1. Opwarmer

2. Drama: algemene kenmerken

▲

De driehoek van Petersen is een begrip uit de literatuurwetenschap. Het verwijst naar een eenvoudige methode waarmee epiek, lyriek en dramatiek met elkaar kunnen worden vergeleken.

Er zijn drie assen: monoloog tegenover dialoog, uitbeelding tegenover bericht en handeling tegenover toestand. Door telkens één hoekpunt en twee aanliggende zijden samen te nemen kan men op uiterst eenvoudige wijze de drie hoofdgenres definiëren.

epiek = een bericht over een handeling in de vorm van een monoloog

lyriek = de uitbeelding van een toestand in de vorm van een monoloog

dramatiek = de uitbeelding van een handeling in de vorm van een dialoog

De driehoek én de methode werden voor het eerst toegepast door en genoemd naar de Duitse literatuurtheoreticus Julius Petersen (1878 - 1941).

▲

JULES DESMET (heeft een Chinese vaas bij zich, die door Alice aan diggelen wordt gegooid) Wel, wat gebeurt er nu? ALICE PAUWELS Wat er gebeurt? Wat er gebeurt, vraagt bij. Ik smijt die vaas kapot, dat is wat er gebeurt. Zoals ik alles wat mijnheer nog meebrengt zal kapotsmijten, antiek of geen antiek. JULES DESMET Wat krijgen we nu? ALICE PAUWELS Mijnheer zijn moeder is hier geweest, voor het eerst sinds ge weet wel. En mijnheer zijn moeder zei dat mijnheer bij haar heeft aangebeld toen ze niet thuis was. JULES DESMET Dat is niet waar. ALICE PAUWELS Haar gebuur Gust Bochel heeft het gezien en hij heeft het haar gezegd. Dus ze veronderstelde dat we 'nog altijd in de problemen zaten' en daarom was ze 'rap rap zelf naar hier gekomen'.

Bron: Tom Lanoye, Bij Jules & Alice (De schoonheid van een total loss).

Op een goede dag kwam Jules thuis met een Chinese vaas. Alice liep ermee naar buiten en smeet ze aan diggelen. Haar gezicht lijkbleek, haar mond een streep. Jules zette zich verbouwereerd neer. Wel, wat gebeurt er nu? Wat er gebeurt? Wat er gebeurt, vraagt hij. Ik smijt die vaas kapot, dat is wat er gebeurt. Zoals ik alles wat mijnheer nog meebrengt zal kapotsmijten, antiek of geen antiek. Mijnheer zijn moeder is hier geweest, voor het eerst sinds je weet wel, en mijnheer zijn moeder zei dat mijnheer bij haar had aangebeld toen ze niet thuis was, maar haar gebuur Gust Bochel had het gezien en heeft het haar verteld, en ze veronderstelde wat we 'nog altijd in de problemen zaten', en daarom was ze 'rap rap zelf hierheen gekomen'.

Bron: Tom Lanoye, Bij Jules & Alice (Slagerszoon met een brilletje).

▲

▲

▲

▲

3. Het traditionele drama

3.1 De tragedie

▲

Hoewel Jason en Medea voor elkaar en het geluk bestemd lijken, maken ze elkaars leven tot een nachtmerrie.

MEDEA Ik gaf mijn lijf en leven voor u op! Ik heb mijn huis en land verlaten en Mijn zuster in de steek gelaten en Mijn vader en mijn moeder verraden en... JASON Ik heb mij opgeofferd! Niet jij! Jij bent de patiënt die van zijn verpleger een gevangene maakt. Laat mij gaan! Hoor je wat ik zeg? Verlos mij! Jij bent ongeneeslijk ziek. Wat zeg ik? Jij bent zelf een kwaal. Er zijn mensen die hun leven spenderen aan het uitvinden van een sproeimiddel tegen jou.

Bron: Tom Lanoye, Mamma Medea.

3.2 De komedie

▲

▲ L'avare

Ben Johnson Every Man in his HumourLes Precieuses ridicules

▲

De Buskenblaser

▲

3.3 De tragikomedie

▲

3.4 Het melodrama

▲

▲

▲

4. Het moderne drama

4.1 Jeugdtheater

▲

▲

Het Paleis,Het Paleis

Bronks Het Paleis

Kopergietery

- -

-

Theater FroeFroe

5. Muziekdrama

5.1 Opera

▲

▲ L'Orfeo Alceste

▲ Orfeo ed Euridice Die Zauberflöte

▲ II Barbiere di Siviglia AïdaDer Ring des Nibelungen La

Boheme

▲

5.2 Operette

▲

Orphée aux enfersDie Fledermaus Die lustige Witwe

5.3 De musical

▲

Singin' in the Rain

▲ Jesus Christ Superstar, Cats, Evita, The Phantom of the Opera

▲

The Sound of Music

6. Theaterbegrippen

6. Théâtre à l’italienne

PODIUM = SCÈNE = BÜHNE / JARDINKANT / COURKANT / FRIEZEN

POTEN / PORTAAL = AVANT-SCÈNE = PROSCENIUM / MANTEAU / COULISSEN / LOGE

PARTERRE, STALLES / BALKON / GALERIJ