FOTO WIM VAN CAPELLEN

Volgens veel politieke commentatorenheeft de kiezer op 13 juni voor een ánderbeleid gestemd. Nonsens, natuurlijk. Er isde jongste jaren helemaal geen beleidgeweest. Althans niet op federaal niveau.

Natuurlijk, de euro is gehaald en we maakten

een begin mee van de hervorming van justitie.

Dankjewel Europa, dankjewel conjunctuur en

dankjewel Dutroux. En dankzij wat statistische

trucs en een paar dozijn banenplannen, is

zowaar ook de werkloosheid gedaald.

Voor de rest kón er gewoon geen federaal

beleid worden gevoerd. Wat is er met de sociale

zekerheid gebeurd? Met de loonkosten? Met de

federale administratie? Er zijn federaal geen

centen om iets nieuws te beginnen en er is

geen overeenstemming om het bestaande aan

te passen. Zo simpel is dat.

Dat is vandaag niet anders. Met straks 6 of 7

partijen in de federale regering is er nog altijd

geen geld, en waarschijnlijk nog minder over-

eenstemming. Een gemeenschappelijk land-

bouwbeleid bv. is gewoon onhaalbaar. Als

Vlamingen en Walen, groenen en liberalen (en

eventueel de CVP) überhaupt op één lijn te

krijgen zijn.

Ofwel zorgen de partijen dus eerst voor struc-

turen die wél werken, en dat betekent een ver-

regaande staats(her)vorming. Ofwel doen ze de

komende vier jaar hetzelfde als vroeger: bij-

zonder weinig. Met het gekende resultaat.

Voor een behoorlijk aantal aanstormende

blauwe kandidaat-ministers zal de staatsher-

vorming echter worst wezen. Eindelijk macht!

De groenen geloven dan weer dat goed bestuur

binnen België nog kan.

Men kan de staatshervorming dus opnieuw op

de lange baan schuiven. Tot weer een nieuwe

schare politici gefrustreerd inziet dat je met

oude structuren geen nieuwe politiek kunt

maken. Er zal dan - in het beste geval - weer

vier jaar niets gebeurd zijn, met alle gevolgen

vandien.

De kiezer wil eindelijk een écht beleid. Dat

impliceert de facto minder België én efficiënte-

re manieren van solidariteit dan binnen België

ooit mogelijk zijn. Vlaanderen verdient het,

voor Wallonië is het levensnoodzakelijk.

Als we blijven aanmodderen, komen we in

scenario’s terecht die voor niemand echt aan-

trekkelijk zijn.

Dirk Laeremans

hoofdredacteur

7Maandbladjul i 1999

België-BelgiqueP.B.

Antwerpen X8/2828

Afgiftekantoor Antwerpen X

Baron Dhanislaan 182000 Antwerpen

V l a a n d e r e n s t a a t i n E u r o p a

3

4-5

8

11

6

7

LEVENSNOODZAKELIJK

9

VERKIEZINGEN

De Belgische staatsstructuur maakt hetpolitici onmogelijk om degelijk tebesturen. Voor Matthias Storme tonende verkiezingen aan dat steeds meermensen dit inzien.

HOEZO, STAATSHERVORMING?Vlaanderen leek echt wel zin te hebbenin een nieuwe staatshervorming.Vlaams-Parlementsleden werkten ijverigaan dat dossier. Een vernieuwing ingevaar?

SEX-APPEAL

Dirk Achten schreef een heldere analyseover het einde van België. Peter DeRoover voegt eraan toe dat de VlaamseBeweging nood heeft aan meer sex-appeal.

POSITIEVE STRATEGIE

VVB-voorzitter Ivan Mertens pleit vooreen nieuwe strategie. Het klaagzang-flamingantisme is verleden tijd. Een plu-ralistische Vlaamse Volksbeweging wil dekrachten bundelen.

BRUSSEL MINDER VLAAMS

Wie Demol buiten beschouwing laat,stelt vast dat de achteruitgang van deVlaamse partijen in Brussel nog niet isgestopt.

VLAANDEREN BESMET

In het kielzog van veel Belgische schan-dalen beschadigt de dioxinecrisis hetimago van Vlaanderen in het buitenland.

ELF JULI

Jari Demeulemeester van de Brusselsecultuurtempel Ancienne Belgique over deGulden-Sporenviering in Brussel.

ÔJEAN-LUC : ÔZîîVEEL VOORKEURSTEMMEN HEB IK GEKREGEN.Õ

BEELD-SPRAAK

2DOORBRAAK nr. 7 - juli 1999

ADIEU DEHAENE?We zetten toch maar een vraagteken

achter onze titel. Dehaenes prompte

terugtreden na de verkiezingsnederlaag

werd door commentatoren als een

geweldig dappere daad omschreven.

Wat kon die man teneinde een mini-

mum aan fatsoen te bewaren anders

doen na zo’n pandoering? Maar toen

zijn voorkeurstemmenaantal bekend

werd, maakten sommige van die com-

mentatoren van Dehaene zowat de

winnaar van deze verkiezingen. Logisch

nochtans, die score van de (ex-)premier.

Wie toch nog CVP bleef stemmen,

wilde in de gegeven omstandigheden

uiteraard meteen ook Dehaene steu-

nen. En zo trokken de CVP-kiezers zich

met z’n allen terug op het Dehaene-

eiland. Het laatste carré, zou Guido

Fonteyn zeggen. Maar het biedt Jean-

Luc wel een gedroomd argument om de

optie van de terugkeer open te houden,

“wanneer het land hem nodig heeft”.

RIJKHet Belgische vorstenhuis is niet

bepaald arm. Integendeel. Volgens het

Britse blad EuroBusiness eindigen de

von Saksen-Coburg Gotha’s op de vijf-

de plaats in de ranglijst van tien nog

regerende koningshuizen in Europa.

Een zeer voorzichtige schatting doet

het vermogen van de familie op bijna

91 miljard uitkomen. Nochtans wor-

den ook de bezittingen van de staat

(onroerend goed o.a.) meegerekend.

Volgens het blad zou een deel daarvan

bij eventuele privatisering toch naar de

familie gaan, dus…

NT2Over Nederlands als tweede taal in

Brussel is de laatste tijd nogal wat te

doen. Reden genoeg voor de Katholieke

Universiteit Brussel en het Vlaams

Komitee voor Brussel om hierover een

colloquium te organiseren. Uitgangs-

punt: steeds meer anderstaligen verto-

nen belangstelling voor het Nederlands.

Die belangstelling lijkt allicht ingege-

ven door het vooruitzicht op een job of

verdere uitbouw van een carrière. Het

kan moeilijk anders, want in de

Brusselse economische regio blijkt door

gebrek aan kennis van het Nederlands

de doorstroming naar de arbeidsmarkt

zeer sterk bemoeilijkt. 80% van de

Brusselse werklozen zijn Nederlands-

onkundig. Slechts 4% Nederlands-

talig… (De Brusselse Post, mei)

P E R S W I J S

Anderlecht-manager Michel Verschuerenin De Morgen, 11 mei: ‘Ik hoop dat hetgezond verstand zegeviert, dat de centralekrachten in dit land rust en vrede brengen.België moet één blijven. Er zijn wel aanpas-singen mogelijk, maar we hebben nu 25jaar gewerkt aan de nieuwe – noodzake-lijke – staatsstructuur. Versnippering zoumoordend zijn.’

Brigitte Grouwels in Knack, 9 juni: ‘Uitzelfverdediging trokken we (de BrusselseVlamingen – red.) ons terug in onzeVlaamse instellingen. Het is tijd om daarweer uit te komen en onze deuren wagen-wijd open te gooien. We moeten deFranstaligen laten zien hoe de Vlaamse ste-den zich de jongste tijd hebben ontwikkeld.We hebben iets te bieden.’

Mark Grammens in Journaal, 20 mei:‘Afgezien van de VUB-kliniek in Jette kaneen Vlaming met alleen maar kennis vanhet Nederlands in geen enkele Brusselsziekenhuis terecht. Weigert hij Frans te spre-ken, of kent hij geen Frans, dan doet hij er,in het belang van zijn gezondheid, goedaan zijn overplaatsing naar een andere kli-niek te vragen. Zo simpel is dat. Hetzelfdegeldt voor metro, postkantoren, enz.’

Prof. dr. Mieke Van Haegendoren inVlaams Marxistisch Tijdschrift, juni:‘Recent onderzoek wijst bovendien uit :meer hulp betekent niet noodzakelijk meergroei. IJveren voor een confederaal Belgiëbetekent bijgevolg in geen enkele zin eenverminderde solidariteit met Wallonië.

Solidariteit tussen de regio’s is één van debasisprincipes van de Europese Unie; a for-tiori moet dit gelden binnen België.’

Antoon Roosens in Meervoud, mei-juni:‘De verdediging van het zieltogendeBelgische regime is geen linkse doelstelling.Met het verdwijnen van de huidigeBelgische staat, verliest de oude heersendeklasse haar politieke macht. Dàt is de link-se doelstelling.’

Henri Dupuis, hoofdredacteur van en inTrends Tendances, 17 juni: ‘Vermits ookVU-ID een goed resultaat gehaald heeft, ismeer dan 25% van het Vlaams Parlementvandaag de dag openlijk separatistisch. AlleVlaamse partijen zullen hiermee rekeninghouden, behalve misschien Agalev, dat –ondanks de overwinning – niet genoeg zalwegen. Rien n’est donc joué quant àl’avenir institutionnel du pays.’

José Happart, geciteerd in Knack, 16 juni:‘Ik wens geen ministeriële verantwoordelijk-heid op federaal vlak, want ik heb mijn buikvol van de Vlamingen. Het is een volk, watzij ook mogen beweren, dat meer fraudeertdan werkt.’

Guy Verhofstadt in Knack, 16 juni: ‘Het isniet omdat Wallonië voor paars zou kiezendat dat ook bij ons het geval moet zijn. Ikverzet mij tegen de logica dat we inVlaanderen moeten toepassen watWallonië eerst beslist heeft. Dat is alvastéén oude Belgische gewoonte waar we wil-len mee breken.’

3 DOORBRAAK nr. 7 - juli 1999

Over de verkiezingen van 13 junizal nog wel enige tijd worden nage-praat. Mag ik enkele aanzettengeven? Aangezien 13 juni de feest-dag is van St-Antonius van Padova,patroon van de verloren zaken,gaan we eerst na wat verloren is.Verloren is vooreerst de strategievan de verovering van Brussel metDemol.

De Vlaamse Beweging zal hieruitlessen moeten trekken: door defini-tief te aanvaarden dat Brussel ookop wetgevend vlak niet kan wordenbestuurd zonder het akkoord vande meerderheid van de Brusselaars,althans wat betreft die bevoegdhe-den die niet door de Gemeen-schappen afzonderlijk kunnen wor-den uitgeoefend. De uitbreiding vandie laatste (met name met gezond-heidszorg, rechtsbedeling en enkeleandere) blijft echter een absoluteprioriteit voor de Vlaamse Bewe-ging. De idee van een gemeen-schappelijk bestuur over Brussel metWallonië moeten we echter uit onshoofd zetten.

Verloren is ook de mogelijkheid om

Vlaanderen met slechts twee partijen te

regeren. Dit vermindert Vlaanderens

slagkracht vergeleken met Wallonië.

Bezinning is nodig. Misschien zou het

Engelse kiesstelsel toch nog zo slecht

niet zijn. Het is een taak van het

Vlaams Parlement om, in het kader van

de verdere zelforganisatie van

Vlaanderen (“constitutieve autono-

mie”) het debat daarover op te starten.

Gewonnen daarentegen is de slag om

de kiezer tegen het belgicisme. Een vier-

de (24,8%) van de Vlamingen stemde

nu al voor partijen die kiezen voor

Vlaanderen als een zelfstandige lidstaat

in Europa (VB en VU&ID). Opnieuw

een stijging met 3,5%. Nog eens 44,1%

van de kiezers kozen voor partijen die

uitdrukkelijk méér Vlaanderen willen

(CVP + VLD). Tezamen geeft dat 68,9%

voor een verregaande Vlaamse autono-

mie. 26,6% van de stemmen gingen

naar partijen die wel sommige bijko-

mende Vlaamse bevoegdheden steu-

nen, maar in het geheel genomen niet

duidelijk zijn over “méér Vlaanderen”

en wat de staatsvorming betreft dus eer-

der voor het status quo kiezen (SP +

AGALEV).

Slechts 3% van de stemmen gingen

naar de indrukwekkende lijst partijen

die België willen versterken (Vivant,

PVDA, FN, UDDU, Alliance, PNPb).

Ondanks de barnumcampagnes van B-

Plus is de macht van het geld niet in

staat geweest om de Vlamingen belgi-

cistisch te doen stemmen.

Resultaat: België-Vlaanderen: 3 - 69!

Wil dat nu zeggen dat 69% bewust kiest

voor een verregaande Vlaamse zelfstan-

digheid? Wellicht niet, maar wel dat

zovelen hun vertrouwen geven aan par-

tijen die hebben ingezien ‘dat de

Belgische staatsstructuur en de

bestaande bevoegdheidsverdeling het

de politici onmogelijk maken om tege-

moet te komen aan de “werkelijke’’

bekommernissen van de burger’, zoals

Bart Maddens eerder al schreef in De

Standaard (9 dec.1998). Vandaag is dan

ook het probleem niet langer of men

dit inziet, maar

wanneer men

er nu eindelijk

verder werk

van maakt.

Matthias E.

Storme

VERLIEZINGENTWEETALIG?Handelaars in de Brusselse Nieuwstraat

zijn wanhopig op zoek naar perfect

tweetalig winkelpersoneel. Volgens de

winkeliers is 50% van hun klanten

Nederlandstalig – op zaterdag zelfs

65% – en is tweetalig verkooppersoneel

absoluut onontbeerlijk. De Brusselaars

die zich aanbieden kunnen echter

onvoldoende of geen Nederlands en de

niet-Brusselse tweetalige Vlamingen

willen zich niet meer verplaatsen om

op onregelmatige uren te komen wer-

ken tegen minimumlonen.

KWALITEITSZORGAlle middelbare scholen kregen van

het Vlaams Centrum voor Kwaliteits-

zorg een uitnodiging voor een collo-

quium. Eigenlijk was het een “invita-

tion”, met “registrationform”. De hele

kaart was eentalig Engels. Geen woord

Nederlands te ontdekken. Maar zoals

geweten loopt het in het Vlaams

onderwijs vol met Engelstaligen. De

zorg voor de Vlaamse kwaliteit is bij

het Vlaams Centrum voor Kwaliteits-

zorg dan ook geweldig. Het thema,

vraagt u? Oh ja, “different & daring -

entrepreneurship in the 21st century”.

Gaat het over de heroprichting van de

Brusselse voetbalploeg die ooit in twee

fasen opging in het huidige RWDM?

Wij dwalen. Daring betekent: stout-

moedig, gedurfd, gewaagd, vermetel.

Kortom, die Engelse uitnodiging was

heel erg “daring”.

RSZ-TAALKADERSDe RSZ heeft een ontwerp van taalka-

ders voorgesteld met een nieuwe verde-

ling van de betrekkingen. De directie-

betrekkingen worden 50N/50F ver-

deeld. Voor de niet-directie betrekkin-

gen wordt een verdeelsleutel 53,69N,

47,31F voorgesteld. Ver van een eer-

lijke 60/40 verdeling dus…

Voor het tweetalig gebied Brussel-

Hoofdstad “vindt” de RSZ een

84,6F/15,4N-verhouding. Nochtans

zijn ongeveer de helft van de werkne-

mers er Nederlandstaligen, maar de

RSZ noteert alleen de taal van de werk-

gever…

TAALINSPECTIEONDERWIJSMinister van Wetenschapsbeleid Y.

Ylieff werd bevraagd over het niet-

functioneren van de taalinspectie in

de scholen van de faciliteitengemeen-

FOTO DOORBRAAK

ten, van Komen en in de internationa-

le school van Mol. De minister erken-

de dat het taaltoezicht op deze scholen

niet meer werkt, omdat de taalcom-

missie en de taaljury niet meer werken

sinds 1984(!) en er slechts 1 taalinspec-

teur is in plaats van 4, een Franstalige.

Volgens de minister zal er eerstdaags

een examen worden uitgeschre-

ven…(Nieuw Klimaat, mei 1999)

EIEREN LOPEN

HOEZO, STAATSHERVORMING?

klaar voor een staatshervorming. Zijn

partijgenoot Herman Suykerbuyk rea-

geert boos, anderen houden zich op de

vlakte.

Een jaar later laat de brede Vlaamse

Beweging opvallend van zich horen.

Op een feestmeeting van het

Overlegcentrum van Vlaamse Ve-

renigingen (OVV, meer dan 60 vereni-

gingen met bijna 800.000 leden),

wordt openlijk gepleit voor een onaf-

hankelijke Vlaamse staat. Vooral de

lijst prominenten die zich achter het

OVV schaart, maakt indruk.

Ondertussen luidt in in het zuiden de

Union Wallonne des Entreprises

(UWE) de noodklok: Wallonië telt een-

derde van de Belgische bevolking,

maar produceert slechts eenvierde van

de nationale rijkdom. Het zorgt slechts

voor 20% van de investeringen in dit

land en krijgt 37% van de sociale voor-

zieningen. Amper één inwoner op vijf

werkt er in de privé, tegenover een

DOORBRAAK nr. 7 - juli 1999 4

Europees gemiddelde van één op drie.

De Walen betalen ook minder belas-

tingen (89% van het landsgemiddel-

de). In de sociale zekerheid stroomt ca.

85 miljard van noord naar zuid. ‘De

Waalse overheid heeft te lang gedacht dat

de redding van elders zou komen’, stelt

UWE-directeur Xavier Desclée. Gérard

Deprez vertelt aan De Morgen dat

Wallonië en België economisch alles –

ondermeer de euro - aan Vlaanderen te

danken hebben.

Van den Brande laat enkele weken

later in The Guardian koudweg vallen

dat België het jaar 2015 of 2020 niet

zal overleven. Hij stelt dat het

Belgische cement is verbrokkeld, pleit

voor “regionalisme” en zoekt de kern

van de kloof in de Waalse keuze voor

een overheidsgebonden economie.

Goed nieuws voor de liberalen die met

de hulp van wat ex-VU’ers hun blauw

met geel-zwart mengen! Niet veel later

draait de SP op haar “Toekomstcon-

gres” de klok een paar jaar terug, tot

ontgoocheling van Norbert De

Batselier. Agalev kijkt nogal meewarig

naar dit alles: dit is niet ons thema.

Wij komen goed overeen met het (ster-

kere) Ecolo, en bovendien rijmt

Vlaams op Blok.

SPEELTIJDDe Vlaamse parlementariërs werken

zich verder doorheen 33 hoorzittingen

en 120 vergaderingen. De Commissie-

Staatshervorming keurt op 3 februari

een resolutie goed met een wisselmeer-

derheid (CVP-VLD-VU), dus zonder de

SP en de – zo begeerde – consensus.

Voor de federale CVP-partijtop is de

speeltijd plots voorbij. Dehaene en

Van Rompuy (‘totaal onhaalbaar’), de

Brusselse CVP-top (Chabert: ‘institutio-

neel slagveld’) en een tweeslachtige Van

Peel (‘inspirerend’) laten hun respect

bewonderen voor het werk van het

eerste rechtstreeks verkozen Vlaams

Parlement. Wallonië klapt volledig

toe: alle Waalse klokken luiden dat er

geen grondwetswijziging komt.

Maystadt (‘Wij kunnen lang neen

zeggen’) en Busquin (‘C’est onbespreek-

baar’) zijn duidelijk.

WET

ST

RA

AT

Door de kippenhistorie en degroene overwinning is de heledicussie over de staatshervormingwat op de achtergrond geraakt.Verhofstadt heeft op de verkie-zingsavond nog laten weten datdit onvermijdelijk op de agendakomt, maar velen hebben al latenverstaan dat er dringender zakenzijn dan een rondje communautairbekvechten. Ten onrechte, zoalsvele Belgische politici al in het ver-leden mochten ervaren.

Vlaanderen is Wallonië niet. Of het nu

gaat over onbemande camera’s of een-

heidspolitie, over tabaksreclame of

asielbeleid, over wapenhandel of ver-

keersveiligheid en mobiliteit, over

loonnormen of werklozencontrole,

over de goede werking van de spoor-

wegen of van de ziekteverzekering. De

kloof tussen beide landsgedeelten lijkt

met de dag te groeien en ook duidelij-

ker te worden. De Vlaamse politieke

klasse koos van in het begin voor gelei-

delijke verandering. Binnen België

omdat het moest. Dat resulteerde eerst

langzaam in moeizaam bevochten

taalwetten (1873-1963) en nadien met

elkaar steeds sneller opvolgende

grondwetsherzieningen en staatsher-

vormingen (1970, 1980, 1988, 1993).

SCHRIKKELNOTAMinister-president Van den Brande

lanceert in 1996 een Discussienota

voor verdere staatshervorming, de

zogenaamde Schrikkelnota. De strategie

is eenvoudig: als de Vlaamse partijen

eerst overeenkomen wat ze samen wil-

len, kan dat niet door de Franstaligen

genegeerd worden. Via debatten, hoor-

zittingen en overleg zoeken parle-

mentsleden uit alle Vlaamse partijen

in de Commissie-Staatshervorming

onder het voorzitterschap van Johan

Sauwens drie jaar lang naar een

Vlaamse consensus.

Maar eind oktober 1997 geven sommi-

ge CVP-tenoren tegengas. Dehaene en

Herman Van Rompuy zijn ‘geen vragen-

de partij’. Vlaams minister Eric Van

Rompuy ziet zijn collega’s ‘fietsen in het

luchtledige’ en acht Vlaanderen niet

ÔLEIDT PATRICK DEWAEL DE VLAAMSE REGERING EN

KAN HIJ WAT VAN DEN BRANDE NIET KON ?Õ

FOTO DOORBRAAK

‘STAATSHERVORMING ?C’EST ONBESPREEKBAAR.’

Het Vlaams Blok spreekt harde taal:‘Onafhankelijkheid is niet tegen Walloniëgericht, maar is nodig om een eind temaken aan een slecht huwelijk waarin deene partner steeds wordt bedrogen’, steltJoris Van Hauthem in het VlaamsParlement. De VLD heeft het over‘bricolage’. Lionel Vandenberghe (IJzer-bedevaartcomité) waarschuwt dattegenover een Waals veto het separatis-me staat. Het OVV eist een Vlaamsegrondwet. ‘De weigering te praten over de organisatievan de federale staat, plaatst meteen devraag naar de zin van die staat op deagenda’, is het commentaar van DirkAchten, (DS, 21.04), die kort daarnazijn stelling documenteert in AchterBelgië. Zijn collega Guy Tegenbos stiptaan dat efficiënt beleid best gedecen-traliseerd is. ‘Voor België geldt wat opgaatvoor bedrijven die interne herstructure-ringen weigeren en waar deelgroepen ditblokkeren: het zal ten onder gaan. Hoemeer blokkeringen er komen, hoe snellerdit proces zal verlopen.’ (DS, 24.03)

Het thema blijft op de agenda. Beginmei pleiten Trends-directeur Frans Crols(economisch) en prof. Matthias Storme(politiek-juridisch) op het Zangfeestvoor een onafhankelijk Vlaanderen ineen Europese Statenbond. Het ANZ ver-zamelt 23.000 handtekeningen om vanhet Vlaams Parlement een grondwet teeisen. Op het congres van het VlaamsEconomisch Verbond (VEV) denkt meneen stuk mee in die richting: ‘Als depolitici de staat niet verder hervormen, danzal de economische diversiteit van regio’s,bedrijfstakken en ondernemingen inEuropa hen daar wel toe verplichten’.Katoen-natie-baas Fernand Huts enpolitici als Karel De Gucht (VLD)nemen in hun pre-electorale publica-ties duidelijke standpunten in.Vlaanderen moet niet alleen eigensociale zekerheid en fiscaliteit krijgen,maar ook een stem in de EuropeseMinisterraad. Ook Jan Huyghebaert, voorzitter vanAlmanij en KBC Bank, laat weten datfiscaliteit, loonpolitiek en zelfs socialezekerheid in aanmerking komen voordefederalisering; ‘Brussel en de staats-schuld houden ons voorlopig aaneen’.(Knack, 09.06). Onder meer de profes-soren Robert Senelle en Eric Ponette

DOORBRAAK nr. 7 - juli 19995

WET

ST

RA

AT

blijven publiceren over de miljarden-transfers richting Wallonië.

EN NU?In de spurt naar de verkiezingen van 13

juni duwt de kippencrisis het commu-

nautaire dossier naar de achtergrond.

Als informateur wil Louis Michel het

daar graag houden, maar dat is zonder

de VU gerekend. Op haar verkiezings-

congres nam de VLD Vlaams gas terug,

maar informateur Verhofstadt heeft een

en ander vast doorgesproken met de

VU&ID, die een federale regering zon-

der staatshervorming niet ziet zitten,

maar wel Vlaams wil gaan. En met de SP

en Agalev, voor wie een verdere staats-

hervorming geen prioriteit is. Voor veel

CVP’ers is ze dat wel. Maar die zijn door

hun federale ministers toch wat in de

hoek gedrumd. Het kan in de eerstko-

mende weken en maanden nog alle

kanten uit, maar de druk op de Vlaamse

partijen is groot. Al is het maar omdat

het Vlaams Blok van elke misstap kan

profiteren.

JVdC

VIJF PUNTENOp 3 maart moet het Vlaams Parlement

de knoop doorhakken. Binnen een

gespleten SP (Erdman vindt meer

bevoegdheden niet nodig) onderhan-

delt De Batselier, de meest Vlaams-

gezinde SP’er, een compromis. De oor-

spronkelijke resolutie wordt in vijf reso-

luties opgesplitst, de SP kan er vier mee

goedkeuren. Is het glas halfvol of half-

leeg? De nationale CVP-leiding voelt de

druk, maar Dehaene kan de taal “van de

oude Davidsfonds-congressen” van zijn

Vlaamse collega’s niet totaal negeren.

Van Peel verzwakt de resoluties tot een

vijfpuntenprogramma van de CVP,

waaraan hij ‘onverkort’ zou vasthouden

bij een volgende regeringsvorming.

De Franstalige partijvoorzitters staan

voor een open doel en scoren met een

eensgezind ‘non’ (Le Soir, 05.03). PRL-

FDF-MCC-voorzitter Louis Michel ver-

heugt zich erover dat de Vlaamse eisen-

bundel het Franstalige front alleen

maar sterker heeft gemaakt. De Waalse

minister-president Robert Collignon

(PS) vergelijkt het ’onverdraagzame’

Vlaanderen met Servië en Wallonië

met Kosovo. Di Rupo glimlacht even

als hij zegt dat zes miljoen Vlamingen

niets kunnen realiseren als de vier mil-

joen Franstaligen niet mee willen.

GRONDWETOp 19 april wordt die macht bevestigd

als de federale regering de lijst vastlegt

van grondwetsartikelen die voor her-

ziening vatbaar zijn. De CVP laat nog

even grondwetsspecialist Alen opdra-

ven om te zeggen dat het allemaal ook

zonder grondwetsherziening kan.

Iedereen begrijpt het signaal: een

staatshervorming is voor de CVP geen

breekpunt. Maar ook Laken deelt de

lakens uit. ‘Het Hof voelde zichzelf en

België al wankelen’, verduidelijkt Guy

Tegenbos in De Standaard (20.04).

De Franstalige partijen reageren opge-lucht. Aan Vlaamse kant was alleenAgalev duidelijk positief. ‘Er zijn belang-rijkere dingen dan een staatshervorming’,stelt kamerlid Frans Lozie. Aan Vlaamsekant veroordelen VLD, VU en VlaamsBlok de zoveelste “capitulatie” van deCVP, nu al vóór de verkiezingen.

DE MINISTER-PRESIDENT WERD ONDER HET GEWICHT VAN ZIJN

FEDERALE PARTIJGENOTEN IN DE SCHADUW GEDUWD. DEFINITIEF?

DOORBRAAK nr. 7 - juli 1999 6

BO

EK

EN

Dirk Achten is een keurige verschij-

ning: slank, steeds onberispelijk in het

pak, correct en degelijk. Zo’n mijnheer

spreek je alleen met veel schroom aan

met Dirk. Kortom, de ideale schoon-

zoon, waarvan de meeste schoonmoe-

ders alleen maar kunnen dromen wan-

neer ze de bierbuikige, ongeschoren en

wat passieve verwekkers van hun klein-

kinderen over de vloer krijgen. Die vlees-

geworden degelijkheid brengt in ‘Achter

België’ met wiskundige rationaliteit een

vernietigend oordeel over België.

Het boekje is heel erg Achten en daar-

om ook erg dun. Een droom voor luie

lezers, want op een uurtje ben je er

door. Achten houdt niet van franjes en

wat op 78 blz. kan geschreven worden,

heeft geen 100 blz. nodig. Achten pleit

niet voor Vlaamse zelfstandigheid

omdat hij flamingant is (hij is dat wel),

maar omdat België niet meer blijkt te

werken. Daarom en daarom alleen

moeten we koel besluiten tot het stop-

zetten van het project België.

NAADLOOSHet is aanmatigend om de vergelijking

te trekken tussen dit werk en hetgeen

Jan Jambon en ondergetekende enkele

jaren geleden bijeenschreven. Achten

is een topjournalist, Jambon-De Roover

twee verdienstelijke prutsers in de

marge. Toch lijkt het mij dat Achtens

boekje naadloos aansluit bij Vlaanderen

staat in Europa, al is zijn werk (nog)

onderkoelder. Achtens kritiek op de

Vlaamse Beweging is dan ook (hoewel

ten dele juist) vooral een toegift aan de

tijdsgeest, die het nu eenmaal noodza-

kelijk maakt géén sympathie te hebben

voor die stroming. Tenslotte kwam die

Vlaamse Beweging jaren geleden al tot

de analyse die Achten nu maakt.

Hij weet natuurlijk zelf ook wel dat de

Vlaamse Beweging meer is dan verzet

tegen Franstalige vuilniszakken in

Wezembeek-Oppem. Maar dat een

Vlaamse topjournalist, hoofdredacteur

van Vlaanderens leidend dagblad, met

zijn stijl en aanpak de visie van de

moderne Vlaamse Beweging bevestigt, is

natuurlijk van het grootste belang. Zijn

sneertjes aan ons adres nemen we er

graag bij (zeker omdat hij met de neo-

belgicisten evenzeer - en naar wij menen

met meer reden - zwaar afrekent).

De redactie van Doorbraak zal de

vakantieperiode nuttig besteden aan

het sprokkelen van reacties op het

meest gecontesteerde deel van Achtens

boek: Brussel. Meervoud en ‘t Pallieterke

hekelen zijn Brussel-kijk. Aan de ande-

re zijde van het spectrum bouwde Kris

Deschouwer daarop zijn kritiek die in

De Standaard verscheen. Deschouwer is

een van de intelligentere neo-belgicis-

ten, die niet de enormiteiten verkoopt

die we voortdurend kunnen opteke-

nen bij een Ludo Dierckx of Dieter

Lesage. Deschouwer pakt het veel sub-

tieler aan en gebruikt geen holle

Belgische frasen. Hij weet dat hij wel

scoort met de boodschap dat de

opsplitsing van België eigenlijk niets

oplost en de problemen alleen maar

verschuift (zijn invulling van het alou-

de “faux problèmes”).

De flaminganten die wel eens de

indruk wekken dat de Vlaamse staats-

vorming alles oplost, maken het men-

sen als Deschouwer alleen maar gemak-

kelijker. Maar Achten is uit een ander

hout gesneden en diende de VUB-prof

kalm en beheerst, maar oerdegelijk van

antwoord. Wij laten het Brussel-luik in

deze bijdrage onbesproken.

ACHTER ACHTENNa Achtens kijk Achter België willen wij

liever doordenken op de vraag ‘Achter

Achten’. Laten we even terugkeren

naar het beeld van de ideale schoon-

zoon. Een schoonzoon kan ook té ide-

aal zijn. Misschien is dat het probleem

met of beter tekort van Achtens ontle-

ding. Ze is zo koel, zo correct, zo saai.

Zoals de té ideale schoonzoons. Die

worden elke zondag bij één of andere

kandidaat schoonmoeder op het diner

uitgenodigd, zijn dan zeer hoffelijk

tegenover de gastvrouw en onderhou-

den haar (wellicht ook bierbuikige)

echtgenoot met interessante gesprek-

ken. Maar hebben de jonge meiden

belangstelling voor die super-degelijke

en keurige jongeman?

Dat geldt ook voor de boodschap van

de Vlaamse Beweging van vandaag. De

analysescherpte is groot, aan rationa-

liteit geen gebrek. Gelukkig maar, want

een ernstig politiek project kan alleen

daarop steunen. Maar daarmee is het

verhaal niet af. Het ontbreekt de

Vlaamse Beweging aan sex-appeal, of

om een mooi jong Nederlands woord

te gebruiken: haar aaibaarheidsfactor is

zowat nul. Zoals het VVB-congres van

1991 de fase van de inhoudelijke zoek-

tocht van de Vlaamse Beweging met

succes afsloot, sluit dit boek van

Achten de rationele verantwoording

van het Vlaamse project succesvol af.

Dat is geen kleine verdienste.

Met koele redeneringen alleen, hoe

degelijk ook, komen we er echter niet.

Waarom waren Agalev, Vlaams Blok of

Bert Anciaux zo succesrijk op 13 juni?

Wegens hun koele superioriteit?

Waarom wordt in de vakliteratuur

steeds meer aandacht besteed aan de

emotionele intelligentie, naast het klas-

sieke IQ? Als we nu ook bredere kringen

willen aanboren, dan hebben we drin-

gend nood aan meer sex-appeal of de

ideale schoonzoon blijft op straat staan.

PDR

DIRK ACHTEN,

ACHTER BELGIË,

SCOOP, 1999,

78 BLZ., 399 FR.

NA ‘ACHTER BELGIË’ DOORDENKEN OP DE VRAAG ‘ACHTER ACHTEN’

NU NOG WAT SEX-APPEAL GRAAG

Dirk Achten, hoofdredacteur van De Standaard,schreef met “Achter België” zonder meer een van debelangwekkendste boeken van de jongste jaren. Alsiemand met veel geld nu iets nuttigs wil doen voorVlaanderen, dan financiert die een Engelse vertaling.

DIRK ACHTEN BRENGT MET

WISKUNDIGE RATIONALITEIT

EEN VERNIETIGEND OORDEEL

OVER BELGIË

DIRK ACHTEN:CORRECT, MAAR

KOEL: ÒBELGIè

WERKT NIET

MEERÓ

DOORBRAAK nr. 7 - juli 19997

Tegenover Wallonië neemt de vereni-

ging een nieuwe houding aan. Waar

vroeger de ‘Walekoppen’ vijand num-

mer één waren, worden ze nu gepro-

moveerd tot volwaardige gesprekspart-

ners. Ook Wallonië heeft nut bij onaf-

hankelijkheid, zo luidt de stelling,

maar dan moet het wel structurele eco-

nomische hulp krijgen, zodat de deel-

staat het ‘Diktat van Franstalig Brussel

(niet) moet blijven aanvaarden’.

Tot vandaag verzet Wallonië zich

tegen verdere defederalisering en ont-

manteling van België omdat het finan-

cieel voordeel haalt uit – en dus afhan-

kelijk is van - het voortbestaan van de

Belgische staat. Om deze afhankelijk-

heid op te heffen dient Vlaanderen

met Wallonie een ‘scheidingsverdrag’

te onderhandelen op basis van drie

punten. Vooreerst dient een oplossing

gezocht voor de economische proble-

men van het zuiden. Vlaanderen moet

hierbij hulp bieden. Secundo dient het

Waalse identiteitsgevoelen maximaal

gerespecteerd. Tot slot dient

Vlaanderen te onderzoeken hoe daar-

bij de eigen ontwikkeling kan worden

bevorderd. Discussies over Brussel of

de zgn. historische transfers zijn uit

den boze.

In Europa moet Vlaanderen zijn inter-

nationale contacten intensifiëren en

daarbij zijn ware, open gelaat tonen.

Maar het moet internationaal wel ‘kor-

daat maar vriendelijk duidelijk maken

dat Vlaanderen een staat zal worden’.

Een en ander dient te gebeuren in over-

leg met de buurlanden. De VVB en het

Overlegcentrum van Vlaamse Vereni-

gingen bezochten in de voorbije maan-

den al diverse ambassades…

POSITIEF DENKENIvan Mertens staat ook garant voor een

‘positieve boodschap’. Tegen België

zijn, is achterhaald. De positieve noten

van de onafhankelijkheidsretoriek

moeten doorwegen. Het klaagmuurfla-

mingantisme is met een Vlaamse

Beweging nieuwe stijl definitief verle-

den tijd. Dat blijkt uit een belangrijke

nota, die door de Algemene Raad van

de Vlaamse Volksbeweging (VVB) werd

goedgekeurd op 12 juni jl.

Voor alles, zo vindt de VVB, moeten de

krachten maximaal gebundeld worden

om Vlaanderen een stem te geven in

Europa. De Vlaamse Beweging – in de

meest ruime zin van het woord – moet

aan één zeel trekken. Binnen de VVB

kan dat, omdat het een pluralistische

vereniging is. Daarom wil de vereniging

een dak boven het hoofd bieden aan

iedereen die wil werken aan een soeve-

reine, democratische Vlaamse staat.

STRATEGIEHet toverwoord van het vernieuwde

hoofdbestuur is ‘strategie’. Deze is

opgebouwd rond de vier spelers op het

terrein: Vlaanderen, Wallonië, Europa en

Brussel.

Vlaanderen moet vooreerst een open

regio zijn, democratisch en vooral zelf-

bewust. Vlamingen ‘moeten trots,

maar niet ijdel zijn; we moeten begin-

selvast zijn en overtuigd van onze

mogelijkheden’ aldus de VVB-tekst.

Al veertig jaar staat de Vlaamse Volksbeweging op de eerste rij van deVlaamse Beweging. In de jaren ‘50 en ‘60 plaatste de vereniging het fede-ralisme op de politieke agenda. Sinds begin de jaren ‘90 is ze de grote pleit-bezorger van een onafhankelijk Vlaanderen. Met de verkiezing van IvanMertens als nieuwe voorzitter in oktober vorig jaar, dook de idee op om eenduidelijker strategie uit te werken om dat doel te bereiken.De nieuwe voor-zitter laat geen gelegenheid voorbijgaan om kort en duidelijk te stellen datVlaanderen niet onafhankelijk moet worden, maar wel dat het dat zal wor-den. Meer nog: hij geeft België amper vier jaar.

En Brussel? Dat Vlaanderen binnen

België Brussel al kwijt is, is een open

deur intrappen. Ook waarnemers als

Manu Ruys en Dirk Achten bevestigen

dat. Dat neemt niet weg dat de

Vlamingen moeten overtuigd worden

dat het zin heeft in Brussel te investe-

ren. De Franstalige Brusselaars moet

duidelijk gemaakt worden dat Wallonië

– op basis van een Vlaams-Waals

akkoord – zich zal afkeren van Brussel

en dat er geen internationale aanspra-

ken zijn op Brussel.

Enerzijds moet Vlaanderen Brussel uit-

nodigen samen een win-winsituatie uit

te bouwen. Anderzijds moet het Brussel

ook duidelijk maken dat het zich – op

weg naar de onafhankelijkheid - niet

langer laat chanteren. Bovendien wil

Vlaanderen van Brussel z’n hoofdstad

maken in de volle betekenis van het

woord. De Franstaligen krijgen ‘garan-

ties voor wat betreft hun taal en cul-

tuur, via een grondwettelijk gewaar-

borgd taalstatuut.’ In overleg met alle

Brusselaars dient een Brusselproject te

worden uitgewerkt, dat de aanzet moet

zijn tot het uitbouwen van Brussel tot

een hoofdstad waar we samen trots op

kunnen zijn.

Met deze strategie wil de Vlaamse

Volksbeweging in de volgende maanden

naar de globale politieke wereld trekken.

Zowel partijen als middenveld, academi-

ci als bedrijfsleiders zullen worden aan-

gesproken. Zoals de vereniging altijd al

gedaan heeft. Maar nu meer dan tevoren

is het duidelijk: via een klare strategie

moet de nakende boedelscheiding dege-

lijk worden voorbereid. Om niet met de

mond vol tanden te moeten zitten, als

morgen zou blijken dat er geen federale

regering kan gevormd worden…

KDr

STA

AT

SV

OR

MIN

G

MET EEN DUIDELIJKE STRATEGIE

DE NAKENDE BOEDELSCHEIDING

DEGELIJK VOORBEREIDEN.

NOTADe strategienota van de VlaamseVolksbeweging werd goedgekeurd op deAlgemene Raad van 12 juni jl. U kunt devolledige tekst aanvragen op het secretari-aat (03/216 45 24) of meteen zelf op Inter-net raadplegen op www.vvb.org/teksten.

VLAANDEREN HEEFT NOOD AAN ANDERE EN

TOEKOMSTGERICHTE KIJK OP WALLONIè.

VLAAMSE VOLKSBEWEGING ONTWIKKELT NIEUWE STRATEGIE

POSITIEF WERKEN AANONAFHANKELIJKHEID

DOORBRAAK nr. 7 - juli 1999 8

BR

USSEL

De Brusselse verkiezingen bieden zo

mogelijk een nog grotere cijferwirwar

dan elders in het land. De verkiezingen

voor Kamer en Senaat vonden plaats

binnen de nog altijd ongesplitste kies-

kring Brussel-Halle-Vilvoorde. De ver-

kiezingen voor het Brussels parlement

bleven een puur hoofdstedelijke zaak.

Voor die gewestverkiezingen gingen de

Vlaamse lijsten samen vooruit. Het

Vlaams Blok verdubbelde haar zetel-

aantal tot vier, terwijl de combinatie

VLD-VU-O één zitje moest inleveren:

dat geeft een netto-winst van één. De

Vlaamse partijen maken dus het zetel-

verlies van 1995 goed. Ook procentueel

ging het vooruit, maar het niveau van

1989 werd niet gehaald (zie tabel).

Deze resultaten kon iedereen lezen in

de kranten en wekten de indruk dat het

weer bergop gaat met de Vlamingen in

Brussel.

DEMOL-EFFECTMaar op de Vlaams Bloklijst voor de

Brusselse raad stond op de eerste plaats

een zekere Johan Demol. Hij boekte

niet de score die de enen gehoopt en de

anderen gevreesd hadden, maar een

zeker Demol-effect kan niet worden

ontkend. Vorige keer scoorde het Blok

in Brussel sterker voor de Kamer dan

voor het gewestparlement. Nu haalt

het Blok voor de Brusselse Raad (met

Demol) 0,9% of bijna 4 000 kiezers

meer dan voor de Kamer (zonder

Demol).

Het is erg nuttig om de kamerverkie-

zingen (zonder Demol!) wat gedetail-

leerder te bekijken. In 1995 behaalden

de grote Vlaamse partijen in de 19

hoofdstedelijke gemeenten 15,34%

van de stemmen. In 1999 was dat nog

13,83% of een verlies van 6 695 kiezers.

Anders uitgedrukt: van de honderd

Vlaamse kamerkiezers in Brussel in

1995 vielen er dit keer zeven af. Op

Agalev na, gingen álle Vlaamse partijen

er voor de kamerverkiezingen op ach-

teruit, ook de VLD en het Vlaams Blok.

Voor de senaatsverkiezingen, waar

Jean-Luc Dehaene ongetwijfeld

Franstaligen kon lokken, was het resul-

taat nog slechter. Daar haakten er van

de honderd Vlaamse kiezers op vier

jaar tijd zowaar 15 af. Reken daarbij

nog het verlies van de lijst VLAAMS,

die zich voor het Frans kiescollege van

de Senaat aanbood om de Vlaamse

inwijkelingen in Wallonië een alterna-

tief te bieden. Dat Franse kiescollege

strekt zich ook uit over Brussel.

LANGERE TERMIJNDe tendens op langere termijn is min-

der makkelijk te berekenen. In 1991

werden de meeste Brusselse kantons

hertekend. De gemeenten uit het

Vlaamse gewest gingen over naar een

Vlaams kanton.

Slechts drie van de acht Brusselse kan-

tons bleven ongewijzigd: Brussel-stad,

Sint-Gillis en Sint-Jans-Molenbeek

(samen zowat éénderde van het totaal

van Brussel-19). Van 1985 tot 1995 (zie

tabel) was de tendens er wisselend en

leek er sprake van een status-quo. Maar

we stellen vast dat de uitslag van 1999

voor het eerst sedert 1985 een sterke

daling van het Vlaams stemmenaan-

deel laat zien. Agalev (verdubbeld) en

vooral het Vlaams Blok (meer dan ver-

viervoudigd) hebben zich in die perio-

de kunnen versterken. De VLD (in

1985 nog PVV) haalt vandaag net even

veel als 14 jaar geleden. SP (68% van de

score van 1985) en vooral CVP (47%)

en VU (45%) verzwakten sedertdien

heel erg in de drie kantons waar een

vergelijking mogelijk is. De achteruit-

gang van de Vlaamse partijen is dus

zeker niet ten einde.

BRUSSELSE RAADDe Vlaamse zijde van de Brusselse raad

kreeg op 13 juni Antwerpse allures. Om

het Vlaams Blok, dat 4 van de 11 zetels

won, uit de regering te houden, moe-

ten alle andere partijen een coalitie

vormen. De CVP, met Jos Chabert en

Brigitte Grauwels, kon zich handha-

ven. Agalev en de SP boekten dit keer

een licht verlies, maar behielden hun 2

zetels (nu wel één voor elk, vorige keer

beide voor de SP).

In Brussel probeerde de partij van Bert

Anciaux het met de VLD. Ook die com-

binatie, geleid door Annemie Neyts,

kwam niet uit de verf. Waren ze vorige

keer samen nog goed voor ruim 4% en

drie zetels, dan moet het kartel het nu

stellen met 3,22% en één zetel minder.

Wellicht vertrokken nogal wat cen-

trum-rechtse liberalen naar de vrij bur-

gerlijke CVP-lijst. De grote overwin-

naar, het Vlaams Blok, schoot echter

heel wat tekort om het beoogde doel te

bereiken. De partij wilde sterker wor-

den dan de drie andere Vlaamse forma-

ties, maar bleef steken op 4,5% tegeno-

ver 9,1% voor de anderen.

PDR

VERKIEZINGEN 1999

VLAMINGEN IN DE HOOFDSTAD

Journalisten en commentatoren lijken er weinig aandacht aan te besteden.Toch levert een nauwkeurige analyse van de uitslagen in Brussel-hoofdstadnuttige en verrassende gegevens op. Hoe evolueert de politieke aanwezig-heid van de Vlamingen in Brussel? Is er echt vooruitgang, zoals de zetel-winst in het Brussels parlement doet vermoeden?

Vlaamse stemmen voor Brusselse raad

1989 66 990 15,4

1995 56 746 13,7

1999 60 546 14,2

aandeel Vlaamse partijen voor de kantons

Brussel, Sint-Gillis en Sint-Jans-Molenbeek

% index (1985 = 100)

1985 19,1% 100

1987 20,6% 108

1991 20,7% (19,2) 108 (100)

1995 19,9% 104

1999 18,2% 95

Index Vlaamse partijen voor dezelfde drie

kantons (1985 = 100)

CVP 47% van 6,02% naar 2,87%

SP 68% 4,61% naar 3,16%

AGALEV 210% 0,82% naar 1,72%

VU 45% 2,79% naar 1,26%

VLD 100% bleef 3,58%

Vl. Blok 441% 1,27% naar 5,60%

15% MINDER

VLAAMSE KIEZERS

DOORBRAAK nr. 7 - juli 19999

VLAAMSE DIOXINE?Vroeger waren er nog verzachtende

omstandigheden. Na het Dutroux-

schandaal dwongen Witte Mars en

Witte Beweging ook wel bewondering

af. De openbare zittingen van de parle-

mentaire onderzoekscommissies ver-

sterkten de democratie. En na de

Dutroux-ontsnapping en de verstik-

king van Semira traden onmiddellijk

ministers af. Maar het dioxineschan-

daal daarentegen heeft alleen donkere

kanten en is, i.t.t. de andere schanda-

len, van internationale betekenis.

Uit het feitelijk relaas van kwaliteitsme-

dia als de International Herald Tribune

(IHT) en The Economist blijkt dat

betrokken vetsmelterij, de veevoeder-

bedrijven, de kippen- en varkenskweke-

rijen en de betrokken ministers Vlaams

zijn. Dat geldt vooral voor de

Boerenbond, een term die in het Engels

niet vertaald wordt (‘Flemish-

speaking’, ‘Dutch-speaking’). Ook de

IHT vindt het verwonderlijk dat land-

bouwminister Karel Pinxten wachtte

tot een tv-zender (TV1) hem dwong om

het nieuws te brengen. De IHT wijst op

de band tussen de Vlaamse landbouw-

sector, de Boerenbond en de CVP. Aan

Vlaanderens tot dusver gunstig econo-

misch imago werd uiterst zware en

mogelijk blijvende schade toegebracht.

Toen later waarschijnlijk bleek dat

Wallonië de dioxinevergiftiging veroor-

zaakte, was het hoogtepunt van het

schandaal voorbij en kreeg dit amper

aandacht in de internationale pers.

BELGISCH GEKLUNGELDe klungeligheid daarentegen wordt

grotendeels toegeschreven aan het

Belgische systeem. De IHT stelt vast dat

de voedselinspectie verdeeld is over de

ministeries van Landbouw, Volksge-

zondheid en Economie. Een traditie

van onafhankelijk onderzoek heeft

België niet, zelfs het gerecht is gepoliti-

seerd. Interessant is dat de IHT de

schuld van dit alles geeft aan de

Belgische compromissencultuur, en

daarmee een oud idee van Le Monde

diplomatique omtrent België over-

neemt.

Wat echter veel bedenkelijker is, is dat

de IHT de diepere schuld hiervan ook

aan de staatshervormingen en aan de

Vlamingen lijkt te geven. Drie gewes-

ten, drie gemeenschappen en de 19

Brusselse gemeenten hebben België een

slecht bestuur gegeven, vindt de IHT.

En de Walen zijn nu het slachtoffer van

een grotendeels Vlaams schandaal. En

het zijn ook de Vlamingen die in België

onrust zaaien, door zich te beklagen

over de overdrachten van de sociale

zekerheid naar Wallonië, waarvan de

economie is ingestort.

Het Vlaamse imago wordt hier dus ver-

der beschadigd. De Vlamingen krijgen

niet alleen de schuld voor een “dioxi-

ne-oplichterij”, maar ook van het

dioxinegeklungel van de Belgische

staat. Ondersteunend daarentegen

voor het Vlaamse onafhankelijkheids-

streven is dat er aan Belgiës overle-

vingskansen alsmaar meer getwijfeld

wordt. België komt alleen maar in de

belangstelling door schandalen, meldt

The Economist. ‘Misschien was dit de

regering van de laatste kans’, schrijft de

IHT, ‘want het is niet alleen het Vlaams

Blok dat een zelfstandiger Vlaanderen

wil’. En The Economist blokletterde:

‘België zakt alsmaar dieper’.

Maar ook dat kan het Vlaamse imago-

probleem verergeren. Want wat de

jongste weken opviel, is dat de buiten-

landse pers België steeds meer als een

Vlamingen-aangelegenheid ziet. Met

onvertaalde benamingen zoals Vlaams

Blok, Volksunie en Boerenbond, wordt

duchtig gegoocheld. De Frankfurter

Allgemeine Zeitung titelde over

Dehaene: ‘De locomotief (dus in het

Nederlands – red.) aufs Abstellgleis

geschickt’. Soms zien ze al wat Belgisch

is, als Vlaams, en pas als Franstalig

wanneer het zodanig vermeld is.

VERKIEZINGENDe verkiezingen van 13 juni waren een

lokaal, Belgisch verschijnsel. Het dioxi-

neschandaal daarentegen is van

wereldformaat. De VS stopten de

invoer van kippen- en varkensvlees uit

héél de EU. Aziatische landen namen

ook maatregelen tegen Frankrijk en

Nederland. Dat in Vlaanderen de rege-

ringspartijen werden afgestraft en

naast Agalev en de VLD ook het

Vlaams Blok winst boekte, leidde dit

keer in de Angelsaksische pers niet tot

de minste verontwaardiging. Het werd

gewoon vastgesteld.

Maar het Vlaamse imagoprobleem

blijft. De aftakeling en de slechte wer-

king van België worden door de

Angelsaksische – en daarmee de hele

buitenlandse – pers meer en meer

onrechtstreeks aan de Vlamingen toe-

geschreven. En als dat zo doorgaat, zal

een onafhankelijk Vlaanderen op wei-

nig internationale sympathie kunnen

rekenen. We hebben dus – nu al – een

duidelijk Vlaams imagobeleid nodig.

Marcel Gunst

VLAANDEREN IN DE OGEN VAN DE INTERNATIONALE PERS

DE BELGISCHE VERKIEZINGENEN HET DIOXINESCHANDAAL

De verkiezingen van 13 juni werden in de Angelsaksische pers in één ademgenoemd met het dioxineschandaal. Na alle eerdere schandalen (CCC,Bende van Nijvel, Aboe Nidal-visum, moord op Cools, omkoperij rondUniop, Agusta en Dassault, ontslag van Navo-secretaris-generaal Claes,Dutroux-pedofilie en Dutroux-ontsnapping, de benoeming van Wathelet alsEuropees rechter, de verstikking Semira Adamu) lijkt het geduld met Belgiëop. Want nu sleurt de Belgische onkunde heel de EU mee. Niet alleen delandbouwuitvoer van de 10 miljoen Belgen, maar die van alle 335 miljoenEU-burgers komt nu in het gedrang. Dit “Belgisch” diskrediet kan de onaf-hankelijkheid van Vlaanderen bespoedigen, maar ook het imago vanVlaanderen is grondig besmeurd…

BU

ITEN

LA

ND

ZIJN DE WALEN SLACHTOFFER

VAN EEN GROTENDEELS

VLAAMS SCHANDAAL?

DOORBRAAK nr. 7 - juli 1999 10

TWEE-SPRAAK

TAALVERVUILING OF NIET ?!!!

NEENOver een ‘overmatig’ gebruik van het

Engels krijgt Belgacom geen klachten.

Toegegeven, het Engels is er, maar daar

zijn verklaringen voor.

Vooreerst is het inderdaad een alge-

meen en internationaal gegeven dat

het bedrijfsleven meer Engels hanteert.

Dat geldt zeker in de hoogtechnologi-

sche wereld van de telecommunicatie,

waar de meeste nieuwigheden nu een-

maal uit Engelssprekende landen

komen. Bovendien is het zo dat de

helft van de aandeelhouders bij ons

Engelstalig zijn. De interne organisatie

is opgebouwd op basis van 26 divisies

met een Engelse naam.

Ook de functieomschrijving van de

20 000 medewerkers is in het Engels,

met het oog op de eenvormigheid.

Maar extern verlopen de contacten met

de klanten in hun moedertaal. Voor

Engelstalige termen zoeken we zoveel

mogelijk een alternatief in het

Nederlands. Klantendienst hoort mooi-

er dan Customer Service, en als er op

dit vlak al eens fouten worden gemaakt,

dan zijn dat uitzonderingen.

Voorts is België een drietalig land en is

het voor minder evident dan voor bij

voorbeeld de Duitsers om de eigen taal

voorrang te geven.

Anderzijds dient gezegd dat bepaalde

termen – zeker in de wereld van tele-

communicatie en Internet – zich niet

zo makkelijk laten vertalen. Waar moet

je de grens trekken? Extern hanteren

we inderdaad deels Engelse benamin-

gen en merknamen. Maar ook Latijnse

en Griekse.

Wat telt is de bereikbaarheid van en

voor de klant. Onze producten worden

wereldwijd gebruikt. Onze markt is rui-

mer dan België alleen. Met zijn ‘calling-

card’ kan de klant overal ter wereld

terecht, en dat moet toch onze eerste

doelstelling zijn?

Jan Margot, Belgacom

IN-SPRAAK

DE SLAG OM BRUSSELIn de rubriek Vrije Tribune (Doorbraak,

mei) had volksvertegenwoordiger Filip

De Man het over ‘de slaafse houding van

CVP en SP (en tot voor kort ook van de

VU)’. Voor een Vlaams-nationale partij

zal deelnemen of niet deelnemen aan

de bestuursmeerderheid altijd een ver-

scheurende keuze zijn. Maar de

Vlamingen mogen niet blind zijn voor

de goede initiatieven die men kan

nemen als men aan het bestuur deel-

neemt.

Vraag het maar eens aan de Vlamingen

van Brussel die werkzaam zijn in de

sociale of culturele sector. Die mensen

betreuren het dat Vic Anciaux zijn

ontslag heeft ingediend, alhoewel ze

hem principieel gelijk geven (wederom

de verscheurende keuze!). Projecten

van die mensen werden door Anciaux

gesteund (subsidies, gebruik van infra-

structuur, enz.). De heren Chabert en

Gryp steunen helaas alleen de pro-

jecten uitgaande van hun gekende

zuilen. Die Vlaamse Brusselaars waar-

over ik het heb, zijn mensen zonder

partijkaart.

Jan Vandewalle, Mortsel

COMPROMISVolgens Hugo De Ridder (Doorbraak

juni) zal de autonomiegedachte nog

veld winnen. Een chirurgische analyse,

meer niet. In de vernieuwde par-

lementen dreigt Vlaanderen zich door

de behoudende krachten weer de

mond te laten snoeren. Nog een pak

meer Blok-zetels worden bezet door

nutteloze spoken. En de rest maar

balken dat ‘de kiezer heeft gesproken’.

Maar goed, eigen schuld, dikke bult. De

vele Vlaamsgezinden in het Blok zijn

de gevangenen van de xenofoben. Die

in de VU de gijzelaars van hun ‘ont-

wapenend’ charmante stemmentrekker

en zijn zwalpende ID’en. Die bij oran-

je, blauw en rood tenslotte van hun

Belgische commandanten. Flamingan-

ten aller kleuren, verenig u ! Kruip eerst

uit het cordon in eigen kring. Smeed u

een stalen dossier en neem dan samen

waardig afscheid van Vorst en Vader-

land. Dat zal pas ‘vernieuwing’ zijn.

Joris Demeulemeester, Leuven

OP

INIE JA

Engelse mode (excuseer: “fashion”)?

Engelse termen waar er goede Neder-

landse termen te bedenken vallen?

Simon Stevin bewees dat het in het

Nederlands óók kan. Ons onvolprezen

“wiskunde” is er een levend bewijs van.

Stevin was verstandig. Dat geeft

verschil. Wie derhalve mee wil huppe-

len met de “Engelse ziekte”, schrijft

zich in een versleten verhaal in.

Weliswaar putten deze lieden zich uit

in het verzinnen van argumenten. Met

weinig originaliteit overigens. Zij

bedriegen zichzelf. Hun gedaas dient

slechts om de eigen taalonkunde te

verdoezelen. Of om hun verlangen om

“erbij te horen” en zich van het plebs

te onderscheiden weg te rationaliseren.

Vroeger in het Frans. Voorheen in het

Spaans. Men leze er Karel

Hemmerechts “Het Triëste van het

Noorden” maar eens op na. En tegen-

woordig dus in het Engels. Wat zouden

deze lieden uitrichten als de oorlog

anders was afgelopen? Alles in de taal

van de Heimat?

Dat is nu precies de kern van de zaak:

de statuis van “wereldtaal” verbergt

een wereld aan …imperialisme. Dit zijn

de werelden die tegenover elkaar staan:

die van het respect voor ieder mens en

ieder volk en met zorg voor de rijkdom

van een zo groot mogelijke verschei-

denheid. Of het nu voor het

Nederlands is, of voor het Swahili of

het Gaëlisch.

En daartegenover: de wereld van het

recht van de sterkste. Met daarin altijd

de meerdere – de koloniaal – en de

inboorling, die echter nooit een ware

sahib worden zal.

Dáár gaat het om. Om rechtvaardig-

heid en waardigheid. ‘Mensenrechten’

noemt men dat tegenwoordig. Al de

rest is larie en apekool. Alle

Belgacomistisch of Bennetonniaans

gepraat ten spijt.

Jaak Peeters

Spreekt het bedrijfsleven te veel uit een Engelse mond? Zijn de Engelstaligeproductnamen en commerciële berichten, advertenties of functieomschrij-vingen in de krant een bewijs van taalvervuiling? Voor een en ander heb-ben we zo onze redenen, zegt Belgacom. Onzin, dat is een gebrek aan res-pect, zegt Jaak Peeters.

DOORBRAAK nr. 7 - juli 199911

Het Vlaams Komitee voor Brussel kreeg

in 1979, ter gelegenheid van het mil-

lennium van de stad Brussel, het “voor-

recht” op de Grote Markt een groot

evenement te organiseren. De erken-

ning van de Gemeenschappen was

grondwettelijk een feit, zodat de toela-

ting voor dit feest gekoppeld werd aan

één voor de Franse Gemeenschap in de

Septemberdagen. De toenmalige orga-

nisatoren geraakten ook nooit uit het

conflict tussen eisenpakketten van de

Vlaamse Beweging, geformuleerd in

historisch-romantische sjablonen, en

degelijk actueel spektakel voor het

brede publiek.

In 1997 stuurde de Vlaamse Gemeen-

schapscommissie aan op grondige ver-

nieuwing en vertrouwde het project

toe aan een stuurgroep o.l.v. Hugo

Weckx, logistiek ondersteund door de

vzw Ancienne Belgique (AB). De

opdracht: bedenk een feestelijke, cultu-

rele 11-juliviering, waarbij men sowie-

so het publiek van getrouwen behoudt,

maar uitbreidt naar nieuwe doelgroe-

pen - de talrijke jeugdige Vlamingen in

de stad, die 11 juli nog als een heus

eigentijds, stadsgebonden evenement

moeten leren ervaren én het onverken-

de publiek van dagjesmensen, toeris-

ten, jonge gezinnen en de internatio-

nale bewoners van Brussel. De budget-

taire enveloppe steeg niet onbehoor-

lijk. De AB stapte mee in deze construc-

tie op voorwaarde haar verzuchtingen

naar kwaliteit, eigentijdsheid en pro-

fessionele aanpak te mogen inzetten.

Deze bestelling omvatte geen politieke

statements en daar hebben de stuur-

groep en de vzw AB zich totnogtoe

strikt aan gehouden. Bovendien zijn

wij van mening dat het item “jaarlijkse

stand van zaken van de Vlaamse bewe-

ging” aan anderen toekomt.

De viering van 1998 zette de krachtlij-

nen uit van een artistiek en populair

concept:

Het breedste publiek in de voor-

avond aantrekken door toedoen van

straattheater o.l.v. Marc Bober, een

aanbod dat nu al aan de kwaliteits-

norm ‘festival’ toe is.

Het strijdbare repertoire en de alou-

de Vlaamse liederenschat actualise-

ren en het, samen met Juliaan “rots

in de branding” Wilmots optrekken

tot een competitief internationaal

niveau. En ook dit luik belooft alleen

maar groei.

Een pleidooi houden voor het beste

Nederlandstalige lied van vandaag,

met representatieve vertolkers en

knipogend naar het Noorden van de

Lage Landen. Respect afdwingen

voor het chanson in onze eigen taal

en het aanbod ervan ontwikkelen is

trouwens een statutaire opdracht

van de AB.

Dit feest is een cultureel en breed-soci-

aal evenement en bevat op zich geen

politieke boodschap, tenzij de aanwe-

zigheid van vele leeuwenvlaggen en

van vele “schone Vlaamse liekes”. En

zoals elk cultureel project verdient het

ook de volste aandacht van zijn toe-

schouwers, al is het maar omdat anders

80% van zijn sfeer en van zijn inhoud

verloren gaat. Als organisator durf ik

dan ook van het publiek, van waar het

ook mag komen, om dit inlevingsver-

mogen verzoeken.

Tegelijk wil ik graag toegeven dat hier-

mee de vraag naar de politieke dimen-

sie niet is opgelost, tenzij men de toe-

spraak van de voorzitter van het

Vlaams Parlement in de gotische zaal

van het stadhuis t.a.v. een aantal poli-

tieke edelen als een afdoende ant-

woord beschouwt.

VRIJE TRIBUNE

ELF JULI: TUSSEN VERLEDENEN TOEKOMST

De Gulden-Sporenfeesten op de Brusselse Grote Markt zijn stilaan tot eentraditie uitgegroeid. Nochtans zijn deze feesten van relatief recente datum.Sinds 1905 al kent Brussel zijn eigen 11-juliviering. Maar na meer danzeventig jaar 11 juli vieren in verschillende zalen en achterzaaltjes inBrussel, kwam daar pas twintig jaar geleden verandering in en werd hetprachtige kader van de zeventiende-eeuwse Grote Markt het toneel van dejaarlijkse Gulden-Sporenviering.

OP

INIE

Tot voor 20 jaar boden vooral de

publieksmanifestaties het platform voor

politiek-maatschappelijke boodschap-

pen. Nu de media een grenzeloze ont-

wikkeling doormaken, kan gedacht wor-

den aan een “state of the union” van de

Vlaamse Gemeenschap, die ofwel in het

Vlaams Parlement voor een breed

publiek kan plaats vinden, ofwel in een

congresruimte, waar de techniek van nu

sprekers en uiteenzetting knap onder-

steunt en waar de boodschap van de

Vlaams-Parlementsvoorzitter op breed

scherm kan worden meegemaakt.

Ten slotte nog dit: de 11-julistuurgroep

wordt vanaf september een vzw, gedre-

ven door jonge, bewogen mensen. Zij

wil werk maken van de invulling van

de feestweek van 1 tot 11 juli, idee dat

door Vlaanderen-Europa 2002 werd

ingevoerd. Het zou Vlaams Brussel toe-

laten in al zijn geledingen en sociale

lagen aanwezig te zijn op dit gebeuren,

in een gedachtegoed waarin traditie en

toekomst respectvol aan mekaar

gewaagd zijn.

Ik wens alle lezers van Doorbraak een

uitzonderlijk sterke Gulden-Sporen-

viering en… onze deur staat altijd open

voor opbouwende gedachtewisseling.

Jari Demeulemeester,

directeur Ancienne Belgique, 21 juni

•

•

•

JARI DEMEULEMEESTER: KWALITEIT, EIGENTIJDSHEID

EN PROFESSIONALITEIT GEEN LOZE BEGRIPPEN.

11 juli in BrusselVanaf 17.30 uur bent u welkom op de Grote Marktvoor een erg gevarieerde Sporenviering, met om 20uur onder meer optredens van Patick Riguelle enWigbert en ook samenzang met het Gulden-sporenoctet, groot koor en Juliaan Wilmots. De Vlaamse Volksbeweging nodigt u vanaf 15 uuruit op het St-Katelijneplein (naast de OudeGraanmarkt) voor een geanimeerde namiddag. Om18 uur volgen toespraken van OVV-voorzitterMatthias Storme en VVB-voorzitter Ivan Mertens.’s Avonds kunt u er terecht voor het nodige natje endroogje, barbecue en een muzikale noot van hetPuszta-ensemble.

DOORBRAAK nr. 7 - juli 1999 12

Boerenkrijg. De vele taalfouten moet u

er wel bij nemen.

PDR

DE NEDERLANDEN ‘EXTRA

MUROS’. ZANNEKIN, 176 BLZ.,

750 FR. OP REK. 464-8220251-

39 VAN ZANNEKIN, IEPER.

ATLAS VAN DEWERELDGESCHIEDENISWie een belangstelling voor geschiede-

nis en aardrijkskunde combineert,

bekijkt elke historische atlas met veel

belangstelling. Het Davidsfonds waagt

zich nu op dit terrein met een kanjer

van een werk, onder de eenvoudige,

maar erg ambitieuze titel die we hierbo-

ven gebruikten. Het werd een voltreffer,

die zowel wetenschappelijk verant-

woord, gebruiksvriendelijk, duidelijk

en goed ogend als volledig mag

genoemd worden.

Dit werk, een door prof. Luc De Vos

bewerkte vertaling uit het Engels, geeft

niet alleen wat we van een historische

atlas verwachten, inzicht in gebeurtenis-

sen door historische feiten ruimtelijk te

situeren, maar nog veel meer. We krijgen

tijdsbalken, koppelingen en verwijzin-

gen, tekstuele uitleg en ook vele, keurig

uitgewerkte kaarten van periodes en

gebieden die ons minder vertrouwd zijn.

Zo komt bijvoorbeeld Mongolië uiter-

aard aan bod op de zesentwintig

wereldkaarten, maar ook op niet min-

der dan 12 detailkaarten, waarvan een

tweetal uitdrukkelijk over Mongolië

handelen. Ook Oceanië of Afrika vóór

de kolonisatie komen aan bod. Het

woord wereldgeschiedenis wordt hier

zeer terecht gebruikt. Maar geen nood:

ook Europa wordt meer dan uitgebreid

behandeld. Wie ook van mening is dat

geschiedenis niet kan begrepen worden

zonder de ruimtelijke aspecten, kan

niet om dit werk heen.

PDR

L. DE VOS (RED.),

ATLAS VAN DE

WERELDGESCHIEDENIS,

DAVIDSFONDS/LEUVEN,

380 BLZ., 2 495 FR.

Feitelijk is het boek een bundeling van

eerder verschenen maar voor de gele-

genheid geactualiseerde artikels, allen

rond het centrale thema: Vlaams-

Nederlandse samenwerking en integra-

tie, in verleden, heden en toekomst.

Het boek omvat een essay over het zo

belangrijke pamflet Verhandeling op

d’onacht der moederlyke taal van ‘eerste

flamingant’ J.B. Verlooy, een bijdrage

over een van Simons’ voorgangers-

Antwerpse bibliothecarissen – F.H.

Mertens – die de separatistische revolu-

tie van 1830 niet echt genegen was.

Beide korte, vlot geschreven artikels die

iedereen interesseren.

Net als het korte obituarium voor

Johan Fleerackers, allicht de vader van

de algemeen-Nederlandse samenwer-

king, en de herwerking van Simons’

bekende boekje Het ravijn tussen Essen

en Roosdaal, dat uitdrukkelijk pleit voor

een verder doorgedreven en meer

ambitieuze samenwerking in het taal-

en letterenbeleid van Vlaanderen en

Nederland. Minder evident is mis-

schien de meer wetenschappelijk getin-

te historisch-filologische bijdrage over

de geschiedschrijving over de

Nederlandse politicus Geyl.

Een bijzonder boeiend boekje dat –

alleen al door het taalgebruik – een

pareltje is in zijn genre van gebundelde

essays. Een aanrader!

KDr

L. SIMONS, ANTWERPEN –

DEN HAAG RETOUR. OVER

TWEE VOLKEN GESCHEIDEN

DOOR DEZELFDE TAAL.

LANNOO, 133 BLZ.,

695 FR.

DE NEDERLANDEN (2)De Nederlanden zijn groter dan

Vlaanderen en Nederland samen. Ook

Wallonië, Frans-Vlaanderen, Luxem-

burg, Picardië, Artesië en o.m. de

Duitse regio’s Kleef, Oost-Friesland en

Bentheim horen tot de Nederlanden…

Voor het eerst verschijnt het Jaarboek

van de heel-Nederlandse vereniging

Zannekin onder de titel De Nederlanden

‘extra muros’. In dit deel o.m. aandacht

voor de zgn. Klöppelkrieg, de

Luxemburgse variant van “onze”

VRIJHEID OM NIETTE LEZENVooraleer een boek te bespreken, hoor

je het ook helemaal te lezen. Vrijheid in

Vlaanderen van schoolinspecteur

Jacques De Maere hebben we voortijdig

weggelegd. Het begint nochtans inte-

ressant. De auteur wil nagaan hoe het

gesteld is met de vrijheid in

Vlaanderen. Vanuit een dubbele

gehechtheid aan christendom en socia-

lisme, brengt hij enkele verrassende en

uitdagende gedachten aan. Maar hij

blijft dan jammerlijk steken in opper-

vlakkigheden en sloganistiek. Als hij

het Vlaams-nationalisme volgens de

slechte traditie van het politiek correcte

denken bekritiseert, zonder zijn aan-

vechtbare redeneringen te onderbou-

wen, hoeft het voor ons niet meer. We

hebben het boek toch met spijt opzijge-

schoven, want in de kern biedt het een

aanzet voor interessante en originele

gedachten, maar De Maere haalt nooit

het beloofde niveau. En gemiste kans

van eerste orde.

PDR

JACQUES DE MAERE, VRIJHEID

IN VLAANDEREN. EEN GETUIGE-

NIS, UITGEVERIJ PELCKMANS,

126 BLZ., 550 FR.

DE NEDERLANDEN (1)De enorme bibliotheek over de samen-

werking tussen Nederland en

Vlaanderen bevat veel pulp. Van de

eenzijdige Groot-Nederlandse liefdes-

verklaringen tot de afwijzende Vlaamse

particularisten die voorstander zijn van

een eigen taal, het is allemaal al te boek

gesteld. Diezelfde bibliotheek werd

onlangs aangevuld met alweer een

nieuw boek over Vlaanderen en

Nederland: Antwerpen – Den Haag retour.

Antwerpen – Den Haag retour behandelt

meer algemeen enkele aspecten van de

algemeen-Nederlandse taal- en cultuur-

politiek. In zijn typische onverbeter-

lijke stijl en met een taalgebruik om de

vingers van af te likken, slaagt een van

de belangrijkste actoren op dat alge-

meen-Nederlandse taal- en cultuurpoli-

tieke terrein, prof. Ludo Simons, erin

zijn lezers van de eerste tot de laatste

bladzijde te boeien in zijn jongste boek.

BO

EK

EN

DOORBRAAK nr. 7 - juli 199913

Op 13 juni ben ik onverhoopt lid geworden van het steeds uitgebreiderGild der Steeds Mobiliseerbaren. Vrouw- en zonenlief hadden er niets beterop gevonden dan mij een broekbandsierend aanhangsel aan te bieden tergelegenheid van een zoveelste verjaar- en vaderdag en toevallig ook demoeder van alle verkiezingen.

Terwijl mijn geheugen steeds zeefachtiger trekjes vertoont om al eens eenof andere trouwreceptie te vergeten en zelfs mijn agenda op een haastonvindbare plaats te deponeren, meent mijn familiale aanhang dat ik inde toekomst bestendig bereikbaar moet zijn voor jan en alleman.

Ik ben die zondag aan allerlei stemmingen onderhevig geweest. Die mor-gen hadden ze zelfs een kleurtje tot in het viervoud toe. Bovendien werd ikuitgenodigd om die stemming te veruitwendigen tot in het monster-achtige toe. Geef immers toe dat zo’n opengelegde kiesbrief van een vier-kante meter groot op een half zo groot tafelblad de verleiding opwekt ommaar half werk te doen en zeker niet te veel bolletjes rood te kleuren meteen potlood dat voor de gelegenheid aan de al te korte ketting is gelegd.

Als je op zo’n zondagvoormiddag al vier keren je stem hebt kwijtgespeeld- Geen Stem Meer - ga je die niet te vlug verheffen als je dan bedachtwordt met een staaltje van technisch vernuft om die stem waar en voor wiedan ook te laten klinken. Nu weet ik wel dat daarvoor her en der, tot opkerktorens toe, wanstaltige en landschapsontsierende masten wordenneergepoot, maar mocht ik ooit in de verleiding komen zo’n toren te dyna-miteren, dan zou ik misschien nog nuttig gebruik kunnen maken van zo’nhandzaam cadeautje om contact te houden met mijn samenzweerders inde buurt vóór de fatale knal. Erg veel risico om in België gestraft te wordenvoor het opblazen van een toren zit er hier trouwens niet aan vast.

Met een minimale vooropleiding voor toekomstige GSM-gebruikers ben ikdan, bewust van mijn democratische plichten, die namiddag de stemmengaan tellen van alle democratische en van een niet-democratische partij.Met een eenmaal rinkelende en dus slecht gemanipuleerde GSM als stillegetuige. Hij heeft nadien consequent de zondagsrust gerespecteerd vaneen uit-getelde

Wilhelmus.

G . S . M .

al het leeuwendeel

van ‘s lands belastin-

gen binnenbrengt?

Als daar nog iets bij-

komt, zal dat op poli-

tieke weerstand stui-

ten. De fiscaliteit is

een absoluut instru-

ment van de macht

en die mist

Vlaanderen.’

(Knack, 9 juni)

IN NAAM DER BELGEN (1)B Plus, de ‘Beweging voor een Federaal

en Vernieuwd België’ zet zich aan de

spits van het verzet tegen een verdere

opsplitsing van België. Nadien zou

Vlaanderen immers per definitie

‘repressief, asociaal en ondemocra-

tisch’ zijn. B Plus (o.l.v. Ludo Dierickx)

ging ertegenaan met dure advertenties

en reuzenaffiches met de leuze “De

Beste Vlaming is een goeie Belg”.

De vereniging gebruikte het jonge

imago van scouts om haar niet meer zo

frisse ideeën op affiches te verpakken.

De scouts konden er niet mee lachen

en lieten de affiches verwijderen.

IN NAAM DER BELGEN (2)B Plus stelt dat men ‘een echt debat’

over de splitsingsgedachte weigert te

organiseren. Nochtans werd in het

Vlaams Parlement drie jaar gedebat-

teerd rond staatshervorming. Werden

de Vlaamse resoluties in het voorjaar

niet door Franstaligen ‘zonder debat’

afgewezen? En was het niet na ‘een

echt debat’ dat ze vervolgens door pre-

mier Dehaene in de koelkast werden

gestopt? Onder de oproep tot verzoe-

ningsgezinden onder meer auteurs,

acteurs en zangers Tom Lanoye, Geert

Vanistendael, Josse De Pauw, Kurt Van

Eeghem, Chris Lomme en Hilde

Uytterlinden, Wannes Van de Velde

(Vlaanderens culturele elite?), ere-

grootmaarschalk Herman Liebaers (het

Hof?), de professoren-verkiezingsex-

perts Kris Deschouwer en Lieven

Dewinter (de politieke wetenschap?)

en mede-initiatiefnemer Luc Van der

Kelen (de liberale pers?).

EIGEN FISCALITEITDe jongste tijd stellen nogal wat Walen

dat de rijkdom van Vlaanderen een

gevolg is van fiscale fraude. Dat willen

ze rechtzetten door van Vlaanderen

een grotere fiscale bijdrage te eisen. Jan

Huyghebaert, topman bij KBC, is het

helemaal oneens met die suggestie.

‘Beseffen de Walen wel dat Vlaanderen

DE SCOUTS KONDEN ER NIET MEE LACHEN DAT

DE OUDE BELGEN ZICH MET HUN JEUGD

WILDEN VERFRISSEN...

wendt u tot

A. B. C.A NTWERPS BANDAGIST CENTRUMBoechoutsesteenweg 15, Statielei 182540 HOVE, 2640 Mortseltel. 455.94.61 Tel. 449.96.61fax: 455.35.20 fax: 449.18.41

Andere vestigingen teAntwerpen Berchem Edegem MechelenNationale straat 150 Fruithoflaan 10 St.Goriksplein 4 H.Consciencestr. 34

VOETVERZORGING• ORTHOPEDISCHE SANDALEN• SPATADER- EN

STEUNKOUSEN• SPORTVERBANDEN• BREUKBANDEN • RUG- EN

BUIKGORDELS • INCONTINENTIE- EN

THUISVERZORGINGSMATERIAAL

DOORBRAAK nr. 7 - juli 1999 14

Doorbraak is een uitgave van de Vlaamse Volksbeweging vzw. Verschijnt maan-delijks (niet in augustus).

Hoofdredacteur: Dirk Laeremans - Eindredactie en redactiesecretariaat: Jan Van de CasteeleKernredactie: Karel Adams, Jan Van de Casteele, Karl Drabbe, Katleen Van den Heuvel, Dirk Laeremans, HansMichiels, Herman De Mulder, Anke Nobels, Peter De Roover, Bram De Schepper, Steven Vergauwen.Redactie-adres: Baron Dhanislaan 18, 2000 Antwerpen. Tel (03) 216 45 24 - Fax (03) 248 21 83 - e-post:doorbraak@vvb.org - Internet: www.vvb.org

Abonnement: 585 fr. voor een abonnement van 12 maanden.Studentenabonnement: 385 fr. voor een abonnement van 12 maanden, met opgave van leeftijd en onderwijs-instelling.Internet-abonnement: 385 fr. voor 12 maand toezending van Doorbraak (pdf-bestanden) via internet. Het(studenten)abonnement geeft recht op een gratis Internet-abonnement.Abonnering door storting op rekening 409-9591911-13 van Doorbraak met vermelding van het type abonnement.

U kunt ook lid worden van de VVB door overschrijving van 600 fr. op rekening 409-9521741-71 van VVB-leden-administratie. Dan krijgt u naast Doorbraak ook Binnendoor, het ledenblad van de Vlaamse Volksbeweging, toe-gestuurd.

Doorbraak is lid van de unie van de uitgevers van de periodieke pers.

Verantwoordelijke uitgever: Dirk Laeremans, Baron Dhanislaan 18, 2000 Antwerpen.

C O L O F O N

VRIJ-SPRAAK

THEORETISCHE EIS?

teloze enkeling in Vlaams verband niet

zinvol en stemt voor de Vlaamse versie

van hun kleurpartij.

De jongste verkiezingen gaven een

interessante ontwikkeling te zien. UF

verloor ruim 6 500 stemmen of 16%

van wat ze in 1995 behaalde. De

Franstalige kamerlijsten wonnen bijna

7 300 stemmen, een groei met 12% op

4 jaar tijd. Dit keer koos maar één op

twee ‘kamerfrancofonen’ voor de

Franstalige lijst UF. De besluiten zijn

nuttig.

Eén: het aantal Franstaligen in Halle-

Vilvoorde blijft voor de kamerverkie-

zingen nog steeds groeien, nu al tot

18,6%. Wie beweert dat ze op de terug-

weg zijn, wordt door de harde cijfers

tegengesproken.

Twee: het aantal Franstaligen dat voor

het Vlaams Parlement francofoon stemt,

neemt duidelijk af. Als ze hun eigen

politieke kleur niet in Franse versie

terugvinden, laat één op twee de taal-

keuze niet doorwegen bij verkiezingen.

Zo krijgt de erg technische, zelfs wat

vermoeiend klinkende eis voor de split-

sing van BHV plots een heel concrete

betekenis. Afgesneden van de moeder-

partijen, stemt de helft van de

Franstaligen volgens de Vlaamse rea-

liteit van de streek.

Peter De Roover

De oude Vlaamse eis om de kieskring

Brussel-Halle-Vilvoorde (BHV) te split-

sen is, volgens sommigen, puur symbo-

lisch en geen heisa waard. ‘Splitsen’

klinkt negatief, ‘kieskring’ begrijpt nie-

mand en ‘BHV’ ligt ver weg. Mobiliseer

maar eens voor zoiets.

Waarover gaat het? Inwoners van

Londerzeel bij Puurs of Opwijk tegen

Aalst krijgen ook de Franstalige lijsten

uit Brussel voorgeschoteld op hun

kamerkiesbrief, net als alle Franstalige

Senaatstenoren. Zij kunnen stemmen

voor Deleuze, de Donnéa, Maingain,

Picqué of Milquet en voor Happart,

Maystadt of Michel. Daardoor voelen

Franstaligen tot aan Mechelen of

Ninove zich politiek thuis in de

Vlaams-Brabantse dorpen die wel bij

Brussel lijken te horen. Voor het

Vlaams Parlement is BHV wel gesplitst.

De Franstaligen zijn te weinig in getal

om één van hun partijen kans te bie-

den op een zetel. Dus sluiten ze zich

aaneen in de eenheidslijst Union des

Francophones.

Het werd in 1995 te weinig opgemerkt,

maar de Franstalige lijsten voor de

Kamer wonnen in Halle-Vilvoorde

voor de kamer samen 57 999 stemmen.

De UF-lijst kreeg er voor het Vlaams

parlement 40 045. Slechts 69% van de

Franstalige kamerkiezers stemt ook

Franstalig voor het Vlaams parlement.

Drie op tien van hen vindt een mach-

UIT HET LAND VAN MAAS

EN WAAL

HET VLAAMS ARSENAALIn de binnenstad van Nijmegen vindtmomenteel het grootste bouwprojectplaats sinds de wederopbouw na 1945.Sluitstuk wordt de herbestemming vanhet Arsenaal, een voormalig kazernege-bouw uit 1820, sinds 1978 in gebruikals stadsarchief.

Projectontwikkelaar Malant b.v. uitMiddelaar (Limburg) bracht drie partij-en bij elkaar: Het Vlaams CultureelKwartier, Het Vrijdagtheater, InterbrewNederland.

Het Vlaams Cultureel Kwartier is eenkoepel van een aantal Vlaams-Nederlandse organisaties, zoals Alge-meen Nederlands Verbond en Ordevan den Prince. Voorzitter en bezieleris de Diksmuidenaar dr. Bert Vanheste,die zich 26 jaar geleden in Nijmegenvestigde. Nu is deze kenner van LouisPaul Boon en Hugo Claus hoofddo-cent aan de Katholieke UniversiteitNijmegen met landelijk specialisme inVlaamse literatuur.

Het Nijmeegse Vrijdagtheater, gespeci-aliseerd in stukken van Claus, krijgtzijn vaste onderkomen in het Arsenaal.Brouwerij Interbrew uit Leuven gaateen “grand-café” met Vlaamse keukeninrichten.

Vanheste ziet een Vlaams/Gelders bol-werk voor zich waar een breed publiekkan genieten van een cultureel en culi-nair aanbod: ‘Er is in Nijmegen veelafgebroken. Te veel. Door bommen-werpers, door armoede en door pro-jectontwikkelaars. Een mooi Nijmegenis prettiger om te wonen en te werkendan een aan barbaren uitgeleverdestad’. In het Arsenaal is plaats voor eenVlaamse boekhandel, een Vlaams lite-rair en cultureel documentatiecentrumen het filmarchief van de Vlaamsecineast Eric de Kuyper.

Voor Vanheste is Nijmegen ‘de meestnoordelijke Zuidnederlandse stad’. Meteen duizendtal Vlaamse inwoners, eenconvenant met K.U. Leuven, een opVlaanderen gerichte toeristische cam-pagne. ‘Ga naar Vlaanderen, begin inNijmegen’.

De gemeente Nijmegen, die eigenaarvan het gebouw blijft, heeft het planonlangs met geestdrift begroet. Menverwacht dat medio 2001 het VlaamsArsenaal open kan.

Oscar Hendriks