het beroepsleven en om te functioneren in het maatschappelijk proces.
7.2 Betrokken vakken
Vakken van het fundamenteel gedeelte van de optie,, die de studierichting bepalen, worden betrokken bij de opstelling en de organisatie van de GIP, met de klemtoon op het vakoverschrijdend karakter.
Kennis en vaardigheden uit de vakken van de basisvorming kunnen eveneens nodig zijn voor het realiseren van de GIP.
Inhoud
De GIP kan opgebouwd worden rond een:
• praktische realisatie, • project, • eindwerk, • groepswerk, • of een combinatie hiervan.
De opgave kan gegeven worden voor een klas, voor een groep leerlingen of voor individuele leerlingen. Bij een gemeenschappelijke opgave worden de deelopdrachten duidelijk afgebakend, zodat de inbreng van elke leerling individueel te evalueren is.
Qua inhoud wordt rekening gehouden met:
• het profiel van de betrokken studierichting en de overeenstemmende beroepsopleidingsprofielen;
• de einddoelstellingen van de betrokken studierichting; • de integratie van de verschillende vakken; • de noodzaak om kennis, vaardigheden en vakgerichte attitudes te evalueren.
Vermits de GIP bestaat uit een procesfase en de realisatie van een product, zijn een zorgvuldige planning en spreiding over het schooljaar noodzakelijk.
De leerlingen moeten de kans krijgen tijdens een presentatie hun werk voor te stellen, toe te lichten en te verdedigen voor de jury.
Samen met de opgave, worden de evaluatiecriteria (zowel voor proces als voor product), de timing en de werkmethode aan de leerling meegedeeld.
Begeleiding
Elke leraar, die vakken geeft die betrokken zijn bij de GIP (zowel AV, TV en PV), zorgt – binnen zijn vakgebied – voor de nodige begeleiding van de leerlingen.
De GIP-begeleider heeft, naast de begeleiding binnen zijn eigen vakgebied, ook een coördinerende taak.
Ouders en leerlingen worden tijdig en regelmatig geïnformeerd omtrent de vorderingen.
7.3 Aspecten van de evaluatie
De geïntegreerde proef wordt beoordeeld door de jury.
Een beoordeling dient te vertrekken vanuit duidelijke en operationele doelstellingen. Zowel het proces als het product moeten op een zo objectief mogelijke manier beoordeeld worden.
De beoordeling steunt altijd op een vaardigheids- en werkanalyse die het verloop, de verantwoording en de criteria weergeeft van de opdracht.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 19 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
Proces- en productgericht beoordelen kan vier aspecten omvatten:
• denkactiviteiten (bijvoorbeeld instructies lezen, aantekeningen maken, …); • motorische handelingen (bijvoorbeeld schaven, …); • praktijkattitudes (bijvoorbeeld nauwkeurig werken, scherp waarnemen, …); • de uitvoeringstijd, waarbij gestreefd wordt naar een haalbaarheid voor 90 % van de leerlingen.
Rapporteren
Er wordt aanbevolen om – voor elk criterium afzonderlijk – te rapporteren met een vierpuntenschaal die aangeeft of het resultaat beoordeeld wordt als ‘heel goed’, ‘goed’, ‘zwak’ of als ‘onvoldoende’ (het gebruik van cijfers wordt afgeraden).
Die quotatie wordt schriftelijk aan de leerling (en aan de ouders) meegedeeld, waarbij uiteraard voldoende aandacht zal besteed worden aan motivering van het eindresultaat.
Eindbeoordeling
De eindbeoordeling van de geïntegreerde proef (zowel het proces als het eindproduct) gebeurt eveneens door de jury.
De voorzitter van de jury (of zijn afgevaardigde) maakt voor iedere leerling een eindverslag op waarin alle beoordelingselementen (volgens de vooraf bepaalde criteria) opgenomen zijn. Dit verslag wordt door alle juryleden ondertekend.
Het eindverslag wordt afgesloten met een genuanceerde en globale eindbeoordeling, waarin het gebruik van een cijfer of van de termen ‘geslaagd/niet geslaagd’ wordt afgeraden. Er wordt geadviseerd om per beoordelingscriterium te omschrijven hoe de leerling presteerde (bijvoorbeeld ‘heel goed’, ‘goed’, ‘zwak’, ‘niet goed’). Het is aangewezen dat de jury het belang (of invloed) van die criteria omschrijft in functie van de eisen die aan het beroep gesteld worden.
Het is noodzakelijk dat tijdens de presentatie van het eindproduct alle leden van de jury beschikken over een evaluatieformulier met alle te beoordelen criteria.
De eindbeoordeling van de geïntegreerde proef wordt aan de leerlingen meegedeeld. Een uitgestelde beslissing (herexamen) voor de GIP is niet mogelijk vermits dit eigenlijk in strijd is met het geïntegreerde karakter ervan (als een rode draad door de betrokken vakken gedurende het volledige jaar).
De resultaten van de geïntegreerde proef vormen één van de drie verplichte elementen waardoor de delibererende klassenraad zich moet laten leiden. Het is wenselijk dat de leerlingen (en hun ouders) hieromtrent van bij het begin van het schooljaar geïnformeerd worden.
De verslagen van alle beoordelingen van de geïntegreerde proef (tussentijdse en eindbeoordelingen) worden bezorgd aan de voorzitter van de delibererende klassenraad. Dit dient in de notulen opgenomen te worden.
De delibererende klassenraad krijgt op die manier belangrijke elementen over de persoonlijkheidsontplooiing, de attitudes en de voorbereiding op het beroepsleven van de leerling.Indien het advies van de jury van de geïntegreerde proef niet gevolgd wordt door de delibererende klassenraad, wordt dit omstandig gemotiveerd.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 20 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
MINIMALE MATERIËLE VEREISTEN
De uitrusting en de inrichting van de lokalen, inzonderheid de werkplaatsen, de vaklokalen en de laboratoria, dienen te voldoen aan de technische voorschriften inzake arbeidsveiligheid.
Inzake veiligheid is de volgende wetgeving van toepassing:
• Codex, • ARAB, • AREI, • Vlarem.
Deze wetgeving bevat de technische voorschriften die in acht moeten genomen worden met betrekking tot de uitrusting en inrichting van de lokalen en de aankoop en het gebruik van toestellen, materiaal en materieel.
Zij schrijven voor dat:
• duidelijke Nederlandstalige handleidingen en een technisch dossier aanwezig moeten zijn; • alle gebruikers de werkinstructies en onderhoudsvoorschriften dienen te kennen en correct
kunnen toepassen; • de collectieve veiligheidsvoorschriften nooit mogen gemanipuleerd worden; de persoonlijke beschermingsmiddelen aanwezig moeten zijn en gedragen worden, daar waar de wetgeving het vereist.
1. Gereedschap
Vertrouwd handgereedschap, boor-, slijp-, en freesmiddelen, of ander klein gereedschap kunnen eventueel door de leerling zelf worden meegebracht
De richtprijs in het jaar 2002 is geraamd op:
Tandtechnisch instrumenten set: 250 Euro
Set boor-, slijp- en freesmiddelen: 250 Euro
Orthodontisch draad: 50 Euro
2. Algemeen labo
2.1 Werkplaats per leerling voorzien van:
* goede stoel
* bunsenbrander
* tangen
* motor met handstuk
* beschermbril
* plaatsafzuiging
* goede verlichting
2.2 Gipsafdeling
* Gemeenschappelijke gipstafel voorzien van:
spoelbak met gips decanteerbak
afmeetapparatuur voor water -poeder verhouding
vacuüm mengtoestel voor gips en inbedmassa
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 21 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
vibrator
gipsslijpmachine
* Dampstraal apparaat
2.3 Kunststofafdeling
* relatieapparatuur (middelmaat articulator)
* uitspatapparatuur
* cuvetpers of injectieapparaat
* polymerisatieapparatuur met tijd - en temperatuurregeling
* polijstmotor met stofafzuiging
* surveyor
2.4 Edelmetaalafdeling
* relatieapparatuur (gedeeltelijk of volledig instelbare articulator)
* weegschaal en maatbeker
* vacuüm mengtoestel (idem gipsafdeling)
* elektrische voorverwarmoven met temperatuurregeling en afzuiging
* mechanisch giettoestel met afscherming
* gietcilinders en smeltkroezen
* smeltapparatuur
* zandstraler voor aluminiumoxide
* soldeerapparatuur
* keramiekoven
2.5 Onedel metaal afdeling
* surveyor
* dupliceersysteem
* mechanische giettoestel met afscherming
* elektrische voorverwarmoven met temperatuurregeling en afzuiging
* zandstraler
* snelslijper
* apparaat voor elektrolytisch polijsten * soldeerapparatuur voor cobalt - chroomlegering 3. Materialen
Basismaterialen zoals gipsen, wassen, tanden, kunststoffen, inbedmassa’s, polijstmiddelen enz. moeten in voldoende mate voorhanden zijn teneinde de leerlingen toe te laten toepassingsoefeningen uit te voeren
4. ict
PC’s met aangepaste software en internetaansluiting in de diverse vaklokalen is aan te bevelen.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 22 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
EVALUATIE
Onderscheid moet gemaakt worden tussen de evaluatie van het leerproces en de evaluatie van het eindproduct.
Bij de procesevaluatie wordt doorlopend gepeild naar de verwerking van het leerproces, met de bedoeling dit proces zo nodig bij te sturen, zodat elke leerling op de meest effectieve manier kan leren. De klemtoon ligt hierbij duidelijk op het optimaal functioneren van de leerling.
Het verloop van het proces wordt, vooraf, door de leraar uitgetekend. Zij/hij bepaalt
• welke de verschillende stappen zijn;
• welke fouten op elk moment ontoelaatbaar zijn;
• welke fouten kunnen gemaakt worden.
Afhankelijk van het resultaat van feedbackmomenten (evaluaties na elke opdracht of deelopdracht) wordt het proces verder gezet of zo nodig bijgestuurd. Om de leerling te motiveren gebeurt dit in een constructieve, positieve sfeer.
Productevaluatie gebeurt op het einde van het leerproces (bijvoorbeeld na een hoofdstuk, een opdrachtenreeks, een project, een trimester...). Hierbij wordt nagegaan in hoeverre de leerling de basisdoelstellingen bereikt heeft.
Elke evaluatie dient te vertrekken vanuit duidelijke en operationele doelstellingen. Zowel het proces als het product moeten op een zo objectief mogelijke manier geëvalueerd worden. De evaluatie steunt altijd op een vaardigheids- en werkanalyse die het verloop, de verantwoording en de criteria weergeeft van de opdracht.
Proces- en productgericht evalueren kan vier aspecten omvatten:
• de denkactiviteit (bijvoorbeeld instructies lezen, aantekeningen maken, …). • de motorische handelingen (bijvoorbeeld verbindingen maken, …). • de praktijkattitudes (bijvoorbeeld nauwkeurig werken, scherp waarnemen, …). • de uitvoeringstijd, waarbij gestreefd wordt naar een haalbaarheid voor 90 % van de leerlingen.
Bij de evaluatie zal er in ieder geval rekening gehouden worden met het feit dat het om leerlingen gaat. Onnauwkeurig werken, kleine fouten maken, moet in zekere mate aanvaardbaar zijn. Belangrijk is de evolutie. Daarom zal de lerares/leraar voortdurend de vorderingen van de leerlingen controleren. Indien nodig zal zij/hij meteen remediërend optreden.
Bij het begin van iedere praktijkopdracht zal de lerares/leraar (indien nodig aan alle leerlingen afzonderlijk) meedelen welke (sub)doelstellingen tijdens die les moeten bereikt of nagestreefd worden: iedere leerling moet bij het begin van iedere les weten wat van hem tijdens die les verwacht wordt.
In het evaluatieproces kunnen 3 stappen onderscheiden worden:
• registreren (door middel van een evaluatieschema), • interpreteren (door middel van een vierpuntenschaal), • rapporteren.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 23 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
Registreren
Om zo objectief mogelijk te kunnen registreren, wordt voor elke praktijkopdracht (met de daarbij horende gedragsvaardigheden) een evaluatieschema opgesteld.
Zo’n schema bevat alle doelstellingen (met de daarbij horende subdoelstellingen) en attitudes die bij de opdracht zullen geëvalueerd worden. Het is niet noodzakelijk om bij alle opdrachten steeds alle mogelijke subdoelstellingen te evalueren. Sommige subdoelstellingen kunnen eventueel weggelaten worden als ze vroeger reeds vaker aan bod kwamen of later ruimschoots aan bod zullen komen.
De selectie van de attitudes en de wijze van registratie, wordt in vakgroep overlegd.
Bepaalde aspecten zijn objectief meetbaar (bijvoorbeeld een buis op lengte zagen binnen een aangegeven tolerantie), andere aspecten zijn subjectief waarneembaar (bijvoorbeeld een geschikte kleurcombinatie kiezen).
De mate waarin een objectief waarneembare doelstelling bereikt werd, kan in het schema aangeduid worden door middel van een tweepuntenschaal:
• + : doelstelling bereikt • -: doelstelling niet bereikt
Voor niet objectief meetbare doelstellingen wordt geadviseerd om te werken met een drie puntenschaal:
• + : doelstelling bereikt • +: doelstelling niet helemaal bereikt • -: doelstelling niet bereikt
Door het evaluatieschema samen met de opgave ter beschikking van de leerling te stellen, kan de zelfevaluatie bij de leerling sterk aangemoedigd worden.
Interpreteren
Door middel van het evaluatieschema controleert de lerares/leraar bij het einde van iedere les in welke mate de leerlingen de vooropgestelde lesdoelstellingen bereikten. Dit wordt kort met iedere leerling individueel besproken.
Aan de registraties in het evaluatieschema kunnen verschillende interpretaties gegeven worden.
Enkele voorbeelden:
+
(doel bereikt)
+
(doel niet helemaal bereikt)
-
(doel niet bereikt)
niveau is voldoende voldoende maar leemten
voor verbetering vatbaar
niveau onvoldoende
onaanvaardbaar niveau
nagenoeg foutloos
nagenoeg correct
aanvaardbare tekorten
aanvaardbaar aantal lichte of detailfouten of leerproces fouten
schadelijke fouten
onvergeeflijke fouten
zware inbreuken
volledig kleine tekorten onvolledig
zware tekorten
behoorlijk, zinvol storingen, fragmentarisch onlogische uitvoering
kan het en doet het vrijwel altijd, spontaan en zonder aarzelen
kan het en doet het af en toe, zonder overtuiging, wisselvalling
kan het niet, doet het niet of nooit, afwijzend en met tegenzin
Om eenvormigheid te bekomen in verband met de gebruikte interpretatie, is een overleg binnen de vakgroep absoluut noodzakelijk.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 24 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
Rapportering
Na iedere les (liefst uiterlijk bij het begin van de volgende les) worden de resultaten van het evaluatieschema omgezet op een vierpuntenschaal.
Die quotatie wordt in de agenda van de leerling genoteerd, waarbij uiteraard voldoende aandacht moet besteed worden aan een eventueel noodzakelijke remediëring.
De omzetting van de (eventueel gewogen) evaluaties kan op verschillende manieren gebeuren. Om eenvormig te kunnen omzetten, is een overleg binnen de vakgroep absoluut noodzakelijk. Hoe de omzetting zal gebeuren moet in ieder geval vooraf vastgelegd worden.
Dit kan bijvoorbeeld als volgt gebeuren.
Heel goed
• meer dan 80% van de subvaardigheden, subdoelstellingen zijn bereikt • (nagenoeg) foutloos, uitstekend, • enkel + codes • volledig zelfstandig uitgevoerd • vlotte uitvoering, met overtuiging, belangstelling, … Goed
• 60 à 80 % van de onmisbare vaardigheden of doelstellingen zijn bereikt • veel + en weinig + codes • aanvaardbare kwaliteitsverschillen • aanvaardbare proces-leerfouten • geen schadelijke fouten • zichtbare vorderingen
Zwak
• 50 à 60 % van de onmisbare vaardigheden of doelstellingen zijn bereikt • alleen een deel van de subdoelen zijn bereikt • weinig + en veel + odes • veel onnodige leerfouten • soms zware schadelijke fouten • geen zichtbare vorderingen
Niet goed
• minder dan 50% van de onmisbare vaardigheden of doelstellingen zijn bereikt • veel + codes of alleen maar + codes en - codes • veel schadelijke of onvergeeflijke fouten, onlogisch handelingen
Het rapportcijfer
Naar het rapport toe moeten alle quotaties (vierpuntenschaal – resultaat van remediëring) omgezet worden naar een cijfer. Ook die omzetting moet overlegd worden binnen de vakwerkgroep.
Alle ernstige tekorten (cf. diverse evaluatieschema’s) worden steeds vermeld in de rubriek commentaar, waarbij er steeds een duidelijk geformuleerde remediëring moet voorzien worden (geen algemene opmerkingen).
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 25 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
JAARPLAN
Van elke leraar wordt verwacht dat hij/zij in het begin van het schooljaar een jaarplanning maakt. Die planning kan gemaakt worden volgens het bijgevoegd model. Eenvormigheid is een noodzaak voor de verschillende collega's.
De verschillende jaarplannen moeten zodanig gemaakt worden dat er - waar mogelijk - per week een coördinatie is tussen de verschillende vakken.
Een overleg tussen de verschillende leraars zal absoluut noodzakelijk zijn!
Tijdens het schooljaar zullen de vorderingen door de verschillende collega's samen regelmatig geëvalueerd worden met het doel de verschillende jaarplannen eventueel bij te sturen.
De timing is gemaakt voor 25 weken per schooljaar. De resterende tijd kan door de lerares/leraar vrij gebruikt worden voor uitdiepingen en/of uitbreidingen. Ook nieuwe ontwikkelingen kunnen hier eventueel aan bod komen.
De timing en de volgorde van de leerstofonderdelen zijn niet bindend. Indien afgeweken wordt, moet dit in overleg tussen de verschillende collega's gebeuren en moeten – indien nodig – de andere jaarplannen eveneens aangepast worden. Steeds moet erover gewaakt worden dat de noodzakelijke voorkennis aanwezig is.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 26 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
BIBLIOGRAFIE
BIBLIOGRAPHIE voor het leervak Morfologie en anatomie van de tanden.
* Concise Dental Anatomy and morphology door J. L. Fuller en G. E. Denehy
* Les dents humaines Morphologie door E. Marseillier.
* Paradontale en occlusale aspecten van kronen en bruggen door J. H. N. Pameijer
* Dr. Vermeersch Biologie Anatomie Fysiologie van de mens Uitgeverij Plantijn/Antwerpen
* Horst Gründler Methodisches Vorgehen zum Erlernen von Zahnformen Quintessenz Bibliothek/Berlin
* Jochen Peters Aufwachsen natürlich gemacht Quintessenz Bibliothek/Berlin
* Lundeen H Introduction a l’ anatomie occlusale julien Prelat/Paris
BIBLIOGRAFIE: MATERIALENLEER
* Tandheelkundige materialen (dit is deel 3 uit de reeks De Nederlandse bibliotheek der tandheelkunde) door Prof. Dr. J Arends, Dr. C.L. Davidson, Prof. Dr. F.C.M. Driessens en Dr. K. De Groot uitgegeven door Stafleu en Tholen B.V. - Leiden.
* Organische Chemie door K. Bruggemans, Y. Herzog en V. Versée door uitg. De Boeck.
* Chemie 1, 2 en 3 door E. Bontinck en J. Janssens uitgegeven door De Sikkel - Antwerpen.
* Anorganische en Organische Chemie door A. Delaruelle en Dr. A.I. Claes uitgegeven door Standaard uitgeverij.
* Chemie voor de derde graad ASO rubrieken 1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 door W. Mortelmans, H. Van Elst en C. Van Mechelen uitgegeven door uit. Van In - Lier.
BIBLIOGRAFIE PV + TV
Schrijver Titeluitgever
VOLPROTHESE
* Die Vollsaugende Clan-Tray prothese.
J Schreinemakers Verlag Tholen/ Utrecht
* Die Ausbilding zum Zahntechniker
Hans H Caesar Verlag Neuer Merkur/ München
* Tandheelkundig woordenboek
Dr. F.J.Tempel Bohn, Scheltema & Holkeme /Utrecht
* Lexikon der dentalen Technologie
Körber, Schiebel Quintessenz Verlags /Berlin
* Current clinical dental terminology
Carl Boucher The C.V. Mosby Company / Saint Louis
* Totalprothesen nach der Gerber-Systematik
Canulor Dental /Wangen
* GC LIVDENT FB – 30
Kenji Hiranuma GC Dental Industrial corporation / Tokyo
* Inleiding tot bouw en functie van het kauwstelsel
A.A.D.Derksen Bohn, Scheltema & Holkema/ Utrecht
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 27 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
* Prothese complete Tome 1
Prof. J.Lejoyeux Librairie Maloine /Paris
* Prothese complete Tome 2
Prof. J.Lejoyeux Librairie Maloine /Paris
* Aufstellen der künstlichen Zahn,reihen für eine Totalprothese.
prof Dr.E Körber Vita Zahnfabrik/ Bad Säckingen
* Die Gysi Methode
DeTrey Dentsply /Dreiech
* APF– Prothetik Biodent
prof. Dr. K.M.Lehmann DeTrey Dentsply/ Wiesbaden
* Montage du dentier complet “anatoform”
Société De Trey/ Malmaison
* Herstellung System-orientierter Totalprothesen.
Horst Gründler & Max Person Biodent APF Prothetik/ München.
VASTE PROTHESE
* PARONDONTALE EN OCCLUSALE ASPECTEN VAN KRONEN EN BRUGGEN
J.H.N. Pameijer
* FUNCTIEHERSTEL VAN HET KAUWSTELSEL DOOR MIDDEL VAN KRONEN EN BRUGGEN
F.F.A. La Riviere
* The PINDEX system. Uncompromising model and die precision.
Whaledent
* The BECO system
Firma BEGO
* BEWUSTE KEUZE EN GOEDE CONTROLE GIPS NOODZAAK (Lezing regio Zuid-Holland)
Exkies, maart 1994
* MODELLHERSTELLUNG
Heraus/Kulzer
* GRUNDLAGEN DES FESTSITZENDEN ZAHNERSATZES BAND 3
Hans H. Caesar
* NEY CROWN AND BRIDGE MANUAL
Technical Training NEY
* PRAXIS DES FESTSITZENDEN ZAHNERSATZES BAND 4
Hans H. Caesar
* DAS DENTAL LABOR Internationales Fachblatt für die gesamte Zahntechnik und ihre Randgebiete
Verlag Neuer Merkur/München
* DIE QUINTESSENZ ZAHNTECHNIK
Quintessenz Verlags /Berlin
* DENTAL SPECTRUM
Schweizer Fachzeitschrift für Zahntechnik
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 28 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
* MODEL-TRAY
D 2000 Hamburg
* LEXIKON DER DENTALEN TECHNOLOGIE
Quintessenz Verlags/Berlin
* Firma BREDENT/Senden
* BIOLOGISCH UND MEDIZINISCH BEWÄHRT: Gold für Ihre Sicherheit
Firma Heraeus/Kulzer
* EINFÜHRUNG IN DIE AUFWACHSTECHNIK
Firma Heraeus/Kulzer
* DENTAL LAB: Geräte für das Zahntechnische Labo
Firma Degussa
* ZICHT OP TANDEN: inzicht in de mogelijkheden
Unie van Dentaaltechnische Bedrijven
* Firma RENFERT/Hilzingen
* Firma SHÜTZ DENTAL/Rosbach
* Firma GC International/Leuven
* Firma KAVO/Leutkirch
* AUFWACHSEN NATÜRLICH GEMACHT
Jochen Peters
* GRADIA: gebruiksaanwijzing GC Leuven
ALGEMEEN
* Grosse G Lexikon der Zahntechnik Verlag Neuer Merkur/München
* Hans H. Caesar Grundlagen für die praktische Tätigkeit Verlag Neuer Merkur/München
* Körber/Schiebel Lexikon der dentalen Technologie Quintessenz Verlags/Berlin
* Carl O. Boucher current clinical dental terminology Mosby/USA
PARTIËLE PROTHESE
* Prof. Marxkors conception et réalisation des protheses partiëlles métalliques coulées Bego/Bremen
* Mc Cracken Partial Denture construction Mosby/USA
* Swenson Partial Denture Mosby/USA
* Prof. Lejoyeux Restauration prothétique amovible de l�édentation partiëlle Maloine/Paris
* Hans H. Caesar Die Kobalt-Chrom-Molybdän Modelgussprothese Verlag Neuer Merkur/München
* Dr Battistuzzi......De partiële prothese Bohn Stafleu Van Loghum/Zaventem * Ney Partial denture Ney company/USA GEGOTEN UITNEEMBARE PROTHESE
* Cursus Partiële Prothese . Tandheelkunde Leuven
gedoceerd door de professoren Declerq en Schepers.
* Co-Cr Framecursus van Theo Quintelier
Firma Arcadent en Dentaurum.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 29 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
* “Planned Partials” The Ney partial denture book
The J.M. Ney Company connecticut.
* Vitallium technologie
Austenal by Howmedica * Ney Surveyor manuel
The J.M. Ney Company connecticut.
* Die Ausbildung zum Zahntechniker Band 2
Die Kobalt-Chrom-Molybdän Modelgussprothese.
Hans H. Caesar Verlag Neuer Merkur.
* van Dale Groot woordenboek der Nederlandse taal
Van Dale Lexicografie/Utrecht Antwerpen. * Het elektronisch groene boekje
* Tandheelkundig woordenboek
Dr. F.J.Tempel Bohn, Scheltema & Holkeme /Utrecht
* Lexikon der dentalen Technologie
Körber, Schiebel Quintessenz Verlags /Berlin
* Current clinical dental terminology
Carl Boucher The C.V. Mosby Company / Saint Louis
* Medizintehnik GmbH /Essen 1 Duitsland
* Groot Engels/Nederlands woordenboek Standaard uitgevrij/ Antwerpen
* Modelguss Dentaurum centrum dentale cummunikation
* La prothese partiële amovible a chassis coulé (principes et technique)
Prof Jean-Noël NALLY édition médecine /Genève
* Restauration prothétique amovible de l’édentation partielle
Prof J.Lejoyeux Maloine édituer Paris.
* Wisil Modellguss * Wironium Vade Mecum
* Conception et réalisation des protheses partielles métalliques coulées sur modèle.
Prof Dr R Marxkors /Bego Bremer.
* Partial Dentures: surveying/designing/construction
Jelenko N.Y.
* Utilisation rationelle des éléments préformés dans la construction de la P.P.A.M. Par Jean CARMONA système Character
* American Textbook of Prothetic Dentistry
W.E. Cummer
* Labo handboek Ceka attachement systeem/ Antwerpen.
* Der neue Katolog Bego/Bremer. * TopVest – Einbetten mit System / Shütz – Dental.
* Protek systeem/ firma Bredent.
* Biosil CoCrMo Modellguss Legierungen /Degussa.
* Modellgusstechnik mit System/ Hennig Wulfes, ZT / Bremen.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 30 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
* Hoe gietfouten vermijden/ Hennig Wulfes, ZT / Bremen.
* Technologie dentaire N° 7 Polisage des stellites/ Michel Dupé. * Das Dental Labor N° 3/4/5 1999
Vom Situationsmodell zur konstruirten modellgussprothese.
* Constructie van de frameprothese
L Kenens / Quintessenz bibliothek.
* Das Heraeus - Modellguss – System
Heraeus/ Kulzer.
* Internet: www.bego.com
* Internet: www.degussa.com
ORTHODONTIE
* Sztele R Herstellung Kieferorthopädische ApparatenVerlag Volk und Gesundheit/Berlin
* Beiboer J.L. Afwijkende mondgewoonten Stafleu�s wetenschapelijke uitg. maatsch./Leiden
* Adams Philip The design and construction of removable Orthodontic appliances Bristol/USA
* H. Boerma Eenvoudige orthodontische therapie Stafleu en Tholen/Leiden
* Emil Witt Leitfaden der Kieferorthopädischen Technik Quintessenz/Berlin
VASTE PROTHESE EN KERAMIEK
* METAL DESIGN AND FABRICATION FOR PORCELAIN RESTORATIONS.
Firma NEY/U.S.A. * VITA –VMK / Degudent-techniek
* ASTHETISCHE RICHTLINIEN FÜR DIE REKONSTRUKTIVE ZAHNHEILKUNDE
quintessenz books/ P Schärer.
* TANDARTSENWERELD: testen met de niet-edel legeringe WIRON 99
september 1995/ Dr tandarts Fischer en ZTM Wulfer.
* THEORIE ET PRATIQUE DES RESTAURATION CERAMO METALLIQUE
édision cdt Paris/ Masahiro Kuwata
* PARODONTALE EN OCCLUSALE ASPECTEN VAN KRONEN EN BRUGGEN
dental center for postgraduate courses/ J.H.N. Pameijer
* CATALOGUS G.C
* CATALOGUS BEGO * CATALOGUS RENFERT
* EDELMETAAL DENTAALLEGERINGEN: verwerking opbaklegeringen
Firma Degussa
* DIE QUINTESSENZ tijdschriften: 8/88, 6/85, 8/87, 9/87, 11/97, 5/98, 4/78, 1/88 en 5/90
* VERARBEITUNGSFEHLER ERKENNEN UND VERMEIDEN
Firma Heraeus
* DER PASSGENAUE DENTALGUSS
Firma Heraeus
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 31 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
* GEBRAUCHINFORMATION CARAAT BIOPAQUE
Firma Dentsply DeTrey
* DIE KERAMISCHE VERBLENDUNG EINER FRONTZAHNBRÜCKE
Quintessenz Bibliothek/ Klaus Müterthies
* FRONTZAHNIMPRESSIONEN IN VIER ALTERSTUFEN Quintessenz Bibliothek/ Klaus Müterthies
* BIODENT METALLKERAMIK: Eigenschaften und Verarbeitung
Firma DeTrey
* EDGE SHOULDER PORCELAIN
Firma Ceramco
* QUALITY CONTROL FOR NEY CERAMO METAL RESTORATIONS
Firma NEY/U.S.A.
* ENCYCLOPAEDIA BRITANNICA inc.
William Benton, publisher
* VAN DALE groot woordenboek der Nederlandse taal
Utrecht, Antwerpen
* LA MATIERE APPRIVOISEE céramique et prothèse fixée)
Yves Mahiat
* CURRENT CLINICAL DENTAL TERMINOLOGY
The C.V. Mosby Comp./ Carl Boucher * LEXIKON DER DENTALEN TECHNOLOGIE
Quintessenz Verlag/Körber/ schiebel
* TANDHEELKUNDIG WOORDENBOEK
Quintessenz Zahntechnik/Prof. Dr. F.J. Tempel/ Utrecht, Antwerpen
* DIE AUSBILDUNG ZUM ZAHNTECHNIKER : band 4
Verlag Neuer Merkur/München/ ZTM Hans Caesar
* CD ROM: NEDERLANDSTAKIGE ENCYCLOPEDIE
Softkey
* APPROCHE DE LA PERCEPTION DE LA LUMIERE ET LA COULEUR
Alexandre Serge
* DAS DENTAL LABOR: Farbe und Ästhetik tijdschrift 4/85
* DAS DENTAL LABOR: Farauswahlverfahren bei Keramischen Restauration 9/82
* LICHT EN OPTIK/ systeem Elckhorst
* COLOR IN DENTISTRY
Firma Ney/ Lemire
* DAS DENTAL LABOR: das Licht und die gerüstgestaltung in der Metallkeramik 6/85
* KLEURENBLINDHEID: Braille Liga
* FINE GRAIN STAINS
Color system manual Ceramco
* CURSUS: solderen voor en na de brand gecombineerd met Finesse keramiek.
Met dank an de firma Arcadent en demonstrator Umberto Rotondi (cursus + Dia)
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 32 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
* HERATEC SYSTEEM SINTERTECHNIEK
Firma Heraeus
* KERAMISCHE INLAY’S
Eindwerk Jens Baertsoen (1995 – 1996)
* DICOR: klinische instructies voor Dicor restauraties Firma DeTrey Dentsply
* DAS DENTAL LABOR: Das Herstellen von Kronen aus giessbarer Dicor Glaskeramik
tijdschrift 10/85
* SYSTEEM VITA IN-CERAM
Eindwerk Vicky Reyngoudt (1992 – 1993)
* VITA IN-CERAM / Directions for use
* LICHT EN KLEUR
Eindwerk Bertrand axelle en De Vlieger Rik (1997 – 1998)
* DAS VIERDIMENSIONALE ZAHNFARBSYSTEM
Quintessenz bibliothek/ Paul J Miira
* L’ESTHETIQUE EN ONDONTOLOGIE
Edtions S.N.P.M.D./ Simon Perelmuter
* PORCELAIN LAMINATE VENEERS
Quintessenz Books/ Garber/Goldstein/Feinman
* TECHNOLOGIE EN UITVOERINGSLEER VAN DE VASTE PROTHESE
Cursus Putman Guy (deel 4)
* DENTAL LABORATORY
the official journal of the dental labotarories association/ England
VAKTIJDSCHRIFTEN
* Das Dental Labor Internationales fachblatt für die gesamte Zahntechnik und Ihre Randgebiete Verlag Neuer Merkur/München * Quintessenz Quintessenz der Zahntechnik Quintessenz Verlag/Berlin
* Exkies Vaktijdschrift voor tandartsen en tandtechnici Stichting Exkies/Nieuwegein
* Dental Spectrum Schweizerische Zahntechniker-vereinigung
* Tandartsen wereld European Dental Magazine
* UDB nieuws vaktijdschrift van de Vlaamse beroepsvereniging
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 33 PV Praktijk tandtechniek (1e leerjaar: 10 lestijden/week, 2e leerjaar: 11-10 lestijden/week)
Links naar enkele interessante sites:
http://www.tihh.be/tihhosp/links.html#elektr
http://werktuigbouw.techniekweb.nl/
http://jersey.uoregon.edu/vlab/ energie – mechanica – thermodynamica - tools
http://www.phys.uu.nl/~wwwnatdc/lokaal/lokaal.html#mechanica
http://www.phys.uu.nl/~wwwnatdc/lokaal/lokaal.html
http://www.meergronden.nl/een/2/natuurkunde/natuurkunde-simulaties.htm#Elektriciteit
ga naar home
http://www.phys.hawaii.edu/~teb/java/ntnujava/ http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/hframe.html
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 1 PV/TV Stage tandtechniek (1e leerjaar: 0 lestijden/week, 2e leerjaar: 1-2 lestijden/week)
INHOUD
Visie ..........................................................................................................................................................2 Beginsituatie .............................................................................................................................................3 Algemene doelstellingen ..........................................................................................................................4 Leerplandoelstellingen / leerinhouden......................................................................................................5 Pedagogisch-didactische wenken en timing ............................................................................................8 Minimale materiële vereisten..................................................................................................................17 Evaluatie .................................................................................................................................................17 Jaarplan..................................................................................................................................................18 Bibliografie..............................................................................................................................................18
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 2 PV/TV Stage tandtechniek (1e leerjaar: 0 lestijden/week, 2e leerjaar: 1-2 lestijden/week)
VISIE • Tandtechniek (dentaaltechniek) kan als volgt worden omschreven:
“het voorbereiden, het vervaardigen, het wijzigen, het onderhouden en het herstellen van tandprothesen, apparaten voor orthodontische correctie en van alle andere apparaten en technische hulpmiddelen die in verband staan met het stellen van een diagnose in de mond of bestemd zijn om tanden, delen van tanden en naburige weefsels te verplaatsen, te vervangen of te behandelen”.
• Hij of zij doet dit enkel aan de hand van een voorschrift en individuele afdrukken, modellen of elk ander procédé van registratie en reproductie van tand -, mond - en aangezichtsweefsels die geleverd worden door de practici in de tand -, mond -, en maxillo-faciale heelkunde of door andere legale bron.
• De dentaaltechnicus is hierbij enkel verantwoordelijk voor het nauwkeurig volgen van het voorschrift en voor de kwaliteit van het werkstuk.
• De verantwoordelijkheid voor plaatsen bij, en behandelen van, de patiënt ligt bij de voorschrijver.
• De tandtechniek is een beschermd beroep en het zelfstandig uitvoeren ervan is gereglementeerd bij KB van 24.12.73 (BS 29.03.74)
Van de leerling wordt verwacht dat zij/hij volgende vaardigheden ontwikkelt: FUNCTIONELE INFORMATIEVERWERVING EN - VERWERKING
• informatie uit uiteenlopend voor hen bestemd tekstmateriaal en voor hen bestemde formulieren begrijpen en gebruiken;
• relevante informatie in concrete situaties vinden, selecteren en gebruiken; • spontaan gebruik maken van voor hen relevante informatie- en communicatietechnologie (ICT); • materiaalnormen, eigenschappen, bevestigingsmiddelen opzoeken en in functie van deze
gegevens een juiste keuze maken bij het samenstellen van de onderdelen. • In staat zijn om informatie te verzamelen, te verwerken en te verstrekken • individuele opdrachten van beperkte omvang onder begeleiding organiseren, uitvoeren en
evalueren; • omgaan met formele en informele afspraken, regels en procedures; hulp inroepen; ORGANISATIEBEKWAAMHEID
• individuele opdrachten van beperkte omvang onder begeleiding organiseren, uitvoeren en evalueren;
• omgaan met formele en informele afspraken, regels en procedures; hulp inroepen; • opdrachten zelfstandig plannen, organiseren, uitvoeren, evalueren en indien nodig bijsturen; • bij groepsopdrachten overleggen en actief deelnemen; • in teamverband instructies uitvoeren; • In functie van de montage en afwerking: een werkmethode volgen; • informatie uit uiteenlopend voor hen bestemd tekstmateriaal en voor hen bestemde formulieren
begrijpen en gebruiken. NAUWKEURIGHEID
• werkstukken nauwkeurig bewerken en afwerken volgens de vooropgestelde eisen; • in staat zijn om op systematische wijze te beslissen welke stappen men bij de uitvoering van
een taak zal zetten; • onderdelen samenstellen binnen de voorgeschreven tijd; • erop gericht zijn binnen de voorgeschreven tijd een taak nauwkeurig te voltooien; • onderdelen samenstellen volgens vereisten. VEILIGHEID- EN MILIEUBEWUSTZIJN • door de juist ergonomische houding en conform de veiligheidsvoorschriften te werken. • bij verwerken van milieuonvriendelijke producten de nodige maatregelen treffen. • is actief en pro-actief gericht op veiligheid, op het voorkomen van situaties die personen en
milieu kunnen schaden
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 3 PV/TV Stage tandtechniek (1e leerjaar: 0 lestijden/week, 2e leerjaar: 1-2 lestijden/week)
• door de juist ergonomische houding en conform de veiligheidsvoorschriften te werken. bij verwerken van milieuonvriendelijke producten de nodige maatregelen treffen.
• bij verwerken van milieu- onvriendelijke producten de nodige maatregelen treffen • onderdelen veilig samenstellen
BEGINSITUATIE • In het eerste leerjaar van de derde graad worden de leerlingen van de specifieke optie
tandtechnieken voor de eerste maal geconfronteerd met de vakken, eigen aan het domein. • Leerlingen kunnen slechts als regelmatige leerling tot het eerste leerjaar van de derde graad
worden toegelaten indien zij tenminste houder zijn van het getuigschrift van het tweede leerjaar van de tweede graad van het Algemeen Secundair Onderwijs (ASO), het Technisch Secundair Onderwijs (TSO) of het Kunst Secundair Onderwijs (KSO).
• Al deze vormen van onderwijs geven een voldoende basis voor het succesvol volgen van de optie tandtechnieken.
Kandidaten – leerlingen van deze opleiding moeten aan volgende criteria voldoen:
Fysische criteria:
• geen buitengewone lichamelijke inspanningen zijn vereist. • de meeste werkzaamheden worden zittend uitgevoerd, een goede toestand van rug en
wervelkolom is dus wel van belang. • eventuele deficiënties van de onderste leden zijn geen al te grote tegen -aanwijzing op
voorwaarde evenwel dat zelfstandig verplaatsen mogelijk is, en het werk in zittende houding er niet door wordt gehinderd.
Enkele tegen -aanwijzingen zijn:
• bepaalde allergieën (stof, producten) • aandoeningen van de ademhalingswegen (chronische bronchitis, emfyseem, astma, adenoïde
vegetaties) • chronische huidziekten • ernstige afwijkingen van de wervelkolom
Gezicht:
• gezichtscherpte, dieptezicht van dichtbij en kleurwaarneming zijn het best intact of zo mogelijk voldoende gecorrigeerd.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 4 PV/TV Stage tandtechniek (1e leerjaar: 0 lestijden/week, 2e leerjaar: 1-2 lestijden/week)
Gehoor:
• deficiënt gehoor is geen tegen -aanwijzing voor werknemers
Tastzin:
• is van groot belang daar veel kleine onderdelen worden gemanipuleerd
Reukzin:
• eveneens van belang daar veel scheikundige producten worden gebruikt, en er constant met gasbranders wordt gewerkt.
Motoriek:
• aan de handvaardigheid worden zeer hoge eisen gesteld. een middelmatige aanleg op dit gebied is zonder meer onvoldoende
Psychische criteria
Intelligentie:
• een meer dan middelmatig intelligentiepeil is vereist waarbij een intuïtief – technisch gerichte redenering en een goed ruimtelijk voorstellingsvermogen zeer voorname factoren zijn.
Persoonlijkheid:
• voor werknemers zijn enkel zorgzaamheid, zin voor orde en netheid, zin voor samenwerking en verantwoordelijkheidsgevoel van belang.
ALGEMENE DOELSTELLINGEN Tijdens de opleidingsperiode moeten de leerlingen de volgende kennis en vaardigheden verwerven: • kennis van de aard, eigenschappen, verwerking en behandeling van hulpmaterialen; • kennis over de wijze om instrumenten en apparaten te gebruiken en te onderhouden; • kennis van toepasselijke wetgeving inzake ongevallenpreventie, arbeidsveiligheid en milieube-
scherming; • basiskennis in natuurkunde en scheikunde; • basiskennis in biologie, anatomie en fysiologie i.v.m. het beroep; • de specifieke doelstellingen kunnen situeren in de tandheelkunde; • beheersen van de specifieke wetenschappelijke terminologie;
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 5 PV/TV Stage tandtechniek (1e leerjaar: 0 lestijden/week, 2e leerjaar: 1-2 lestijden/week)
LEERPLANDOELSTELLINGEN / LEERINHOUDEN
PV/TV STAGE TANDTECHNIEKEN
DECR. NR.
LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen
LEERINHOUDEN
Algemeen
1 kennis nemen en omgaan met de bedrijfscultuur.
specifieke normering naleven.
van organisatiebekwaamheid getuigen – in groep werken.
zich aanpassen aan het werkritme.
omgaan met stress.
openstaan voor kritiek.
vaktaal toepassen.
de specifieke vakbenamingen herkennen en toepassen.
rapporteren van opdrachten.
het werkgebied herkennen in het bedrijf.
1 Bedrijfscultuur
2 veiligheids- en milieuvoorschriften toepassen.
ergonomie toepassen.
onveiligheden rapporteren via hiërarchische weg.
2 Welzijn
3 stockeren, inventariseren, in- en uitpakken.
rapporteren van gegevens.
specifieke normering naleven.
3 Goederenbehandeling
4 doelgericht communiceren toepassen.
een gesprek constructief uitvoeren.
fiches lezen.
4 Communicatie
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 6 PV/TV Stage tandtechniek (1e leerjaar: 0 lestijden/week, 2e leerjaar: 1-2 lestijden/week)
DECR. NR.
LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen
LEERINHOUDEN
gegevens rapporteren.
een verslag uitbrengen van het uitgevoerde werk.
Voorbereiding
5 leren werken en afspraken maken met de vakspecialist in het bedrijf.
algemene werkzaamheden voorbereiden. machineonderdelen demonteren. het gebruik en de specifieke vakbenaming van de producten herkennen en toepassen in de omgang met de vakspecialist in het bedrijf.
5 Voorbewerken
6 werkzaamheden voorbereiden rond het onderhoud en herstelling van gereedschappen.
vormanalyse hanteren.
6 Werkvoorbereiding
7 tekeningen en schema’s lezen en interpreteren.
gegevens rapporteren. 7 Tekenen
8 administratieve gegevens verwerken. 8 Administratie 9 herkennen en definiëren van hef-, til- en verplaatsingstechnieken;
de specifieke afspraken, milieu aspecten en veiligheidsregels respecteren;
het werkingsgebied van automaten/toestellen herkennen;
de gereedschappen en hulpmiddelen herkennen en toepassen.
9 Hulpmiddelen
Prothese en Orthodontie
10 een procedure opvolgen;
hersteltechnieken toepassen eigen aan het vak;
het gereedschap toegepast bij het werk functioneel hanteren.
verslag uitbrengen van de vaststellingen.
10 Bewerkingen en herstellen van prothesen onder begeleiding
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 7 PV/TV Stage tandtechniek (1e leerjaar: 0 lestijden/week, 2e leerjaar: 1-2 lestijden/week)
DECR. NR.
LEERPLANDOELSTELLINGEN De leerlingen kunnen
LEERINHOUDEN
de resultaten interpreteren;
technische instructies lezen en interpreteren;
visuele controle van een werkstuk uitvoeren;
vormanalyse hanteren;
kwaliteitscontrole toepassen.
11 de gebruikte gereedschappen en materialen herkennen en toepassen;
het normale onderhoud voorgeschreven in het bedrijf uitvoeren onder begeleiding.
11 Onderhoud (U)
12 adequaat omgaan met gereedschap;
de veiligheidsregels toepassen eigen aan het gereedschap. 12 Gereedschappen
Nazorg
13 administratieve gegevens verwerken. 13 Administratie 14 kwaliteitscontrole toepassen eigen aan de bewerking;
de bewerkingsfouten herkennen en rapporteren;
afspraken nakomen.
14 Kwaliteitscontrole
15 resten en afval volgens instructies sorteren en opslaan;
specifieke aanduidingen herkennen en toepassen. 15 Milieu
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 8 PV/TV Stage tandtechniek (1e leerjaar: 0 lestijden/week, 2e leerjaar: 1-2 lestijden/week)
PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN EN TIMING Het leerplan is opgesteld voor 25 lesweken/schooljaar.
De overige lestijden moeten door de leerkracht besteed worden aan uitbreidings- en/of
verdiepingsitems in functie van de specifieke klassituatie.
Men streeft naar een optimale integratie tussen TV en PV .
De gebruikte projecten zullen het toelaten gedifferentieerd te werken.
Door overleg momenten in te schakelen zullen de ervaringen van de leerlingen uitgewisseld worden
Het bezoeken van beurzen en bedrijven is aan te bevelen.
In het leerplan zijn een aantal uitbreidingsdoelstellingen opgenomen. Uitbreidingsdoelstellingen worden aangeduid door een (U) na de doelstelling.
Uitbreidingsdoelstellingen moeten enkel bereikt worden als het niveau van de leerlingen dit toelaat.
Het leerplan kan vlot gerealiseerd worden in combinatie met een minimale stageperiode.
Bij het maximaliseren van de stage moeten de leerplandoelstellingen gerealiseerd worden in een kortere periode, of op een aangepaste didactische manier.
Zij kunnen ook gebruikt worden indien een of meerdere lestijden complementaire activiteiten besteed worden aan de specifieke vakspecialiteit.
1 Algemeen • Een leerplan is geen handboek, maar een document dat doelstellingen bevat die de leerkracht
continu voor ogen moet hebben, zowel bij de redactie van zijn jaarplan als bij de voorbereiding van zijn lessen. De verschillende soorten van doelstellingen zoals cognitieve affectieve en psychomotorische, worden niet afzonderlijk gerubriceerd omdat ze ook in de praktijk in elkaar verweven zijn, al hebben ze elk hun specifieke eigenheden.
• Leerplandoelstellingen geven een nadere differentiatie van de einddoelstellingen. Ze geven duidelijk aan wat er in een bepaald leerjaar dient te worden bereikt. De leerplandoelstellingen vormen een tussenschakel tussen de einddoelstellingen en de concreet- observeerbare lesdoelen. Ze zijn het uitgangspunt van de lesdoelstellingen en vormen als het ware een overkoepeling ervan. Een goed geformuleerd leerdoel omvat steeds twee componenten: het gedragsniveau en de (leer) inhoud.
• In tegenstelling tot de leerplandoelstellingen, worden de lesdoelstellingen geformuleerd in concreet observeerbaar gedrag (inhouds- en gedragsniveau`s). In een lesdoelstelling drukt de leerkracht uit wat hij in een welbepaalde les wil realiseren. Dat moet zeer concreet zijn, zodat het leer- en vormingsproces (de didactische methode, de leerstof en de media) er goed op afgestemd kunnen worden.
• Waar kan zal de theorie geïntegreerd worden in de praktijklessen en omgekeerd. • Steeds het gepaste didactisch materiaal inschakelen. • Het is belangrijk van in het begin de leerlingen een goede en juiste werkmethode aan te leren. • In het geheel van de leerstofbehandeling staat het inzicht centraal. • Bij het creëren van een onderwijssituatie wordt bijzondere aandacht besteed aan de
evenwichtige opbouw van de opeenvolgende lesfases. Elke lesfase wordt beëindigd met een duidelijke synthese.
• De gehanteerde werkvormen staan doordacht in functie van de leerinhouden en doelstellingen. • Ze bevatten de principes van aanschouwelijkheid, geleidelijkheid en leerlingenmotivatie. • Het gebruik van de overheadprojector versterkt de impact op de klassfeer en is nuttig voor het
overzichtelijk aanbrengen van leerstof. • Het ligt voor de hand dat buiten de cognitieve ook psychomotorische en affectieve
doelstellingen nagestreefd worden. • Cognitieve doelstellingen hebben te maken met het verstandelijk functioneren, het zich
herinneren, herkennen of verwerven van gegevens en de ontwikkeling van intellectuele vaardigheden en capaciteiten. Het inzichtelijke staat centraal.
• De dynamische – affectieve doelstellingen betrachten een gevoelswaarde, een emotie of een graad van aanvaarding, betrokkenheid of engagement.
• De psychomotorische doelstellingen leggen de nadruk op motorische vaardigheden, hantering van materialen en objecten spierbeheersing en coördinatie van zenuwimpulsen en musculatuur.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 9 PV/TV Stage tandtechniek (1e leerjaar: 0 lestijden/week, 2e leerjaar: 1-2 lestijden/week)
• Een goede coördinatie tussen de verschillende leervakken is van belang voor een gestructureerde aanpak mogelijk te maken gedurende volledige 3de graad.
2 Organisatie van de stage
Organisatie van een stage is minder aangewezen wegens de specifieke invullingen in het bedrijf .
Het bedrijf vraagt meer vakgerichte kennis waarbij van de werknemer steeds zijn verantwoordelijkheid moet nemen
Een leerproces in een reële arbeidsituatie is dan ook minder aangewezen
Stagedoelstellingen zullen daardoor enkel in het tweede leerjaar en derde leerjaar gerealiseerd worden. Niettegenstaande deze gegevens zullen wel onder de vorm van GWP’s de leerlingen in contact gebracht worden met de reële bedrijfssituatie door het organiseren van bedrijfsbezoeken en het organiseren van vakgerichte cursussen in het bedrijf of beurs.
De school kan vrij kiezen binnen het minimum en maximum aantal lestijden praktijk en stage, binnen de aangegeven vork. Het totaal aantal lestijden stage + praktijk per leerjaar is constant binnen de aangegeven vork. (*)
Blokstages genieten de voorkeur. Bij een organisatie van minder dan twee weken stage/schooljaar hoeft de school geen inhaallessen in te richten voor de andere vakken, op voorwaarde dat de leerplandoelstellingen gerealiseerd worden.
Een leerlingenstage wordt aangeduid door een vakbenaming voorafgegaan door het woord stage. Alle geijkte algemene, technische en praktische vakbenamingen komen hiervoor in aanmerking (naargelang de situatie en de wettige classificatie). De school bepaalt zelf de rubricering. De classificatie heeft rechtstreekse gevolgen voor het personeelslid dat met de stage-uren wordt belast, ondermeer op het vlak van bekwaamheidsbewijzen, bezoldiging en prestatienoemer, alsook op het aantal betrekkingen TA/TAC.
De vakken TV en PV kunnen al dan niet geïntegreerd worden aangeboden. (De verhouding in totale tijdsbesteding, op jaarbasis, blijft echter behouden.) Het behoort tot de pedagogische vrijheid van de school om in overeenstemming met haar profiel TV en PV geïntegreerd aan te bieden .
De geïntegreerde aanpak past echter veel beter in de huidige pedagogische en didactische concepten.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 10 PV/TV Stage tandtechniek (1e leerjaar: 0 lestijden/week, 2e leerjaar: 1-2 lestijden/week)
(*) voorbeeld:
PV Praktijk X: 10/ 4 lesstijden/week
PV/TV Stage X: 2/8 lestijden:week
Het totaal in te richten uren is dus 12;
mogelijke varianten:
PV Praktijk PV:TV Stage
10 2
9 3
8 4
7 5
6 6
5 7
4 8
2.1 Wat is een stage?
Een stage is een begeleid, buitenschools leerproces, gericht op het verwerven van kennis, attitudes en vaardigheden in een reële werksituatie, gekoppeld aan een reeks leerplandoelstellingen.
Het is een verdieping en/of een aanvulling van de schoolse vorming. Via de stage dient de leerling de mogelijkheid te krijgen het leerproces dat hij op school doormaakt verder te optimaliseren.
2.2........................................................................................................................................Doelstellingen
De doelstellingen van de stages zijn een concretisering van de leerplandoelstellingen. Inzake kennis, attitudes en vaardigheden kunnen o.m. volgende doelstellingen via een leerlingenstage verwezenlijkt worden.
Kennis
• theorie in praktijk omzetten; • technieken aanleren op een schaalgrootte die door de school niet kan gerealiseerd worden of
die in de school niet operationeel zijn; • bedrijfssituatie kunnen relateren aan theoretische en praktische begrippen van de schoolse
situatie; • eigen opleidingsbehoeften detecteren; • inzicht krijgen in de realiteit van het bedrijfsleven; • kennismaken met bedrijfsculturen; • rapporteren.
Vaardigheden
• adequaat omgaan met werktuigen, meettoestellen, machines en apparaten; • zich kunnen aanpassen aan het werkritme; • praktische vaardigheden ontwikkelen; • beroepsmethodiek in de praktijk toepassen.
Attitudes
• zin voor orde, zorg, netheid en stiptheid ontwikkelen; • bereidheid tot werken in teamverband; • sociale en communicatieve vaardigheden ontwikkelen; • gezag accepteren; • zin voor organisatie en efficiëntie ontwikkelen; • verantwoordelijkheid kunnen dragen; • streven naar kwaliteit van het geleverde werk; • initiatief nemen en correct reageren op arbeidssituaties;
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 11 PV/TV Stage tandtechniek (1e leerjaar: 0 lestijden/week, 2e leerjaar: 1-2 lestijden/week)
• zich assertief gedragen; • voorschriften in verband met welzijn (veiligheid, gezondheid, hygiëne) consequent toepassen; • rekening houden met milieuvoorschriften; • oog hebben voor ergonomische aspecten van het beroep.
2.3 Regelgeving
Bij de organisatie van een stage zal er steeds over gewaakt worden dat de vigerende regelgeving strikt gevolgd wordt. Afwijkingen (indien noodzakelijk) zullen tijdig aangevraagd worden.
2.4...............................................................................................................Prospectie van stageplaatsen
De keuze van geschikte stageplaatsen is uiterst belangrijk voor de verwezenlijking van de stagedoelstellingen. Daarom dient de nodige aandacht besteed te worden aan een zorgvuldige prospectie en selectie van stageplaatsen.
Het is niet aangewezen dat de leerling zelf naar een stageplaats zoekt. Zij kunnen wel voorstellen formuleren, maar de contacten worden door de school gelegd.
Goede stageplaatsen voldoen aan een aantal basisvoorwaarden:
• ze zijn bonafide en dus voldoen ze o.m. aan de wettelijke voorschriften; • de activiteiten zijn in overeenstemming met de stagedoelstellingen; • het aantal stagiairs staat in verhouding tot het aantal werknemers; stagiairs zijn geen goedkope
werkkrachten; • de stagementor krijgt voldoende tijd en ruimte voor de begeleiding van de leerling-stagiair; • er is voldoende kwalitatieve uitrusting en apparatuur beschikbaar; • de stageplaats zal bij voorkeur binnen een redelijke afstand van de woonplaats van de stagiair
liggen; • de stagementor kan voldoende tijd vrijmaken voor contacten met de stagebegeleider.
2.5.................................................................................................... Vastleggen van de stage-activiteiten
In onderling overleg tussen stagebegeleider en stagementor wordt voor elke individuele leerling een stage-activiteitenlijst opgesteld. Deze activiteiten
• vinden hun verantwoording in het leerplan; • ondersteunen de schoolopleiding; • liggen binnen de psychische en fysische mogelijkheden van de leerling.
De lijst met stageactiviteiten wordt gekoppeld aan de stageovereenkomst.
2.6..........................................................................................................................Evaluatie van de stage
De evaluatie van de stage gebeurt aan de hand van evaluatiecriteria. De evaluatiecriteria, worden bepaald in functie van de stagedoelstellingen en bestaan enerzijds uit stageactiviteiten en anderzijds uit attitudes. Deze criteria worden voor het begin van de stage vastgelegd door de stagebegeleider in overleg met de stagementor en worden vóór het begin van de stage aan de leerling medegedeeld.
Het evaluatiedossier van de leerling omvat:
• de evaluatieverslagen van de stagementor; • het stageschrift van de leerling; • de verslagen van de stagebegeleider.
De leerling houdt een verslag bij van zijn stageactiviteiten. Het verslag bevat ook een zelfevaluatie.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 12 PV/TV Stage tandtechniek (1e leerjaar: 0 lestijden/week, 2e leerjaar: 1-2 lestijden/week)
3 Projecten
Succes beleven is voor elke leerlingen belangrijk, het is een middel tot waardering. Het gebruiken van vele werkvormen tijdens het leerproces is essentieel.
Het vormingsconcept zoals het projectmatig werken streeft naar een strategie, waarbij leerlingen eerst moeten denken en nadien realiseren. Door het inschakelen van terugkoppelingen en meerdere herhalingen zal het rendement opgedreven worden.
Met een project wil men een concrete, realiteitsgebonden, taken (oefeningen) uitvoeren, met een progressieve moeilijkheidsgraad. Deze taken kaderen in een bepaald thema.
De realisatie kan individueel en/of in team gebeuren onder een professionele begeleiding. De leerling zal zijn verantwoordelijkheid moeten opnemen in het project.
De evaluatie krijgt een centrale plaats, waarbij aandacht is voor zowel het proces, het product, de vaardigheden en de attituden. Door het geven van de juiste bijsturingen op het passende moment streeft men naar een permanente kwaliteitsverbetering (proces - product). Door creatief om te gaan met oefeningen en inspraak van de leerlingen, zal het onderwijskundig rendement gunstig beïnvloed worden.
Om het proces goed te kunnen opvolgen binnen een project kunnen de leerlingen een logboek bijhouden.
4 Begeleid zelfgestuurd leren
4.1 Wat?
Met begeleid zelfgestuurd leren bedoelen we het geleidelijk opbouwen van een competentie naar het einde van het secundair onderwijs, waarbij leerlingen meer en meer het leerproces zelf in handen gaan nemen. Zij zullen meer en meer zelfstandig beslissingen leren nemen in verband met leerdoelen, leeractiviteiten en zelfbeoordeling.
Dit houdt onder meer in dat:
− de opdrachten meer open worden;
− er meerdere antwoorden of oplossingen mogelijk zijn;
− de leerlingen zelf keuzes leren maken en die verantwoorden;
− de leerlingen zelf leren plannen;
− er feedback is op proces en product;
− er gereflecteerd wordt op leerproces en leerproduct.
De leraar is ook coach, begeleider.
De impact van de leerlingen op de inhoud, de volgorde, de tijd en de aanpak wordt groter.
4.2 Waarom?
Begeleid zelfgestuurd leren sluit aan bij enkele pijlers van ons PPGO, o.m.
− leerlingen zelfstandig leren denken over hun handelen en hierbij verantwoorde keuzes leren maken;
− leerlingen voorbereiden op levenslang leren;
− het aanleren van onderzoeksmethodes en van technieken om de verworven kennis adequaat te kunnen toepassen.
Vanaf het kleuteronderwijs worden werkvormen gebruikt die de zelfstandigheid van kinderen stimuleren, zoals het gedifferentieerd werken in groepen en het contractwerk.
Ook in het voortgezet onderwijs wordt meer en meer de nadruk gelegd op de zelfsturing van het leerproces in welke vorm dan ook.
Binnen de vakoverschrijdende eindtermen, meer bepaald “Leren leren”, vinden we aanknopingspunten als:
− keuzebekwaamheid;
− regulering van het leerproces;
− attitudes, leerhoudingen, opvattingen over leren.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 13 PV/TV Stage tandtechniek (1e leerjaar: 0 lestijden/week, 2e leerjaar: 1-2 lestijden/week)
In onze (informatie)maatschappij wint het opzoeken en beheren van kennis voortdurend aan belang.
4.3 Hoe te realiseren?
Het is belangrijk dat bij het werken aan de competentie de verschillende actoren hun rol opnemen:
− de leraar als coach, begeleider;
− de leerling gemotiveerd en aangesproken op zijn “leer”kracht;
− de school als stimulator van uitdagende en creatieve onderwijsleersituaties.
De eerste stappen in begeleid zelfgestuurd leren zullen afhangen van de doelgroep en van het moment in de leerlijn “Leren leren”, maar eerder dan begeleid zelfgestuurd leren op schoolniveau op te starten is “klein beginnen” aan te raden. Vanaf het ogenblik dat de leraar zijn leerlingen op min of meer zelfstandige manier laat
− doelen voorop stellen − strategieën kiezen en ontwikkelen − oplossingen voorstellen en uitwerken − stappenplannen of tijdsplannen uitzetten − resultaten bespreken en beoordelen; − reflecteren over contexten, over proces en product, over houdingen en handelingen − verantwoorde conclusies trekken − keuzes maken en die verantwoorden is hij al met een of ander aspect van begeleid zelfgestuurd leren bezig.
5 Voet
5.1 Wat?
Vakoverschrijdende eindtermen (VOET) zijn minimumdoelstellingen, die -in tegenstelling tot de vakgebonden eindtermen - niet gekoppeld zijn aan een specifiek vak, maar door meerdere vakken of onderwijsprojecten worden nagestreefd. De VOET worden volgens een aantal vakoverschrijdende thema's geordend: leren leren, sociale vaardigheden, opvoeden tot burgerzin, gezondheidseducatie, milieueducatie, muzisch-creatieve vorming en technisch-technologische vorming (alleen voor ASO).
De school heeft de maatschappelijke opdracht om de VOET volgens een eigen visie en stappenplan bij de leerlingen na te streven (inspanningsverplichting).
5.2 Waarom?
Het nastreven van VOET vertrekt vanuit een bredere opvatting van leren op school en beoogt een accentverschuiving van een eerder vakgerichte ordening naar meer totaliteitsonderwijs. Door het aanbieden van realistische, levensnabije en concreet toepasbare aanknopingspunten, worden leerlingen sterker gemotiveerd en wordt een betere basis voor permanent leren gelegd.
VOET vervullen een belangrijke rol bij het bereiken van een voldoende brede en harmonische vorming en behandelen waardevolle leerinhouden, die niet of onvoldoende in de vakken aan bod komen. Een belangrijk aspect is het realiseren van meer samenhang en evenwicht in het onderwijsaanbod. In dit opzicht stimuleren VOET scholen om als een organisatie samen te werken.
De VOET verstevigen de band tussen onderwijs en samenleving, omdat ze tegemoetkomen aan belangrijk geachte maatschappelijke verwachtingen en een antwoord proberen te formuleren op actuele maatschappelijke vragen.
5.3 Hoe te realiseren?
Het nastreven van VOET is een opdracht voor de hele school, maar individuele leraren kunnen op verschillende wijzen een bijdrage leveren om de VOET te realiseren. Enerzijds door binnen hun eigen vakken verbanden te leggen tussen de vakgebonden doelstellingen en de VOET, anderzijds door thematisch onderwijs (teamgericht benaderen van vakoverschrijdende thema's), door projectmatig werken (klas- of schoolprojecten, intra- en extra-muros), door bijdragen van externen (voordrachten, uitstappen).
Het is een opdracht van de school om via een planmatige en gediversifieerde aanpak de VOET na te streven. Ondersteuning kan gevonden worden in pedagogische studiedagen en nascholingsinititiatieven,
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 14 PV/TV Stage tandtechniek (1e leerjaar: 0 lestijden/week, 2e leerjaar: 1-2 lestijden/week)
in de vakgroepwerking, via voorbeelden van goede school- en klaspraktijk en binnen het aanbod van organisaties en educatieve instellingen.
6 ICT
6.1 Wat?
Onder ICT verstaan we het geheel van computers, netwerken, internetverbindingen, software, simulatoren, etc. Telefoon, video, televisie en overhead worden in deze context niet expliciet meegenomen.
6.2 Waarom?
De recente toevloed van informatie maakt levenslang leren een noodzaak voor iedereen die bij wil blijven. Maatschappelijke en onderwijskundige ontwikkelingen wijzen op het belang van het verwerven van ICT. Enerzijds speelt het in op de vertrouwdheid met de beeldcultuur en de leefwereld van jongeren. Anderzijds moeten jongeren niet alleen in staat zijn om nieuwe media efficiënt te gebruiken, maar is ICT ook een hulpmiddel bij uitstek om de nieuwe onderwijsdoelen te realiseren. Het nastreven van die competentie veronderstelt onderwijsvernieuwing en aangepaste onderwijsleersituaties. Er wordt immers meer en meer belang gehecht aan probleemoplossend denken, het zelfstandig of in groep leren werken, het kunnen omgaan met enorme hoeveelheden aan informatie, ... In bepaalde gevallen maakt ICT deel uit van de vakinhoud en is ze gericht op actieve beheersing van bijvoorbeeld een softwarepakket binnen de lessen informatica. In de meeste andere vakken of bij het nastreven van vakoverschrijdende eindtermen vervult ICT een ondersteunende rol. Door de integratie van ICT kunnen leerlingen immers:
− het leerproces zelf in eigen handen nemen;
− zelfstandig en actief leren omgaan met les- en informatiemateriaal;
− op eigen tempo werken en een eigen parcours kiezen (differentiatie en individualisatie).
6.3 Hoe te realiseren?
In de eerste graad van het SO kunnen leerlingen adequaat of onder begeleiding elektronische informatiebronnen raadplegen. In de tweede en nog meer in de derde graad kunnen de leerlingen “spontaan” gegevens opzoeken, ordenen, selecteren en raadplegen uit diverse informatiebronnen en –kanalen met het oog op de te bereiken doelen.
Er bestaan verschillende mogelijkheden om ICT te integreren in het leerproces.
Bepaalde programma’s kunnen het inzicht verhogen d.m.v. visualisatie, grafische voorstellingen, simulatie, het opbouwen van schema’s, stilstaande en bewegende beelden, demo, ...
Sommige cd-roms bieden allerlei informatie interactief aan, echter niet op een lineaire manier. De leerling komt via bepaalde zoekopdrachten en verwerkingstaken zo tot zijn eigen “gestructureerde leerstof”.
Databanken en het internet kunnen gebruikt worden om informatie op te zoeken. Wegens het grote aanbod aan informatie is het belangrijk dat de leerlingen op een efficiënte en een kritische wijze leren omgaan met deze informatie. Extra begeleiding in de vorm van studiewijzers of instructiekaarten is een must. Om tot een kwaliteitsvol eindresultaat te komen, kunnen leerlingen de auteur (persoon, organisatie, ...), de context, andere bronnen die de inhoud bevestigen en de onderzoeksmethode toevoegen. Dit zal het voor de leraar gemakkelijker maken om het resultaat en het leerproces te beoordelen.
De resultaten van individuele of groepsopdrachten kunnen gekoppeld worden aan een mondelinge presentatie. Het programma “Powerpoint” kan hier ondersteunend werken.
Men kan resultaten en/of informatie uitwisselen via e-mail, blackboard, chatten, nieuwsgroepen, discussiefora, ... ICT maakt immers allerlei nieuwe vormen van directe en indirecte communicatie mogelijk. Dit is zeker een meerwaarde omdat ICT zo de mogelijkheid biedt om niet alleen interscolaire projecten op te zetten, maar ook om de communicatie tussen leraar en leerling (uitwisselen van cursusmateriaal, planningsdocumenten, toets- en examenvragen, ...) en leraren onderling (uitwisseling lesmateriaal) te bevorderen.
Sommige programma’s laten toe op graduele niveaus te werken. Ze geven de leerling de nodige feedback en remediëring gedurende het leerproces (= zelfreflectie en -evaluatie).
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 15 PV/TV Stage tandtechniek (1e leerjaar: 0 lestijden/week, 2e leerjaar: 1-2 lestijden/week)
7 Organisatie van de geïntegreerde proef
7.1 Definitie en algemene doelstellingen
De geïntegreerde proef (GIP) is een proef waar beroepsvaardigheden, manuele vaardigheden, algemene kennis en communicatievaardigheden evenwichtig en aangepast aan de studierichting aan bod komen. De Gip zal een duidelijk beeld geven van de rijpheid van de leerling om deel te nemen aan het beroepsleven en om te functioneren in het maatschappelijk proces.
7.2 Betrokken vakken
Vakken van het fundamenteel gedeelte van de optie,, die de studierichting bepalen, worden betrokken bij de opstelling en de organisatie van de GIP, met de klemtoon op het vakoverschrijdend karakter.
Kennis en vaardigheden uit de vakken van de basisvorming kunnen eveneens nodig zijn voor het realiseren van de GIP.
Inhoud
De GIP kan opgebouwd worden rond een:
• praktische realisatie, • project, • eindwerk, • groepswerk, • of een combinatie hiervan.
De opgave kan gegeven worden voor een klas, voor een groep leerlingen of voor individuele leerlingen. Bij een gemeenschappelijke opgave worden de deelopdrachten duidelijk afgebakend, zodat de inbreng van elke leerling individueel te evalueren is.
Qua inhoud wordt rekening gehouden met:
• het profiel van de betrokken studierichting en de overeenstemmende beroepsopleidingsprofielen;
• de einddoelstellingen van de betrokken studierichting; • de integratie van de verschillende vakken; • de noodzaak om kennis, vaardigheden en vakgerichte attitudes te evalueren.
Vermits de GIP bestaat uit een procesfase en de realisatie van een product, zijn een zorgvuldige planning en spreiding over het schooljaar noodzakelijk.
De leerlingen moeten de kans krijgen tijdens een presentatie hun werk voor te stellen, toe te lichten en te verdedigen voor de jury.
Samen met de opgave, worden de evaluatiecriteria (zowel voor proces als voor product), de timing en de werkmethode aan de leerling meegedeeld.
Begeleiding
Elke leraar, die vakken geeft die betrokken zijn bij de GIP (zowel AV, TV en PV), zorgt – binnen zijn vakgebied – voor de nodige begeleiding van de leerlingen.
De GIP-begeleider heeft, naast de begeleiding binnen zijn eigen vakgebied, ook een coördinerende taak.
Ouders en leerlingen worden tijdig en regelmatig geïnformeerd omtrent de vorderingen.
7.3 Aspecten van de evaluatie
De geïntegreerde proef wordt beoordeeld door de jury.
Een beoordeling dient te vertrekken vanuit duidelijke en operationele doelstellingen. Zowel het proces als het product moeten op een zo objectief mogelijke manier beoordeeld worden.
De beoordeling steunt altijd op een vaardigheids- en werkanalyse die het verloop, de verantwoording en de criteria weergeeft van de opdracht.
Proces- en productgericht beoordelen kan vier aspecten omvatten:
• denkactiviteiten (bijvoorbeeld instructies lezen, aantekeningen maken, …); • motorische handelingen (bijvoorbeeld schaven, …); • praktijkattitudes (bijvoorbeeld nauwkeurig werken, scherp waarnemen, …); • de uitvoeringstijd, waarbij gestreefd wordt naar een haalbaarheid voor 90 % van de leerlingen.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 16 PV/TV Stage tandtechniek (1e leerjaar: 0 lestijden/week, 2e leerjaar: 1-2 lestijden/week)
Rapporteren
Er wordt aanbevolen om – voor elk criterium afzonderlijk – te rapporteren met een vierpuntenschaal die aangeeft of het resultaat beoordeeld wordt als ‘heel goed’, ‘goed’, ‘zwak’ of als ‘onvoldoende’ (het gebruik van cijfers wordt afgeraden).
Die quotatie wordt schriftelijk aan de leerling (en aan de ouders) meegedeeld, waarbij uiteraard voldoende aandacht zal besteed worden aan motivering van het eindresultaat.
Eindbeoordeling
De eindbeoordeling van de geïntegreerde proef (zowel het proces als het eindproduct) gebeurt eveneens door de jury.
De voorzitter van de jury (of zijn afgevaardigde) maakt voor iedere leerling een eindverslag op waarin alle beoordelingselementen (volgens de vooraf bepaalde criteria) opgenomen zijn. Dit verslag wordt door alle juryleden ondertekend.
Het eindverslag wordt afgesloten met een genuanceerde en globale eindbeoordeling, waarin het gebruik van een cijfer of van de termen ‘geslaagd/niet geslaagd’ wordt afgeraden. Er wordt geadviseerd om per beoordelingscriterium te omschrijven hoe de leerling presteerde (bijvoorbeeld ‘heel goed’, ‘goed’, ‘zwak’, ‘niet goed’). Het is aangewezen dat de jury het belang (of invloed) van die criteria omschrijft in functie van de eisen die aan het beroep gesteld worden.
Het is noodzakelijk dat tijdens de presentatie van het eindproduct alle leden van de jury beschikken over een evaluatieformulier met alle te beoordelen criteria.
De eindbeoordeling van de geïntegreerde proef wordt aan de leerlingen meegedeeld. Een uitgestelde beslissing (herexamen) voor de GIP is niet mogelijk vermits dit eigenlijk in strijd is met het geïntegreerde karakter ervan (als een rode draad door de betrokken vakken gedurende het volledige jaar).
De resultaten van de geïntegreerde proef vormen één van de drie verplichte elementen waardoor de delibererende klassenraad zich moet laten leiden. Het is wenselijk dat de leerlingen (en hun ouders) hieromtrent van bij het begin van het schooljaar geïnformeerd worden.
De verslagen van alle beoordelingen van de geïntegreerde proef (tussentijdse en eindbeoordelingen) worden bezorgd aan de voorzitter van de delibererende klassenraad. Dit dient in de notulen opgenomen te worden.
De delibererende klassenraad krijgt op die manier belangrijke elementen over de persoonlijkheidsontplooiing, de attitudes en de voorbereiding op het beroepsleven van de leerling.Indien het advies van de jury van de geïntegreerde proef niet gevolgd wordt door de delibererende klassenraad, wordt dit omstandig gemotiveerd.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 17 PV/TV Stage tandtechniek (1e leerjaar: 0 lestijden/week, 2e leerjaar: 1-2 lestijden/week)
MINIMALE MATERIËLE VEREISTEN1
PV/TV STAGE TANDTECHNIEKEN
MINIMALE MATERIËLE VEREISTEN
De specifieke uitrusting eigen aan het bedrijf.
De uitrusting en de inrichting van de lokalen, inzonderheid de werkplaatsen, de vaklokalen en de laboratoria, dienen te voldoen aan de technische voorschriften inzake arbeidsveiligheid.
Vertrouwd handgereedschap, boor-, slijp-, en freesmiddelen, of ander klein gereedschap kunnen eventueel door de leerling zelf worden meegebracht
De richtprijs in het jaar 2003 is geraamd op:
Tandtechnisch instrumenten set: 250 Euro
Set boor-, slijp- en freesmiddelen: 250 Euro
Orthodontisch draad: 50 Euro
• Persoonlijke beschermingsmiddelen • wettelijke voorzieningen en veiligheidsuitrusting
EVALUATIE De evaluatie van de stage gebeurt aan de hand van evaluatiecriteria. De evaluatiecriteria, worden bepaald in functie van de stagedoelstellingen en bestaan enerzijds uit stageactiviteiten en anderzijds uit attitudes. Deze criteria worden voor het begin van de stage vastgelegd door de stagebegeleider in overleg met de stagementor en worden vóór het begin van de stage aan de leerling medegedeeld.
Het evaluatiedossier van de leerling omvat:
• de evaluatieverslagen van de stagementor; • het stageschrift van de leerling; • de verslagen van de stagebegeleider. De leerling houdt een verslag bij van zijn stageactiviteiten. Het verslag bevat ook een zelfevaluatie.
1 Inzake veiligheid is de volgende wetgeving van toepassing:
- Codex - ARAB - AREI - Vlarem.
Deze wetgeving bevat de technische voorschriften die in acht moeten genomen worden m.b.t.:
- de uitrusting en inrichting van de lokalen; - de aankoop en het gebruik van toestellen, materiaal en materieel.
Zij schrijven voor dat:
- duidelijke Nederlandstalige handleidingen en een technisch dossier aanwezig moeten zijn; - alle gebruikers de werkinstructies en onderhoudsvoorschriften dienen te kennen en correct kunnen toepassen; - de collectieve veiligheidsvoorschriften nooit mogen gemanipuleerd worden; - de persoonlijke beschermingsmiddelen aanwezig moeten zijn en gedragen worden, daar waar de wetgeving het vereist.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 18 PV/TV Stage tandtechniek (1e leerjaar: 0 lestijden/week, 2e leerjaar: 1-2 lestijden/week)
JAARPLAN Van elke leraar wordt verwacht dat hij/zij in het begin van het schooljaar een jaarplanning maakt. Die planning kan gemaakt worden volgens het bijgevoegd model. Eenvormigheid is een noodzaak voor de verschillende collega's.
De verschillende jaarplannen moeten zodanig gemaakt worden dat er - waar mogelijk - per week een coördinatie is tussen de verschillende vakken.
Een overleg tussen de verschillende leraars zal absoluut noodzakelijk zijn!
Tijdens het schooljaar zullen de vorderingen door de verschillende collega's samen regelmatig geëvalueerd worden met het doel de verschillende jaarplannen eventueel bij te sturen.
De timing is gemaakt voor 25 weken per schooljaar. De resterende tijd kan door de lerares/leraar vrij gebruikt worden voor uitdiepingen en/of uitbreidingen. Ook nieuwe ontwikkelingen kunnen hier eventueel aan bod komen.
De timing en de volgorde van de leerstofonderdelen zijn niet bindend. Indien afgeweken wordt, moet dit in overleg tussen de verschillende collega's gebeuren en moeten – indien nodig – de andere jaarplannen eveneens aangepast worden. Steeds moet erover gewaakt worden dat de noodzakelijke voorkennis aanwezig is.
BIBLIOGRAFIE Links naar enkele interessante sites: • http://www.tihh.be/tihhosp/links.html#elektr • http://werktuigbouw.techniekweb.nl/ • http://jersey.uoregon.edu/vlab/ energie – mechanica – thermodynamica - tools • http://www.phys.uu.nl/~wwwnatdc/lokaal/lokaal.html#mechanica • http://www.phys.uu.nl/~wwwnatdc/lokaal/lokaal.html • http://www.meergronden.nl/een/2/natuurkunde/natuurkunde-simulaties.htm#Elektriciteit • http://www.phys.hawaii.edu/~teb/java/ntnujava/ • http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/hframe.html
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 1 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
INHOUD Visie ..........................................................................................................................................................2 Beginsituatie .............................................................................................................................................2 Algemene doelstellingen ..........................................................................................................................2 Leerplandoelstellingen / leerinhouden......................................................................................................4 Pedagogisch-didactische wenken ..........................................................................................................15 Minimale materiële vereisten..................................................................................................................23 Evaluatie .................................................................................................................................................24 Jaarplan..................................................................................................................................................25 Bibliografie..............................................................................................................................................26
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 2 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
VISIE
• Tandtechniek (dentaaltechniek) kan als volgt worden omschreven: “het voorbereiden, het vervaardigen, het wijzigen, het onderhouden en het herstellen van tandprothesen, apparaten voor orthodontische correctie en van alle andere apparaten en technische hulpmiddelen die in verband staan met het stellen van een diagnose in de mond of bestemd zijn om tanden, delen van tanden en naburige weefsels te verplaatsen, te vervangen of te behandelen”;
• Hij of zij doet dit enkel aan de hand van een voorschrift en individuele afdrukken, modellen of elk ander procédé van registratie en reproductie van tand -, mond - en aangezichtsweefsels die geleverd worden door de practici in de tand -, mond -, en maxillo-faciale heelkunde of door andere legale bron;
• De dentaaltechnicus is hierbij enkel verantwoordelijk voor het nauwkeurig volgen van het voorschrift en voor de kwaliteit van het werkstuk;
• De verantwoordelijkheid voor plaatsen bij, en behandelen van, de patiënt ligt bij de voorschrijver;
• De tandtechniek is een beschermd beroep en het zelfstandig uitvoeren ervan is gereglementeerd bij KB van 24.12.73 (BS 29.03.74);
BEGINSITUATIE
• In het eerste leerjaar van de derde graad worden de leerlingen van de specifieke optie tandtechnieken voor de eerste maal geconfronteerd met de vakken, eigen aan het domein;
• Leerlingen kunnen slechts als regelmatige leerling tot het eerste leerjaar van de derde graad worden toegelaten indien zij tenminste houder zijn van het getuigschrift van het tweede leerjaar van de tweede graad van het Algemeen Secundair Onderwijs (ASO), het Technisch Secundair Onderwijs (TSO) of het Kunst Secundair Onderwijs (KSO);
• Al deze vormen van onderwijs geven een voldoende basis voor het succesvol volgen van de optie tandtechnieken.
ALGEMENE DOELSTELLINGEN
Tijdens de opleidingsperiode moeten de leerlingen de volgende kennis en vaardigheden verwerven:
• kennis van de aard, eigenschappen, verwerking en behandeling van hulpmaterialen; • kennis over de wijze om instrumenten en apparaten te gebruiken en te onderhouden; • kennis van toepasselijke wetgeving inzake ongevallenpreventie, arbeidsveiligheid en
milieubescherming; • basiskennis in natuurkunde en scheikunde; • basiskennis in biologie, anatomie en fysiologie i.v.m. het beroep; • de specifieke doelstellingen kunnen situeren in het veld van de tandheelkunde; • beheersing van de specifieke wetenschappelijke terminologie; • waar kan zal de theorie geïntegreerd worden in de praktijklessen. Van de leerling wordt verwacht dat zij/hij volgende vaardigheden assimileren: FUNCTIONELE TAALVAARDIGHEID
• informatief luisteren en lezen; • zijn mondeling assertief ze kunnen informatie inwinnen, samenvatten en meedelen;
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 3 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
• hanteren gepaste taal en omgangsvormen FUNCTIONELE REKENVAARDIGHEID
• rekenen met geld in functionele situaties; • een schematische voorstelling lezen en interpreteren; • elektronische hulpmiddelen gebruiken om berekeningen uit te voeren;
FUNCTIONELE INFORMATIEVERWERVING EN - VERWERKING
• informatie uit uiteenlopend voor hen bestemd tekstmateriaal en voor hen bestemde formulieren begrijpen en gebruiken;
• relevante informatie in concrete situaties vinden, selecteren en gebruiken; • spontaan gebruik maken van voor hen relevante informatie- en communicatietechnologie (ICT); • materiaalnormen, eigenschappen, bevestigingsmiddelen opzoeken en in functie van deze
gegevens een juiste keuze maken bij het samenstellen van de onderdelen. • In staat zijn om informatie te verzamelen, te verwerken en te verstrekken • individuele opdrachten van beperkte omvang onder begeleiding organiseren, uitvoeren en
evalueren; • omgaan met formele en informele afspraken, regels en procedures; hulp inroepen; ORGANISATIEBEKWAAMHEID
• individuele opdrachten van beperkte omvang onder begeleiding organiseren, uitvoeren en evalueren;
• opdrachten zelfstandig plannen, organiseren, uitvoeren, evalueren en indien nodig bijsturen; bij groepsopdrachten:
• overleggen en actief deelnemen • in teamverband instructies uitvoeren VEILIGHEID- EN MILIEUBEWUSTZIJN • Is actief en pro-actief gericht op veiligheid, op het voorkomen van situaties die personen en
milieu kunnen schaden • De juist ergonomische houding en conform de veiligheidsvoorschriften aanduiden. • Bij verwerken van milieuonvriendelijke producten de nodige maatregelen kennen.
Bij verwerken van milieu- onvriendelijke producten de nodige maatregelen kennen
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 4 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
LEERPLANDOELSTELLINGEN / LEERINHOUDEN
TECHNOLOGIE TANDTECHNIEKEN 1e leerjaar: 8 lestijden/week 2e leerjaar: 6 lestijden/week
Decr. nr. LEERPLANDOELSTELLINGEN
De leerlingen kunnen LEERINHOUDEN
1 1 TOTALE PROTHESE
9.46 • de verschillende soorten afdruklepels die de tandartsen gebruiken herkennen;
• verschillende soorten afdruklepels herkennen, en het gebruik, de voor - en nadelen van iedere individuele afdruklepel kennen;
• kennis verwerven over de lengte van de randen van bovenste en onderste individuele afdruklepels;
• een beschrijving van de verschillende verwerkingsmethoden kennen teneinde deze in de praktijklessen te kunnen toepassen.
• Beheersing van de specifieke wetenschappelijke terminologie
1.1 Afdruklepels • Terminologie • Standaard afdruklepels • Individuele afdruklepels • Begrenzing • Vervaardigen • Topografische elementen
9.47 • de voorbereidende werken tot het gieten en afwerken van modellen.
1.2 Gips • Gipssoorten • Verhardingsproces • Verwerking • Afwerkingtechnieken
9.48 • de toepassingen van beetplaten; • verschillende soorten beetplaten herkennen, en het
gebruik, de voor –en nadelen van ieder kennen; • kennis verwerven over de lengte en de dikte van de randen
van beetplaten op boven –en ondermodellen; • kennis verwerven over de plaats, lengte, dikte en hoogte
van waswallen; • een beschrijving van de verschillende
verwerkingsmethoden kennen teneinde deze in de
1.3 Beetplaten • Doel • Soorten • Begrenzing • vervaardigen
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 5 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
Decr. nr. LEERPLANDOELSTELLINGEN
De leerlingen kunnen LEERINHOUDEN
praktijklessen te kunnen toepassen.
9.49 • alle bewegingen van de onderkaak beschrijven; • de soorten articulatoren en de mogelijkheden ervan
kennen; • de definities van referentievlakken enz.. omschrijven. • beheersing van de specifieke wetenschappelijke
terminologie
1.4 ARTICULATOREN • Bewegingen van de onderkaak • Articulatoren • referentievlakken
9.50 • definities en de verschillende standen van de onderkaak; • de betekenis van de verschillende aanduidingen die door
de tandartsen op de beetplaten worden aangebracht; • bij het ontbreken van hulplijnen toch bepaalde gegevens
bepalen door modelanalyse; • en weten waarom en hoe modellen in articulator te
plaatsen.
1.5 VERHOUDINGEN van de onderkaak tot de bovenkaak • Hulplijnen op de beetplaten • Richtlijnen bij het ontbreken van gegevens • In articulator plaatsen
1.6 • de volgorde en de manier van een opstelling kennen; • de bijhorige definities. • beheersing van de specifieke wetenschappelijke
terminologie
1.6 OPSTELLING volgens Gysi • Terminologie • Occlusievlakken, curven … • Opstelling van de tanden
1.7 • het modelleren van prothesen; • de verschillende stappen bij het verwerken en
polymeriseren van prothesen.
1.7 MODELLEREN EN POLYMERISEREN • In cuvet plaatsen • Uitspatten van de cuvetten • Stoppen van de cuvetten • Polymeriseren
1.8 • de verschillende stappen en materialen om een kunststofprothese tot hoogglans te brengen;
• inzicht hebben in verschillende systemen van polymerisatie.
1.8 AFWERKEN • Afwerken van de prothesen • Andere polymerisatie technieken
1.9 • inzicht hebben in het APF –systeem.
1.9 OPSTELSYSTEEM VOLGENS HET APF -systeem
1.10 • alle verenigingstechnieken: herstellingen, relining, rebasing enz.
1.10 HERSTELLINGEN
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 6 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
Decr. nr. LEERPLANDOELSTELLINGEN
De leerlingen kunnen LEERINHOUDEN
2 2 PARTIËLE PROTHESE IN KUNSTSTOF
9.51 • de verschillende soorten afdruklepels die de tandartsen gebruiken herkennen;
• verschillende soorten afdruklepels herkennen, en het gebruik, de voor - en nadelen van iedere individuele afdruklepel kennen;
• kennis verwerven over de lengte van de randen van bovenste en onderste individuele afdruklepels;
• een beschrijving van de verschillende verwerkingsmethoden kennen teneinde deze in de praktijklessen te kunnen toepassen.
• beheersing van de specifieke wetenschappelijke terminologie
2.1 Afdruklepels • Terminologie • Standaard afdruklepels • Individuele afdruklepels • Begrenzing • Vervaardigen • Topografische elementen • Nomenclatuur
9.52 • de voorbereidende werken tot het gieten en afwerken van modellen.
2.2 Gips • Gipssoorten • Verhardingsproces • Verwerking • Afwerkingtechnieken
9.53 • de toepassingen van beetplaten; • verschillende soorten beetplaten herkennen, en het
gebruik, de voor –en nadelen van ieder kennen; • kennis verwerven over de lengte en de dikte van de randen
van beetplaten op boven –en ondermodellen; • kennis verwerven over de plaats, lengte, dikte en hoogte
van waswallen; • een beschrijving van de verschillende
verwerkingsmethoden kennen teneinde deze in de praktijklessen te kunnen toepassen.
2.3 Beetplaten • Doel • Soorten • Begrenzing • Vervaardigen
9.54 • de verschillende stappen en materialen om een partiële kunststofprothese te vervaardigen.
2.4 PARTIËLE PROTHESE • Boven • Onder
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 7 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
Decr. nr. LEERPLANDOELSTELLINGEN
De leerlingen kunnen LEERINHOUDEN
9.55 • diverse soorten middelmaat articulatoren die gebruikt worden bij het vervaardigen van partiële prothesen.
• beheersing van de specifieke wetenschappelijke terminologie
2.5 ARTICULATOREN • Referentievlakken en andere
9.56 • de werking van een surveyor en de volgorde van de verschillende bewerkingen begrijpen om de invoerrichting te bepalen en de klemmen uit te tekenen op een partieel model;
• de verschillende bewerkingen om modellen te dupliceren.
2.6 MODELSTUDIE • Basisprincipes • Surveyor • Werking • Dupliceren
9.57 • de delen en de werking van de verschillende klemmen. • beheersing van de specifieke wetenschappelijke
terminologie
2.7 GEPLOOIDE KLEMMEN • Eén -armklem • Twee –armklem • Drie –armklem • Surveyor
9.58 • de juiste stand en verhouding van kunststanden met kaken en buurttanden bepalen.
2.8 OPSTELLING VAN DE TANDEN • Fronttanden • Premolaren en molaren
9.59 • het modelleren van prothesen; • de verschillende stappen bij het verwerken en
polymeriseren van prothesen.
2.9 POLYMERISATIE VAN PARTIËLE PROTHESEN • In cuvet plaatsen • Uitspatten van de cuvetten • Stoppen van de cuvetten • Polymeriseren
9.60 • de werkwijze teneinde een prothese op een adequate manier te herstellen.
2.10 HERSTELLINGEN
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 8 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
Decr. nr. LEERPLANDOELSTELLINGEN
De leerlingen kunnen LEERINHOUDEN
3 3 VASTE PROTHESE
9.61 • verschillende systemen om modellen te vervaardigen met uitneembare stompen (Dowel pin, pindex, model tray, stompmodel enz.).
• beheersing van de specifieke wetenschappelijke terminologie
3.1 MODEL MET UITNEEMBARE STOMPEN • Terminologie • Inkerven van stompen • Soorten preparatiegrenzen
9.62 • verschillende methoden voor het modelleren van kapjes en kronen.
3.2 WASMODEL
9.63 • de werking en volgorde van modelleren tot afgewerkt gietstuk.
3.3 GIETEN EN AFWERKEN • Inbedden • Waseliminatie en gieten van metalen • Afwerken van gietstukken
9.64 • inzicht hebben in het voorkomen van gietfouten.
3.4 GIETFOUTEN
9.65 • de werkwijze en de specificaties bij het solderen.
3.5 SOLDEREN
9.66 • de verwerking van kunststoffen voor kroon en brugwerk.
3.6 KUNSTSTOF VOOR KROON EN BRUGWERK
9.67 • de verschillende eigenschappen om de functie, de esthetiek en de vormgeving van kroon en brugwerk te vervaardigen.
• beheersing van de specifieke wetenschappelijke terminologie
3.7 EISEN GESTELD AAN TANDRESTAURATIES • Terminologie • Herstellen van de functie • Vormgeving • Algemene eisen
9.68 • de verschillende enkelvoudige tandrestauraties met hun toepassingsgebied en voor –en nadelen.
• beheersing van de specifieke wetenschappelijke terminologie.
3.8 ENKELVOUDIGE TANDRESTAURATIES • Terminologie • Volgeutkroon • Venerkroon • Jacketkroon • Partiële kroon • Stifttand
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 9 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
Decr. nr. LEERPLANDOELSTELLINGEN
De leerlingen kunnen LEERINHOUDEN
9.69 • de verschillende samengestelde tandrestauraties met hun toepassingsgebied en voor –en nadelen.
• beheersing van de specifieke wetenschappelijke terminologie.
3.9 SAMENGESTELDE TANDRESTAURATIES • Terminologie • Starre brug • U.R.A. brug • Vrijdragende brug • Gecombineerde brug
9.70 • inzicht hebben van het solderen van kroon en brugwerk.
3.10 SOLDEREN • Kronen • Bruggen
4 4 VASTE PROTHESE EN KERAMIEK
9.71 • verschillende systemen om modellen te vervaardigen met uitneembare stompen (Dowel pin, pindex, model tray, .stompmodel enz.)
• beheersing van de specifieke wetenschappelijke terminologie
4.1 MODEL MET UITNEEMBARE STOMPEN • Inkerven van stompen • Soorten preparatiegrenzen
9.72 • de vormgeving voor het maken van infrastructuren.
4.2 ONTWERP VAN METAALSTRUCTUREN • Enkelvoudige fronttanden • Enkelvoudige maaltanden • Frontbruggen • Posterieure bruggen
9.73 • de werking en volgorde van modelleren tot afgewerkt gietstuk.
4.3 vervaardigen van metaalstructuren • wasmodel • Inbedden • Gieten • Afwerken
9.74 • de keramiekoven programmeren. 4.4 KERAMIEKOVEN
9.75 • de voorbereidende werken van de infrastructuur; • de verschillende stappen bij het opbakken van basispasta
4.5 OPBAKKEN OPAKER • Voorbereidende werken
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 10 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
Decr. nr. LEERPLANDOELSTELLINGEN
De leerlingen kunnen LEERINHOUDEN
en opaker ; • het voorkomen van problemen bij het opbakken.
• Basispasta • Opbakken opaker • Mogelijke problemen
9.76 • de verschillende verwerkingsprocedures bij het opbakken van keramiek;
• de verschillende methoden bij het inkleuren en glanzen
4.6 OPBAKKEN KERAMIEK • Modelleren • Bakken • Afwerken • Inkleuren • Glanzen
9.77 • de verschillende methoden voor het solderen van infrastructuren.
4.7 SOLDEREN • Solderen voor de brand • Solderen na de brand
9.78 • noties hebben voor het maken van jacketkronen en facetten in keramiek.
4.8 JACKETKRONEN
5 5 GEGOTEN AFNEEMBARE PROTHESE
9.79 • de verschillende termen van klemmen, connectoren en surveyor.
• beheersing van de specifieke wetenschappelijke terminologie
5.1 TERMINOLOGIE • Klem • Surveyor • Connectoren • Zadels
9.80 • de verschillende stappen bij het surveyeren.
5.2 SURVEYING • Begrip • Invoerrichting • Klem • Uitblokken
9.81 • de eisen en soorten klemmen.
5.3 KLEMMEN • Eisen gesteld aan een goede klem • Soorten
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 11 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
Decr. nr. LEERPLANDOELSTELLINGEN
De leerlingen kunnen LEERINHOUDEN
9.82 • de verschillende indelingen; • verschillende manieren van planning en ontwerpen. • beheersing van de specifieke wetenschappelijke
terminologie
5.4 CLASSIFICATIE EN PLANNING • Terminoilogie • Verschillende indelingen • Verschillende planningen
9.83 • de verschillende stappen om te dupliceren en modellen te vervaardigen in inbedmassa.
5.5 DUPLICEREN • Voorbereidende werken • Dupliceren • Inbedmassa model
9.84 • de verschillende stappen bij het modelleren van partiële en volle prothese;
• aantonen hoe de gietkanalen aangebracht moeten worden.
5.6 MODELLEREN EN GIETKANALEN • Bovenkaak • Onderkaak • Plaat prothese • Gietkanalen
9.85 • de werking en volgorde van inbedden tot afgewerkt gietstuk.
5.7 AFWERKEN • Inbedden • Gieten • Afwerken
9.86 • inzicht hebben in het voorkomen van gietfouten.
5.8 GIETFOUTEN
9.87 • de verschillende stappen van de opstelling tot de kunststofafwerking.
5.9 KUNSTSTOFAFWERKING • WASOPSTELLING • Kunststofafwerking
9.88 • de werkwijze teneinde een prothese op een adequate manier te herstellen.
5.10 HERSTELLINGEN • Afgebroken klem • Beugelbreuken • Bijplaatsen tanden
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 12 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
Decr. nr. LEERPLANDOELSTELLINGEN
De leerlingen kunnen LEERINHOUDEN
6 6 ORTHODONTIE
9.89 • alle klemmen op een juiste manier buigen.
6.1 Buigen van draden
9.90 • weten hoe een afdruk uitgegoten moet worden voor orthodontie.
6.2 MODELLEN • Principe
9.91 • de principes van verschillende uitneembare apparaten. • beheersing van de specifieke wetenschappelijke
terminologie
6.3 UITNEEMBARE APPARATEN • Terminologie • Principe
7 7 MATERIALENLEER
9.92 • de verschillende tandtechnische gipssoorten; • de verschillende verwerkingsmethoden en eigenschappen
van gipsen om te komen tot een kwalitatief model; • de verschillende inbedmassa en hun verwerking ervan; • de verschillende afdrukmaterialen herkennen en
behandelen alvorens uit te gieten; • de herkomst, eigenschappen en samenstelling van de
wassoorten gebruikt in een dentaaltechnisch bedrijf; • de eigenschappen van isolatiemiddelen.
7.1 NIET METALEN • Terminologie • Gips • Inbedmassa • Wassoorten • Afdrukmaterialen • Isolatiemiddelen
9.93 • de verschillende tandtechnische kunststoffen; • de verwerkingsmethoden en eigenschappen van
kunststoffen om te komen tot een kwalitatieve prothese; • de herkomst, eigenschappen en samenstelling van de
verschillende afwerkmiddelen; • weten hoe keramiek –en kunststoftanden gemaakt worden,
met de voor –en nadele van ieder.
7.2 KUNSTOFFEN EN AFWERKINGSMIDDELEN • Kunststoffen • Industriële tanden • Boor -, slijp –en slijpmiddelen • Oplos –en reinigingsmiddelen
9.94 • de definitie, samenstelling en indeling van keramiek ; • de eigenschappen van keramiek; • de techniek beheersen voor het verwerken van keramiek.
7.3 KERAMIEK • Samenstelling • Eigenschappen • Verwerking
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 13 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
Decr. nr. LEERPLANDOELSTELLINGEN
De leerlingen kunnen LEERINHOUDEN
9.95 • de structuur van metalen: binding, afkoelingscurven, warmtebehandeling enz..;
• de mechanische, thermische en optische eigenschappen van materialen;
• de indeling, samenstelling en fysische eigenschappen van goudlegeringen;
• de samenstelling, eigenschappen, toepassingen, en verwerking van opbaklegeringen;
• de samenstelling, eigenschappen, toepassingen van de Kobalt Chroomlegeringen.
7.4 METALEN • Structuur • Materiaaleigenschappen • Goudlegeringen • Witgoudlegeringen • Opbaklegeringen • Kobalt Chroomlegeringen
8 8 MORFOLOGIE ANATOMIE
9.96 • elke definitieve tand herkennen en situeren in de tandenboog;
• de definitieve tanden teken en modelleren ; • de tandnomenclatuur toepassen; • de volgorde van het uitkomen van de definitieve tanden. • beheersing van de specifieke wetenschappelijke
terminologie
8.1 Classificatie van het gebit • Classificatie van het gebit • Classificatie van de tanden • Tandformule en periode in dentitie • Anatomie van de mond en de tand • nomenclatuur
9.97 • de volledige beschrijving van de snijtanden; • beheersing van de specifieke wetenschappelijke
terminologie
8.2 SNIJTANDEN • Centrale maxillaire snijtanden • Laterale maxillaire snijtanden • Centrale mandibulaire snijtanden • Laterale mandibulaire snijtanden
9.98 • de volledige beschrijving van de hoektanden; • beheersing van de specifieke wetenschappelijke
terminologie.
8.3 HOEKTANDEN • Maxillaire hoektanden
Mandibulaire hoektanden 9.99 • de volledige beschrijving van de premolaren;
• beheersing van de specifieke wetenschappelijke terminologie.
8.4 PREMOLAREN • Maxillaire premolaren • Mandibulaire premolaren
9.100 • de volledige beschrijving van de molaren; • beheersing van de specifieke wetenschappelijke
terminologie.
8.5 MOLAREN • Maxillaire molaren • Mandibulaire molaren
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 14 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
Decr. nr. LEERPLANDOELSTELLINGEN
De leerlingen kunnen LEERINHOUDEN
9.101 • anatomie en de morfologie weergeven van de melktanden; • da tandnomenclatuur weergeven; • de volgorde van het uitkomen van de melktanden.
8.6 MELKGEBIT • Tandformule en classificatie • Morfologie van de melktanden • Vergelijking met de definitieve tanden
9.102 • een aantal begrippen die bij de occlusie –en articulatieleer worden gehanteerd;
• de bewegingsfiguren, relaties en posities van de onderkaak weergeven;
• beheersing van de specifieke wetenschappelijke terminologie.
8.7 FYSIONOMIE VAN HET KAUWSTELSEL • Begrippen en terminologie • Positie van de onderkaak • Bewegingen van de onderkaak • Relaties van de onderkaak
9 9 BEROEPSVEILIGHEID EN BEDRIJFSUITRUSTING
9.103 • alle kleine instrumenten gebruiken die men nodig heeft in een dentaal technisch bedrijf;
• alle apparaten gebruiken die nodig zijn in dentaal, technisch bedrijf.
9.1 BEDRIJFSUITRUSTING • Instrumentarium • Apparatuur • Invloeden van algemene aard
9.104 • het naleven van veiligheid als een plicht ervaren; • het belang van een positieve ingesteldheid inzien; • verantwoordelijkheidsgevoel tegenover zichzelf en anderen
aanwakkeren; • beseffen welke voorzorgsmaatregelen er moeten getroffen
worden bij de verschillende invloeden die van belang zijn in het bedrijf.
9.2 BEROEPSVEILIGHEID • Mechanische invloeden • Elektrische invloeden • Chemische invloeden • Bacteriologische invloeden
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 15 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN
Het leerplan is opgesteld voor 25 lesweken/schooljaar.
De overige lestijden moeten door de leerkracht besteed worden aan uitbreidings- en/of
verdiepingsitems in functie van de specifieke klassituatie.
Men streeft naar een optimale integratie tussen TV en PV .
De gebruikte projecten zullen het toelaten gedifferentieerd te werken.
Door overleg momenten in te schakelen zullen de ervaringen van de leerlingen uitgewisseld worden
Het bezoeken van beurzen en bedrijven is aan te bevelen.
In het leerplan zijn een aantal uitbreidingsdoelstellingen opgenomen. Uitbreidingsdoelstellingen worden aangeduid door een (U) na de doelstelling.
Uitbreidingsdoelstellingen moeten enkel bereikt worden als het niveau van de leerlingen dit toelaat.
Het leerplan kan vlot gerealiseerd worden in combinatie met een minimale stageperiode.
Bij het maximaliseren van de stage moeten de leerplandoelstellingen gerealiseerd worden in een kortere periode, of op een aangepaste didactische manier.
Zij kunnen ook gebruikt worden indien een of meerdere lestijden complementaire activiteiten besteed worden aan de specifieke vakspecialiteit.
1 Algemeen
Een leerplan is geen handboek, maar een document dat doelstellingen bevat die de leerkracht continu voor ogen moet hebben, zowel bij de redactie van zijn jaarplan als bij de voorbereiding van zijn lessen. De verschillende soorten van doelstellingen zoals cognitieve affectieve en psychomotorische, worden niet afzonderlijk gerubriceerd omdat ze in elkaar verweven zijn, al hebben ze elk hun specifieke eigenheden.
De leerplandoelstellingen moeten worden gerealiseerd en zijn belangrijker dan de leerinhouden.
De leerplandoelstellingen moeten steeds op een eenvoudige en aanschouwelijke manier worden voorgesteld, kort en gestructureerd, aangepast aan het niveau van de leerlingen.
Laten kennis maken met verschillende beroepen uit deze sector (roldoorbreking).
Aandacht schenken aan de juiste studiemethode en volgorde (leren leren).
Laat de leerlingen zoveel mogelijk zelf uitvoeren.
Specifieke problemen worden best in groep besproken.
Voer enkele vergelijkende proeven uit om het inzicht bij de leerlingen te versterken.
Herhaal regelmatig de juiste benamingen van gereedschappen,… en handelingen.
Illustreer de diverse tekeningen met voorbeelden uit de praktijk.
Maak gebruik van bestaande mechanismen,… om theoretische aspecten te verduidelijken.
Voor de leerlingen die sneller de opdracht uitvoeren worden best uitbreidingstaken voorzien.
Aandacht besteden aan het leren lezen van tekeningen in functie van het project.
Maak gebruik van audiovisuele middelen en hanteer hierbij een aangepaste vragenlijst.
Aandacht besteden aan vaardigheden, technieken en werkvolgorde in eenvoudige opdrachten.
Om de leerling procesmatig te laten werken is het noodzakelijk dat de leerling over de nodige informatie beschikt
Elke les dient zinvol en gestructureerd te zijn, met aandacht voor de attitudes zoals: netheid, orde, stiptheid, nauwkeurigheid,...
Om tijdverlies te vermijden wordt het gebruik van een goed handboek of van een door de leraar zelf gemaakte cursus aanbevolen.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 16 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
• Evaluatie
Bij het creëren van een onderwijssituatie wordt bijzondere aandacht besteed aan de evenwichtige opbouw van de opeenvolgende lesfases. Elke lesfase wordt beëindigd met een duidelijke synthese. Na elk afgerond geheel zal een eind- evaluatiefase komen, waarbij aspect van zelfevaluatie niet vergeten mag worden.
Gebruik diverse evaluatietechnieken.
Oberveer permanente en distilleer hieruit doelgerichte commentaren.
Gebruik zelfevaluatie instrumenten om de leerlingen hun werkzaamheden te beoordelen.
Evalueer regelmatig en formuleer doelgerichte commentaar en remediering.
Bespreek de toetsen samen met de leerlingen.
Noteer de evaluatieresultaten in het agenda.
• Communicatie
Gebruik het agenda als communicatie middel en noteer er ook positieve commentaren in.
Overleg met andere leerkrachten over inhoudelijke aspecten en samenhangen.
Laat de leerlingen de kenmerken van materialen, gereedschappen en machines opzoeken:
op technische fiches,
op door firma’s uitgegeven Cd-rom’s
op Internet
eenvoudige softwarepakketten
Informeer ouders, klassenraad,… over de vorderingen van de leerlingen.
• Klasorganisatie
Integreer waar kan de theorielessen in de praktische vakken.
Het gebruik van aanvulteksten en tekeningen vergroten de aandacht tijdens de les
Bij het berekenen van kostprijzen rekenbladen leren gebruiken.
Maak gebruik van reële gegevens bij een prijsberekening.
Om te peilen naar de interesses en leefwereld van de leerlingen kan je een klasgesprek organiseren. Het resultaat hiervan kan je eventueel verwerken in wandplaat. De thema’s en/of projecten kunnen hieruit afgeleid worden.
Koppel waar kan een bedrijfsbezoek aan een specifieke problematiek.
Streef naar samenwerking met andere afdelingen, bedrijven,….
• Gebruik van ICT
Educatieve programma’s gebruiken om de leerlingen zelfstandig te laten werken (op eigen tempo).
Laat de technische informatie met behulp van de computer opzoeken en verwerken tot een verzameling eigen documentatie.
Gebruik de computer om een verslag te maken van een praktische toepassing.
Maak gebruik van de CAD programma’s om werkstukken aanschouwelijk te maken.
• Het welzijn
Laat de preventieverantwoordelijke van de school een les geven over de school en het welzijn.
Aandacht besteden aan de werkpostinrichting.
Geef voldoende informatie over de inhouden van het VCA-attest
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 17 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
2 Timing
Het is moeilijk aan te geven hoeveel tijd er aan elk hoofdstuk besteed wordt, daar het tempo van de leerlingen afhankelijk is van de inzet, bereidwilligheid van de leerling, zelfstudie, leesvaardigheid, probleemstelling, soort project. Het is aangewezen de timing te bespreken in de vakgroep na grondige analyse van het leerplan.
TECHNOLOGIE TANDTECHNIEKEN
Nr. Pedagogisch-didactische wenken Timing
10 TOTALE PROTHESE 85 u.
11 PARTIËLE PROTHESE IN KUNSTSTOF 40 u.
12 VASTE PROTHESE 50 u.
13 VASTE PROTHESE EN KERAMIEK 40 u.
14 GEGOTEN AFNEEMBARE PROTHESE 25 u.
15 ORTHODONTIE 10 u.
16 MATERIALENLEER 50 u.
17 MORFOLOGIE EN ANATOMIE 75 u.
18 BEDRIJFSVEILIOGHEID EN BEDRIJFSUITRUSTING 6 u.
3 Projecten
Succes beleven is voor elke leerlingen belangrijk, het is een middel tot waardering. Het gebruiken van vele werkvormen tijdens het leerproces is essentieel.
Het vormingsconcept zoals het projectmatig werken streeft naar een strategie, waarbij leerlingen eerst moeten denken en nadien realiseren. Door het inschakelen van terugkoppelingen en meerdere herhalingen zal het rendement opgedreven worden.
Met een project wil men een concrete, realiteitsgebonden, taken (oefeningen) uitvoeren, met een progressieve moeilijkheidsgraad. Deze taken kaderen in een bepaald thema.
De realisatie kan individueel en/of in team gebeuren onder een professionele begeleiding. De leerling zal zijn verantwoordelijkheid moeten opnemen in het project.
De evaluatie krijgt een centrale plaats, waarbij aandacht is voor zowel het proces, het product, de vaardigheden en de attituden. Door het geven van de juiste bijsturingen op het passende moment streeft men naar een permanente kwaliteitsverbetering (proces - product). Door creatief om te gaan met oefeningen en inspraak van de leerlingen, zal het onderwijskundig rendement gunstig beïnvloed worden.
Om het proces goed te kunnen opvolgen binnen een project kunnen de leerlingen een logboek bijhouden.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 18 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
4 Begeleid zelfgestuurd leren
4.1 Wat?
Met begeleid zelfgestuurd leren bedoelen we het geleidelijk opbouwen van een competentie naar het einde van het secundair onderwijs, waarbij leerlingen meer en meer het leerproces zelf in handen gaan nemen. Zij zullen meer en meer zelfstandig beslissingen leren nemen in verband met leerdoelen, leeractiviteiten en zelfbeoordeling.
Dit houdt onder meer in dat:
− de opdrachten meer open worden;
− er meerdere antwoorden of oplossingen mogelijk zijn;
− de leerlingen zelf keuzes leren maken en die verantwoorden;
− de leerlingen zelf leren plannen;
− er feedback is op proces en product;
− er gereflecteerd wordt op leerproces en leerproduct.
De leraar is ook coach, begeleider.
De impact van de leerlingen op de inhoud, de volgorde, de tijd en de aanpak wordt groter.
4.2 Waarom?
Begeleid zelfgestuurd leren sluit aan bij enkele pijlers van ons PPGO, o.m.
− leerlingen zelfstandig leren denken over hun handelen en hierbij verantwoorde keuzes leren maken;
− leerlingen voorbereiden op levenslang leren;
− het aanleren van onderzoeksmethodes en van technieken om de verworven kennis adequaat te kunnen toepassen.
Vanaf het kleuteronderwijs worden werkvormen gebruikt die de zelfstandigheid van kinderen stimuleren, zoals het gedifferentieerd werken in groepen en het contractwerk.
Ook in het voortgezet onderwijs wordt meer en meer de nadruk gelegd op de zelfsturing van het leerproces in welke vorm dan ook.
Binnen de vakoverschrijdende eindtermen, meer bepaald “Leren leren”, vinden we aanknopingspunten als:
− keuzebekwaamheid;
− regulering van het leerproces;
− attitudes, leerhoudingen, opvattingen over leren.
In onze (informatie)maatschappij wint het opzoeken en beheren van kennis voortdurend aan belang.
4.3 Hoe te realiseren?
Het is belangrijk dat bij het werken aan de competentie de verschillende actoren hun rol opnemen:
− de leraar als coach, begeleider;
− de leerling gemotiveerd en aangesproken op zijn “leer”kracht;
− de school als stimulator van uitdagende en creatieve onderwijsleersituaties.
De eerste stappen in begeleid zelfgestuurd leren zullen afhangen van de doelgroep en van het moment in de leerlijn “Leren leren”, maar eerder dan begeleid zelfgestuurd leren op schoolniveau op te starten is “klein beginnen” aan te raden. Vanaf het ogenblik dat de leraar zijn leerlingen op min of meer zelfstandige manier laat
− doelen voorop stellen − strategieën kiezen en ontwikkelen − oplossingen voorstellen en uitwerken − stappenplannen of tijdsplannen uitzetten
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 19 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
− resultaten bespreken en beoordelen; − reflecteren over contexten, over proces en product, over houdingen en handelingen − verantwoorde conclusies trekken − keuzes maken en die verantwoorden is hij al met een of ander aspect van begeleid zelfgestuurd leren bezig.
5 Voet
5.1 Wat?
Vakoverschrijdende eindtermen (VOET) zijn minimumdoelstellingen, die -in tegenstelling tot de vakgebonden eindtermen - niet gekoppeld zijn aan een specifiek vak, maar door meerdere vakken of onderwijsprojecten worden nagestreefd. De VOET worden volgens een aantal vakoverschrijdende thema's geordend: leren leren, sociale vaardigheden, opvoeden tot burgerzin, gezondheidseducatie, milieueducatie, muzisch-creatieve vorming en technisch-technologische vorming (alleen voor ASO).
De school heeft de maatschappelijke opdracht om de VOET volgens een eigen visie en stappenplan bij de leerlingen na te streven (inspanningsverplichting).
5.2 Waarom?
Het nastreven van VOET vertrekt vanuit een bredere opvatting van leren op school en beoogt een accentverschuiving van een eerder vakgerichte ordening naar meer totaliteitsonderwijs. Door het aanbieden van realistische, levensnabije en concreet toepasbare aanknopingspunten, worden leerlingen sterker gemotiveerd en wordt een betere basis voor permanent leren gelegd.
VOET vervullen een belangrijke rol bij het bereiken van een voldoende brede en harmonische vorming en behandelen waardevolle leerinhouden, die niet of onvoldoende in de vakken aan bod komen. Een belangrijk aspect is het realiseren van meer samenhang en evenwicht in het onderwijsaanbod. In dit opzicht stimuleren VOET scholen om als een organisatie samen te werken.
De VOET verstevigen de band tussen onderwijs en samenleving, omdat ze tegemoetkomen aan belangrijk geachte maatschappelijke verwachtingen en een antwoord proberen te formuleren op actuele maatschappelijke vragen.
5.3 Hoe te realiseren?
Het nastreven van VOET is een opdracht voor de hele school, maar individuele leraren kunnen op verschillende wijzen een bijdrage leveren om de VOET te realiseren. Enerzijds door binnen hun eigen vakken verbanden te leggen tussen de vakgebonden doelstellingen en de VOET, anderzijds door thematisch onderwijs (teamgericht benaderen van vakoverschrijdende thema's), door projectmatig werken (klas- of schoolprojecten, intra- en extra-muros), door bijdragen van externen (voordrachten, uitstappen).
Het is een opdracht van de school om via een planmatige en gediversifieerde aanpak de VOET na te streven. Ondersteuning kan gevonden worden in pedagogische studiedagen en nascholingsinititiatieven, in de vakgroepwerking, via voorbeelden van goede school- en klaspraktijk en binnen het aanbod van organisaties en educatieve instellingen.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 20 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
6 ICT
6.1 Wat?
Onder ICT verstaan we het geheel van computers, netwerken, internetverbindingen, software, simulatoren, etc. Telefoon, video, televisie en overhead worden in deze context niet expliciet meegenomen.
6.2 Waarom?
De recente toevloed van informatie maakt levenslang leren een noodzaak voor iedereen die bij wil blijven. Maatschappelijke en onderwijskundige ontwikkelingen wijzen op het belang van het verwerven van ICT. Enerzijds speelt het in op de vertrouwdheid met de beeldcultuur en de leefwereld van jongeren. Anderzijds moeten jongeren niet alleen in staat zijn om nieuwe media efficiënt te gebruiken, maar is ICT ook een hulpmiddel bij uitstek om de nieuwe onderwijsdoelen te realiseren. Het nastreven van die competentie veronderstelt onderwijsvernieuwing en aangepaste onderwijsleersituaties. Er wordt immers meer en meer belang gehecht aan probleemoplossend denken, het zelfstandig of in groep leren werken, het kunnen omgaan met enorme hoeveelheden aan informatie, ... In bepaalde gevallen maakt ICT deel uit van de vakinhoud en is ze gericht op actieve beheersing van bijvoorbeeld een softwarepakket binnen de lessen informatica. In de meeste andere vakken of bij het nastreven van vakoverschrijdende eindtermen vervult ICT een ondersteunende rol. Door de integratie van ICT kunnen leerlingen immers:
− het leerproces zelf in eigen handen nemen;
− zelfstandig en actief leren omgaan met les- en informatiemateriaal;
− op eigen tempo werken en een eigen parcours kiezen (differentiatie en individualisatie).
6.3 Hoe te realiseren?
In de eerste graad van het SO kunnen leerlingen adequaat of onder begeleiding elektronische informatiebronnen raadplegen. In de tweede en nog meer in de derde graad kunnen de leerlingen “spontaan” gegevens opzoeken, ordenen, selecteren en raadplegen uit diverse informatiebronnen en –kanalen met het oog op de te bereiken doelen.
Er bestaan verschillende mogelijkheden om ICT te integreren in het leerproces.
Bepaalde programma’s kunnen het inzicht verhogen d.m.v. visualisatie, grafische voorstellingen, simulatie, het opbouwen van schema’s, stilstaande en bewegende beelden, demo, ...
Sommige cd-roms bieden allerlei informatie interactief aan, echter niet op een lineaire manier. De leerling komt via bepaalde zoekopdrachten en verwerkingstaken zo tot zijn eigen “gestructureerde leerstof”.
Databanken en het internet kunnen gebruikt worden om informatie op te zoeken. Wegens het grote aanbod aan informatie is het belangrijk dat de leerlingen op een efficiënte en een kritische wijze leren omgaan met deze informatie. Extra begeleiding in de vorm van studiewijzers of instructiekaarten is een must. Om tot een kwaliteitsvol eindresultaat te komen, kunnen leerlingen de auteur (persoon, organisatie, ...), de context, andere bronnen die de inhoud bevestigen en de onderzoeksmethode toevoegen. Dit zal het voor de leraar gemakkelijker maken om het resultaat en het leerproces te beoordelen.
De resultaten van individuele of groepsopdrachten kunnen gekoppeld worden aan een mondelinge presentatie. Het programma “Powerpoint” kan hier ondersteunend werken.
Men kan resultaten en/of informatie uitwisselen via e-mail, blackboard, chatten, nieuwsgroepen, discussiefora, ... ICT maakt immers allerlei nieuwe vormen van directe en indirecte communicatie mogelijk. Dit is zeker een meerwaarde omdat ICT zo de mogelijkheid biedt om niet alleen interscolaire projecten op te zetten, maar ook om de communicatie tussen leraar en leerling (uitwisselen van cursusmateriaal, planningsdocumenten, toets- en examenvragen, ...) en leraren onderling (uitwisseling lesmateriaal) te bevorderen.
Sommige programma’s laten toe op graduele niveaus te werken. Ze geven de leerling de nodige feedback en remediëring gedurende het leerproces (= zelfreflectie en -evaluatie).
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 21 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
7 Organisatie van de geïntegreerde proef
7.1 Definitie en algemene doelstellingen
De geïntegreerde proef (GIP) is een proef waar beroepsvaardigheden, manuele vaardigheden, algemene kennis en communicatievaardigheden evenwichtig en aangepast aan de studierichting aan bod komen. De Gip zal een duidelijk beeld geven van de rijpheid van de leerling om deel te nemen aan het beroepsleven en om te functioneren in het maatschappelijk proces.
7.2 Betrokken vakken
Vakken van het fundamenteel gedeelte van de optie,, die de studierichting bepalen, worden betrokken bij de opstelling en de organisatie van de GIP, met de klemtoon op het vakoverschrijdend karakter.
Kennis en vaardigheden uit de vakken van de basisvorming kunnen eveneens nodig zijn voor het realiseren van de GIP.
Inhoud
De GIP kan opgebouwd worden rond een:
• praktische realisatie, • project, • eindwerk, • groepswerk, • of een combinatie hiervan.
De opgave kan gegeven worden voor een klas, voor een groep leerlingen of voor individuele leerlingen. Bij een gemeenschappelijke opgave worden de deelopdrachten duidelijk afgebakend, zodat de inbreng van elke leerling individueel te evalueren is.
Qua inhoud wordt rekening gehouden met:
• het profiel van de betrokken studierichting en de overeenstemmende beroepsopleidingsprofielen;
• de einddoelstellingen van de betrokken studierichting; • de integratie van de verschillende vakken; • de noodzaak om kennis, vaardigheden en vakgerichte attitudes te evalueren.
Vermits de GIP bestaat uit een procesfase en de realisatie van een product, zijn een zorgvuldige planning en spreiding over het schooljaar noodzakelijk.
De leerlingen moeten de kans krijgen tijdens een presentatie hun werk voor te stellen, toe te lichten en te verdedigen voor de jury.
Samen met de opgave, worden de evaluatiecriteria (zowel voor proces als voor product), de timing en de werkmethode aan de leerling meegedeeld.
Begeleiding
Elke leraar, die vakken geeft die betrokken zijn bij de GIP (zowel AV, TV en PV), zorgt – binnen zijn vakgebied – voor de nodige begeleiding van de leerlingen.
De GIP-begeleider heeft, naast de begeleiding binnen zijn eigen vakgebied, ook een coördinerende taak.
Ouders en leerlingen worden tijdig en regelmatig geïnformeerd omtrent de vorderingen.
7.3 Aspecten van de evaluatie
De geïntegreerde proef wordt beoordeeld door de jury.
Een beoordeling dient te vertrekken vanuit duidelijke en operationele doelstellingen. Zowel het proces als het product moeten op een zo objectief mogelijke manier beoordeeld worden.
De beoordeling steunt altijd op een vaardigheids- en werkanalyse die het verloop, de verantwoording en de criteria weergeeft van de opdracht.
Proces- en productgericht beoordelen kan vier aspecten omvatten:
• denkactiviteiten (bijvoorbeeld instructies lezen, aantekeningen maken, …); • motorische handelingen (bijvoorbeeld schaven, …); • praktijkattitudes (bijvoorbeeld nauwkeurig werken, scherp waarnemen, …); • de uitvoeringstijd, waarbij gestreefd wordt naar een haalbaarheid voor 90 % van de leerlingen.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 22 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
Rapporteren
Er wordt aanbevolen om – voor elk criterium afzonderlijk – te rapporteren met een vierpuntenschaal die aangeeft of het resultaat beoordeeld wordt als ‘heel goed’, ‘goed’, ‘zwak’ of als ‘onvoldoende’ (het gebruik van cijfers wordt afgeraden).
Die quotatie wordt schriftelijk aan de leerling (en aan de ouders) meegedeeld, waarbij uiteraard voldoende aandacht zal besteed worden aan motivering van het eindresultaat.
Eindbeoordeling
De eindbeoordeling van de geïntegreerde proef (zowel het proces als het eindproduct) gebeurt eveneens door de jury.
De voorzitter van de jury (of zijn afgevaardigde) maakt voor iedere leerling een eindverslag op waarin alle beoordelingselementen (volgens de vooraf bepaalde criteria) opgenomen zijn. Dit verslag wordt door alle juryleden ondertekend.
Het eindverslag wordt afgesloten met een genuanceerde en globale eindbeoordeling, waarin het gebruik van een cijfer of van de termen ‘geslaagd/niet geslaagd’ wordt afgeraden. Er wordt geadviseerd om per beoordelingscriterium te omschrijven hoe de leerling presteerde (bijvoorbeeld ‘heel goed’, ‘goed’, ‘zwak’, ‘niet goed’). Het is aangewezen dat de jury het belang (of invloed) van die criteria omschrijft in functie van de eisen die aan het beroep gesteld worden.
Het is noodzakelijk dat tijdens de presentatie van het eindproduct alle leden van de jury beschikken over een evaluatieformulier met alle te beoordelen criteria.
De eindbeoordeling van de geïntegreerde proef wordt aan de leerlingen meegedeeld. Een uitgestelde beslissing (herexamen) voor de GIP is niet mogelijk vermits dit eigenlijk in strijd is met het geïntegreerde karakter ervan (als een rode draad door de betrokken vakken gedurende het volledige jaar).
De resultaten van de geïntegreerde proef vormen één van de drie verplichte elementen waardoor de delibererende klassenraad zich moet laten leiden. Het is wenselijk dat de leerlingen (en hun ouders) hieromtrent van bij het begin van het schooljaar geïnformeerd worden.
De verslagen van alle beoordelingen van de geïntegreerde proef (tussentijdse en eindbeoordelingen) worden bezorgd aan de voorzitter van de delibererende klassenraad. Dit dient in de notulen opgenomen te worden.
De delibererende klassenraad krijgt op die manier belangrijke elementen over de persoonlijkheidsontplooiing, de attitudes en de voorbereiding op het beroepsleven van de leerling.Indien het advies van de jury van de geïntegreerde proef niet gevolgd wordt door de delibererende klassenraad, wordt dit omstandig gemotiveerd.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 23 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
MINIMALE MATERIËLE VEREISTEN
De uitrusting en de inrichting van de lokalen, inzonderheid de werkplaatsen, de vaklokalen en de laboratoria, dienen te voldoen aan de technische voorschriften inzake arbeidsveiligheid.
Inzake veiligheid is de volgende wetgeving van toepassing:
Codex, ARAB, AREI, Vlarem. Deze wetgeving bevat de technische voorschriften die in acht moeten genomen worden met betrekking tot de uitrusting en inrichting van de lokalen en de aankoop en het gebruik van toestellen, materiaal en materieel.
Zij schrijven voor dat:
duidelijke Nederlandstalige handleidingen en een technisch dossier aanwezig moeten zijn; alle gebruikers de werkinstructies en onderhoudsvoorschriften dienen te kennen en correct kunnen toepassen; de collectieve veiligheidsvoorschriften nooit mogen gemanipuleerd worden; de persoonlijke beschermingsmiddelen aanwezig moeten zijn en gedragen worden, daar waar de wetgeving het vereist.
Normale uitrusting van een klaslokaal met bord stoelen en tafels - werkbanken
Didactische middelen
handgereedschappen zoals; specifieke meetinstrumenten, tangen, boor-, slijp-, en freesmiddelen, beschermbril, en andere
het labo zelf
Dia’s van bestaande situaties
Cursus
Video’s
Posters
CD’s en andere ICT toepassingen
vaktijdschriften (zie bibliografie)
boeken (zie bibliografie)
specifieke woordenboeken in functie van het vak.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 24 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
EVALUATIE
Onderscheid moet gemaakt worden tussen de evaluatie van het leerproces en de evaluatie van het eindproduct.
Bij de procesevaluatie wordt doorlopend gepeild naar de verwerking van het leerproces, met de bedoeling dit proces zo nodig bij te sturen, zodat elke leerling op de meest effectieve manier kan leren. De klemtoon ligt hierbij duidelijk op het optimaal functioneren van de leerling.
Het verloop van het proces wordt, vooraf, door de leraar uitgetekend. Zij/hij bepaalt
welke de verschillende stappen zijn; welke fouten op elk moment ontoelaatbaar zijn; welke fouten kunnen gemaakt worden. Afhankelijk van het resultaat van feedback -momenten (kleine toetsen, gesprekken, volgsystemen, …) wordt het proces verder gezet of zo nodig bijgestuurd. Om de leerling te motiveren gebeurt dit in een constructieve, positieve sfeer.
Productevaluatie gebeurt op het einde van het leerproces (bijvoorbeeld na een hoofdstuk, een opdrachtenreeks, een project, een trimester..). Hierbij wordt nagegaan in hoeverre de leerling de basisdoelstellingen bereikt heeft.
Iedere evaluatie gebeurt in 3 stappen
Registreren (veelvuldig afnemen van proeven, oefeningen, opdrachten, kleine toetsen, …). Interpreteren (de gegevens toetsten aan de criteria of normen die de vakwerkgroepen vooraf duidelijk heeft bepaald). Rapporteren (de leerling en de ouders krijgen op een duidelijke wijze een beeld van de vorderingen van de leerling door geregelde momenten van feedback voor de leerling en door een schriftelijke rapportering door middel van agenda, rapport...).
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 25 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
JAARPLAN
Van elke leraar wordt verwacht dat hij/zij in het begin van het schooljaar een jaarplanning maakt. Die planning kan gemaakt worden volgens het bijgevoegd model. Eenvormigheid is een noodzaak voor de verschillende collega's.
De verschillende jaarplannen moeten zodanig gemaakt worden dat er - waar mogelijk - per week een coördinatie is tussen de verschillende vakken.
Een overleg tussen de verschillende leraars zal absoluut noodzakelijk zijn!
Tijdens het schooljaar zullen de vorderingen door de verschillende collega's samen regelmatig geëvalueerd worden met het doel de verschillende jaarplannen eventueel bij te sturen.
De timing is gemaakt voor 25 weken per schooljaar. De resterende tijd kan door de lerares/leraar vrij gebruikt worden voor uitdiepingen en/of uitbreidingen. Ook nieuwe ontwikkelingen kunnen hier eventueel aan bod komen.
De timing en de volgorde van de leerstofonderdelen zijn niet bindend. Indien afgeweken wordt, moet dit in overleg tussen de verschillende collega's gebeuren en moeten – indien nodig – de andere jaarplannen eveneens aangepast worden. Steeds moet erover gewaakt worden dat de noodzakelijke voorkennis aanwezig is.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 26 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
BIBLIOGRAFIE
BIBLIOGRAPHIE voor het leervak Morfologie en anatomie van de tanden.
* Concise Dental Anatomy and morphology door J. L. Fuller en G. E. Denehy
* Les dents humaines Morphologie door E. Marseillier.
* Paradontale en occlusale aspecten van kronen en bruggen door J. H. N. Pameijer
* Dr. Vermeersch Biologie Anatomie Fysiologie van de mens Uitgeverij Plantijn/Antwerpen
* Horst Gründler Methodisches Vorgehen zum Erlernen von Zahnformen Quintessenz Bibliothek/Berlin
* Jochen Peters Aufwachsen natürlich gemacht Quintessenz Bibliothek/Berlin
* Lundeen H Introduction a l’ anatomie occlusale julien Prelat/Paris
BIBLIOGRAFIE: MATERIALENLEER
* Tandheelkundige materialen (dit is deel 3 uit de reeks De Nederlandse bibliotheek der tandheelkunde) door Prof. Dr. J Arends, Dr. C.L. Davidson, Prof. Dr. F.C.M. Driessens en Dr. K. De Groot uitgegeven door Stafleu en Tholen B.V. - Leiden.
* Organische Chemie door K. Bruggemans, Y. Herzog en V. Versée door uitg. De Boeck.
* Chemie 1, 2 en 3 door E. Bontinck en J. Janssens uitgegeven door De Sikkel - Antwerpen.
* Anorganische en Organische Chemie door A. Delaruelle en Dr. A.I. Claes uitgegeven door Standaard uitgeverij.
* Chemie voor de derde graad ASO rubrieken 1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 door W. Mortelmans, H. Van Elst en C. Van Mechelen uitgegeven door uit. Van In - Lier.
BIBLIOGRAFIE PV + TV
Schrijver Titeluitgever
VOLPROTHESE
* Die Vollsaugende Clan-Tray prothese.
J Schreinemakers Verlag Tholen/ Utrecht
* Die Ausbilding zum Zahntechniker
Hans H Caesar Verlag Neuer Merkur/ München
* Tandheelkundig woordenboek
Dr. F.J.Tempel Bohn, Scheltema & Holkeme /Utrecht
* Lexikon der dentalen Technologie
Körber, Schiebel Quintessenz Verlags /Berlin
* Current clinical dental terminology
Carl Boucher The C.V. Mosby Company / Saint Louis
* Totalprothesen nach der Gerber-Systematik
Canulor Dental /Wangen
* GC LIVDENT FB – 30
Kenji Hiranuma GC Dental Industrial corporation / Tokyo
* Inleiding tot bouw en functie van het kauwstelsel
A.A.D.Derksen Bohn, Scheltema & Holkema/ Utrecht
* Prothese complete Tome 1
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 27 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
Prof. J.Lejoyeux Librairie Maloine /Paris
* Prothese complete Tome 2
Prof. J.Lejoyeux Librairie Maloine /Paris
* Aufstellen der künstlichen Zahn,reihen für eine Totalprothese.
prof Dr.E Körber Vita Zahnfabrik/ Bad Säckingen
* Die Gysi Methode
DeTrey Dentsply /Dreiech
* APF– Prothetik Biodent
prof. Dr. K.M.Lehmann DeTrey Dentsply/ Wiesbaden
* Montage du dentier complet “anatoform”
Société De Trey/ Malmaison
* Herstellung System-orientierter Totalprothesen.
Horst Gründler & Max Person Biodent APF Prothetik/ München.
VASTE PROTHESE
* PARONDONTALE EN OCCLUSALE ASPECTEN VAN KRONEN EN BRUGGEN
J.H.N. Pameijer
* FUNCTIEHERSTEL VAN HET KAUWSTELSEL DOOR MIDDEL VAN KRONEN EN BRUGGEN
F.F.A. La Riviere
* The PINDEX system. Uncompromising model and die precision.
Whaledent
* The BECO system
Firma BEGO
* BEWUSTE KEUZE EN GOEDE CONTROLE GIPS NOODZAAK (Lezing regio Zuid-Holland)
Exkies, maart 1994
* MODELLHERSTELLUNG
Heraus/Kulzer
* GRUNDLAGEN DES FESTSITZENDEN ZAHNERSATZES BAND 3
Hans H. Caesar
* NEY CROWN AND BRIDGE MANUAL
Technical Training NEY
* PRAXIS DES FESTSITZENDEN ZAHNERSATZES BAND 4
Hans H. Caesar
* DAS DENTAL LABOR Internationales Fachblatt für die gesamte Zahntechnik und ihre Randgebiete
Verlag Neuer Merkur/München
* DIE QUINTESSENZ ZAHNTECHNIK
Quintessenz Verlags /Berlin
* DENTAL SPECTRUM
Schweizer Fachzeitschrift für Zahntechnik
* MODEL-TRAY
D 2000 Hamburg
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 28 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
* LEXIKON DER DENTALEN TECHNOLOGIE
Quintessenz Verlags/Berlin
* Firma BREDENT/Senden
* BIOLOGISCH UND MEDIZINISCH BEWÄHRT: Gold für Ihre Sicherheit
Firma Heraeus/Kulzer
* EINFÜHRUNG IN DIE AUFWACHSTECHNIK
Firma Heraeus/Kulzer
* DENTAL LAB: Geräte für das Zahntechnische Labo
Firma Degussa
* ZICHT OP TANDEN: inzicht in de mogelijkheden
Unie van Dentaaltechnische Bedrijven
* Firma RENFERT/Hilzingen
* Firma SHÜTZ DENTAL/Rosbach
* Firma GC International/Leuven
* Firma KAVO/Leutkirch
* AUFWACHSEN NATÜRLICH GEMACHT
Jochen Peters
* GRADIA: gebruiksaanwijzing GC Leuven
ALGEMEEN
* Grosse G Lexikon der Zahntechnik Verlag Neuer Merkur/München
* Hans H. Caesar Grundlagen für die praktische Tätigkeit Verlag Neuer Merkur/München
* Körber/Schiebel Lexikon der dentalen Technologie Quintessenz Verlags/Berlin
* Carl O. Boucher current clinical dental terminology Mosby/USA
PARTIËLE PROTHESE
* Prof. Marxkors conception et réalisation des protheses partiëlles métalliques coulées Bego/Bremen
* Mc Cracken Partial Denture construction Mosby/USA
* Swenson Partial Denture Mosby/USA
* Prof. Lejoyeux Restauration prothétique amovible de l�édentation partiëlle Maloine/Paris
* Hans H. Caesar Die Kobalt-Chrom-Molybdän Modelgussprothese Verlag Neuer Merkur/München
* Dr Battistuzzi......De partiële prothese Bohn Stafleu Van Loghum/Zaventem * Ney Partial denture Ney company/USA GEGOTEN UITNEEMBARE PROTHESE
* Cursus Partiële Prothese . Tandheelkunde Leuven
gedoceerd door de professoren Declerq en Schepers.
* Co-Cr Framecursus van Theo Quintelier
Firma Arcadent en Dentaurum.
* “Planned Partials” The Ney partial denture book
The J.M. Ney Company connecticut.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 29 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
* Vitallium technologie
Austenal by Howmedica * Ney Surveyor manuel
The J.M. Ney Company connecticut.
* Die Ausbildung zum Zahntechniker Band 2
Die Kobalt-Chrom-Molybdän Modelgussprothese.
Hans H. Caesar Verlag Neuer Merkur.
* van Dale Groot woordenboek der Nederlandse taal
Van Dale Lexicografie/Utrecht Antwerpen. * Het elektronisch groene boekje
* Tandheelkundig woordenboek
Dr. F.J.Tempel Bohn, Scheltema & Holkeme /Utrecht
* Lexikon der dentalen Technologie
Körber, Schiebel Quintessenz Verlags /Berlin
* Current clinical dental terminology
Carl Boucher The C.V. Mosby Company / Saint Louis
* Medizintehnik GmbH /Essen 1 Duitsland
* Groot Engels/Nederlands woordenboek Standaard uitgevrij/ Antwerpen
* Modelguss Dentaurum centrum dentale cummunikation
* La prothese partiële amovible a chassis coulé (principes et technique)
Prof Jean-Noël NALLY édition médecine /Genève
* Restauration prothétique amovible de l’édentation partielle
Prof J.Lejoyeux Maloine édituer Paris.
* Wisil Modellguss * Wironium Vade Mecum
* Conception et réalisation des protheses partielles métalliques coulées sur modèle.
Prof Dr R Marxkors /Bego Bremer.
* Partial Dentures: surveying/designing/construction
Jelenko N.Y.
* Utilisation rationelle des éléments préformés dans la construction de la P.P.A.M. Par Jean CARMONA système Character
* American Textbook of Prothetic Dentistry
W.E. Cummer
* Labo handboek Ceka attachement systeem/ Antwerpen.
* Der neue Katolog Bego/Bremer. * TopVest – Einbetten mit System / Shütz – Dental.
* Protek systeem/ firma Bredent.
* Biosil CoCrMo Modellguss Legierungen /Degussa.
* Modellgusstechnik mit System/ Hennig Wulfes, ZT / Bremen.
* Hoe gietfouten vermijden/ Hennig Wulfes, ZT / Bremen.
* Technologie dentaire N° 7 Polisage des stellites/ Michel Dupé.
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 30 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
* Das Dental Labor N° 3/4/5 1999
Vom Situationsmodell zur konstruirten modellgussprothese.
* Constructie van de frameprothese
L Kenens / Quintessenz bibliothek.
* Das Heraeus - Modellguss – System
Heraeus/ Kulzer.
* Internet: www.bego.com
* Internet: www.degussa.com
ORTHODONTIE
* Sztele R Herstellung Kieferorthopädische ApparatenVerlag Volk und Gesundheit/Berlin
* Beiboer J.L. Afwijkende mondgewoonten Stafleu�s wetenschapelijke uitg. maatsch./Leiden
* Adams Philip The design and construction of removable Orthodontic appliances Bristol/USA
* H. Boerma Eenvoudige orthodontische therapie Stafleu en Tholen/Leiden
* Emil Witt Leitfaden der Kieferorthopädischen Technik Quintessenz/Berlin
VASTE PROTHESE EN KERAMIEK
* METAL DESIGN AND FABRICATION FOR PORCELAIN RESTORATIONS.
Firma NEY/U.S.A. * VITA –VMK / Degudent-techniek
* ASTHETISCHE RICHTLINIEN FÜR DIE REKONSTRUKTIVE ZAHNHEILKUNDE
quintessenz books/ P Schärer.
* TANDARTSENWERELD: testen met de niet-edel legeringe WIRON 99
september 1995/ Dr tandarts Fischer en ZTM Wulfer.
* THEORIE ET PRATIQUE DES RESTAURATION CERAMO METALLIQUE
édision cdt Paris/ Masahiro Kuwata
* PARODONTALE EN OCCLUSALE ASPECTEN VAN KRONEN EN BRUGGEN
dental center for postgraduate courses/ J.H.N. Pameijer
* CATALOGUS G.C
* CATALOGUS BEGO * CATALOGUS RENFERT
* EDELMETAAL DENTAALLEGERINGEN: verwerking opbaklegeringen
Firma Degussa
* DIE QUINTESSENZ tijdschriften: 8/88, 6/85, 8/87, 9/87, 11/97, 5/98, 4/78, 1/88 en 5/90
* VERARBEITUNGSFEHLER ERKENNEN UND VERMEIDEN
Firma Heraeus
* DER PASSGENAUE DENTALGUSS
Firma Heraeus
* GEBRAUCHINFORMATION CARAAT BIOPAQUE
Firma Dentsply DeTrey
* DIE KERAMISCHE VERBLENDUNG EINER FRONTZAHNBRÜCKE
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 31 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
Quintessenz Bibliothek/ Klaus Müterthies
* FRONTZAHNIMPRESSIONEN IN VIER ALTERSTUFEN Quintessenz Bibliothek/ Klaus Müterthies
* BIODENT METALLKERAMIK: Eigenschaften und Verarbeitung
Firma DeTrey
* EDGE SHOULDER PORCELAIN
Firma Ceramco
* QUALITY CONTROL FOR NEY CERAMO METAL RESTORATIONS
Firma NEY/U.S.A.
* ENCYCLOPAEDIA BRITANNICA inc.
William Benton, publisher
* VAN DALE groot woordenboek der Nederlandse taal
Utrecht, Antwerpen
* LA MATIERE APPRIVOISEE céramique et prothèse fixée)
Yves Mahiat
* CURRENT CLINICAL DENTAL TERMINOLOGY
The C.V. Mosby Comp./ Carl Boucher * LEXIKON DER DENTALEN TECHNOLOGIE
Quintessenz Verlag/Körber/ schiebel
* TANDHEELKUNDIG WOORDENBOEK
Quintessenz Zahntechnik/Prof. Dr. F.J. Tempel/ Utrecht, Antwerpen
* DIE AUSBILDUNG ZUM ZAHNTECHNIKER : band 4
Verlag Neuer Merkur/München/ ZTM Hans Caesar
* CD ROM: NEDERLANDSTAKIGE ENCYCLOPEDIE
Softkey
* APPROCHE DE LA PERCEPTION DE LA LUMIERE ET LA COULEUR
Alexandre Serge
* DAS DENTAL LABOR: Farbe und Ästhetik tijdschrift 4/85
* DAS DENTAL LABOR: Farauswahlverfahren bei Keramischen Restauration 9/82
* LICHT EN OPTIK/ systeem Elckhorst
* COLOR IN DENTISTRY
Firma Ney/ Lemire
* DAS DENTAL LABOR: das Licht und die gerüstgestaltung in der Metallkeramik 6/85
* KLEURENBLINDHEID: Braille Liga
* FINE GRAIN STAINS
Color system manual Ceramco
* CURSUS: solderen voor en na de brand gecombineerd met Finesse keramiek.
Met dank an de firma Arcadent en demonstrator Umberto Rotondi (cursus + Dia)
* HERATEC SYSTEEM SINTERTECHNIEK
Firma Heraeus
* KERAMISCHE INLAY’S
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 32 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)
Eindwerk Jens Baertsoen (1995 – 1996)
* DICOR: klinische instructies voor Dicor restauraties Firma DeTrey Dentsply
* DAS DENTAL LABOR: Das Herstellen von Kronen aus giessbarer Dicor Glaskeramik
tijdschrift 10/85
* SYSTEEM VITA IN-CERAM
Eindwerk Vicky Reyngoudt (1992 – 1993)
* VITA IN-CERAM / Directions for use
* LICHT EN KLEUR
Eindwerk Bertrand axelle en De Vlieger Rik (1997 – 1998)
* DAS VIERDIMENSIONALE ZAHNFARBSYSTEM
Quintessenz bibliothek/ Paul J Miira
* L’ESTHETIQUE EN ONDONTOLOGIE
Edtions S.N.P.M.D./ Simon Perelmuter
* PORCELAIN LAMINATE VENEERS
Quintessenz Books/ Garber/Goldstein/Feinman
* TECHNOLOGIE EN UITVOERINGSLEER VAN DE VASTE PROTHESE
Cursus Putman Guy (deel 4)
* DENTAL LABORATORY
the official journal of the dental labotarories association/ England
VAKTIJDSCHRIFTEN
* Das Dental Labor Internationales fachblatt für die gesamte Zahntechnik und Ihre Randgebiete Verlag Neuer Merkur/München * Quintessenz Quintessenz der Zahntechnik Quintessenz Verlag/Berlin
* Exkies Vaktijdschrift voor tandartsen en tandtechnici Stichting Exkies/Nieuwegein
* Dental Spectrum Schweizerische Zahntechniker-vereinigung
* Tandartsen wereld European Dental Magazine
* UDB nieuws vaktijdschrift van de Vlaamse beroepsvereniging
Links naar enkele interessante sites:
http://www.tihh.be/tihhosp/links.html#elektr
http://werktuigbouw.techniekweb.nl/
http://jersey.uoregon.edu/vlab/ energie – mechanica – thermodynamica - tools
http://www.phys.uu.nl/~wwwnatdc/lokaal/lokaal.html#mechanica
http://www.phys.uu.nl/~wwwnatdc/lokaal/lokaal.html
http://www.meergronden.nl/een/2/natuurkunde/natuurkunde-simulaties.htm#Elektriciteit
http://www.phys.hawaii.edu/~teb/java/ntnujava/ http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/hframe.html
TSO – 3e graad – optie Tandtechnieken 33 TV Tandtechniek (1e leerjaar: 8 lestijden/week, 2e leerjaar: 6 lestijden/week)