kwaliteitsbeleid

176 8-2005 > zorg & financiering

Voor het Koploperprogramma zijn door hetNationaal ICT Instituut in de Zorg (NICTIZ) intotaal twaalf partijen geselecteerd via een open-bare procedure, zes voor het EMD en zes voorhet WDH. De zorgnetwerken ontvangen onder-steuning in de vorm van kennis, expertise en eenfinanciële bijdrage om een voorbeeldfunctievoor anderen te creëren en het pad voor de lan-delijke uitrol in 2006 te effenen. ‘De prestatiecontracten zijn voor het proces van

groot belang’, verklaart programmaleiderKoplopers Gert-Jan Borghuis van NICTIZ.‘We hebben ons wederzijds gebonden aan eengroot aantal gedetailleerde afspraken. DeKoplopers hebben zich gecommitteerd aan derealisatie van EMD of WDH, maar wij verplich-ten ons om hen daarbij met raad en daad terzij-de te staan en de noodzakelijke randvoorwaar-den te leveren.’ Bron: www.nictiz.nl, 30 augustus 2005<

Zorgverleners kunnen vanaf 1 januari 2006 meteen UZI-pas het burgerservicenummer van hunpatiënten opvragen en controleren. Dat meldthet ICT instituut in de zorg, NICTIZ.

De controle van het burgerservicenummer vindtplaats via het elektronisch loket SectoraleBerichtenvoorziening in de Zorg (SBV-Z), dat

voor zijn informatie gebruik maakt van degemeentelijke bevolkingsadministratie. Eenagentschap van het Ministerie van VWS werktmomenteel aan het opzetten van het SBV-Z.Binnenkort start een testfase, waarbij hetelektronische loket bij een beperkte groepgebruikers wordt geïntroduceerd.Bron: MedNet Magazine, 2005, nr. 13<

1305 servicenummer patiënten in 2006 op te vragen

De vaste commissie voor VWS heeft gevraagdom een brief van de Minister over de relatietussen de nieuwe Zorgverzekeringswet (ZVW)en de Wet op de beroepen in de individuelegezondheidszorg (Wet BIG). De Kamer wilvooral weten hoe de functiegerichte benade-ring van de ZVW zich verhoudt tot de wet BIG.Deze brief gaat daar op in.

Meer keuzevrijheid en vraaggerichte zorg

Het kabinet wil cliënten in de zorg meer keuze-vrijheid geven en gebruikt daarvoor onder meerhet instrument van gereguleerde marktwerking.De nieuwe financiering van ziekenhuizen enmedisch-specialistische zorg (met diagnose-

behandelingcombinaties voor ingrepen) richtzich daar ook op. Ziekenhuizen kunnen nu albehoorlijk flexibel werken om de zorg zo effi-ciënt mogelijk en naar de vraag van de cliënt teorganiseren en aan te bieden. In de eerstelijns-zorg leveren niet alleen zorginstellingen zorg,maar ook vrije beroepsbeoefenaren. Verzeke-raars mogen op grond van het huidige Verstrek-kingenbesluit ziekenfondsverzekering alleenzorg vergoeden van vrije beroepsbeoefenarendie op grond van de Wet BIG geregeld zijn. Zo istot op heden de kwaliteit van die verzekerdezorg mede door de Wet BIG gewaarborgd.

> wet big

1306 zorgverzekeringswet en wet big

ZenF0805-cyaan.qxd 5-10-2005 13:19 Pagina 176

wet big

177zorg & financiering > 8-2005

Wet BIG geen belemmering voor meer flexibiliteit

De nieuwe Zorgverzekeringswet hanteert vooralle prestaties een functiegerichte in plaats vaneen beroepsgroepgerichte omschrijving. Datbetekent dat de ZVW verzekeraars niet alleenvoor de ziekenhuiszorg maar voor de gehelezorg meer flexibiliteit biedt bij het inkopen vanzorg. Verzekeraars kunnen daardoor meer kie-zen uit aanbieders en patiënten kunnen beterkiezen voor die zorgaanbieder die zijn zorg hetbest afstemt op de zorgvraag. Dit is noodzake-lijk om de gewenste omslag van een sterk aan-bodgestuurde zorg naar een meer vraaggerichtezorg en zorg-op-maat mogelijk te maken.De Wet BIG staat die grotere flexibiliteit envraaggerichtheid niet in de weg. De Wet BIGbiedt beroepsbeoefenaren nu al een grote vrij-heid hun beroep uit te oefenen. Zij moeten welvoldoen aan de wettelijke bevoegdheidsregelingen mogen niet in strijd handelen met de wette-lijke strafbepalingen over het veroorzaken van(een aanmerkelijke kans op) schade. Verzeke-raars zijn evenmin onbekend met de vrijheid enverantwoordelijkheid die de functiegerichte (inplaats van beroepsgroepgerichte) omschrijvingvan aanspraken biedt. Dit zijn de zogenoemdeartikel 3- en artikel 34-beroepen.De ziekenfondsverzekering biedt zorgverze-kaars met de huidige flexizorg immers al meervrijheid en eigen verantwoordelijkheid. De zie-kenfondsen zorgen met dit instrument ook nual voor meer flexibiliteit en zorg-op-maat. Dezevrijheid en eigen verantwoordelijkheid bestaanbovendien al van oudsher voor de particulierverzekerde zorg in het tweede en derde compar-timent.

Bestaande waarborgen voor goede kwaliteitblijven gelden

De kwaliteit van de wettelijk verzekerde zorgwordt nu en ook straks met de ZVW op verschil-lende manieren wettelijk gewaarborgd. Voorop

staan de bepalingen uit de Kwaliteitswet zorgin-stellingen en artikel 40 van de Wet BIG (verant-woorde zorg). Verder beschermen de bevoegd-heidsregeling voorbehouden handelingen vande Wet BIG en de strafbepalingen voor het ver-oorzaken van (een aanmerkelijke kans op)schade patiënten tegen onnodige risico’s doorondeskundig handelen. Dat is en blijft zo.Wat wél verandert is dat de functiegerichteomschrijving van prestaties in de ZVW niet bijvoorbaat via de Wet BIG garandeert dat vrijeberoepsbeoefenaren ten minste een wettelijkgeregelde opleiding hebben gevolgd. HetVerstrekkingenbesluit ziekenfondsverzekeringeist dat nu wel. Daarbij passen twee kantteke-ningen. Ten eerste geldt dat voor aanbieders vanparticulier verzekerde zorg in het tweede enderde compartiment nu ook niet. En ten tweedezijn er nog andere waarborgen dan de Wet BIGom burgers te beschermen tegen onoordeelkun-dig handelen van zorgverleners, zoals– voorlichting en keuze-informatie van over-

heidswege;– eigen kwaliteitsbeleid van beroepsgroepen en

zorginstellingen;– wet- en regelgeving en het toezicht daarop

(door onder meer de IGZ);– de Kwaliteitswet zorginstellingen;– de Wet klachtrecht cliënten zorgsector

(WKCZ);– het Burgerlijk Wetboek: overeenkomst inzake

geneeskundige behandeling (WGBO);– de Wet op de geneesmiddelenvoorziening

(WOG);– de Warenwet;– de Kernenergiewet;– de Wet op de medische hulpmiddelen;– het Wetboek van Strafrecht (WvS).Kortom, met deze (wettelijke) waarborgen en denadrukkelijke verantwoordelijkheid van verzeke-raars om kwalitatief goede zorg in te kopen ver-wacht de Minister geen nadelige gevolgen voorde kwaliteit van de zorg met het invoeren van defunctiegerichte omschrijving van de aanspraken.

ZenF0805-cyaan.qxd 5-10-2005 13:19 Pagina 177

kwaliteitsbeleid

178 8-2005 > zorg & financiering

Aanvullende waarborgen in de ZVW

De ZVW kent bovenop de bestaande waarborgennog een aantal garanties voor de kwaliteit van deverzekerde zorg:a. De ZVW legt de lat kwalitatief hoog. Het

Besluit zorgverzekering begrenst de aanspra-ken ‘door de stand van de wetenschap enpraktijk en, bij ontbreken van een zodanigemaatstaf, door hetgeen in het betrokken vak-gebied geldt als verantwoorde en adequatezorg’. Bovendien koppelt het Besluit zorgver-zekering in de diverse omschrijvingen vanzorg de inhoud en omvang van de zorg aanberoepsbeoefenaren uit de Wet BIG. Eenvoorbeeld: ‘geneeskundige zorg zoals eenhuisarts die pleegt te bieden’. Zorg die daarniet aan voldoet, valt niet onder de verzeke-ring. Dit geeft alle wettelijk verzekerde zorgeen kwaliteitsborging.

b. De zorgverzekeraar geeft in de polis ten min-ste aan naar welke categorieën van beroeps-beoefenaren of instellingen de verzekerdemag gaan om de zorg ook vergoed te krijgen.De zorgverzekeraar beperkt zich daarbij totdie categorieën van beroepsbeoefenaren diekwaliteit garanderen door (bijvoorbeeld) eengoede opleiding en goede nascholing te heb-ben. Dat zijn op dit moment vooral deberoepsbeoefenaren die onder de Wet BIGvallen. Wellicht komen in de toekomst ooknieuwe beroepsbeoefenaren met een gedegenparticuliere opleiding in aanmerking.

c. Het College toezicht zorgverzekeringen(CTZ) beoordeelt de zorgpolissen en kijktdaarbij ook of de genoemde categorieën vanberoepsbeoefenaren de zorg ook kunnen ver-lenen. Het CTZ beoordeelt, met andere woor-den, of de zorgpolis een waarborg is dat deverzekerde ZVW-zorg (vergoed) kan krijgen.Elke wijziging van de zorgpolis moet aan hetCTZ ter toetsing worden voorgelegd.

d. Zorgverzekeraars die beroepsbeoefenarencontracteren voor het verlenen van de zorg

aan hun verzekerden, moeten de kwaliteitvan de geleverde zorg voldoende waarborgen.De zorgverzekeraar is verantwoordelijk voorhet inkopen van zorg die geleverd wordt vol-gens controleerbare kwaliteitsstandaarden.Hij kan de zorg inkopen bij wettelijk of nietwettelijk geregelde beroepsbeoefenaren. Inhet laatste geval is de verzekeraar ook het vei-ligheidsventiel: hij moet als professionelezorginkoper in staat zijn goede en niet goedezorg uit elkaar te houden.

e. De nieuwe ZVW biedt verzekeraars de moge-lijkheid polissen aan te bieden die niet uit-gaan van vooraf gecontracteerde zorg.Burgers kunnen voor zo’n polis kiezen enrechtstreeks zaken doen met niet-wettelijkgeregelde beroepsbeoefenaren. Zij moetendan ook zelf de kwaliteit van de zorg in degaten houden; dat doet de verzekeraar danniet meer. Overigens kunnen verzekerden bijtwijfel hun verzekeraar om bemiddeling(advies) vragen. Dat valt onder de zorgplichtvan de verzekeraar en die moet bij zijnbemiddeling ook op kwaliteit te letten.

De ZVW biedt zo garanties voor kwalitatiefgoede zorg, ook al ontstaat er meer vrijheid voorverzekeraars, instellingen, beroepsbeoefenarenen cliënten. De Wet BIG is en blijft daar eenbelangrijke waarborg voor. De overheid garan-deert niet de deskundigheid van een vrijeberoepsbeoefenaar wiens beroep niet op grondvan de Wet BIG is geregeld. De ZVW regelt ech-ter wel dat wettelijk verzekerde zorg aan bepaal-de kwaliteitseisen en -standaarden voldoet.Tezamen met de algemene waarborgen voorpatiënten op grond van andere wetgeving vindtde Minister dat met de Zorgverzekeringwetsprake is van een goede balans tussen hetbelang van gereguleerde marktwerking en meerkeuzevrijheid voor cliënten en het belang vankwaliteit van wettelijk verzekerde zorg.Bron: brief van Minister Hoogervorst van VWS aan deTweede Kamer, kenmerk DBO-CB-U-2583221<

ZenF0805-cyaan.qxd 5-10-2005 13:19 Pagina 178