1920 PPT Werken in een rijk basismilieu zonder BC...

15
15/11/19 1 SMART TREFDAG – november 2019 Werken in een rijk basismilieu zonder BC/Thema 1 WAT GING VOORAF? 28/05/2019 OKO SMART Trefdag 2 2 § Kind centraal-basisbehoeften § Verkennen-Verbinden-Verrijken § Aanbod-Interactie-Organisatie § Brede basiszorg: welbevinden & betrokkenheid van alle kinderen Kern in schijf 1: Procesgericht werken 3

Transcript of 1920 PPT Werken in een rijk basismilieu zonder BC...

Page 1: 1920 PPT Werken in een rijk basismilieu zonder BC defstagesoko.weebly.com/uploads/1/9/1/6/19169043/1920_ppt_werken_… · §Op de eerste dag plan je vooral observatie-en meespeelmomenten

15/11/19

1

SMART TREFDAG – november 2019

Werken in een rijk basismilieu zonder BC/Thema

1

WAT GING VOORAF?

28/05/2019 OKO SMART Trefdag2

2

§ Kind centraal-basisbehoeften§ Verkennen-Verbinden-Verrijken§ Aanbod-Interactie-Organisatie

§ Brede basiszorg: welbevinden & betrokkenheid van alle kinderen

Kern in schijf 1: Procesgericht werken

3

Page 2: 1920 PPT Werken in een rijk basismilieu zonder BC defstagesoko.weebly.com/uploads/1/9/1/6/19169043/1920_ppt_werken_… · §Op de eerste dag plan je vooral observatie-en meespeelmomenten

15/11/19

2

Opleidingsprogramma schijf 2 - regulier

Kern in schijf 2: Creëren van een krachtige leeromgeving

4

Principes als hefbomen

Kern in schijf 2: Creëren van een krachtige leeromgeving

5

Wat heeft dit kind nu (eerst) nodig om vanuit welbevinden en betrokkenheid, binnen deze klascontext, doelgericht stappen te kunnen

zetten in zijn/haar ontwikkeling?

Kernvraag:

6

6

Page 3: 1920 PPT Werken in een rijk basismilieu zonder BC defstagesoko.weebly.com/uploads/1/9/1/6/19169043/1920_ppt_werken_… · §Op de eerste dag plan je vooral observatie-en meespeelmomenten

15/11/19

3

§ A: een startaanbod dat voldoende rijk is en kinderen in de ‘werkelijkheid’ onderdompelt

§ B: een procesgerichte leerkracht die betrokkenheidsverhogend tussenkomt

§ C: een steeds krachtiger leeromgeving die ontwikkeling in de diepte oplevert

Doel: goed onderwijs: A + B = C

A

Basismilieu

BAanbod van activiteiten

CRijke

leeromgeving

7

Hoe?

8

8

§ Stage 2, semester 1 =§ 3,5 dagen blokstage§ Werken zonder BC/Thema - themaloos

§ Stage 2, semester 2 = § 2 weken § Werken met BC/Thema à waar zal de stip van de student staan?

§ afgestemd op de beginsituatie van de stageschool en van de student§ duidelijke afspraken omtrent ‘experimenteerruimte’ voor de student

--> Dit geldt voor alle studenten (regulier, VDAB, Switch 3) behalve studenten Switch 2: zij werken niet themaloos, wel met BC/Thema aan het eind van hun tweede opleidingsjaar

Traject student

9

Page 4: 1920 PPT Werken in een rijk basismilieu zonder BC defstagesoko.weebly.com/uploads/1/9/1/6/19169043/1920_ppt_werken_… · §Op de eerste dag plan je vooral observatie-en meespeelmomenten

15/11/19

4

DE HONDEN IN DE POPPENHOEKCasuswerk

10

Casuswerk§ Bundel met werkmateriaal § Casus ‘De honden in de poppenhoek’ (p.2) § Opdracht (p.3)

11

Elkaar inspireren

12

12

Page 5: 1920 PPT Werken in een rijk basismilieu zonder BC defstagesoko.weebly.com/uploads/1/9/1/6/19169043/1920_ppt_werken_… · §Op de eerste dag plan je vooral observatie-en meespeelmomenten

15/11/19

5

DE KRACHT VAN WERKEN ZONDER BC/THEMA

In een rijk basismilieu

13

§ Wanneer? Hoe vaak?§ Hoe vul je een themaloze week in?§ Wat is voor jou de kracht van een themaloze

week?§ Indien je (nog) niet themaloos werkt, wat wil je

er graag over te weten komen?

28/05/2019 OKO SMART Trefdag14

Werk jij themaloos?

14

Wanneer werken zonder BC/Thema?§ Opstarten van een klas, begin schooljaar§ Kinderen leren kennen, § Regels, afspraken & routines introduceren, …

§ Na een vakantie§ Tussen ‘drukke’ thema’s/BC’s in, bijv. Tussen ‘Sint’

en ‘Kerst’§ Afwisselend met BC, Thema, project§ Na instapmoment nieuwe peuters§ …

15

Page 6: 1920 PPT Werken in een rijk basismilieu zonder BC defstagesoko.weebly.com/uploads/1/9/1/6/19169043/1920_ppt_werken_… · §Op de eerste dag plan je vooral observatie-en meespeelmomenten

15/11/19

6

§ Tijd maken voor je kleuters§ Observeren: welbevinden, betrokkenheid, talenten,

ontwikkeling, (specifieke) onderwijsbehoeften op het spoor komen, zicht krijgen op wat ‘leeft’ bij de kinderen, … = verkennen van binnenuit & van buitenaf

§ Elkaar ‘ontmoeten’, verbinden, genieten

Werken zonder thema betekent

16

§ Werken aan een rijk milieu§ Observeren, meespelen, scannen van

betrokkenheid, … à een aanbod/ aanpak dat aansluit bij (onderwijs)behoeften & ontwikkelingskansen

§ Een rijk milieu uitbouwen = een voorwaarde voor betrokken activiteit

Werken zonder thema betekent

17

Werken zonder thema betekent§ Meer tijd en aandacht voor vrij spel:§ Spel

= de eigen intensieve, actieve en spontane vorm van leren (en dus ontwikkelen)

§ Vrijheid van handelen ≈ exploratiedrang, kleuterinitiatief, ondernemingszin, zelfsturing: Kls. bepalen zelf wat, hoe, waarmee en met wie

§ Harmonische ontwikkelingVrij spel in een rijk basismilieu stimuleert ontwikkeling in alle velden

18

Page 7: 1920 PPT Werken in een rijk basismilieu zonder BC defstagesoko.weebly.com/uploads/1/9/1/6/19169043/1920_ppt_werken_… · §Op de eerste dag plan je vooral observatie-en meespeelmomenten

15/11/19

7

Betrokkenheid centraal – kind centraalHet vertrekpunt van kwaliteitsvol

kleuteronderwijs =

de betrokkenheid van kleuters +

het aanbod van een rijk milieu waarin kleuters kunnen ontwikkelen en groeien,

ondersteund door kwaliteitsvolle interacties

19

DE STUDENT: VAN LINTSTAGEDAGEN NAAR EEN KRACHTIGE BLOKSTAGE ZONDER BC/THEMA

In een rijk basismilieu

20

De voorafgaande lintdagen

§ De student maakt spelfiches voor (basis)hoeken om zicht te krijgen op het basismilieu

§ De student scant betrokkenheid, observeert welbevinden

§ De student verzamelt brede gegevens over de groep kleuters (brede gegevensverzameling)

§ De student verzamelt gericht gegevens over enkele specifieke kls (kleuterportret)

§ De student oefent routines

21

Page 8: 1920 PPT Werken in een rijk basismilieu zonder BC defstagesoko.weebly.com/uploads/1/9/1/6/19169043/1920_ppt_werken_… · §Op de eerste dag plan je vooral observatie-en meespeelmomenten

15/11/19

8

De voorafgaande lintdagen

§ De student maakt spelfiches voor (basis)hoeken om zicht te krijgen op het basismilieu

§ Spelfiche ‘bouwhoek’ ter informatie

Deze is beschikbaar op stagewebsite à

22

Een rijk basismilieu=

het geheel van materialen waartoe kinderen in de loop van de dag

toegang hebben, waarmee ze op vele manieren en domeinen

actief kunnen zijn en dit

met beperkte afhankelijkheid van de begeleiding van de leerkracht

23

Een rijk basismilieu

= fundament van een rijke leeromgeving

= de basis waarop je doorheen het schooljaar moet kunnen terugvallen

à‘rijk’ = rijke ontwikkelingskansen

à Niet: vele, mooie en dure (thematische) materialen

24

Page 9: 1920 PPT Werken in een rijk basismilieu zonder BC defstagesoko.weebly.com/uploads/1/9/1/6/19169043/1920_ppt_werken_… · §Op de eerste dag plan je vooral observatie-en meespeelmomenten

15/11/19

9

§ Ontwikkelingswaarde: Welke leerplandoelen heb ik hier in het bijzonder voor ogen?

§ Aanwezig materiaal:§ Welke basismaterialen zijn aanwezig (niet thema-/BC-specifiek)§ Hoe is de hoek georganiseerd?

§ Spelmogelijkheden: Wat vind ik belangrijk in deze hoek? Welk spel wil ik uitlokken? Welk soort spel typeert deze leeftijd (spelvorm/spelniveau)? Welk soort spel behoort tot de leefwereld van een …-jarige?

§ Rol leraar: Hoe kan ik dit spel begeleiden? § Grenzen en afspraken§ Kansen tot differentiatie: mogelijkheden om te verdiepen of

verbreden

28/05/2019 OKO SMART Trefdag25

Opbouw spelfiches

25

Systematisch aanvullen van fiches voor basishoeken:

Verrijken vanuit verkennen en verbinden (incl. eventuele thematische materialen)

28/05/2019 OKO SMART Trefdag26

Opbouw spelfiches

26

§ De student scant/observeert betrokkenheid (en welbevinden) in diverse (basis)hoeken, analyseert, reflecteert en formuleert actiepunten:§ Gericht op een hogere betrokkenheid, een rijkere

leeromgeving, spelverrijking, taalverrijking, kleuterinitiatief, experimenteren/onderzoeken, verarmen/wegnemen met het oog op ‘rijker’ spel, gericht op nieuwe, andere, rijkere ontwikkelingskansen, enz.

28/05/2019 OKO SMART Trefdag27

De voorafgaande lintdagen

27

Page 10: 1920 PPT Werken in een rijk basismilieu zonder BC defstagesoko.weebly.com/uploads/1/9/1/6/19169043/1920_ppt_werken_… · §Op de eerste dag plan je vooral observatie-en meespeelmomenten

15/11/19

10

De voorafgaande lintdagen

§ De student observeert breed en verzamelt gegevens over welbevinden, betrokkenheid, ontwikkeling, interesses, … van de kleuters in zijn/haar klas – tabel brede gegevensverzameling

28

De voorafgaande lintdagen

§ De student volgt de ontwikkeling van 3 kleuters gerichter met bijzondere aandacht voor welbevinden en betrokkenheid. De student probeert ontwikkelingsbevorderend te denken en te werken door acties en interventies op maat te bedenken –kleuterportret

29

§ De student maakt grondige voorbereidingen van routines + oefent deze actief in de stageklas

§ De student observeert de overgangsmomenten en bijhorende regels en afspraken grondig + oefent deze actief in de stageklas

De voorafgaande lintdagen

30

Page 11: 1920 PPT Werken in een rijk basismilieu zonder BC defstagesoko.weebly.com/uploads/1/9/1/6/19169043/1920_ppt_werken_… · §Op de eerste dag plan je vooral observatie-en meespeelmomenten

15/11/19

11

INGREDIËNTEN VAN EEN THEMALOZEWEEK

28/05/2019 OKO SMART Trefdag31

31

§ Continueren van observatieopdrachten, bij voorkeur vanuit gerichte observatievragen, actiepunten, … met het oog op onderzoeken en bevorderen van ontwikkeling, betrokkenheid, welbevinden, …

§ Afstandelijk/zittend + participerend

Focus: observeren

32

§ Vaste en verplichte speelleerkansen§ vast tijdstip, op voorhand vastgelegd, …§ bijv. turnen/zwemmen, schoolfotograaf, uitstap,

buitenspel, …

§ Zelfstandige speelleerkansen en hoekenwerk§ Alle basishoeken zijn toegankelijk. Het aanbod is rijk

genoeg zodat de kleuters zelfstandig aan de slag kunnen§ Meespelen, VVV, observeren, genieten§ Eventueel een nieuwe hoek inrichten/uitrusten o.b.v.

observatie of als experiment

Focus: aanbod speelleerkansen

33

Page 12: 1920 PPT Werken in een rijk basismilieu zonder BC defstagesoko.weebly.com/uploads/1/9/1/6/19169043/1920_ppt_werken_… · §Op de eerste dag plan je vooral observatie-en meespeelmomenten

15/11/19

12

§ Routines§ onthaal, slot, eten, drinken, plassen, jassen,

opruimen, overgangsmomenten, enz.§ Klassikale speelleerkansen & momenten§ spelletjes (taal-, denk-, zintuiglijk, muzisch, …),

spelen met een lied of gedicht, verhaal vertellen, …§ Wat gaandeweg ontstaat … SPANNEND!

Focus: aanbod speelleerkansen

34

PLANNEN VAN EEN THEMALOZE WEEK

28/05/2019 OKO SMART Trefdag35

35

Voorbeeldweek- en dagplanning§ Werkbundel:§ Voorbeeldweek- en dagplanning§ Lees de informatie en bekijk de week- en

dagplanning. § Wat valt je op?

36

Page 13: 1920 PPT Werken in een rijk basismilieu zonder BC defstagesoko.weebly.com/uploads/1/9/1/6/19169043/1920_ppt_werken_… · §Op de eerste dag plan je vooral observatie-en meespeelmomenten

15/11/19

13

§ Zet alle vaste en verplichte momenten in je planning: § beweging, zwemmen, fotograaf, routines (onthaal, koek

en drank, toiletbezoek, opruimen, …)§ Op de eerste dag plan je vooral observatie- en

meespeelmomenten met het oog op observeren van betrokkenheid en welbevinden § Plan wanneer, wat & wie je gaat observeren (timing,

hoek, individuele kleuter, …?) Formuleer waar mogelijk een observatievraag

§ Scan de betrokkenheid in diverse (basis-)hoeken

Plannen van een themaloze week

37

§ Een goede planning = § een groeiende weekplanning § dagplanning: dag na dag + observaties, reflecties en

actiepunten

à Vanaf dag 1, dag per dag, reflecteren op de afgelopen dag + vooruitblik: wat ga ik er morgen mee doen? à volgende dag plannen, weekplanning aanvullen, agenda aanvullen, …

Plannen van een themaloze week

38

§ Doorheen de dag of ‘s avonds neem je tijd om te analyserenen te reflecteren en bepaal je je aanpak voor de volgende dag. Geformuleerde actiepunten kunnen daarbij richtinggevend zijn.

§ Ga je met actiepunten aan de slag: § actiepunten gericht op verrijken/verarmen van basishoeken§ actiepunten gericht op (specifieke) (onderwijs)behoeftenàMet het oog op een hogere betrokkenheid (en een hoger welbevinden)

§ Scan je de door jou verrijkte hoeken + observatie, analyse, reflectie, aandachtspunten àmerk je een verschil in betrokkenheid? Zie je verdiepend spel ontstaan? Moet er nog iets worden toegevoegd of weggelaten? …

Tijdens je themaloze week

39

Page 14: 1920 PPT Werken in een rijk basismilieu zonder BC defstagesoko.weebly.com/uploads/1/9/1/6/19169043/1920_ppt_werken_… · §Op de eerste dag plan je vooral observatie-en meespeelmomenten

15/11/19

14

§ Voorzie je een briefje voor de ouders waarin je vertelt wat er aan bod gekomen is of laad je tekst en foto’s op in de klasblog of …

Na je themaloze week

40

BEGELEIDING VAN STUDENTEN VOOR/ TIJDENS DE THEMALOZE WEEK

28/05/2019 OKO SMART Trefdag41

41

Vanuit de casus:§ Wat mogen we verwachten van de studenten? § Oefening aan de hand van 5

geselecteerdegedragdsindicatoren met bijhorende rubrics:

1. Wat moet een student in deze concrete situatie tonen om ‘voldoende’ te scoren voor deze geselecteerde gedragsindicator?

2. Hoe kunnen we studenten hiernaartoe begeleiden?

28/05/2019 OKO SMART Trefdag42

Begeleiding van studenten

42

Page 15: 1920 PPT Werken in een rijk basismilieu zonder BC defstagesoko.weebly.com/uploads/1/9/1/6/19169043/1920_ppt_werken_… · §Op de eerste dag plan je vooral observatie-en meespeelmomenten

15/11/19

15

§ Wat neem ik mee met het oog op begeleiden/ coachen van studenten:§ Perspectief klasmentor?§ Perspectief stagebegeleider?

28/05/2019 OKO SMART Trefdag43

Wat neem ik mee?

43

§ Menu, E. (2014). CEGO-KLIKS 1 – Vertrek eens zonder thema. Averbode: CEGO Publishers

§ Menu, E. (2016). CEGO-KLIKS – Naar meer welbevinden en betrokkenheid. Aanpakfactor 1: Een rijke leeromgeving.Averbode: CEGO Publishers.

§ Menu, E. (2018-2019). Doelgericht vanuit het kind. Vertrek eens zonder thema = doelgericht werken vanuit het kind. Kleuters & ik, 35(1), 3-11.

§ Zill! Zin in leren! Zin in leven! [Website]. (2017). Geraadpleegd op 16 mei 2019 via http://www.katholiekonderwijs.vlaanderen/z/zin-leren-zin-leven-zill

Meer lezen in …

44

28/05/2019 OKO SMART Trefdag45

Inpiratietafel

45