genees- en hulpmiddelen

67zorg & financiering > 7-2005

geneesmiddelenafgifte op woensdag 19 en vrij-dag 21 januari. Ook op deze dagen is er minderafgeleverd dan in de vergelijkbare dagen eenweek eerder of later.De huisartsenstaking van mei had grotere gevol-gen voor de aflevering van geneesmiddelen in deopenbare apotheek. Tijdens de stakingsdagen laghet aantal verstrekkingen 41 procent onder hetniveau van de week daarvoor. Er lijkt sprake tezijn geweest van het vervroegd ophalen van medi-cijnen, evenals extra verstrekkingen na afloop vande staking. Het hogere aantal verstrekkingenvoor en na de actieperiode compenseert de dalingin het verstrekkingenpatroon echter niet volledig.

Het wegvallen van recepten die zijn voorgeschre-ven door huisartsen is niet opgevangen door eenverhoogde afgifte van specialistenreceptuur.Vergeleken met een week eerder is er in de weekvan de driedaagse staking ongeveer 25 miljoeneuro minder aan medicijnen uitgegeven. Gesteldkan worden dat de huisartsen door de stakinghiermee de verzekeraars geld hebben bespaard.Op maandag 30 en dinsdag 31 mei lag het aantalgeneesmiddelenafleveringen op een bovengemid-deld niveau, wat wijst op een zeker inhaaleffect.De SFK heeft nog geen inzicht in de ontwikkelingvan de geneesmiddelenuitgaven in juni.Bron: SFK, 18 juli 2005<

De Groningse hoogleraar FarmaceutischePatiëntenzorg Han de Gier stelt in zijn oratiedat het voorschrijven van medicijnen inNederland behoorlijk goed georganiseerd is.

In het Verenigd Koninkrijk was de invloed vande farmaceutische industrie op artsen en apo-thekers aanleiding tot een parlementair onder-zoek. Uit het onderzoek bleek onder meer datvooral huisartsen door de industrie wordenbeïnvloed. Volgens een van de parlementariërsgaat het om een internationaal probleem. Ookin andere Europese landen zouden pillenfabri-kanten met cadeautjes en stevige promotiecam-pagnes proberen hun producten aan te prijzen.

In Nederland valt de beïnvloeding van artsen enapothekers wel mee, zegt prof. dr. De Gier.

Volgens de bijzonder hoogleraar van de Rijks-universiteit Groningen is de situatie in Neder-land in ieder geval beter dan in Groot-Brittannië.Dat komt door de manier waarop zorgverlenersbeslissen over voor te schrijven medicijnen.‘Wij hebben in Nederland het zogeheten Farma-cotherapeutisch Overleg, kortweg het FTO’, zegthij. ‘Naar mijn idee is de Nederlandse vorm eenbehoorlijk goede garantie voor een onafhanke-lijk oordeel’. Maar het kan nog beter volgensDe Gier, het FTO is niet zo sterk gereguleerd alshet zou kunnen zijn. ‘Het zou bijvoorbeeld goedzijn om te verplichten dat alle deelnemers aanhet overleg financieel onafhankelijk zijn van defarmaceutische industrie. Dat zou je kunnenvastleggen in een contract van een arts of eenapotheker met een verzekeraar.’Bron: RuG, 12 april 2005<

1063 hoogleraar: ‘voorschrijven medicijnen goed georganiseerd’

Belgische wetenschappers vinden dat het anti-rookmiddel Zyban opnieuw op de dopinglijstmoet komen. Het middel werd twee jaar gele-den van de dopinglijst geschrapt.

Volgens onderzoekers van de Vrije UniversiteitBrussel werkt het antirookmiddel van producentGlaxoSmithKline prestatieverhogend, maarbrengt het tegelijkertijd het risico van overver-hitting en hartklachten mee.

1064 ‘antirookmiddel zyban moet op dopinglijst’

ZenF0705.qxd 29-7-2005 14:58 Pagina 67

zorg

68 7-2005 > zorg & financiering

Uit een test met negen wielrenners is geblekendat de gebruikers van Zyban negen tot 25 pro-cent beter presteerden. Daarbij liep de lichaams-

temperatuur echter fors op, zonder dat de proef-personen het zelf merkten.Bron: MedNet, 5 juli 2005<

In 2004 is het aantal Nederlanders dat al danniet op voorschrift van een arts medicijnengebruikt, verder toegenomen. Het aantal vrou-wen dat de anticonceptiepil gebruikt, nam weerverder af. Nederlanders hadden in 2004 ietsminder vaak contact met de huisarts dan in2003. Dit blijkt uit onderzoek van het CBS.

Zelfmedicatie fors toegenomen

In 2004 gebruikte bijna veertig procent van deNederlandse inwoners, gerekend over een perio-de van veertien dagen, niet-voorgeschrevengeneesmiddelen. Twintig jaar eerder was datnog negentien procent. Het percentage inwo-ners dat medicijnen gebruikt op voorschrift vaneen arts is in deze periode minder sterk toege-nomen: van 28 naar 37 procent. Zelfmedicatiekomt relatief vaak voor bij mensen tussen de15 en 45 jaar. Het gebruik van medicijnen op recept looptsterk op met de leeftijd. Zo gebruikte 86 procentvan de 75-plussers in 2004 voorgeschrevengeneesmiddelen, bij de 15-24-jarigen was dattwintig procent.

Gebruik anticonceptiepil neemt af

In de periode 1981-1996 nam het percentagevrouwen tussen 16 en 49 jaar dat de pil gebruikttoe van 27 naar 46 procent. Na 1996 gingensteeds minder vrouwen de pil gebruiken. In2004 kwam het gebruik van de anticonceptiepil

uit op veertig procent. De daling vanaf 1996kwam geheel voor rekening van vrouwen dieverzekerd waren via het ziekenfonds. Bij de par-ticulier verzekerde vrouwen was juist sprake vaneen lichte toename van het gebruik. In 2004 was voor het eerst het percentage pilge-bruik onder de particulier verzekerde vrouwenhoger dan onder de ziekenfondsverzekerde.

Minder mensen naar huisarts

In 2004 raadpleegde 73 procent van de Neder-landse bevolking minstens een keer de huisarts.Sinds 2001 vertoont de consultatie van de huis-arts een licht dalende tendens. Ook het gemid-deld aantal contacten per jaar was in 2004 met3,5 lager dan in voorgaande jaren. In 2002 en2003 was het aantal contacten per persoon nogrespectievelijk 3,8 en 3,9. Het percentage Neder-landers dat jaarlijks ten minste een keer eenspecialist, tandarts of fysiotherapeut consul-teert, is al jaren stabiel.

Vrouwen doen vaker beroep op huisarts

Vrouwen hebben vaker contact met de huisartsdan mannen. In 2004 consulteerden ongeveeracht op de tien vrouwen en zeven op de tienmannen minstens een keer de huisarts. Ook lagbij vrouwen het gemiddelde aantal contacteneen stuk hoger dan bij mannen.Bron: persbericht CBS, 21 april 2005<

1065 cbs: steeds meer mensen gebruiken medicijnen

ZenF0705.qxd 29-7-2005 14:58 Pagina 68