10 zinvolle tips bij het schrijven van een rouwspeech

1. Maak je hoofd leeg

Helaas komt een afscheid vaak toch nog onverwacht. En opeens zit je met elkaar in een achtbaan waarin veel beslissingen moet worden genomen. Voor het schrijven van een persoonlijke rouwspeech is daarna rust nodig. Begin dus als de praktische zaken zijn geregeld, de kaarten zijn verstuurd en de koffie is geregeld. Ga je niet haasten, begin met een goed gekozen rustmoment, een wandeling door het bos, een bezoekje aan het strand. Ga rustig zitten, druk je verdriet niet weg maar geniet van de mooie momenten en haal je herinneringen terug.

2. Verzamel de herinneringen

Uw gedachten ordenen is niet makkelijk als je wordt overstelpt door emoties. Recente herinneringen liggen vaak bovenop. Ee goede voorbereiding maakt dat de uiteindelijke speech het hele leven beslaat. Ook helpt het om de grote lijnen te blijven zien en iemand te kunnen omschrijven qua karakter. Dwing uzelf om niet gelijk te gaan schrijven maar maak een eigen map waarin u documenten, herinneringen, lijstjes en stukjes tekst kan bewaren. Op onze site staan nog vele hulpmiddelen. Denk bijvoorbeeld aan de boekenkast, het twitteraccount, de computer, jaarboeken, de cd collectie enz.

3. Spreek met vrienden en bekenden

Gebruik de tijd om met anderen te praten. Misschien was iemand naar anderen juist wel heel joviaal, of juist geremd en bescheiden. Neem in de dagen na een overlijden als het even kan een memoblokje mee. Mooie anekdotes over de persoon kun je dan gelijk noteren. Ga misschien eens naar de laatste woonplek en maak eens een wandeling door de buurt. Welke mensen waren er dichtbij? Ook als iemand in een ziekenhuis lag of een verzorgingshuis, dan kan het helpen om nog een keer die kamer op te zoeken. De laatste omgeving opzoeken kan helpen om de rouwspeech los van het papier, de stilheid van de computer te krijgen.

4. Denk na over een structuur Door vooraf na te denken over de opbouw kunt u de toehoorders op een rustige manier meenemen in het verhaal. Dat kan door algemener te beginnen en langzaam ‘af te dalen’ naar de eigen, persoonlijke herinneringen. Bijgaand schema geeft dit weer. Uiteindelijk gaat het immers om uw eigen gevoelens. Uiteraard is een dergelijke structuur geen verplichting. Maar het kan helpen om niet te snel in de losse emoties terecht te komen.

Uw relatie met overledene

Wat was er speciaal?

Wat zal je herinneren?

Ontroerende momenten

Waar hou je nog het meest van?

Wat zal je het meest missen?

5. Schets de maatschappij Naast het verzamelen van de persoonlijke herinneringen en ervaringen kan het helpen om ook de periodes te benoemen waarin iemand is opgeroeid. Iemand die vlak na de oorlog is opgegroeid, kent immers andere omstandigheden dan iemand uit de jaren twintig of juist de jaren zestig. Zijn er belangrijke nationale of lokale evenementen die hem of haar hebben getekend? (Een oorlog, een natuurramp, een crisis, sociale onrust, …). Ook plaatselijk of regionaal kunnen er ingrijpende gebeurtenissen hebben plaatsgevonden. Denk maar aan de Bijlmerramp of recente aardbevingen in Noordoost-Groningen. Uiteraard is het niet nodig een hele geschiedenisles mee te nemen in uw speech. Maar soms kan het helpen nog eens na te denken over de periode waarin iemand is opgegroeid of kan het u op een kenmerkende anekdote brengen.

6. Denk na over de muziek Een van de zaken die in de praktijk vaak de nodige tijd kosten, is het zoeken van de juiste muziek. Begin daar dus op tijd mee! Live muziek kan bijvoorbeeld toepasselijk zijn. Het brengt extra sfeer en kan een persoonlijker tintje geven aan het afscheid. Er zijn verschillende muziekgroepen en solisten die speciaal voor uitvaarten in te huren zijn. Het liefst boekt u dit zo snel mogelijk in verband met de beschikbaarheid. Omdat de muziek erg persoonlijk is, is het lastig tot een advies te komen. Uiteraard hoeft u niet voor de traditionele uitvaartmuziek te kiezen. Afwisseling van muziek kan een heleboel doen. En soms is er een lied dat niet bij iedereen passend vindt, maar wel heel erg bij hem of haar hoorde. Gewoon doen dus! Denk ook na over de muziek bij binnenkomst en bij het weggaan. Juist dat zijn belangrijke momenten bij de uitvaart.

7. Benoem de dood Het blijft natuurlijk lastig om de dood te benoemen. Toch is het goed om ergens in de toespraak dit moment te benoemen. Het benoemen maakt de speech concreter, minder vaag. Dat is spannend maar kan helpen om het verdriet een plaats te geven.

Natuurlijk, de dood hoort bij het leven, we weten het allemaal… Maar nu we het zo van nabij meemaken, is het plotselinge verlies erg groot, eigenlijk niet te bevatten…. Het afscheid vandaag van Suzanne is onomkeerbaar en definitief. Misschien daarom zijn we zo verdrietig. Er is geen ruimte meer voor nieuwe ervaringen. En daarom willen we de mooie herinneringen koesteren.

8. Blijf bescheiden Als u iets over jezelf vertelt, doe dat dan alleen in relatie tot de overledene. Wees hierin altijd bescheiden. Het gaat niet over u (‘Ik leerde Karin kennen op ons jacht in St. Tropez’). Dit is niet de plek om uzelf te profileren. Kies de verwijzingen naar uzelf dan ook zeer voorzichtig. Liever dus niet: ‘Chaled en ik, we hadden allebei een succesvolle zakelijke visie’. Hou voor ogen dat de aanwezigen zich graag herkennen in uw herinneringen voor zover ze de overledene betreffen. Sommige mensen vertellen onbedoeld veel over zichzelf, soms vanuit de zenuwen of vanuit het idee dat het een persoonlijk verhaal moet worden. Zoek daarbij naar de gezamenlijke herinneringen en blijf bescheiden.

9. Verken de omgeving

Een aula of crematorium is vaak een spannende plek. Misschien heeft u er al herinneringen of bent u er juist helemaal nieuw. Het kan helpen om een dag eerder alvast de omgeving te verkennen. Bekijk vooraf de aula en de zalen. Het helpt als u bekend bent met de plaats waar u zal spreken. Kom het liefst vroeg, loop rond het sprekersgedeelte en oefen alvast even met de microfoon en eventuele visuele hulpmiddelen.

10. Ontspan! Daar staat u dan, achter de lessenaar en voor de zaal met vrienden en familie. Breek uw eigen spanning door een paar keer diep in te ademen. Probeer niet teveel te wiebelen of van been te veranderen. Ga met twee voeten stevig staan en uw hoofd rechtop. Kijk eerst even rond en leg de papieren rustig voor u neer. Iedereen vindt u vandaag triest en kwetsbaar. Niemand zal het u lastig maken. Iedereen staat aan uw kant. En ten slotte; huilen mag. Iedereen ziet er tegenop om voor het publiek te staan en in tranen uit te barsten. Maar wat kan u gebeuren? U bent onder vrienden en familie en iedereen is verdrietig. Probeer uw tranen niet kunstmatig tegen te houden. Neem een slokje water, kijk over het publiek heen naar de muur en begin gewoon waar u was geëindigd…

Copyright © Uitvaartspeech.nl 2015. Alle rechten voorbehouden. Het is ten strengste verboden om zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Uitvaartspeech.nl, materiaal dat zich op de website bevindt, of dat op een met de Uitvaartspeech.nl verband houdend medium is opgeslagen op enige wijze openbaar te maken, te verspreiden of te verveelvoudigen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de rechthebbende. U mag informatie op in deze uitgave uitsluitend gebruiken en/of afdrukken voor uw eigen persoonlijk gebruik. Op deze publicatie is het Nederlands recht van toepassing. Door deze uitgave te downloaden en bekijken en de daarop geboden informatie te gebruiken, verklaart u zich akkoord het Nederlands recht. Alle geschillen, met betrekking tot deze internetsite of Disclaimer, zullen ter uitsluitende beslechting worden voorgelegd aan de bevoegde rechter te Amsterdam, Nederland.

Meer informatie, rouwgedichten, rouwmuziek, spreektips en hulpmiddelen kunt u vinden op

www.uitvaartspeech.nl