130524 nbm energie innovaties jan de wit duurzaamheid-energie

26
Step up to Saxion. Energie inzicht …..geeft duurzaam uitzicht ! Jan de Wit, Lector Duurzame Energie Voorziening (DEV)

description

Lezing Jan de Wit, lector duurzame energie, tijdens het symposium energie innovaties bij Saxion, Deventer, 24 mei 2013. Een initiatief van MVO loont, NMO, COS Gelderland, GNMF, OCF2.0

Transcript of 130524 nbm energie innovaties jan de wit duurzaamheid-energie

Page 1: 130524 nbm energie innovaties jan de wit duurzaamheid-energie

Step up to Saxion.

Energie inzicht …..geeft duurzaam uitzicht !

Jan de Wit, Lector Duurzame Energie Voorziening (DEV)

Page 2: 130524 nbm energie innovaties jan de wit duurzaamheid-energie

Step up to Saxion.

Jan de Wit

[email protected]

• 053-4871349

• 06-18551250

Energie inzicht …. geeft duurzaam uitzicht !

Page 3: 130524 nbm energie innovaties jan de wit duurzaamheid-energie

Step up to Saxion.

• Geen energie ‘therapie’ zonder energie

‘diagnose’

• Niet gebruikte energie is het groenst (MVO!)

• Benader energie altijd vanuit de vraagkant

en niet vanuit de aanbodkant

• De economie van energiebesparing

is vrijwel altijd beter dan de economie

van alternatief (groen) opwekken

Open deuren :

Energie inzicht …. geeft duurzaam uitzicht !

Page 4: 130524 nbm energie innovaties jan de wit duurzaamheid-energie

Step up to Saxion.

Vragen ?

Energie inzicht …. geeft duurzaam uitzicht !

Page 5: 130524 nbm energie innovaties jan de wit duurzaamheid-energie

Step up to Saxion.

Olie & Gas

winning productie

Fossiel input

A

Brandstof uit biomassa (Bio ethanol, H2, CH4 ,etc)

distributie transport

centrale conversieverliezen

Centrale

conversie

De energieketen omgevingswarmte

locale

conversie

Warmte terugwinning

warm

te

ele

ktr

icite

it

Output bij

gebruiker

C

decentrale conversieverliezen

B

Zon, wind

Energie inzicht …. geeft duurzaam uitzicht !

Page 6: 130524 nbm energie innovaties jan de wit duurzaamheid-energie

Step up to Saxion.

Hoeveelheden Energie - Sankey diagram

Energie inzicht geeft duurzaam uitzicht

Page 7: 130524 nbm energie innovaties jan de wit duurzaamheid-energie

Step up to Saxion.

Sankey diagram Nederland

Energie inzicht …. geeft duurzaam uitzicht !

Page 8: 130524 nbm energie innovaties jan de wit duurzaamheid-energie

Step up to Saxion.

Pinch analyse:- Kwaliteit van energie (warmte/koude) Geeft beeld van uitwisselingsmogelijkheden Warmte

Energie inzicht …. geeft duurzaam uitzicht !

Page 9: 130524 nbm energie innovaties jan de wit duurzaamheid-energie

Step up to Saxion.

Beperk

verliezen

Kern

Zet duurzame

Energie in

(Schoon) fossiel/biomassa

met maximaal rendement

Trias Energetica: bottom-up !

Energie inzicht …. geeft duurzaam uitzicht !

Page 10: 130524 nbm energie innovaties jan de wit duurzaamheid-energie

Step up to Saxion.

2.Haal exergie

Uit omgeving

3.Minimale exergieverliezen

Trias Exergetica : bottom up!

1. MINIMALISEER

TEMPERATUUR

VERSCHILLEN

KERN

Bij conversie van

(schoon) fossiel of

biomassa

1 Laag Temperatuur Verwarming (LTV)!

2. Warm water en

Elektriciteit uit de

zon !

3. Warmte uit (Biomassa) WKK

Energie inzicht …. geeft duurzaam uitzicht !

Page 11: 130524 nbm energie innovaties jan de wit duurzaamheid-energie

Step up to Saxion.

Utility Keten Industriëel bedrijf

Lozing warmte

Verwerking

reststromen

recycle water/restwarmte extern

verwerking

Utilities II

Schoon

effluent

CO2, NOx

Brandstof

Stoomketels,

WKK installaties,

Koelinstallaties,

persluchtintsllaties

Lucht

Water

opwekking

Utilities I

Perslucht

Elektriciteit

Koude

Proceswater

Vacuüm Afvalwater

Proces Restwarmte

Emissies

recycle water/restwarmte

Geur, geluid

-Vermindering gebruik niet alleen aan de inkoopkant salderen, maar ook aan de ‘verkoop’ kant

-Procesbeheersing leidt tot betere productkwaliteit, lager energie- en watergebruik, minder uitval

Saldeer dit (ook) als duurzaam ondernemen (MVO) !

Warmte (Stoom/water)

Energie inzicht …. geeft duurzaam uitzicht !

Page 12: 130524 nbm energie innovaties jan de wit duurzaamheid-energie

Step up to Saxion.

Vragen ?

Energie inzicht …. geeft duurzaam uitzicht !

Page 13: 130524 nbm energie innovaties jan de wit duurzaamheid-energie

Step up to Saxion.

Inzicht door monitoren: 1. Energieverbruiken utilities (waar/hoe/wanneer) 2. Volledige massa- energiebalansen 3. Functioneren procesregeling/besturing Proces inzicht: 1. Product- en proceskennis 2. Kennis regeltechniek/besturingstechniek 3. Kennis utilities

Energie inzicht …. geeft duurzaam uitzicht !

Page 14: 130524 nbm energie innovaties jan de wit duurzaamheid-energie

Step up to Saxion.

Duurzaamheid en efficiency gaan goed samen:

Voorbeelden:

Hogere doorzet leidt tot lagere energiegebruik en (kosten)

per eenheid product (kalkzandsteenindustrie)

Inzet warmtepompen leidt tot inherent stabiel

droog/koelproces van bloembollen, tot betere productkwaliteit

en tot energiebesparing

Betere procesbeheersing en procesvernieuwing leidt tot

lagere uitval en lager specifiek energiegebruik in de

dakpannenindustrie

Energie inzicht …. geeft duurzaam uitzicht !

Page 15: 130524 nbm energie innovaties jan de wit duurzaamheid-energie

Step up to Saxion.

Lessen uit de praktijk:

In alle gevallen was de product/productie

winst (€) door energie analyse hoger dan

de energiewinst (€)

In geen van deze gevallen werd de

verbetering als MVO resultaat geclaimd

Energie inzicht …. geeft duurzaam uitzicht !

Page 16: 130524 nbm energie innovaties jan de wit duurzaamheid-energie

Step up to Saxion.

Voorbeeld 1: kippenslachterij (kennis energietechniek en utilities)

Energie inzicht …. geeft duurzaam uitzicht !

Page 17: 130524 nbm energie innovaties jan de wit duurzaamheid-energie

Step up to Saxion.

DH (kW)

T (°C)

0

10

20

30

40

50

60

0 1000 2000 3000 4000 5000

Condensors

Verdampers

Gas/olieketels

Opwarming bronwater

Pinch

Oorspronkelijke situatie

Energie inzicht …. geeft duurzaam uitzicht !

Page 18: 130524 nbm energie innovaties jan de wit duurzaamheid-energie

Step up to Saxion.

DH (kW)

T (°C)

0

10

20

30

40

50

60

0 1000 2000 3000 4000 5000

Condensors

Verdampers

Opwarming bronwater

Pinch !

Gas/olieketels

Verminderd Bronwaterdebiet: Pinch

Energie inzicht …. geeft duurzaam uitzicht !

Page 19: 130524 nbm energie innovaties jan de wit duurzaamheid-energie

Step up to Saxion.

DH (kW)

T (°C)

0

10

20

30

40

50

60

0 1000 2000 3000 4000 5000

Condensors

Verdampers Opwarming

bronwater

nieuw

Gas/olieketels

Opwarming bronwater

Pinch

Extra koeling !

extra

Verwarming!

Energie inzicht geeft duurzaam uitzicht

Page 20: 130524 nbm energie innovaties jan de wit duurzaamheid-energie

Step up to Saxion.

DH (kW)

T (°C)

0

10

20

30

40

50

60

0 1000 2000 3000 4000 5000

Condensors

Verdampers

Opwarming bronwater

Gas/olieketels

Pinch

Aangepaste condensordruk: vermindering koeling en verwarming !

Energie inzicht …. geeft duurzaam uitzicht !

Page 21: 130524 nbm energie innovaties jan de wit duurzaamheid-energie

Step up to Saxion.

Vragen ?

Energie inzicht …. geeft duurzaam uitzicht !

Page 22: 130524 nbm energie innovaties jan de wit duurzaamheid-energie

Step up to Saxion.

1. kalkzandsteenindustrie:

15 % reductie specifiek energiegebruik door andere productieplanning

2. Bloembollen:

Door zeer beheerste procesvoering (warmtepomp) geen breuk

in vliezen van bollen , daardoor hogere veilingprijs

3. Rozenkwekerij

Semi gesloten kas +WP/WKO) biedt mogelijkheid om gecontroleerd t

e koelen in voorjaar/ zomer , daardoor hogere veilingprijzen

Voorbeelden waarin de productwinst

de energiewinst oversteeg

Page 23: 130524 nbm energie innovaties jan de wit duurzaamheid-energie

Step up to Saxion.

absolute humidity[kg/kg]

Temperature

[°C]

Isenthalpic lines

saturation line

2

2’

2”

1

3’

DH’

DH

DH’’

3

Page 24: 130524 nbm energie innovaties jan de wit duurzaamheid-energie

Step up to Saxion.

Stellingen (1)

Proceskennis en (energetisch) procesinzicht

leidt tot betere procesbeheersing. Betere

procesbeheersing leidt tot betere producten, meer

doorzet en energiebesparing

Dus:

Inzicht in energiehuishouding leidt tot een rendabel

uitzicht op duurzaamheid.

Energie inzicht …. geeft duurzaam uitzicht !

Page 25: 130524 nbm energie innovaties jan de wit duurzaamheid-energie

Step up to Saxion.

Stellingen (2)

Hoe krijgen we bedrijven zover ?

Energie efficiency niet afzonderen (maak het

onderdeel van MVO)

Niet ontkennen dat energie (te) goedkoop is,

maar aangeven dat energie inzicht veel kan

opleveren.

In de (proces)industrie leidt energiebesparing

nogal eens tot verbetering ARBO (hitte, geluid)

Page 26: 130524 nbm energie innovaties jan de wit duurzaamheid-energie

Step up to Saxion.

Oproep: (in het kader van energie 2020)

Top honderd van bedrijven in regio Overijssel, Stedendriehoek

en Achterhoek

• Energie gebruik (ook specifiek)

• Energiebalans./exergiebalans

• besparingsruimte